ΖΩΗ ΝΟΗΣΗ ΘΑΝΑΤΟΣ ΤΡΙΤΟ ΜΕΡΟΣ

Ζ-Ν-Θ

ΖΩΗ ΝΟΗΣΗ ΘΑΝΑΤΟΣΤΡΤΟ ΜΕΡΟΣ O ΘΑΝΑΤΟΣ Θάνατος δεν υπάρχει για κανέναν, παρά μόνο φαινομενικά, ούτε γένεση υπάρχει παρά μόνο φαινομενικά. Η τροπή της ουσίας σε φύση θεωρείται γένεση, ενώ η τροπή της φύσεως σε ουσία κατά τα αυτά θεωρείται θάνατος. Ούτε γεννιέται αληθινά κάτι ούτε φθείρεται ποτέ, μόνο τη μια γίνεται φανερό και ύστερα γίνεται αόρατο- και το μεν πρώτο συμβαίνει λόγω παχύτητας της ύλης, το δε δεύτερο λόγω λεπτότητας της ουσίας, η οποία είναι πάντα ίδια και απλώς διαφέρει κατά την κίνηση και τη στάση. Διότι αυτό είναι αναγκαστικά το ίδιον της μεταβολής, που δεν γίνεται από κάπου έξω, αλλά το μεν όλον μεταβάλλεται στα μέρη, τα δε μέρη στο όλον λόγω της ενότητας του παντός. (ΑΠΟΛΛΩΝΙΟΥ ΤΥΑΝΕΩΣ - Επιστολή νη' - Στον Βαλέριο [Περί ζωής και θανάτου]) -Eυριπίδης (κατά Πλάτωνος « Γοργίας») « Τις δε οίδεν ει το ζήν μεν εστίν κατθανείν ,το δε κατθανείν ζήν; » Ηράκλειτος «Τ’αυτό τ’ ένι ζών και τεθνηκός,και εγρηγορός και καθεύδον και νέον και γηραιόν,τάδε γαρ μεταπεσόντα εκείνα εστί κακείνα πάλιν μεταπεσόντα ταύτα » Εμπεδοκλής «εκ μεν γαρ ζωών ετίθει νεκρά είδε αμείβων εκ δε νεκρών ζώοντα» (Γκίκας-Ευαγγέλου «Πρσωκρατικοί κλπ.106) ΕΤΥΜΟΛOΓΙΚΑ (κατά το ετυμολογικό λεξικό Σταματάκου- έτσι και Μπαμπινιώτης) σανσκρ. που σημαίνει σκοτεινός- κεκαλυμμένος σανσκρ. ρίζα(…) αποθνήσκει-εξαφανίστηκε ΜΥΘΟΛΟΓΙΑ Ο Ομηρος έχει την ωραία σκέψη που θέλει τον Θάνατο αδελφό τού Υπνου. (Ιλιάδα Ξ 231) «..ενθ Υπνω ξύμβλητο κασιγνήτω θανάτου.-Κι εκεί ανταμώνει με τού Θανάτου τον αδελφό,τον Υπνο»).Σε άλλα τον θέλει δίδυμο αδελφό του(Ιλιάς Π 454 επ.671 επ).Τα χωρία αυτά είναι σημειωτέον τα μοναδικά όπου ο Ομηρος, προβάλλει το Θάνατο ως πραγματικό πρόσωπο. Σε Ορφικό ύμνο ο Υπνος,ομοί ως χαρακτηρίζεται ως αδελφός τού Θανάτου.Ο Ησίοδος στην Θεογονία του, παρουσιάζει την νύκτα να γεννά τον στυγερό Μόρο,τη μαύρη Κήρα,τον Θάνατο , τον Υπνο και πλήθος ονείρων. Ενδιαφέρον παρουσιάζει το ότι,κατά τον 7ο και 6ο αι.π.Χ.οι Ελληνες προσπάθησαν να δείξουν με μύθους, ότι,υπήρξαν θνητοί,που προσπάθησαν να απαλλαγούν από την αναγκαιότητα τού θανάτου ( : Τάνταλος κλπ. -Κ.Δαναλή Γκιολέ εν Εγκυκλ.Πάπυρος-Larousse-Britannica υπό « Θάνατος») -Οπως ,φαίνεται ,ο Θάνατος λατρεύονταν ως Θεός,τόσο στην Αθήνα όσο και στην Σπάρτη, είναι όμως σχεδόν αδύνατο να έχουμε μια γενική ελληνική θεώρηση τού Θανάτου,παρόλο που ο τρόπος αντιμετώπισης τού Θανάτου,από τούς Ελληνες δεν διέφερε πολύ από τον τρόπο αντιμετώπισής του από άλλους πολιτισμούς. ΟΡΙΣΜΟΣ-ΕΝΝΟΙΑ Κατά τον Σωκράτη (εν Πλάτωνος Φαίδων ) ο θάνατος ορίζεται ως ο χωρισμός τής ψυχής από το σώμα( « Ουκούν τούτο γε θάνατος ονομάζεται ,λύσις και χωρισμός ψυχής από σώματος»).Αυτονόητο ότι, η άποψη αυτή, δεν είναι επιστημονική. -Κατά τον Jinarajadasa(ό.π.σελ.48) Θάνατος είναι η αντίστροφη πορεία τής μετενσάρκωσης, η οποία δεν επιφέρει καμία μεταβολή στην ψυχή ως προς το αιτιατό σώμα.( αιτιατό σώμα κατά τον ίδιο είναι ένα σώμα τής ψυχής, αποτελούμενο από ανώτερη νοητική ύλη )- -Στην ιατρική δεν υπάρχει ομοφωνία ως προς το πού τοποθετείται ο θάνατος. Ενας γενικός ορισμός είναι ότι, ως θάνατος ορίζεται η οριστική παύση όλων των λειτουργιών που χαρακτηρίζουν την ζωή σε ένα ολοκληρωμένο ζωικό ή φυτικό άτομο (όχι κατανάγκη ταυτόχρονη,σ΄όλα τα τμήματα τού ατόμου). Άλλος ορισμός :-Εγκέφαλος χωρίς λειτουργία για ικανό διάστημα,-όχι αυτόματη αναπνοή,σημαντική μείωση κυκλοφορίας αίματος.. -Κατά τον Ι.Ευαγγέλου( ό.π.Το πρόβλημα τής Ευθανασίας) , έχουμε δύο ορισμούς: 1.Λειτουργικός ορισμός: Μη αναστρέψιμη απώλεια των ζωτικών λειτουργιών τού οργανισμού,που σημαίνει : α)Απώλεια συνειδήσεως β) Ελλειψη τής αυτόματης αναπνοής γ)Ελλειψης τής αυτόματης καρδιακής λειτουργίας 2.Εγκεφαλικός ορισμός: Μη αναστρέψιμη απώλεια των λειτουργιών τού εγκεφαλικού στελέχους,που σημαίνει : α) απώλεια τής συνείδησης, β)Μη διέγερση τής αναπνοής .γ) Μη διατήρηση τής αρτηριακής πίεσης δ)Ελλειψη τής λειτουργίας των κινητικών και αισθητικών νευρικών οδών ε) Ελλειψη των αντανακλαστικών των καρδιακών νεύρων Όπως παρατηρεί ο ίδιος,μετά από διάστημα 30-200 ωρών από τον θάνατο τού εγκεφαλικού στελέχους, διακόπτεται πλήρως η καρδιακή λειτουργία. (Είναι γνωστό ότι,η έννοια του θανάτου,όπως ορίζεται αμέσως πιό πάνω δεν συμπίπτει με τον «κυτταρικό θάνατο»,αφού λ.χ.και όταν σταματήσει η λειτουργία τής καρδιάς,αφού λ.χ. οι τρίχες μεγαλώνουν 24 ώρες μετά την παύση λειτουργίας τής καρδιάς, μπορούμε να πάρουμε δερματικό μόσχευμα,που να γίνει δεκτό από τον λήπτη 48 ώρες μετά την παύση λειτουργίας τής καρδιάς, μπορούμε να πάρουμε οστικό μόσχευμα και 72 ώρες μετά την παύση λειτουργίας τής καρδιάς,αρτηριακό μόσχευμα.) -Μέχρι σήμερα μηχανισμός θανάτου δεν βρέθηκε.Διατυπώθηκαν βεβαίως ορισμένες σχετικές απόψεις που παρατίθενται πιο κάτω.Εχει υποστηριχτεί ότι ,ο άνθρωπος γεννήθηκε αθάνατος και ότι, αργότερα έγινε θνητός ίσως από μια μετάλλαξη.Σε άλλο σημείο αναφερόμαστε για το σημείο αυτό..Αποψη(μια τοις πολλές .γοια τις οποίες γράφουμε πιο κάτω)_ της ορθόδοξης Εκκλησίας είναι ο θάνατος επινοήθηκε για να μην διαιωνισθί το κακό. Eιδικώς για τα κύτταρα Όταν τα κύτταρα πάψουν να είναι απαραίτητα επειδή, για παράδειγμα η δομή που αποτελούν δεν είναι πλέον απαραίτητη ή δεν μπορούν να προχωρήσουν σε αντιγραφή εξαιτίας μόλυνσης από ιό, αυτοκτονούν με μια διαδικασία γνωστή ως απόπτωση. Αυτή η μορφή θανάτου είναι εξαιρετικά διαδεδομένη σε αναπτυσσόμενους και ενήλικους ιστούς πολυκύτταρων οργανισμών. Η απόπτωση χωρίζεται σε τέσσερα στάδια, το στάδιο της απόφασης, που είναι αντιστρεπτό, την εκτέλεση, την αποδόμηση και τη φαγοκυττάρωση. Τα κύρια χαρακτηριστικά της απόπτωσης είναι η συρρίκνωση της χρωματίνης και η συρρίκνωση του κυττάρου. Τα κύρια ένζυμα της απόπτωσης είναι μια ομάδα πρωτεασών, οι κασπάσες. Μια άλλη μορφή κυτταρικού θανάτου είναι η νέκρωση, στην οποία το κύτταρο διαλύεται. -Η άποψη τού Gerard Cheshire για τα κύτταρα είναι ελαφρώς διαφορετική.Γράφει(ό.π.σελ.36) «Θεωρητικά, τα κύτταρα μπορούν να αναπαράγονται επ' άπειρον (έχουν καταφέρει να τα κρατήσουν ζωντανά για δεκαετίες σε εργαστήρια), διατηρώντας το σώμα νέο και δυνατό, οπότε γιατί έχουν προγραμματιστεί να σταματούν; Κάθε κύτταρο μπορεί να αντικαταστήσει τον εαυτό του μόνο έναν περιορισμένο αριθμό φορών. Το προστατευτικό άκρο κάθε χρωμοσώματος (το τελομερές,) κονταίνει με κάθε αντιγραφή, σαν φυτίλι, και όταν εξαφανιστεί τελείως έπεται ο θάνατος και η αποσύνθεση…………..:¨" Ο ΘΑΝΑΤΟΣ ΓΙΑ ΤΗΝ ΧΡΙΣΤΙΑΝΙΚΗ ΕΚΚΛΗΣΙΑ Η Χριστιανική θρησκεία,θέλει τον θάνατο ως έσχατο εχθρό, που θα εξαλειφθεί υπό προυποθέσεις «Δει γαρ αυτόν βασιλεύειν άχρις ου αν θη πάντας τους εχθρούς υπό τους πόδας αυτού.Εσχατος εχθρός καταργείται ο θάνατος» (Α΄προς Κορινθίους ΙΕ,25-26) Η Ιουδαϊκή παράδοση θέλει τον θάνατο,ως αποτέλεσμα,συνέπεια ή τιμωρία, εξαιτίας μιάς ανυπακοής,εξαιτίας τού προπατορικού αμαρτήματος.Ετσι και ο Απόστολος Παύλος, (Προς Ρωμαίους κεφ.Ε΅12 επ « Διά τούτο ώσπερ δι’ ενός ανθρώπου η αμαρτία εις τον κόσμον εισήλθε και διά τής αμαρ τίας ο θάνατος καί ούτως εις πάντας ανθρώπους,ο θάνατος διήλθεν εφ ω πάντες ήμαρτον κλπ), Η παραδοχή αυτή,προυποθέτει ασφαλώς, ότι, ταυτίζουμε την αμαρτία(΄όπως την εννοούμε,δηλαδή ηθικώς απαξιωμένη) με το λάθος (με την ευρήτατη έννοια του),χωρίς βέβαια να είμαστε σε θέση να το προσδιορίσουμε και να το εξηγήσουμε.Γιατί διαφορετικώς τα πράγματα, δυσκολεύουν. Αν δηλαδή δεί κανείς τον θάνατο όχι, απλώς ως συνέπεια μιάς ανυπακοής ,αλλά ως τιμωρία, για μια ανυπακοή,γεννάται το ερώτημα,γιατί να ευθύνονται όλοι οι απόγονοι εκείνων που διέπραξαν το προπατορικό αμάρτημα (εκτός βεβαίως αν υποστηριχθεί ότι,οι πρωτοπλάστες επέφεραν μια γενετική αλλαγή,που δεσμεύει και ακολουθεί όλους τους απογόνους των). Λέγεται βεβαίως,ότι,η αμαρτία των πρωτοπλαστών, εβάρυνε όλους τους απογόνους,(μόνον)μέχρις ενός χρονικού σημείου. Ετσι ο προφήτης Ιεζεκιήλ,πού πρέπει να έζησε 700 χρόνια πριν από την έλευση τού Ιησού Χριστού,προαναγγέλλει( ΚεφΙΗ στ.20) ότι, « η αμαρτάνουσα ψυχή αποθανείται ο δε υιός ού λήψεται την αδικία του πατρός ουδέ ο πατήρ λήψεται την αδικία του υιού».Αποκόπτεται –αίρεται - δηλαδή η τιμωρία εξαιτίας τού προπατορικού αμαρτήματος. Αποκοπή που εδραιώνεται με την έλευση Τού Ιησού Χριστού. Αν δεν κάνω μεγάλο λάθος,κατά την Θεολογία πριν από το προπατορικό αμάρτημα,ο άνθρωπος ήταν αθάνατος ( στο σώμα,στο πνεύμα………….; ) μετά το προπατορικό αμάρτημα,το πνεύμα επήγαινε στον Αδη,ενώ με την έλευση Τού Ιησού Χριστού,έχουμε την ανάσταση,(σε ζωή ή κρίση)-Ας κάνει τον κόπο ο αναγνώστης να διαβάσει από το κατά Λουκάν Κεφ.Κ,στιχ,33 επ. -Μία παρένθεση.Εκτός από τον μύθο των πρωτοπλαστών,όπως αναφέρεται στην γένεση,η Παλαιά Διαθήκη, αναφέρεται και αλλού στο θέμα τής εκδίωξης των πρωτοπλαστών από τον παράδεισο.Ο Ιεζεκιήλ,(ΚΗ στίχοι 4,9,11-19)τοποθετεί την εκδίωξη στην περηφάνεια (« εγώ είμαι θεός»).Ο Ησαίας,(ΙΔ,13-15) θέλει και αυτός να οφείλεται η εκδίωξη στην ίδια αιτία. -Κατά τον Γρηγόριο Νύσσης ο θάνατος δεν είναι δημιούργημα τού Θεού, …..εμφα νίστηκε σε χρόνο μεταγενέστερο τής πρώτης παρουσίας τού ανθρώπου στον κόσμο και οφείλεται στην διατάραξη τής σχέσεως τού ανθρώπου με τον Δημιουργό του…..αποτελεί ένα μεσοδιάστημα προς την οριστική αποκατάσταση τού ανθρώπου «εις το αρχαίον τής φύσεως»….. δεν συνιστά αφανισμό αλλά μία προσωρινή διάλυση των στοιχείων από τα οποία αποτελείται( «λύεται δε το φυσικόν ουκ αφανίζεται .Αφανισμός μεν γάρ εστίν η εις το μη όν μεταχώρησις, λύσις δε η εις τα τού κόσμου στοιχεία πάλιν αφ ‘ων την σύστασιν έσχεν διάχυσις. Το δε τούτοις γενόμενον ουκ απόλωλε….»).Ως προς την έννοια και το εύρος της αποκαταστάσεως αυτής αυτή συνίσταται σε μια αφετηρία για την μετοχή τού ανθρώπου στην άληκτη θεική μακαριότητα , γιατί αν απλώς επέστρεφε στην προπτωτική μακαριότητα θα υπήρχε ο κίνδυνος μιάς υποτροπής. Αντίθετα ο Ωριγένης βλέπει την αποκατάσταση, ως επιστροφή στην προπτωτική κατάσταση ( Ι.Πλεξίδας ό.π.183). -Ο Βίκτωρ Φέρνις γράφει ,(ό.π. σελ.36) πως ο Ιησούς,κατά το δείπνο του με τους πιο στενούς μαθητές του, μιλάει σχετικώς σ’ατούς του,και λέγει, ότι βλέπει τον θάνατο ως κάτι ευεργετικό γι΄αυτούς.(Α Κοριθ.ΙΙ 11:23-25 «οσάκις γαρ αν εσθίητε τον άρτον τούτον και το ποτήριο τούτο πίνητε τον θάνατον του Κυρίου καταγγέλλετε μέχρις ου αν έλθει») και ότι σε συμφωνία στο θέλημα του Θεού,(Φίλιπ.2: 8) και σε συμφωνία με τις Γραφές,(Α Κοριν.15:3)ο Ιησούς παρέδωσε εκούσια τον εαυτό του στο θάνατο για τις αμαρτίες των μαθητών του. -Ισως ο θάνατος για τον οποίο γράφει η Βίβλος, ( που για πολλούς είναι γεμάτη από συμβολισμούς) να έχει εντελώς διαφορετική σημασία,που δεν προκύπτει από την προσκόλληση στο γράμμα. (πρβλ.Παύλου προς Κορινθίους Β, Γ ,6 « ος και ικάνωσιν ημάς,διακόνους καινής διαθήκης ου γράμματος αλλά πνεύματος,το γάρ γράμμα αποκτείνει ,το δε πνεύμα ζωοποεί.» ) Υπενθυμίζουμε δειγματοληπτικώς Παύλου,Προς Εφεσίους ΣΤ.12 ..ουκ εστιν ημίν η πάλη, προς αίμα και σάρκα,αλλά προς τας αρχάς,προς τας εξουσίας προς τους κοσμοκράτορας του σκότους του αιώνος τούτου, προς τα πνευματικά της πονηρίας εν τοις επουρανίοις.( Κατά τον P.Diel δεν κηρύσσετται η πάλη κατά της σάρκας, το πνεύμα πρέπει να κυριαρχεί αλλά να μην εξαφανίσει τη σάρκα) Επιστολή.Α .Ιωάννου .Γ.14. « ημείς οίδαμεν ότι, μεταβεβήκαμεν εκ του θανάτου εις την ζωήν,ότι, αγαπώμεν τους αδελφούς, ο μη αγαπών τον αδελφόν μένει εν τω θανάτω. Ο Χρ.Γιανναράς στο « Αλφαβητάρι της πίστης» γράφει: « Μέσα απ΄όλα αυτά φωτίζεται ίσως και η πίστη της Εκκλησίας στην αθανασία ……………Θάνατος είναι γιά τήν Εκκλησία ό χωρισμός από τον Θεό, ή άρνηση της σχέσης μαζί Του, ή αναίρεση της ζωής, ώς αγάπης και ερωτικής κοινωνίας.Από μόνος του ο άνθρωπος με τις δικές του ύπαρκτικές δυνατότητες πού είναι κτιστές (δεν εμπεριέχουν ούτε την αιτία ούτε και το σκοπό τους), πώς είναι δυνατό να επιβιώνει αιώνια; "Οταν όλες οί ψυχοσωματικές λειτουργίες σβήνουν με την τελευταία πνοή,η κτιστή φύση τοΰ ανθρώπου έχει πια εξαντλήσει τις δικές της δυνατότητες για επιβίωση. "Η πίστη της Εκκλησίας στην αιωνιότητα του ανθρώπου δέν είναι ή πεποίθηση ότι, υπάρχει οπωσδήποτε μελλοντική «κατάσταση» όπου επιβιώνει «κάτι» από τον άνθρωπο —η «ψυχή» ή το «πνεύμα» του.Αλλά είναι η βεβαιότητα ότι , τήν υπόσταση της ύπαρξης μου δεν την εξασφαλίζει η φύση μου και οι υπαρκτικές της δυνατότητες-τήν εξασφαλίζει και τή συνιστά ή σχέση μου με τον Θεό η ερωτική Του αγάπη για μένα. Πίστη στην αιωνιότητα είναι ή εμπιστοσύνη ότι, αύτη η αγάπη δεν θα σταματήσει, άλλα θα συνιστά πάντοτε τή ζωή μου, είτε λειτουργοϋν είτε δεν λειτουργούν οι ψυχοσωματικές μου ιδιότητες. Η πίστη στην αιώνια ζωή δεν είναι μιά ιδεολογική βεβαιότητα, δεν κατοχυρώνεται με επιχειρήματα. Είναι μια κίνηση εμπιστοσύνης, εναπόθεσης των ελπίδων και της δίψας μου για ζωή στην αγάπη Του Θεού. Αυτός πού μάς χαρίζει εδώ και τώρα τόσον πλούτο ζωής, παρά τις δικές μας ψυχοσωματικές αντιστάσεις στην πραγματοποίηση της ζωής (της όντως ζωής πού είναι αγαπητική αυθυπέρβαση και κοινωνία), αυτός μας έχει υποσχεθεί με το πλήρωμα της ζωής, την άμεση υιοθεσία, την πρόσωπο- με- πρόσωπο σχέση μαζύ Του,όταν σβύσουν στο χώμα και οι έσχατες αντιστάσεις της ανταρσίας μας.Πώς θα ενεργείται αυτή η καινούργια σχέση μας μαζύ του;. Δεν το ξέρω.Μόνον εμπιστεύομαι.Αυτό που ξέρω από όση αποκάλυψη αλήθειας,μας χάρισε είναι, είναι ότι, η σχέση θα είναι πάντα προσωπική , ότι, απέναντί του θα είναι εγώ όπως με ξέρει, και με αγαπάει,ο Θεός, θα είμαι με το όνομά μου, και με τη δυνατότητά του διαλόγου μαζύ Του,όπως ο Μωυσής και ο Ηλίας στο όρος Θαβώρ.Τόσα αρκούν,ίσως και περισσεύουν. -Όπως παρατηρεί ο Ιωάννης Πλεξίδας( ό. π. «.Ανθρωπος και θάνατος» σελ.87 επ.) οι πατέρες δεν αποδέχονται την κανονικότητα τού θανάτου,…αρνούνται να δεχθούν την φυσικότητά του….τον βλέπουν ως παραλογισμό και εκτροπή τής φύσεως.Συνεχίζει δε γράφοντας ότι, ο Θεός εδημιούργησε τον άνθρωπο, όχι για να να θνήσκει αλλά και για να υπάρχει. Και ότι, ο θάνατος είναι αποτέλεσμα της επιλογής του Ανθρώπου να έλθει σε σύγκρουση με τον Δημιουργό του. ΠΕΡΙΠΤΩΣΕΙΣ ΠΟΥ ΜΟΙΑΖΟΥΝ ΜΕ ΘΑΝΑΤΟ 1.—ανυδροβίωση ( έντονη αποξήρανση σπόρων) κλπ. Τα όντα αυτά δεν δίνουν σημεία ζωής,αλλά αν επανατοποθετηθούν για ένα ορισμένο χρονικό διάστημα στο νερό,ξαναρχίζουν να ζούν.Σπόροι μέχρι 100 χρόνια –πράσινα φυτά σε χαμηλή θερμοκρασία,δεν φωτοσυνθέτουν , αλλά αναπνέουν.Πιστεύεται ότι, η κατάσταση αυτή θα μπορούσε να διαρκέσει πολύ περισσότερο σε θερμοκρασίες που πλησιάζουν το απόλυτο μηδέν δηλαδή τους –273 βαθμούς Κελσίου. Αναφέρεται η περίπτωση,βακτηριακών σπορίων που επαναφέρθηκαν στη ζωή,ηλικίας 250.000.000 έτών!!!. ΑΝΑΓΚΑΙΟΤΗΤΑ ΤΟΥ ΘΑΝΑΤΟΥ-ΕΞΗΓΗΣΗ ΤΟΥ ΘΑΝΑΤΟΥ. -Κατά τον Πλάτωνα ο θάνατος δεν έχει απλώς ως αποτέλεσμα τον διαχωρισμό της ψυχής από το σώμα,αλλά επί πλέον την κτήση της ορθής,λογικής, γνώσεως,πράγμα που είναι σύμφωνο με την φύση του ανθρώπου, και συνιστά κατ’επέκταση την εκπλή ρωση του πραγματικού του καθήκοντος του.Με τον θάνατο ο άνθρωπος στρέφεται προς εκείνο που είναι αιώνιο και θείο.Οπως γράφεται στον Φαίδωνα αποκτά με τον τρόπο αυτόν, την σοφία ( « της φρονήσεως κτήσιν») -Κατά τον Κρισναμούρτι, Ο θάνατος είναι μεγάλη πράξη κάθαρσης (αποφυγή –εκφυλισμού).Το να κινείται κανείς με βάση ένα πρότυπο ,δημιουργεί μια συνοχή και αυτή η συνοχή,είναι μέρος διαδικασίας που εκφυλίζει τον άνθρωπο.Όταν διαλυθεί μια τέτοια συνοχή,κάτι καινούργιο μπορεί να προκύψει.(: παραγωγή πριν από το θάνατο πολλών απογόνων ικανών να αντέξουν στις νέες συνθήκες).Χαρακτηριστικό παράδειγμα με τις μέλισσες,όπου δολοφονούνται τα αρσενικά το φθινόπωρο και έχουμε την μακροζωία της βασίλισσας που φθάνει τα 5 χρόνια ,ενώ οι εργάτριες δεν ζούν παρά λίγους μήνες. - Ο Teillhard de Chardin (ό.π. 346) γράφει ότι, ο θάνατος είναι βασικό εργαλείο, τής ζωής( «……la mort rouage essentiel de la vie.”) -Τα πτώματα τρέφουν τα βακτηρίδια,έντομα,πτωματοφάγα κλπ.-μέσα από βιοχημικούς κύκλους τα πράσινα φυτά εφοδιάζονται με άζωτο και φώσφορο από τα νεκρά ζώα. (ο Ροστάν στην Βιολογία του γράφει « Χωρίς τον θάνατο δεν θα υπήρχε άνθιση των πολυάριθμων μορφών ζωής»).- Τα μανιτάρια ζούν από την αποσύνθεση άλλων ουσιών.( χωρίς μανιτάρια δεν θα υπήρχε τροπικό δάσος(-BBC-DVD-PLANET EARTH αρ,3 Η ζούγκλα) Κοντά στην άποψη αυτή,βρίσκονται και αποσπάσματα από την Καινή Διαθήκη, « εάν μη ο κόκκος του σίτου πεσών εις την γήν αποθάνη ,αυτός μόνος μένει. εάν δε αποθάνη πολύν καρπόν φέρει.»(Ιω ΙΒ,25) και «…άφρον .σύ ο σπείρεις ,ου ζωοποιείται εάν μη αποθάνη» και «..Αφρον,συ ο σπείρεις ου ζωοποιείται εάν μη αποθάνη και ό σπείρεις,ου το σώμα το γενησόμενον σπείρεις,αλλά γυμνόν κόκκον..» (Προς Κορ.ΙΕ,36) (από στενά επιστημονική άποψη,η παρομοίωση δεν είναι επιτυχημένη, γιατί η ζωή ενυπάρχει στον κόκκο) -Κατά τον Νάσιουτζικ ο θάνατος είναι αποτέλεσμα τής ίδιας της ζωής πάνω στην ζωντανή ύλη.Η διαφορά ανάμεσα στην ζωή και τον θάνατο είναι ποσοτική ,όχι ποιοτική. Χαρακτηριστικώς για τα τροπικά δάση,σημειώθηκε,πως ο θάνατος ενός δέντρου,είναι από μια σκοπιά θλιβερό γεγονός,αλλά από άλλη,απαραίτητη για να διατηρηθεί το δάσος υγιές.Και ο ίδιος στο (« Το σήμερα κλπ.»σελ.94) λέγει ότι,με τον θάνατο πραγματοποιείται η εξέλιξη και ότι μ’αυτόν καταστρέφεται το σώμα, και απελευθερώνεται το έσχατο, για να μεταβιβάσει την εμπειρία του,στις άλλες μορφές ζωής,βοηθώντας έτσι το στόχο τής Δημιουργίας,που είναι η άνοδος του ψυχισμού της, και στο («Αγάπη και γνώση» ) ,δέχεται πώς έχουμε μεταβίβαση πληροφοριών με τον θάνατο…… . - Κοντά στην άποψη αυτή βρίσκεται και ο Gerard Cheshire (ό.π.36) που γράφει «…Καθώς μεγαλώνουμε το DNA μας γεμίζει λάθη και ο θάνατος τα εμποδίζει να κληροδοτηθούν.Το σεξ και ο θάνατος είναι η κινητήρια δύναμη τής εξέλιξης». - Και ο Ζακόμπ δέχεται ότι, οι δύο σπουδαιότερες εφευρέσεις είναι το σέξ και ο θάνατος. Για να συνεχίσει στο ίδιο μήκος κύματος (ό.π.428) ότι, ο θάνατος αποτελεί συστατικό στοιχείο τού συστήματος που έχει επιλεγεί στον ζωικό κόσμο και την εξέλιξή του… και να καταλήξει στο ότι, ελάχιστες πιθανότητες υπάρχουν για την παράταση τής ζωής πέρα από ένα ορισμένο όριο(430)ότι ,αγνοούμε ακόμη τον μηχανισμό τής γήρανσης.Κατά την κρατούσα θεωρία τα γηρατειά είναι αποτέλεσμα συσσωρευμένων λαθών είτε στα γενετικά προγράμματα που περιέχονται στα σωματικά κύτταρα, είτε στην έκφραση των προγραμμάτων αυτών,δηλαδή στις πρωτείνες που παράγουν τα κύτταρα... (Ζακόμπ ό.π.429) - Κατά τον Elie Gourin (ό.