ΖΩΗ-ΝΟΗΣΗ-ΘΑΝΑΤΟΣ
Προ-προ-προ-προ………….. Σχέδιο
Εισήγηση για την ομάδα « ΕΛΕΥΘΕΡΙΑ»
ΑΔΙΟΡΘΩΤΟ-ΥΠΟ ΣΥΝΕΧΗ ΑΝΑΘΕΩΡΗΣΗ & ΣΥΜΠΛΗΡΩΣΗ
Ξέρω-το εννοώ- ότι,όσα γράφονται πιό κάτω,(και που συνεχώς συμπληρώνω και διορθώνω) απέχουν όχι απλώς από το τέλειο, το πλήρες,(και το οριστικό τουλάχιστον για μένα)αλλά και από αυτό που θα ήθελα και εγώ.Εκτός άλλων,η κατανομή τής ύλης είναι ελαφρώς απαράδεκτη.Δεν έχω όμως τον χρόνο(και την ικανότητα;) να συμπληρώσω,να διορθώσω,να ταξινομήσω ,να καταλήξω.Τα γράφω λοιπόν έτσι ,με την προσδοκία,ότι, ίσως,αποτελέσουν εφαλτήριο,για κάποιον που θα θελήσει να σταθεί πάνω στα στοιχεία,και στις σκέψεις που τα πλαισιώνουν ,να προχωρήσει,και να θέσει ,στην ομάδα( στην οποία κατά μεγάλο μέρος,οφείλω τη προσπάθεια μου αυτή και τής οποίας,την αγάπη και επιείκεια προεξοφλώ),τα δικά του πλέον συμπεράσματα, τους δικούς προβληματισμούς,τα δικά του ερωτήματα,(που πολλές φορές είναι πιο γόνιμα από τις απαντήσιες).Τα λίγα και ελλιπέστατα αυτά στοιχεία ,όπως τα έχω συλλέξει,έτσι,χύδην, θάταν κρίμα να μείνουν αδιάβαστα, να πάν χαμένα. Όπως και κρίμα θάταν να πάν χαμένα και « ανεκμετάλλευτα» όσα ακούστηκαν στην ομάδα.Ολοι μας,πέρα από κάθε ματαιοδοξία οφείλουμε,να δίνουμε « το κατά δύναμη»(Και ασφαλώς σε όλους τους τομείς) .
ΠΡΩΤΑ ΣΚΟΡΠΙΑ ΣΤΟΙΧΕΙΑ ΓΙΑ ΕΝΑ ΣΧΕΔΙΟ ΓΙΑ ΣΥΖΗΤΗΣΗ ΚΑΙ ΟΜΙΛΙΑ-ΑΠΕΥΘΥΝΟΝΤΑΙ ΣΤΗΝ ΕΠΙΕΙΚΕΙΑ ΤΗΣ ΠΑΡΕΑΣ ΑΠΟ ΤΗΝ ΟΠΟΙΑ ΠΕΡΙΜΕΝΩ ΝΑ ΒΟΗΘΗΣΕΙ
ΤΟ ΚΕΙΜΕΝΟ ΕΙΝΑΙ ΥΠΟ ΣΥΝΕΧΗ ΑΝΑΘΕΩΡΗΣΗ-ΣΥΜΠΛΗΡΩΣΗ
ΠΕΡΙΕΧΟΜΕΝΑ
Εισαγωγή-Βιβλιογραφία……………………………………………………………………….1
Ορισμός Εννοια………………………………………………………………………………… 16
Φύση-Εξήγηση τής ζωής…………………………………………………………………….18
Χαρακτηριστικά τής Ζωής…………………………………………………………………..22
Προυποθέσεις για ύπαρξη ζωής………………………………………………………….56
Πόσα τα έμβια όντα.Η εξαφάνιση ειδών………………………………………………60
Οι φυσικοί νόμοι και η ζωή…………………………………………………………………..67
Ως προς τον χρόνο,τον τόπο και τον ρυθμό ανάπτυξης τής ζωής……. 71
Η πολλαπλή γένεση………………………………………………………………………….. 78
Η Πανσπερμία …………………………………………………………………………………. .79
Οι τρείς κυριώτερες θεωρίες για την ανάπτυξη τής ζωής ………………….89
Ιχνη εξωγήινης ζωής… …………………………………………………..99
Η εξέλιξη και η διαδικασία της ………………………………………………….100
Ο Δαρβίνος …………………………………………………………………107
Οι αντιρρήσεις και επιφυλάξεις για την θεωρία του ……………………….111
Το τυχαίο και η ζωή …………………………………………………………………………125
Η διάκριση των έμβιων όντων …………………………………… …………………120
Σημασία-σκοπός – Σύμπαν…………………………………………………………………121
Ανθρώπινες διαστάσεις και Σύμπαν………………………………………………….124
Νόηση…………………………………………………………………………………………………128
Η διαίσθηση ……………………………………………………………………………………..134
Η ευφυία στα ζώα …………………………………………………… ………….135
Η ευφυία στα φυτά … ………………………………………………… …….143
Η πηγή τού Νού κατά την Μπλαβάτσκυ ………………………………..…………115
Γλώσσα-Νόηση-σκέψη-ύλη …………………………………………… ………..147
Η Γλώσσα και τα ζώα …………………………………………………….162
Ο σημερινός άνθρωπος είναι εξυπνότερος ;……… ………………..162
Τεχνητή Νοημοσύνη-Ρομπότ……………………………………………. …..165
Ο θάνατος …………………………………………………………………...208
Ετυμολογικά… ……………………………………………………………………… …….210
Μυθολογία……… …………………………………………………………………………… .. 218
Αναγκαιότητα τού θανάτου …………………………………………………………….. 218
Σκέψεις και προοπτική τού θανάτου ……………………………………………. 225
Η Βίβλος και αρχαία κείμενα για το θάνατο-Γνώση-Μύηση- θάνατος………………. .228
ΗΜακροβιότητα………………………………………………………………………………….231
Η Πρόβλεψη για τη διάρκεια τής ζωής ………………………………244 επιμήκυνση τής διάρκειας τής ζωής ……………………………… …………… 244
Ζωή μετά θάνατο………………………………………… ……………….250
Η Θιβετανική Βίβλος και ο θάνατος ………………………………………… 259
Σκέψεις για το θάνατο ………………………………..…………………………………….259
Ενδιάμεσο,επίμετρο…………………………………………………………………………….265
ΣΚΕΨΕΙΣ ΕΚΤΟΣ ΘΕΜΑΤΟΣ.
Α.-Το Σύμπαν,η ζωή,όχι μόνον το πώς,αλλά κυρίως το γιατί ,είναι μυστήριο.Και εφόσον το δέχονται (τουλάχιστον όσοι όπως και ο γράφων) ,εφόσον πιστεύουν ότι , προσπάθεια για μια διανοητική προσέγγιση,στο μυστήριο, με τα μέσα που διαθέτουμε είναι αντιφατική προς την παραδοχή αυτή(τού μυστηρίου),και έτσι από την φύση της καταδικασμένη σε αποτυχία, ασχολούνται και ασχολούμαστε με θέματα όπως τα παρακάτω.Προβάλλεται επομένως το ερώτημα και η απορία: Δεν θάταν άραγε απείρως καλύτερο και χρησιμότερο να ασχολούμαστε-αποκλειστικώς,με θέματα καθοριστικά ,προσδιοριστικά τής συμπερι φοράς, δικής μας και των άλλων,έναντι τού εαυτού μας και έναντι τών άλλων ( κάποιος υπεραπλουστέυοντας και περιορίζοντας, θα μιλούσε για θέματα καθημερινότητας);έτσι ώστε –τουλάχιστον η συμβίωσή μας να είναι πιο αρμονική πιο ειρηνική; Είναι λοιπόν χαμένος χρόνος;
Ισως όχι.
Πρώτον γιατί χωρίς να το καταλαβαίνουμε ,και με διαδικασίες όχι εύκολα και πάντοτε κατανοητές, όχι συνειδητές,η ενασχόληση αυτή, επηρεάζει-καθορίζει την συμπεριφορά μας.
Δεύτερον, γιατί έτσι ωθούμαστε να πλησιάζουμε την Αλήθεια, αφού με το να καταλαβαίνουμε τα όρια και τις δυνατότητες τού νού το ατελέσφορο μιάς διανοητικής προσέγγισης (ασφαλώς αναγκαίας για ένα ξεκίνημα και για την ικανοποίηση άλλων αναγκών) , θα αποφα σίσουμε να πορευθούμε στην αναζήτηση ενός άλλου τρόπου προσπέ λασης προς την Αλήθεια,ένος άλλου τρόπου ανόδου και τελείωσης,ενός άλλου δρόμου προς την Γνώση.(Γνώση και τελείωση πρέπει να ηχούν ταυτόσημα)
Τρίτον γιατί (αν δεχθούμε τον Αριστοτέλη),έτσι πορευόμαστε κατά φύση,επομένως ορθά,όπως και πιο κάτω σημειώνεται.
Τέταρτον γιατί,η μελέτη τού φαινομένου,ίσως αποκαλύψει ,( κυρίως με τη διαίσθηση,την ενόραση,τη φώτιση) εκείνο,που κρύβεται πίσω από το φαινόμενο(και που ασφαλώς δεν θα μπορούσε να εκφρασθεί)
Β.-Η Επιστήμη και η κοινή λογική (δεν είναι περιττές,αλλά)δεν μπορούν να εξηγήσουν τα πάντα δεν μπορούν να μάς αποκαλύψουν την πραγματικότητα.
Ετσι :Ο Kant εντοπίζει το πρόβλημα λέγοντας, ότι, η Επιστήμη ερευ νά τα φαινόμενα,δεν μπορεί να μάς μιλήσει για το όντως όν. Ως προς τη φυσική,ο James Stein στο βιβλίο του « Πώς τα μαθηματικά εξηγούν τον κόσμο»(Αβγό 2009) γράφει(αυτό που σχεδόν όλοι δέχονται, δηλαδή) πώς η κοινότητα των φυσικών, δεν έχει καταλήξει ακόμη στο τι είναι πραγματικότητα ενώ ο Dominique Lecourt,στην Εισαγωγή τού βιβλίου τού Victor Weisskopf γράφει « H επανάσταση των κβάντα » αναφερό μενος στην προσπάθεια για τη γνώση, αυτού που θα λέγαμε πραγματι κότητα, τουλάχιστο σε ό,τι αφορά το ατομικό επίπεδο, τονίζει,ότι, καμμιά αναπαράσταση δεν χρησιμεύει πιά, εφόσον οι αναπαραστάσεις είναι δανει σμένες από τον κόσμο μας αυτόν, που διέπεται από τους νόμους τής κλασσικής μηχανικής και από τον οποίο πρέπει να αποσπασθούμε.Και ως προς τα « καθαρά» μαθηματικά (που μερικοί τα θέλουν ως κορύφωση της λογικής) ο Bertrand Russel έλεγε ότι, « αυτά είναι κάτι για τα οποία δεν ξέρουμε γιατί μιλάμε και ότι, αυτό για το οποίο μιλάμε,δεν είναι αλή θεια» , ο Godel ,ο μεγαλύτερος για πολλούς λογικολόγος μετά τον Αριστο τέλη, που εκλόνισε την μαθηματική αυθεντία,με το αξίωμά του, τής μη πληρότητας,έλεγε ότι, τα μαθηματικά αντικείμενα υπάρχουν μακρυά σε μια άλλη διάσταση, ενώ ο Einstein αναφερόμενος στην « αυθεντία» των μαθηματικών έλεγε ότι,στο μέτρο που οι νόμοι των μαθηματικών αναφέρονται στην πραγματικότητα,δεν είναι σίγουροι και στο μέτρο που είναι σίγουροι δεν αναφέρονται στην πραγματικότητα.(: As far as the laws of mathematics refer to reality, they are not certain, and as far as they are certain they do not refer to reality).Γι’ αυτό, και η διαφορά μεταξύ τού θετικιστή Στήβεν Χώκιγκ –που αρκείται στο αν μια εξίσωση ή μια θεωρία του υπηρετείται από την παρατήρηση,-και τού ρεαλιστή Ροτζερ Πενρόζ που ψάχνει να βρεί το πραγματικό.Και γι’αυτό ο καθηγητής θεωρητικής φυσικής,στο Πανεπιστήμιο τού Birmingham, Alastair Rae,μιλώντας για το κοσμικό Σύμπαν,λέγει. « Το Σύμπαν είναι ένα σύνολο συντελούμενων μεταβολών,όπου μοναδική πραγματικότητα είναι οι μεταβολές,ενώ συγχρόνως είναι αδύνατο να γίνει μια συνεπής περιγραφή αυτού που μεταβάλλεται!!!» Και ο Sean Carroll,γράφει(ό.π.177) ότι,η επιστήμη δεν αποδειξξξκνύει πράγματα.
Δεν είναι λοιπόν ικανή και αρκετή για όλα η Επιστήμη..
Οσο για τη κοινή λογική δεν χρειάζεται ιδιαίτερη ανάλυση. Υπενθυμίζουμε ότι ,η σύγχρονη φυσική έχει εγκαταλείψει την δίτιμη λογική τού Αριστοτέλους και ότι, η λογική,όπως τουλάχιστον την έχουμε διδαχθεί στηρίζεται σε αξιωματικές αφετηρίες,που δεν βοηθούν , στην κατανόηση, όχι απλώς τού όντως όντος ,αλλά ούτε και τής σύγχρονης φυσικής πραγματικότητας,όπως σημειώνει ο Claude Allègre.
Και αν όλα αυτά ισχύουν για την γνώση τού λεγόμενου υλικού σύμ παντος,τι να πεί κανείς για την Αλήθεια εκείνη που δεν είναι απάντηση σε ερώτημα,και που εξηγεί την παρουσία μας στον κόσμο αυτό, που εξηγεί το πώς και κυρίως το γιατί τής Δημιουργίας. ………………….;
Γ.-Πρέπει να τονισθεί:Οι στόχοι τού πονήματος δεν είναι μεγαλεπήβουλοι.Ο γράφων δεν έχει την αλαζονική ψευδαίσθηση,ότι, με όσα παρατίθενται, δίδονται (τουλάχιστον άμεσες) απαντήσεις σε προβλήματα και απορίες που ταλαιπωρούν τον σκεπτόμενο άνθρωπο.Οι στόχοι του είναι περιορισμένοι,η εξήγηση που ώθησε τον γράφοντα,να παρουσιάσει τις απόψεις που ακολουθούν,(που αν όχι όλες, τουλάχιστον, στην συντριπτική τους πλειοψηφία,δεν είναι δικές του),είναι απλή:Ότι, δηλαδή,(πέρα από μια εσωτερική ανάγκη) αν παραμερίσουμε ,όπως πιο πάνω σημειώθηκε,το αριστοτελικό,ότι, ο άνθρωπος από την φύση του αρέσκεται στο να μαθαίνει(και επομένως ζεί κατά φύση όταν προσπαθεί να μάθει),πράγμα που ίσως ηχεί ισοδύναμα,μ΄αυτό που οι σύγχρονοι ψυχολόγοι αποκαλούν ορμέμφυτο τής διερεύνησης, ---και για κείνους που βλέπουν αλλοιώς,ότι, αυτό είναι θέλημα και ελπίδα τού Θεού και στόχος τού Σύμπαντος),---αν παραμερίσουμε το ανθρωπικό αξίωμα, για το οποίο γίνεται λόγος σε άλλο σημείο τού σημειώματος αυτού, μένουν και άλλοι αρκετοί λόγοι,οι οποίοι, υπαινικτικά ή και σαφώς, επαναλαμβάνονται και σε άλλα σημεία τού προκείμενου σημειώματος, και στους οποίους λόγους,το εγχείρημα στοχεύει και αποβλέπει.
Δηλαδή:
α.-Να προκαλέσουν ερεθίσματα,και ερωτήσεις.Όπως είπε και ο ντε Σαρντέν,οι ερωτήσεις είναι πιο γόνιμες από τις απαντήσες.(Θα μπορούσε κανείς να προσθέσει ότι, πάμπολες φορές, η ερώτηση έχει μια μεγάλη κινητήρια,μια μυητική δύναμη, είναι στοιχείο διαλογισμού, σκαλοπάτι για την άνοδο,ενώ πολλές φορές οι απαντήσεις,είναι ο θάνατος τού μυαλού).Αλλά η τελευταία αυτή σκέψη εκφεύγει σαφώς από τα πλαίσια τού υποτυπώδους καί ατελέστατου αυτού πονήματος.
β.-Ισως και κάτι άλλο. Να μάς κάνει να καταλάβουμε (όπως και στην αρχή τονίζεται) για καλά,την έννοια τού μυστηρίου, Eνας φυσικός,ο Fred Alan Wolf είπε:.(«Que sait-on vraiment de la realite?» Ariane 2006 p 1) « Το γεγονός ότι,θέτουμε αυτές τις μεγάλες ερωτήσεις ανοίγει την θύρα σε νέους τρόπους τού είναι.Φέρει μια δόση φρέσκου αέρα και καθιστά την ύπαρξη πιό χαρούμενη. Εκείνο που στην ζωή έχει μεγαλύτερη σημασία δεν είναι να είσαι ενήμερος για όλα ,αλλά να αφήνεις μια θέση για το μυστήριο» Και ο Athur Koestler αναφερόμενος στην επιστήμη είπε « Από την στιγμή που ο επιστήμονας,χάνει αυτή την αίσθηση αυτή τού μυστηρίου,μπορεί να είναι ένας εξαίρετος τεχνικός,παύει όμως να είναι ένας σοφός».Και τέλος ο Albert Einstein στο βιβλίο του, Mein Wertbild ( Η δική μου κοσμοθεώρηση) γράφει « Η ωραιότερη εμπειρία που μπορούμε να έχουμε είναι το μυστήριο.Αυτό είναι το βασικό συναίσθημα που κυριαρχεί στην αληθινή επιστήμη.Οποιος δεν το γνώρισε και δεν μπορεί να το θαυμάσει,ούτε να νοιώσει δέος είναι σαν πεθαμένος,σαν ένα σβησμένο κερί, ………………(:The farest things we can experience is the mysterious.It is the fundamental emotion which stands at the cradle of true and science.He who knows it not and can no longer wonder ,no longer feel amazement it is as good as dead,a snuffed –out candle” ).Σε μερικούς είναι αρκετό το μυστήριο τής αιωνιότητας τής ζωής, και ο πόθος τής θαυμαστής υφής τής πραγματικό τητας,μαζύ με μια ολόψυχη προσπάθεια να εννοήσουν ένα τμήμα οσοδήποτε μικρό και εάν είναι τού «Λόγου» που εκδηλώνεται στην φύση.
Και η βίωση αυτή τού μυστηρίου,μέσα από διαδικασίες μυστηριώδεις,θα οδηγήσει σε κάτι άλλο.Σε μια εσωτερική αλλαγή,στον πόθο για την αναζήτηση τής Αλήθειας τής πραγματικότητας, στην επιθυμία πραγμάτωσης,μιάς ζωής,συμβατής και σε αρμονία με την Αλήθεια αυτή, πιο γεμάτης,μιάς ζωής με πραγματική ευτυχία,μιάς ζωής υπεύθυνης, προσανατολισμένης σ’ένα υψηλό στόχο,έτσι που να την δικαιώνει. Και που οδηγεί σε μια ένωση με την Αλήθεια.
γ.- Να μάς βοηθήσει,μέσα από διαδικασίες ή παραδοχές,που εκτίθενται πιο κάτω, στον καθορισμό τής δέουσας ανθρώπινης συμπεριφοράς.
ΖΩΗ-ΝΟΗΣΗ-ΘΑΝΑΤΟΣ
ΒΙΒΛΙΟΓΡΑΦΙΑ
1.-Α.Κ. Νάσιουτζικ «Φυσική και Ανθρωπος.»1964) ιδίως σελ.92 επ.
2.-O ίδιος «Το Τραύμα τού Αδάμ»Κέδρος α’ Εκδ.1971
3.-Εμφάνιση τής Ζωής στην Γή.¨ «Βήμα» 10-3-1974
4.-«Διάλογος» Χειμώνας 1974-1975 Τεύχος 14 σελ.98-99,επίσης 1986/Β σελ.57 « Τα αινίγματα τού Χάους»
5.-Αρθουρ Κέσλερ* « Οι ρίζες τής σύμπτωσης» Χατζηνικολή 1974,ιδίως σελ.81,84,85.
6.-O ίδιος « Ενα φάντασμα στη μηχανή» Χατζηνικολή 1977(πρώτη έκδοση 1967).
7.-Carl Sagan* «Cosmos»Μετάφραση στα γαλλικά Mazarin 1981
8.-Ε.Π.Παπανούτσος* «Πρακτική φιλοσοφία» Δωδώνη 1973 ιδίως σελ.179 επ..
9.-«Ηλιος» -Εγκυκλοπαίδεια
10.-Κ.Πολίτης «Φυσική και Φιλοσοφία» Τομή 1965
11.- «Ιστορία τής Γής» Ανοικτό Πανεπιστήμιο.Κουτσιμπός 1985
12.-Φρέντ Χόυλ* «Τα δέκα
13.-Elie Gourin
«Pourquois la Vie?» F.Sorlot F.Lanore 1986
14.-P.W.Atkins* «Η Δημιουργία» Κάτοπτρο.
15.-Ι.Ευαγγέλου* «¨Ο Εγκέφαλος» Σαββάλα, 1993
16.-Ο ίδιος« Ελληνική Κοσμοθεωρία».Μ.Βερέττας 2008
.17.-Ο ίδιος «Το Θρησκευτικό φαινόμενο» Δωδώνη 1997
18.-Ο ίδιος « Ο Μονισμός» Νέα Σκέψη 1998
19.-Ivar Ekeland *«Το σπασμένο ζάρι» Δίαυλος 1995, ιδίως σελ.127 επ.
20.-«ΠΑΠΥΡΟΣ κλπ» Εγκυκλοπαίδεια.
21.-Γ.Γεωργάτσος «Γένεση και πρώιμη βιοχημική εξέλιξη τής ζωής» Πανεπιστημιακές Εκδ. Κρήτης 2008.
22.-Hubert Reeves* « L Univers a- t-il un sens » (L’ heure de s’ enivrer) Seuil 1986 .μετ. Κέδρος 1988« Η ώρα τής μέθης»Pάππα-Κέδρος 1997.
23.-Ο ίδιος «Μαλικόρν» Κέδρος 1994
24.-Ο ίδιος « Προσμονή μέσα στο άπειρο» Ράππα (Κέδρος 1968
25.-Ε.Ν.Οικονόμου «Η φυσική σήμερα» Πανεπ.Εκδόσεις Κρήτης,1986, ιδίως σελ.28επ.90 επ.
26.-John Randall « Παραψυχολογία» Σύμπαν 1980
27.-Francois Jacob * «Η λογική τού ζώντος» Ράππα1971
28.-Ο ίδιος «Το παιχνίδι τής Εξέλιξης» Τροχαλία 1989(πρωτοτύπου 1981)
29.-J.Bronowski * « The Ascent of Man»Little,Brown and Company,1973
30.-Β.Ξανθόπουλος «Περί Αστέρων και Συμπάντων» Παν.Εκδ.Κρήτης,1985
31.-F.H.T.Rhodes «Η εξέλιξη τής Ζωής»Πορεία 1990(Πρωτοτύπου 1974)
32.-Philippe Kourilsky «DNA» Ράππα-Κέδρος 1987 (Πρωτότυπου 1987)
33.-Frank Tipler” The Physics of Immortality” Anchor Books 1995
34.-Lee Smolin:”The trouble with Physics”Penguin Books” Πρώτη εκδ.2006.
35.-James S.Trefil « Διαλογισμοί το ηλιοβασίλεμα» Τροχαλία 1999, Πρώτη ¨εκδοση Colliers Books ,1988.
36.-Φ.Κάπρα « Η κρίσιμη καμπή»Ωρόρα 1984
37.-Raymond Moody* “ Life after Life”Bantam Books’1975.
38.-Didier van Cauwelaaert “ Karine après la vie”:Albin Michel,2002
39.-Elisabeth Kubler-Ross “ La Mort” France Loisirs. Πρώτη έκδοση 1975
40.-Claude Allègre « Ολίγη επιστήμη για όλους» Πόλις 2004 ( Un peu de science pour tout le monde- Librairie Artheme Fayard 2003)
41.-Σίγκμουντ Φρόυντ «Επίκαιρες παρατηρήσεις για τον Πόλεμο και τον Θάνατο» Επίκουρος 1998(Sigmund Freud “ Zeitgemasses uber Krieg und Tod” και Warum Krieg” S.Fischer Verlag GmbH ,Frankfurt a.M.1974
42.-Δ.Κυριακίδης « Προέλευση τής ζωής: Θεωρίες και πειραματικές προσεγγίσεις»
43.-Neil Shubin « Το ψάρι μέσα μας» Κάτοπτρο 2009.( Your inner fish- A journey into the 3.5. billion-year history of human body 2008 Pantham books)
44.- Lewis Dartnell «Life in the Universe» OneWorld 2009 ”
45.- Francisco J.Ayala «Είμαστε πίθηκοι;»Κάτοπτρο,2011(Am I a monkey?Six big questions about evolution- Johns Hopkins University Press 2010)
46.-Ο ίδιος «Το Δώρο τού Δαρβίνου στην Επιστήμη και τη Θρησκεία» Ενάλιος 2009 (Darwin’s gift to Science and Religion -2007)
47.-Γ.Γραμματικάκης « Η αναζήτηση εξωγήινης ζωής» Εφημερίδα « Θεσσαλία» τής 1-5-2011
48.- Stephen Hawking & Leonard Mlodinov « Το Μεγάλο Σχέδιο»- Νέες απαντήσεις στα έσχατα ερωτήματα τής ζωής,ιδίως σελ.184 επ.-’ Κάτοπτρο 2010( “ The Grand Design –New answers to the Ultimate Questions for Life 2010)
49.-Ed Regis «Ποιος πήρε την καρέκλα τού Αινστάιν ;» Τροχαλία 1995.(Who got Einstein’s Office?)
50.-Ernst Mayer «Τι είναι εξέλιξη»Κάτοπτρο 2005(«What evolution is 2001)
51.-«Ιστορία τής Ανθρωπότητας» Unesco 1970.
52.- -Paul Davies «Θεός καi Μοντέρνα φυσική»
53.- BBC-DVD-HUMAN INSTINCT
54- ARTIFICIAL INTELLIGENCE-DVD- Warner Bros 2001,
55.- David Jefferis «Artificial Intelligence(Robotics and Machine evolution)»Crabtree 1999
56.-Peter Tompkins and Christopher Bird « Η μυστική ζωή των φυτών» Χατzηνικολής 1976(The secret life of plants)
57.-Teillhard de Chardin* « Le Phénomène humain» Seuil 1955.
58.-Μάθιου Αρπερ « Ο Θεός στον εγκέφαλο»ΑΒΓΟ,2007,(Τhe “God” Rart of the Brain,2006)
59.-A.G.Cairns-Smith «Τα Επτά Ιχνη» Κάτοπτρο 1992(Seven clues to the origin of life-Cambridge University Press 1987)
60.-BBC-DVD-PLANET EARTH
61.- -Χανς Γιόνας« Φιλοσοφικές έρευνες και Μεταφυσικές εικασίες»Ινδικτος 2001,(Philisophishe Untersuchungen und metaphysische Vermutungen 1992 Insel Verlag)
62.- J.Douglas Kenyon « Forbidden History» Bear & Company 2005
63.- Daniel Goleman « Η συναισθηματική νοημοσύνη» Πεδίο 2011(Emotional Intelligence 1995)
64.-Αλαν και Σάλυ Λαντσμπουργκ «Εξευρενώντας για Συνδέσμους με το Διάστημα» Δράκων
65.- Μ.Δανέζης-Στρ.Θεοδοσίου «Η Κοσμολογία τής Νόησης» Δίαυλος 2003
66.-« Περισκόπιο τής Επιστήμης» Τεύχος 306/Ιούλ.-Αυγ.2006
67.- -Χρ.Γιανναράς «Το αίνιγμα τού κακού» Ικαρος 2008
68.- Ο ίδιος «Το ρητό και το άρρητο» Ικαρος 2008
69.- Μάκλ Χάνλον « Δέκα Αλυτα μυστήρια» ΑΒΓΟ 2008( Michael Hanlon “10 Questions Science can’t answer (yet)” Macmillan 2007)
70.-Ρομπέρ Μπαρμπώ* « Ο Ελέφαντας που παίζει κορίνες» Ενάλιος 2010(Robert Barbault”Un éléphant dans un jeu de quilles” 2006 Seuil)
71.- Annie Besant «Η εξέλιξη τής Ζωής και τής Μορφής» Θεοσοφικές Εκδόσεις 1990( ομιλίες γύρω στα 1898;)
72.- Abel Rey« L Apogee de la science Technique Grecque Les Sciences de la Nature e de l homme-Les mathematiques d Hippocrate a Platon »Albin Michel 1946
73.- Michel Morange*,« Τα Μυστικά τής Ζωής» Δαίδαλος 2008.