π. σελ.29 επ.) ,εκτός τού ότι, υπάρχει η κυτταρική φθορά,χωρίς τον θάνατο η εξέλιξη θα ήταν αδύνατη,δεν θα είχαμε αλλαγές. - Όπως παρατήρησε ο J.Monod,σε κάθε γενεά συμβαίνουν 100 έως 1000 δισεκατομμύρια , αλλαγές (mutations) - Ο August Weissmann βιολόγος εκ των ιδρυτών τής γενετικής επιστήμης, γράφει: «Βλέπω τον θάνατο ως φαινόμενο προσαρμογής, γιατί μια άπειρη διάρκεια ζωής τού ατόμου,θάταν μιά άκαιρη πολυτέλεια. Τα χρησιμοποποιημένα και φθαρμένα άτομα δεν έχουν καμία αξία επειδή παίρνουν τη θέση των υγιών. Ενήλικα άτομα ,ανίκανα να αναπαραχθούν,είνα περιττά.(μόνον η αναπαραγωγή μετράει; ( ο άνθρωπος,;Διατήρηση συνείδησης-παραγωγή έργου με την σκέψη του;) -.Κατά τον Φ.Κάπρα(ό.π.353 επ.) « η γέννηση και ο θάνατος αποτελούν ενσωματωμένες όψεις, της ανακλύκλωσης,τής βασικής δηλαδή, ιδιότητας που κάνει ένα σύστημα, ζωντανό………Η γέννηση και ο θάνατος, είναι καθοριστικά στοιχεία τής αυτοοργάνωσης,είναι η ουσία τής ζωής. (Μια άποψη που στο λογικό της υπόστρωμα θυμίζει την λειτουργία και τον σκοπό των Μετενσαρκώσεων). Κατά τον ίδιο με την διατροφή,αποκτάμε την πείρα προηγούμεων καταστάσεων. Εχει ειπωθεί από τον L .Shlain(όπως μεταφέρεται από τον Κάπρα( ό.π.354) , ότι,: «η ζωή για να επιταχύνει την εξέλιξή της,επινόησε τον έρωτα(: ορθότερα το σεξ) και τον θάνατο,χωρίς τον έρωτα δεν μπορεί να υπάρξει ποικιλία και χωρίς τον θάνατο ήταν αδιανόητη η ατομικότητα» -Μια σκέψη –μια εξήγηση,που τοποθετεί τον κύκλο ζωή- θάνατος σε συμπαντικά πλαίσια:Εχει γραφεί ότι, είματε φκιαγμένοι από αστερόσκονη.Τα βαρέα στοιχεία, πού αποτελούν το σώμα μας,δημιουργούνται από υπερκαινοφανείς εκρήξεις και από σύγκρουση-συγχώνευση αστέρων νετρονίων.(Η επιστήμη δέχεται ότι στην αρχή της δημιουργίας υπήρχαν μόνον ελαφρά στοιχεία,όπως ήλιο κλπ).Χωρίς λοιπόν το θάνατο ( και την σύγκρουση) των αστεριών,δεν θα υπήρχαν βαρεά και άλλα στοιχεία κ.ά. δεν θα υπήρχε ζωή,δεν θα υπήρχαμε εμείς. Κατά τον Hoyle ,στο Σύμπαν ο θάνατος των άστρων βοηθεί σε μια πορεία,μια εξέλιξη από το απλούστερο στο πολυπλοκώτερο που είναι και χαρακτηριστικό τής « ζωής»(: η δόμηση όλο και πολυπλοκότερων μορφών) Τα άστρα,μετά μιά περίοδο «ζωής» χάνουν ενέργεια,ακολουθεί η ψύξη (όταν η μάζα είναι μεγάλη) μετά η έκρηξη με τους υπερκαινοφανείς αστέρες και τέλος η δημιουργία νέου αστέρα, συνθετώτερου, αποτελούμενου από άτομα των οποίων οι πυρήνες έχουν περισσότερα πρωτόνια και νετρόνια). -Ο Bruce Schumm,δίνει(ό.π.σελ.67 επ.) κι’ αυτός την άποψή του για την ανα γκαιότητα του θανάτου,με ένα νοιητικό πείραμα.Γράφει : « Ας υποθέσουμε …… την κατάσταση ενός αθάνατου οργανισμού,……Για να επιβιώσει πρέπει να είναι προσαρμοσένος σε όλα τα πιθανά τυχαία γεγονότα που θα μπορούσε να συμβούν στο περιβαλλον,όλα τα μελλοντικά τυχαία γεγονότα….(το τυχαίο γεγονός) δεν ειδοποιεί για τον ερχομό του….ώστε να επιτρέψει στον οργανισμό να προετοιμάσει και κατασκευάσει τις απαραίτητες προσαρμογές,για να υπομείνει τα πλήγματα.Για έναν αθάνατο οργανισμό, η προσαρμογή θα ήταν μια αναγκαιότητα.Οταν συμβεί ένα τυχαίο γεγονός είναι πολύ αργά για αντίδραση,έτσι που ο οργανισμός θα έπρεπε να είναι προετοιμασένος να αντάξει το πλήγμα ή να αποθάνει…..Η προσαρμογή σε μεταγενέστερα γεγονότα ….θα είναι πάντοτε…καθυστερημένη.Για να ικανοποιηθούν οι συνθήκες για μια τέτοια αθανασία,οι οργανισμοί πρέπει να προβλέπουν τελείως,το μέλλον» Εχουμε την γνώμη ότι, υπάρχει μια λογική βάση στην άποψη αυτή.Οντως σ’ένα οργανισμό θνητό οι μεταβολές και τροποιήσεις κάθε γενεάς, με τις μεταλλάξεις, την λειτουργία της φυσικής επιλογής και την σεξουασλική αναπαραγωγή, καθιστούν τον οργανισμό ικανό να αντιμετωπίσει τις μεταβολές του περιβάλλοντος για την αντιμετώπιση νέων γεγονότων και προκλήσεων.Συμπόρευση κατά κάποιο τρόπο αναπαραγωγής νέων οργανισμών διαφορετικών,(έστω και ελαφρώς) από τον γενήτορα και μεταβολή των περιβαλλοντικών όρων.Ακόμη και όταν επισυμβεί μια ολοκληρωτική εξαφάνιση για ένα είδος,η εξελιξη θα δημιουργήσει νέα.(πρβλ. εξαφάνιση δεινοσαύρων) Πάντως δεν πεθαίνουν όλοι οι οργανισμοί.Οι απλοί μονοκύτταροι οργανισμοί,όπως τα βακτηρίδια και οι αμοιβάδες,πολλαπλασιάζονται με την μέθοδο τής διαίρε σης….Τα βακτηρίδια που κυκλοφορούν γύρω μας σήμερα,είναι στην ουσία τα ίδια που κυκλοφορούσαν επάνω στην γή,εδώ και δισεκατομμύρια χρόνια,με τη διαφορά ότι, διακλαδώθηκαν σε αναρίθμητους οργανισμούς,.Αυτό το είδος τής ζωής χωρίς θάνατο,υπήρξε και το μοναδικό είδος ζωής,κατά τη διάρκεια των 2/3 τής ιστορία τής εξέλιξης» ……. Σε ορισμένες περιπτώσεις ο μερικός θάνατος,συνοδεύει,-διευκολύνει τη ζωή (εκδύσεις εντόμων,ερπετών κλπ.) . -Στο σημείο αυτό τοποθετείται ίσως συστηματικά και η μετενσάρκωση.-γι΄αυτούς βεβαίως που την παραδέχονται.Γι΄αυτούς σκοπός τής επίγειας ζωής είναι η τελειοποί ησή τού Ανθρώπου και η τελειοποίηση αυτή, επιτυγχάνεται,με την συσσώρευση πείρας,μέσω τού κύκλου διαδοχικών μετενσαρκώσεων.Σκοπός τού Σύμπαντος , θέλημα Του Θεού, είναι η τελειοποίηση αυτή,( και όχι η τιμωρία τού ανθρώπου για μιά αποτυχημένη επίγεια πορεία),που βοηθά το Σύμπαν. Στην Θιβετανική Βίβλο των Νεκρών, διαβάζουμε πώς « ο αφώτιστος άνθρωπος συναντά τον ένα θάνατο μετά τον άλλο ασταμάτητα» Με την μετενσάρκωση,η « ψυχή με την εμπειρία που αποκομίζει από το ταξείδι που λέγεται « επίγεια» ζωή,εμπλουτίζει την ατομικότητα και θα είναι θεμιτό να προχωρήσει κανείς περισσότερο, προσθέτοντας,ότι, έτσι, εμπλουτίζεται η παγκόσμια ψυχή, εμπλουτίζεται με πείρα το Σύμπαν.Δηλαδή, ό,τι επιτυγχάνεται στον λεγόμενο άβιο κόσμο,με τον «θάνατο» των ‘αστρων, επιτυγχάνεται στον λεγόμενο « εμβιο» κόσμο,με την μετενσάρκωση. Και στις δύο περιπτώσεις έχουμε βελτίωση τού ανθρώπου, ( και τού Σύμπαντος ) και δικαιολογείται η ανθρώπινη ύπαρξη,η παρουσία τού Ανθρώπου. - Ο Einstein είπε « Η ύψιστη γνώση είναι η γνώση τού θανάτου,γιατί πρέπει με τη ζωή σου να πληρώσεις για να την αποκτήσεις» - Οι Δανέζης-Θεοδοσίου ( ό.π.212 επ.) γράφουν «Το τελικό βέβαια ερώτημα είναι: «τί είναι ο θάνατος: μπορούμε να διακρίνουμε δύο ακραία είδη θανάτων, αν συναρτήσουμε τον υλικό θάνατο με την αισθητή εξαφάνιση της ύλης. Στην πρώτη περίπτωση, αν η ενεργειακή πυκνότητα μιας υλικής υπόστασης μικρύνει υπερβολικά, αν δηλαδή η καμπυλότητα τού χώρου που καταλαμβάνει η υλική αυτή ύπαρξη τείνει στο μηδέν, τότε θα ξαναγίνει απλός μη καμπυλωμένος χώρος .Η ύλη θα έχει φθαρεί, θα έχει πεθάνει, θα βρίσκεται δηλαδή εκτός εποπτείας των ανθρώπινων αισθήσεων. Προκειμένου η ύλη να ξαναπάρει αισθητή υπόσταση θα πρέπει κάποιο αίτιο να την ξανακαμπυλώσει, να της δώσει δηλαδή και πάλι κάποια μετρούμενη ενεργειακή υπόσταση. Στη δεύτερη περίπτωση, αν η ενεργειακή πυκνότητα μεγαλώνει συνεχώς, σημαίνει ότι, ο χώρος γύρω της καμπυλώνεται μέχρι το σημείο που θα ξεπεράσει κάποια όρια και θα γίνει αόρατη από τις ανθρώπινες αισθήσεις. Αυτό θα συμβεί εφόσον η περιο χή αυτή θα έχει μετουσιωθεί σε μια καθαρή τετραδιάστατη κατάσταση, που θα βρίσκεται εκτός των δυνατοτήτων της ανθρώπινης βιολογίας. Βεβαίως, εκτός των δύο προηγουμένων ακραίων περιπτώσεων υλικού θανάτου υπάρχουν και ενδιάμεσες περιπτώσεις, όπου η ενεργειακή πυκνότητα μεταβάλλεται συνεχώς μέχρι ενός ορίου, μέχρι εκεί δηλαδή που διάφορα γεγονότα, οδηγούν στη διαδικασία της φθοράς της…………..θάνατος σημαίνει το πέρασμα από το μη υπάρχον αλλά αισθητό, στο μη αισθητό αλλά υπάρχον.Είναι μια αλλαγή κατάστασης και όχι η κατάργηση της ίδιας κατάστασης…..Μέσα στον κόσμο των ανθρώπινων ψευδαισθήσεων,αυτό που θεωρούμε ως γέννηση ,εξέλιξη ή θάνατο,δεν είναι παρά μια διαδικασία εμφάνισης,εξέλιξης και φθοράς της ύλης» -Οι Jim Al-Kahilili και Johnjoe McFadden (ό.π.420) λέγουν ότι, "ο θάνατος ίσως αντιπροσωπεύει την καταστροφή της σύνδεσης των ζωντανών οργανισμών με την εύτακτη κβαντική επικράτεια,εξαιτίας της οποίας ο οργανισμός,αδυνατεί,να αντισταθεί στις τυχαιοποιητικές δυνάμεις της θερμοδυναμικής" - Ο Γουόρντ( εν Μ.Rusε ό.π.σελ.54) λέγει: "Σύμφωνα με την πιό πρόσφατη,πιό ολιστική εικόνα,ο πόνος και ο θάνατος είναι αναπόφευκτα μέρη μιας εξέλιξης που περιλαμβάνει την βελτίωση μέσα από τη σύγκρουση και τη δημιουργία τού νέου. Ομως ο πόνος και ο θάνατος δεν είναι τα κυρίαρχα χαρακτηριστικά τής φύσης.Είναι μάλλον αναγκαίες συνέπειες και προυποθέσεις μιάς αναδυόμενης αρμονίας,η οποία αναπόφευκτα απορρίπτει το παληό καθώς προχωρά προς το νέο" ΜΥΣΤΙΚΙΣΤΙΚΕΣ ΚΑΙ ΑΛΛΕΣ ΑΠΟΨΕΙΣ -Πολυάριθμες μυστικιστικές απόψεις βλέπουν την γέννηση και τον θάνατο,ως φάσεις αέναων ανακυκλώσεων που αντιπροσωπεύουν την αδιάκοπη αυτό-ανανέωση ,το χαρακτηριστικό τού χορού της ζωής.Άλλες απόψεις δίνουν έμφαση στα παλμικά πρότυπα που τα αναφέρουν σαν « άυλες ενέργειες και πολλές απ΄αυτές περιγράφουν την ολονομική φύση τής πραγματικότητας,την ύπαρξη τού όλου, μέσα στο καθένα και τού καθενός μέσα στο όλο,με παραβολές, παρομοιώσεις και ποιητικά σχήματα.»( Capra : Η κρίσιμη κλπ.380) -Μετάβαση σε ένα άλλο επίπεδο ύπαρξης:Την μορφή αυτής τής ύπαρξης αγνοούμε,ή τουλάχιστο δεν δικαιούμαστε να (αποπειραθούμε να) την περιγράψουμε. -Αν στηριχθούμε στις προθανάτιες εμπειρίες, όπως λ.χ.αυτές που περιγράφονται στο βιβλίο τού Raymond Moody « Life after Life,» η άλλη αυτή ύπαρξη ,θα είναι μια ύπαρξη γαλήνης και ευδαιμονίας. Εκείνοι που « επανήλθαν» στη ζωή,όπως αφηγήθηκαν στον συγγραφέα, εκτός άλλων,είχαν αποβάλει οριστικώς τον φόβο τού θανάτου. Οι παραπάνω θέσεις δεν θα πρέπει να οδηγήσουν σε αρρωστημένο «έρωτα» προς τον θάνατο.Το επίγειο ταξείδι που λέγεται ζωή,είναι πολύτιμο,για τον άνθρωπο,για το Σύμπαν,για Τον Θεό.Οσο είμαστε ζωντανοί, πρέπει να παράγουμε όσο γίνεται περισσότερο έργο. Και συνακόλουθα κάθε προσπάθεια να ζήσουμε περισσότερο, συνειδητά και σωστά είναι όχι απλώς θεμιτή, αλλά και επιβεβλημένη. Κάθε άνθρωπος είναι μια ελπίδα και την ελπίδα αυτή δεν δικαιούται κανείς μας να προσπαθήσει να εξαφανίσει ή να μειώσει.Το δώρο που μάς δόθηκε,(:η ζωή,με τις ικανότητες καθενός από μάς,) πρέπει να διαχειριζόμαστε με ταπεινότητα, ευλάβεια,υπευθυνότητα ευγνωμοσύνη και σοφία.Να το αξιοποιήσουμε για το σύνολο και να το διαβιβάσουμε.Να κατανοήσουμε το γιατί μάς δόθηκε. -Σχετικές,με τον θάνατο δεν μπορούυμε να διακινδυνευσουμε πειστική άποψη. .Μόνον την βαθειά μας πεποίθηση,ότι, ο φόβος τού θανάτου, πρέπει να φύγει από το νού τού ανθρώπου,ότι, η ΖΩΗ,στο σύνολό της είναι αθάνατη.Η επίγεια ζωή ίσως να είναι μια σκυτάλη,σ΄ένα αγώνισμα, που κάποιος πεθαίνοντας,την παραδίδει σε κάποιον άλλο,ή σε κάτι άλλο. - Μια άλλη άποψη,που βρίσκουμε στο βιβλίο του Α.Κ.Νάσιουτζικ ( « Το Τραύμα τού Αδάμ») ,είναι καθαρώς μυητική. Σύμφωνα με αυτή η γνώση είναι το τελευταίο στάδιο ενός μυητικού κύκλου: Θάνατος-εξαγνισμός-αναγέννηση –γνώση.Ως συνέχεια δηλαδή τής γνώσης τού πρώτου μυητικού κύκλου, αρχίζει ένας άλλος κύκλος,με τον Θάνατο.Με ισοδύναμη διατύπωση,στην μυητική γλώσσα,η Γνώση οδηγεί στον Θάνατο. ( Πρβλ Εξοδος ΛΓ,20,.«Ου γαρ αν τις ίδη άνθρωπος το πρόσωπον μου και ζήσεται»-) . Η υπέρτατη Γνώση ταυτίζεται με την Θέαση τού Θεού,με την ένωση με τον Θεό ,οπότε θα μπορούσε να δεί κανείς τον θάνατο,όχι ως τιμωρία τής Θέασης αυτής, αλλά απλώς ως συνέπεια και ως τον υπέρτατο τερματι σμό.Η κατάκτηση της Γνώσης,που είναι και το τελευταίο, στάδιο ενός μυητικού κύκλου, σηματοδοτεί,ή αν θέλει κανείς είναι,η διάβαση, από έναν τρόπο ύπαρξης σε έναν άλλο πνευματικώτερο.(από το ζωώδες στο γνησίως Ανθρώπινο;) -Όπως και σε άλλο σημείο τού σημειώματος αυτού γράφεται,η τελευταία αυτή εκδοχή, θα πρέπει να είναι οικεία για τους Τέκτονες, τουλάχιστον τού Σκωτικού Δόγματος. Στον Γ Βαθμό, τού Τεκτονισμού, τοποθετείται ο Θάνατος- ως απαλλαγή από πρακτικές και καταστάσεις προηγούμενης ζωής-ως πύλη για μια ανώτερη κατάσταση σε κάτι νέο, καλύτερο.Παραπέμπει επίσης, ίσως από άλλον δρόμο στον Κρισναμούρτι. (αναγκαιότητα τού Θανάτου). -Είναι ενδιαφέρον να σημειωθεί εδώ,ότι, κατά τον Κλήμη τον Αλεξανδρέα, τα στάδια της μύησης είναι τέσσερα :Θάνατος, εξαγνισμός, αναγέννηση, γνώση . -Η απώλεια τής αθανασίας,συνέπεια τής γνώσης, εκφράζει επίσης(πάντοτε κατά μία άποψη) την επιθυμία τού ανθρώπου,να επιστρέψει στην παραδείσια κατάσταση, της αθανασίας, και στην συνέχιση τής ανάπτυξης των αισθήσεων του,που διακόπηκε ,όπως μερικοί υποστηρίζουν, ερμηνεύοντας τον βιβλικό μύθο,με την εκδίωξη των πρωτο πλαστών,από τον παράδεισο. Η ΣΚΕΨΗ ΚΑΙ Η ΠΡΟΟΠΤΙΚΗ ΤΟΥ ΘΑΝΑΤΟΥ. .-Για μερικούς, η σκέψη τού θανάτου, συνιστά ,τροχοπέδη,για δραστηριότητες πραγματικά ωφέλιμες για όλους μας. «Η ζωή φτωχαίνει και δεν έχει ενδιαφέρον όταν οι άνθρωποι δεν ριψοκινδυνεύουν το ανώτατο τίμημα στα παιχνίδια τής ζωής,την ίδια τη ζωή…….Η συναισθηματική ζωή,η αφόρητη ένταση τού πένθους, μάς κάνουν απρόθυμους, να αναζητήσουμε κάτι επικίνδυνο» γράφει ο Φρόυντ(ό.π.45 επ.) .- Ο Ε.Παπανούτσος γράφει: «Άλλο το δέος μπρός στο μυστήριο -τού θανάτου και άλλο ο φόβος τού θανάτου………ο φρόνιμος άνθρωπος δεν τρέμει το θάνατο,ο σοφός έχει προετοιμαστεί και τον περιμένει……………………0 πανικός μπροστά στο θάνατο ευτελίζει τη ζωή,η παραδοχή τού θανάτου μεγάλη νίκη τού ανθρώπου» Ο σοφός και σωστός άνθρωπος,θα πρέπει να ρυθμίζει την συμπεριφορά και στάση του,με βάση δύο φαινομενικώς διαμετρικώς αντίθετες οπτικές.Από τη μια να μην ασχολείται με τον θάνατο, να μην νοιάζεται πότε αυτός θα έλθει,να δημιουργεί σαν να επρόκειτο να μείνει αθάνατος,. - Στο σημείο αυτό ,βοηθά, ή αίσθηση ότι,ο άνθρωπος, αποτελεί αναπόσπαστο τμήμα ενός ενιαίου αθάνατου συνόλου στην συντήρηση- πορεία τού οποίου κάθε ανθρώπινη δράση,επιδρά) -αδιαφορώντας αν θα είναι αυτός ή όχι, εκείνος, που θα τρυγήσει τον καρπό των προσπαθειών του και από την άλλη να μην αφήνει να χαθεί ούτε στιγμή,μιά που κάθε στιγμή μπορεί να είναι η τελευταία.Αυτό που μάς ζητείται-και που αρκεί-είναι να ζήσουμε σωστά.Η αθανασία έρχεται από μόνη της -.Ο Αγιος Αυγουστίνος είπε. «Το κλειδί για την αθανασία είναι μια αξιομνημόνευτη ζωή» - Ο Σπινόζα είπε ότι, ο σοφός άνθρωπος , σκέπτεται τη ζωή όχι το θάνατο. -Ο Arthur Koestler ( Ένα Φάντασμα κλπ.231) γράφει ότι, η « ανακάλυψη τού Θανάτου» ξεκινάει από τον νεοεγκέφαλο,η άρνησή του από τον παλαιό.Το ένστικτο παίρνει την ύπαρξη σαν δεδομένηκαι την υπερασπίζεται έναντι των απειλών με τον θυμό και τον φόβο.Αλλά δεν μπορεί να συλλάβει την αλλαγή της σε μη ύπαρξη.Αυτή ή άρνηση είναι ένα από τα leitmotiv τής ιστορίας και διαιωνίζει την σύγκρουση ανάμεσα σε πίστη και λογική……………Η ανακάλυψη τού θανάτου από τη νόηση και η απόρριψή του από το ένστικτο έγινε ένα παράδειγμα τού διχασμένου νού» .-Ο Χάνς Γιόνας γράφει σχετικώς. (ό.π.118) «Οσον αφορά τη θνητότητά μας ως τέτοια,η διάνοιά μας δεν μπορεί να φιλονικήσει με την δημιουργία γι΄αυτή,χωρίς ν΄αρνηθεί την ίδια τη ζωή.Οσον αφορά τον καθένα μας,η γνώση ότι ,η διαμονή μας εδώ θα είναι σύντομη και ότι, τα όρια που έχουν τεθεί στην αναμενόμενη διάρκεια ζωής δεν είναι διαπραγματεύσιμα,θα μπορούσε να είναι ακόμη και αναγκαία,ως παρότρυνση να μετρούμε,τις μέρες μας,έτσι,ώστε να μετρούν από μόνες τους.» -H Elisabeth Kubler Ross( ό.π. La mort σελ.191) ασχολείται όχι μόνον με τον θάνατο,αυτόν καθεαυτόν,αλλά και τις συνέπειες που η σκέψη τού θανάτου, δημιουργεί στον Ανθρωπο.Γράφει λοιπόν ότι, πρέπει να είμαστε έτοι μοι να αντιμετωπίσουμε το άγνωστο για να βρούμε τον εαυτό μας ,που είναι ο ύψιστος στόχος της ανάπτυξης και ότι,όποιος είναι σε θέση ν’αντιμετωπίσει και να κατανοήσει τον τελευταίο θάνατο,ίσως μπορέσει να ν΄αντιμετωπίσει παραγωγικώς τις μεταβολές που επιφυλάσσει η ζωή.Συνεχίζοντας προτρέπει να μην φοβόμαστε τον θάνατο , να προσπαθούμε να ζήσουμε –όσο βρισκόμαστε στην « ζωή» να απελευθερώσουμε το εσωτερικό μας είναι, από τον πνευματικό θάνατο και όντας έτοιμοι να πεθάνουμε κάθε στιγμή,να μην αφήνουμε να χάνεται άσκοπα ο χρόνος.Και συνεχίζει: ( εν Raymon Moody. “Ματιές κλπ. ό.π.. κλπ,σελ.18) Πάντα πίστευα ότι, ο θάνατος, αποτελεί μια από τις σημαντικότερες εμπειρί ες.Συνειδητοπούμε πλέον, ότι, προκειμένου να ανακουφίσουμε κάποιον δεν είναι απαραίτητο να τον θεραπεύσουμε….ο θάνατος είναι κάτι τόσο φυσικό όσο και η ζωή» -Στο βιβλίο του Lee Smolin(ό.π.14) διαβάζουμε.« Ο φόβος του θανάτου πατάει σε μια ψευδαίσθηση η οποία με την σειρά της βασίζεται σ ένα διανοητικό σφάλμα.Ο χρόνος δεν κυλάει γιατί απλούστατα δεν υπάρχει καμιά ροή του χρόνου.Υπάρχουν,πάντα υπήρχαν και πάντα θα υπάρχουν στιγμές τής ζωής μας. -Και ο Einstein σε μιά συλλυπητήρια επιστολή του στην χήρα τού πολύ καλού του φίλου,Μισέλ Μπε έγραφε,"Τώρα έχει αναχωρήσει απ' αυτόν τον αλλόκοτο κόσμο λίγο νωρίτερα από μένα.Αυτό δεν σημαίνει τίποτε. Ανθρωποι σαν κι εμάς που πιστεύουν στη φυσική γνωρίζουν,ότι η διάκριση ανάμεσα στο παρελθόν,παρόν και μέλλον,είναι απλώς μιά πεισματική επίμονη ψευδαίσθηση" -ΑΛΛΑ υπάρχει και μια διαφορετική προσέγγιση.Η προοπτική του θανάτου, η σκέψη τού θανάτου,που τον βλέπει κανείς να πλησιάζει, ωθεί μερικές φορές, τον άνθρωπο σε μια αυξημένη, δραστηριότητα,σε μια διαδικασία ,επίσπευσης (χωρίς όμως άγχος ,απλώς με επίγνωση ότι, ο χρόnος είναι πολύτιμος) ,για την ολοκλήρωση ενός έργου.Αν η σκέψη αυτή,έλειπε, θα τον χαρακτήριζε μια επικίνδυνη αναβλητικότητα και ραθυμία.- Αυτή η αυξημένη δραστηριότητα, παρατηρείται στην φύση. Μερικοί οργανισμοί,πεθαίνουν σ΄ένα παροξυσμό,αναπαραγωγικής δραστηριότητας .Ετσι λ.χ.τα φυτά που φύονται σε φτωχό έδαφος,ή σε μια περίοδο ανομβρίας,ανθίζουν και καρπίζουν νωρίτερα,από το κανονικό,σε μια ύστατη προσπάθεια να δώσουν απογόνους,για τη συνέχιση της γενεάς,για τη συνέχιση τής ζωής.Ανάμεσα στους νέους αυτούς τύπους (απογόνους) μπορεί να είναι τέτοιοι που να μπορούν να επιβιώσουν σε συνθήκες εχθρικές στους γονικούς οργανισμούς.Με τον τρόπο αυτό η φύση-σε μια ιδιότυπη σκυταλοδρομία- ανοίγει τον δρόμο για ανανέωση,τον δρόμο τής συνέχειας τής ζωής,που έτσι, εμφανίζεται,όπως πιο πάνω γράφουμε, αθάνατη.Να προσθέσουμε ότι, μια ζωή χωρίς τέλος θα δημιουργούσε πρακτικά προβλήματα, θα οδηγούσε σε μια κόπωση. Σύνδεση με την διαδικασία αναπαραγωγής έχουμε σε μερικές περιπτώ σεις,συνδεδεμένη με « δολοφονική» επίσπευση τού θανάτου.Το αρσενικό λιοντάρι θανατώνει μερικές φορές τα μικρά λιονταράκια τής αγέλης που « κερδίζει» γιατί με την παιδοκτονία αυτή,το θηλυκό,που απαλλάσσεται τού θηλασμού,μπαίνει σε κατάσταση αναπαραγωγής, και επομένως το αρσενικό μπορεί να προσδοκά την συνεύρεση (Μπαρμπώ ό.π.61). Ο ΘΑΝΑΤΟΣ ΚΑΤΑ ΤΗ ΒΙΒΛΟ ΚΑΙ ΑΛΛΑ ΑΡΧΑΙΑ ΚΕΙΜΕΝΑ. ΓΝΩΣΗ ΚΑΙ ΘΑΝΑΤΟΣ ΘΑΝΑΤΟΣ ΚΑΙ ΜΥΗΣΗ Υπάρχουν αντιφάσεις στη Βίβλο,ως προς κατά πόσον ο άνθρωπος πλάστηκε θνητός ή αθάνατος. Σ΄ένα μέρος( Γεν.