74.-Raymon Moody « Ματιές στην Αιωνιότητα»Διόπτρα 2011( glimpses of eternity 2010)
75.- Merrillee Salmon κλπ. « Εισαγωγή στη Φιλοσοφία τής Επιστήμης» Παν.Εκδόσεις Κρήτης 1998.(Intoduction to the Philosophy of Science –Prentice-Hall Inc.1992)
76.-Ιάσων Ευαγγέλου «Το Πρόβλημα τής Ευθανασίας» Αντ.Σάκκουλα 1999.-
77.-Ο ίδιος « Ο Ανθρωπος και ο θάνατος» Μ .Βερέττας, 2011.
78.-Gottfried Schatz « Πέρα από το γονίδιο» Παν.Εκδ.Κρήτης 201(Jenseits der Gene-Essays uber unser Wessen,unsere Welt und unsere Traueme -Verlag Neue Zurcher Zeitung ,Zurich 2011)
79.- H.Maturana-F.Varela « Το Δέντρο τής Γνώσης» Κάτοπτρο 1992(El arbor del conocimiento 1984)
80.-Erwin Schrodinger « Τι είναι η Ζωή» Τραυλός 1995(“What is Life” Cambridge University Press,1944)
81.-Martin Rees «Το Βιόφιλο Σύμπαν» Liberal Books 2013(Our Cosmic Habitat”Princeton University Press 2001)
82.-Πανεπιστημιακές Εκδόσεις Κρήτης «Εισαγωγή στη Φιλοσοφία της Επιστήμης» 1998
83.- Μάνος Δανέζης-Στράτος Θεοδοσίου «Ετσι βλέπω τον Κόσμο» Δίαυλος 2012
84.-Jim Holt «Why does the World exist» Liveright Publishing Corporation 2013.-
85.-John McCarthy «Οι δυνατότητες τής Τεχνητής νοημοσύνης» ΔΙΑΛΟΓΟΣ 46 1985/Α
86.- A.K.Νάσιουτζικ « Το Σήμερα και το Αύριο» Κέδρος 1982
87.- Διαδίκτυο
88.-Andrew Parker « Το αίνιγμα τής Γενέσεως» Ουρανός 2010( The Genesis Enigma,Doubleday London 2009)
89.--Jared Diamond «Το ανθρώπινο ζώο»Κάτοπτρο 2014(The third Chimpanzee for Young people –On the evolution and future of the Human Animal-Seven Stories Press 2014)
90.- Gerard Cheshire « Η Μικρή Ιστορία μιάς Μεγάλης Ιδέας» Αλεξάνδρεια 2015( A little history of a great idea-2008)
91.- Ιωάν.Πλεξίδας « Η Ανθρωπολογία τού Κακού»Λογείον 2013
92.-Σ.Γκίκας –Ι.Ευαγγέλου «Προσωκρατικοί φιλόσοφοι»Σαββάλας 1995
93.Larry R.Squire-Eric R.Kandel « Μνήμη- Από τον νού στα μόρια»Κάτοπτρο πρώτη ελληνική έκδοση 2012(Memory –From Mind to molecules –Roberts and Company 2009)
94.Michael Corbalis « Στο λαβύρινθο τού μυαλού» Αιώρα 2013(; Pieces of Mind 2011)5.-John Maynard Smith-Eors Szathmary «The Origins of life-From the birth of life to the origins of language» Oxford University Press 1999,Reprinted 2009
96.-Ιωάννης Πλεξίδας «Ανθρωπος και Θάνατος»Λογείον 2015
97.Περισκόπιο τής Επιστήμης,Τεύχος 410
98. Addy Pross «What is Life? How Chemistry becomes Biology» Oxford University Press 2012
99.-Πώλ Ντέιβις «Συμπαντικό Τζάκ-Πότ»ΑΒΓΟ 2007(Paul Davies Cosmic Jackpot 2007.
100.-George Williams « Σχέδιο και σκοπός στη φύση»Κάτοπτρο 2001 (“The Pony fish’s glow” Basic Books 1998)
101.-Albert Jacquard « H επίγνωση των ορίων» Κάτοπτρο 1994 (« Voici le temps du monde fini « Seuil 1991)
102.- Erwin Schodinger« Η φύση και οι Ελληνες.Επιστήμη και Ανθρωπισμός» Ροπή(The Greeks and Nature –Science and Humanity)
103.-Περισκόπιο τής Επιστήμης.Τεύχος 415/Οκτ.2016 σελ.20 επ.(όπου και σχετική βιβλιογραφία)
104.-Sean Carroll “The Big Picture”Duttton 2016
105.-Nick Lane”The Vital Question”w.w.Norton & Company Ltd.2016(First edition 2015)
106.- Βασιλ.Κριμπάς « Κοινωνιοβιολογία» Κάτοπτρο 2007
107.-Amir Aczel «Το τελευταίο θεώρημα του Φερμά»Τροχαλία (Fermat’s Last Theorem 1998)
108.-Ian Stewart « Οι Μυστικοί Αριθμοί»Τραυλός 2003(What shape is a snowflake-Magical numbers in Nature- Ivy Press 2001)
109.Jean Guitton-Grichka Bogdanov- Igor Bogdanov «Θεός και Επιστήμη»Αστάρτη 1999(Dieu et la science 1991
110.Lee Smolin "Χρόνος" Τραυλός" 2016(Time Reborn Spin -networks Ltd.2013)
111.Περισκόπιο της Επιστήμης(Η Βιολογία του 21ου αιώνα)
112. Max Tegmark "Το Μαθηματικό Σύμπαν μας " Τραυλός 2015( Our Universe.My Quest for the Ultimate Nature of Reality-Max Tegmark 2015)
113.-Στ.Τραχανας"Το Φάντασμα τής Οπερας" Παν.Εκδ.Κρήτης 2016
114.-Yuval Noah Harara "Sapiens" Αλεξάνδρεια 2105(Πρωτοτύπου 2014)
115.--John Searl " Νους,Εγκέφαλος και Επιστήμη"Παν.Εκδ.Κρήτης 1994( Minds,Brain and Science John Searl and Harvard University Press 1984) ιδίως σελ.25 επ.
116.M.Ruse "O Δαρβίνος και οι επικριτές του"Ροπή 2017.(Darwinism and its discontents-Cambridge University Press 2006)
ΟΡΙΣΜΟΙ -ΕΝΝΟΙΑ-
:
Για ν΄αντιληφθεί κανείς τη δυσκολία ενός κοινώς αποδεκτού ορισμού, σημειώνουμε πώς το 2002 στο βιβλίο τού Radu Popa « Necessity and Probability –Searching for the definition and Origin of life» παρατίθενται σαράντα ορισμοί που όπως παρατηρεί και ο Abby Pross είναι πολλές φορές ασύμβατοι μεταξύ τους αν μη και αντιφατι κοί. Πριν από αρκετά χρόνια, ο Carol Cleland καθηγητής φιλοσοφίας στο Πανεπιστήμιο τού Colorado ,και ο Christopher Chyba, αστρονόμος στο Πανεπιστήμιο τού Princeton, διετύπωσαν την άποψη ότι,η προσπάθεια να ορίσουμε τι είναι ζωή,χωρίς να έχουμε κατανοήσει τι είναι Ζωή,είναι σαν να τοποθετούμε την άμαξα μπροστά από το άλογο!
Ανεξάρτητα όμως από τις παραπάνω δυσκολίες, παραθέτουμε μερικούς από τούς ορισμούς που έχουν διατυπωθεί.Βοηθούν στην προσέγγιση στο παράδοξο( ..το θαύμα;) που λέγεται Ζωή,ή τουλάχι στον στο να κατανοήσουμε τι Δεν είναι(κατά κοινώς-;- παραδεκτά) ζωή, με την παρατήρηση ότι , Ζωή είναι πολλά πράγματα συγχρόνως ,χωρίς κανένα απ΄αυτά,να είναι από μόνο του ζωή.
Ετσι έχουμε :
1. Η Ζωή είναι μια δυναμική κατάσταση τής ύλης, που είναι οργανωμένη σε πληροφορία. (Κατά τον Γερμανό φυσικοχημικό Μάνφρεντ Αιγκεν),
2.Ζωή είναι ένα αυτοσυντηρούμενο σύστημα χημικό,ικανό να υφίστα ται δαρβίνεια εξέλιξη (Η δαρβίνεια εξέλιξη οφείλεται σε σφάλματα που εμφανίζονται στην έκφραση τής πληροφορίας-σ’ αυτήν οφείλεται η ποικιλότητα τής ζωής (Γεωργάτσος ό.π.σελ.13). Στον ορισμό αυτό,που προτάθηκε από τη ΝΑΣΑ,ο Abby Pross ασκεί κριτική παρατηρώντας,ότι, εξέλιξη εμφανίζουν όχι οι ατομικές έμβιες μορφές (που το μόνον που μπορούν να κάνουν είναι να αναπαράγονται ή να αποθάνουν) αλλά μόνον οι πληθυσμοί,πέρα από το ότι, ορισμένα έμβια όντα δεν μπορούν να αναπαράγονται.Ετσι ένας πληθυσμός από μουλάρια δεν μπορεί να υποστεί δαρβίνεια εξέλιξη.
3.Ζωή ενός συστήματος σημαίνει ,ότι, το σύστημα έχει την ιδιότητα –μέσω απόλυτα προσδιορισμένων διαύλων- να μεταβιβάζει ποσότητες ενέργειας ή υλικού, που περιέχει συμπυκνωμένο,τεράστιο όγκο πληροφοριών,που ο κάθε οργανισμός συλλέγει με τη μορφή κωδικοποιημένων σημάτων ενέργειας, τα οποία αφού τύχουν επεξεργασίας, επανεκπέμπονται με τη μορφή νέων σημάτων, μέσω προκαθορισμένων καναλιών ,οδηγουμένων σε κέντρα τα οποία ενεργοποιούμενα προκαλούν μια εσωτερική αναδιοργάνωση τού συστήματος που βοηθάει την διατήρηση τής ακεραιότητάς του.Ο ορισμός αυτός,που δεν περιορίζεται σε γηίνα πρότυπα, διατυπώθηκε από τον Ρώσο μαθηματικό Α.Λιαπούνωφ (Μ.Δανέζης-Στρ.Θεοδοσίου «Η Κοσμολογία τής Νόησης» Δίαυλος 2003,σελ.223)
4.Ο Μπαρμπώ θέλοντας να χαρακτηρίσει την βασική δομή τής ζωής βλέπει σ’ αυτήν « έναν αρχιτέκτονα,το DNA, και τις εργάτριες τις πρωτείνες ……….( και από άλλη σκοπιά) οργανικά μόρια που είναι ικανά να αυτό-αντιγράφονται»
5.Κατά τους Δανέζη-Θεοδοσίου( ό.π.211) « ..ζωή μπορούμε να ονομάσουμε τη δυνατότητα τής υλικής μας υπόστασης να μεταβάλλει την ενεργειακή της ικανότητα.Αυτό σημαίνει αυτόματα μια δυνατότητα αυξομείωσης τής διάστασης χρόνος,που εγκλείουμε αοράτως μέσα μας….Η έννοια τής γέννησης,τής εμφάνισης δηλαδή,μιάς υλικής πραγματικότητας,από το αισθητό τίποτε,δεν είναι παρά μια καμπύλωση τού χώρου,πέραν κάποιου ορίου.Η καμπύλωση αυτή μπορεί να γίνει αισθητή και λογικά αντιληπτή,σαν κάποια περιοχή,αυξημένης πυκνό τητας ενέγειας,που γύρω της σχηματίζεται κάποιο πεδίο βαρύτητας. Η έννοια τής ανάπτυξης μιάς υλικής ύπαρξης,είναι ταυτόσημη με την έννοια τής αύξησης τής καμπυλότητας, τού χώρου και με την έννοια τής αύξησης τής ενεργειακής πυκνότητας»
6. Ζωή είναι απλώς ένα ιδιαίτερο σύστημα οργανωμένης αστάθειας.
ΦΥΣΗ -ΕΞΗΓΗΣΗ ΤΗΣ ΖΩΗΣ
Διατυπώθηκαν βασικώς, δύο αντίθετες απόψεις ως προς το πρόβλημα τής φύσεως τής ζωής,η μηχανοκρατία και ο βιταλισμός (Υπάρχει και μια ενδιάμεση τρίτη).
1.—Κατά την μηχανοκρατία,όλα τα έμβια όντα εξηγούνται πλήρως μέσω των φυσικών και χημικών νόμων.Οι οργανισμοί κατ αυτήν, είναι μηχανές,χωρίς βεβαίως η θεωρία αυτή,να παρέχει μια σχετική πλήρη εξήγηση--πού προσδοκά ότι, κάποτε θα δοθεί-- και που κηρύσσει ότι, η αληθινή επιστημονική βιολογία, δεν έχει την ευχέρεια να δεχθεί άλλη υπόθεση.
Σήμερα που η φυσική τείνει να εγκαταλείψει την προηγούμενη μηχανιστική της θέση,είναι περίεργο και αντιφατικό να προσκολλάται κανείς ,--σ΄ό,τι έχει σχέση με την βιολογία,-- στην Μηχανοκρατία.Ο θεωρητικός φυσικός Ντέηβιντ Μπόμ ,τονίζει και αποδοκιμάζει το φαινόμενο αυτό που θεωρεί παράξενο. (Ράνταλ.όπ.329).
Εχει συναφώς σημειωθεί,ότι,τα έμβια συστήματα, παρόλο που μοιάζουν όλο και περισσότερο με τα τεχνητά συστήματα των υπολογιστικών μηχανών,αποτελούν « αυτοποιητικές μηχανές» σε αντίθεση με άλλα οργανωμένα συστήματα,που δεν είναι παρά «αλλοποιητικές μηχανές»,που έχουν ως προιόν τής λειτουργίας τους,κάτι εντελώς ανεξάρτητο από τις ίδιες. Ο J.Monod, ομολογεί, πώς, δεν είναι απόλυτα ευχαριστημένος με την ανακάλυψη βασικών παγκόσμιων μηχανισμών για την ζωή( Ραντάλ 344).Δέχεται ότι ,είναι υπερβολικά δύσκολο να φαντασθεί από πού (: θα μπορούμε να προσθέσουμε και το πώς) προήλθε ο Κώδικας με τον οποίο μεταβιβάζονται οι πληροφορίες που περιέχονται σ΄ένα ζωντανό οργανισμό στους απογόνους μέσω ενός γενετικού κώδικα,που σημειωτέον είναι παγκόσμιος, με την έννοια ότι , είναι ο ίδιος σε όλους τους ζωντανούς οργανισμούς.Οπως ο ίδιος γράφει η ανακάλυψη των παγκόσμιων μηχανισμών που είναι βασικοί στις ουσιαστικές ιδιότητες των έμβιων όντων, είναι πολύ πιό δύσκολο απ΄ό,τι φαινόνταν τα προηγούμενα χρόνια.
2.—Κατά τους βιταλιστές,δεν υπάρχει πιθανότητα, μιάς πλήρους μηχανικής εξήγησης,των ζωντανών οργανισμών.Υποστηρίζουν ότι , στην ζωντανή ύλη υπάρχει κάτι ξεχωριστό,που τοποθετείται πάνω από το επίπεδο τής απλής μηχανής. Σ΄αυτό το ξεχωριστό οι βιταλιστές,έχουν δώσει πολλά ονόματα,όπως εντελέχεια,élan vital, vis essentialis,vital force. Ο Teilhard de Chardin,εύστοχα παρατηρεί,ότι,στο ζωντανό, υπάρχει κάτι,πέρα από τα μέρη,που το αποτελούν.
Στο πεδίο τής ιατρικής, οι ιδέες οδήγησαν τους βιταλιστές στην υπόθεση,ότι, ο ζωντανός ιστός,περιέχει μια έμφυτη θεραπευτική δύναμη την vis Medicatrix Naturae, έτσι που το καθήκον τού γιατρού, είναι όχι τόσο να θεραπεύσει τον ασθενή ( απέξω) όσο το να αποκαταστήσει,τις ορθές συνθήκες για να λειτουργήσει η δύναμη αυτή.( από μέσα).Η άποψη αυτή,θυμίζει «ανατολικές-ολιστικές» σκέψεις, κατά τις οποίες ο θεραπευτής ,προσπαθεί με τη βοήθεια τού ασθενούς να αποκαταστήσει την διαταραχθείσα ισορροπία τού οργανισμού,πού εμφανίζεται ως ασθένεια.Ο A.G.Cairns-Smith, που σπούδασε χημεία,καθηγητής-ερευνητής, στο Πανεπιστήμιο τής Γλασκώβης,αφού παραδέχεται ότι, «…………και σήμερα υπάρχουν αξιοσέβαστοι επιστήμονες,κυρίως φυσικοί, που θέλουν τη ζωή να είναι κάτι περισσότερο από μηχανή»,συνεχίζει λέγοντας ότι, « και για κείνους, που το αρνούνται (όπως και ό ίδιος ) πρέπει να γίνει δεκτό, ότι, οποιοδήποτε είδος οργανισμού,μπορούμε να διανοηθούμε,πρέπει να εμπεριέχει κάποιου τύπου μηνύματα,και τον εξοπλισμό για την ανάγνωση και ανατύπωσή τους,………. μοιάζει να είναι εφοδιασμένος με εξοπλισμό,και κατά συνέπεια θα χρειάζονταν ένα θαύμα (ή κάτι παρόμοιο) ώστε να γίνει δεκτή η εμφάνιση τού πρώτου οργανισμού τού είδους του,(60)» και καταλήγει λέγοντας,ότι, «,παραμένει το γεγονός,ότι, η ζωή είναι ένα εξαιρετικό συμβάν,ένα γεγονός μικρής πιθανότητας,ένα στατιστικό άλμα,και ότι, με τον τρόπο αυτό, εξακολουθεί να υπάρχει ένα ίχνος μαγείας…………..»
Κατά τον Abel Rey ( ό.π.145) η θεωρία τού Ιπποκράτη αποκαλείται συνήθως βιταλιστική και από μια άποψη ορθώς, παρόλο που ο Ιπποκρά της,δεν εξετάζει τη ζωή αυτή καθεαυτή,αλλά σε σχέση με το ανθρώπινο σώμα .Ο Ιπποκράtης δεν ενδιαφέρεται παρά μόνον για το ζωντανό σώμα ,που πρέπει να θεραπεύσει ή να διατηρήσει σε καλή υγεία.
3-Τρίτη ενδιάμεση θεωρία, σε αντικατάσταση και τής μηχανοκρατίας και τού βιταλισμού,είναι η θεωρία των γενικών συστημάτων τού Bertalanfy ,που καθορίζει τους νόμους που κυβερνούν τον έμβιο κόσμο σαν ένα σύνολο.Αντίθετα με τους μπηχεβιοριστές, για τους οποίους ο οργανισμός είναι ένα παθητικό σύνολο,που ανταποκρίνεται παθητικώς,στα εξωτερικά ερεθίσματα,ο Μπερταλάνφυ τον βλέπει σαν ένα ενεργό σύστημα.Κατά τις απόψεις του,τόσο οι μηχανοκράτες όσο και οι βιταλιστές κάνουν το λάθος να βλέπουν τον ζωντανό οργανισμό σαν ένα σύνολο μερών και μηχανόμορφων δομών, και δεν λαμβάνουν υπόψη τους τις δομές εκείνες, που χαρακτηρίζουν και ξεχωρίζουν τους ζώντες οργανι σμούς από τα μη έμβια όντα,δηλαδή,οργάνωση, τάξη και αυτορρύθμιση.
Παρόλο που μπορεί να υποστηριχθεί ότι ,η πλειοψηφούσα άποψη στην βιολογία είναι η μηχανοκρατία,πρέπει να τονισθεί,ότι, η παντοκρατορία της έχει αρχίσει να κλονίζεται.Ηδη από το 1966,σ΄ένα συνέδριο, που οργάνωσε το Ινστιτούτο Ανατομίας και Βιολογίας,Wistar, στη Φιλαδέλφεια,ο Πρόεδρος του ανεγνώρισε ότι, η αποκαλούμενη νεοδαρβινική θεωρία, αντιμετωπίζεται από πολλούς ,με μιά δυσαρέσκεια.Οι ίδιες αμφισβητήσεις κατά τής μηχανοκρατικής άποψης εκδηλώθηκαν και σ’ένα άλλο συνέδριο,που έγινε λίγο αργότερα στο Αλμπαχ, στο οποίο πήραν μέρος, βιολόγοι αντίθετοι, με τον νεοδαρβινισμό.
`
Ο Freeman Dyson είναι φυσικός,όχι βιολόγος. Ακολουθώντας το παράδειγμα τού Schrödinger, γραψε ένα βιβλίο σχετικό με την καταγωγή τής ζωής.Διευκρινίζει ότι, εισφέρει μια υπόθεση,όχι μια θεωρία.Ορίζοντας την ζωή,ως αποτελούμενη τόσο από μεταβολισμό(Stoffwechsel) δηλαδή ως κάθε χημική διαδικασία που γίνεται στα κύτταρα, όχι ακριβώς ως κατευθυνόμενη γενετικώς ,όσο και αντιγραφή,θέτει το μεγάλο ερώτημα αν η ζωή,άρχισε μονομιάς σ΄ένα οργανισμό ικανό ταυτόχρονα και για μεταβολισμό και για αντιγραφή,ή αν η ζωή εμφανίστηκε δύο φορές,με δύο διαφορετικά είδη,ένα ικανό για μεταβολισμό χωρίς ακριβή αντιγραφή και ένα άλλο ικανό για αντιγραφή χωρίς μεταβολισμό. (: η πλειοψηφούσα άποψη θέλει ότι, η ζωή ξεκίνησε με την αντιγραφή μορίων ,προδρόμων των σύγχρονων γονιδίων) Με την δεύτερη αυτή ιδέα ασχολείται στο βιβλίο του,παραδεχόμενος ότι, ενδεχομένως σφάλλει ,αλλά πιστεύει πώς, η υπόθεση του μπορεί να βοηθήσει στην διερεύνηση τού θέματος, παραδεχόμενος το βασικό μυστήριο ότι, δηλαδή δεν γνωρίζουμε ένα σαφώς προσδιορισμένο δρόμο που οδηγεί από ένα μείγμα «σκουπιδιών»( : ένας σάκκος με σκουπίδια δηλαδή ένα πλάσμα με μια μεμβράνη με ακάθαρτο νερό,πού σε διάστημα ενός δισεκατομμυρίου ετών ή ίσως και περισσότερο άρχισε να αντιγράφεται)μέχρι το οργανωμένο κύτταρο (: the basic mystery remains We don’t have a clearly defined chemical path from a mixture of garbage to an organized cell.) Και υποθέτει τρία στάδια: Την αρχική μεταβολική ζωή,ακολοθούμενη από την παρασιτική ζωή τού RNA και τέλος την πρωτεινική ζωή.Οικοδομεί ένα μαθηματικό πρότυπο ,που προτείνει,πώς θα μπορούσε να έχει ξεκινήσει η ζωή από το Χάος μέχρι την οργανωμένη μεταβολική δραστηριότητα σε ένα πληθυσμό μορίων με χιλιάδες μονάδες των να πραγματοποιούν το άλμα σπό την αταξία στην τάξη κατά τρόπο λογικώς πιθανό.
O Addy Pross θέλει τη ζωή ως αποτέλεσμα δικτύου χημικών αντιδράσεων που αναδύονται από ένα συνεχή κύκλο αντιγραφής, μεταλλάξεων,πολυπλοκότητας και επιλογής.Γι αυτόν ειδικότερα,η ζωή στη Γή προήλθε, από μια τεράστια κινητική δύναμη μιάς πράξεως ανιτιγραφής και η αβιογένεση και η βιολογική εξέλιξη είναι μια χημική διαδικασία και μια πορεία προς μια δυναμική κινητική σταθερότητα.
ΧΑΡΑΚΤΗΡΙΣΤΙΚΑ ΤΟΥ ΖΩΝΤΑΝΟΥ- ΔΙΑΚΡΙΣΕΙΣ ΖΩΝΤΑΝΟΥ ΑΠΟ «ΝΕΚΡΟ».
Α.Γενικές παρατηρήσεις-απόψεις.
1.-Σαφή όρια μεταξύ έμψυχου και άψυχου δεν υπάρχουν. Ετσι και ο Oparin κατά τον οποίο δεν υπάρχει θεμελιώδης διαφορά ανάμεσα σε ένα ζωντανό οργανισμό και την μη έμβια ύλη. Ο πολύπλοκος συνδυασμός των εκδηλώσεων και των ιδιοτήτων που είναι χαρακτηριστικές τής ζωής προέκυψαν μέσα από μια διαδικασία εξέλιξης τής ύλης. Ο Grichka Bogdanov,βλέπει (ό.π.56) τη διαφορά ανάμεσα στο ζωντανό και το άψυχο ότι, το πρώτο είναι απείρως περισσότερο δομημένο από το δεύτερο,ότι το πρώτο είναι απείρως πιο πλούσιο σε πληροφορίες από το δεύτερο.
Oμοίως ο Τ.ντε Σαρντέν δεν παραδέχεται όρια ανάμεσα στο αδρανές και το ζωντανό.Κατ΄αυτόν- ένα είδος ψυχισμού υπάρχει σε κάθε σωματίδιο τής ύλης.Η ζωή προυποθέτει την προBogdaζωή(Υλη),σαν ένα δέντρο).
• Ριζα: Προζωή(«ύλη»)
• Κορμός: Ζωή(Νόηση-ένστικτο-τροπισμός
2.-Κατανόηση τού τι είναι ένα έμβιο σύστημα σημαίνει ότι, γνωρίζω τις σχέσεις που οφείλουν να υφίστανται ανάμεσα στα μέρη του για να υπάρχει ως ξεχωριστή μονάδα.
3.- Κατά τον διαλεκτικό υλισμό η ζωή θεωρείται μια μορφή κίνησης τής ύλης, η οποία είναι διαφο¬ρετική από τα υλικά τού ανόργανου κόσμου.
4.-Ο γενετικός μηχανισμός είναι ο ιδιος σε όλα τα δημιουργήματα, σε όλους τους οργανισμούς.( Bλ.και το κεφάλαιο για το DNA) Το σύνολο των γονιδιων είναι το software(λογισμικό) το κύτταρο το hardware.
5.- Ο Καντ περιγράφει την ζωή ως την εσωτερική αρχή τής δράσης, ο Χέγκελ ως παγκόσμια αιτία, οι βιταλιστές ως vita vitalis, οι νεο-βιταλιστές ως την επικρατέστερη ιδέα και οι υλιστές ως κάτι που αποτελείται από ύλη. Ο μηχανιστικός υλισμός μιλάει για απλές φυσικές και χημικές αντι¬δράσεις -τις οποίες οι φυσικοί, χημικοί ή βιολόγοι καταλαβαίνουν καλύτερα-αλλά ούτε κι αυτός ο ορισμός είναι πλήρης. Ο Πλάτων ως χαρακτηριστικό τού ζωντανού βλέπει την ψυχή. Οτιδήποτε είναι ζωντανό ή έχει ζωή, εμπεριέχει μέσα του ψυχή, το αθάνατο πνεύμα.-Ο Αριστοτέλης μιλάει για Εντελέχεια.(βλ.Παράρτημα) Δέχεται επίσης ότι, η δομή τού ζωντανού οργανισμού,υπήρχε κάπου σε κάποια ιδανική μορφή,πριν από την πραγματική της ανάπτυξη (: «το άγαλμα υφίσταται στο νού τού γλύπτη,πριν πάρει μορφή στο μάρμαρο»).Κατά τον ίδιο ένα είδος ψυχής,που είναι θεία, είναι αυτή που οργανώνει το σώμα,και κάνει τη διάκριση, ανάμεσα στο έμβιο και το άβιο. Η εντελέχεια εξηγεί την αλληλεπίδραση τής ύλης με τελικό αποτέ¬λεσμα την κίνηση που κινεί το σώμα
3.-Ως χαρακτηριστικό τού ζωντανού βλέπουμε την εξέλιξη. Με την έννοια ,ότι ,για εξέλιξη μιλάμε μόνον σε αναφορά με το έμβιο κόσμο(: για κείνους που δέχονται ποιοτική διαφορά μεταξύ έμβιου και άβιου και όχι απλώς διαφορά ποσοτική και δομής) -άποψη όχι σύμφωνη με Θεοσοφικές παραδοχές, (που δεν έχουν όμως επιστημονική στήριξη) που βλέπουν την εξέλιξη `Ο Paul Davieς,αναφερόμενος ειδικότερα στην πολυπλοκότητα γράφει:(ό.π.280) «Πολλά μη έμβια συστήματα …..η πορεία τους προς την πολυπλοκότητα, είναι τελείως αυθόρμητη χωρίς να εμπλέκονται δαρβινικοί μηχανισμοί της ποικιλότητας και τής φυσικής επιλογής.Οι νιφάδες του χιονιού για παράδειγμα σχηματίζουν περίτεχνες εξαγωνικές μορφές .Κανείς δεν υποστηρίζει φυσικά ότι οι νιφάδες του χιονιού διαθέτουν γονίδια,ούτε όμως και κάποιον ευφυή σχεδιαστή.Αυτοοργώνονται…αυθόρμητα. Αυτού του είδους η μη δαρβινική εξέλιξη μέσω της αυτοοργάνωσης,είναι σηνήθης στη φυσική ,τη χημεία την αστρονομία ,τις επιστήμες της Γής,ακόμη και στο Ιντερνετ.Θα μου προξενούσε μεγάλη έκπληξη εάν ο μηχανισμός αυτός δεν εντοπιζόνταν πουθενά και στη βιολογία,μοπορεί όμως να κάνω λάθος. Ακόμη όμως και ένα έχω δίκαιο ,αυτό δεν σημαίνει ότι καταρρίπτεται ο δαρβινισμός,αλλά ότι θα έχουμε ανακαλύψει ένα ακόμη στοιχείο του εξελίκτικού μηχανισμού. »
παντού.Σημειώνεται ότι, εκείνο που εξελίσσεται δεν είναι η ύλη ,αλλά η οργάνωση, και ότι ,όταν μιλούμε για εξέλιξη αναφερόμαστε στις αλλαγές που συμβαίνουν ανάμεσα στα συστήμα τα.(Ζακόμπ ό.π.446). Τα παλαιά πετρώματα τής Γής,επί δισεκατομμύρια χρόνια δεν άλλαξαν,ούτε τα μόρια ούτε οι σχέσεις τους.Το ίδιο υποστηρίζει και ο Bronowski(ό.π.309)
Αλλά:
Ο Paul Davieς,αναφερόμενος ειδικότερα στην πολυπλοκότητα γράφει:(ό.π.280) «Πολλά μη έμβια συστήματα …..η πορεία τους προς την πολυπλοκότητα, είναι τελείως αυθόρμητη χωρίς να εμπλέκονται δαρβινικοί μηχανισμοί της ποικιλότητας και τής φυσικής επιλογής.Οι νιφάδες του χιονιού για παράδειγμα σχηματίζουν περίτεχνες εξαγωνικές μορφές .Κανείς δεν υποστηρίζει φυσικά ότι οι νιφάδες του χιονιού διαθέτουν γονίδια,ούτε όμως και κάποιον ευφυή σχεδιαστή.Αυτοοργώνονται…αυθόρμητα. Αυτού του είδους η μη δαρβινική εξέλιξη μέσω της αυτοοργάνωσης,είναι σηνήθης στη φυσική ,τη χημεία την αστρονομία ,τις επιστήμες της Γής,ακόμη και στο Ιντερνετ.Θα μου προξενούσε μεγάλη έκπληξη εάν ομηχανισμός αυτός δεν εντοπιζόνταν πουθενά και στη βιολογία,μοπορεί όμως να κάνω λάθος. Ακόμη όμως και ένα έχω δίκαιο ,αυτό δεν σημαίνει ότι καταρρίπτεται ο δαρβινισμός,αλλά ότι θα έχουμε ανακαλύψει ένα ακόμη στοιχείο του εξελίκτικού μηχανισμού. »
Υπό την ευρεία έννοια των μεταβολών που καθορίζονται από την φυσική επιλογή ,η εξέλιξη αφορά και μη ζώντα συστήματα,για παράδειγμα σε ομάδες αλληλεπιδράσεων χημικών ανιδράσεων.( Ετσι και P.Whitfield ό.π.47).Για την περίπτωση αυτή δεν γίνεται λόγος στο προκείμενο πόνημα.
4.—Ο Ζακόμπ (ό.π.447) προσθέτει και μια άλλη διαφορά. Στον άψυχο κόσμο το τυχαίο των συμβάντων μπορεί να προλεχθεί στατιστικά με ακρίβεια,Αντίθετα στα έμβια όντα,οι εκτροπές που εισήγαγε η φυσική επιλογή,αποκλείουν κάθε πρόβλεψη(Ζακόμπ ό.π.447)……………. είναι αξεδιάλυτα δεμένα με μια ιστορία, δεν μπορούμε να ξέρουμε στις λεπτομέρειες της,τις εκτροπές που εισήγαγε η φυσική επιλογή. Ο Σπύρος Μανουσέλης στην Εισαγωγή στην ελληνική έκδοση τού « Δέντρου τής Γνώσης» των Maturana και Varela, γράφει ότι τα έμβια όντα είναι εγγενώς απροσδιόριστα,όχι μόνον γιατί έχει αποδει χθεί,αδύνατη η πλήρης ντετερμινιστική περιγραφή τους,αλλά και επειδή αποτελούν τα αυτόνομα προιόντα μιάς μη ντετερμινιστικής εξελικτικής διαδικασίας. Αντιθέτως στα Τεχνήματα ,μπορούμε να δώσουμε μια πλήρη περιγραφή των αλγορίθμων ( Βλ.παράρτημα)
(Πάντως σχετικώς με την απροσδιοριστία ως χαρακτηριστικό τού ζωντανού,ας γίνει και μια αναφορά στην θεωρία τού Χάους,κατά την οποία στην φύση βασιλεύει η απροσδιοριστία ,αρρυθμία και αλογικότητα,…….ότι,στο ζωντανό έχουμε μια μετάβαση από την ευρυθμία στο Χάος……ότι, το Χάος φαίνεται να καραδοκεί παντού (Βλ.και Ivar Ekeland¨ «Το Χάος» Dominos 1996 ..και J.Gleick :” CHAOS ,Viking 1987-).Ισως τελικώς, η συνείδηση,ο νούς,ο Ανθρω πος,να είναι οι παράγοντες που οδηγούν την πορεία και καθορίζουν το αποτέλεσμα πράγμα που αν είναι έτσι, συνεπάγεται την μεγάλη αλλά και μεγαλειώδη ευθύνη τού-ελεύθερου- Ανθρώπου.
5.-Εχει υποστηριχθεί,ότι, χαρακτηριστικό τού βιολογικού συστήμα τος,είναι και η πολυπλοκότητα( ότι,είναι πολύπλοκο σύστημα) στη δομή του. O Albert Jacquard (ό.π.80 επ.) ομιλεί για πολυπλοκοποιητική ορμή,που την βλέπει μάλιστα πολύ αργή αφού για δέκα δισεκατομμύρια χρόνια,δεν είχε ουσιωδώς αναπτυχθεί,πράγμα που αποδίδει στο ότι, η ορμή αυτή δεν έχει στόχο. Κατά τον ίδιο για τα αντικείμενα που είναι προικισμένα με ορμή η πολυπλοκότητα έγινε μονόδρομος .Ο Addy Pross απαντώντας στο ερώτημα τι ακριβώς είναι η πολυπλοκότητα, (ό.π.184)--- γι’ αυτόν η ζωή είναι ένα πολύπλοκο δίκτυο χημικών αντιδράσεων---την τοποθετεί στη δημιουργία δικτύων. Είναι αλήθεια ότι,στη φύση υπάρχουν άφθονες δομές με πάρα πολλά άτομα.Λ.χ.ένας κρύσταλλος(ασχολούμαστε πιο κάτω με το θέμα πολλαπλασιασμού τού κρυστάλλου) ενός πετρώματος, έχει χαρακτηριστικά με εξαιρετικό ενδιαφέρον.Αλλά οι κρύσταλλοι αυτοί,δεν μπορούν να συνδυαστούν σε ανώτερες δομές,όπως τα ζωντανά, με αποτέλεσμα μεγαλύτερη πολυπλοκότητα.Η ανόργανη ύλη σε μεγάλες ποσότητες επαναλαμβάνει μόνον τις απλούστερες δομές της.Όπως παρατηρεί ο Hoyle οι πληροφορίες που περιέχονται σε μια τεράστια μάζα ενός πετρώματος,ή αυτές που περιέχονται σε μια χιονοστιβάδα,είναι περίπου οι ίδιες μ΄αυτές που αντίστοιχα υπάρχουν σε μια πέτρα, ή μια νιφάδα.Ας σημειωθεί όμως ότι,η πολυπλοκότητα δεν είναι έννοια ξένη για το(υλικό) Σύμπαν.Ο άγγλος αστρονόμος, Μartin Rees γράφει σχετικά(ο.π. 100) «Παρεμπιπτόντως,οι αστρονόμοι, συνηθίζουν να αναφέρονται στην εξέλιξη,των αστέρων και των γαλαξιών ,αλλά θα πλησιάζαν την αντίστοιχη ορολογία τής βιολογίας, αν χρησιμποιούσαν τον όρο ανάπτυξη.Οι οντότητες που μελετώνται από τους αστρονόμους, αστέρες,γαλαξίες κλπ.επιδεικνύουν μια τάση προς έντονη πολυπλο κότητα,και διαφοροποίηση,όπως ακριβώς και ένα ζώο που μεγαλώνει ή ένα φυτό.Η αστρική και γαλαξιακή αστρονομία,όμως,δεν ερμηνεύουν τα ευρήματα τους,με κάτι ανάλογο τής εξέλιξης τού Δαρβίνου και φυσικής επιλογής».Οπως παρατηρεί ο Addy Pross (ό.π.5 επ.) η πολυπλοκότητα στο ζωντανό, απαντάται και σε πολύ μικρές οντότητες όπως τα βακτήρια.
Το 2007,ο Kahr και συνάδελφοί του διετύπωσαν την ιδέα,ότι οι κρύσταλλοι μπορούν να λειτουργήσουν ως πηγή, μεταφερόμενης ενέργειας.Χρησιμοποιώντας ορισμένα κρύσταλλα,διεπίστωσε ότι, ατέλειες που υπήρχαν στο μητρικό κρύσταλλο μεταφέρθηκαν στα θυγατρικά τα οποία όμως εμφάνιζαν και πρόσθετες ατέλειες
(Περισσότερα στο Παράρτημα)
Πιστεύω ότι, η διαφορά,έγκειται,σ΄αυτό,που σημειώνει ο Ηοyle,όπως πιο πάνω παρατίθεται.Οι αστέρες και γαλαξίες, δεν έχουν κάτι « εντελώς» καινούργιο,από την προηγούμενη κατάσταση,όπως έχουμε σ΄ένα ζωντανό οργανισμό,που είναι κάτι εντελώς διαφορετικό από τον αρχικό μονοκύτταρο οργανισμό,που θάθελε,ως αφετηρία,ο Δαρβίνος.
6-Τα έμβια όντα διαφοροποιούνται χάρη στην ύπαρξη ενός προγράμματος εσωτερικής προέλευσης(ενδογενούς)-Η αυτονομία και η ατομικότητα είναι τα πλέον έκδηλα και προφανή γνωρίσματα κάθε έμβιου όντος.Κατά τον H.von Foerster - είναι αναγκαία η επανερμηνεία των ζωικών συστημάτων που επτυγχάνουν να διατηρούν ακέραια την οργανωτική τους ταυτότητα(αυτονομία) μέσα σε εχθρικό και αφιλόξενο περιβάλλον.Αυτό το πετυχαίνουν μέσω τού υπολογισμού. Ενα ζωντανό σύστημα αντίθετα με ό,τι συμβαίνει σ΄ένα τεχνητό σύστημα (ηλεκτρονικός υπολογιστής) υπολογίζει στην πραγματικότητα την ίδια του την επιβίωση.Ετσι αναδύεται η ιδέα τού έμβιου όντος ως βιολογικής υπολογιστικής μηχανής που αυτοοργανώνεται.Η δομή κάθε οργανι σμού,γεννά τον υπολογισμό,ενώ ταυτόχρονα προκύπτει απ΄αυτόν. (-Πάντως η αναπαραγωγή δεν είναι συστατικό τού ζώντος και δεν είναι τμήμα τής έμβιας οργάνωσης.) Τα συστήματα αυτά είναι ομοιοστατικά ,και έχουν ως μεταβλητή το ότι, πρέπει να συντηρούν την ίδια τους την οργάνωση….Η οργάνωση αυτή είναι αυτοαναφορική…τα προιόντα της είναι απαραίτητα για να παραχθεί αυτό που παράγει…Ο Monod, δέχεται ότι ,το έμβιο ον εκτελεί κάποιο πρόγραμμα,που όμως δεν έχει συλλάβει κανένας νούς. -Κατά τον Jacob («Η λογική τού ζώντος»,)ομοιδεάτη και συνεργάτη τού Μονό, εκείνο που φαίνεται και μάλιστα για πολύ καιρό ακόμη ανέφικτο για μάς είναι η δημιουργία κομμάτι-κομμάτι,μιάς μακράς νουκλεινικής αλυσσίδας,η συνθετική κατάρτιση ενός γενετικού προγράμματος,έστω και τόσον απλού,όσο είναι τού ιού.Όμως δεν υπάρχει κανένας λόγος,a priori να μην το πετύχει κάποτε ο χημικός (409)……. ………. τα έμβια όντα όπως και τα αδρανή, υποτάσσονται στην αρχή τής ελάχιστης ενέργειας(415)…….Αν ο γενετικός Κώδικας είναι παγκόσμιος,αυτό θα οφείλεται πιθανώς στο ότι, όσα κατάφεραν να επιζήσουν είναι απόγονοι ενός και μόνον προγόνου (424)……….. η βιολογία δεν μπορεί να υποταχθεί στην φυσική αλλά ούτε και να κάμει χωρίς αυτή.(425)…..Ολοι συμφωνούν πως βλέπουν κάποια κατεύθυνση στην εξέλιξη είναι δύσκολο όμως να περιγράψουμε τον προσανατολισμό που η φυσική επιλογή επέβαλε στην τύχη…….εκείνο που χαρακτηρίζει την εξέλιξη είναι ίσως η τάση προς μεγαλύτερη ευκαμψία κατά την εκτέλεση τού γενετικού προγράμματος,είναι το « άνοιγμά» προς μια κατεύθυνση που επιτρέπει στον οργανισμό να διακρίνει όλο και πειό πολύ τις σχέσεις του με το περιβάλλον κι΄έτσι να επεκτείνει την ακτίνα δράσης του……(426)…..στο μακροσκοπικό επίπεδο η εξέλιξη στηρίζεται στην συγκρότηση νέων επικοινωνιακών συστημάτων,τόσο μέσα στον ίδιο οργανισμό όσο και ανάμεσα σ΄αυτόν και το περιβάλλον. Στο μικροσκοπικό επίπεδο μεταφράζεται με την τροποποίηση των γενετικών προγραμμάτων,σε ποιότητα και ποσότητα. Ο χρόνος και η αριθμητική αντιτίθενται απόλυτα στην αντίληψη ότι, η εξέλιξη οφείλεται αποκλειστικώς σε μια διαδοχή μικρο-γεγονότων,σε μεταλλάξεις που συντελούνται στην τύχη(427)( πρβλ Hoyle). Κατά τον ίδιο το έμβιο τείνει προς ένα σκοπό που καμία βούληση δεν τον έχει διαλέξει.Ο σκοπός αυτός,είναι η προετοιμασία ενός ίδιου και απαράλλακτου προγράμματος για την επόμενη γενεά. Ο ίδιος(« Η Λογική κλπ» 407 επ.) δεν βλέπει διαφορά μεταξύ έμβιας και άψυχης ύλης,δεν βρίσκει τίποτε που να μην φαίνεται εφικτό,θεωρητικώς τουλάχιστον, μέσα στις ικανότητες τής πειραματικής χημείας(408).Παραδέχεται όμως ότι, από πλευράς τεχνικής η κατασκευή ζωής είναι προς το παρόν δύσκολη,ελπίζει όμως ότι, στο μέλλον τούτο θα καταστεί δυνατόν(:με την μορφή παρασκευής στο εργαστήριο μακράς νουκλεινικής αλυσσίδας με ορισμένη αλληλουχία(409) Ο ίδιος (ό.π.447) προσθέτει και μια άλλη διαφορά.Ότι, δηλαδή στον άψυχο κόσμο,το τυχαίο των συμβάντων μπορεί να προλεχθεί στατιστικά με ακρίβεια ενώ στα έμβια όντα που είναι αξεδιάλυτα δεμένα με μια ιστορία δεν μπορούμε να ξέρουμε στις λεπτομέριες της,…..οι εκτροπές που εισήγαγε η φυσική επιλογή,αποκλείουν κάθε πρόβλεψη. -Τα έμβια όντα διαφοροποιούνται χάρη στην ύπαρξη ενός προγράμματος εσωτερικής προέλευσης(ενδογενούς)-Η αυτονομία και η ατομικότητα είναι τα πλέον έκδηλα και προφανή γνωρίσματα κάθε έμβιου όντος.Ένα ζωντανό σύστημα αντίθετα με ό,τι συμβαίνει σ΄ένα τεχνητό σύστημα (ηλεκτρονικός υπολογιστής) υπολογίζει στην πραγματικότητα την ίδια του την επιβίωση.Ετσι αναδύεται η ιδέα τού έμβιου όντος ως βιολογικής υπολογιστικής μηχανής που αυτοοργανώνεται.Η δομή κάθε οργανισμού,γεννά τον υπολογισμό,ενώ ταυτόχρονα προκύπτει απ΄αυτόν.
7.-Υποστηρίζεται ότι, χαρακτηριστικό τού ζωντανού είναι (και)η αναπαραγωγή (Ετσι και Φρανσουά Ζακόμπ «Η λογική τού ζώντος» Ράππα1971) για την οποία όμως, ο Oparin παρατηρεί(εν Γ.Γεωργάτσου «Γένεση και πρώιμη βιοχημική εξέλιξη» Πανεπ.Εκδόσεις Κρήτης 2008) ότι, αυτό δεν είναι μοναδικό φαινόμενο για το ζωντανό,όπως δείχνει η κρυσταλλοποίηση. Ως παράδειγμα: Αν προσθέσουμε ελάχιστο αριθμό κρυστάλλων σε υπερκορεσμένο διάλυμα τής ίδιας καθαρής ένωσης από την οποία αποτελείται ο κρύσταλλος,το δοχείο θα γεμίσει με τους ίδιους ακριβώς κρυστάλλους.Κατά τον ίδιο η ζωή δεν χαρακτηρίζεται από κάποιες συγκεκριμένες ιδιότητες,όπως μεταβολισμός κλπ.( σελ.14)-Ο βιολόγος-παραψυχολόγος John Randall («Παραψυχολογία και η φύση τής ζωής,» Εκδ.ΣΥΜΠΑΝ, 1980-Πρωτοτύπου 1975,σελ. 381) αναφερόμε νος στην αναπαραγωγή και στην τάξη στον ανόργανο κόσμο και ιδιαίτερα στην κρυσταλλοποίηση την θεωρεί σαν ένα παράδειγμα που η τάξη αναδύεται αυτόματα από το Χάος(:ενέργεια από έξω). Συνεχίζει όμως λέγοντας ότι, μια προσεκτική παρατήρηση δείχνει ότι, εκείνο που συμβαίνει στην πραγματικότητα σε όλες τις περιπτώσεις στο ζωντανό, είναι η εκδήλωση μιάς ιδιαίτερης τάξης,που υπήρχε ήδη στο σύστημα .(:από μέσα) Τονίζει δε ότι ,ο γενικός βαθμός τάξης συνεχώς μειώνεται συμφώνως με τον δεύτερο νόμο τής θερμοδυναμικής.Στον έμβιο κόσμο,η ανάπτυξη ενός κοτόπουλου, από ένα αυγό φαίνεται σαν παράδειγμα ενός εξαιρετικά οργανωμένου συστήματος,που αναδύεται από ένα ολιγώτερο οργανωμένο σύστημα,όμως η σύγχρονη γενετική έδειξε ότι, και αυτό είναι ένα παράδειγμα προυπάρχουσας ορατής τάξης.Αλλά ακόμη και αν οι βιολόγοι έχουν δίκαιο τότε όλες οι πληροφορίες που ήταν απαραίτητες για να παράγουν το κοτόπουλο,υπήρχαν ήδη στα εξαιρετικά οργανωμένα μόρια DNA των χρωματοσωμάτων.(: Το παμπάλαιο βασανιστικό ερώτημα: Πώς μπήκαν οι πληροφορίες αυτές;) Σύμφωνα με την φυσική,η ύλη όφειλε να μην οργανώνεται σε αυξανόμενες σύνθετες δομές,όπως στην πορεία τής εξέλιξης τής ζωής στην Γή(:στον έμβιο κόσμο έχουμε αρνητική εντροπία).Για να επανέλθουμε στην κρυσταλλοποίηση σημειώνουμε και πάλι,ότι ,εκεί η αναπαραγωγή έρχεται κυρίως ή αποκλειστικώς απ’έξω ,ενώ στον έμβιο κόσμο,το χαρακτηριστικό είναι ότι ,παράγονται αδιάκοπα από μόνα τους.Εχουμε δηλαδή αυτό που ήδη τονίσαμε ένα αυτοποιητικό σύστημα που συντηρείται χάρις στα μέσα που το ίδιο παράγει.
Σ΄ένα έμβιο ον τα πάντα συναρμολογούνται με στόχο την αναπαραγωγή. Ο σκοπός αυτός είναι η προετοιμασία ενός πανομοιότυπου προγράμματος για την επόμενη, γενεά,για την αναπαραγωγή τού όντος.. Ο Μονό, όπως αναφέρεται και πιο πάνω δέχεται ότι, το έμβιο ον εκτελεί κάποιο πρόγραμμα,που όμως δεν έχει συλλάβει κανένας νούς.(Δεν μού φαίνεται πολύ πειστική και επιστημονική η θέση αυτή . Ακόμη και αν τα αυτόματα τού Φον Νόυμαν,αποδειχθούν ως πραγματικότητα παραμένει το ερώτημα πώς κατασκευάστηκε ο σχετικός Κώδικας όπως παρατηρεί και ο Ed.Regis εν «Ποιος πήρε την καρέκλα τού Αινστάιν»-Τροχαλία 1995, σελ.128)
Ο Claude Allegre(ό.π.331 επ.) γράφει : «Ενας ζωντανός οργανισμός, είτε πρόκειται για φύκι είτε για άνθρωπο, είτε για έντομο είτε για δέντρο έχει ως βασικό χαρακτηριστικό το ότι, αναπαράγεται κατά τρόπο ταυτόσημο -σχεδόν- με τον εαυτό του. Ούτε οι πέτρες ούτε τα βουνά, ούτε οι τεχνικές κατασκευές τού ανθρώπου αναπαράγονται (ούτε και τα ρομπότ παρά τις προσπάθειες και τις κατά καιρούς ανακοινώσεις τού καθηγητή Minsky τού ΜΙΤ). Και όλες οι προσπάθειες για τη δημιουργία ζωής στο εργαστήριο συνάντησαν μέχρι σήμερα αυτό το αξεπέραστο εμπόδιο. Μέχρι σήμερα, κανένα συνθετικό μόριο δεν κατόρθωσε να αυτοοργανωθεί κατά τέτοιον τρόπο ώστε να μπορεί να αναπαράγεται αυθόρμητα, χωρίς εξωτερική βοήθεια.»
β-Για την αναπαραγωγή αξίζει να αφιερώσουμε ορισμένες παρατηρήσεις,ιδίως σε αναφορά στην σεξουαλική και ασεξουαλική αναπαραγωγή.Εχει σημειωθεί ότι, κυριολεκτικώς « αναπαραγωγή είναι μόνον η ασεξουαλική που εμφανίζει και πλεονεκτήματα(βασικώς βραχυ πρόθεσμα ) και μειονεκτήματα(βασικώς μακροπρόθεσμα). Για εκατοντάδες εκατομμύρια χρόνια,τα έμβια όντα,αναπαράγονταν με τον απλούστερο και από πρώτη θεώρηση πιο αποτελεσματικό τρόπο,με απογόνους που έμοιαζαν με τον « γεννήτορα» με τον τρόπο τής κυτταρικής διαίρεσης.Ο τρόπος αυτός αναπαραγωγής εξακολουθεί να λειτουργεί,ακόμη και στις μέρες μας.Δεν αφορά μόνον τα βακτήρια και τους λοιπούς μονοκύτταρους οργανισμούς, αλλά και πολλούς πολυκύτταρους,ζωικούς ή φυτικούς. Παραδείγματα:Οι ύδρες και οι μέδουσες:Μέσα από ξεχωριστές παρα φυάδες τού ατόμου ή τής αποικίας ,εκβλαστάνουν και εξαπολύουν άλλες ύδρες και άλλες μέδουσες,ίδιες με τον εαυτό τους.Επίσης,οι φραουλιές με τις καταβολάδες. Μερικές φορές η ασεξουαλική αναπαραγωγή εφαρμό ζεται εναλλακτικώς: Υπάρχουν είδη που διαθέτουν ταυτοχρόνως πληθυ σμούς σεξουαλικούς και πληθυσμούς στους οποίους δεν υπάρχουν αρσε νικά και αναπαράγονται μέσω παρθενογένεσης.Η ασεξουαλική αναπα ραγωγή δίδει σαφώς μεγαλύτερη αναλογία πολλαπλασιασμού, (τουλά χιστο διπλάσια) σε σχέση με την σεξουαλική.Μερικοί,ειδικοί επιμένουν( Barbault ό.π.67) ότι, η ασεξουαλική αναπαραγωγή παρουσιάζει πλεονε κτήματα στην αποίκιση νέων περιοχών δεδομένου,ότι, ένα και μόνον άτομο είναι αρκετό για να δημιουργήσει ένα πληθυσμό εισβολής,σε αντίθεση με τα είδη που παράγονται σεξουαλικώς, και που απαιτούν τη σύμπραξη δύο ατόμων,αρσενικού και θηλυκού.Εναντι τής ασεξουαλικής αναπαραγωγής, ίσταται η σεξουαλική ,που ο Τζών Μάιναρντ Σμίθ την απεκάλεσε « εξελικτικό σκάνδαλο» και τούτο γιατί, έρχεται αντιμέτωπη με τη θεωρία τής εξέλιξης,αν κρίνουμε με βάση το νόμο τού εγωιστικού γονιδίου.Σαφέστερα:Όπως παρατηρεί ο Barbault(ό.π.62) δεν υπάρχει δυνατότητα να να διακρίνουμε πώς η καινοτόμος σεξουαλική αναπαραγωγή,επέτυχε να επιβληθεί, σε τόσο ευρεία κλίμακα,δεδομένου ότι, από μαθηματική άποψη, δεν φαίνεται εκτελέσιμη: Η απλή εφαρμογή τού κανόνα ,κατά τον οποίο η φυσική επιλογή εξ ορισμού,ευνοεί το γο νότυπο, με την μεγαλύτερη αναλογία πολλαπλασιασμού,και επομένως ευνοεί την μέθοδο τής ασεξουαλικής αναπαραγωγής,αφού μεταξύ άλλων αποφεύγονται τα … «περιττά» άχρηστα στόματα των αρσενικών, δίδει,όπως είπαμε εκ πρώτης όψεως ένα πλεονέκτημα. Το φαινόμενο είναι ανεξήγητο ,ως προς το πώς έγινε η μεταβολή αυτή.Ανεξαρτήτως όμως από τη παραπάνω παρατήρηση, είναι γεγονός ότι,η σεξουαλική αναπαραγωγή,μακροπρόθεσμα εμφανίζει πλεονεκτήματα,κυρίως στο ότι, συνιστά πηγή ποικιλίας,συνιστά για να αντιγράψουμε τον Φρανσουά Ζακόμπ,ένα μηχανισμό που δημιουργεί « το διαφορετικό».Και αυτό είναι σημαντικότατο .Όπως παρατηρεί πάλι ο Ζακόμπ, « ο ανεφοδιασμός με γενετικό υλικό, σε κάθε γενιά επιτρέπει την ταχεία επιβολή των ευνοικών μεταλλάξεων που μεταξύ των οργανισμών ,που στερούνται σεξουαλικό τητας, παραμένουν απομονωμένες.Ενας πληθυσμός που διαθέτει σεξουα λικότητα μπορεί λοιπόν να εξελιχθεί ταχύτερα από έναν πληθυσμό που την στερείται.Μακροπρόθεσμα οι σεξουαλικοί πληθυσμοί, μπορούν να επιζήσουν εκεί όπου οι ασεξουαλικοί θα πέθαιναν.» Παρατηρήθηκε έτσι, σε ορισμένα είδη,που ανήκουν στο ίδιο γένος,από τα οποία το ένα αναπαράγεται σεξουαλικώς και το άλλο ασεξουλικώς,ότι,στην πρώτη περίπτωση, η εξάπλωση τού σεξουαλικού είδους,είναι κατά τρείς φορές ταχύτερη.Πέρα όμως απ΄αυτό,η ποικιλία,εξασφαλίζει την επιβίωση τού πληθυσμού απέναντι στα παράσιτα και τις επιδημίες,σε αντίθεση με την ομοιομορφία.Όπως χαρακτηριστικώς έχει ειπωθεί,η ποικιλία αποτελεί ασφάλεια έναντι τού απροβλέπτου.Τα άτομα που δημιουργούνται μέσω σεξουαλικής αναπαραγωγής,είναι ανθεκτικώτερα,απέναντι στα παράσιτα, που μάστιζαν τους γονείς. Η ποικιλία,το « διαφορετικό» που δημιουργεί ται με την σεξουαλική αναπαραγωγή,(: ο απόγονος δεν είναι ποτέ ακριβώς όμοιος με τους γονείς) είναι παράγοντας επιβίωσης.Ο Whitfield,(ό.π.71) δίνει ως πιθανή εξήγηση,ότι πρέπει ισχυρές επιλεκτικές δυνάμεις να εμπόδισαν την επιτυχία τής αγενούς- ασεξουλακικής- παραγωγής.