Β.17 « από δε του ξύλου τού γινώσκειν καλόν και πονηρόν ,ου φάγεσθε απ΄αυτού, η ο αν ημέρα φάγητε απ΄αυτού,θανάτω αποθανείσθε» Γεν Γ ,3 « ……από δε τού καρπού τού ξύλου,ο εστίν εν μέσω τού παραδείσου,είπεν ο Θεός,ου φάγεσθε απ΄αυτού ,ου δε μη άψησθε αυτού,ινα μη αποθάνητε») εμφανίζεται ως αθάνατος ,σ’ άλλο (Γεν.Γ,22».και νυν μη ποτε εκτείνει την χείρα αυτού,και λάβη από του ξύλου τής ζωής και φάγη και ζήσεται εις τον αιώνα») ως θνητός. - Κατά τον Νάσιουτζικ( Το τραύμα κλπ .131 επ.) υπάρχουν δύο σχεδόν ολοκληρωμένες παραδόσεις που προσπαθούν να ερμηνεύσουν το πρόβλημα προέλευσης τού θανάτου.Η παράδοση Εριντού(:αρχαία πόλη στην περιοχή Νασιρίγια τού σημερινού Ιράκ,) και η παράδοση Νιπούρ (: αρχαία πόλη τής Μεσοποταμίας,που έπαιξε σημαντικό ρόλο στην θρησκευτική ζωή της Μεσοποταμίας,κατά την μυθολογία πατρίδα τού Ενλίλ,βασιληά τής καταιγίδας και υπόσταση τής δύναμης,που εκτελούσε τις αποφάσεις των Θεών). Και στις δύο πρέπει να τονισθεί, ότι , δεν αναφέρεται ότι, ο άνθρωπος ήταν προορισμένος να ζεί αιώνια. Οι Θεολόγοι τής Νιπούρ,ερμηνεύουν τον θάνατο. Κατά την παράδοση τους,η γνώση φέρνει αρρώστιες ,βάσανα και θάνατο και η απώλεια τής αθανασίας,οφείλεται στην γυναίκα Θεά (:παράβαση θείας εντολής).Σε αντίθεση με την Γένεση,δέχονται ότι, όλα τα κακά προέρχονται από τον άνθρωπο πού διασώθηκε από τον κατακλυσμό .Οι θεολόγοι τής Εριντού τοποθετούν την απώλεια τής αθανασίας,όχι σε σφάλμα τού ανθρώπου,αλλά σε μηχανορραφία τού Θεού ή στη μη εκτέλεση μιάς θείας επιθυμί ας,ότι ,η γνώση φέρνει τον θάνατο ότι ,η αθανασία αποκτάται με τροφή,ότι, η γνώση τού καλού και τού κακού,δεν ήταν αμάρτημα και εμπόδιο στην αθανασία.Ο Εα-Ενκι,θεός τής σοφίας,και τής γνώσης δημιουργεί τον Αντάπα,και τον μυεί σε πολλά μυστικά των θεών.Ετσι ο Αντάπα,κατέχει την απόλυτη επιστήμη και μπορεί να δίνει ονόματα στις ζωντανές υπάρξεις όπως ο Αδάμ. (εν Β,19 « και έπλασεν ο Θεός ετι εκ της γής, πάντα τα θηρία και ήγαγεν αυτά προς τον Αδάμ,ιδείν τι καλέσει αυτά…..και εκάλεσε Αδάμ κλπ»).Ερχεται όμως σε ρήξη με τον Ανού, τον Θεό τού ουρανού, αρνείται να φάγει και να πιεί ώστε να γίνει αθάνατος, ακολουθώντας την κακή συμβουλή τού Εά,που δεν ήθελε να τον χάσει από υπηρέτη του,πράγμα που θα γινόταν αν ο Αντμα γινόταν αθάνατος,δηλαδή ισόθεος,και διώχνεται από τον ουρανό.(περισσότερα; Νάσιουτζικ ό.π.σελ.131 επ.) -Ας προσθέσουμε εδώ,ότι, και κατά τους Σουμερίους,η γνώση φέρνει την αθανασία,η αθανασία αποκτάται με την τροφή,η απώλεια τής αθανασίας οφείλεται στο φίδι(Θεός) .Κατά τους Χιττίτες,η απαγόρευση αφορά την γνώση,η γνώση αποκτάται με την ραση,η γνώση φέρει τον θάνατο και η αθανασία αποκτάται με την επαφή με το θείο, -Στο γιατί η γνώση φέρνει τον θάνατο δίνεται από τον Νάσιουτζικ («Το Τραύμα κλπ.208) από ψυχοβιολογική άποψη,η ερμηνεία ότι,με την γνώση,απλώς ο Ανθρωπος,αποκτά συνείδηση τού Θανάτου.Ηταν δηλαδή και πριν θνητός,δεν μπορούσε όμως να το συνειδητοποιήσει.Αυτή η συνείδηση τού θανάτου,πάντοτε κατά τον συγγραφέα ,είναι η τιμωρία για την παράβαση τής θείας εντολής.Παραπέρα.: Η απόσπαση τού καρπού τής γνώσης,συνιστά μια επαναστατική πράξη τού Ανθρώπου μέσα στην φύση.Το παθητικό όν γίνεται πλέον πιο ενεργητικό, όσο πληθαίνουν τα αισθητήριά του, όσο,πληθαίνουν οι δυνατότητές του.Ο Ανθρωπος, συνειδητοποιείται,και ψάχνει για την πορεία του και την άνοδο του. Ψάχνει για το όραμα.Δεν αρκείται σ’αυτό που έχει ,θέλει κάτι περισσότερο. Την Ελευθερία του,για την κατάκτηση τής οποίας,υπό οποιανδήποτε μορφή και έννοια, τόσο ο Ανθρωπος όσο η κοινωνία, πληρώνει και θα πληρώνει βαρύ τίμημα. (Ασχέτως αν η κατάκτησή της,ίσως ταυτίζεται ή σχετίζεται,με την δικαίωση τού Ανθρώπου, και τής Δημιουργίας.) - Ο J.Frazer, θέλει δύο δέντρα.Της Ζωής και τού θανάτου. Στηριζόμενος στο στίχο Β17 τής Γένεσης ισχυρίζεται ότι, έγινε μεταλλαγή τού δέντρου τής γνώσης σε δένδρο τού Θανάτου. Ερμηνεύοντας ειδικότερα τον βιβλικό μύθο για το προπατορικό αμάρτημα (έννοια άγνωστη στην Θεολογία τής Αιγύπτου- όπου το κακό οφείλεται στην ένωση τού σώματος με την ψυχή-(.Νάσιουτζικ «Το τραύμα κλπ.σελ.147) και την συνδεόμενη με αυτό τιμωρία(:ο άνθρωπος έγινε θνητός ενώ ήταν αθάνατος) αντιμετωπίζει κανείς ερωτηματικά και βρίσκει ενδιαφέροντα στοιχεία, που παρατίθενται και από τον Α.Κ.Νάσιουτζικ ( « Το Τραύμα τού Αδάμ») .Τα ερωτηματικά είναι γιατί το δέντρο τής γνώσης φέρει τον θάνατο (για την περίπτωση ασφαλώς που ο θάνατος είναι η τιμωρία για την ανυπακοή,) και όχι η συνέπεια τής γνώσης.Γιατί το φίδι προτρέπει τους πρωτοπλάστες στην ανυπακοή.Τι προσδοκούσε;. Από όλα αυτά(σε αναφορά στη Βίβλο), προκύπτουν ορισμένα συμπεράσματα. 1ον.Υπάρχουν δύο είδη τροφής : Γνώσης και Αθανασίας 2ον.Δεν υπάρχει πουθενά φυτό ή δέντρο θανάτου. Η ΜΑΚΡΟΒΙΟΤΗΤΑ -O Neil Shubin(o.π..247) γράφει: «Δεν είμαστε σχεδιασμένοι για να επιβιώνουμε πέρα από τα 80 έτη,να περνάμε δέκα ώρες την ημέρα καθιστοί και να τρώμε γλυκά, ούτε για παίζουμε ποδόσφαιρο.Αυτή η ασυνέπεια παρελθόντος και παρόντος,έχει ως αποτέλεσμα τα σώματά μας να καταρρέουν με ορισμένους προβλέψιμους τρόπους………σχεδόν όλες οι ασθένειες που μαστίζουν την ανθρωπότητα έχουν κάποια ιστορική συνιστώσα……..Τέσσερες από τις δέκα σημαντικότερες (αιτίες θανάτου)-καρδιοπάθεια διαβήτης,παχυσαρκία και εγκεφαλικά επεισόδια-έχουν γενετική και πιθανότατα ιστορική βάση» -Στο αναφερόμενο στην αρχή, βιβλίο των Αλαν και Σάλυ Λαντσμπουργκ αναφέρεται (ο.π.145 επ.) ότι ,ο Ουτναπιστίμ,όχι μόνο επέζησε τού Κατακλυσμού αλλά έγινε και ο πρώτος αθάνατος άνθρωπος τής Γής,ότι, ο Σήθ,γυιός τού Αδάμ έζησε 912 χρόνια, και ο Μαθουσάλας 969.Πάντως οι ηλικίες αυτές αμφισβητούνται σφόδρα.Ετσι ο Ισαάκ Ασίμοφ,συνοψίζοντας την κρατούσα επιστημονική άποψη, γράφει πώς οι πατριάρχες αυτοί δεν μπορούν να συσχετισθούν με ιστορικά πρόσωπα καθώς για την ύπαρξή τους,δεν υπάρχει τίποτε άλλο εκτός τής Βίβλο και ότι, μάλλον πρόκειται για αντανάκλαση Σουμερικού θρύλου.Πράγματι οι Σουμέριοι είχαν κατάλογο δέκα περίπου βασιλέων, που βασίλεψαν μετά τον κατακλυσμό και που ο καθένας τους έζησε πολλές χιλιάδες χρόνια,ένας μάλιστα 65.000! Μερικοί πάντως προβληματίζονται,λέγοντας ότι, ακόμη και αν ο συγγραφέας τής Βίβλου, επεξεργά στηκε Σουμερικούς θρύλους,η « ιδέα » του για μια «λογική» ηλικία, ήταν περίπου δώδεκα φορές μεγαλύτερη από τη σημερινή. Αλλοι πάλι,(αλλά η παρατήρηση αυτή,δεν μπορεί να καλύψει όλες τις περιπτώσεις) δίνουν εξήγηση, και εξετάζοντας την ημερολογιακή βάση τής εποχής τής Βίβλου, υποστηρίζουν ότι, οι ηλικίες αυτές υπολογίστηκαν με βάση το σεληνιακό ημερολόγιο,και επομένως οι βιβλικές αυτές ηλικίες πρέπει να διορθωθούν διαιρούμενες διά τού 12.Ετσι η ηλικία στην οποία πέθανε ο Μαθουσάλας γίνεται 88 ετών( Η απόπειρα αυτή εξήγησης πάσχει γιατί τότε θάπρεπε να δεχθούμε ότι, ο Ενώχ γέννησε τον Μαθουσάλα σε ηλικία 5 ετών!(«Περισκόπιο») Στο ίδιο Βιβλίο αναφέρεται η περίπτωση τού Τόμας Πάρρ ,που φέρεται ότι, πέθανε το 1635 σε ηλικία 152 ετών ,και που τα αίτια τού θανάτου του τοποθετούνται αποκλειστικώς σε υπεραιμία από υπερβολικό φαγητό και ποτό και που κατά τον θάνατό του όλα τα όργανά δεν βρέθηκαν να έχουν υποστεί καμία φθορά. Το μακροβιώτερο άτομο,( δεν αποκλείεται η ύπαρξη και άλλων μακροβιώτερων) που είχε καταγραφεί μέχρι το 2007,είναι η Γαλλίδα Ζαν Καλμέν, που έφθασε στην ηλικία των 122 ετών και 164 ημερών.Κάπνιζε μέχρι τα ενενήντα της,και έτρωγε και έπινε ό,τι τής άρεσε. -Παραθέτουμε με κάθε επιφύλαξη για την ακρίβειά της είδηση που δημοσιεύθηκε στο διαδίκτυο τον Αύγουστο του 2016: «Σε μια μελέτη που δημοσιεύτηκε στο Current Aging Science, το 2014, υπό τον τίτλο«Έρχεται νέο είδος ανθρώπου» ένας διδακτορικός φοιτητής τής εξελικτικής ανθρωπολογίας στο Global Brain Institute,ο Cadell Lasτ επικαλούμενος κι άλλους μελλοντολόγους, όπως τούς Ray Kurzweil και Francis Heylighen, θεωρητικολογεί για την ανθρώπινη αλληλεπίδραση με την τεχνολογία, και βασιζόμενος σε παρατηρήσεις του παρελθόντος γύρω από την εξέλιξη των πρωτεύοντων και την βιολογία, όπως γράφει η Christina Sterbenz στο Business Insider και αφού σημειώνει πώς το προσδόκιμο όριο ζωής των ανθρώπων έχει αυξηθεί από περίπου 45 έτη στις αρχές του 20ου αιώνα στα 80 στις μέρες μας πιστεύει ότι, το όριο αυτό, λόγω των εξελίξεων στον τομέα της τεχνολογίας θα αυξηθεί στα 120 χρόνια έως το 2050, αυτό που αποκαλείται «ριζική επέκταση της ζωής» καθώς το ανθρώπινο είδος περνά μια σημαντική εξελικτική μετάβαση, συγκρίσιμη με αυτή της μετάβασης από τους προπιθήκους σε πιθήκους και από εκεί στους ανθρώπους. «Το 2014 ο γηραιότερος άνθρωπος στον κόσμο ισχυριζόταν ότι, ήταν 179 ετών και το όνομά του ήταν Μαχάστα Μουράσι. Έλεγε ότι, γεννήθηκε στις 6 Ιανουαρίου του 1835 στην πόλη Μπανγκαλόρ της Ινδίας. Από το 1903, ζούσε στην πόλη Βαρανάσι στις όχθες του ποταμού Γάγγη και δούλευε ως τσαγκάρης μέχρι το 1957. Συνταξιοδοτήθηκε -όπως έλεγε- σε ηλικία 122 χρονών! «Τα δισέγγονα μου έχουν πεθάνει εδώ και χρόνια. Για κάποιο λόγο, εμένα με ξέχασε ο θάνατος. Και τώρα δεν υπάρχει πια ελπίδα. Δείτε τα στατιστικά, κανείς δεν πεθαίνει μετά τα 150, πόσο μάλλον τα 170. Μάλλον είμαι αθάνατος, οπότε ας το απολαύσω». Το πιστοποιητικό γέννησης και η ταυτότητά του αποδεικνύουν τα λεγόμενά του, αλλά δεν υπάρχει ιατρική εξέταση που να το επιβεβαιώνει.Ο τελευταίος γιατρός που τον εξέτασε πέθανε το 1971 και δεν υπάρχουν πληροφορίες για το ιατρικό ιστορικό του. » (Διαβάστε όλο το άρθρο: http://www.mixanitouxronou.gr/o-gireoteros-anthropos-ston-kosmo-ine-179-chronon-otan-gennithike-o-othonas-egine-vasilias-tis-elladas-ke-o-darvinos-eftase-sta-nisia-gkalapagkos) -Δημοσιεύθηκε την 25-1-2015 είδηση(που παρατίθεται ολόκληρη στο Παράρτημα) υπό τον τίτλο « Η αποσιώπηση ενός και μόνο γονιδίου μπορεί να επιμηκύνει τη ζωή κατά 12 χρόνια χαρίζοντας παράλληλα στα ηλικιωμένα άτομα καλή φυσική κατάσταση.».Αφορά το γονίδιο Myc που θεωρείται ζωτικής σημασίας για την κυτταρική διαίρεση, την κυτταρική ανάπτυξη και τον κυτταρικό θάνατο – η υπερέκφραση του συγκεκριμένου γονιδίου μπορεί να οδηγήσει σε καρκίνο.Κατά τους ερευνητές η αποσιώπηση του γονιδίου σε ποντίκια βοήθησε τα ζώα να επιβιώσουν 15% περισσότερο χωρίς προβλήματα υγείας. Σημειώνεται ότι, είναι η πρώτη φορά που κάτι τέτοιο αποδεικνύεται στα θηλαστικά. Πρέπει να υπογραμμιστεί ότι, τα ζώα διέθεταν παράλληλα πιο υγιές ανοσοποιητικό σύστημα ενώ η μόνη εμφανής διαφορά τους από τα φυσιολογικά ποντίκια ήταν πως είχαν μικρότερο μέγεθος.Κατά τους ερευνητές η αύξηση της τάξεως του 15% στο προσδόκιμο ζωής που κατεγράφη στα ποντίκια μπορεί να μεταφραστεί σε 12 επιπλέον ανθρώπινα χρόνια. -Δημοσίευση στην εφημερίδα «Ταχυδρόμος» τού Βόλου της 16-3-2015 γράφει, ότι, σύμφωνα με το Δείκτη Global Age Watch, ο οποίος αφορά την ποιότητα ζωής των ηλικιωμένων για το 2014, μέχρι το 2050 ο αριθμός των ανθρώπων άνω των 60 ετών θα εκπροσωπεί το 21% του παγκόσμιου πληθυσμού, σχεδόν το διπλάσιο ποσοστό σε σχέση με το 12% που είναι σήμερα.Την τελευταία δεκαετία ο αριθμός των υπεραιωνόβιων αυξήθηκε κατά 71%, ενώ έχει πενταπλασιαστεί από τη δεκαετία του 1980! Μέχρι το 2050, σύμφωνα πάντα με έρευνες, η αναλογία των ανθρώπων άνω των 80 ετών θα αυξηθεί από 2% σε 4%.Για το 2014, η Ιαπωνία πήρε τον τίτλο της πιο «γερασμένης» χώρας, αφού οι αιωνόβιοι είναι τουλάχιστον 58.000.Στην Ευρώπη, η Μ.Βρετανία έχει τα πρωτεία, αφού σήμερα ζουν μισό εκατομμύριο άνθρωποι άνω των 90 ετών και 14.000 άνω των 100 σε σχέση με το 1980 που ήταν 2.500! τεί». -Ο νευροβιολόγος Laurent Alexandre ,σε δημοσίευμά του στο φύλλο τής 18-12-2014 στην γαλλική εφημερίδα Nouvel Observateur, γράφει ότι,όπως προκύπτει από μελέτη που περιέχεται στο περιοδικό "The Lancet", το προσδόκιμο της ζωής,που σήμερα είναι 71,5 χρόνια ,αυξήθηκε κατά 6 έτη από το 1990 και αφετηριαζόμενος από το ερώτημα αν η διάρκεια της ζωής μας,είναι προορισμένη να αυξάνεται συνεχώς , παρατηρεί ότι, κατά μέσο όρο κερδίζουμε τρείς μήνες ελπίδες ζωής τον χρόνο,δηλαδή 2,5 χρόνια σε κάθε δεκαετία,ότι, η εξέλιξη αυτή,οφείλεται στην μείωση αιτιών θανάτου,- όπως ο καρκίνος,ότι,η νηπιακή θνησιμότητα έχει σχεδόν μηδενισθεί,ότι, υπάρχει ένα γενετικό φράγμα που πρέπει να ξεπερασθεί, και που αντιστοιχεί στα 122 χρόνια που έζησε η Jeanne Calment,ηλικία που κανείς δεν ξεπέρασε,ότι, λογικώς μπορεί κανείς να σκεφθεί,πως ο ρυθμός αυτός αυξήσεως θα συνεχισθεί για δύο ή τρείς δεκαετίες,ότι, για να υπερβούμε το όριο αυτό,θα απαιτηθούν βαρειές βιολογικές τροποποιήσεις,που δεν προβλέπονται πριν από το έτος 2030,ότι, με τα σημερινά δεδομένα η αύξηση αυτή,θα σταματήσει σε λίγες δεκαετίες,παρά την διατυπωθείσα φιλόδοξη προοπτική του Google η αύξηση αυτή,να φθάσει τα 10 έως 20 έτη μέχρι το 2035,πράγμα που δεν μπορεί όμως ν΄αποκλεισθεί εντελώς,δηλαδή,ότι, για προσεγγίσουμε τον στόχο αυτό θα πρέπει να προσφύγουμε στην κυβερνητική,δηλαδή να ξεπεράσουμε τα ανθρώπινα όρια,εμφυτεύοντας στον άνθρωπο μηχανισμούς,πράγμα που δεν γνωρίζουμε αν θα ανεχθεί η κοινωνία μας,αλλά που ο συγγραφέας θεωρεί πιθανό, και ότι, σε κάθε περίπτωση μια τέτοια επέμβαση θα είναι δαπανηρή. (Περισσότερα στο «Παράρτημα» υπό:«L'espérance de vie a augmenté de 6 ans» όπου δημοσιεύεται ολόκληρο το κείμενο) Σύμφωνα με δημοσίευμα της 29-8-2015 οι άνθρωποι ζουν πλέον πολύ περισσότερο σε όλο τον κόσμο, όμως πολλοί από αυτούς ζουν περισσότερα χρόνια άρρωστοι, όπως διαβάζουμε σε μια μελέτη για τις σοβαρότερες ασθένειες και τους τραυμα τισμούς σε 188 χώρες.Η γενική υγεία έχει βελτιωθεί σημαντικά σε παγκόσμιο επίπεδο, χάρη στις προόδους που επιτεύχθηκαν στην αντιμετώπιση ασθενειών όπως το HIV/AIDS ή η ελονοσία την περασμένη δεκαετία, αλλά και τα κέρδη που καταγράφονται στις προσπάθειες καταπολέμησης των μητρικών και των παιδικών ασθενειών.Όμως ενώ το προσδόκιμο ζωής αυξάνεται, δεν αυξάνεται με τον ίδιο ρυθμό το προσδόκιμο υγιούς ζωής: περισσότεροι άνθρωποι ζουν πιο πολλά χρόνια ασθενείς ή ανάπηροι, σύμφωνα με μια ανάλυση των στοιχείων της μελέτης που δημοσιεύει το επιστημονικό περιοδικό The Lancet.«Ο κόσμος έχει κάνει μεγάλη πρόοδο στην υγεία, αλλά τώρα η πρόκληση είναι να επενδύσουμε στην εξεύρεση αποτελεσματικότερων τρόπων πρόληψης και θεραπείας των κυριότερων αιτίων ασθένειας και αναπηρίας», σημείωσε ο Θίο Βος, καθηγητής στο Institute of Health Metrics and Evaluation του Πανεπιστημίου της Ουάσινγκτον, που τέθηκε επικεφαλής των αναλυτών. Τα βασικά ευρήματα της μελέτης είναι ότι ,το προσδόκιμο ζωής παγκοσμίως κατά τη γέννηση αυξήθηκε και για τα δύο φύλα κατά 6,2 έτη, από τα 65,3 το 1990 στα 71,5 το 2013. Το προσδόκιμο υγιούς ζωής αυξήθηκε επίσης, κατά 5,4 χρόνια, από τα 56,9 το 1990 στα 62,3 το 2013.Το προσδόκιμο υγιούς ζωής προσδιορίζεται λαμβανομένων υπόψη τόσο της θνησιμότητας, όσο και των επιπτώσεων που έχουν μη θανατηφόρες παθήσεις και χρόνιες ασθένειες, όπως οι καρδιοπάθειες, οι πνευμονοπάθειες, ο διαβήτης ή οι σοβαροί τραυματισμοί. Τα προβλήματα υγείας αυτού του είδους επιδεινώνουν ραγδαία την ποιότητα ζωής και έχουν μεγάλο κόστος, τόσο οικονομικό όσο και από την άποψη των συστημάτων υγείας. Για τις περισσότερες από τις 188 χώρες που εξετάστηκαν στο πλαίσιο της μελέτης, οι μεταβολές στο προσδόκιμο υγιούς ζωής από το 1990 ως το 2013 ήταν «σημαντικές και θετικές», σύμφωνα με τους ερευνητές. Όμως σε πολλές χώρες, συμπεριλαμβανο μένων του Μπελίζ, της Μποτσουάνας ή της Συρίας, το προσδόκιμο υγιούς ζωής το 2013 δεν ήταν πολύ υψηλότερο από εκείνο που καταγραφόταν το 1990.Μάλιστα σε ορισμένες χώρες, όπως η Νότια Αφρική, η Παραγουάη και η Λευκορωσία, το προσδόκιμο υγιούς ζωής μειώθηκε. Στο Λεσότο και στη Σουαζιλάνδη, οι άνθρωποι που γεννήθηκαν το 2013 αναμένεται να ζήσουν 10 λιγότερα χρόνια υγιείς από εκείνους που είχαν γεννηθεί 20 χρόνια νωρίτερα. Η μελέτη κατέγραψε ακόμη μεγάλες ανισότητες μεταξύ των χωρών με το υψηλότερο και το χαμηλότερο προσδόκιμο ζωής, όπως και στις τάσεις που διαμορφώνονται.Οι πολίτες της Νικαράγουας και της Καμπότζης είδαν το προσδόκιμο υγιούς ζωής να αυξάνεται δραματικά από το 1990, κατά 14,7 και 13,9 χρόνια αντίστοιχα. Οι άνθρωποι στη Μποτσουάνα και το Μπελίζ, αντίθετα, είδαν μειώσεις 2 ετών και 1,3 έτους αντίστοιχα. Το 2013 το Λεσότο είχε το χαμηλότερο προσδόκιμο υγιούς ζωής: 42 χρόνια. Στην Ιαπωνία καταγράφηκε το υψηλότερο: 73,4 χρόνια. «Αρκούδες του νερού», οι τελευταίοι επιζώντες της Γης Επιστήμονες έχουν ταυτοποιήσει το πλάσμα που πιστεύουν ότι θα αποτελέσει την τελευταία μορφή ζώης στη Γη, η οποία θα επιβιώσει ακόμη και όταν σβήσει ο ήλιος, αναφέρει σε δημοσίευμα της η εφημερίδα «The Independent». Το πλάσμα που θα συνεχίσει να «ζει και να βασιλεύει» πολύ μετά την εξαφάνιση του ανθρώπινου είδους είναι σύμφωνα με τους επιστήμονες, η «αρκούδα του νερού», ένας μικροσκοπικός οργανισμός με οκτώ πόδια που φέρει την επίσημη ονομασία «Τardigrade». To μικρό αυτό πλάσμα αναμένεται να είναι ο «απόλυτος επιζών» της Γης, επιβιώνοντας από κατακλυσμικά συμβάντα, όπως η σύγκρουση ενός αστεροειδή με τον πλανήτη μας ή η έκρηξη ενός αστεριού, τα οποία θα καταστρέψουν το μεγαλύτερο μέρος της ζώης της Γης. Η «αρκούδα του νερού» βασίζει την πρωτοφανή ανθεκτικότητα της στις εντυπωσιακές ιδιότητες της. Συγκεκριμένα, μεταξύ άλλων, το μικροσκοπικό αυτό ζώο, το οποίο δεν ξεπερνάει σε μέγεθος το μισό χιλιοστό, μπορεί να ζήσει 30 χρόνια χωρίς φαγητό και νερό και να αντέξει σε ακραίες θερμοκρασίες, θερμές και παγωμέ νες, που θα σκότωναν οποιοδήποτε άλλο οργανισμό, επιβιώνοντας ακόμη και στους 150 βαθμούς Κελσίου. Σύμφωνα με τον επιστήμονα Ντείβιντ Σλόουν του Πανεπι στημίου της Οξφόρδης, μέλους της ομάδας που ερευνά σενάρια «καταστροφής» της Γης και εξαφάνισης του ανθρώπινου είδους, το Tardigrade είναι η ανθεκτικότερη μορφή ζωής στον πλανήτη μας, υποδεικνύοντας ότι, η ζωή δεν μπορεί εξαλειφθεί πλήρως, παρότι το μεγαλύτερο μέρος των ειδών της είναι μακροπρόθεσμα καταδι κασμένο στην εξαφάνιση.Επιπλέον, σύμφωνα με τον επιστήμονα Άλβες Μπατίστα, η ύπαρξη της «αρκούδας του νερού» μας δίνει ελπίδες και για την αναζήτηση εξωγήι νης ζωής. «Τα Tardigrades είναι ό,τι κοντινότερο σε μία απολύτως άφθαρτη μορφή ζωής στη Γη, ωστόσο είναι πιθανό να υπάρχουν αντίστοιχα παραδείγματα και αλλού στο σύμπαν», ανέφερε συγκεκριμένα, προσθέτοντας ότι «σε αυτό το πλαίσιο στέκει ένα σενάριο αναζήτησης ζωής στον Άρη, καθώς και σε άλλα σημεία του ηλιακού μας συστήματος, καθώς ποιος ξέρει τι άλλο μπορεί να υπάρχει εκεί έξω». (Πηγή: Καθημερινη-«Επιστήμη»16-7-2017) Υπάρχουν ως προς την μακροβιότητα,μερικές γενικές παρατηρήσεις, (χωρίς ν΄αποκλείονται οι εξαιρέσεις). Δηλαδή: -Οι μεγάλοι σε μέγεθος οργανισμοί(είτε είναι φυτά είτε ζώα),έχουν αργό μεταβολισμό, και την τάση να ζούν περισσότερο από τούς μικρούς. ( ποντίκια 1-2 χρόνια,τα έντομα λιγώτερο,ελέφαντες εβδομήντα).Υπάρχει επίσης (όπως λέγουν)το πλατάνι τού Ιπποκράτους,στη Κώ.Ένα συγκεκριμένο δέντρο τού είδους αγριόπευκο στην Καλιφόρνια ήταν(το 2007) ηλικίας 4.844 ετών,η γιγάντια σακόια, ζεί περισσότερο από 1.000 χρόνια, Οι αργοκίνητοι οργανισμοί ομοίως ζούν περισσότερο. Για την επιβίωση,μεγάλη σημασία διαδραματίζει η ποικιλομορφία.Αυτή οφείλεται στην ετερογένεια των γενετικών πληροφοριών (:πολύ μικρά και σπανιότατα λάθη αποτελούν την βάση τού μεγαλειώδους φαινομένου της ζωής,) ,και στην σεξουαλική αναπαραγωγή,τής οποίας αυτός είναι ο λόγος ύπαρξής της (Barbault ό.π.32 επ.).Η γενετική ποικιλία συνιστά μια εγγύηση επιβίωσης.Η σημασία τής ύπαρξης τής ποικιλίας, μάς κάνει να αποδεχθούμε την αλήθεια,πώς κανένας δεν είναι καλύτερος σε όλα και παντού,ότι, η γενετική ποικιλία μεταξύ των ειδών,όπως και η ειδική ποικιλία μεταξύ των φυτικών και ζωικών πληθυσμών, εξασφαλίζουν το μέλλον τής ζωής, ότι, η επιδίωξη τής ομοιομορφίας,δυνατόν να προσφέρει μόνον πρόσκαιρα οφέλη, και συνακόλουθα και συμπερασματικώς,είναι απαραίτητο να προστατεύουμε την ποικιλομορφία.(Τα απλά αμυντικά συστήματα που ελέγχονται μόνον από ένα παράγοντα είναι ιδιαιτέρως ευάλωτα σε μάστιγες που εξελίσσονται ταχύτατα.Παραδείγματα εν: Barbault ό.π.36) -Μια είδηση,που σχετίζεται περισσότερο με την αντοχή στις επιδράσεις του περιβάλλοντος( όχι ευθέως με την μακροβιότητα) δημοσιεύθηκε την 22-9-2016 στο διαδίκτυο.Σε αντίθεση με τα παραπάνω δίνει ένα πλεονέκτημα στα μικρά έντομα. Συμφώνως μ’αυτή, Ιάπωνες επιστήμονες ανακάλυψαν για πρώτη φορά το γενετικό μυστικό που επιτρέπει στα βραδύπορα, τα μικροσκοπικά ζώα μήκους περίπου ενός χιλιοστού, να αντέχουν σε βραστό νερό, στην κατάψυξη και στις διαστημικές ακτινοβολίες, κάτι που τους έχει προσδώσει τον χαρακτηρισμό των πιο σκληροτράχηλων ζώων του πλανήτη μας. Η ανακάλυψη μιας πρωτεΐνης που τα προστατεύει, μπορεί να έχει σημασία και για τους ανθρώπους, καθώς, όπως έδειξαν τα πειράματα με ανθρώπινα κύτταρα, τα τελευταία -όταν ενισχυθούν με την ίδια πρωτεΐνη- αποκτούν και αυτά αντοχή στις επικίνδυνες ακτίνες Χ.Αυτό σημαίνει ότι ,ίσως στο μέλλον το ανθρώπινο DNA, με την κατάλληλη γενετική τροποποίηση θα μπορούσε να αποκτήσει κάτι από την θαυμαστή ανθεκτικότητα των ταπεινών βραδυπόρων. Κάτι τέτοιο θα ήταν χρήσιμο, μεταξύ άλλων, στην αντικαρκινική θεραπεία, στην προστασία των εργαζομένων με ακτινοβολίες, στους αστροναύτες κ.α. Προηγουμένως όμως θα πρέπει να επιχειρηθεί μια τέτοια γενετική τροποποίηση σε πειραματόζωα.Οι ερευνητές, με επικεφαλής τον καθηγητή μοριακής βιολογίας Τακεκάζου Κουνιέντα του Πανεπιστημίου του Τόκιο μελέτησαν επί οκτώ ολόκληρα χρόνια το γονιδίωμα των βραδυπόρων για να εντοπίσουν την πηγή της αξιοσημείωτης ανθεκτικότητάς τους στις ακραίες συνθήκες του περιβάλλοντος.Τα βραδύπορα αντέχουν σε θερμοκρασίες από σχεδόν το απόλυτο μηδέν (μείον 273 βαθμοί Κελσίου) έως σχεδόν το σημείο βρασμού του νερού (100 βαθμοί), καθώς και σε πιέσεις εξαπλάσιες από αυτές στους βυθούς των ωκεανών, αλλά και σε παρατεταμένη έλλειψη νερού.Τελικά οι επιστήμονες βρήκαν μια πρωτεΐνη, που ονόμασαν Dsup («καταστολέα βλαβών»), η οποία με κάποιο τρόπο τυλίγει το DNA των βραδυπόρων και το προστατεύει αποτελεσματικά. Όταν οι ερευνητές εισήγαγαν αυτή την πρωτεΐνη στο DNA ανθρωπίνων κυττάρων, τα τελευταία υπέστησαν πολύ λιγότερες βλάβες από τις αναμενόμενες, όταν εκτέθηκαν σε ισχυρές ακτίνες-Χ (μείωση 40% έως 50%). Η ανακάλυψη δημοσιεύεται στην επιθεώρηση «Nature Communications».Τα ακρόφιλα οκτάποδα βραδύπορα, γνωστά και ως «αρκούδες του νερού», ζουν οπουδήποτε υπάρχει νερό, από τη λιμνούλα του κήπου σας μέχρι τα βάθη της Ανταρκτικής, ενώ δεν έχουν πρόβλημα με το κενό του διαστήματος, ούτε με τις θανατηφόρες ακτινοβολίες που υπάρχουν εκεί. Το 2007 είχαν σταλεί στο διάστημα από τον Ευρωπαϊκό Οργανισμό Διαστήματος και, όπως απέδειξαν, όχι μόνο επιβίωσαν, αλλά αναπαράχθηκαν κανονικότατα, όταν γύρισαν στη Γη. Υπάρχουν πάνω από 800 καταγεγραμμένα είδη βραδυπόρων στον πλανήτη μας και χιλιάδες ακόμη που δεν έχουν «βαφτιστεί». - Ο Jared Diamond(ο.π.201) αναφερόμενος στην σχέση νοήσεως και μακροβιότητας, γράφει ότι,ενώ τα μόνα ζώα που έχουν αξιόλογη νοημοσύνη,και μηχανική επιδεξιότητα είναι οι κοινοί και οι πυγμαίοι χιμπατζήδες οι προοπτικές επιβίωσής τους δεν είναι ευοίωνες, σε αντίθεση με τους αρουραίους, και τα σκαθάρια, που συναντούμε σε πυκνούς πληθυσμούς σε κάθε γωνία της Γής,και που ασφαλώς δεν οφείλουν την εξάπλωσή τους,στις παραπάνω ιδιότητες. - ΕΙΔΙΚΟΤΕΡΑ Η ΕΠΙΣΤΗΜΗ ΩΣ ΠΡΟΣ ΤΗ ΓΗΡΑΝΣΗ ΚΑΙ ΤΟ ΘΑΝΑΤΟ ΚΑΙ ΤΑ ΣΧΕΤΙΚΑ ΑΙΤΙΑ ΠΡΟΒΛΕΨΕΙΣ ΓΙΑ ΤΗΝ ΔΙΑΡΚΕΙΑ ΤΗΣ ΖΩΗΣ Ας σημειωθεί και πάλι ότι, τα βακτηρίδια είναι στα 2/3 τής ιστορίας τής εξέλιξης, αθάνατα, ότι, δεν έχει βρεθεί μέχρι σήμερα κάποιος μηχανισμός θανάτου ότι , θεωρητικώς το κύτταρο είναι αθάνατο και ότι,δεν είναι γνωστό το σημείο στο οποίο το κύτταρο υφίσταται μη αντιστρεπτή αλλοίωση και αρχίζει να πεθαίνει. Με εξαίρεση τα νευρικά κύτταρα,( όπως τουλάχιστον γίνονταν δεκτό μέχρι πρό τινος) τουλάχιστον όλα αντικαθίστανται συνεχώς,όχι όλα όμως με τον ίδιο ρυθμό.Σημειώνεται ότι ,όλα τα τμήματα ενός πολυκύτταρου οργανισμού δεν πεθαίνουν ταυτόχρονα. -Ο Gottfried Schatz(ό.π.43 επ.) υποστηρίζει ότι ,συνυπεύθυνη για τη γήρανση όχι μόνον των μιτοχονδρίων αλλά και ολόκληρου τού σώματός μας είναι η κυτταρική αναπνοή.Η γήρανση των μιτοχονδρίων αυξάνει την αποβολή βλαβερών παραπροιόντων που επιταχύνουν την γήρανση ακόμη πιο πολύ. Ο τιμηθείς δύο φορές με το βραβείο Νομπέλ, χημικός Λίνους Πάουλιγκ λέγει « Ο θάνατος είναι κάτι το αφύσικο……Θεωρητικώς ο άνθρωπος είναι αθάνατος.Οι ιστοί τού σώματός του αυτοαντικαθίστανται ……Και παρόλα αυτά, γερνά και πεθαίνει και οι αιτίες γι΄αυτό είναι ακόμη μυστήριο» - Η εξελικτική θεωρία τής γήρανσης και τού θανάτου,όπως γράφει ο Μάικλ Χάνλον (ό.π.ιδίως 83 επ.) οδηγεί στο συμπέρασμα,ότι, κυριώτερα ,αίτια τού θανάτου είναι: .α.-Το σέξ.Δέχεται ότι, οι σεξουαλικές ορμόνες με τις οποίες είναι προκισμένα τα γονίδιά μας με αθανασία, επισπεύδουν τον αφανισμό τού σώματος ,εντός τού οποίου μεταφέρονται από γενεά σε γενεά. .β.-Το οξυγόνο θεωρείται επίσης ως ,πρωταγωνιστικός παράγοντας για τη γήρανση.Κατά την άποψη αυτή,παρόλο που δεν μπορούμε να ζήσουμε χωρίς οξυγόνο,τούτο δεν σημαίνει ότι, τούτο δεν είναι δηλητήριο,αφού βλάπτει τα κύτταρα και ειδικώς το πυρηνικό τους υλικό.Ο υπερσυμπιεσμένος οξυγωνομένος μεταβολισμός μας, απεργάζεται ο ίδιος τον αφανισμό του. Σύμφωνα με σχετικό δημοσίευμα ( Εφημερίδα «ΒΗΜΑ» 17-3-2002) «προκαλείται αύξηση των σπασμένων χρωμοσωμάτων από το οξυγόνο.Δηλαδή όσο περισσότερο οξυγόνο χορηγείται στα κύτταρα,τόσο περισσότερο αυξάνουν τα σπασμένα χρωμοσώματά τους………Η συγκέντρωση τέτοιων τραυμάτων, στο DNA που δεν προλαβαίνουν να επιδιορθωθούν ,αποτελούν κατά Αμερικανούς ερευνητές,τον λόγο που οδηγεί, τα κύτταρα και τους οργανισμούς,στην γήρανση και το θάνατο……Υπάρχει μια πρωτείνη, η « Αρτεμις» που μπορεί να προετοιμάσει τα σπασμένα άκρα τής διπλής έλικας τού DNA ώστε αυτά να επανασυγκολληθούν. γ.-Το τελεμερές.Τα τελεμερή είναι τμήματα τού DNA που βρίσκονται στο άκρο των χρωμοσωμάτων με ζωτικό ρόλο στη διατήρηση τής γενετικής ακεραιότητας των κυττάρων.Το κύτταρο σε κάθε διαίρεσή του χάνει κάτι από τα τελεμερή του,πράγμα που κατά μία θεωρία, βάζει σε κίνηση τον μηχανισμό τής γήρανσης,αφού όταν το μήκος τους μειωθεί πέρα από κάποιο σημείο,συνεπάγεται απώλεια τής ακεραιότητας για το κύτταρο. Ειδικώτερα υποστηχθηκε ότι ο μηχανισμός που ρυθμίζει τη σταδιακή γήρανση των κυττάρων μας βρίσκεται στην άκρη των χρωμοσωμάτων Ονομάζεται τελομερές από τις λέξεις ( τέλος-) και ( -μέρος)Το κάθε τελομερές, κατά τη σύλληψη, έχει μήκος 15.000 μονάδες (βάσεις). Σε κάθε διαίρεση ένα μέρος από αυτές τις βάσεις δεν αντιγράφεται και έτσι σταδιακά το μήκος των τελομερών μειώνεται. Σε κάθε διαίρεση του κυττάρου, τα τελομερή μικραίνουν, μέχρι τελικά να χάσει το κύτταρο τη δυνατότητα να πολλαπλασιάζεται και πεθαίνει. Τα χρωμοσώματα μας σε κάθε αντιγραφή χάνουν ένα κομμάτι, όπως συμβαίνει και στο παράδειγμα με τον εργάτη που πατά πάνω στο τοίχο που χτίζει. Ένα μεγάλο μέρος χάνεται κατά τη διάρκεια της εμβρυικής περιόδου. Στη γέννηση το μήκος των τελομερών των χρωμοσωμάτων μας έχει ήδη μειωθεί στις 10.000. Κατά τη διάρκεια της ζωής μας, καθώς τα κύτταρα διαιρούνται, το μήκος των τελομερών συνεχίζει να μειώνεται και όταν φτάσει στις 5.000 τότε πεθαίνουμε.Τα τελομερή είναι ένας προστατευτικός μηχανισμός και προωθούν την σταθερότητα του DNA μας. Η φθορά τους είναι ένας κεντρικός παράγοντας στη πρόκληση του γήρατος. Η μείωση του μήκους των τελομερών αναδεικνύεται ως προγνωστικός δείκτης για την ανάπτυξη νόσου και την πορεία νοσημάτων συμπεριλαμβανομένων διαφόρων μορφών καρκίνου. Στο σώμα μας όμως υπάρχει και ένα ένζυμο που αναστέλει τη συρρίκνωση των τελομερών, η τελομεράση. Τα τελομερή δημιουργούνται και διατηρούνται από το ένζυμο της τελομεράσης, το οποίο έχει βαπτιστεί και «ένζυμο της αθανασίας» λόγω του ρόλου του στην κυτταρική γήρανση και στον καρκίνο.Η τελομεράση επιμηκύνει τα τελομερή, επιβραδύνει και είναι πιθανό να αναστέλλει τη γήρανση των κυττάρων.Επιστήμονες στο χώρο της μοριακής βιολογίας ερευνούν για την ανεύρεση ουσιών που ενεργοποιούν την τελομεράση με σκοπό να αναστείλουν το γήρας. Ήδη βρίσκονται σε εξέλιξη οι πρώτες πιλοτικές έρευνες σε ανθρώπους, της πρώτης ουσίας που ενισχύει τη δράση της τελομεράσης -Ο Jared Diamond (ό.π.105 επ.) γράφει: «Γυρνάμε με πιο αργό ρυθμό απ΄ό,τι οι πιο στενοί συγγενείς μας»,( : ελάχιστοι ανθρωποειδείς πίθηκοι φθάνουν τα 50 χρόνια ζωής) ενώ ο Νεαντερντάλιος ζούσε μέχρι τα 40 του χρόνια. Και αφού αποκλείει να υφίσταται ένα μοναδικό αίτιο για την γήρανση, συνεχίζει: «Ως προς τα αίτια της γήρανσης, οι φυσιολόγοι κλίνουν προς το συμπέρασμα ότι, κάποιο συστατικό τού οργανισμού και των συστημάτων μας καθιστά την γήρανση αναπόφευκτη,Σύμφωνα με μια θεωρία γερνάμε επειδή με την πάροδο του χρόνου,το ανοσοποιητικό μας σύστημα δυσκολεύεται όλοένα περισσότερο,να διακρίνει τα κύτταρα του οργανισμού μας από τα ξένα κύτταρα». Και αφού διατυπώνει την απορία γιατί η φυσική επιλογή δεν σχεδίασε το ανοσιοποιητικό μας σύστημα χωρίς την ατέλεια αυτή , φαίνεται να αναζητεί την εξήγηση στο ότι , το κόστος για την επιδιόρθωση των φθορών η βλαβών ή αντικατάσταση, τμημάτων τού οργανισμού μας,θα ήταν μεγάλο. Εχει γραφεί (εν «Περισκόπιο» ό.π.42 ) ότι, η γήρανση, έχει σαν βασικώτερη αιτία, την συσσώρευση άχρηστου υλικού μέσα και έξω από το κύτταρο,συσσώρευση που εκτός από τη γήρανση είναι υπεύθυνη και για ασθένειες όπως η Alzheimer.Και ενώ η παραδοσιακή γεροντολογία, προσπαθεί να αντιμετωπίσει το γήρας, με το να επιβραδύνει τη συσσώρευση των φθορών από τα προιόντα τού μεταβολισμού,μια άποψη,που για την ώρα,είναι μόνον θεωρία,παρεμβαίνει στον μεταβολισμό,μόνον για να διορθώσει ή να προλάβει την φθορά,που προκαλείται από την συσσώρεση και για να αναβάλλει έτσι επ΄αόριστο την εμφάνιση παθολογικών καταστάσεων.Κατά τον Aubrey de Grey,ένα μηχανικό υπολογιστών στο τμήμα Γενετικής τού Πανεπιστημίου τού Cambridge, αυτοδίδακτο βιολόγο, που προσεγγίζει το θέμα τής μακροβιότητας ως πρόβλημα μηχανικής, υπάρχουν επτά βασικές αιτίες υπεύθυνες για το γήρας.(Απώλεια και ατροφία ή εκφυλισμός των κυττάρων,συσσώρεση ανεπιθύμητων κυττάρων-Μεταλλάξεις στα χρωμοσώμα τα,μεταλλάξεις στα μιτοχόνδρια, συσσώρευση άχρηστων τοξικών ουσιών στο κύτταρο,συσσώρευση άχρηστων υλικών έξω από το κύτταρο, και πρωτεινικές διασυνδέσεις έξω από το κύτταρο) Για την καταπολέμηση όλων αυτών προτείνει λύσεις. Προχωρεί ακόμη περισσότερο.Πιστεύει ότι, μπορεί να επιτευχθεί η αθανασία.Ολα αυτά δεν γίνονται όμως αποδεκτά από τους περισσότερους βιολόγους, που δεν θεωρούν επιστημονικό το υπόβαθρο τής θεωρίας τού De Grey και,που απλώς αισιοδοξούν ότι, μέχρι το 2050,ο μέσος όρος ζωής,θα αυξηθεί κατά 6 μονάδες και ότι, ειδικώτερα αποκλείεται το προσδόκιμο επιβίωσης, τουλάχιστον κατά τον 21ο αιώνα να ξεπεράσει τα 90 έτη.Οι περισσότεροι γεροντολόγοι παρατηρούν ότι, το πρόβλημα με τις συνταγές που στοχεύουν στην επιμήκυνση τής ζωής,είναι ότι, περιέ χουν πολλά σύνθετα στοιχεία για τα οποία δεν γνωρίζουμε πώς λειτουργούν,ούτε είναι γνωστή η επίδραση τους όταν χρειασθεί να συνδυασθούν.Ότι ,οι παράγοντες που προτείνονται για την καταπολέμηση τού γήρατος, με τις σχετικές συνταγές και μεθόδους,ίσως αποδειχθούν είτε ακατάλληλες είτε ανεφάρμοστες και ότι, η γήρανση των κυττάρων είναι ένας φυσικός τρόπος,καταπολέμησης των όγκων και πιο συγκεκριμένα ότι, αν αφαιρέσουμε την κατάσταση τού γήρατος, θα έχου με αφαιρέσει ένα φραγμό κατά τού καρκίνου.Υπάρχουν επίσης πολλές επιφυλάξεις στο να μεταχειρίζεται και να αντιμετωπίζει κανείς,το ανθρώπινο σώμα ως μηχανή,πέρα βεβαίως από την αντιμετώπιση ενός προβλήματος:« Τι θα κάναμε αν ζούσαμε 1000 χρόνια;» Ενας από τους λίγους που υποστηρίζουν τις απόψεις του είναι ο βιο-γεροντολόγος Michael Rose στο Πανεπιστήμιο Irvine τής Καλιφόρνιας. Κατόρθωσε με πειράματα,να επιμηκύνει σχεδόν στο διπλάσιο, τη ζωή εντόμου, και λέγει ότι, ο άνθρωπος μπορεί να φθάσει τα 150 χρόνια ζωή, και ότι, η ιδέα τού θανάτου είναι απατηλή. Σχετικώς παραθέτουμε αυτούσιο,ένα δημοσίευμα,που αναρτήθηε στο διαδίκτυο.τον Ιανουάριο του 2014. -«Το Δεκέμβριο του 2009 πραγματοποιήθηκε, όπως κάθε χρόνο, η τελετή απονομής των βραβείων Νόμπελ. Το βραβείο του Προέδρου των ΗΠΑ τράβηξε τα φώτα της δημοσιότητας και επισκίασε τα υπόλοιπα βραβεία. Το βραβείο όμως Νόμπελ της ιατρικής σχετίζεται με μια από τις σημαντικότερες ανακαλύψεις της σύγχρονης επιστήμης! Το μοιράστηκαν 3 επιστήμονες που έλυσαν ένα από τα μεγαλύτερα μυστήρια της βιολογίας σχετικά με την αντιγραφή και την προστασία των χρωμοσωμάτων. Με απλά λόγια οι ανακαλύψεις αυτές μας επιτρέπουν να εμβαθύνουμε στη λειτουργία του DNA και να κατανοήσουμε τους μηχανισμούς που προκαλούν τη νόσο, την φθορά και το γήρας. Από τη στιγμή της σύλληψης του, κάθε ανθρώπινος οργανισμός, ξεκινάει μια πορεία στον χρόνο που τον οδηγεί στη γήρανση του και τελικά στο θάνατο. Τα κύτταρα μας δεν παραμένουν τα ίδια κατά τη διάρκεια της ζωής μας. Στην πλειοψηφία τους, διαιρούνται και αντικαθιστούν όσα έχουν φθαρεί., Η συχνότητα της διαίρεσης και της αντικατάστασης διαφέρει από όργανο σε όργανο. Οι διαιρέσεις όμως και αντικαταστάσεις δεν μπορούν να συμβαίνουν επ’ άπειρο. Υπάρχει ένα όριο. ( Ετσι και ο Mshio Kaku –ό.π. σελ 272) που γράφει, ότι, υπάρχει ένα όριο στον αρθμό των διαιρέσεων που μπορεί να υποστει ένα κύτταρο, (όριο Χέιφλιγκ-Hyflick limit) Τον Φεβρουάριο του 2015 δημοσιεύθηκε μελέτη, υπό τον ΄τίτλο «Χημικές αλλαγές του DNA που ρυθμίζουν την ενεργοποίηση και απενεργοποίηση γονιδίων μπορούν να χρησιμοποιηθούν ως προγνωστικός δείκτης για το προσδόκιμο ζωής,» η οποία αφορούσε την δυνατότητα να προσδιορισθεί η διάρκεια της ζωής -Παραθέτουμε την ανακοίνωση αυτή,όπως δημοσιεύθηκε στο διαδίκτυο. «Η μελέτη βασίστηκε σε προηγούμενες έρευνες, οι οποίες είχαν δείξει ότι η βιολογική ηλικία ενός ανθρώπου μπορεί να εκτιμηθεί από τα επίπεδα «μεθυλίωης» του DNA.Μεθυλίωση ονομάζεται η χημική τροποποίηση του DNA με την προσθήκη ομάδων μεθυλίου. Οι μεθυλομάδες δεν αλλάζουν την αλληλουχία των βάσεων του DNA, λειτουργούν όμως ως «επιγενετικοί παράγοντες», δηλαδή ως χημικοί διακόπτες που ρυθμίζουν τη λειτουργία των γονιδίων. Στη νέα μελέτη ερευνητές από τη Βρετανία, τις ΗΠΑ και την Αυστραλία, αναφέρουν ότι οι άνθρωποι των οποίων η πραγματική ηλικία είναι μικρότερη από τη βιολογική ηλικία, όπως αυτή μετράται από τα επίπεδα μεθυλίωσης, είναι πιθανότερο να πεθάνουν σε σχετικά μικρή ηλικία.Αντίστοιχα, τα άτομα των οποίων η βιολογική ηλικία είναι μικρότερη από την πραγματική είναι πιθανότερο να φτάσουν σε μεγάλη ηλικία.Η ερευνητική ομάδα χρησιμοποίησε δεδομένα από τέσσερις προηγούμενες μελέτες, με άσχετο αντικείμενο, οι οποίες παρακολούθησαν σχεδόν 5.000 ηλικιωμένους εθελοντές για διάστημα μέχρι 14 χρόνια. Η βιολογική τους ηλικία εκτιμήθηκε από τα επίπεδα μεθυλίωσης σε δείγματα αίματος που είχαν δώσει στην αρχή των μελετών. Ισχυρή σύνδεση των επιπέδων μεθυλίωσης με τον πρόωρο θάνατο. Η ανάλυση έδειξε ότι η σχέση των επιπέδων μεθυλίωσης με τον πρόωρο θάνατο παρέμεινε ισχυρή ακόμα και όταν οι ερευνητές στάθμισαν τα αποτελέσματα για παράγοντες όπως το κάπνισμα, ο διαβήτης και τα καρδιαγγειακά προβλήματα. «Είναι επομένως δυνατό να σκεφτεί κανείς τη μεθυλίωση του DNA ως "επιγενετικό ρολόι" που μετρά τη βιολογική ηλικία και τρέχει ταυτόχρονα, αλλά όχι πάντα παράλληλα, με τη χρονολογική ηλικία, και μπορεί να χρησιμοποιηθεί σε προβλέψεις για το προσδόκιμο ζωής» γράφουν οι ερευνητές στην επιθεώρηση Genome Biology. Η μεθυλίωση του DNA είναι μια διαδικασία που επηρεάζει πολλά γονίδια και συμβαίνει σε όλη τη διάρκεια της ζωής, ωστόσο ο λόγος για τον οποίο οι άνθρωποι διαφέρουν μεταξύ τους ως προς τα επίπεδα μεθυλίωσης παραμένει άγνωστος. Περιβαλλοντικοί και γενετικοί παράγοντες πιθανώς υπεύθυνοι Οι ερευνητές υποψιάζονται ότι, οι διαφορές οφείλονται τόσο σε περιβαλλοντικούς όσο και σε γενετικούς παράγοντες.Τα ευρήματά τους, πάντως, θα πρέπει να επιβεβαιωθούν με περαιτέρω μελέτες.»Το 1961 ο βιολόγος Leonard Hayflick προσδιόρισε ότι τα κύτταρα μας έχουν ένα συγκεκριμένο όριο σχετικά με τις διαιρέσεις που μπορούν να πραγματοποιήσουν. Αυτός ο αριθμός ονομάζεται όριο του Hayflick (Ηayflick limit)και προσδιορίζει και τη διάρκεια ζωής μας.Σε κάθε διαίρεση τα κύτταρα μας γερνούν και πλησιάζουν το όριο τους.Τα δερματικά κύτταρα ενός βρέφους, για παράδειγμα, μπορούν να πολλαπλασιαστούν 80-90 φορές ακόμη, ενώ τα δερματικά κύτταρα ενός ενήλικα ηλικίας 70 ετών, μπορούν να πολλαπλασιαστούν 20-30 φορές.Γιατί όμως μετά από κάθε κυτταρική διαίρεση τα κύτταρά μας δεν είναι ίδια με το κύτταρο από το οποίο προήλθαν, είναι όμως πιο γερασμένα και έχουν μεγαλύτερη πιθανότητα να αρρωστήσουν και να πεθάνουν; Ο λόγος για τον οποίο γίνεται αυτό είναι η φυσική επιλογή. Μια άποψη είναι ότι,υπάρχει τόση διάρκεια ζωής όση χρειάζεται για να μπορέσει το συγκεκριμένο είδος να προσαρμοστεί στις αλλαγές και να βελτιώσει τις πιθανότητες επιβίωσης του. Σε κάθε γενιά επιβιώνουν περισσότερο εκείνοι οι οργανισμοί που προσαρμόζονται καλύτερα στις συγκεκριμένες συνθήκες.. -Ο Leonard Hayflick ανεκάλυψε το 1965,ότι, διαφοροποιημένα κύτταρα,που διαιρούνται υπό συνθήκες εργαστηριακής καλλιέργειας,δεν μπορούν να διαιρεθούν περισσότερο από πενήντα φορές(: Οριο Χείφλικ) πριν πεθάνουν.