ΠΡΟΥΠΟΘΕΣΕΙΣ ΓΙΑ ΤΗΝ ΑΝΑΠΤΥΞΗ ΤΗΣ ΖΩΗΣ.
Η ακoλουθία Fibonacci
Για την ύπαρξη ευφυούς σχεδίου στο συμπαν
Η καθυστέρηση τής εμφάνισης τής ζωής
Αν θέλουμε να σχηματοποιήσουμε τα πράγματα έχουμε ότι, σήμερα υπάρχουν κυρίως,τρεις τουλάχιστον θεωρίες για το πώς προήλθε η ζωή, οι οποίες θα παρατεθούν πολύ περιληπτικά .
Οι Ιλυα Πριγκοζιν και Ιζαμπέλ Στέντζερς στο βιβλίο τους "Τάξη μέσα από το Χάος"(Κέδρος,1986,πρωτοτύπου 1984) σελ.60,γράφουν"...ασφαλώς το πρόβλημα τής προέλευσης της ζωής παραμένει δύσκολο και δεν νομίζουμε ότι επίκειται μια απλή λύση.Ωστόσο με τη νέα οπτική γωνία,,η ζωή δεν φαίνεται πια να εναντιώνεται,στούς ¨κανονικούς" νόμους της φυσικής.,να αγωνίζεται εναντίον τους για να ξεφύγει από την ¨κανονική" μοίρα της να ξεφύγει από την καταστροφή της.Αντίθετα η ζωή φαίνεται να εκφράζει μ 'έναν ειδικό τρόπο,τις ίδιες συνθήκες στις οποίες είναι εγκλωβισμένη,η βιόσφαιρά μας,καθώς ενσωματώνει την μη εθύγραμμη πορεία, των χημικών αντιδράσεων και τις μακράν ισορροπιας,συνθήκες που επιβάλλει στην βιόσφαιρα η ηλιακή ακτινοβολία./
Η υπόθεση τής ΓΑΙΑΣ
Σύμφωνα με είδηση που δημοσιεύθηκε στο διαδίκτυο την 11 Μαρτίου 2017 κατά τον καθηγητή -αστροφυσικού Avi Loeb τού Χάρβαρντ η ανθρωπότητα έχει δεχθεί σημάδια εξωγήινης ύπαρξης και τα αγνόησε. Σύμφωνα με τον Avi Loeb οι περίεργες εκλάμψεις που φτάνουν στη γη τα τελευταία χρόνια και πιο συγκεκριμένα από το 2007 είναι πιθανό να αποτελούν διαρροή από ένα τεράστιο πομπό προηγμένης τεχνολογίας που βρίσκεται στα βάθη του σύμπαντος και δίνει ενέργεια σε διαστημόπλοια για διαγαλαξιακά ταξίδια.
Οι επιστήμονες δεν έχουν προσδιορίσει ακόμα από που προέρχονται αυτές οι «γρήγορες εκλάμψεις ραδιοκυμάτων» (Fast Radio Bursts-FRB), αλλά σύμφωνα με έρευνά που έχει διεξάγει ο καθηγητής Loeb μαζί με τον συνάδελφό του Manasvi Lingam αποδεικνύεται ότι ο άνθρωπος δεν έχει τα μέσα για να δημιουργήσει μια τέτοια τεχνολογία.Οι ίδιοι πιστεύουν ότι τα παράξενα μηνύματα θα μπορούσαν να προέρχονται από έναν τεράστιο ραδιοπομπό τόσο ισχυρό που έχει τη δυνατότητα να μεταφέρει ραδιοκύματα πέρα από τον γαλαξία, καθώς όπως χαρακτηριστικά αναφέρει ο καθηγητής σε δημοσίευμα της Independent, η ενέργεια που αποστέλλεται θα μπορούσε να χρησιμοποιείται για διαστημικά ταξίδια σε ηλεκτρομαγνητικά κύματα, με τον ίδιο τρόπο που ένα πλοίο ταξιδεύει στη θάλασσα.
Πάντως οτιδήποτε και αν είναι αυτό που παράγει τις εκλάμψεις ραδιοκυμάτων είναι γεγονός ότι είναι αρκετά ισχυρό για να μετακινεί κάτι που ζυγίζει εκατομμύρια τόνους και αν αυτό συνέβαινε με φυσικό τρόπο, τότε στη Γη θα λαμβάναμε απίστευτα γρήγορες εκλάμψεις ενέργειας.
Η ΕΞΕΛΙΞΗ
ΔΑΡΒΙΝΟΣ
ΚΡΙΤΙΚΗ ΣΤΗ ΘΕΩΡΙΑ ΤΟΥ ΔΑΡΒΙΝΟΥ.
ΔΙΑΚΡΙΣΕΙΣ ΕΜΒΙΩΝ ΟΝΤΩΝ
ΣΗΜΑΣΙΑ -ΣΚΟΠΟΣ ΤΟΥ ΣΥΜΠΑΝΤΟΣ - ΤΗΣ ΖΩΗΣ
ΑΝΘΡΩΠΙΝΕΣ ΔΙΑΣΤΑΣΕΙΣ ΣΕ ΣΧΕΣΗ ΜΕ ΤΟ ΣΥΜΠΑΝ.
Η ΝΟΗΣΗ –ΕΥΦΥΙΑ-ΣΤΗΝ ΑΒΙΑ ΚΑΙ ΕΜΒΙΑ ΥΛΗ
Θάνατος δεν υπάρχει για κανέναν, παρά μόνο φαινομενικά, ούτε γένεση υπάρχει για κανέναν, παρά μόνο φαινομενικά. Η τροπή της ουσίας σε φύση θεωρείται γένεση, ενώ η τροπή της φύσεως σε ουσία κατά τα αυτά θεωρείται θάνατος. Ούτε γεννιέται αληθινά κάτι ούτε φθείρεται ποτέ, μόνο τη μια γίνεται φανερό και ύστερα γίνεται αόρατο- και το μεν πρώτο συμβαίνει λόγω παχύτητας της ύλης, το δε δεύτερο λόγω λεπτότητας της ουσίας, η οποία είναι πάντα ίδια και απλώς διαφέρει κατά την κίνηση και τη στάση. Διότι αυτό είναι αναγκαστικά το ίδιον της μεταβολής, που δεν γίνεται από κάπου έξω, αλλά το μεν όλον μεταβάλλεται στα μέρη, τα δε μέρη στο όλον λόγω της ενότητας του παντός.
Ο Θάνατος για την Χριστιανική Εκκλησία
Η Χριστιανική θρησκεία,θέλει τον θάνατο ως έσχατο εχθρό, που θα εξαλειφθεί υπό προυποθέσεις «Δει γαρ αυτόν βασιλεύειν άχρις ου αν θη πάντας τους εχθρούς υπό τους πόδας αυτού.Εσχατος εχθρός καταργείται ο θάνατος» (Α΄προς Κορινθίους ΙΕ,25-26) Η Ιουδαική παράδοση θέλει τον θάνατο,ως αποτέλεσμα,συνέπεια ή τιμωρία, εξαιτίας μιάς ανυπακοής,εξαιτίας τού προπατορικού αμαρτήματος.Ετσι ο Απόστολος Παύλος, (Προς Ρωμαίους κεφ.Ε΅12 επ « Διά τούτο ώσπερ δι’ ενός ανθρώπου η αμαρτία εις τον κόσμον εισήλθε και διά τής αμαρ τίας ο θάνατος καί ούτως εις πάντας ανθρώπους,ο θάνατος διήλθεν εφ ω πάντες ήμαρτον κλπ),
ΠΕΡΙΠΤΩΣΕΙΣ ΠΟΥ ΜΟΙΑΖΟΥΝ ΜΕ ΘΑΝΑΤΟ
1.—ανυδροβίωση ( έντονη αποξήρανση σπόρων) κλπ. Τα όντα αυτά δεν δίνουν σημεία ζωής,αλλά αν επανατοποθετηθούν γιά ένα ορισμένο χρονικό διάστημα στο νερό,ξαναρχίζουν να ζούν.Σπόροι μέχρι 100 χρόνια –πράσινα φυτά σε χαμηλή θερμοκρασία,δεν φωτοσυνθέτουν , αλλά αναπνέουν.Πιστεύεται ότι, η κατάσταση αυτή θα μπορούσε να διαρκέσει πολύ περισσότερο σε θερμοκρασίες που πλησιάζουν το απόλυτο μηδέν δηλαδή τους –273 βαθμούς Κελσίου. Αναφέρεται η περίπτωση,βακτηριακών σπορίων που επαναφέρθηκαν στη ζωή,ηλικίας 250.000.000 έτών!!!.
ΑΝΑΓΚΑΙΟΤΗΤΑ ΤΟΥ ΘΑΝΑΤΟΥ-ΕΞΗΓΗΣΗ ΤΟΥ ΘΑΝΑΤΟΥ.
Μυστικιστικές και άλλες απόψεις
`-Πολυάριθμες μυστικιστικές απόψεις βλέπουν την γέννηση και τον θάνατο,ως φάσεις αέναων ανακυκλώσεων που αντιπροσωπεύουν την αδιάκοπη αυτό-ανανέωση ,το χαρακτηριστικό τού χορού τής ζωής.Άλλες απόψεις δίνουν έμφαση στα παλμικά πρότυπα που τα αναφέρουν σαν « άυλες ενέργειες και πολλές απ΄αυτές περιγράφουν την ολονομική φύση τής πραγματικότητας,την ύπαρξη τού όλου, μέσα στο καθένα και τού καθενός μέσα στο όλο,με παραβολές, παρομοιώσεις και ποιητικά σχήματα.»( Capra : Η κρίσιμη κλπ.380) -Μετάβαση σε ένα άλλο επίπεδο ύπαρξης:Την μορφή αυτής τής ύπαρξης αγνοούμε,ή τουλάχιστο δεν δικαιούμαστε να(αποπειραθούμε να) την περιγράψου με.Αν στηριχθούμε στις προθανάτιες εμπειρίες, όπως λ.χ.αυτές που περιγράφονται στο βιβλίο τού Raymond Moody « Life after Life,»η άλλη αυτή ύπαρξη ,θα είναι μια ύπαρξη γαλήνης και ευδαιμονίας. Εκείνοι που « επανήλθαν» στη ζωή,όπως αφηγήθηκαν στον συγγραφέα, εκτός άλλων,είχαν αποβάλει οριστικώς τον φόβο τού θανάτου. (Οι παραπάνω θέσεις δεν θα πρέπει να οδηγήσουν σε αρρωστημένο «έρωτα» προς το θάνατο.Το επίγειο ταξείδι που λέγεται ζωή,είναι πολύτιμο,για τον άνθρωπο,για το Σύμπαν,για Τον Θεό.Οσο είμαστε ζωντανοί, πρέπει να παράγουμε όσο γίνεται περισσότερο έργο. Και συνακόλουθα κάθε προσπάθεια να ζήσουμε περισσότερο, συνειδητά,και σωστά είναι όχι απλώς θεμιτή, αλλά και επιβεβλημένη. Κάθε άνθρωπος είναι μια ελπίδα και την ελπίδα αυτή,δεν δικαιούται κανείς μας να προσπαθήσει να εξαφανίσει ή να μειώσει.Το δώρο που μάς δόθηκε,(:η ζωή,με τις ικανότητες καθενός από μάς,) πρέπει να διαχειριζόμαστε με ταπεινότητα, ευλάβεια,υπευθυνότητα ευγνωμοσύνη και σοφία.Να το αξιοποιήσουμε για το σύνολο,και να το διαβιβάσουμε.Να κατανοήσουμε το γιατί μάς δόθηκε. Σχετικές,με τον θάνατο, προσωπικές εμπειρίες ο γράφων δεν έχει να συνεισφέρει.Μόνον την βαθειά του πεποίθηση,ότι, ο φόβος τού θανάτου, πρέπει να φύγει από το νού τού ανθρώπου,ότι, η ΖΩΗ,στο σύνολό της είναι αθάνατη.Η επίγεια ζωή ίσως να είναι μια σκυτάλη,σ΄ένα αγώνισμα, που κάποιος πεθαίνοντας,την παραδίδει σε κάποιον άλλο,ή σε κάτι άλλο.) Μια άλλη άποψη,που βρίσκουμε στο βιβλίο του Α.Κ.Νάσιουτζικ ( « Το Τραύμα τού Αδάμ») ,είναι καθαρώς μυητική. Σύμφωνα με αυτή η γνώση είναι το τελευταίο στάδιο ενός μυητικού κύκλου: Θάνατος-εξαγνισμός-αναγέννηση –γνώση.Ως συνέχεια δηλαδή τής γνώσης τού πρώτου μυητικού κύκλου, αρχίζει ένας άλλος κύκλος,με τον Θάνατο.Με ισοδύναμη διατύπωση,στην μυητική γλώσσα,η Γνώση οδηγεί στον Θάνατο. ( Πρβλ Εξοδος ΛΓ,20,.«Ου γαρ αν τις ίδη άνθρωπος το πρόσωπον μου και ζήσεται»-) Η υπέρτατη Γνώση ταυτίζεται με την Θέαση τού Θεού,με την ένωση με τον Θεό ,οπότε θα μπορούσε να δεί κανείς τον θάνατο,όχι ως τιμωρία τής Θέασης αυτής, αλλά απλώς ως συνέπεια και ως τον υπέρτατο τερματισμό.Η κατάκτηση τής Γνώσης,που είναι και το τελευταίο, στάδιο ενός μυητικού κύκλου, σηματοδοτεί,ή αν θέλει κανείς είναι,η διάβαση, από έναν τρόπο ύπαρξης σε έναν άλλο πνευματικώτερο.(από το ζωώδες στο γνησίως Ανθρώπινο;)Όπως και σε άλλο σημείο τού σημειώματος αυτού γράφεται,η τελευταία αυτή εκδοχή, θα πρέπει να είναι οικεία για τους Τέκτονες, τουλάχιστον τού Σκωτικού Δόγματος. Στον Γ Βαθμό, τού Τεκτονισμού, τοποθετείται ο Θάνατος- ως απαλλαγή από πρακτικές και καταστάσεις προηγούμενης ζωής-ως πύλη για μια ανώτερη κατάσταση σε κάτι νέο, καλύτερο.Παραπέμπει επίσης, ίσως από άλλον δρόμο στον Κρισναμούρτι. (αναγκαιότητα τού Θανάτου). Είναι ενδιαφέρον να σημειωθεί εδώ,ότι, κατά τον Κλήμη τον Αλεξανδρέα, τα στάδια τής μύησης είναι τέσσερα :Θάνατος, εξαγνισμός, αναγέννηση, γνώση .
Η ΣΚΕΨΗ ΚΑΙ Η ΠΡΟΟΠΤΙΚΗ ΤΟΥ ΘΑΝΑΤΟΥ
Ο ΘΑΝΑΤΟΣ ΚΑΤΑ ΤΗ ΒΙΒΛΟ ΚΑΙ ΑΛΛΑ ΑΡΧΑΙΑ ΚΕΙΜΕΝΑ.
Η ΜΑΚΡΟΒΙΟΤΗΤΑ
O Neil Shubin(o.π..247) γράφει «Δεν είμαστε σχεδιασμένοι για να επιβιώνουμε πέρα από τα 80 έτη,να περνάμε δέκα ώρες την ημέρα καθιστοί και να τρώμε γλυκά,ούτε για παίζουμε ποδόσφαιρο.Αυτή η ασυνέπεια παρελθόντος και παρόντος,έχει ως αποτέλεσμα τα σώματά μας να καταρρέουν με ορισμένους προβλέψιμους τρόπους………σχεδόν όλες οι ασθένειες που μαστίζουν την ανθρωπότητα έχουν κάποια ιστορική συνιστώσα……..Τέσσερες από τις δέκα σημαντικότερες (αιτίες θανάτου)-καρδιοπάθεια διαβήτης,παχυσαρκία και εγκεφαλικά επεισόδια-έχουν γενετική και πιθανότατα ιστορική βάση»
Παράγοντες που ενεργοποιούν τη δράση της τελομεράσης
Ο βιολόγος Λίοναρντ Χείφλικ, ανεκάλυψε το 1965,ότι, διαφοροποιημένα κύτταρα,που διαιρούνται υπό συνθήκες εργαστηριακής καλλιέργειας,δεν μπορούν να διαιρεθούν περισσότερο από πενήντα φορές(: Οριο Χείφλικ) πριν πεθάνουν.Ερευνητές μελετώντας το μήκος των τελεμερών μπόρεσαν με σχετική ακρίβεια να προσδιορίσουν το προσδόκιμο ζωής ωδικών πτηνών στις Σευχέλλες.Συγκεκριμένα ένα τεστ αίματος μπόρεσε να προβλέψει με ανατριχιαστική ακρίβεια τον ρυθμό γήρανσης και ως εκ τούτου το σημείο τού… τέλους τής ζωής άγριων πουλιών. Τεστ μέτρησης τού μήκους των τελομερών εφαρμόζονται ευρέως σε πειραματόζωα ενώ και κάποιες εταιρείες προσφέρουν τέτοιου είδους εξετάσεις έναντι μερικών εκατοντάδων ευρώ σε ανθρώπους που θέλουν να γνωρίζουν πόσο γρήγορα γερνά ο οργανισμός τους.Ο Ντέιβιντ Ρίτσαρντσον, επικεφαλής τής ερευνητικής ομάδας ανεκοίνωσε ότι, «ανακαλύψαμε πως το μήκος των τελομερών αποτελεί καλύτερο δείκτη τού προσδόκιμου επιβίωσης σε σύγκριση με τη χρονολογική ηλικία. Έτσι, μετρώντας το μήκος αυτών των δομών έχουμε έναν τρόπο να εκτιμήσουμε και τη βιολογική ηλικία ενός ατόμου – πόση ζωή έχει ήδη «ξοδέψει».Είμαστε σε θέση να προβλέψουμε με σχετική ακρίβεια πότε ένα πουλί θα πέθαινε.Και συνεχίζει ο Ρίτσαρντσον.: «Ανακαλύψαμε ότι, τα κοντά τελομερή τα οποία κόνταιναν περαιτέρω με ταχείς ρυθμούς αποτελούσαν δείκτη σχετικά με το ότι, το πτηνό θα πέθαινε μέσα σε ένα έτος».Οι ερευνητές ανακάλυψαν επίσης ότι ,τα πτηνά με μακρύτερα τελομερή είχαν σε γενικό πλαίσιο και μεγαλύτερο προσδόκιμο ζωής. Όπως τόνισε ο ίδιος επιστήμονας «μέχρι σήμερα πιστευόταν ότι το ‘ψαλίδισμα’ των τελομερών γινόταν με σταθερό ρυθμό σε όλα τα άτομα καθώς και ότι, το μήκος των τελομερών μπορούσε να αποτελέσει ένα εσωτερικό ρολόι μέτρησης τής χρονολογικής ηλικίας των οργανισμών στη φύση. Ωστόσο, παρότι τα τελομερή κονταίνουν με βάση τη χρονολογική ηλικία, ο ρυθμός με τον οποίον συμβαίνει αυτό διαφέρει μεταξύ ατόμων τής ίδιας ηλικίας. Και αυτό διότι διαφορετικά άτομα βιώνουν και διαφορετικά επίπεδα βιολογικού στρες κατά τη διάρκεια τής ζωής τους, ανάλογα με τις συνθήκες στις οποίες εκτίθενται. (διαδίκτυο 20-11-2012)
Το ένζυμο της Αθανασίας
Την 17 Σεπτεμβρίου 2013 δημοσιεύθηκε στο διαδίκτυο η είδηση ότι μιά πρωτείνη έχει σχέση με τη ζωή και το θάνατο τού κυττάρου.Συγκεκριμένως, ότι κάθε κύτταρο σ΄έναν οργανισμό έχει έναν ανιχνευτή, που μετρά την υγεία τού « εσωτερικού» περιβάλλοντος.Αυτός βρίσκεται στο ενδοπλασμικό δίκτυο( endoplasmic reticulum) που είναι σε θέση να ξεκαθαρίσει το κυτταρικό άγχος( stress) και να ενεργοποιήσει απαντήσεις διάσωσης ή θανάτου για το κύτταρο.Η πρωτείνη Mitofusin 2 (Mfn2) παίζει αποφασιστικό ρόλο,στον ακριβή υπολογισμό,των επιπέδων άγχους,και σχετίζεται με τη διαδικασία επισκευής ή θανάτου των κυττάρων. Όταν οι επιστήμονες αφαίρεσαν την Mfn2 από το κύτταρο υπό καθεστώς κυταρικού άγχους( cell stress,) το ενδοπλασμικό δίκτυο( endoplasmic reticulum) αντέδρασε με υπερ-ενεργοποίηση τής διαδικασίας επισκευής. Ο ερευνητής Juan Pablo Muñoz λέγει ότι η πρωτείνη αυτή, παίζει σημαντικό ρόλο στην κυτταρική βιωσιμότητα,και σχετίζεται με πολλές ασθένειες,μεταξύ των οποίων και ο καρκίνος, Ειδικότερα για τον καρκίνο αποδείχθηκε ότι, τα καρκινικά κύτταρα,έχουν χαμηλό επίπεδο Mfn2 και ότι, αν είμασταν σε θέση να αυξήσουμε τα επίπεδα αυτά,αυτό θα ενίσχυε την απόπτωση, που (απόπτωση) ορίζεται ως μία διεργασία προγραμματισμένου κυτταρικού θανάτου,κατά τη διάρκεια τής οποίας το κύτταρο συρρικνώνεται, το ίδιο και η χρωματίνη, η μιτοχονδριακή μεμβράνη διαρρηγνύεται και το κύτταρο αποδομείται και σχηματίζει αποπτωτικά σώματα, τα οποία φαγοκυτταρώνονται, χωρίς φλεγμονή. Κατά τη διάρκεια της απόπτωσης έχουμε πρωτεϊνοσύνθεση. Η διαδικασία της απόπτωσης είναι καταστροφική και αυτοενισχυόμενη και μη αντιστρεπτή.(Wikipedia)
Στην έντυπη έκδοση της « Ελευθεροτυπίας» της 21 Δεκεμβρίου 2013 και υπό τον τίτλο«Ανέστρεψαν τη μυϊκή γήρανση σε ποντίκια στο Χάρβαρντ» διάβασα την παρακάτω είδηση που μεταφέρω ατούσια.
ΕΙΔΙΚΟΤΕΡΑ H ΕΠΙΣΤΗΜΗ ΓΙΑ ΤΗΝ ΑΘΑΝΑΣΙΑ.
Στο διαδίκτυο δημοσιεύθηκε την 22-12-216 η παρακάτω είδηση.
Ο ΦΟΒΟΣ ΤΟΥ ΘΑΝΑΤΟΥ - ΟΙ ΕΠΙΘΑΝΑΤΙΕΣ ΕΜΠΕΙΡΙΕΣ-ΤΕΛΕΙΩΝΟΥΝ ΟΛΑ ΜΕ ΤΟΝ ΘΑΝΑΤΟ;
Η ΘΙΒΕΤΑΝΙΚΗ ΒΙΒΛΟΣ ΤΩΝ ΝΕΚΡΩΝ ΚΑΙ Ο ΘΑΝΑΤΟΣ
ΕΝΔΙΑΜΕΣΟ
Η υπάρχει και κάτι άλλο ή μόνον κάτι άλλο;
Γιατί να μην είναι όλα πνεύμα;(και τι είναι πνεύμα;) Σε αρχαία σανσκριτικά κείμενα περιγράφεται η φύση τής Πουρούσα,ως υπέρτατης συνείδησης,και τής Τσίτταμ ως νοητικής ύλης,ως βασικών στοχείων στη φύση τής πραγματικότητας.Το ορυκτό,φυτικό και ζωικό βασίλειο, υπάρχουν απλώς ως βαθμίδες τής Υπέρτατης συνείδητότητας, και ο άνθρωπος με την υψηλή του συνειδητότητα, συμμετέχει στο μεγάλο χείμαρρο τής λεπτής αυτής και Υπέρτατης συνείδησης.
ΕΠΙΜΕΤΡΟ ΜΕ ΑΣΥΝΔΕΤΕΣ – ΛΟΓΙΚΩΣ- ΑΠΟΡΙΕΣ
Αγία Τριάδα,/ Βόλος, από………………έως 7-9-2017
Προ-προ-προ-προ………….. Σχέδιο
Εισήγηση για την ομάδα « ΕΛΕΥΘΕΡΙΑ»
ΑΔΙΟΡΘΩΤΟ-ΥΠΟ ΣΥΝΕΧΗ ΑΝΑΘΕΩΡΗΣΗ & ΣΥΜΠΛΗΡΩΣΗ
Ξέρω-το εννοώ- ότι,όσα γράφονται πιό κάτω,(και που συνεχώς συμπληρώνω και διορθώνω) απέχουν όχι απλώς από το τέλειο, το πλήρες,(και το οριστικό τουλάχιστον για μένα)αλλά και από αυτό που θα ήθελα και εγώ.Εκτός άλλων,η κατανομή τής ύλης είναι ελαφρώς απαράδεκτη.Δεν έχω όμως τον χρόνο(και την ικανότητα;) να συμπληρώσω,να διορθώσω,να ταξινομήσω ,να καταλήξω.Τα γράφω λοιπόν έτσι ,με την προσδοκία,ότι, ίσως,αποτελέσουν εφαλτήριο,για κάποιον που θα θελήσει να σταθεί πάνω στα στοιχεία,και στις σκέψεις που τα πλαισιώνουν ,να προχωρήσει,και να θέσει ,στην ομάδα( στην οποία κατά μεγάλο μέρος,οφείλω τη προσπάθεια μου αυτή και τής οποίας,την αγάπη και επιείκεια προεξοφλώ),τα δικά του πλέον συμπεράσματα, τους δικούς προβληματισμούς,τα δικά του ερωτήματα,(που πολλές φορές είναι πιο γόνιμα από τις απαντήσιες).Τα λίγα και ελλιπέστατα αυτά στοιχεία ,όπως τα έχω συλλέξει,έτσι,χύδην, θάταν κρίμα να μείνουν αδιάβαστα, να πάν χαμένα. Όπως και κρίμα θάταν να πάν χαμένα και « ανεκμετάλλευτα» όσα ακούστηκαν στην ομάδα.Ολοι μας,πέρα από κάθε ματαιοδοξία οφείλουμε,να δίνουμε « το κατά δύναμη»(Και ασφαλώς σε όλους τους τομείς) .
ΠΡΩΤΑ ΣΚΟΡΠΙΑ ΣΤΟΙΧΕΙΑ ΓΙΑ ΕΝΑ ΣΧΕΔΙΟ ΓΙΑ ΣΥΖΗΤΗΣΗ ΚΑΙ ΟΜΙΛΙΑ-ΑΠΕΥΘΥΝΟΝΤΑΙ ΣΤΗΝ ΕΠΙΕΙΚΕΙΑ ΤΗΣ ΠΑΡΕΑΣ ΑΠΟ ΤΗΝ ΟΠΟΙΑ ΠΕΡΙΜΕΝΩ ΝΑ ΒΟΗΘΗΣΕΙ
ΤΟ ΚΕΙΜΕΝΟ ΕΙΝΑΙ ΥΠΟ ΣΥΝΕΧΗ ΑΝΑΘΕΩΡΗΣΗ-ΣΥΜΠΛΗΡΩΣΗ
ΠΕΡΙΕΧΟΜΕΝΑ
Εισαγωγή-Βιβλιογραφία……………………………………………………………………….1
Ορισμός Εννοια………………………………………………………………………………… 16
Φύση-Εξήγηση τής ζωής…………………………………………………………………….18
Χαρακτηριστικά τής Ζωής…………………………………………………………………..22
Προυποθέσεις για ύπαρξη ζωής………………………………………………………….56
Πόσα τα έμβια όντα.Η εξαφάνιση ειδών………………………………………………60
Οι φυσικοί νόμοι και η ζωή…………………………………………………………………..67
Ως προς τον χρόνο,τον τόπο και τον ρυθμό ανάπτυξης τής ζωής……. 71
Η πολλαπλή γένεση………………………………………………………………………….. 78
Η Πανσπερμία …………………………………………………………………………………. .79
Οι τρείς κυριώτερες θεωρίες για την ανάπτυξη τής ζωής ………………….89
Ιχνη εξωγήινης ζωής… …………………………………………………..99
Η εξέλιξη και η διαδικασία της ………………………………………………….100
Ο Δαρβίνος …………………………………………………………………107
Οι αντιρρήσεις και επιφυλάξεις για την θεωρία του ……………………….111
Το τυχαίο και η ζωή …………………………………………………………………………125
Η διάκριση των έμβιων όντων …………………………………… …………………120
Σημασία-σκοπός – Σύμπαν…………………………………………………………………121
Ανθρώπινες διαστάσεις και Σύμπαν………………………………………………….124
Νόηση…………………………………………………………………………………………………128
Η διαίσθηση ……………………………………………………………………………………..134
Η ευφυία στα ζώα …………………………………………………… ………….135
Η ευφυία στα φυτά … ………………………………………………… …….143
Η πηγή τού Νού κατά την Μπλαβάτσκυ ………………………………..…………115
Γλώσσα-Νόηση-σκέψη-ύλη …………………………………………… ………..147
Η Γλώσσα και τα ζώα …………………………………………………….162
Ο σημερινός άνθρωπος είναι εξυπνότερος ;……… ………………..162
Τεχνητή Νοημοσύνη-Ρομπότ……………………………………………. …..165
Ο θάνατος …………………………………………………………………...208
Ετυμολογικά… ……………………………………………………………………… …….210
Μυθολογία……… …………………………………………………………………………… .. 218
Αναγκαιότητα τού θανάτου …………………………………………………………….. 218
Σκέψεις και προοπτική τού θανάτου ……………………………………………. 225
Η Βίβλος και αρχαία κείμενα για το θάνατο-Γνώση-Μύηση- θάνατος………………. .228
ΗΜακροβιότητα………………………………………………………………………………….231
Η Πρόβλεψη για τη διάρκεια τής ζωής ………………………………244 επιμήκυνση τής διάρκειας τής ζωής ……………………………… …………… 244
Ζωή μετά θάνατο………………………………………… ……………….250
Η Θιβετανική Βίβλος και ο θάνατος ………………………………………… 259
Σκέψεις για το θάνατο ………………………………..…………………………………….259
Ενδιάμεσο,επίμετρο…………………………………………………………………………….265
ΣΚΕΨΕΙΣ ΕΚΤΟΣ ΘΕΜΑΤΟΣ.
Α.-Το Σύμπαν,η ζωή,όχι μόνον το πώς,αλλά κυρίως το γιατί ,είναι μυστήριο.Και εφόσον το δέχονται (τουλάχιστον όσοι όπως και ο γράφων) ,εφόσον πιστεύουν ότι , προσπάθεια για μια διανοητική προσέγγιση,στο μυστήριο, με τα μέσα που διαθέτουμε είναι αντιφατική προς την παραδοχή αυτή(τού μυστηρίου),και έτσι από την φύση της καταδικασμένη σε αποτυχία, ασχολούνται και ασχολούμαστε με θέματα όπως τα παρακάτω.Προβάλλεται επομένως το ερώτημα και η απορία: Δεν θάταν άραγε απείρως καλύτερο και χρησιμότερο να ασχολούμαστε-αποκλειστικώς,με θέματα καθοριστικά ,προσδιοριστικά τής συμπερι φοράς, δικής μας και των άλλων,έναντι τού εαυτού μας και έναντι τών άλλων ( κάποιος υπεραπλουστέυοντας και περιορίζοντας, θα μιλούσε για θέματα καθημερινότητας);έτσι ώστε –τουλάχιστον η συμβίωσή μας να είναι πιο αρμονική πιο ειρηνική; Είναι λοιπόν χαμένος χρόνος;
Ισως όχι.
Πρώτον γιατί χωρίς να το καταλαβαίνουμε ,και με διαδικασίες όχι εύκολα και πάντοτε κατανοητές, όχι συνειδητές,η ενασχόληση αυτή, επηρεάζει-καθορίζει την συμπεριφορά μας.
Δεύτερον, γιατί έτσι ωθούμαστε να πλησιάζουμε την Αλήθεια, αφού με το να καταλαβαίνουμε τα όρια και τις δυνατότητες τού νού το ατελέσφορο μιάς διανοητικής προσέγγισης (ασφαλώς αναγκαίας για ένα ξεκίνημα και για την ικανοποίηση άλλων αναγκών) , θα αποφα σίσουμε να πορευθούμε στην αναζήτηση ενός άλλου τρόπου προσπέ λασης προς την Αλήθεια,ένος άλλου τρόπου ανόδου και τελείωσης,ενός άλλου δρόμου προς την Γνώση.(Γνώση και τελείωση πρέπει να ηχούν ταυτόσημα)
Τρίτον γιατί (αν δεχθούμε τον Αριστοτέλη),έτσι πορευόμαστε κατά φύση,επομένως ορθά,όπως και πιο κάτω σημειώνεται.
Τέταρτον γιατί,η μελέτη τού φαινομένου,ίσως αποκαλύψει ,( κυρίως με τη διαίσθηση,την ενόραση,τη φώτιση) εκείνο,που κρύβεται πίσω από το φαινόμενο(και που ασφαλώς δεν θα μπορούσε να εκφρασθεί)
Β.-Η Επιστήμη και η κοινή λογική (δεν είναι περιττές,αλλά)δεν μπορούν να εξηγήσουν τα πάντα δεν μπορούν να μάς αποκαλύψουν την πραγματικότητα.
Ετσι :Ο Kant εντοπίζει το πρόβλημα λέγοντας, ότι, η Επιστήμη ερευ νά τα φαινόμενα,δεν μπορεί να μάς μιλήσει για το όντως όν. Ως προς τη φυσική,ο James Stein στο βιβλίο του « Πώς τα μαθηματικά εξηγούν τον κόσμο»(Αβγό 2009) γράφει(αυτό που σχεδόν όλοι δέχονται, δηλαδή) πώς η κοινότητα των φυσικών, δεν έχει καταλήξει ακόμη στο τι είναι πραγματικότητα ενώ ο Dominique Lecourt,στην Εισαγωγή τού βιβλίου τού Victor Weisskopf γράφει « H επανάσταση των κβάντα » αναφερό μενος στην προσπάθεια για τη γνώση, αυτού που θα λέγαμε πραγματι κότητα, τουλάχιστο σε ό,τι αφορά το ατομικό επίπεδο, τονίζει,ότι, καμμιά αναπαράσταση δεν χρησιμεύει πιά, εφόσον οι αναπαραστάσεις είναι δανει σμένες από τον κόσμο μας αυτόν, που διέπεται από τους νόμους τής κλασσικής μηχανικής και από τον οποίο πρέπει να αποσπασθούμε.Και ως προς τα « καθαρά» μαθηματικά (που μερικοί τα θέλουν ως κορύφωση της λογικής) ο Bertrand Russel έλεγε ότι, « αυτά είναι κάτι για τα οποία δεν ξέρουμε γιατί μιλάμε και ότι, αυτό για το οποίο μιλάμε,δεν είναι αλή θεια» , ο Godel ,ο μεγαλύτερος για πολλούς λογικολόγος μετά τον Αριστο τέλη, που εκλόνισε την μαθηματική αυθεντία,με το αξίωμά του, τής μη πληρότητας,έλεγε ότι, τα μαθηματικά αντικείμενα υπάρχουν μακρυά σε μια άλλη διάσταση, ενώ ο Einstein αναφερόμενος στην « αυθεντία» των μαθηματικών έλεγε ότι,στο μέτρο που οι νόμοι των μαθηματικών αναφέρονται στην πραγματικότητα,δεν είναι σίγουροι και στο μέτρο που είναι σίγουροι δεν αναφέρονται στην πραγματικότητα.(: As far as the laws of mathematics refer to reality, they are not certain, and as far as they are certain they do not refer to reality).Γι’ αυτό, και η διαφορά μεταξύ τού θετικιστή Στήβεν Χώκιγκ –που αρκείται στο αν μια εξίσωση ή μια θεωρία του υπηρετείται από την παρατήρηση,-και τού ρεαλιστή Ροτζερ Πενρόζ που ψάχνει να βρεί το πραγματικό.Και γι’αυτό ο καθηγητής θεωρητικής φυσικής,στο Πανεπιστήμιο τού Birmingham, Alastair Rae,μιλώντας για το κοσμικό Σύμπαν,λέγει. « Το Σύμπαν είναι ένα σύνολο συντελούμενων μεταβολών,όπου μοναδική πραγματικότητα είναι οι μεταβολές,ενώ συγχρόνως είναι αδύνατο να γίνει μια συνεπής περιγραφή αυτού που μεταβάλλεται!!!» Και ο Sean Carroll,γράφει(ό.π.177) ότι,η επιστήμη δεν αποδειξξξκνύει πράγματα.
Δεν είναι λοιπόν ικανή και αρκετή για όλα η Επιστήμη..
Οσο για τη κοινή λογική δεν χρειάζεται ιδιαίτερη ανάλυση. Υπενθυμίζουμε ότι ,η σύγχρονη φυσική έχει εγκαταλείψει την δίτιμη λογική τού Αριστοτέλους και ότι, η λογική,όπως τουλάχιστον την έχουμε διδαχθεί στηρίζεται σε αξιωματικές αφετηρίες,που δεν βοηθούν , στην κατανόηση, όχι απλώς τού όντως όντος ,αλλά ούτε και τής σύγχρονης φυσικής πραγματικότητας,όπως σημειώνει ο Claude Allègre.
Και αν όλα αυτά ισχύουν για την γνώση τού λεγόμενου υλικού σύμ παντος,τι να πεί κανείς για την Αλήθεια εκείνη που δεν είναι απάντηση σε ερώτημα,και που εξηγεί την παρουσία μας στον κόσμο αυτό, που εξηγεί το πώς και κυρίως το γιατί τής Δημιουργίας. ………………….;
Γ.-Πρέπει να τονισθεί:Οι στόχοι τού πονήματος δεν είναι μεγαλεπήβουλοι.Ο γράφων δεν έχει την αλαζονική ψευδαίσθηση,ότι, με όσα παρατίθενται, δίδονται (τουλάχιστον άμεσες) απαντήσεις σε προβλήματα και απορίες που ταλαιπωρούν τον σκεπτόμενο άνθρωπο.Οι στόχοι του είναι περιορισμένοι,η εξήγηση που ώθησε τον γράφοντα,να παρουσιάσει τις απόψεις που ακολουθούν,(που αν όχι όλες, τουλάχιστον, στην συντριπτική τους πλειοψηφία,δεν είναι δικές του),είναι απλή:Ότι, δηλαδή,(πέρα από μια εσωτερική ανάγκη) αν παραμερίσουμε ,όπως πιο πάνω σημειώθηκε,το αριστοτελικό,ότι, ο άνθρωπος από την φύση του αρέσκεται στο να μαθαίνει(και επομένως ζεί κατά φύση όταν προσπαθεί να μάθει),πράγμα που ίσως ηχεί ισοδύναμα,μ΄αυτό που οι σύγχρονοι ψυχολόγοι αποκαλούν ορμέμφυτο τής διερεύνησης, ---και για κείνους που βλέπουν αλλοιώς,ότι, αυτό είναι θέλημα και ελπίδα τού Θεού και στόχος τού Σύμπαντος),---αν παραμερίσουμε το ανθρωπικό αξίωμα, για το οποίο γίνεται λόγος σε άλλο σημείο τού σημειώματος αυτού, μένουν και άλλοι αρκετοί λόγοι,οι οποίοι, υπαινικτικά ή και σαφώς, επαναλαμβάνονται και σε άλλα σημεία τού προκείμενου σημειώματος, και στους οποίους λόγους,το εγχείρημα στοχεύει και αποβλέπει.
Δηλαδή:
α.-Να προκαλέσουν ερεθίσματα,και ερωτήσεις.Όπως είπε και ο ντε Σαρντέν,οι ερωτήσεις είναι πιο γόνιμες από τις απαντήσες.(Θα μπορούσε κανείς να προσθέσει ότι, πάμπολες φορές, η ερώτηση έχει μια μεγάλη κινητήρια,μια μυητική δύναμη, είναι στοιχείο διαλογισμού, σκαλοπάτι για την άνοδο,ενώ πολλές φορές οι απαντήσεις,είναι ο θάνατος τού μυαλού).Αλλά η τελευταία αυτή σκέψη εκφεύγει σαφώς από τα πλαίσια τού υποτυπώδους καί ατελέστατου αυτού πονήματος.
β.-Ισως και κάτι άλλο. Να μάς κάνει να καταλάβουμε (όπως και στην αρχή τονίζεται) για καλά,την έννοια τού μυστηρίου, Eνας φυσικός,ο Fred Alan Wolf είπε:.(«Que sait-on vraiment de la realite?» Ariane 2006 p 1) « Το γεγονός ότι,θέτουμε αυτές τις μεγάλες ερωτήσεις ανοίγει την θύρα σε νέους τρόπους τού είναι.Φέρει μια δόση φρέσκου αέρα και καθιστά την ύπαρξη πιό χαρούμενη. Εκείνο που στην ζωή έχει μεγαλύτερη σημασία δεν είναι να είσαι ενήμερος για όλα ,αλλά να αφήνεις μια θέση για το μυστήριο» Και ο Athur Koestler αναφερόμενος στην επιστήμη είπε « Από την στιγμή που ο επιστήμονας,χάνει αυτή την αίσθηση αυτή τού μυστηρίου,μπορεί να είναι ένας εξαίρετος τεχνικός,παύει όμως να είναι ένας σοφός».Και τέλος ο Albert Einstein στο βιβλίο του, Mein Wertbild ( Η δική μου κοσμοθεώρηση) γράφει « Η ωραιότερη εμπειρία που μπορούμε να έχουμε είναι το μυστήριο.Αυτό είναι το βασικό συναίσθημα που κυριαρχεί στην αληθινή επιστήμη.Οποιος δεν το γνώρισε και δεν μπορεί να το θαυμάσει,ούτε να νοιώσει δέος είναι σαν πεθαμένος,σαν ένα σβησμένο κερί, ………………(:The farest things we can experience is the mysterious.It is the fundamental emotion which stands at the cradle of true and science.He who knows it not and can no longer wonder ,no longer feel amazement it is as good as dead,a snuffed –out candle” ).Σε μερικούς είναι αρκετό το μυστήριο τής αιωνιότητας τής ζωής, και ο πόθος τής θαυμαστής υφής τής πραγματικό τητας,μαζύ με μια ολόψυχη προσπάθεια να εννοήσουν ένα τμήμα οσοδήποτε μικρό και εάν είναι τού «Λόγου» που εκδηλώνεται στην φύση.
Και η βίωση αυτή τού μυστηρίου,μέσα από διαδικασίες μυστηριώδεις,θα οδηγήσει σε κάτι άλλο.Σε μια εσωτερική αλλαγή,στον πόθο για την αναζήτηση τής Αλήθειας τής πραγματικότητας, στην επιθυμία πραγμάτωσης,μιάς ζωής,συμβατής και σε αρμονία με την Αλήθεια αυτή, πιο γεμάτης,μιάς ζωής με πραγματική ευτυχία,μιάς ζωής υπεύθυνης, προσανατολισμένης σ’ένα υψηλό στόχο,έτσι που να την δικαιώνει. Και που οδηγεί σε μια ένωση με την Αλήθεια.
γ.- Να μάς βοηθήσει,μέσα από διαδικασίες ή παραδοχές,που εκτίθενται πιο κάτω, στον καθορισμό τής δέουσας ανθρώπινης συμπεριφοράς.
ΖΩΗ-ΝΟΗΣΗ-ΘΑΝΑΤΟΣ
ΒΙΒΛΙΟΓΡΑΦΙΑ
1.-Α.Κ. Νάσιουτζικ «Φυσική και Ανθρωπος.»1964) ιδίως σελ.92 επ.
2.-O ίδιος «Το Τραύμα τού Αδάμ»Κέδρος α’ Εκδ.1971
3.-Εμφάνιση τής Ζωής στην Γή.¨ «Βήμα» 10-3-1974
4.-«Διάλογος» Χειμώνας 1974-1975 Τεύχος 14 σελ.98-99,επίσης 1986/Β σελ.57 « Τα αινίγματα τού Χάους»
5.-Αρθουρ Κέσλερ* « Οι ρίζες τής σύμπτωσης» Χατζηνικολή 1974,ιδίως σελ.81,84,85.
6.-O ίδιος « Ενα φάντασμα στη μηχανή» Χατζηνικολή 1977(πρώτη έκδοση 1967).
7.-Carl Sagan* «Cosmos»Μετάφραση στα γαλλικά Mazarin 1981
8.-Ε.Π.Παπανούτσος* «Πρακτική φιλοσοφία» Δωδώνη 1973 ιδίως σελ.179 επ..
9.-«Ηλιος» -Εγκυκλοπαίδεια
10.-Κ.Πολίτης «Φυσική και Φιλοσοφία» Τομή 1965
11.- «Ιστορία τής Γής» Ανοικτό Πανεπιστήμιο.Κουτσιμπός 1985
12.-Φρέντ Χόυλ* «Τα δέκα
13.-Elie Gourin
«Pourquois la Vie?» F.Sorlot F.Lanore 1986
14.-P.W.Atkins* «Η Δημιουργία» Κάτοπτρο.
15.-Ι.Ευαγγέλου* «¨Ο Εγκέφαλος» Σαββάλα, 1993
16.-Ο ίδιος« Ελληνική Κοσμοθεωρία».Μ.Βερέττας 2008
.17.-Ο ίδιος «Το Θρησκευτικό φαινόμενο» Δωδώνη 1997
18.-Ο ίδιος « Ο Μονισμός» Νέα Σκέψη 1998
19.-Ivar Ekeland *«Το σπασμένο ζάρι» Δίαυλος 1995, ιδίως σελ.127 επ.
20.-«ΠΑΠΥΡΟΣ κλπ» Εγκυκλοπαίδεια.
21.-Γ.Γεωργάτσος «Γένεση και πρώιμη βιοχημική εξέλιξη τής ζωής» Πανεπιστημιακές Εκδ. Κρήτης 2008.
22.-Hubert Reeves* « L Univers a- t-il un sens » (L’ heure de s’ enivrer) Seuil 1986 .μετ. Κέδρος 1988« Η ώρα τής μέθης»Pάππα-Κέδρος 1997.
23.-Ο ίδιος «Μαλικόρν» Κέδρος 1994
24.-Ο ίδιος « Προσμονή μέσα στο άπειρο» Ράππα (Κέδρος 1968
25.-Ε.Ν.Οικονόμου «Η φυσική σήμερα» Πανεπ.Εκδόσεις Κρήτης,1986, ιδίως σελ.28επ.90 επ.
26.-John Randall « Παραψυχολογία» Σύμπαν 1980
27.-Francois Jacob * «Η λογική τού ζώντος» Ράππα1971
28.-Ο ίδιος «Το παιχνίδι τής Εξέλιξης» Τροχαλία 1989(πρωτοτύπου 1981)
29.-J.Bronowski * « The Ascent of Man»Little,Brown and Company,1973
30.-Β.Ξανθόπουλος «Περί Αστέρων και Συμπάντων» Παν.Εκδ.Κρήτης,1985
31.-F.H.T.Rhodes «Η εξέλιξη τής Ζωής»Πορεία 1990(Πρωτοτύπου 1974)
32.-Philippe Kourilsky «DNA» Ράππα-Κέδρος 1987 (Πρωτότυπου 1987)
33.-Frank Tipler” The Physics of Immortality” Anchor Books 1995
34.-Lee Smolin:”The trouble with Physics”Penguin Books” Πρώτη εκδ.2006.
35.-James S.Trefil « Διαλογισμοί το ηλιοβασίλεμα» Τροχαλία 1999, Πρώτη ¨εκδοση Colliers Books ,1988.
36.-Φ.Κάπρα « Η κρίσιμη καμπή»Ωρόρα 1984
37.-Raymond Moody* “ Life after Life”Bantam Books’1975.
38.-Didier van Cauwelaaert “ Karine après la vie”:Albin Michel,2002
39.-Elisabeth Kubler-Ross “ La Mort” France Loisirs. Πρώτη έκδοση 1975
40.-Claude Allègre « Ολίγη επιστήμη για όλους» Πόλις 2004 ( Un peu de science pour tout le monde- Librairie Artheme Fayard 2003)
41.-Σίγκμουντ Φρόυντ «Επίκαιρες παρατηρήσεις για τον Πόλεμο και τον Θάνατο» Επίκουρος 1998(Sigmund Freud “ Zeitgemasses uber Krieg und Tod” και Warum Krieg” S.Fischer Verlag GmbH ,Frankfurt a.M.1974
42.-Δ.Κυριακίδης « Προέλευση τής ζωής: Θεωρίες και πειραματικές προσεγγίσεις»
43.-Neil Shubin « Το ψάρι μέσα μας» Κάτοπτρο 2009.( Your inner fish- A journey into the 3.5. billion-year history of human body 2008 Pantham books)
44.- Lewis Dartnell «Life in the Universe» OneWorld 2009 ”
45.- Francisco J.Ayala «Είμαστε πίθηκοι;»Κάτοπτρο,2011(Am I a monkey?Six big questions about evolution- Johns Hopkins University Press 2010)
46.-Ο ίδιος «Το Δώρο τού Δαρβίνου στην Επιστήμη και τη Θρησκεία» Ενάλιος 2009 (Darwin’s gift to Science and Religion -2007)
47.-Γ.Γραμματικάκης « Η αναζήτηση εξωγήινης ζωής» Εφημερίδα « Θεσσαλία» τής 1-5-2011
48.- Stephen Hawking & Leonard Mlodinov « Το Μεγάλο Σχέδιο»- Νέες απαντήσεις στα έσχατα ερωτήματα τής ζωής,ιδίως σελ.184 επ.-’ Κάτοπτρο 2010( “ The Grand Design –New answers to the Ultimate Questions for Life 2010)
49.-Ed Regis «Ποιος πήρε την καρέκλα τού Αινστάιν ;» Τροχαλία 1995.(Who got Einstein’s Office?)
50.-Ernst Mayer «Τι είναι εξέλιξη»Κάτοπτρο 2005(«What evolution is 2001)
51.-«Ιστορία τής Ανθρωπότητας» Unesco 1970.
52.- -Paul Davies «Θεός καi Μοντέρνα φυσική»
53.- BBC-DVD-HUMAN INSTINCT
54- ARTIFICIAL INTELLIGENCE-DVD- Warner Bros 2001,
55.- David Jefferis «Artificial Intelligence(Robotics and Machine evolution)»Crabtree 1999
56.-Peter Tompkins and Christopher Bird « Η μυστική ζωή των φυτών» Χατzηνικολής 1976(The secret life of plants)
57.-Teillhard de Chardin* « Le Phénomène humain» Seuil 1955.
58.-Μάθιου Αρπερ « Ο Θεός στον εγκέφαλο»ΑΒΓΟ,2007,(Τhe “God” Rart of the Brain,2006)
59.-A.G.Cairns-Smith «Τα Επτά Ιχνη» Κάτοπτρο 1992(Seven clues to the origin of life-Cambridge University Press 1987)
60.-BBC-DVD-PLANET EARTH
61.- -Χανς Γιόνας« Φιλοσοφικές έρευνες και Μεταφυσικές εικασίες»Ινδικτος 2001,(Philisophishe Untersuchungen und metaphysische Vermutungen 1992 Insel Verlag)
62.- J.Douglas Kenyon « Forbidden History» Bear & Company 2005
63.- Daniel Goleman « Η συναισθηματική νοημοσύνη» Πεδίο 2011(Emotional Intelligence 1995)
64.-Αλαν και Σάλυ Λαντσμπουργκ «Εξευρενώντας για Συνδέσμους με το Διάστημα» Δράκων
65.- Μ.Δανέζης-Στρ.Θεοδοσίου «Η Κοσμολογία τής Νόησης» Δίαυλος 2003
66.-« Περισκόπιο τής Επιστήμης» Τεύχος 306/Ιούλ.-Αυγ.2006
67.- -Χρ.Γιανναράς «Το αίνιγμα τού κακού» Ικαρος 2008
68.- Ο ίδιος «Το ρητό και το άρρητο» Ικαρος 2008
69.- Μάκλ Χάνλον « Δέκα Αλυτα μυστήρια» ΑΒΓΟ 2008( Michael Hanlon “10 Questions Science can’t answer (yet)” Macmillan 2007)
70.-Ρομπέρ Μπαρμπώ* « Ο Ελέφαντας που παίζει κορίνες» Ενάλιος 2010(Robert Barbault”Un éléphant dans un jeu de quilles” 2006 Seuil)
71.- Annie Besant «Η εξέλιξη τής Ζωής και τής Μορφής» Θεοσοφικές Εκδόσεις 1990( ομιλίες γύρω στα 1898;)
72.- Abel Rey« L Apogee de la science Technique Grecque Les Sciences de la Nature e de l homme-Les mathematiques d Hippocrate a Platon »Albin Michel 1946
73.- Michel Morange*,« Τα Μυστικά τής Ζωής» Δαίδαλος 2008.