Ερευνητές μελετώντας το μήκος των τελεμερών μπόρεσαν με σχετική ακρίβεια να προσδιορίσουν το προσδόκιμο ζωής ωδικών πτηνών στις Σευχέλλες.Συγκεκριμένα ένα τεστ αίματος μπόρεσε να προβλέψει με ανατριχιαστική ακρίβεια τον ρυθμό γήρανσης και ως εκ τούτου το σημείο τού… τέλους τής ζωής άγριων πουλιών. Τεστ μέτρησης τού μήκους των τελομερών εφαρμόζονται ευρέως σε πειραματόζωα ενώ και κάποιες εταιρείες προσφέρουν τέτοιου είδους εξετάσεις έναντι μερικών εκατοντάδων ευρώ σε ανθρώπους που θέλουν να γνωρίζουν πόσο γρήγορα γερνά ο οργανισμός τους.Ο Ντέιβιντ Ρίτσαρντσον, επικεφαλής τής ερευνητικής ομάδας ανεκοίνωσε ότι, «ανακαλύψαμε πως το μήκος των τελομερών αποτελεί καλύτερο δείκτη τού προσδόκιμου επιβίωσης σε σύγκριση με τη χρονολογική ηλικία. Έτσι, μετρώντας το μήκος αυτών των δομών έχουμε έναν τρόπο να εκτιμήσουμε και τη βιολογική ηλικία ενός ατόμου – πόση ζωή έχει ήδη «ξοδέψει».Είμαστε σε θέση να προβλέψουμε με σχετική ακρίβεια πότε ένα πουλί θα πέθαινε.Και συνεχίζει ο Ρίτσαρντσον.: «Ανακαλύψαμε ότι, τα κοντά τελομερή τα οποία κόνταιναν περαιτέρω με ταχείς ρυθμούς αποτελούσαν δείκτη σχετικά με το ότι, το πτηνό θα πέθαινε μέσα σε ένα έτος».Οι ερευνητές ανακάλυψαν επίσης ότι ,τα πτηνά με μακρύτερα τελομερή είχαν σε γενικό πλαίσιο και μεγαλύτερο προσδόκιμο ζωής. Όπως τόνισε ο ίδιος επιστήμονας «μέχρι σήμερα πιστευόταν ότι το ‘ψαλίδισμα’ των τελομερών γινόταν με σταθερό ρυθμό σε όλα τα άτομα καθώς και ότι, το μήκος των τελομερών μπορούσε να αποτελέσει ένα εσωτερικό ρολόι μέτρησης τής χρονολογικής ηλικίας των οργανισμών στη φύση. Ωστόσο, παρότι τα τελομερή κονταίνουν με βάση τη χρονολογική ηλικία, ο ρυθμός με τον οποίον συμβαίνει αυτό διαφέρει μεταξύ ατόμων τής ίδιας ηλικίας. Και αυτό διότι διαφορετικά άτομα βιώνουν και διαφορετικά επίπεδα βιολογικού στρες κατά τη διάρκεια τής ζωής τους, ανάλογα με τις συνθήκες στις οποίες εκτίθενται. (διαδίκτυο 20-11-2012) -Οι εξελίξεις σε αυτόν τον τομέα της μοριακής βιολογίας στο άμεσο μέλλον αναμένονται εντυπωσιακές.Πρόσφατες έρευνες μας δείχνουν ότι ,παράγοντες κινδύ νου που σχετίζονται με τον τρόπο ζωής μας επηρεάζουν αρνητικά τη δράση της τελομεράσης. Αλλαγές στο τρόπο ζωής μας αυξάνουν σημαντικά τη δράση της τελομεράσης και ενισχύουν τους διορθωτικούς μηχανισμούς στα ανθρώπινα κύτταρα. Ως προς τον μηχανισμό γήρανσης, ανακαλύφθηκε πώς η διαδικασία επιτάχυνσης ή επιβράδυνσης του γήρατος,οφείλεται στα νευρικά βλαστοκύτταρα του υποθα λάμου.Τούτο προέκυψε από σχετικά πειράματα που έγιναν σε ποντικούς.Εγχύθηκαν βλαστοκύτταρα στους εγκεφάλους υγιών αλλά και γηραιών ποντικών.Παρατηρήθηκε επιβράδυνση και σε περιπτώσεις ακόμη και αντιστροφή, διαφόρων δεικτών της γήρανσης.Οι επιστήμονες ειδικώτερα κατέληξαν στο συμπέρασμα,ότι, τα βλαστο κύτταρα, του υποθαλάμου,απελευθέρωναν μόρια γνωστά ως μικροRNA(miRNA) στο εγκεφαλονωτιαίο υγρό.Οταν αναπαρήγαγαν την διαδικασία αυτή, με τεχνητό τρόπο εγχέοντας(miRNA) στο εγκεφαλωνωτιαίο υγρό των ποντικών διαπίστωσαν και πάλι σημαντική επιβράδυνση του γήρατος. («Περισκόπιο της Επιστήμης»-τεύχος 426/Σεπτ.2017) Αντιγράφουμε από το βιβλίο Homo Deus του Yuval Noah Harari : «….Η Οικουμενική Διακήρυξη των Δικαιωμάτων του Ανθρώπου, δεν λέγει ότι, οι άνθρωποι έχουν «το δικαίωμα να ζουν μέχρι να φτάσουν τα ενενήντα». Λέγει ότι, κάθε άνθρωπος έχει το δικαίωμα να ζει, τέρμα.Το δικαίωμα δεν έχει ημερομηνία λήξης.Ως εκ τούτου, μια διαρκώς αυξανόμενη μειονότητα επιστημόνων και στοχα στών πλέον πιο ανοιχτά δηλώνουν ότι, η ναυαρχίδα των εγχειρημάτων : της σημερινής επιστήμης είναι να νικήσει το θάνατο και να χαρίσει στους ανθρώπους αιώνια νεότητα. Χαρακτηριστικά παραδείγματα είναι ο γεροντολόγος Ομπρευ ντε Γκρέι και ο πολυεπιστήμονας και εφευρέτης Ρέι Κουρτσβάιλ (βραβευμένος με το Εθνικό Μετάλλιο Τεχνολογίας και Καινοτομίας των ΗΠΑ για το 1999.) ΤΟ 2012, ο Κουρτσβάιλ διορίστηκε διευθυντής μηχανικής στη Γκουγκλ κι ‘ ένα χρόνο αργότερα ίδρυσε μια θυγατρική εταιρία ονόματι Κάλικο, ο δηλωμένος σκοπός της οποίας είναι να «λύσει το θάνατο». Το 2009, η Γκουγκλ προσέλαβε έναν ακόμη πιστό της αθανασίας, τον Μπιλ Μάρις,ως πρόεδρο στο επενδυτικό ταμείο Γκουγκλ Βέντσουρς. Σε μια συνέντευξη τον Ιανουάριο του 2015, ο Μάρις είπε: « Αν με ρωτούσατε αν είναι σήμερα εφικτό να ζήσουμε μέχρι τα 500, θάλεγα ναι». Ο Μάρις υποστηρίζει τα τολμηρά του λόγια με πολύ χρήμα. Η Βέντσουρς επενδύει 36% από τα 2 δισ. δολάρια του χαρτοφυλακίου της σε νέες εταιρίες που ασχολούνται με τις επιστήμες της ζωής, στις οποίες συμπεριλαμβάνονται και διάφορα φιλόδοξα προγράμματα παράτασης της ζωής. Κάνοντας ένα• παραλληλισμό με το αμερικανικό ποδόσφαιρο, ο Μάρις εξηγού σε ότι : « στον αγώνα ενάντια στο θάνατο δεν προσπαθούμε απλώς να κερδίσουμε μερικά μέτρα;. Προσπαθούμε να κερδίσουμε τον αγώνα». Γιατί; Επειδή, λέγει ο Μαρις. « καλύτερα να ζεις παρά να πεθάνεις» Τα όνειρα αυτά τα μοιράζονται κι άλλοι φωστήρες της Σίλικον Βάλει. Ο συνιδρυτής τής Πέι-παλ, Πίτερ Τίελ, εξομο λογήθηκε πρόσφατα ότι, σκοπεύει να ζήσει για πάντα. « Νομίζω ότι, υπάρχουν τρεις τρόποι να τον προσεγγίσεις [το θάνατο]»είπε . «, Μπορείς να τον αποδεχτείς, μπορείς να τον αρνηθείς ή μπορείς να τον πολεμήσεις. Νομίζω ότι ,στην κοινωνία μας κυριαρχούν οι άνθρωποι που είτε είναι σε άρνηση,είτε τον αποδέχονται, κι εγώ θα προτιμούσα να τον πολεμήσω». Πολλοί μπορούν να θεωρούν τις απόψεις αυτές εφηβικές φαντασιώσεις. Ωστόσο, ο Τίελ –είναι κάποιος που πρέπει να τον λαμβάνει σοβαρώς υπόψη. Είναι ένας από τους πιο επιτυχημένος και σημαντικούς επιχειρηματίες της Σίλικον Βάλει, με προσωπική περιουσία που υπολογίζεται στα 2,2 δισ. δολάρια. Το πράγμα είναι φανερό: η ισότητα είναι εκτός(out) - η αθανασία είναι εντός(in).» Ο συγγραφέας έχει επιφυλάξεις απέναντι στις αισιόδοξες αυτές σκέψεις. Και ειδικό τερα ,ότι, ο θάνατος θα έχει νικηθεί μέχρι το 2200 ή έστω και ενωρίτερα.Γράφει : « …δεν είναι καθόλου μα καθόλου βέβαιο ότι, οι προφητείες…θα έχουν επαληθευθεί το 2050 ή το 2100….δεν δικαιολογείται το συμπέρασμα, ότι, μπορούμε να διπλασιάσουμε το προσδόκιμο ζωής στα 150 τον επόμενο αιώνα.Η σύγρονη ιατρική δεν έχει επεκτείνει την φυσιολογική διάρκεια της ζωής μας ούτε κατά ένα χρόνο». - Το ένζυμο της Αθανασίας Την 17 Σεπτεμβρίου 2013 δημοσιεύθηκε στο διαδίκτυο η είδηση ότι ,μιά πρωτείνη έχει σχέση με τη ζωή και το θάνατο τού κυττάρου.Συγκεκριμένως, ότι, κάθε κύτταρο σ΄έναν οργανισμό έχει έναν ανιχνευτή, που μετρά την υγεία τού « εσωτε ρικού» περιβάλλοντος.Αυτός βρίσκεται στο ενδοπλασμικό δίκτυο ( endoplasmic reticulum) που είναι σε θέση να ξεκαθαρίσει το κυτταρικό άγχος( stress) και να ενεργοποιήσει απαντήσεις διάσωσης ή θανάτου για το κύτταρο.Η πρωτεί νη Mitofusin 2 (Mfn2) παίζει αποφασιστικό ρόλο,στον ακριβή υπολογισμό,των επιπέδων άγχους και σχετίζεται με την διαδικασία επισκευής ή θανάτου των κυττάρων. Όταν οι επιστήμονες αφαίρεσαν την Mfn2 από το κύτταρο υπό καθεστώς κυτταρικού άγχους ( cell stress,) το ενδοπλασμικό δίκτυο( endoplasmic reticulum) αντέδρασε με υπερ-ενεργοποίηση τής διαδικασίας επισκευής. Ο ερευνητής Juan Pablo Muñoz λέγει, ότι ,η πρωτείνη αυτή, παίζει σημαντικό ρόλο στην κυτταρική βιωσιμότητα και σχετίζεται με πολλές ασθένειες,μεταξύ των οποίων και ο καρκίνος, Ειδικότερα για τον καρκίνο αποδείχθηκε ότι, τα καρκινικά κύτταρα,έχουν χαμηλό επίπεδο Mfn2 και ότι, αν είμασταν σε θέση να αυξήσουμε τα επίπεδα αυτά,αυτό θα ενίσχυε την απόπτωση, που (απόπτωση) ορίζεται ως μία διεργασία προγραμ ματισμένου κυτταρικού θανάτου,κατά τη διάρκεια τής οποίας το κύτταρο συρρικνώνεται, το ίδιο και η χρωματίνη, η μιτοχονδριακή μεμβράνη διαρρηγνύεται και το κύτταρο αποδομείται και σχηματίζει αποπτωτικά σώματα, τα οποία φαγοκυτταρώνονται, χωρίς φλεγμονή. Κατά την διάρκεια της απόπτωσης έχουμε πρωτεϊνοσύνθεση. Η διαδικασία της απόπτωσης είναι καταστροφική και αυτοενισχυόμενη και μη αντιστρεπτή.(Wikipedia) -Στην έντυπη έκδοση της « Ελευθεροτυπίας» της 21 Δεκεμβρίου 2013 και υπό τον τίτλο «Ανέστρεψαν τη μυϊκή γήρανση σε ποντίκια στο Χάρβαρντ» αναρτήθηκε η παρακάτω είδηση: «Αυστραλοί και Βορειοαμερικανοί επιστήμονες κατάφεραν να αναστρέψουν την μυϊκή γήρανση σε ποντικούς στο Πανεπιστήμιο του Χάρβαρντ και αν όλα πάνε κατ' ευχήν, το πείραμα αναμένεται να εφαρμοστεί μέσα στο 2014 και σε ανθρώπους. Η ερευνητική ομάδα, με επικεφαλής τον Ντέιβιντ Σινκλέρ, του Πανεπιστημίου της Νέας Ουαλίας της Αυστραλίας, διοχέτευσε στον οργανισμό ενός εργαστηριακού ποντικού ηλικίας 2 ετών ένα χημικό σκεύασμα καταφέρνοντας να γυρίσει τους δείκτες γήρανσης σε εκείνους που αντιστοιχούσαν σε ένα ποντίκι μόλις 6 μηνών - μια αντιστοιχία που, αν μεταφερθεί στα ανθρώπινα επίπεδα, είναι περίπου σαν ένας εξηντάρης να νιώθει εικοσάρης.Η έρευνα, που δημοσιεύτηκε στο επιστημονικό περιοδικό «Cell», επικεντρώθηκε σε μια συγκεκριμένη περιοχή των κυττάρων, τα μιτοχόνδρια, που παράγουν ενέργεια. Με τον καιρό, η επικοινωνία ανάμεσα στα μιτοχόνδρια και τους κυτταρικούς πυρήνες ατονεί και ως συνέπεια έρχεται η γήρανση. Η εισαγωγή όμως της συγκεκριμένης χημικής ένωσης (NAD, νικοτιναμιδο- αδενινο-δινουκλεοτίδιο), η παραγωγή της οποίας μειώνεται στον οργανισμό με την πάροδο των χρόνων, οδήγησε σε δραστική αναστροφή την διαδικασία γήρανσης των ποντικών. «Η διαδικασία γήρανσης που ανακαλύψαμε είναι σαν ένα παντρεμένο ζευγάρι: όταν είναι νέοι, επικοινωνούν μεταξύ τους μια χαρά, αλλά με το πέρασμα των χρόνων και της χρόνιας συμβίωσης, η επικοινωνία διαταράσσεται» εξηγεί ο Ντέιβιντ Σινκλέρ, που έχει την έδρα του στην Ιατρική Σχολή του Χάρβαρντ.«Και όπως γίνεται και στα ζευγάρια, το πρόβλημα λύθηκε με την αποκατάσταση της επικοινωνίας» συμπληρώνει. Η παραγωγή ωστόσο του χαπιού εκείνου που θα μπορούσε να σημάνει την ίσως και πληκτική τελικά προοπτική της νεότητας εσαεί, απέχει ακόμα πολύ από την πραγματικότητα. Επιπλέον, η αποκατάσταση της δύναμης των μυών είναι ένα στοίχημα που μένει ακόμα να κερδηθεί (οι επιστήμονες εκτιμούν ότι, ενδεχομένως να μπορεί να επιτευ χθεί με μακροχρόνια χορήγηση της ουσίας), ενώ ένα παρόμοιο χάπι αντιγήρανσης υπολογίζεται ότι, θα έφθανε τα 50.000 δολάρια, σχετικά ασύμφορο.Ετσι κι αλλιώς, όμως, οι επιστήμονες εξηγούν ότι, ο βασικός στόχος της έρευνας είναι η ίαση ασθενειών όπως η άνοια, ο διαβήτης και ο καρκίνος. Αν παρ' ελπίδα μετά του ωφελίμου μπορούμε να ζούμε καλά και μέχρι τα 150, δεν είναι μια καθόλου κακή ιδέα... (Πηγές: BBC News, Correio da Manha, Guardian) -Στο φύλλο της 11-3-2016 τής βολιώτικης εφημερίδας «ΤΑΧΥΔΡΟΜΟΣ» δημοσιεύεται η είδηση,πώς επιστήμονες τού Ιαπωνικού Ινστιτούτο Αρκτικών Ερευνών,κατόρθωσαν να επαναφέρουν στη ζωή, μια μικρή, θαλάσσια αρκούδα ,που ήταν κατεψυγμένη για τριάντα χρόνια.Το φαινόμενο αυτό που καλείται κρυπτοβίωση οφείλεται στην ικανότητα ενός ζώντος οργανισμού,να μειώνει,υπό ακραίες συνθήκες τον μεταβολισμό του.Μερικοί μάλιστα υποστηρίζουν ότι, ζώα όπως η θαλάσσια αρκούδα,θα μπορούσε να επιβιώσει ακόμη και μετά από ένα πυρηνικό πόλεμο. - Στο φύλλο τής 9-4-2016 τής εφημερίδας «Η ΚΑΘΗΜΕΡΙΝΗ» δημοσιεύεται η είδηση ,ότι, επιστήμονες ανεκάλυψαν πώς τα πρωτεινικά μόρια GSK-3 ευθύνονται για τη σύντμηση τής ζωήςκαι, ότι, πειράματα που έγιναν σε φρουτόμυγες,-που επίσης διαθέτουν την GSK-3,-απέδειξαν ότι, αν η λειτουργία τής πρωτείνης αυτής, ανασταλεί με τη χορήγηση λιθίου,η διάρκεια τής ζωής τους αυξάνεται κατά 16%.Στο ίδιο δημοσίευμα διευκρίζεται ότι,χρονικώς τοποθετείται μακρυά η πιθανότητα εφαρμογής τής ανακάλυψης στον άνθρωπο,ότι,είναι ενδεχόμενο το λίθιο,λόγω των παρενεργειών που εμφανίζει(όπως υπνηλία ,κόπωση κλπ) να αντικαταστθεί από άλλο φάρμακο και ότι, ασχέτως των θεμάτων που σχετίζονται με τη γήρανση, η έρευνα μπορεί να βοηθήσει στην αντιμετώπιση ασθενειών όπως η αλτσχάιμερ κλπ. ότι, αν αυτά τεθούν εκτός λειτουργίας,θα ζούσαμε περισσότερο, κι ότι, πειράματα που έγιναν σε φρουτόμυγες που επίσης διαθέτουν την GSK-3,απέδειξαν πως η λειτουργία τής πρωτείνης αυτής, μπορεί να ανασταλεί με την χρήση λιθίου, πράγμα,πού όταν έγινε, αύξησε τη ζωή τους κατά 16%.. Παράγοντες που ενεργοποιούν τη δράση της τελομεράσης - Η διατήρηση χαμηλών επιπέδων Ομοκυστεΐνης (εξέταση που μαςδείχνει το βαθμό οξειδωτικού στρες). - Η βιταμίνη C - Η άσκηση - H Υπεροξειδική Δισμουτάση (SOD), ένα πολύ ισχυρό φυσικό αντιοξειδωτικό ένζυμο που παράγεται στο εσωτερικό των κυτττάρων μας. Μέχρι την ευρεία εφαρμογή των ουσιών που θα ενισχύουν τη δράση της τελομεράσης οι παραπάνω παράγοντες και ένας φυσικός τρόπος ζωής είναι σημαντικά βήματα για την επίτευξη βέλτιστης υγείας. (Πηγή: http://www.awakengr.com/2013/04/blog-post_1420.html#ixzz2q AAp4x - Υποστηρίζεται κατά την Χριστιανική τουλάχιστον Θεολογία,ότι ο θάνατος σαφώς προυπήχε τής δημιουργίας τού ανθρώπου (αν ο Αδάμ δηλαδή δεν γνώριζε τίποτε περί θανάτου δεν θα είχε νόημα η προειδοποίηση τού Θεού προς αυτόν πως «θανάτω αποθανείσθε», μετά την τυχόν βρώση τού απαγορευμένου καρπού. όπως και η ψυχή).Ετσι εκτός από τον Γιανναρά,τις σχετικές απόψεις του οποίου εκέτουμε πιο πάνω ο π.Λουδοβίκος που δέχεται ότι, ο άνθρωπος ήταν παντοτε θνητός,λέγει: - διαφορετικά ο κόσμος και ο άνθρωπος θα ήταν, κατά φύση και αναγκαστικά, απ’ την αρχή τους θεοί. Ο θάνατος προϋπήρχε, ως συνέπεια ακριβώς, όπως είπαμε, τής εκ τού μηδενός δημιουργίας, χωρίς φυσικά ν’ ακυρώνεται η προοπτική υπέρβασής του κατά χάριν και όχι κατά φύσιν . « Και τι είναι η ψυχή, όταν μάλιστα η ελληνική πατερική παράδοση έχει απορρίψει κάθε μεταφυσική έννοια τής ψυχής, θεωρώντας την κατ’ ουσίαν υλική; Έχουμε ακόμη πάρα πολλά πράγματι να μάθουμε για τον άνθρωπο, ακριβώς διότι κατά την πατερική θεολογία ο άνθρωπος δεν είναι ένα δεδομένο ον αλλά ένα ον εν τω γίγνεσθαι, που δημιουργείται συνέχεια, και μόνον στα έσχατα θα μάθουμε τι τέλος πάντων είναι. Η μεγάλη συμβολή τής Ορθόδοξης θεολογίας στην ανθρωπολογική αυτή απορία είναι ωστόσο πως μας έμαθε πως είναι αδύνατο να χωρίσουμε το περί ανθρώπου ερώτημα απ’ το ερώτημα περί Θεού και πως μόνον η απάντηση σ’ αυτό το τελευταίο προοιωνίζεται και την απάντηση στο πρώτο». Στο διαδίκτυο δημοσιεύθηκε την 8.6.2021 η είδηση ότι,όπωςανακοινώθηκε από ρώσους επιστήμονες, ένα μικροσκοπικό ζώο, που αποκαλείται τροχόζωο, «αναστήθηκε» αφού παρέμεινε σε συνθήκες κατάψυξης στη Σιβηρία επί σχεδόν 24.000 χρόνια και κατόπιν κατάφερε να κλωνοποιήσει τον εαυτό του.Οπως ανεκόίνωσε ο Στας Μαλάβιν, ένας από τους συγγραφείς του σχετικού άρθρου που δημοσιεύτηκε στην επιστημονική επιθεώρηση Current Biology, , που εργάζεται στο Ινστιτούτο Φυσικοχημικών και Βιολογικών Προβλημάτων στο Πούσινο της Ρωσίας.η ανακάλυψη αυτή εγείρει ερωτηματικά για τους μηχανισμούς που χρησιμοποίησε αυτός ο πολυκύτταρος οργανισμός ώστε να αντέξει αυτή τη μακρά «νάρκη». Αντιγράφουμε την σχετική δήλωσή του: «Η έκθεσή μας είναι η πιο ισχυρή απόδειξη μέχρι σήμερα ,ότι τα πολυκύτταρα ζώα μπορούν να αντέξουν δεκάδες χιλιάδες χρόνια σε συνθήκες κρυπτοβίωσης, μια κατάσταση κατά την οποία ο μεταβολισμός τους σταματά σχεδόν ολοσχερώς» Και η ίδια είδηση συνεχίζει.: Μονοκύτταρα μικρόβια έχουν εντοπιστεί να κάνουν τον ίδιο «άθλο» Οι ερευνητές χρησιμοποίησαν ένα γεωτρύπανο για να συλλέξουν δείγματα από τον ποταμό Αλαζέια, στη ρωσική Αρκτική και κατόπιν, με την τεχνική της ραδιοχρονολόγησης, συμπέραναν ότι η ηλικία του δείγματος κυμαίνεται μεταξύ 23.960-24.485 ετών.Στο παρελθόν είχαν εντοπίσει και μονοκύτταρα μικρόβια, ικανά να επιτελέσουν τον ίδιο «άθλο».Όσον αφορά τους πολυκύτταρους οργανισμούς, έχει αναφερθεί η περίπτωση ενός νηματώδους, ηλικίας 30.000 ετών, που επέστρεψε στη ζωή. Βρύα και ορισμένα άλλα ήδη φυτών αναγεννήθηκαν επίσης, αφού παρέμειναν κάτω από τους πάγους για χιλιάδες χρόνια.Τα τροχόζωα προστίθενται επομένως στον κατάλογο των οργανισμών που φαίνεται ότι μπορούν να επιβιώνουν επ’ αόριστον, σύμφωνα με τον Μαλάβιν. Μετά την «απόψυξή» του, το ζώο κατάφερε να αναπαραχθεί με το μηχανισμό της παρθενογένεσης. Τα βδελλοειδή τροχοφόρα, μήκους περίπου μισού χιλιοστού, ζουν γενικά σε γλυκά νερά. «Μπορούμε να χρησιμοποιήσουμε αυτόν τον οργανισμό ως μοντέλο για να μελετήσουμε την επιβίωση στην ψύξη και την ξήρανση σε αυτήν την ομάδα ζώων και να την συγκρίνουμε με άλλα ανθεκτικά ζώα, όπως είναι τα νηματώδη, τα βραδύπορα και άλλα», πρόσθεσε ο Μαλάβιν. ΑΝΤΙΡΡΗΣΕΙΣ ΚΑΤΑ ΤΩΝ ΠΡΟΣΠΑΘΕΙΩΝ ΕΠΙΜΗΚΥΝΣΗΣ ΤΗΣ ΖΩΗΣ ΤΡΟΠΟΙ ΕΠΙΜΗΚΥΝΣΗΣ ΤΗΣ ΖΩΗΣ 1-Είναι ενδιαφέρον εδώ να τονισθεί,ότι, για μερικούς επιστήμονες,οι προσπάθειες να επιμηκυνθεί το όριο αυτό, (: Οριο Χείφλιγκ) δυνατόν να έχει δυσμενείς παρενέργειες,όπως εξάπλωση τού καρκίνου.Αλλά ειδικώς οι γεροντολόγοι προχωρούν ακόμη περισσότερο υποστηρίζοντας ότι,η γήρανση δεν είναι κάτι που τηθούν για ένα τέτοιο εγχείρημα, και που θα απορροφήσουν τα διαθέσιμα κονδύλια για έρευνες στην ιατρική, η ανικανότης ενός μη μεταβαλλόμενου με την αναπαραγωγή οργανισμού να προσαρμόζεται στο μεταβαλλόμενο περιβάλλον,η αύξηση τού πληθυσμού,το ότι, τα πιθανά οφέλη οποιασδήποτε « επιχείρησης» κατά τού γήρατος, θα κατανεμηθούν με βάση τις οικονομικές δυνατότητες των ανθρώπων,πράγμα που θα οδηγήσει στη δημιουργία μιάς πρόσθετης διαχωριστικής γραμμής, μεταξύ πλουσίων και φτωχών, θα τονίσει δηλαδή ακόμη περισσότερο τις κοινωνικές ανισότητες,και τέλος,ότι, κάτι τέτοιο απλώς δεν θα ήταν σωστό (χωρίς επαρκή και πείθουσα αιτιολόγηση,ως προς την τελευταία αυτή αντίρρηση. ) 2.α-Εχει γραφεί ότι,ένας απλός και εύκολος τρόπος για να επιμηκυνθεί η διάρκεια τής ζωής,θάταν να απαγορευθεί η τεκνοποίηση πριν από την ηλικία των σαράντα ετών,γιατί με τον τρόπο αυτό,αφαιρούνται από την δεξαμενή των γονιδίων,όλοι όσοι δεν έχουν τις προδιαγραφές να είναι υγιείς και γόνιμοι στη μέση ηλικία(Πειράματα με δροσόφιλες από τον Μαίκλ Ρόουζ,Χανλον 91). β-Μια άλλη μέθοδος,φαίνεται να συνίσταται στον περιορισμό των θερμίδων που καταναλώνουμε ,για πολλούς κάτω από τις 1.000 ημερησίως-(σχετικά πειράματα με αρουραίους, στους οποίους είχαν δραστικότητα περιορίσει τις θερμίδες που καταλάνωναν με παράλληλη όμως αύξηση σε βιταμίνες κλπ.(Χάνλον 92) Ο Neil Shubin ,παρατηρεί (ό.π. σελ.249) ότι, η ενέργεια που περιέχεται στη τροφή καταμερίζεται έτσι ώστε ένα μέρος να χρησιμοποιείται για τις τρέχουσες δραστηριότητες,ενώ το υπόλοιπο αποθηκεύεται ως λίπος για μελλοντική χρήση,τακτική που δικαιολογείται μόνον σε ένα κόσμο με εναλλασσόμενους κύκλους αφθονίας και έλλειψης, πράγμα που βεβαίως έπρεπε να απασχολεί τους προγόνους μας,αλλά που είναι εντελώς αδικαιολόγητο σήμερα.Η ΑΘΑΝΑΤΗ ;; ΜΕΔΟΥΣΑ