74.-Raymon Moody « Ματιές στην Αιωνιότητα»Διόπτρα 2011( glimpses of eternity 2010)
75.- Merrillee Salmon κλπ. « Εισαγωγή στη Φιλοσοφία τής Επιστήμης» Παν.Εκδόσεις Κρήτης 1998.(Intoduction to the Philosophy of Science –Prentice-Hall Inc.1992)
76.-Ιάσων Ευαγγέλου «Το Πρόβλημα τής Ευθανασίας» Αντ.Σάκκουλα 1999.-
77.-Ο ίδιος « Ο Ανθρωπος και ο θάνατος» Μ .Βερέττας, 2011.
78.-Gottfried Schatz « Πέρα από το γονίδιο» Παν.Εκδ.Κρήτης 201(Jenseits der Gene-Essays uber unser Wessen,unsere Welt und unsere Traueme -Verlag Neue Zurcher Zeitung ,Zurich 2011)
79.- H.Maturana-F.Varela « Το Δέντρο τής Γνώσης» Κάτοπτρο 1992(El arbor del conocimiento 1984)
80.-Erwin Schrodinger « Τι είναι η Ζωή» Τραυλός 1995(“What is Life” Cambridge University Press,1944)
81.-Martin Rees «Το Βιόφιλο Σύμπαν» Liberal Books 2013(Our Cosmic Habitat”Princeton University Press 2001)
82.-Πανεπιστημιακές Εκδόσεις Κρήτης «Εισαγωγή στη Φιλοσοφία της Επιστήμης» 1998
83.- Μάνος Δανέζης-Στράτος Θεοδοσίου «Ετσι βλέπω τον Κόσμο» Δίαυλος 2012
84.-Jim Holt «Why does the World exist» Liveright Publishing Corporation 2013.-
85.-John McCarthy «Οι δυνατότητες τής Τεχνητής νοημοσύνης» ΔΙΑΛΟΓΟΣ 46 1985/Α
86.- A.K.Νάσιουτζικ « Το Σήμερα και το Αύριο» Κέδρος 1982
87.- Διαδίκτυο
88.-Andrew Parker « Το αίνιγμα τής Γενέσεως» Ουρανός 2010( The Genesis Enigma,Doubleday London 2009)
89.--Jared Diamond «Το ανθρώπινο ζώο»Κάτοπτρο 2014(The third Chimpanzee for Young people –On the evolution and future of the Human Animal-Seven Stories Press 2014)
90.- Gerard Cheshire « Η Μικρή Ιστορία μιάς Μεγάλης Ιδέας» Αλεξάνδρεια 2015( A little history of a great idea-2008)
91.- Ιωάν.Πλεξίδας « Η Ανθρωπολογία τού Κακού»Λογείον 2013
92.-Σ.Γκίκας –Ι.Ευαγγέλου «Προσωκρατικοί φιλόσοφοι»Σαββάλας 1995
93.Larry R.Squire-Eric R.Kandel « Μνήμη- Από τον νού στα μόρια»Κάτοπτρο πρώτη ελληνική έκδοση 2012(Memory –From Mind to molecules –Roberts and Company 2009)
94.Michael Corbalis « Στο λαβύρινθο τού μυαλού» Αιώρα 2013(; Pieces of Mind 2011)5.-John Maynard Smith-Eors Szathmary «The Origins of life-From the birth of life to the origins of language» Oxford University Press 1999,Reprinted 2009
96.-Ιωάννης Πλεξίδας «Ανθρωπος και Θάνατος»Λογείον 2015
97.Περισκόπιο τής Επιστήμης,Τεύχος 410
98. Addy Pross «What is Life? How Chemistry becomes Biology» Oxford University Press 2012
99.-Πώλ Ντέιβις «Συμπαντικό Τζάκ-Πότ»ΑΒΓΟ 2007(Paul Davies Cosmic Jackpot 2007.
100.-George Williams « Σχέδιο και σκοπός στη φύση»Κάτοπτρο 2001 (“The Pony fish’s glow” Basic Books 1998)
101.-Albert Jacquard « H επίγνωση των ορίων» Κάτοπτρο 1994 (« Voici le temps du monde fini « Seuil 1991)
102.- Erwin Schodinger« Η φύση και οι Ελληνες.Επιστήμη και Ανθρωπισμός» Ροπή(The Greeks and Nature –Science and Humanity)
103.-Περισκόπιο τής Επιστήμης.Τεύχος 415/Οκτ.2016 σελ.20 επ.(όπου και σχετική βιβλιογραφία)
104.-Sean Carroll “The Big Picture”Duttton 2016
105.-Nick Lane”The Vital Question”w.w.Norton & Company Ltd.2016(First edition 2015)
106.- Βασιλ.Κριμπάς « Κοινωνιοβιολογία» Κάτοπτρο 2007
107.-Amir Aczel «Το τελευταίο θεώρημα του Φερμά»Τροχαλία (Fermat’s Last Theorem 1998)
108.-Ian Stewart « Οι Μυστικοί Αριθμοί»Τραυλός 2003(What shape is a snowflake-Magical numbers in Nature- Ivy Press 2001)
109.Jean Guitton-Grichka Bogdanov- Igor Bogdanov «Θεός και Επιστήμη»Αστάρτη 1999(Dieu et la science 1991
110.Lee Smolin "Χρόνος" Τραυλός" 2016(Time Reborn Spin -networks Ltd.2013)
111.Περισκόπιο της Επιστήμης(Η Βιολογία του 21ου αιώνα)
112. Max Tegmark "Το Μαθηματικό Σύμπαν μας " Τραυλός 2015( Our Universe.My Quest for the Ultimate Nature of Reality-Max Tegmark 2015)
113.-Στ.Τραχανας"Το Φάντασμα τής Οπερας" Παν.Εκδ.Κρήτης 2016
114.-Yuval Noah Harara "Sapiens" Αλεξάνδρεια 2105(Πρωτοτύπου 2014)
115.--John Searl " Νους,Εγκέφαλος και Επιστήμη"Παν.Εκδ.Κρήτης 1994( Minds,Brain and Science John Searl and Harvard University Press 1984) ιδίως σελ.25 επ.
116.M.Ruse "O Δαρβίνος και οι επικριτές του"Ροπή 2017.(Darwinism and its discontents-Cambridge University Press 2006)
ΟΡΙΣΜΟΙ -ΕΝΝΟΙΑ-
:
Για ν΄αντιληφθεί κανείς τη δυσκολία ενός κοινώς αποδεκτού ορισμού, σημειώνουμε πώς το 2002 στο βιβλίο τού Radu Popa « Necessity and Probability –Searching for the definition and Origin of life» παρατίθενται σαράντα ορισμοί που όπως παρατηρεί και ο Abby Pross είναι πολλές φορές ασύμβατοι μεταξύ τους αν μη και αντιφατι κοί. Πριν από αρκετά χρόνια, ο Carol Cleland καθηγητής φιλοσοφίας στο Πανεπιστήμιο τού Colorado ,και ο Christopher Chyba, αστρονόμος στο Πανεπιστήμιο τού Princeton, διετύπωσαν την άποψη ότι,η προσπάθεια να ορίσουμε τι είναι ζωή,χωρίς να έχουμε κατανοήσει τι είναι Ζωή,είναι σαν να τοποθετούμε την άμαξα μπροστά από το άλογο!
Ανεξάρτητα όμως από τις παραπάνω δυσκολίες, παραθέτουμε μερικούς από τούς ορισμούς που έχουν διατυπωθεί.Βοηθούν στην προσέγγιση στο παράδοξο( ..το θαύμα;) που λέγεται Ζωή,ή τουλάχι στον στο να κατανοήσουμε τι Δεν είναι(κατά κοινώς-;- παραδεκτά) ζωή, με την παρατήρηση ότι , Ζωή είναι πολλά πράγματα συγχρόνως ,χωρίς κανένα απ΄αυτά,να είναι από μόνο του ζωή.
Ετσι έχουμε :
1. Η Ζωή είναι μια δυναμική κατάσταση τής ύλης, που είναι οργανωμένη σε πληροφορία. (Κατά τον Γερμανό φυσικοχημικό Μάνφρεντ Αιγκεν),
2.Ζωή είναι ένα αυτοσυντηρούμενο σύστημα χημικό,ικανό να υφίστα ται δαρβίνεια εξέλιξη (Η δαρβίνεια εξέλιξη οφείλεται σε σφάλματα που εμφανίζονται στην έκφραση τής πληροφορίας-σ’ αυτήν οφείλεται η ποικιλότητα τής ζωής (Γεωργάτσος ό.π.σελ.13). Στον ορισμό αυτό,που προτάθηκε από τη ΝΑΣΑ,ο Abby Pross ασκεί κριτική παρατηρώντας,ότι, εξέλιξη εμφανίζουν όχι οι ατομικές έμβιες μορφές (που το μόνον που μπορούν να κάνουν είναι να αναπαράγονται ή να αποθάνουν) αλλά μόνον οι πληθυσμοί,πέρα από το ότι, ορισμένα έμβια όντα δεν μπορούν να αναπαράγονται.Ετσι ένας πληθυσμός από μουλάρια δεν μπορεί να υποστεί δαρβίνεια εξέλιξη.
3.Ζωή ενός συστήματος σημαίνει ,ότι, το σύστημα έχει την ιδιότητα –μέσω απόλυτα προσδιορισμένων διαύλων- να μεταβιβάζει ποσότητες ενέργειας ή υλικού, που περιέχει συμπυκνωμένο,τεράστιο όγκο πληροφοριών,που ο κάθε οργανισμός συλλέγει με τη μορφή κωδικοποιημένων σημάτων ενέργειας, τα οποία αφού τύχουν επεξεργασίας, επανεκπέμπονται με τη μορφή νέων σημάτων, μέσω προκαθορισμένων καναλιών ,οδηγουμένων σε κέντρα τα οποία ενεργοποιούμενα προκαλούν μια εσωτερική αναδιοργάνωση τού συστήματος που βοηθάει την διατήρηση τής ακεραιότητάς του.Ο ορισμός αυτός,που δεν περιορίζεται σε γηίνα πρότυπα, διατυπώθηκε από τον Ρώσο μαθηματικό Α.Λιαπούνωφ (Μ.Δανέζης-Στρ.Θεοδοσίου «Η Κοσμολογία τής Νόησης» Δίαυλος 2003,σελ.223)
4.Ο Μπαρμπώ θέλοντας να χαρακτηρίσει την βασική δομή τής ζωής βλέπει σ’ αυτήν « έναν αρχιτέκτονα,το DNA, και τις εργάτριες τις πρωτείνες ……….( και από άλλη σκοπιά) οργανικά μόρια που είναι ικανά να αυτό-αντιγράφονται»
5.Κατά τους Δανέζη-Θεοδοσίου( ό.π.211) « ..ζωή μπορούμε να ονομάσουμε τη δυνατότητα τής υλικής μας υπόστασης να μεταβάλλει την ενεργειακή της ικανότητα.Αυτό σημαίνει αυτόματα μια δυνατότητα αυξομείωσης τής διάστασης χρόνος,που εγκλείουμε αοράτως μέσα μας….Η έννοια τής γέννησης,τής εμφάνισης δηλαδή,μιάς υλικής πραγματικότητας,από το αισθητό τίποτε,δεν είναι παρά μια καμπύλωση τού χώρου,πέραν κάποιου ορίου.Η καμπύλωση αυτή μπορεί να γίνει αισθητή και λογικά αντιληπτή,σαν κάποια περιοχή,αυξημένης πυκνό τητας ενέγειας,που γύρω της σχηματίζεται κάποιο πεδίο βαρύτητας. Η έννοια τής ανάπτυξης μιάς υλικής ύπαρξης,είναι ταυτόσημη με την έννοια τής αύξησης τής καμπυλότητας, τού χώρου και με την έννοια τής αύξησης τής ενεργειακής πυκνότητας»
6. Ζωή είναι απλώς ένα ιδιαίτερο σύστημα οργανωμένης αστάθειας.
ΦΥΣΗ -ΕΞΗΓΗΣΗ ΤΗΣ ΖΩΗΣ
Διατυπώθηκαν βασικώς, δύο αντίθετες απόψεις ως προς το πρόβλημα τής φύσεως τής ζωής,η μηχανοκρατία και ο βιταλισμός (Υπάρχει και μια ενδιάμεση τρίτη).
1.—Κατά την μηχανοκρατία,όλα τα έμβια όντα εξηγούνται πλήρως μέσω των φυσικών και χημικών νόμων.Οι οργανισμοί κατ αυτήν, είναι μηχανές,χωρίς βεβαίως η θεωρία αυτή,να παρέχει μια σχετική πλήρη εξήγηση--πού προσδοκά ότι, κάποτε θα δοθεί-- και που κηρύσσει ότι, η αληθινή επιστημονική βιολογία, δεν έχει την ευχέρεια να δεχθεί άλλη υπόθεση.
Σήμερα που η φυσική τείνει να εγκαταλείψει την προηγούμενη μηχανιστική της θέση,είναι περίεργο και αντιφατικό να προσκολλάται κανείς ,--σ΄ό,τι έχει σχέση με την βιολογία,-- στην Μηχανοκρατία.Ο θεωρητικός φυσικός Ντέηβιντ Μπόμ ,τονίζει και αποδοκιμάζει το φαινόμενο αυτό που θεωρεί παράξενο. (Ράνταλ.όπ.329).
Εχει συναφώς σημειωθεί,ότι,τα έμβια συστήματα, παρόλο που μοιάζουν όλο και περισσότερο με τα τεχνητά συστήματα των υπολογιστικών μηχανών,αποτελούν « αυτοποιητικές μηχανές» σε αντίθεση με άλλα οργανωμένα συστήματα,που δεν είναι παρά «αλλοποιητικές μηχανές»,που έχουν ως προιόν τής λειτουργίας τους,κάτι εντελώς ανεξάρτητο από τις ίδιες. Ο J.Monod, ομολογεί, πώς, δεν είναι απόλυτα ευχαριστημένος με την ανακάλυψη βασικών παγκόσμιων μηχανισμών για την ζωή( Ραντάλ 344).Δέχεται ότι ,είναι υπερβολικά δύσκολο να φαντασθεί από πού (: θα μπορούμε να προσθέσουμε και το πώς) προήλθε ο Κώδικας με τον οποίο μεταβιβάζονται οι πληροφορίες που περιέχονται σ΄ένα ζωντανό οργανισμό στους απογόνους μέσω ενός γενετικού κώδικα,που σημειωτέον είναι παγκόσμιος, με την έννοια ότι , είναι ο ίδιος σε όλους τους ζωντανούς οργανισμούς.Οπως ο ίδιος γράφει η ανακάλυψη των παγκόσμιων μηχανισμών που είναι βασικοί στις ουσιαστικές ιδιότητες των έμβιων όντων, είναι πολύ πιό δύσκολο απ΄ό,τι φαινόνταν τα προηγούμενα χρόνια.
2.—Κατά τους βιταλιστές,δεν υπάρχει πιθανότητα, μιάς πλήρους μηχανικής εξήγησης,των ζωντανών οργανισμών.Υποστηρίζουν ότι , στην ζωντανή ύλη υπάρχει κάτι ξεχωριστό,που τοποθετείται πάνω από το επίπεδο τής απλής μηχανής. Σ΄αυτό το ξεχωριστό οι βιταλιστές,έχουν δώσει πολλά ονόματα,όπως εντελέχεια,élan vital, vis essentialis,vital force. Ο Teilhard de Chardin,εύστοχα παρατηρεί,ότι,στο ζωντανό, υπάρχει κάτι,πέρα από τα μέρη,που το αποτελούν.
Στο πεδίο τής ιατρικής, οι ιδέες οδήγησαν τους βιταλιστές στην υπόθεση,ότι, ο ζωντανός ιστός,περιέχει μια έμφυτη θεραπευτική δύναμη την vis Medicatrix Naturae, έτσι που το καθήκον τού γιατρού, είναι όχι τόσο να θεραπεύσει τον ασθενή ( απέξω) όσο το να αποκαταστήσει,τις ορθές συνθήκες για να λειτουργήσει η δύναμη αυτή.( από μέσα).Η άποψη αυτή,θυμίζει «ανατολικές-ολιστικές» σκέψεις, κατά τις οποίες ο θεραπευτής ,προσπαθεί με τη βοήθεια τού ασθενούς να αποκαταστήσει την διαταραχθείσα ισορροπία τού οργανισμού,πού εμφανίζεται ως ασθένεια.Ο A.G.Cairns-Smith, που σπούδασε χημεία,καθηγητής-ερευνητής, στο Πανεπιστήμιο τής Γλασκώβης,αφού παραδέχεται ότι, «…………και σήμερα υπάρχουν αξιοσέβαστοι επιστήμονες,κυρίως φυσικοί, που θέλουν τη ζωή να είναι κάτι περισσότερο από μηχανή»,συνεχίζει λέγοντας ότι, « και για κείνους, που το αρνούνται (όπως και ό ίδιος ) πρέπει να γίνει δεκτό, ότι, οποιοδήποτε είδος οργανισμού,μπορούμε να διανοηθούμε,πρέπει να εμπεριέχει κάποιου τύπου μηνύματα,και τον εξοπλισμό για την ανάγνωση και ανατύπωσή τους,………. μοιάζει να είναι εφοδιασμένος με εξοπλισμό,και κατά συνέπεια θα χρειάζονταν ένα θαύμα (ή κάτι παρόμοιο) ώστε να γίνει δεκτή η εμφάνιση τού πρώτου οργανισμού τού είδους του,(60)» και καταλήγει λέγοντας,ότι, «,παραμένει το γεγονός,ότι, η ζωή είναι ένα εξαιρετικό συμβάν,ένα γεγονός μικρής πιθανότητας,ένα στατιστικό άλμα,και ότι, με τον τρόπο αυτό, εξακολουθεί να υπάρχει ένα ίχνος μαγείας…………..»
Κατά τον Abel Rey ( ό.π.145) η θεωρία τού Ιπποκράτη αποκαλείται συνήθως βιταλιστική και από μια άποψη ορθώς, παρόλο που ο Ιπποκρά της,δεν εξετάζει τη ζωή αυτή καθεαυτή,αλλά σε σχέση με το ανθρώπινο σώμα .Ο Ιπποκράtης δεν ενδιαφέρεται παρά μόνον για το ζωντανό σώμα ,που πρέπει να θεραπεύσει ή να διατηρήσει σε καλή υγεία.
3-Τρίτη ενδιάμεση θεωρία, σε αντικατάσταση και τής μηχανοκρατίας και τού βιταλισμού,είναι η θεωρία των γενικών συστημάτων τού Bertalanfy ,που καθορίζει τους νόμους που κυβερνούν τον έμβιο κόσμο σαν ένα σύνολο.Αντίθετα με τους μπηχεβιοριστές, για τους οποίους ο οργανισμός είναι ένα παθητικό σύνολο,που ανταποκρίνεται παθητικώς,στα εξωτερικά ερεθίσματα,ο Μπερταλάνφυ τον βλέπει σαν ένα ενεργό σύστημα.Κατά τις απόψεις του,τόσο οι μηχανοκράτες όσο και οι βιταλιστές κάνουν το λάθος να βλέπουν τον ζωντανό οργανισμό σαν ένα σύνολο μερών και μηχανόμορφων δομών, και δεν λαμβάνουν υπόψη τους τις δομές εκείνες, που χαρακτηρίζουν και ξεχωρίζουν τους ζώντες οργανι σμούς από τα μη έμβια όντα,δηλαδή,οργάνωση, τάξη και αυτορρύθμιση.
Παρόλο που μπορεί να υποστηριχθεί ότι ,η πλειοψηφούσα άποψη στην βιολογία είναι η μηχανοκρατία,πρέπει να τονισθεί,ότι, η παντοκρατορία της έχει αρχίσει να κλονίζεται.Ηδη από το 1966,σ΄ένα συνέδριο, που οργάνωσε το Ινστιτούτο Ανατομίας και Βιολογίας,Wistar, στη Φιλαδέλφεια,ο Πρόεδρος του ανεγνώρισε ότι, η αποκαλούμενη νεοδαρβινική θεωρία, αντιμετωπίζεται από πολλούς ,με μιά δυσαρέσκεια.Οι ίδιες αμφισβητήσεις κατά τής μηχανοκρατικής άποψης εκδηλώθηκαν και σ’ένα άλλο συνέδριο,που έγινε λίγο αργότερα στο Αλμπαχ, στο οποίο πήραν μέρος, βιολόγοι αντίθετοι, με τον νεοδαρβινισμό.
`
Ο Freeman Dyson είναι φυσικός,όχι βιολόγος. Ακολουθώντας το παράδειγμα τού Schrödinger, γραψε ένα βιβλίο σχετικό με την καταγωγή τής ζωής.Διευκρινίζει ότι, εισφέρει μια υπόθεση,όχι μια θεωρία.Ορίζοντας την ζωή,ως αποτελούμενη τόσο από μεταβολισμό(Stoffwechsel) δηλαδή ως κάθε χημική διαδικασία που γίνεται στα κύτταρα, όχι ακριβώς ως κατευθυνόμενη γενετικώς ,όσο και αντιγραφή,θέτει το μεγάλο ερώτημα αν η ζωή,άρχισε μονομιάς σ΄ένα οργανισμό ικανό ταυτόχρονα και για μεταβολισμό και για αντιγραφή,ή αν η ζωή εμφανίστηκε δύο φορές,με δύο διαφορετικά είδη,ένα ικανό για μεταβολισμό χωρίς ακριβή αντιγραφή και ένα άλλο ικανό για αντιγραφή χωρίς μεταβολισμό. (: η πλειοψηφούσα άποψη θέλει ότι, η ζωή ξεκίνησε με την αντιγραφή μορίων ,προδρόμων των σύγχρονων γονιδίων) Με την δεύτερη αυτή ιδέα ασχολείται στο βιβλίο του,παραδεχόμενος ότι, ενδεχομένως σφάλλει ,αλλά πιστεύει πώς, η υπόθεση του μπορεί να βοηθήσει στην διερεύνηση τού θέματος, παραδεχόμενος το βασικό μυστήριο ότι, δηλαδή δεν γνωρίζουμε ένα σαφώς προσδιορισμένο δρόμο που οδηγεί από ένα μείγμα «σκουπιδιών»( : ένας σάκκος με σκουπίδια δηλαδή ένα πλάσμα με μια μεμβράνη με ακάθαρτο νερό,πού σε διάστημα ενός δισεκατομμυρίου ετών ή ίσως και περισσότερο άρχισε να αντιγράφεται)μέχρι το οργανωμένο κύτταρο (: the basic mystery remains We don’t have a clearly defined chemical path from a mixture of garbage to an organized cell.) Και υποθέτει τρία στάδια: Την αρχική μεταβολική ζωή,ακολοθούμενη από την παρασιτική ζωή τού RNA και τέλος την πρωτεινική ζωή.Οικοδομεί ένα μαθηματικό πρότυπο ,που προτείνει,πώς θα μπορούσε να έχει ξεκινήσει η ζωή από το Χάος μέχρι την οργανωμένη μεταβολική δραστηριότητα σε ένα πληθυσμό μορίων με χιλιάδες μονάδες των να πραγματοποιούν το άλμα σπό την αταξία στην τάξη κατά τρόπο λογικώς πιθανό.
O Addy Pross θέλει τη ζωή ως αποτέλεσμα δικτύου χημικών αντιδράσεων που αναδύονται από ένα συνεχή κύκλο αντιγραφής, μεταλλάξεων,πολυπλοκότητας και επιλογής.Γι αυτόν ειδικότερα,η ζωή στη Γή προήλθε, από μια τεράστια κινητική δύναμη μιάς πράξεως ανιτιγραφής και η αβιογένεση και η βιολογική εξέλιξη είναι μια χημική διαδικασία και μια πορεία προς μια δυναμική κινητική σταθερότητα.
ΧΑΡΑΚΤΗΡΙΣΤΙΚΑ ΤΟΥ ΖΩΝΤΑΝΟΥ- ΔΙΑΚΡΙΣΕΙΣ ΖΩΝΤΑΝΟΥ ΑΠΟ «ΝΕΚΡΟ».
Α.Γενικές παρατηρήσεις-απόψεις.
1.-Σαφή όρια μεταξύ έμψυχου και άψυχου δεν υπάρχουν. Ετσι και ο Oparin κατά τον οποίο δεν υπάρχει θεμελιώδης διαφορά ανάμεσα σε ένα ζωντανό οργανισμό και την μη έμβια ύλη. Ο πολύπλοκος συνδυασμός των εκδηλώσεων και των ιδιοτήτων που είναι χαρακτηριστικές τής ζωής προέκυψαν μέσα από μια διαδικασία εξέλιξης τής ύλης. Ο Grichka Bogdanov,βλέπει (ό.π.56) τη διαφορά ανάμεσα στο ζωντανό και το άψυχο ότι, το πρώτο είναι απείρως περισσότερο δομημένο από το δεύτερο,ότι το πρώτο είναι απείρως πιο πλούσιο σε πληροφορίες από το δεύτερο.
Oμοίως ο Τ.ντε Σαρντέν δεν παραδέχεται όρια ανάμεσα στο αδρανές και το ζωντανό.Κατ΄αυτόν- ένα είδος ψυχισμού υπάρχει σε κάθε σωματίδιο τής ύλης.Η ζωή προυποθέτει την προBogdaζωή(Υλη),σαν ένα δέντρο).
• Ριζα: Προζωή(«ύλη»)
• Κορμός: Ζωή(Νόηση-ένστικτο-τροπισμός
2.-Κατανόηση τού τι είναι ένα έμβιο σύστημα σημαίνει ότι, γνωρίζω τις σχέσεις που οφείλουν να υφίστανται ανάμεσα στα μέρη του για να υπάρχει ως ξεχωριστή μονάδα.
3.- Κατά τον διαλεκτικό υλισμό η ζωή θεωρείται μια μορφή κίνησης τής ύλης, η οποία είναι διαφο¬ρετική από τα υλικά τού ανόργανου κόσμου.
4.-Ο γενετικός μηχανισμός είναι ο ιδιος σε όλα τα δημιουργήματα, σε όλους τους οργανισμούς.( Bλ.και το κεφάλαιο για το DNA) Το σύνολο των γονιδιων είναι το software(λογισμικό) το κύτταρο το hardware.
5.- Ο Καντ περιγράφει την ζωή ως την εσωτερική αρχή τής δράσης, ο Χέγκελ ως παγκόσμια αιτία, οι βιταλιστές ως vita vitalis, οι νεο-βιταλιστές ως την επικρατέστερη ιδέα και οι υλιστές ως κάτι που αποτελείται από ύλη. Ο μηχανιστικός υλισμός μιλάει για απλές φυσικές και χημικές αντι¬δράσεις -τις οποίες οι φυσικοί, χημικοί ή βιολόγοι καταλαβαίνουν καλύτερα-αλλά ούτε κι αυτός ο ορισμός είναι πλήρης. Ο Πλάτων ως χαρακτηριστικό τού ζωντανού βλέπει την ψυχή. Οτιδήποτε είναι ζωντανό ή έχει ζωή, εμπεριέχει μέσα του ψυχή, το αθάνατο πνεύμα.-Ο Αριστοτέλης μιλάει για Εντελέχεια.(βλ.Παράρτημα) Δέχεται επίσης ότι, η δομή τού ζωντανού οργανισμού,υπήρχε κάπου σε κάποια ιδανική μορφή,πριν από την πραγματική της ανάπτυξη (: «το άγαλμα υφίσταται στο νού τού γλύπτη,πριν πάρει μορφή στο μάρμαρο»).Κατά τον ίδιο ένα είδος ψυχής,που είναι θεία, είναι αυτή που οργανώνει το σώμα,και κάνει τη διάκριση, ανάμεσα στο έμβιο και το άβιο. Η εντελέχεια εξηγεί την αλληλεπίδραση τής ύλης με τελικό αποτέ¬λεσμα την κίνηση που κινεί το σώμα
3.-Ως χαρακτηριστικό τού ζωντανού βλέπουμε την εξέλιξη. Με την έννοια ,ότι ,για εξέλιξη μιλάμε μόνον σε αναφορά με το έμβιο κόσμο(: για κείνους που δέχονται ποιοτική διαφορά μεταξύ έμβιου και άβιου και όχι απλώς διαφορά ποσοτική και δομής) -άποψη όχι σύμφωνη με Θεοσοφικές παραδοχές, (που δεν έχουν όμως επιστημονική στήριξη) που βλέπουν την εξέλιξη `Ο Paul Davieς,αναφερόμενος ειδικότερα στην πολυπλοκότητα γράφει:(ό.π.280) «Πολλά μη έμβια συστήματα …..η πορεία τους προς την πολυπλοκότητα, είναι τελείως αυθόρμητη χωρίς να εμπλέκονται δαρβινικοί μηχανισμοί της ποικιλότητας και τής φυσικής επιλογής.Οι νιφάδες του χιονιού για παράδειγμα σχηματίζουν περίτεχνες εξαγωνικές μορφές .Κανείς δεν υποστηρίζει φυσικά ότι οι νιφάδες του χιονιού διαθέτουν γονίδια,ούτε όμως και κάποιον ευφυή σχεδιαστή.Αυτοοργώνονται…αυθόρμητα. Αυτού του είδους η μη δαρβινική εξέλιξη μέσω της αυτοοργάνωσης,είναι σηνήθης στη φυσική ,τη χημεία την αστρονομία ,τις επιστήμες της Γής,ακόμη και στο Ιντερνετ.Θα μου προξενούσε μεγάλη έκπληξη εάν ο μηχανισμός αυτός δεν εντοπιζόνταν πουθενά και στη βιολογία,μοπορεί όμως να κάνω λάθος. Ακόμη όμως και ένα έχω δίκαιο ,αυτό δεν σημαίνει ότι καταρρίπτεται ο δαρβινισμός,αλλά ότι θα έχουμε ανακαλύψει ένα ακόμη στοιχείο του εξελίκτικού μηχανισμού. »
Υπό την ευρεία έννοια των μεταβολών που καθορίζονται από την φυσική επιλογή ,η εξέλιξη αφορά και μη ζώντα συστήματα,για παράδειγμα σε ομάδες αλληλεπιδράσεων χημικών αντιδράσεων.( Ετσι και P.Whitfield ό.π.47).Για την περίπτωση αυτή δεν γίνεται λόγος στο προκείμενο πόνημα.
Αλλά:
Ο Paul Davieς,αναφερόμενος ειδικότερα στην πολυπλοκότητα γράφει:(ό.π.280) «Πολλά μη έμβια συστήματα …..η πορεία τους προς την πολυπλοκότητα, είναι τελείως αυθόρμητη χωρίς να εμπλέκονται δαρβινικοί μηχανισμοί της ποικιλότητας και τής φυσικής επιλογής.Οι νιφάδες του χιονιού για παράδειγμα σχηματίζουν περίτεχνες εξαγωνικές μορφές .Κανείς δεν υποστηρίζει φυσικά ότι οι νιφάδες του χιονιού διαθέτουν γονίδια,ούτε όμως και κάποιον ευφυή σχεδιαστή.Αυτοοργώνονται…αυθόρμητα. Αυτού του είδους η μη δαρβινική εξέλιξη μέσω της αυτοοργάνωσης,είναι σηνήθης στη φυσική ,τη χημεία την αστρονομία ,τις επιστήμες της Γής,ακόμη και στο Ιντερνετ.Θα μου προξενούσε μεγάλη έκπληξη εάν ομηχανισμός αυτός δεν εντοπιζόνταν πουθενά και στη βιολογία,μοπορεί όμως να κάνω λάθος. Ακόμη όμως και ένα έχω δίκαιο ,αυτό δεν σημαίνει ότι καταρρίπτεται ο δαρβινισμός,αλλά ότι θα έχουμε ανακαλύψει ένα ακόμη στοιχείο του εξελίκτικού μηχανισμού. »
Υπό την ευρεία έννοια των μεταβολών που καθορίζονται από την φυσική επιλογή ,η εξέλιξη αφορά και μη ζώντα συστήματα,για παράδειγμα σε ομάδες αλληλεπιδράσεων χημικών ανιδράσεων.( Ετσι και P.Whitfield ό.π.47).Για την περίπτωση αυτή δεν γίνεται λόγος στο προκείμενο πόνημα.
(Πάντως σχετικώς με την απροσδιοριστία ως χαρακτηριστικό τού ζωντανού,ας γίνει και μια αναφορά στην θεωρία τού Χάους,κατά την οποία στην φύση βασιλεύει η απροσδιοριστία ,αρρυθμία και αλογικότητα,…….ότι,στο ζωντανό έχουμε μια μετάβαση από την ευρυθμία στο Χάος……ότι, το Χάος φαίνεται να καραδοκεί παντού (Βλ.και Ivar Ekeland¨ «Το Χάος» Dominos 1996 ..και J.Gleick :” CHAOS ,Viking 1987-).Ισως τελικώς, η συνείδηση,ο νούς,ο Ανθρω πος,να είναι οι παράγοντες που οδηγούν την πορεία και καθορίζουν το αποτέλεσμα πράγμα που αν είναι έτσι, συνεπάγεται την μεγάλη αλλά και μεγαλειώδη ευθύνη τού-ελεύθερου- Ανθρώπου.
5.-Εχει υποστηριχθεί,ότι, χαρακτηριστικό τού βιολογικού συστήμα τος,είναι και η πολυπλοκότητα( ότι,είναι πολύπλοκο σύστημα) στη δομή του. O Albert Jacquard (ό.π.80 επ.) ομιλεί για πολυπλοκοποιητική ορμή,που την βλέπει μάλιστα πολύ αργή αφού για δέκα δισεκατομμύρια χρόνια,δεν είχε ουσιωδώς αναπτυχθεί,πράγμα που αποδίδει στο ότι, η ορμή αυτή δεν έχει στόχο. Κατά τον ίδιο για τα αντικείμενα που είναι προικισμένα με ορμή η πολυπλοκότητα έγινε μονόδρομος .Ο Addy Pross απαντώντας στο ερώτημα τι ακριβώς είναι η πολυπλοκότητα, (ό.π.184)--- γι’ αυτόν η ζωή είναι ένα πολύπλοκο δίκτυο χημικών αντιδράσεων---την τοποθετεί στη δημιουργία δικτύων. Είναι αλήθεια ότι,στη φύση υπάρχουν άφθονες δομές με πάρα πολλά άτομα.Λ.χ.ένας κρύσταλλος(ασχολούμαστε πιο κάτω με το θέμα πολλαπλασιασμού τού κρυστάλλου) ενός πετρώματος, έχει χαρακτηριστικά με εξαιρετικό ενδιαφέρον.Αλλά οι κρύσταλλοι αυτοί,δεν μπορούν να συνδυαστούν σε ανώτερες δομές,όπως τα ζωντανά, με αποτέλεσμα μεγαλύτερη πολυπλοκότητα.Η ανόργανη ύλη σε μεγάλες ποσότητες επαναλαμβάνει μόνον τις απλούστερες δομές της.Όπως παρατηρεί ο Hoyle οι πληροφορίες που περιέχονται σε μια τεράστια μάζα ενός πετρώματος,ή αυτές που περιέχονται σε μια χιονοστιβάδα,είναι περίπου οι ίδιες μ΄αυτές που αντίστοιχα υπάρχουν σε μια πέτρα, ή μια νιφάδα.Ας σημειωθεί όμως ότι,η πολυπλοκότητα δεν είναι έννοια ξένη για το(υλικό) Σύμπαν.Ο άγγλος αστρονόμος, Μartin Rees γράφει σχετικά(ο.π. 100) «Παρεμπιπτόντως,οι αστρονόμοι, συνηθίζουν να αναφέρονται στην εξέλιξη,των αστέρων και των γαλαξιών ,αλλά θα πλησιάζαν την αντίστοιχη ορολογία τής βιολογίας, αν χρησιμποιούσαν τον όρο ανάπτυξη.Οι οντότητες που μελετώνται από τους αστρονόμους, αστέρες,γαλαξίες κλπ.επιδεικνύουν μια τάση προς έντονη πολυπλο κότητα,και διαφοροποίηση,όπως ακριβώς και ένα ζώο που μεγαλώνει ή ένα φυτό.Η αστρική και γαλαξιακή αστρονομία,όμως,δεν ερμηνεύουν τα ευρήματα τους,με κάτι ανάλογο τής εξέλιξης τού Δαρβίνου και φυσικής επιλογής».Οπως παρατηρεί ο Addy Pross (ό.π.5 επ.) η πολυπλοκότητα στο ζωντανό, απαντάται και σε πολύ μικρές οντότητες όπως τα βακτήρια.
Το 2007,ο Kahr και συνάδελφοί του διετύπωσαν την ιδέα,ότι οι κρύσταλλοι μπορούν να λειτουργήσουν ως πηγή, μεταφερόμενης ενέργειας.Χρησιμοποιώντας ορισμένα κρύσταλλα,διεπίστωσε ότι, ατέλειες που υπήρχαν στο μητρικό κρύσταλλο μεταφέρθηκαν στα θυγατρικά τα οποία όμως εμφάνιζαν και πρόσθετες ατέλειες
(Περισσότερα στο Παράρτημα)
Πιστεύω ότι, η διαφορά,έγκειται,σ΄αυτό,που σημειώνει ο Ηοyle,όπως πιο πάνω παρατίθεται.Οι αστέρες και γαλαξίες, δεν έχουν κάτι « εντελώς» καινούργιο,από την προηγούμενη κατάσταση,όπως έχουμε σ΄ένα ζωντανό οργανισμό,που είναι κάτι εντελώς διαφορετικό από τον αρχικό μονοκύτταρο οργανισμό,που θάθελε,ως αφετηρία,ο Δαρβίνος.
6-Τα έμβια όντα διαφοροποιούνται χάρη στην ύπαρξη ενός προγράμματος εσωτερικής προέλευσης(ενδογενούς)-Η αυτονομία και η ατομικότητα είναι τα πλέον έκδηλα και προφανή γνωρίσματα κάθε έμβιου όντος.Κατά τον H.von Foerster - είναι αναγκαία η επανερμηνεία των ζωικών συστημάτων που επτυγχάνουν να διατηρούν ακέραια την οργανωτική τους ταυτότητα(αυτονομία) μέσα σε εχθρικό και αφιλόξενο περιβάλλον.Αυτό το πετυχαίνουν μέσω τού υπολογισμού. Ενα ζωντανό σύστημα αντίθετα με ό,τι συμβαίνει σ΄ένα τεχνητό σύστημα (ηλεκτρονικός υπολογιστής) υπολογίζει στην πραγματικότητα την ίδια του την επιβίωση.Ετσι αναδύεται η ιδέα τού έμβιου όντος ως βιολογικής υπολογιστικής μηχανής που αυτοοργανώνεται.Η δομή κάθε οργανι σμού,γεννά τον υπολογισμό,ενώ ταυτόχρονα προκύπτει απ΄αυτόν. (-Πάντως η αναπαραγωγή δεν είναι συστατικό τού ζώντος και δεν είναι τμήμα τής έμβιας οργάνωσης.) Τα συστήματα αυτά είναι ομοιοστατικά ,και έχουν ως μεταβλητή το ότι, πρέπει να συντηρούν την ίδια τους την οργάνωση….Η οργάνωση αυτή είναι αυτοαναφορική…τα προιόντα της είναι απαραίτητα για να παραχθεί αυτό που παράγει…Ο Monod, δέχεται ότι ,το έμβιο ον εκτελεί κάποιο πρόγραμμα,που όμως δεν έχει συλλάβει κανένας νούς. -Κατά τον Jacob («Η λογική τού ζώντος»,)ομοιδεάτη και συνεργάτη τού Μονό, εκείνο που φαίνεται και μάλιστα για πολύ καιρό ακόμη ανέφικτο για μάς είναι η δημιουργία κομμάτι-κομμάτι,μιάς μακράς νουκλεινικής αλυσσίδας,η συνθετική κατάρτιση ενός γενετικού προγράμματος,έστω και τόσον απλού,όσο είναι τού ιού.Όμως δεν υπάρχει κανένας λόγος,a priori να μην το πετύχει κάποτε ο χημικός (409)……. ………. τα έμβια όντα όπως και τα αδρανή, υποτάσσονται στην αρχή τής ελάχιστης ενέργειας(415)…….Αν ο γενετικός Κώδικας είναι παγκόσμιος,αυτό θα οφείλεται πιθανώς στο ότι, όσα κατάφεραν να επιζήσουν είναι απόγονοι ενός και μόνον προγόνου (424)……….. η βιολογία δεν μπορεί να υποταχθεί στην φυσική αλλά ούτε και να κάμει χωρίς αυτή.(425)…..Ολοι συμφωνούν πως βλέπουν κάποια κατεύθυνση στην εξέλιξη είναι δύσκολο όμως να περιγράψουμε τον προσανατολισμό που η φυσική επιλογή επέβαλε στην τύχη…….εκείνο που χαρακτηρίζει την εξέλιξη είναι ίσως η τάση προς μεγαλύτερη ευκαμψία κατά την εκτέλεση τού γενετικού προγράμματος,είναι το « άνοιγμά» προς μια κατεύθυνση που επιτρέπει στον οργανισμό να διακρίνει όλο και πειό πολύ τις σχέσεις του με το περιβάλλον κι΄έτσι να επεκτείνει την ακτίνα δράσης του……(426)…..στο μακροσκοπικό επίπεδο η εξέλιξη στηρίζεται στην συγκρότηση νέων επικοινωνιακών συστημάτων,τόσο μέσα στον ίδιο οργανισμό όσο και ανάμεσα σ΄αυτόν και το περιβάλλον. Στο μικροσκοπικό επίπεδο μεταφράζεται με την τροποποίηση των γενετικών προγραμμάτων,σε ποιότητα και ποσότητα. Ο χρόνος και η αριθμητική αντιτίθενται απόλυτα στην αντίληψη ότι, η εξέλιξη οφείλεται αποκλειστικώς σε μια διαδοχή μικρο-γεγονότων,σε μεταλλάξεις που συντελούνται στην τύχη(427)( πρβλ Hoyle). Κατά τον ίδιο το έμβιο τείνει προς ένα σκοπό που καμία βούληση δεν τον έχει διαλέξει.Ο σκοπός αυτός,είναι η προετοιμασία ενός ίδιου και απαράλλακτου προγράμματος για την επόμενη γενεά. Ο ίδιος(« Η Λογική κλπ» 407 επ.) δεν βλέπει διαφορά μεταξύ έμβιας και άψυχης ύλης,δεν βρίσκει τίποτε που να μην φαίνεται εφικτό,θεωρητικώς τουλάχιστον, μέσα στις ικανότητες τής πειραματικής χημείας(408).Παραδέχεται όμως ότι, από πλευράς τεχνικής η κατασκευή ζωής είναι προς το παρόν δύσκολη,ελπίζει όμως ότι, στο μέλλον τούτο θα καταστεί δυνατόν(:με την μορφή παρασκευής στο εργαστήριο μακράς νουκλεινικής αλυσσίδας με ορισμένη αλληλουχία(409) Ο ίδιος (ό.π.447) προσθέτει και μια άλλη διαφορά.Ότι, δηλαδή στον άψυχο κόσμο,το τυχαίο των συμβάντων μπορεί να προλεχθεί στατιστικά με ακρίβεια ενώ στα έμβια όντα που είναι αξεδιάλυτα δεμένα με μια ιστορία δεν μπορούμε να ξέρουμε στις λεπτομέριες της,…..οι εκτροπές που εισήγαγε η φυσική επιλογή,αποκλείουν κάθε πρόβλεψη. -Τα έμβια όντα διαφοροποιούνται χάρη στην ύπαρξη ενός προγράμματος εσωτερικής προέλευσης(ενδογενούς)-Η αυτονομία και η ατομικότητα είναι τα πλέον έκδηλα και προφανή γνωρίσματα κάθε έμβιου όντος.Ένα ζωντανό σύστημα αντίθετα με ό,τι συμβαίνει σ΄ένα τεχνητό σύστημα (ηλεκτρονικός υπολογιστής) υπολογίζει στην πραγματικότητα την ίδια του την επιβίωση.Ετσι αναδύεται η ιδέα τού έμβιου όντος ως βιολογικής υπολογιστικής μηχανής που αυτοοργανώνεται.Η δομή κάθε οργανισμού,γεννά τον υπολογισμό,ενώ ταυτόχρονα προκύπτει απ΄αυτόν.
7.-Υποστηρίζεται ότι, χαρακτηριστικό τού ζωντανού είναι (και)η αναπαραγωγή (Ετσι και Φρανσουά Ζακόμπ «Η λογική τού ζώντος» Ράππα1971) για την οποία όμως, ο Oparin παρατηρεί(εν Γ.Γεωργάτσου «Γένεση και πρώιμη βιοχημική εξέλιξη» Πανεπ.Εκδόσεις Κρήτης 2008) ότι, αυτό δεν είναι μοναδικό φαινόμενο για το ζωντανό,όπως δείχνει η κρυσταλλοποίηση. Ως παράδειγμα: Αν προσθέσουμε ελάχιστο αριθμό κρυστάλλων σε υπερκορεσμένο διάλυμα τής ίδιας καθαρής ένωσης από την οποία αποτελείται ο κρύσταλλος,το δοχείο θα γεμίσει με τους ίδιους ακριβώς κρυστάλλους.Κατά τον ίδιο η ζωή δεν χαρακτηρίζεται από κάποιες συγκεκριμένες ιδιότητες,όπως μεταβολισμός κλπ.( σελ.14)-Ο βιολόγος-παραψυχολόγος John Randall («Παραψυχολογία και η φύση τής ζωής,» Εκδ.ΣΥΜΠΑΝ, 1980-Πρωτοτύπου 1975,σελ. 381) αναφερόμε νος στην αναπαραγωγή και στην τάξη στον ανόργανο κόσμο και ιδιαίτερα στην κρυσταλλοποίηση την θεωρεί σαν ένα παράδειγμα που η τάξη αναδύεται αυτόματα από το Χάος(:ενέργεια από έξω). Συνεχίζει όμως λέγοντας ότι, μια προσεκτική παρατήρηση δείχνει ότι, εκείνο που συμβαίνει στην πραγματικότητα σε όλες τις περιπτώσεις στο ζωντανό, είναι η εκδήλωση μιάς ιδιαίτερης τάξης,που υπήρχε ήδη στο σύστημα .(:από μέσα) Τονίζει δε ότι ,ο γενικός βαθμός τάξης συνεχώς μειώνεται συμφώνως με τον δεύτερο νόμο τής θερμοδυναμικής.Στον έμβιο κόσμο,η ανάπτυξη ενός κοτόπουλου, από ένα αυγό φαίνεται σαν παράδειγμα ενός εξαιρετικά οργανωμένου συστήματος,που αναδύεται από ένα ολιγώτερο οργανωμένο σύστημα,όμως η σύγχρονη γενετική έδειξε ότι, και αυτό είναι ένα παράδειγμα προυπάρχουσας ορατής τάξης.Αλλά ακόμη και αν οι βιολόγοι έχουν δίκαιο τότε όλες οι πληροφορίες που ήταν απαραίτητες για να παράγουν το κοτόπουλο,υπήρχαν ήδη στα εξαιρετικά οργανωμένα μόρια DNA των χρωματοσωμάτων.(: Το παμπάλαιο βασανιστικό ερώτημα: Πώς μπήκαν οι πληροφορίες αυτές;) Σύμφωνα με την φυσική,η ύλη όφειλε να μην οργανώνεται σε αυξανόμενες σύνθετες δομές,όπως στην πορεία τής εξέλιξης τής ζωής στην Γή(:στον έμβιο κόσμο έχουμε αρνητική εντροπία).Για να επανέλθουμε στην κρυσταλλοποίηση σημειώνουμε και πάλι,ότι ,εκεί η αναπαραγωγή έρχεται κυρίως ή αποκλειστικώς απ’έξω ,ενώ στον έμβιο κόσμο,το χαρακτηριστικό είναι ότι ,παράγονται αδιάκοπα από μόνα τους.Εχουμε δηλαδή αυτό που ήδη τονίσαμε ένα αυτοποιητικό σύστημα που συντηρείται χάρις στα μέσα που το ίδιο παράγει.
Σ΄ένα έμβιο ον τα πάντα συναρμολογούνται με στόχο την αναπαραγωγή. Ο σκοπός αυτός είναι η προετοιμασία ενός πανομοιότυπου προγράμματος για την επόμενη, γενεά,για την αναπαραγωγή τού όντος.. Ο Μονό, όπως αναφέρεται και πιο πάνω δέχεται ότι, το έμβιο ον εκτελεί κάποιο πρόγραμμα,που όμως δεν έχει συλλάβει κανένας νούς.(Δεν μού φαίνεται πολύ πειστική και επιστημονική η θέση αυτή . Ακόμη και αν τα αυτόματα τού Φον Νόυμαν,αποδειχθούν ως πραγματικότητα παραμένει το ερώτημα πώς κατασκευάστηκε ο σχετικός Κώδικας όπως παρατηρεί και ο Ed.Regis εν «Ποιος πήρε την καρέκλα τού Αινστάιν»-Τροχαλία 1995, σελ.128)
Ο Claude Allegre(ό.π.331 επ.) γράφει : «Ενας ζωντανός οργανισμός, είτε πρόκειται για φύκι είτε για άνθρωπο, είτε για έντομο είτε για δέντρο έχει ως βασικό χαρακτηριστικό το ότι, αναπαράγεται κατά τρόπο ταυτόσημο -σχεδόν- με τον εαυτό του. Ούτε οι πέτρες ούτε τα βουνά, ούτε οι τεχνικές κατασκευές τού ανθρώπου αναπαράγονται (ούτε και τα ρομπότ παρά τις προσπάθειες και τις κατά καιρούς ανακοινώσεις τού καθηγητή Minsky τού ΜΙΤ). Και όλες οι προσπάθειες για τη δημιουργία ζωής στο εργαστήριο συνάντησαν μέχρι σήμερα αυτό το αξεπέραστο εμπόδιο. Μέχρι σήμερα, κανένα συνθετικό μόριο δεν κατόρθωσε να αυτοοργανωθεί κατά τέτοιον τρόπο ώστε να μπορεί να αναπαράγεται αυθόρμητα, χωρίς εξωτερική βοήθεια.»
β-Για την αναπαραγωγή αξίζει να αφιερώσουμε ορισμένες παρατηρήσεις,ιδίως σε αναφορά στην σεξουαλική και ασεξουαλική αναπαραγωγή.Εχει σημειωθεί ότι, κυριολεκτικώς « αναπαραγωγή είναι μόνον η ασεξουαλική που εμφανίζει και πλεονεκτήματα(βασικώς βραχυ πρόθεσμα ) και μειονεκτήματα(βασικώς μακροπρόθεσμα). Για εκατοντάδες εκατομμύρια χρόνια,τα έμβια όντα,αναπαράγονταν με τον απλούστερο και από πρώτη θεώρηση πιο αποτελεσματικό τρόπο,με απογόνους που έμοιαζαν με τον « γεννήτορα» με τον τρόπο τής κυτταρικής διαίρεσης.Ο τρόπος αυτός αναπαραγωγής εξακολουθεί να λειτουργεί,ακόμη και στις μέρες μας.Δεν αφορά μόνον τα βακτήρια και τους λοιπούς μονοκύτταρους οργανισμούς, αλλά και πολλούς πολυκύτταρους,ζωικούς ή φυτικούς. Παραδείγματα:Οι ύδρες και οι μέδουσες:Μέσα από ξεχωριστές παρα φυάδες τού ατόμου ή τής αποικίας ,εκβλαστάνουν και εξαπολύουν άλλες ύδρες και άλλες μέδουσες,ίδιες με τον εαυτό τους.Επίσης,οι φραουλιές με τις καταβολάδες. Μερικές φορές η ασεξουαλική αναπαραγωγή εφαρμό ζεται εναλλακτικώς: Υπάρχουν είδη που διαθέτουν ταυτοχρόνως πληθυ σμούς σεξουαλικούς και πληθυσμούς στους οποίους δεν υπάρχουν αρσε νικά και αναπαράγονται μέσω παρθενογένεσης.Η ασεξουαλική αναπα ραγωγή δίδει σαφώς μεγαλύτερη αναλογία πολλαπλασιασμού, (τουλά χιστο διπλάσια) σε σχέση με την σεξουαλική.Μερικοί,ειδικοί επιμένουν( Barbault ό.π.67) ότι, η ασεξουαλική αναπαραγωγή παρουσιάζει πλεονε κτήματα στην αποίκιση νέων περιοχών δεδομένου,ότι, ένα και μόνον άτομο είναι αρκετό για να δημιουργήσει ένα πληθυσμό εισβολής,σε αντίθεση με τα είδη που παράγονται σεξουαλικώς, και που απαιτούν τη σύμπραξη δύο ατόμων,αρσενικού και θηλυκού.Εναντι τής ασεξουαλικής αναπαραγωγής, ίσταται η σεξουαλική ,που ο Τζών Μάιναρντ Σμίθ την απεκάλεσε « εξελικτικό σκάνδαλο» και τούτο γιατί, έρχεται αντιμέτωπη με τη θεωρία τής εξέλιξης,αν κρίνουμε με βάση το νόμο τού εγωιστικού γονιδίου.Σαφέστερα:Όπως παρατηρεί ο Barbault(ό.π.62) δεν υπάρχει δυνατότητα να να διακρίνουμε πώς η καινοτόμος σεξουαλική αναπαραγωγή,επέτυχε να επιβληθεί, σε τόσο ευρεία κλίμακα,δεδομένου ότι, από μαθηματική άποψη, δεν φαίνεται εκτελέσιμη: Η απλή εφαρμογή τού κανόνα ,κατά τον οποίο η φυσική επιλογή εξ ορισμού,ευνοεί το γο νότυπο, με την μεγαλύτερη αναλογία πολλαπλασιασμού,και επομένως ευνοεί την μέθοδο τής ασεξουαλικής αναπαραγωγής,αφού μεταξύ άλλων αποφεύγονται τα … «περιττά» άχρηστα στόματα των αρσενικών, δίδει,όπως είπαμε εκ πρώτης όψεως ένα πλεονέκτημα. Το φαινόμενο είναι ανεξήγητο ,ως προς το πώς έγινε η μεταβολή αυτή.Ανεξαρτήτως όμως από τη παραπάνω παρατήρηση, είναι γεγονός ότι,η σεξουαλική αναπαραγωγή,μακροπρόθεσμα εμφανίζει πλεονεκτήματα,κυρίως στο ότι, συνιστά πηγή ποικιλίας,συνιστά για να αντιγράψουμε τον Φρανσουά Ζακόμπ,ένα μηχανισμό που δημιουργεί « το διαφορετικό».Και αυτό είναι σημαντικότατο .Όπως παρατηρεί πάλι ο Ζακόμπ, « ο ανεφοδιασμός με γενετικό υλικό, σε κάθε γενιά επιτρέπει την ταχεία επιβολή των ευνοικών μεταλλάξεων που μεταξύ των οργανισμών ,που στερούνται σεξουαλικό τητας, παραμένουν απομονωμένες.Ενας πληθυσμός που διαθέτει σεξουα λικότητα μπορεί λοιπόν να εξελιχθεί ταχύτερα από έναν πληθυσμό που την στερείται.Μακροπρόθεσμα οι σεξουαλικοί πληθυσμοί, μπορούν να επιζήσουν εκεί όπου οι ασεξουαλικοί θα πέθαιναν.» Παρατηρήθηκε έτσι, σε ορισμένα είδη,που ανήκουν στο ίδιο γένος,από τα οποία το ένα αναπαράγεται σεξουαλικώς και το άλλο ασεξουλικώς,ότι,στην πρώτη περίπτωση, η εξάπλωση τού σεξουαλικού είδους,είναι κατά τρείς φορές ταχύτερη.Πέρα όμως απ΄αυτό,η ποικιλία,εξασφαλίζει την επιβίωση τού πληθυσμού απέναντι στα παράσιτα και τις επιδημίες,σε αντίθεση με την ομοιομορφία.Όπως χαρακτηριστικώς έχει ειπωθεί,η ποικιλία αποτελεί ασφάλεια έναντι τού απροβλέπτου.Τα άτομα που δημιουργούνται μέσω σεξουαλικής αναπαραγωγής,είναι ανθεκτικώτερα,απέναντι στα παράσιτα, που μάστιζαν τους γονείς. Η ποικιλία,το « διαφορετικό» που δημιουργεί ται με την σεξουαλική αναπαραγωγή,(: ο απόγονος δεν είναι ποτέ ακριβώς όμοιος με τους γονείς) είναι παράγοντας επιβίωσης.Ο Whitfield,(ό.π.71) δίνει ως πιθανή εξήγηση,ότι πρέπει ισχυρές επιλεκτικές δυνάμεις να εμπόδισαν την επιτυχία τής αγενούς- ασεξουλακικής- παραγωγής.