Επιστήμονες στην Ισπανία ξεκλείδωσαν τον γενετικό κώδικα της «αθάνατης μέδουσας»– ενός πλάσματος ικανού να επανέρχεται στην εφηβική του κατάσταση- ελπίζοντας ότι θα αποκαλύψουν το μυστικό της μακροζωίας της.

Στη μελέτη τους, που δημοσιεύθηκε στο «Proceedings of the National Academy of Sciences», η ερευνητική ομάδα του Πανεπιστημίου του Oviedo, χαρτογράφησαν το γονιδίωμα της Turritopsis dohrnii, του μοναδικού γνωστού είδους μέδουσας που μπορεί να επανέρχεται σε προνυμφικό στάδιο μετά την αναπαραγωγή.

Όπως και άλλα είδη μεδουσών, η ζωή της T. dohrnii χωρίζεται σε δύο μέρη. Κατά την μη αναπαραγωγική φάση της όπου ο κύριος ρόλος της είναι να παραμείνει ζωντανή σε περιόδους έλλειψης τροφής, ζει στον πυθμένα της θάλασσας. Όταν οι συνθήκες είναι κατάλληλες, οι μέδουσες μετακινούνται σε μικρότερα βάθη για να αναπαραχθούν.Αν και πολλά είδη μεδουσών έχουν κάποια ικανότητα να αντιστρέφουν τη γήρανση και να επιστρέφουν σε προνυμφικό στάδιο, οι περισσότερες χάνουν αυτή την ικανότητα μόλις φτάσουν σε ηλικία αναπαραγωγής, έγραψαν οι συγγραφείς. Κάτι που δεν ισχύει στην περίπτωση της T. dohrnii.

«Γνωρίζαμε εδώ και 15-20 χρόνια ότι αυτό το είδος είναι σε θέση να κάνει ένα μικρό εξελικτικό τέχνασμα», δήλωσε ο Μόντι Γκράμ, ειδικός στις μέδουσες και διευθυντής του Ινστιτούτου Ωκεανογραφίας της Φλόριντα, ο οποίος δεν συμμετείχε ρην έρευνα.Αυτό το «τέχνασμα» χάρισε στο είδος το παρατσούκλι «αθάνατη μέδουσα», όρος που ο επιστήμονας παραδέχεται ότι είναι λίγο υπερβολικός.

Στόχος της μελέτης ήταν να εντοπίσει τις αιτίες που κάνουν αυτή τη μέδουσα διαφορετική. Η ερευνητική ομάδα συνέκρινε το γονιδίωμά της με εκείνη της Turritopsis rubra, μιας γενετικής «εξαδέλφης» της που δε διαθέτει την ικανότητα αναζωογόνησης μετά την αναπαραγωγή.Αυτό που διαπίστωσαν είναι ότι η T. dohrnii διαθέτει παραλλαγές στο γονιδίωμά της που την κάνουν καλύτερη στην αντιγραφή και την επιδιόρθωση του DNA. Φαίνεται επίσης να είναι ικανότερες στη διατήρηση των άκρων των χρωμοσωμάτων που ονομάζονται τελομερή. Στον άνθρωπο και σε άλλα είδη, το μήκος των τελομερών έχει αποδειχθεί ότι μειώνεται με την ηλικία. Ο Γκραμ δήλωσε ότι η μελέτη θα βοηθήσει τους επιστήμονες να κατανοήσουν τις διαδικασίες και το ρόλο των πρωτεϊνών που βοηθούν αυτές τις μέδουσες να ξεγελάσουν τον θάνατο.  Ο ΦΟΒΟΣ ΤΟΥ ΘΑΝΑΤΟΥ - ΟΙ ΕΠΙΘΑΝΑΤΙΕΣ ΕΜΠΕΙΡΙΕΣ-ΤΕΛΕΙΩΝΟΥΝ ΟΛΑ ΜΕ ΤΟΝ ΘΑΝΑΤΟ; .-(Από σαφώς άλλη σκοπιά)« Ο άνθρωπος πεθαίνει όταν χάσει τον εαυτό του και την πίστη του,όταν χάσει την θέλησή του,το κουράγιο του,το ενδιαφέρον του για την ζωή, τον εαυτό του,(σαν εργαλείο για κάτι)και τούς άλλους..» -Η Ηelen Keller λέγει ότι, ο θάνατος δεν είναι τίποτε περισσότερο από το να περνάς από ένα δωμάτιο σε κάποιο άλλο,αλλά ότι , γι’αυτήν η διαφορά ευρίσκεται στο ότι, σ΄αυτό το άλλο δωμάτιο θα μπορεί να δεί. (« Death is no more than passing from one room into another. But there's a difference for me, you know. Because in that other room I shall be able to see.») -Η πίστη στην μετά θάνατο ζωή χρονολογείται από πολύ παληά.Τις πρώτες ενδείξεις για,ενδεχομένως ασυνείδητες,σχετικές απόψεις, τις βρίσκουμε στην προσεκτική εναπόθεση των νεκρών από τον άνθρωπο τού Νεάντερνταλ,με τρόπο που να υποδηλώνει ιεροτελεστικές ταφές. (Ιστορία κλπ.Ουνέσκο Τόμος 1,186) -Η Helene Renard(o.π.σελ.18) γράφει. Πώς να δεχθεί κάποιος ότι, η σκέψη μου που σκέπτεται το Θάνατο μπορεί να καταστραφεί απ΄αυτόν,εφόσον με τον να τον σκέπτεται, τού είναι ανώτερη; ( «comment concevoir que ma pensée qui pense la mort puisse être détruite par la mort, puisque la pensant elle lui est supérieure?”…). -Πολύ επίσης ενδιαφέρον,συγκλονιστικό θα λέγαμε είναι το βιβλίο των Maryvonne και Yvon Dray,που παρουσιάζει ο Didier van Cauwelaert.Γράφει για την περίπτωση μιάς εικοσάχρονης κοπέλλας,τής Καρίν,που σκοτώνεται σε αυτοκινητιστικό συμβάν,και που μετά τον θάνατό της,βρίσκει τρόπο,να επικοινωνεί,με την βοήθεια μαγνητοφώνου, και υπολογιστή,με τους ζωντανούς και που συνεχίζει να ζεί σε μια άλλη διάσταση. Η ΘΙΒΕΤΑΝΙΚΗ ΒΙΒΛΟΣ ΤΩΝ ΝΕΚΡΩΝ ΚΑΙ Ο ΘΑΝΑΤΟΣ Το Μπάρντο-Τοντόλ,απευθύνεται περισσότερο στους ζωντανούς,για να πάρουν την σωστή θέση, απέναντι στον θάνατο…..η εφαρμογή των Διδασκαλιών του, εξαρτάται πάντοτε από το να θυμηθείς τα σωστά πράγματα στην κατάλληλη στιγμή,γι’ αυτό όμως πρέπει να προετοιμάζεται κανείς σ΄ολόκληρη τη ζωή του.( «Η Θιβετανική κλπ.» σελ.46) Η ΘΕΟΣΟΦΙΑ ΓΙΑ ΤΟΝ ΘΑΝΑΤΟ Από πανάρχαιους χρόνους γενεές από μύστες μελέτησαν τα μυστήρια της ζωής και του θανάτου και στη συνέχεια τα δίδαξαν στους άλλους. Το «δεν υπάρχει θάνατος, ο θάνατος είναι ζωή και η ζωή είναι θάνατος» ήταν η ηχώ των Ελευσινίων μυστηρίων και ένας από τους κυριότερους σκοπούς της μύησης παντού ανά τον κόσμο ήταν και εξακολουθεί να είναι η εξοικείωση του ανθρώπου με το ορόσημο που λέγεται «θάνατος». Ο θάνατος είναι ο μεγάλος ευεργέτης της εξέλιξης καθώς ανανεώνει τη μορφή και κάθε κατάσταση ζωής. Κάτι παρόμοιο είναι και ο ύπνος. Είναι η απώλεια της φυσικής εγρήγορσης για κάποιες ώρες, που όμως είναι σωτήριες και για τη φυσική και την ψυχική υγεία του ανθρώπου. Ο άνθρωπος είναι μια απορροή της ΖΩΗΣ από την ύψιστη κατάστασή της – την Ενότητα - και μέσα από επίπεδα συνεχώς αυξανόμενης διαφοροποίησης φθάνει στην κατώτατη, φυσική σφαίρα. Η Αρχαία Σοφία λέει ότι, σκοπός της εξέλιξης είναι το βαθμιαίο ξεδίπλωμα του δυναμικού της Πνευματικής Συνειδητότητας μέσω ενός κύκλου που πηγάζει από το πνευματικό προς την ύλη σε όλες τις συμπυκνώσεις και τις εξαρτημένες αντιδράσεις της και από εκεί πίσω πάλι στην πνευματική κατάσταση – συν την συγκομιδή εμπειρίας που αποκτά η Μονάδα στη διάρκεια του κύκλου. Η Μονάδα ή η ατομική συνειδητότητα για να εμφανιστεί στην εκδήλωση χρειάζεται ένα σώμα από ύλη σε οποιοδήποτε βαθμό συνθετότητας. Ο περιορισμός της ατομικής συνειδητότητας ως αποτέλεσμα της ενσωμάτωσής της στην ύλη και της παρουσίας της σε διαφορετικά σχήματα δίνει τη συνειδητότητα και του σχήματος και του αντίστοιχου πεδίου ύλης στο οποίο ανήκει το σχήμα. Η πνευματική συνειδητότητα που είναι το όργανο της αντίληψης του Αμετάβλητου, είναι σε εγρήγορση ακόμη κι όταν φαίνεται σε λήθαργο. Βρίσκεται πάντοτε στο «φως» της πραγματικότητας και είναι αυτή που δίνει τη διάκριση ανάμεσα στην πραγματικότητα του υποκειμενικού κόσμου και στην αντανάκλασή της στον φαινόμενο κόσμο. Όμως αυτή η κατάσταση συσκοτίζεται από τα ενδιάμεσα σώματα που μεσολαβούν ανάμεσα στην πνευματική και τη φυσική συνειδητότητα του ανθρώπου. Ο άνθρωπος όντας το αποτέλεσμα της ενσωμάτωσης της ατομικής συνειδητότητας ή της ψυχής σε ένα φυσικό και αστρικό σώμα, είναι σχεδόν αποκομμένος από την πνευματική του κατάσταση. Δεν διαθέτει σοφία, καθολική αγάπη, ανιδιοτέλεια, αυτοθυσία και κυρίως δεν έχει συνέχεια μνήμης από όλα τα στάδια συνειδητότητας που μεσολαβούν ανάμεσα στο φυσικό και το πνευματικό του Εγώ. Η ανθρώπινη ζωή του εκτυλίσσεται ανάμεσα στη γέννηση και τον θάνατο και η καθημερινότητα ανάμεσα στην εγρήγορση και τον ύπνο. Ο θάνατος είναι η περιοδική επαναφορά της ανθρώπινης συνειδητότητας από τη γη προς την καρμική αφετηρία της – το Αιτιατό. Η μεταθανάτια ζωή εξακολουθεί να είναι ένας ύπνος με όνειρα. Και στη συνέχεια όταν το δυναμικό των ονείρων του εξαντληθεί γλιστρά σε μια επαναγέννηση στη γη μέσω ενός νέου σώματος. Ο θάνατος είναι το γεγονός που αφαιρεί από τον ζωντανό όταν πεθαίνει, τη δυνατότητά του να αντιλαμβάνεται τα πράγματα του φυσικού πεδίου μέσω των πέντε του αισθήσεων. Στην πραγματικότητα, το ίδιο συμβαίνει στον άνθρωπο και όταν κοιμάται. Στη διάρκεια του καθημερινού μας ύπνου, χάνουμε την επαφή με το φυσικό περιβάλλον και βρισκόμαστε σε έναν άλλο κόσμο σε εκείνο των ονείρων από τον οποίο γλιστράμε κάθε πρωί ξανά στη φυσική εγρήγορση, για να συνεχίσουμε τη ζωή μας πάνω στη γη. Με τον ύπνο επαναλαμβάνεται η διαδικασία του θανάτου καθώς και της μεταθανάτιας ζωής, σε καθημερινή βάση. Και στις δύο περιπτώσεις, θανάτου και ύπνου, η ανθρώπινη συνειδητότητα αποσπάται προσωρινά από το φυσικό της επικάλυμμα και μένει με την αστρική της συνειδητότητα. Η φυσική εγρήγορση είναι μέρος της καθημερινής ζωής της ενώ η αστρική είναι μέρος της καθημερινής νύχτας της καθώς και της μεταθανάτιας περιόδου. Δεν είναι δυνατή η καταγραφή γεγονότων από τη συνειδητότητά μας συγχρόνως διαμέσου πολλαπλών και διαφορετικών διαστάσεων ζωής. Αν και οι εστίες των αισθήσεών, των επιθυμιών και των σκεπτομορφών βρίσκονται στο αστρικό μας σώμα, και αυτές καθορίζουν τη φυσική μας συνειδητότητα, δεν έχουμε άμεση αντίληψη όλων αυτών των αόρατων διεργασιών. Βλέπουμε και νιώθουμε τα αποτελέσματά τους αλλά δεν αντιλαμβανόμαστε τις διαδικασίες. Όταν ο άνθρωπος χάνει τη φυσική του συνειδητότητα κατά την στιγμή του θανάτου, κρατώντας την αστρική του, που είναι το σώμα της επιθυμίας και των σκεπτομορφών, εισέρχεται σε δύο μεταθανάτιες περιοχές (τραϊλόκια). Αυτές οι δύο περιοχές το Καμαλόκα και το Ρούπα-Ντάτου, έτσι ονομάζονται στα σανσκριτικά, ανήκουν στο αστρικό πεδίο. Το αστρικό είναι το πεδίο που περιβάλλει τον κόσμο μας καθώς και το σώμα μας . Το ένα τμήμα του αυτό που συνορεύει με τη γη είναι το πυκνότερο και το ανώτερο τμήμα είναι λεπτοφυέστερο και πιο φωτεινό. Σε αυτά τα δύο πεδία κινείται το προσωπικό Εγώ στη διάρκεια του ύπνου αλλά και στη διάρκεια της μεταθανάτιας ζωής μας. Στη διάρκεια της μεταθανάτιας ζωής επαναλαμβάνεται η διαδικασία του ύπνου και του ονείρου, μόνο που η διάρκειά τους δεν είναι ώρες αλλά χρόνια. Ας δούμε πιο αναλυτικά αυτές τις περιοχές: Η πρώτη περιοχή είναι το κάμα ντάτου και έχει επτά υποδιαιρέσεις. Είναι ο τόπος των σιωπηλών Σκιών. Οι Έλληνες τον ονόμασαν Άδη και οι Αιγύπτιοι Αμέντι. Πρόκειται για αστρικό πεδίο – η ύλη του είναι αόρατη σε μας – όπου οι ασώματες προσωπικότητές μας παραμένουν έως την πλήρη εξασθένηση των ειδώλων που προήλθαν από τις ωθήσεις των κατώτερων επιθυμιών και παθών. Σε αυτόν τον κόσμο, υπάρχουν εκείνοι που έχουν φύγει από τη φυσική ζωή εξαιτίας ατυχημάτων, αυτοχειρίας, και βιαίου θανάτου συν όλων εκείνων των οποίων οι επιθυμίες και οι πράξεις της φυσικής ζωής τους κρατούν προσκολλημένους και δέσμιους στις γήινες αισθήσεις. Η δεύτερη περιοχή είναι ο ουράνιος τόπος των μορφών ρούπα ντάτου και ονομάζεται από τους Ινδούς, ντεβαχάν, και τους Χριστιανούς, παράδεισος. Η εσωτερική διδασκαλία λέει ,ότι, αν και τα Εγώ εξακολουθούν να διατηρούν τις μορφές τους, όπως γίνεται στα όνειρα, και αν και το ντεβαχανικό είναι νοητικό πεδίο και αποδίδει μια κατάσταση προσωπικής αντίληψης, τα Εγώ δεν έχουν μορφές παρά μόνον εκείνες που τα ίδια διαμορφώνουν. Ο ουράνιος αυτός κόσμος έχει επτά επίσης υποδιαιρέσεις ή καταστάσεις αντιληπτικότητας, που όμως δεν είναι τόποι αλλά μόνο νοητικές αναπαραστάσεις των Εγώ. Υπάρχει και μια τρίτη περιοχή που λέγεται αρούπα ντάτου και είναι η περιοχή του αφηρημένου και άμορφου κόσμου. Είναι η ύψιστη περιοχή, η κατοικία εκείνων που είναι έτοιμοι να περάσουν στο νιρβάνα. Ο άνθρωπος με τη μεταθανάτια συνειδητότητά του μεταφέρεται στην πρώτη περιοχή του καμαλόκα ή Άδη και εκεί παραμένει από δευτερόλεπτα έως και αιώνες, ανάλογα με το δυναμικό των εικόνων που έχει ο ίδιος σχηματίσει στη διάρκεια της επίγειας ζωής του. Στο ίδιο πεδίο βρίσκεται ο άνθρωπος στη διάρκεια του ύπνου του. Η κατάσταση αυτή αντιστοιχεί στον ύπνο με όνειρα. Στο στάδιο του ύπνου με όνειρα χάνουμε την επαφή μας με τα αντικείμενα των φυσικών αισθήσεων τα οποία θεωρούσαμε αληθινά και περνάμε στη διαδικασία της χαράς και της λύπης που αναδύεται στο νέο πεδίο αντίληψης. Σε τούτο το στάδιο ύπνου η συνειδητότητά μας ταυτίζεται με τα είδωλα των επιθυμιών και των σκέψεων που σχηματίστηκαν στο στάδιο της εγρήγορσης στην καθημερινή ζωή μας. Αυτό το στάδιο ονομάζεται σβάπνα, ύπνος με όνειρα και ψυχικός ύπνος. Αφορά και στις δύο περιοχές την πρώτη και τη δεύτερη. Αυτές οι δύο περιοχές - το καμαλόκα και το ρούπα-ντάτου - είναι το μεταθανάτιο τοπίο του ανθρώπου. Όμως, είναι και ο χώρος μέσα στον οποίο κινείται στη διάρκεια του ύπνου του. Υπάρχει επίσης ένα τρίτο στάδιο εκείνο που λέγεται βαθύς ύπνος. Στα σανσκριτικά ονομάζεται σουσούπτι και είναι αυτός ο ύπνος από τον οποίο, όταν ξυπνάμε, δεν θυμόμαστε συνήθως τίποτα. Είναι ο ύπνος δίχως όνειρα. Είναι ο ύπνος που μας ξεκουράζει βαθιά και μας αφήνει μια πολύ καλή διάθεση. Σε μερικά άτομα δίνει οράματα, απαντήσεις σε σοβαρά τους ερωτήματα και έμπνευση στους βαθείς συλλογισμούς τους. Στη διάρκεια αυτού του ύπνου που συμβαίνει στις πρώτες ώρες της νύχτας, το προσωπικό Εγώ πλησιάζει προς το φως της ψυχής του. Η εγρήγορση, ο ύπνος με όνειρα και ο ύπνος δίχως όνειρα, είναι διαφορετικές καταστάσεις συνειδητότητας. Σε κάθε κατάσταση μπαίνει σε δράση ένα διαφορετικό τμήμα της ατομικής συνειδητότητας ή το άτομο γίνεται συνειδητό σε ένα διαφορετικό πεδίο της ύπαρξής του. Επίσης υπάρχουν βασικές διαφορές ανάμεσα στις δύο καταστάσεις του ύπνου και του θανάτου, που είναι οι εξής: • στον ύπνο δεν χωρίζονται οι αρχές, ενώ το αντίθετο συμβαίνει με τον θάνατο • ο ύπνος βοηθάει στην εκτόνωση της συσσωρεμένης ενέργειας της ημέρας, ο θάνατος βοηθάει στην εκτόνωση του δυναμικού που έχει δημιουργήσει στη διάρκεια της ζωής του ο άνθρωπος με τις επιθυμίες του • ο ύπνος βοηθά στην αφομοίωση των εμπειριών της καθημερινότητας, ο θάνατος στην αφομοίωση των εμπειριών όλης της ζωής «Όπως ένας άνθρωπος εξαντλημένος από έναν τρόπο ζωής αναζητά έναν άλλο, όπως πχ. όταν κάποιος εξαντλείται από τη ζέστη ανανεώνεται με κρύο νερό, έτσι και ο ύπνος είναι η σκιερή γωνιά στην ηλιόλουστη κοιλάδα της ζωής. Ο ύπνος είναι το σημάδι ότι, η εγρηγορούσα ζωή έχει γίνει πολύ δυνατή, για τον φυσικό οργανισμό και ότι το ρεύμα της δύναμης της ζωής θα πρέπει να σπάσει ώστε η εγρήγορση να αντικατασταθεί με το στάδιο του ύπνου. Ρώτησε έναν καλό διορατικό να περιγράψει την αύρα του ανθρώπου που μόλις ξύπνησε και κάποιου άλλου που μόλις πήγε για ύπνο. Ο πρώτος κολυμπά σε ρυθμικούς παλμούς του ζωτικού ρεύματος – χρυσό, μπλε, ροζ . Αυτά είναι τα ηλεκτρικά κύματα της Ζωής. Ο τελευταίος είναι μέσα σε μια ομίχλη χρυσοπορτοκαλιά, αποτελούμενη από άτομα που στριφογυρίζουν με μια απίστευτη σπασμωδική ταχύτητα, δείχνοντας ότι το πρόσωπο αρχίζει να είναι πολύ κορεσμένο με Ζωή. Η ουσία της Ζωής είναι πολύ δυνατή για τα φυσικά όργανα και πρέπει να αναζητήσει την ανακούφιση στην σκοτεινή όψη αυτής της ουσίας, που είναι το στοιχείο του ύπνου ή ο φυσικός ύπνος – ένα από τα στάδια της συνειδητότητας…..[Πρακτικά του Τμήματος Μπλαβάτσκυ, σ.58] Για να έχει μνήμη και συνέχεια μνήμης ο άνθρωπος από όλα τα πεδία της συνειδητότητάς του, θα πρέπει να σχηματιστούν συνδέσεις από το ένα στάδιο στο άλλο. Αυτό για να πραγματοποιηθεί, θα πρέπει ο άνθρωπος να γνωρίζει τους εσωτερικούς νόμους και να τους εφαρμόζει, να έχει αυτογνωσία και πλήρη αφοσίωση και υπηρεσία προς τον θείο σκοπό. Αν ο άνθρωπος αποκτήσει συνέχεια αντίληψης ανάμεσα στις συνειδησιακές του καταστάσεις, τότε γι’αυτόν δεν θα υπάρχει ούτε ύπνος ούτε θάνατος. Θα υπάρχει μόνο μια συνεχής εγρήγορση, που εκτεινόμενη και στα επτά πεδία της συνειδητότητάς του, θα τον καθιστά ένα αυτοσυνειδητό πνευματικό ον. Για τη σύνδεση της ατομικής συνειδητότητας με όλες τις ενδιάμεσες καταστάσεις της από τη φυσική έως την πνευματική, οι Μεγάλοι Άνθρωποι-Διδάσκαλοι λένε τα εξής: Το Αθάνατο Εγώ που είναι η βάση της ατομικής μας συνειδητότητας υπάρχει στην Αιωνιότητα, εκεί όπου δεν υπάρχει ούτε Παρελθόν, ούτε Μέλλον παρά μόνο το αιώνιο ΠΑΡΟΝ. Το Αθάνατο Εγώ συνδέεται με τη φυσική μας συνειδητότητα μέσω του κρίκου του νου Αν ο χρόνος είναι το αποτέλεσμα της πανοραμικής κίνησης της συνειδητότητας στον χώρο, τότε ακινητοποιώντας τον νου γινόμαστε ένα με το Αιώνιο Παρόν. Τότε περνάμε στο στάδιο που λέγεται Τουρίγια ή Σαμάντι, που αντιστοιχεί στην πνευματική συνειδητότητα. Το Σαμάντι είναι η κατάσταση της απόλυτης πνευματικής διαύγειας, επειδή η πνευματική συνειδητότητα είναι το όργανο της αντίληψης του Αμετάβλητου. Τότε παύει να υπάρχει ύπνος και θάνατος. Υπάρχει μόνον η αιώνια Ζωή. . ΣΚΕΨΕΙΣ ΤΟΥ ΦΡΟΥΝΤ ΓΙΑ ΤΟΝ ΘΑΝΑΤΟ. Οι σκέψεις τού Φρόυντ για τον θάνατο (και τον πόλεμο) που περιέχονται στο βιβλίο που σημειώνεται στην παρατιθέμενη στην αρχή, βιβλιογραφία είναι ενδιαφέρουσες.Εκφεύγει τού σκοπού τού τεμαχίου αυτού,η παράθεση όλων των απόψεων που περιέχονται σ’αυτό.Ορισμένα όμως αποσπάσματα,είναι χρήσιμα και δείχνουν την σκέψη,αλλά και τις γνώσεις τού μεγάλου αυτού επιστήμονα.Τα αποσπάσματα αυτά, αντλήθηκαν,από μια απαντητική επιστολή του,που έστειλε το 1938,στον Αινστάιν.Εκεί ο συγγραφέας,θεωρεί την διαταραχή τής σχέσεως που είχαμε μέχρι τώρα για τον θάνατο,ως τον δεύτερο παράγοντα (ο πρώτος είναι ο πόλεμος) που μάς κάνει να αισθανόμαστε αποξενωμένοι από τον κόσμο, και να δείχνουμε μια τάση να τον εξαλείψουμε από τη ζωή, και συνεχίζει (ό.π.42 επ). « Η συμπεριφορά μας,απέναναντι στον πεθαμένο ..είναι σχεδόν σαν να θαυμάζουμε κάποιον που κατάφερε κάτι δύσκολο. Παύουμε να τον επικρίνουμε….De mortuis nil nisi bene ..εξαίρονται στους επικήδειους ….οι πιο καλές πλευρές τού νεκρού,……….πλήρης η κατάρρευσή μας,όταν πλήττει ένα δικό μας άνθρωπο……….αυτή η σχέση μας με τον θάνατο ασκεί μεγάλη επιρροή στη ζωή μας.Η ζωή φτωχαίνει δεν έχει ενδιαφέρον,όταν οι άνθρωποι δεν ριψοκινδυνεύουν το ανώτατο τίμημα στα παιχνίδια τής ζωής,την ίδια τη ζωή…….μας κάνουν απρόθυμους να αναζητήσουμε κάτι επικίνδυνο..Αποφεύγουμε πολλά εγχειρήματα,που είναι μεν επικίνδυνα αλλά…..απαραίτητα ,όπως οι πειραματικές πτήσεις,οι αποστολές σε ξένες χώρες…navigare necesse est,vivere non necesse( ήταν το σύνθημα ορισμένων γερμανικών πόλεων)………..ο πόλεμος σαρώνει αυτή την συμβατική σχέση απέναντι στον θάνατο.Τώρα δεν μπορούμε να τον απαρνηθούμε,πρέπει να τον πιστέψουμε……..η σύγχυση και η παράλυση τής αποδοτικότητάς μας συγκαθορίζονται από το γεγονός ότι, δεν μπορούμε να διατηρήσουμε την μέχρι τώρα σχέση μας με τον θάνατο και δεν έχουμε βρεί…..μια νέα στάση……………Η στάση τού αρχέγονου ανθρώπου, απέναντι στον θάνατο,…διόλου ενιαία και αρκετά αντιφατική.Από την μια μεριά τον έπαιρνε στα σοβαρά,τον ανεγνώριζε σαν τέλος της ζωής του,από την άλλη ….τον υποβίβαζε σε ένα τίποτε..(τούτο) επειδή η στάση του απέναντι στον θάνατο τού άλλου,………………ήταν ριζικά αντίθετη απέναντι στον δικό του θάνατο.(Ως προς τους άλλους) θανάτωνε με ευχαρίστηση…… Η θανάτωση τού εχθρού ικανοποιεί μια ορμική κλίση…………..μια ορμή μίσους και εξόντωσης, που πιστεύουμε ότι, υπάρχει στον άνθρωπο.Το ένστικτο που υποτίθεται ότι, εμποδίζει άλλα ζώα να σκοτώνουν και να τρώγουν ομοειδή όντα δεν έχουμε λόγο να τού αποδώσουμε(στον αρχέγονο άνθρωπο)……η προιστορία τής ανθρωπότητας είναι γεμάτη από φόνους.Ακόμη και σήμερα η παγκόσμιος ιστορία,όπως την διδάσκονται τα παιδιά μας στο σχολείο είναι……….μια σειρά γενοκτονιών.Το σκοτεινό αίσθημα ενοχής,που διέπει την ανθρωπότητα από τους πανάρχαιους χρόνους, και σε μερικές θρησκείες, αποκρυσταλλώθηκε στην παραδοχή, μιάς πρωταρχικής ενοχής,ενός προπατορικού αμαρτήματος,ενοχής που πήρε επάνω της η ανθρωπότητα………..Αφού ο γυιός τού Θεού έπρεπε να θυσιάσει τη ζωή του,για να λυτρώσει την ανθρωπότητα από το προπατορικό αμάρτημα………..jus talionis,……………το πιο παλιό έγκλημα τής ανθρωπότητας πρέπει να ήταν μια πατροκτονία,η θανάτωση τού προπάτορα,τού οποίου η εικόνα ανυψώθηκε σε θεότητα……Η συνεχής ανάμνηση τού πεθαμένου τού υπέβαλε την ιδέα μιάς ζωής μετά τον φαινομενικό θάνατο.Αυτές οι μεταθανάτιες υπάρξεις ……….. παραρτήματα τής ύπαρξης που αποπερατώθηκε με τον θάνατο, σκιώδεις ..περιφρονημένες (πρβλ.ψυχή Αχιλλέα στον Οδυσσέα Οδύσσεια λ,484-491)……..Πολύ αργότερα οι θρησκείες,κατάφεραν να εμφανίσουν αυτήν την μεταθανάτια ύπαρξη ως την πιο πολύτιμη….και να μειώσουν την αξία τής ζωής,που κλείνει με τον θάνατο ………………….μετεμψύχωση,αναγέννηση…….. Πλάι στο πτώμα τού αγαπημένου,δημιουργήθηκαν οι πρώτες ηθικές επιταγές……….Η πρώτη …………ου φονεύσεις.Ο πολιτισμένος άνθρωπος δεν νοιώθει αυτή την επιταγή (απέναντι στο εχθρό)……..οι πρωτόγονοι λαοί συμπεριφέρονται διαφορετικά………Ο άγριος Αυστραλός δεν είναι ένας αμετανόητος φονιάς,όταν επιστρέφει νικητής από τον πόλεμο,δεν τού επιτρέπεται να μπεί στο χωριό του και ν΄άγγίξει την γυναίκα του, προτού εξιλεωθεί για τους φόνους,(ποινές μετανοίας κλπ).Αυτό βεβαίως μπορεί να θεωρηθεί ως απόρροια ..δεισιδαιμονίας,…πίσω κρύβεται μια δόση ηθικής,ευαισθησίας ,την οποία εμείς οι πολιτισμένοι έχουμε χάσει.(Δυστυχώς η απαγόρευση τού φόνου,δεν μάς εμφύτευσε πολύ δυνατές ηθικές τάσεις,(γιατί) μια τόσο δυνατή απαγόρευση μπορεί να στρέφεται μόνον εναντίον μιάς εξίσου δυνατής παρόρμησης..Αυτό που δεν ποθεί η ψυχή δεν χρειάζεται να απαγορευθεί…….. η υπογράμμιση τού «ου φονεύσεις» επιβεβαιώνει ότι, καταγόμαστε, από γενεαλογική σειρά φονιάδων,…………………..ζεί μέσα μας στο ασυνείδητο,ο άνθρωπος τής προιστορίας,το ασυνείδητό μας, συμπεριφέρεται σαν να ήμασταν αθάνατοι…όπως για τον αρχέγονο άνθρωπο έτσι και για το ασυνείδητό μας,υπάρχει μια περίπτωση,όπου οι δύο αντιθετικές στάσεις απέναντι στον θάνατο,η μια που τον αναγνωρίζει ως τέλος τής ζωής,και η άλλη που αρνείται την πραγματικότητα του,έρχονται σε σύγκρουση.(τύψεις στον θάνατο αγαπημένου προσώπου =ασυνείδητες ευχές θανάτου) …………..τις πιο όμορφες εκδηλώσεις αγάπης στη ζωή μας τις οφείλουμε στην αντίδραση κατά της εχθρικής παρόρμησης που νοιώθουμε μέσα μας( :όχι σ΄όλους).Ο πόλεμος φέρνει πάντα στην επιφάνεια τον πρωτόγονο άνθρωπο μέσα μας……si vis vitam para mortem. ΕΠΙΜΕΤΡΟ=ΜΕΡΙΚΗ ΑΝΑΚΕΦΑΛΑΙΩΣΗ ΤΕΛΙΚΕΣ «ΑΠΟΠΕΙΡΕΣ» ΚΑΙ «ΑΣΚΗΣΕΙΣ» 

1-Υψιστο ζητούμενο το γιατί του Σύμπαντος  και πως εξηγείται η δημιουργία του και  ποιό το « πεπρωμένο»του.

2-Υψιστο ζητούμενο  η δημιουργία και το γιατί η ζωή.

 3-Υψιστο ζητούμενο η αποστολή του Ανθρώπου και η θέση του στο Σύμπαν.

 4-Υψιστο ζητούμενο η απόκτηση της Γνώσης εκείνης, που  βοηθά τον άνθρωπο,να       εκπληρώσει    την αποστολή του (αποστολή) που την  βλέπουμε πέρα από την ανάγκη  για συντήρηση της ζωής.

5.Υψιστο ζητούμενο ο πόνος και  ο θάνατος.

6-Υψιστο ζητούμενο η ανεύρεση του δρόμου για την Γνώση με την σωστή της έννοια.

7.Υψιστο ζητούμενο,Θεός-Θρησκεία.

1-Υψιστο ζητούμενο το γιατί του Σύμπαντος  και πως εξηγείται η δημιουργία του και  ποιό το « πεπρωμένο»του

.α.-Η Δημιουργία τού Σύμπαντος  συνιστά μυστήριο( O J.B.S. Haldane είπε ότι, το Σύμπαν δεν είναι πιό παράξενο απ΄ό,τι υποθέτουμε αλλά και  πιό παράξενο απ΄ό,τι μπορούμε να υποθέσουμε).

Για   την δημιουργία του έχουν διατυπωθεί θεωρίες,που ουσιαστικώς συνιστούν εικασίες,επικουρούμενες από ορισμένα στοιχεία.Καμμία βεβαιότητα.Μέχρι σήμερα δεν έχει επιτευχτεί η δημιουργία ύλης --- στην μεγάλη κλίμακα (και επομένως και   Σύμπαντος Η εξίσωση Ε=mc2  δουλεύει και προς τις δύο κατευθύνσεις όπως δείχνουν τα σχετικά πειράματα με τα οποία από ενέργεια παράγονται σωματίδια αλλά ισχύει και στον μακρόκοσμο,όπου ζούμε;), ---από το τίποτε.(;) Οσο για το  γιατί ,το μυστήριο κορυφώνεται.

Ισως η ενασχόληση  του ανθρώπου με τα θέματα αυτά,να απορροφούν γνώση και εν τέλει,άσκοπες εν τινι μέτρω  ανθρώπινες ενέργειες,αφενός γιατί ο άνθρωπος έχει  και άλλες προτεραιότητες, και αφετέρου, γιατί οι ανθρώπινες ενέργειες –συμπεριφορά(σε όλα τα επίπεδα) αυτές επηρεάζουν  σε τελική ανάλυση ,σύμφωνα με αρκετά διαδεδομένη άποψη και  το Σύμπαν το οποίο ,σε χρόνο που ασφαλώς δεν μπορεί να προσδιοριστεί , κάποτε θα εξαφανισθεί( ελπίδα ότι η εξαφάνισή αυτή δεν θα συμπαρασύρει τις συνειδήσεις ,προζύμιίσως για ένα νέο ξεκίνημα) .Η ενασχόληση με το «μετά» ελέγχεται σε πολλές αν μη όλες τις περιπτώσεις ως άσκοπή και αντιπαραγωγική. 

.β.-Καθώς σύμφωνα με την παραδοχή ότι, ο άνθρωπος βρίσκεται μπροστά σ΄ένα μυστήριο και επομένως εξ ορισμού,  κάθε προσπάθεια   προσπέλασης, προς το μυστήριο αυτό,με την διατύπωση ερωτημάτων τού τύπου τού «πως» (έγινε η πρώτη αρχή) και κυρίως τού « γιατί», με την ανθρώπινη διανόηση, ιδίως με το ένδυμα τής στέρεης(;) επιστημονικής γνώσης και της  κοινής λογικής,-ελέγχεται αντιφατική προς την πρώτη παραδοχή(:ότι, πρόκειται για μυστήριο) και είναι έτσι  από την φύση τού πράγματος καταδικασμένη  σε αποτυχία. ( ασφαλώς  και οι  απόπειρες  για τις σχετικές απαντήσεις),  γεννάται το ερώτημα τι εξυπηρετεί η προσπάθειά αυτή; Αρκεί ως δικαιολογία  για την ενασχόληση με τα θέματα αυτά η έμφυτη τάση του ανθρώπου προς το ειδέναι,το ένστικτο της περιέργειας;.( γιατί αλήθεια τέθηκε ‘η υπάρχει το ένστικτο αυτό,ιδίως στο μέτρο που δεν έχει σχέση με την επιβίωση του |ζωντανού»)

.

-Παρ’όλα αυτά αποτολμάται μια προσπάθεια « κατανόησης» με την παράθεση σκέψεων,  προτάσεων , υποθέσεων,αποριών «αυθαίρετων» και αντιφατικών θέσεων και ερωτημάτων.

(Τα ερωτήματα έχουν μια δυναμική και διεγείρουν άγνωστες, δυνάμεις και ικανότητες, και άγνωστους δρόμους.)

.γ.’Ειδικώτερα ως προς το γιατί. Ποιος ο σκοπός του Σύμπαντος΄;  

Αν δεχθούμε ότι,το Σύμπαν,δημιουργήθηκε χωρίς κανένα νόημα, χωρίς κανένα σκοπό ότι, η γένεσή του,  οφείλεται σε ένα «ατύχημα» τότε λέγουμε ότι,σε ένα μετα γενέστερο στάδιο,η ανάδυση της συνειδήσεως,( από πού; πως;)του ζωντανού, προσέδωσε νόημα  και σκοπό στο Σύμπαν.

Ποιο σκοπό και ποιό νόημα (Υπάρχει ,αλλά δεν το γνωρίζουμε)

2-3Υψιστο ζητούμενο  η δημιουργία και το γιατί της ζωής.

 -Υψιστο ζητούμενο η αποστολή του Ανθρώπου και η θέση του στο Σύμπαν

 

.Οσο  και να μην αποδίδεται ορθά  η έννοια της ρήσης του Ρ.Φάινμαν,ότι δεν κατανοεί, ό,τι δεν  μπορεί να κατασκευάσει,οπωσδήποτε σημαίνει κάτι σημαντικό. .Μέχρι σήμερα  δεν κατέστη δυνατόν,να κατασκευασθεί ζωή,από ανόργανη ύλη.  Φυσικοί τής Κβαντομηχανικής,όπως λ.χ.ο L.Krauss,δέχονται :.Υπάρχει μια ενότητα,ένα ΟΛΟΝ,Σύμπαν   και  Ζωή,δηλαδή συνείδηση.Δεν νοείται το ένα χωρίς το άλλο.Συνιστούν ένα αδιαίρετο ζεύγος. 

(Ενας οδοδείκτης: Το υλικό από το οποίο είναι δομημένο το έμβιο και το άβιο άψυχο,ο άνθρωπος και το Σύμπαν είναι το ίδιο. Η υλοενέργεια-O Andrei  Linde   λέγει:  «Το σύμπαν και ο παρατηρητής υπάρχουν ως ζεύγος. Δεν μπορώ να φανταστώ μια συνεπή  θεωρία του σύμπαντος που  να αγνοεί την συνείδηση»)

Ποιος ο ρόλος της, του ζωντανού,τής ζωής;

 Να δημιουργήσει συνειδήσεις.Μήπως η παραδοχή αυτή «δένει» με την προτροπή  της Παλαιάς Διαθήκης(Γεν ,Θ,1) «αυξάνεσθε και πληθύνεσθε…….»;

(Ο Monod δεν βλέπει άλλο σκοπό,στο ζωντανό πέρα από  το να δημιουργήσει απογόνους,να πολλαπλασιαθεί).

(Ο Martin Rees διατυπώνει ένα συγκλονιστικό ερώτημα.Γράφει : «Δεν είμαστε σε θέση να προβλέψουμε ποιο ρόλο θα παίξει τελικά η ζωή:θα μπορούσε να εκλείψει ή να επιτύχει τέτοια κυριαρχία,που να είναι δυνατόν να επηρεάσει ολόκληρο το Σύμπαν;».)

( O Max Planck είπε : «Θεωρώ τη συνείδηση ως  θεμελιώδη. Θεωρώ την ύλη ως παράγωγο της  συνείδησης. Δεν μπορούμε να ξεπεράσουμε τη συνείδηση. Τα πάντα για τα οποία μιλάμε, όλα όσα θεωρούμε ως υφιστάμενα, αξιώνουν συνείδηση.)

Οι παραπάνω σκέψεις δίνουν και το νόημα της ζωής-συνειδήσεως..Να επιδράσει στην πορεία,στην νοηματοδότηση,στην πορεία  του Σύμπαντος. 

( Για Salvatores dei,γράφει στην Ασκητική του ο Καζαντζάκης).

Ποιός ειδικώτερα ο ρόλος του Ανθρώπου;

Να ανεβάσει την συνείδηση στον ύψιστο βαθμό σε βάρος των άλλων μορφών ζωής. Ισως αυτού να βρίσκεται η εξήγηση του ότι, ο άνθρωπος σκοτώνει συνέχεια,δηλαδή δημιουργεί  πόνο,για να επιβιώσει. Θύματά του,τα φυτά,τα ζωά. (Και ίσως το πιο τρομερό τον συνάνθρωπό του. Ας μην ξεχνάμε ότι,ο άνθρωπος  έχει βεβαρημένο ιστορικό παρελθόν.) Πιο κάτω εκθέτουμε μια αισιόδοξη σχετική άποψη που για να επιτευχθεί θέλει αγώνα.

-Η παρουσία τού Ανθρώπου πρέπει να έχει κάποια σημασία για το Σύμπαν.Η παραδοχή αυτή είναι και η απάντηση στο ερώτημα :Γιατί ο σεβασμός προς την Ανθρώπινη ζωή και τις ανθρώπινες αξίες.Ο  άνθρωπος είναι ο χρειαζούμενος εργάτης σε μια συμπαντική διαδικασία και γι΄αυτό η ύπαρξή του είναι πολύτιμη ,γι΄αυτό και η  ανθρώπινη ζωή,είναι αξία απόλυτη. Ο Ανθρωπος είναι μια συμπαντική ελπίδα, ένα εργαστήρι που έργο του είναι να επεξεργασθεί και να τελειοποιήσει,να βελτιώσει, και να καταστήσει χρήσιμο για το Σύμπαν,για το Θεό,( όπως τον αντιλαμβάνεται ο καθένας μας) υλικό , από μόνο του , ατελές.

-.

4-Υψιστο ζητούμενο η απόκτηση της Γνώσης εκείνης, που  βοηθά τον άνθρωπο να εύρει την Αλήθεια, και να       εκπληρώσει    την αποστολή του (αποστολή) που την  βλέπουμε πέρα από την ανάγκη  για συντήρηση της ζωής.

-Πρέπει να δεχθούμε ότι,οι καθιερωμένοι τρόποι σκέψης και έρευνας, δεν συνιστούν  πάντοτε και για όλα, το κατάλληλο εργαλείο. Και επομένως τέτοια ερωτήματα ασκόπως  τα  θέτει η « λογική»;,

Η ίδια θέση, περιλαμβάνει ασφαλώς και το θέμα τού  πόνου  και του θανάτου.

Εκτός   από την λογική και την Επιστήμη υπάρχουν και άλλοι  τρόποι προσπέλασης προς την ΑΛΗΘΕΙΑ.Οι τρόποι αυτοί,δεν έχουν ασφαλώς την νομιμοποίηση και εγκυρότητα,που συνήθως αξιώνουμε, για να τους αποδεχθούμε. Τούτο όμως δεν μάς εμποδίζει να τους εκφέρουμε,όπως πράττουμε με το πόνημά μας αυτό. Ικανοποιούν ή εκφράζουν ενδεχομένως αυτόν που τις διατυπώνει,είναι προέκταση τού εσωτερικού μας  είναι, παρόλο που για τον αποδέκτη ,προβάλλουν ως αυθαίρετοι και αναπόδει κτοι.

Μήπως για να προσπελάσουμε το υπό έρευνα αντικείμενο,πρέπεινα γίνουμε ένα μ’αυτό’Μήπως η υπέρτατη γνώση είναι η  μετουσίωση ,η ένωση.;

Τι χειάζεται η συνείδηση. 

Να αποκτήσει το Σύμπαν την αυτογνωσία του και το νόημά του. Με την βοήθεια της συνειδήσεως. 

Δηλαδή;;;;;; για ποιο λόγο;

(Ενας οδοδείκτης ; Το περιβάλλον μέσα στο οποίο ζεί ο άνθρωπος, τον ωθεί να βλέπει παντού ένα αίτιο και ένα σκοπό,ένα νόημα). ,΄

 

-Πέρα και ανεξάρτητα  απ΄αυτό.Κατά κοινή παραδοχή (και για κείνους που δεν δέχονται τίποτε από  τα παραπάνω),η ζωή είναι αγαθό .Πρέπει  λοιπόν να συνει δητοποιήσουμε  τους κινδύνους και να προσπαθήσουμε να τους εξουδετερώσουμε , στο μέτρο που εξαρτάται από μας, Φροντίδα  και συμμαχία με την φύση,προσοχή στους κινδύνους από την Τεχνητή νοημοσύνη.Η φύση δεν είναι αντίπαλος.Αν την δούμε έτσι και την νικήσουμε..χαθήκαμε.!

 5.-Ως προς τον θάνατο και τον πόνο.

.α.Η φύση ,το Σύμπαν,διδάσκουν  ότι, η μορφή έχει πάντοτε  και παντού ένα τέλος.Αυτό ισχύει  τόσο για την έμβια όσο και για την άβια ύλη. Εχουμε τον Θάνατο για το «έμβιο» ,τις εκρήξεις των υπερκαινοφανών για το  «αβιο».

.β.Καθώς υποστηρίζεται ότι, το ποσόν της ενέργειας στο Σύμπαν, μένει σταθερό ότι,η ενέργεια δεν χάνεται αλλά απλώς μετασχηματίζεται  οδηγούμαστε σε δυό υποθέσεις.Στο «υλικό »  Σύμπαν ο ο «θάνατος» ενός ουρανίου σώματος,  συνιστά το προζύμι για κάτι  διαφορετικό- καινούργιο και συνθετώτερο,ενώ στο Ζωντανό» ο θάνατος» δίνει και αυτός το προζύμι για κάτι διαφορετικό – καινούργιο.(όχι πάντως με  την μορφή επιβίωσης της προσωπικότητας)….Θα πείτε ως πότε;Η επιταχυνόμενη ιαστολή του σύμπαντος δεν επιτρέπει ή τουλ΄΄αχιστονδεντροφοδοτεία αισιόδοξα σενάρια.

.γ.Θα έρθει εποχή που ο άνθρωπος θα ζεί χωρίς την ανάγκη να προξενεί πόνο;(στον συνάνθρωπο του, σε κάθε  ζωντανό) Αντλώντας ενέργεια απ’ ευθείας από το Σύμπαν;

.δ.Ο ρόλος του Ανθρώπου –Αθλητή,είναι να παραδώσει,όπως πρέπει την καλή σκυτάλη σε κάποιον άλλον.Η αμοιβή του (πρέπει να είναι απλώς  και μόνον) η αίσθηση  και διαπίστωση, ότι, εκπλήρωσε το χρέος του.

Αυτό πρέπει να αρκεί

Ας μην ασχολείται για το «μετά» 

Επομένως: Ας μην μας  κατέχει,ή αν πρέπει να υπάρχει ο φόβος,αυτός να μην είναι  τού τι θα απογίνουμε (όταν «πεθάνουμε») αλλά μήπως όσο ζούμε, δεν πράττουμε,(σαν σκέψη, σαν συναίσθημα και σαν πράξη) εκείνο που πρέπει και μπορούμε,εκείνο για το οποίο βρισκόμαστε τώρα εδώ.(όχι από το φόβο μιας τιμωρίας ή την προσδοκία μιάς αμοιβής). Και για κείνους που θέλουν να δούν τα πράγματα διαφορετικά,ας σκεφθούν τι « ταμείο» θα παρουσιάσουν τη στιγμή τού «Θανά του».Γι΄αυτήν την συγκεκριμένη,ή τουλάχιστον και γι΄αυτήν, την  στιγμή, πρέπει να είμαστε προετοιμασμένοι.

Είναι  όλα  αυτά «λογικές» εξηγήσεις και θεμιτές προσδοκίες;...

 .

.7.α-Η σχέση τού Ανθρώπου με το Θεό, είναι αμφίδρομη. Το θρησκευτικό φαινόμενο,ο Θεός, έχουν σχέση με τις σχετικές εμπειρίες και βιώματα.Πέρα όμως απ’αυτά υπάρχει και η  αγωνία του να «μάθει»

 β-Θρησκευτικότητα-Θρησκεία-Θεός,είναι έννοιες που διεκδικούν συχνά, μια αυτο νομία.Κάθε μιά απ΄αυτές δεν σημαίνει κατανάγκη ότι, συμπαρασύρει πάντοτε και τις άλλες, δεν σημαίνει ότι, συνυπάρχει πάντοτε μ΄αυτές.-Ως προς το θρησκευτικό φαινόμενο δεχόμαστε ότι,  η θρησκευτικότητα , δεν  υπάρχει χωρίς κάποια αιτία, χωρίς κάποιο σκοπό.

.γ.- Πιστεύουμε,ότι, το θρησκευτικό συναίσθημα είναι εγγενές στον άνθρωπο,πιστεύουμε απολύτως στην ύπαρξη Θεού,με την έννοια που Του δίδει ο καθένας μας.Και η πίστη του αυτή είναι άσχετη,με τον τρόπο της Δημιουργίας και την επέμβαση Του σ΄αυτή.  

.δ..-Η αναζήτηση, τού γιατί υπάρχουμε  ,η αναζήτηση που μας οδηγεί στο να ακούσουμε (μετά από την απαραίτητη προετοιμασία)την « φωνή»,η οποία μάς καλεί να δικαιώσουμε σ΄όλο της το εύρος ,την παρουσία μας, θάπρεπε να είναι η Θρησκεία μας και εξηγεί την θρησκευτικότητα,εξηγεί το θρησκευτικό φαινόμενο. 

.ε. Η(« αυθαίρετη» όπως και οι  άλλες,) άποψή μας  είναι ότι ,ασχέτως τού  αν το θρησκευτικό φαινόμενο, η έννοια τού Θεού,εμφανίστηκε  ταυτόχρονα με τον άνθρωπο από  τα πρώτα στάδια ,ή σε μεταγενέστερα, της ανθρώπινης εξέλιξης, η  θρησκευτικότητα  και η πίστη προς την Υπερτάτη αρχή,  αποτελεί συστατικό στοιχείο της ανθρώπινης φύσης, υπάρχει, για να εγκαθιδρύσει ένα δίαυλο επικοινωνίας,τού Ανθρώπου με την  « Αρχή» για να δείξει και να προβάλει μιά σχέση τού ανθρώπου, με τους συνανθρώπους ,με το Σύμπαν, με την Αρχή,έτσι ώστε αυτός, να μπορέσει να επικοινωνήσει μ΄αυτά ,να γνωρίσει το χρέος του και την αποστολή του, την οποία και να υπηρετήσει,   συμμετέχοντας,σ΄ένα αιώνιο γίγνεσθαι. Σχετίζεται  το  θρησκευτικό φαινόμενο , η θρησκευτικότητα αυτή,άμεσα,με την αντίληψη για την θέση τού Ανθρώπου,στην Γή,στο Σύμπαν,με τον σκοπό τής Δημιουργίας, με τη σχέση του με την πορεία τού Σύμπαντος,   υποδεικνύει,την παραδοχή, ότι, πρέπει να δικαιώσουμε την παρουσία μας στη Γή,με ισοδύναμη διατύπωση να εκπληρώσουμε ένα χρέος,προς την ολότητα τής οποίας, αποτελούμε αναπόσπαστο(και ομούσιο;) τμήμα.

..στ.Υπέρτατος συμπαντικός νόμος,που (πρέπει να) διέπει και που  δικαιώνει τον Ανθρωπο και την παρουσία του είναι η αγάπη, που οδηγεί (αν δεν ταυτίζεται) με την Γνώση , την Αλήθεια,τον Θεό.(  « Ο μη αγαπών ούκ έγνω Τον  Θεόν,ότι, ο Θεός αγάπη εστίν»).Που οδηγεί ίσως στην μεγάλη επιστροφή ή στην μεγάλη Ενωση.. Υπάρχουν  αν όχι «αποδείξεις»  τουλάχιστον  ενδείξεις, ότι, η θέση αυτή, η πορεία αυτή είναι η ορθή. Η ευφορία  και το αίσθημα της αρμονίας, ή αίσθηση ότι, ζείς  « κατά φύση»που νοιώθεις, και από την οποία διαποτίζεσαι και διαπερνάσαι,  από την οποία  πλημμυρίζεις ,όταν κάνεις το καλό , όταν ατενίζεις και γίνεσαι ένα με τη φύση και  την ομορφιά της και τη καλωσύνη, είναι για πολλούς  αψευδής απόδειξη ότι ,ακολουθείς τον σωστό δρόμο.Και μην  ρωτάτε το τι  είναι καλό.Στην συγκεκριμένη στιγμή (πρέπει να ) το γνωρίζουμε. 

.Δεν μπορεί ,δεν είναι ωραίο ( και  μια καλή, προσέγγιση πολλών θεμάτων είναι η αισθητική προσέγγιση), να δεχθούμε ότι , η παρουσία μας,είναι άσχετη και αδιάφορη για το Σύμπαν,τού οποίου αναπόσπαστο μέρος είμαστε.(Οπως και δεν μπορεί ο πόνος που δημιουργούμε στον διπλανό μας,  η αδιαφορία στον πόνο τού διπλανού μας, να είναι μια ανεκτή, στάση σύμφωνη με τον Υπέρτατο συμπαντικό νόμο). Ο άνθρωπος δεν μπορεί να είναι μόνον ένας ανεύθυνος παρατηρητής (αλήθεια για ποιό λόγο;)ένας καταλύτης,ένας μετασχηματιστής, οργανικών ουσιών. Η αποστολή του δεν μπορεί να περιορίζεται στο να   αναπαράγεται και να κτίζει σπίτια ή και να δοξολογεί απλώς με ύμνους  Τον Θεό. Η μοίρα και αποστολή τού Ανθρώπου  πρέπει να έχει σχέση με αυτό, τού οποίου συνιστά τμήμα και το όλο αυτό,(πρέπει να) θέλει τον «άνθρωπο για  κάποιο σκοπό.»

.Μιλώντας για αγάπη μιλούμε για τον Θεό ,μιλούμε δια την ΑΛΗΘΕΙΑ.

Και τέλος για κείνον που θεωρεί περιττές  ή εσφαλμένες τις παραπάνω σκέψεις,τις παραπάνω προτάσεις,τις παραπάνω θέσεις, προτείνουμε:Το ελάχιστον που υποχρεούται ο καθένας πού δεν δέχεται τίποτε από τα παραπάνω,είναι να  θέσει στον εαυτό του το ερώτημα.:

Γιατί  όλα  αυτά, γιατί η ζωή,γιατί υπάρχω;.

Και κάτι άλλο:

Ας  βιώσουμε την γοητεία του μυστηρίου στο οποίο ζούμε.

Και την αγάπη.

Γ.Α.ΚΟΥΚΟΥΒΙΝΟΣ

Βόλος/Αγία Τριάδα/Βόλος...... εως......9-10-2021---------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------