Σε μια μελέτη που δημοσιεύθηκε την 16η Ιανουαρίου 2017 στην Επιθεώρη «Scientific Reports» όπως τούτο αναφέρεται στο φύλλο της 19-1-2017 της 19-1-2017 της γαλλικής εφημερίδας « Le Monde» παρατηρήθηκε το φαινόμενο θηλυκού καρχαρία που γέννησε χωρίς τη μεσολάβηση άρρενος.(παρθενογένεση έχει παρατηρθεί και σε άλλα έμβια όντα όχι όμως στα θηλαστικά) Οι ερευνητές στη προσπάθεια τους να εξηγήσουν το φαινόμενο διετύπωσαν δύο υποθέσεις.Η το θηλυκό είχε αποθηκευμένα σπερματοζωάρια τον καιρό που είχε συνευρεθεί με τα το αρσενικό, ή υπήρχε καθαρή περίπτωση παθενογένεσης.Μετά από σχετικές αναλύσεις επιβεβαιώθηκε η δευτέρα περίπτωση.Για τους ειδικούς η περίπτωση αυτή,θέτει υπό αμφισβήτηση την άποψη ότι στα είδη που κανονικώς αναπαράγονται σεξουαλξικώς,η παρθενογένεση σπανίζει,και ακόμη περισσότερο ότι συνιστά ένα σφάλμα και σε καμία περίπτωση,διαδικασία προσαρμογής,προς αντιμετώπιση περιβαλλοντικών αλλαγών. Οι επιστήμονες, εσημείωσαν ότι οι καραχαρίες που εμφανίστηκαν εδώ και 400 περίπου εκαατομμύρια χρόνια,αντιμετώπισαν περιόδους δύσκολες για την επιβίβίωσή τους, και επομένως η ικανότητα να περάσει κανείς από μια διαδικασία σεξουαλικής αναπαραγωγή σε ασεξουαλική θα συνιστούσε εξελικτικό πλεονέκτημα.
8.-Τονίζεται ότι,ενώ στο άβιο σύμπαν, ο γενικός βαθμός τάξης συνεχώς μειώνεται συμφώνως με τον δεύτερο νόμο τής θερμοδυναμικής,στο ζωντανό συμβαίνει το αντίθετο.( Όπως παρατηρεί ο Addy Pross η παραβίαση τού νόμου αυτού επιτυγχάνεται χάρις στο γεγονός ότι , το ζωντανό συνεχώς χρησιμοποιεί ενέργεια που αντλεί απέξω…γι΄ αυτό λ.χ. χρειάζεται η τροφή για να επιβιώσουμε) Ο Albert Jacquard ( ό.π.79) δέχεται σχεδόν τα ίδια. Λέγει ότι,« Στα έμβια όντα…εμπλουτίζονται αντί να φθείρονται….. διέξοδος από το παράδοξο είναι προφανής: τα έμβια όντα δεν είναι απομονωμένα συστήματα,άρα δεν υπόκεινται στο δεύτερο νόμο τής θερμοδυναμικής» Στον έμβιο κόσμο,η ανάπτυξη ενός κοτόπουλου, από ένα αυγό φαίνεται σαν παράδειγμα ενός εξαιρετικά οργανωμένου συστήματος,που αναδύεται από ένα ολιγώτερο οργανωμένο σύστημα,και η σύγχρονη γενετική έδειξε ότι, και αυτό είναι ένα παράδειγμα προυπάρχου σας ορατής τάξης.Πρέπει κανείς να δεχθεί,ότι, όλες οι πληροφορίες που ήταν απαραίτητες για να παράγουν το κοτόπουλο,υπήρχαν ήδη στα εξαιρετικά οργανωμένα μόρια DNA των χρωματοσωμάτων.( Πώς μπήκαν όμως οι πληροφορίες αυτές;) -Τα έμβια όντα είναι ανοικτά θερμοδυναμικά συστήματα,δεν τρέφονται μόνον με αρνητική εντροπία αλλά και με αταξία. Σύμφωνα με την φυσική,η ύλη όφειλε να μην οργανώνεται σε αυξανόμενα σύνθετες δομές,όπως στην πορεία τής εξέλιξης τής ζωής στην Γή (: αρνητική εντροπία). Για να επανέλθουμε στην κρυσταλλοποίηση σημειώνουμε και πάλι ότι, εκεί η αναπαραγωγή έρχεται κυρίως ή αποκλειστικώς από έξω ενώ ,ενώ στον έμβιο κόσμο,το χαρακτηριστικό είναι ότι, παράγονται αδιάκοπα από μόνα τους, εκ των έσω.Εχουμε δηλαδή,αυτό που ήδη τονίσαμε ένα αυτοποιητικό σύστημα που συντηρείται χάρις στα μέσα που το ίδιο παράγει.Σ΄ένα έμβιο ον τα πάντα συναρμολογούνται με στόχο την αναπαραγωγή.Κατά τον Κέσλερ, ….ο ζωντανός οργανισμός δομεί συνεχώς περισσότερες μορφές ενέργειας απ΄αυτές από τις οποίες τρέφεται……… περισσότερα σχήματα ενέργειας…………ο ζωντανός οργανισμός δεν αντιδρά απλώς, αλλά δρά.Το ζωντανό έχει αρνητική εντροπία, έχει δηλαδή την δύναμη να χτίζει περίπλοκα συστήματα από απλά στοιχεία ενώ με τον δεύτερο νόμο τής θερμοδυναμικής, τα φυσικά φαινόμενα κατευθύνονται γενικά προς μια πτώση τής δυναμικής , στην εξέλιξη φαίνεται το αντίθετο.Ενώ δηλαδή κατά τον δεύτερο τής θερμοδυναμικής η τάξη οδηγεί στην αταξία,έτσι ώστε οι σύνθετες δομές να τείνουν να εκφυλιστούν σε μια τελική κατάσταση αποδιοργανωμένης απλότητας, στο ζωντανό δεν συμβαίνει αυτό,αλλά το αντίθετο. Δηλαδή,αντιθέτως από τα φυσικά φαινόμενα,τα οποία ακολουθούν μια γενική κατεύθυνση προς μια φθίνουσα τάξη και οργάνωση.Ο Schrodinger (ό.π.108)αναφέρεται στο « εκπληκτικό δώρο ενός οργανισμού να συμπυκνώνει επάνω του ένα ρεύμα τάξης,αποφεύγοντας έτσι την κατάρρευση στο ατομικό χάος»,(Πάντως σχετικώς με το συμβατό τής ζωής με το β΄άξίωμα τής θερμοδυναμικής και την εντροπία,υπάρχουν ενδιαφέρουσες απόψεις που παρατίθενται πιο κάτω,στο κεφάλαιο Ζωή και Εντροπία.Επίσης σοβαρές επιφυλάξεις για τον θερμικό θάνατο τού σύμπαν τος, διατυπώνει ο Φρανκ Τίπλερ,για τον οποίο γράφουμε πιο κάτω αλλά και άλλοι όπως ο Ρήβς.Η εξέλιξη φαίνεται ν’ ακολουθεί μιά κατεύθυνση προς μια διαρκώς αυξάνουσα τάξη.Την τάξη αυτή ο Κέσλερ ονομάζει τάση ολοκλήρωσης και την θεωρεί ριζωμένη στις βιολογικές επιστήμες.Οι ζωικοί οργανισμοί αντί να χάνουν σαν ένα ρολόι που ξεκουρδίζεται, κτίζουν συνεχώς συνθετώτερα χημικά στοιχεία(«Οι ρίζες κλπ.»σελ.85).Ως προς τα τα μέρη τού έμβιου συστήματος,στα οποία ο συγγραφέας έδωσε ελληνικό όνομα «ολόνια» τονίζεται μια φαινόμενη αντίφαση.Από τη μία πλευρά το δυναμικό ολοκλήρωσης, τα φέρνει να συμπεριφέρονται ως μέρη ενός πιο σύνθετου,όλου,από την άλλη,υπάρχει, μια τάση αυτό-επιβεβαίωσης,που οδηγεί σ΄ένα ανταγωνισμό). .
9.-Τα έμβια όντα είναι ανοικτά θερμοδυναμικά ,δεν τρέφονται μόνον με αρνητική εντροπία αλλά και με αταξία.Κατά τον βιολόγο και ψυχολόγο J.Paget,πρέπει να δεχθούμε ταυτόχρονα και ανοικτότητα ( σύστημα ανταλλαγής με το περιβάλλον-Τα φυτά απορροφούν ηλιακή ενέργεια και την μετατρέπουν σε χημική ενέργεια.) και κλειστότητα ( μη γραμμική-κυκλική τάξη)
10.-Χαρακτηριστικό τής ζωής είναι και η ποικιλομορφία,(όπως γενικότερα στο Σύμπαν η πολυπλοκότητα)μερικοί τή χαρακτηρίζουν ως εργαλείο τής ζωής.Η ποικιλομορφία αυτή,οφείλεται στο ότι, κατά την αναπαραγωγή,δεν έχουμε πιστά αντίγραφα.Στην σεξουαλική ειδικότερα μορφή αναπαραγω γής, μια γενιά διαφέρει πάντοτε από την προηγούμενη.( σχετικώς πιο πάνω υπό 7β)
11.-Κατά τον Oparin- για τον οποίο γίνεται αναφορά και πιο κάτω,- χαρακτηριστικά τού ζωντανού είναι:
Συγκεκριμένη δομή
Μεταβολισμός
Αναπαραγωγή
Δυνατότητα να ανταποκρίνεται σε ερεθίσματα
Οπως όμως διευκρινίζει ο ίδιος, στο ζωντανό εμφανίζονται όλα αυτά τα χαρακτηριστικά,γιατί μεμονωμένα μπορεί να εμφανίζονται και στην άβια ύλη. Ο Όπαριν, το 1920, δημοσίευσε την άποψη, ότι, τα πρώτα μόρια που έχουν σχηματιστεί αβιογενώς θα πρέπει να έχουν δημιουργηθεί, σε μια μεγάλη χρονική περίοδο, η οποία θεωρείται ότι, διήρκεσε πολλά εκατομμύρια έτη. Καθόρισε ποιάηηα είναι αυτά τα μόρια, εξηγώντας με απλά πειράματα πώς αυτά τα μόρια, κάτω από τις ίδιες συνθήκες, σε συνθήκες προσομοίωσης, μπορούν να παρα¬χθούν στο εργαστήριο.
12.-Κατά τον A.G.Cairns-Smith,«,εκείνο που μάς εντυπωσιάζει σε μια ζωντανή ύπαρξη,είναι η εγγενής επινοητικόητα,το ότι, φαίνεται να έχει σχεδιασθεί ,επινοηθεί και συγκροτηθεί με κάποιο σκοπό.»
13.-Στα βιολογικά συστήματα,υπάρχει μια πραγματική ιεράρχη ση.Σ΄αυτά κάθε επίπεδο είναι ένας δομικός λίθος για το επόμενο επίπεδο μιάς οργάνωσης που συνεχώς αυξάνεται. Ο Κέσλερ («Ενα φάντασμα στην Μηχανή»,σελ.43,154 επ.) γράφει,ότι, το πρώτο οικουμενικό χαρακτη ριστικό των ιεραρχιών είναι η σχετικότητα και η κυριολεκτική ασάφεια των όρων « μέρος» και « όλον»………….τά πρόσωπα που στρέφουν προς τα κατώτερα επίπεδα, είναι το πρόσωπο τού αυτόνομου συνόλου.Τό πρόσωπο που υψώνουν ψηλά,προς την κορυφή,ανήκει σ’ένα εξαρτώμενο μέρος, ……..δεν υπάρχει καμία λέξη που ν΄αναφέρεται σ΄αυτή την Ιανόμορφη μορφή,……….Ο όρος που θα πρότεινε είναι ολόνιο, από την ελληνική λέξη όλος….. …. χαρακτηριστικές αρχές τής ζωής είναι η ιεραρχική οργάνωση….
Αναφερόμενος στην οργάνωση ο Schrodinger γράφει(ό.π.108) «Η εξέλιξη των γεγονότων στον κύκλο τής ζωής,ενός οργανισμού παρουσιάζει μια αξιοθαύμαστη κανονικότητα και οργάνωσητην οποία δεν μπορεί να συναγωνισθεί,τίποτε από όσα συναντάμε στην άψυχη ύλη……»
14.- Κατά τον J.Monod (εν Ε.Gourin “ Pourquoi κλπ.σελ.81) τα έμβια όντα, χαρακτηρίζονται* από :
α.Τελεονομία(προικισμένα μ΄ένα πρόγραμμα που συγχρόνως παρουσιά ζουν στη δομή τους, και εκπληρώνουν με τις επιδόσεις τους
β.Μορφογένεση(τα έμβια όντα είναι αυτοδημιουργούμενες μηχανές,κατασκευάζονται μόνες τους.Αυτή η κατασκευή,μαρτυρεί έναν αυτόνομο ντετερμινισμό που περιέχει μια ελευθερία σχεδόν πλήρη ως προς τους εξωτερικούς παράγοντες ή συνθήκες, ικανές βεβαίως να εμποδίσουν την ανάπτυξη αυτή,όχι όμως και και να κατευθύνουν ή να επιβάλλουν την οργάνωσή του)
γ.-Αμετάβλητη αναπαραγωγή( η ικανότητα να αναπαράγει και να διαβι βάζει χωρίς μεταβολές,την πληροφορία που αντιστοιχεί στη κατασκευή τους.Το αμετάβλητο αυτό,δεν αποκλείει αλλαγές,προερχόμενες από ιδιαίτερα και απρόβλεπτα ατυχήματα η ατυχήματα οφειλόμενα στην φυσική επιλογή)
15.- Κατά τον Νάσιουτζικ 9 «Αναζητήσεις»,το έσχατο ζωντανό στοιχείο,το κύτταρο έχει μνήμη,σκέψη,ενδεχόμενα και ψυχισμό,όπως δέχονται και οι Εμπεδοκλής,Αναξαγόρας Ντεκάρτ, Λάιμπνιτς, Νεύτων και Μπέρξον.Και συνεχίζει ο Νάσιουτζικ,σημειώνοντας ότι ,τον ψυχισμό αυτό που έχει ενδεχομένως το στοιχείο τής ύλης,τον δέχονταν και ο Θαλής ο Μιλήσιος που έλεγε ότι, όλα τα πράγματα είναι γεμάτα Θεούς.
16. -Ο Teilhard de Chardin, δέχεται ως χαρακτηριστικό τής ζωής τη συνείδηση,(καθώς και ένα είδος ψυχισμού σε κάθε σωματίδιο τής ύλης)
17.-Κατά τον Κουρίλσκι (DNA σελ.364) στα ζωντανά παρατηρείται δομή-λειτουργία-νόηση.
18. -Κατά τον Rhodes (ό.π.“H εξέλιξη.. σελ.283) ένα από τα εντυπω σιακότερα γνωρίσματα τής ζωής,είναι η αντοχή των μεγάλων φύλων στο πέρασμα τού χρόνου.Σε μερικές περιπτώσεις ομάδες ακόμη και γένη διατηρήθηκαν για εκατομμύρια χρόνια.Κατά τον ίδιο,μπορούμε να περι γράψουμε την ζωή,ως αλληλουχία λειτουργιών που γίνονται σ΄ορισμένα ανώτερα από άποψη πολυπλοκότητας, επίπεδα οργάνωσης τής ύλης.(ό.π.σελ.9)
19. -Κατά τους Humberto Maturana και Francisco Varela(«Το δέντρο τής Γνώσης» Κάτοπτρο 1992) η θερμοδυναμική ανοικτότητα των έμβιων συστημάτων καθιστά αναγκαία την αναγνώριση και τον σαφή προσδιορισμό τής οργανωσιακής τους κλειστότητας,Δηλαδή κατά την άποψή τους,αυτό που χαρακτηρίζει τα έμβια όντα είναι η οργάνωση τους ως αυτόνομων συστημάτων(αυτοποίηση-αυτοποιητικά συστήματα)………. προτείνεται ως χαρακτηριστικό των έμβιων όντων, το ότι, παράγονται αδιάκοπα από μόνα τους,και επομένως η οργάνωση που τα χαρακτηρίζει είναι αυτοποιητική. Σελ.71)-Η αναπαραγωγή δεν είναι συστατικό τού ζώντος και δεν είναι τμήμα τής έμβιας οργάνωσης(83) Τα έμβια όντα ξεχωρίζουν από κάθε άλλο είδος, χάρις στην οργάνωσή τους που είναι αυτοποιητική……αποτελούν προιόντα τής ίδιας τής οργάνωσης ………………..είναι αυτοαναφορικά συστήματα. Λέγοντας οργάνωση εννοούμε το σύνολο των σχέσεων που πρέπει να υπάρχουν και οφείλουν να υλοποιούνται ώστε κάποιο πράγμα να υπάρχει(70)Τα συστήματα αυτά είναι ομοιοστατικά ,και έχουν ως μεταβλητή εκείνη ότι, πρέπει να συντηρούν την ίδια τους την οργάνωση….Η οργάνωση αυτή είναι αυτοαναφορική…τα προιόντα της είναι απαραίτητα για να παραχθεί αυτό που παράγει…Τα έμβια συστήματα είναι αυτοποιητικές μηχανές….έχουν αυτόνομία,υποτάσσουν δηλαδή τις περιβαλλοντικές μεταβολές –διαταραχές στην ιδιαίτερη οργάνωση……..διατηρούν την ταυτότητά τους,ανεξαρτήτως από επιδράσεις…………… ,δεν διαθέτουν σκοπό….Κάθε δομική μεταβολή υποτάσσεται στην οργάνωση……..είναι συστήματα οργανωσιακά κλειστά,αλλά όχι απομονωμένα(ανοικτά από δομική άποψη).Όπως υποστηρίζουν οι ίδιοι,(σελ.121) δεν πρέπει να δεχθούμε αλληλεπίδραση με το περιβάλλον γιατί αυτή δεν μπορεί να παραγάγει συγκεκριμένη δομική μεταβολή , διότι η μεταβολή αυτή καθορίζεται από την προηγούμενη κατάσταση τής δεδομένης μονάδας και όχι από τη δομή τού διαταρακτικού παράγοντα….Ο ίδιος ο Δαρβίνος έλεγε ότι, ήταν σαν να υπήρχε μια φυσική επιλογή.(121) Κατά τους ίδιους,δεν πρέπει να σκεφτόμαστε ότι, υπάρχει βελτιστοποίηση μιάς κάποιας εξειδικευμένης ικανότητας των ζωντανών οργανισμών ……… γεννηθήκαμε χωρίς κανένα νόμο εκτός από την διατήρηση τής ταυτότητας και την ικανότητα για αναπαραγωγή.»(136)
20.- Ένα ζωντανό σύστημα αντίθετα με ό,τι συμβαίνει σ΄ένα τεχνητό σύστημα (ηλεκτρονικός υπολογιστής) υπολογίζει στην πραγματικότητα την ίδια του την επιβίωση.Ετσι αναδύεται η ιδέα τού έμβιου όντος ως βιολογικής υπολογιστικής μηχανής που αυτοοργανώνεται.Η δομή καθε οργανισμού,γεννά τον υπολογισμό,ενώ ταυτόχρονα προκύπτει απ΄αυτόν.
21.- Η συνεργασία:Πολυάριθμοι οργανισμοί που στην αρχή,είχαν θεωρηθεί ως ιδιαίτερα βιολογικά είδη,αποδείχτηκαν ότι, αποτελούν στενή βιολογική συνεργασία περισσότερων ειδών……..η τάση για συνεργασία και η αποκατάσταση στενών σχέσεων(349)…………οι ζωντανοί οργανισμοί διαθέτουν ένα έμφυτο δυναμικό που τους οδηγεί στο ξεπέρασμα τού εαυτού των ,στην δημιουργία νέων δομών και νέων προτύπων συμπεριφοράς…..Τούτο φαίνεται ότι ,είναι μια θεμελιώδης ιδιότητα τής ζωής,ένα βασικό χαρακτηριστικό τού σύμπαντος που για την ώρα δεν υπόκειται σε ευρύτερες ερμηνείες(357)(: η αποκατάστασης τής αρχικής ενότητας……….;).Η βιολόγος Lynn Margulis , αναφέρει την συνεργασία, ως σημαντικό παράγοντα,για την εξέλιξη και παρατηρεί ότι, η φύση παρέχει πολλά παραδείγματα συμβίωσης, όπως λ.χ. οι μέλισσες και τα άνθη. Τα λουλούδια χρειάζονται τις μέλισσες και αντιστρόφως.Υπάρχουν βακτήρια που δίνουν το άζωτο στα φυτά,και πολλά άλλα τέτοια παραδείγματα.Και καταλήγει.Τι άλλο είναι το ανθρώπινο σώμα,παρά μια συλλογή διαφορετικών κυττάρων και ιών που συνεργάζονται στη δημιουργία ενός σύνθετου οργανισμού; Με μια δόση υπερβολής για ορισμένους,ανάγει τη συμβίωση ως τη κύρια πηγή εξελικτικού νεωτερι σμού, με μεγαλύτερη σημασία από την φυσική επιλογή.. Τα ίδια δέχεται και ο Κέσλερ.Προσθέτει ότι, η έννοια τού ατόμου,ως αδιαίρετης αυθύπαρκτης μονάδας, με μια ανεξάρτητη, δική του ύπαρξη,δεν βρίσκεται πουθενά στη φύση, ή στην κοινωνία.( Περισσότερα Αρθουρ Κέσλερ -Χαρακτηριστικό τής ζωής,είναι και η τάση για συμβίωση, με τις τις ποικίλες μορφές σύμπραξης μεταξύ των οργανισμών,περισσότερο ή λιγώτερο στενές,μερικές φορές και μεταξύ διαφορετικών ειδών, όπως ανθισμένα φυτά και έντομα,όπου συχνά η συνεργασία αυτή μπορεί να εμφανισθεί με την μορφή τού παρασιτισμού,( λ.χ.παράσιτα που ταξειδεύουν πάνω στη πλάτη τής φάλαινας).Εχει επισημανθεί ότι, η έννοια τού ατόμου,ως αδιαίρετης αυθύπαρκτης μονάδας, με μια ανεξάρτητη, ύπαρξη,δεν βρίσκεται πουθενά στη φύση, ή στην κοινωνία.( Περισσότερα Αρθουρ Κέσλερ,» Ένα φάντασμα κλπ.58). Και καταλήγει η βιολόγος με την επισήμανση,ότι,στο ανθρώπινο σώμα διάφορα είδη κυττάρων και ιών, συνεργάζονται για τη δημιουργία ενός πολύπλοκου οργανισμού.
Στην σημασία τής συνεργασίας αναφέρεται και ο Κ.Κριμπάς (« οι άνθρωποι φαίνεται να έχουν μια εγγενή τάση να συνεργάζονται και με μη συγγενείς και να νοιώθουν το αίσθημα της συμπάθειας.δηλαδή του συμπάσχειν με τρίτους ») και ο Barbault που την θεωρεί ως μία από τις σημαντικές στρατηγικές που δημιουργούν τη ζωή.Γράφει για πολλαπλές διαδοχικές ακτινωτές διαφοροποιήσεις προς την ανάπτυξη στενών σχέσεων, μεταξύ των φυτώ ν και των ζώων,για μια ταχεία αύξηση τής ποικιλίας και των μεν και των δε.Αυτό συνιστά την συνεξέλιξη,που κατά τον ίδιο,είναι ίσως το ισχυρότερο κίνητρο, διαφοροποίησης τής ζωής, έτσι,ώστε η φυσική επιλογή ενεργεί μέσω των αλληλοεπιδράσεων μεταξύ των ειδών (θήρευση,παρασιτισμός, συνεργα σία, ανταγωνισμός). Τη συνεργασία τη βλέπει παντού στην ιστορία τής ζωής ,(συνεργασία) που αποβλέπει στο κοινό όφελος και εξηγεί έτσι φαινό μενα,που θάταν ακατανόητα από πρώτη θεώρηση,ώς αντιστρα τευόμενα,το ένστικτο τής επιβίωσης και τις δαρβινικές απόψεις. Συνεργασία που εκδηλώνεται με τη δωρεά αίματος ανάμεσα στις νυκτερίδες-βαμπίρ, από την ομαδική φροντίδα των μικρών στις οικογένειες των μελισσών(: εργάτριες που αποκηρύσσουν τη δική τους αναπαραγωγή) και των μυρμηγκιών. Συνεργασία που οδηγεί στη δημιουργία σχέσεων,ώστε να αυξηθούν οι πιθανότητες πολλαπλασιασμού που εξηγεί σε ένα (τουλάχιστον ποσοστό), τον αλτρουισμό. Μήπως αλήθεια η επιτυχία τού homo sapiens δεν συνδέεται άμεσα με το ότι ,είναι κοινωνικό ζώο και από μια σκοπιάδημιούργημα μιάς συνεργασίας;
Οι Ιλυα Πριγκοζιν και Ιζαμπέλ Στέντζες στο βιβλίο τους "Τάξη μέσα από το Χάος"(Κέδρος,1986,πρωτοτύπου 1984) σελ.59,γράφουν"...Ενας νέος τύπος τάξης έχει εμφανισθεί.Μπορούμε να μιλήσουμε για μιά νέα συνάφεια,για ένα μηχανισμό "επικοινωνίας" μεταξύ των μορίων.Ομως αυτός ο τύπος επικοινωνίας μπορεί να γίνει μόνο σε συνθήκες μακρυά από την ισορροπία.Είναι άκρως ενδιαφέρον το γεγονός ότι αυτού του είδους η επικοινωνία αποτελεί τον κανόνα στον κόσμο τής βιολογίας.μάλιστα μπορεί να ληφθεί σαν βάση για τον ορισμό ενός βιολογικού συστήματος.
Οι Ιλυα Πριγκοζιν και Ιζαμπέλ Στέντζες στο βιβλίο τους "Τάξη μέσα από το Χάος"(Κέδρος,1986,πρωτοτύπου 1984) σελ.59,γράφουν"...Ενας νέος τύπος τάξης έχει εμφανισθεί.Μπορούμε να μιλήσουμε για μιά νέα συνάφεια,για ένα μηχανισμό "επικοινωνίας" μεταξύ των μορίων.Ομως αυτός ο τύπος επικοινωνίας μπορεί να γίνει μόνο σε συνθήκες μακρυά από την ισορροπία.Είναι άκρως ενδιαφέρον το γεγονός ότι αυτού του είδους η επικοινωνία αποτελεί τον κανόνα στον κόσμο τής βιολογίας.μάλιστα μπορεί να ληφθεί σαν βάση για τον ορισμό ενός βιολογικού συστήματος.
Οι John Maynard Smith και Eors Szathmary αφιερώνουν (ό.π.σελ. 100 επ.) ολόκληρο κεφάλαιο στη συμβίωση, στην ανθρώπινη κοινωνία και προτείνουν ενδιαφέρουσες απόψεις. Βλέπουν ένα μοντέλο τής κοινωνίας που αποκαλούν Παιχνίδι τού Κοινωνικού συμβολαίου(Social Contract game).Η βασική παραδοχή είναι ότι,η κοινωνία απαρτίζεται από μέλη που χαρακτηρίζονται εκτός άλλων και από την έννοια τής ισότητας, που όμως ,όπως δέχονται και οι ίδιοι δεν υφίσταται ούτε στις γεωργικές ούτε στις βιομηχανικές κοινωνίες- και τής λογικής συμπεριφοράς. Αφού αναλύουν τις έννοιες αυτές, λέγουν ότι,η ταυτότητα τής ομάδας και κατ’επέκταση η συμπεριφορά της, επηρεάζονται από το μύθο και τις τελετουργίες,που οδηγούν στο αποκλεισμό τού ατομικού συμφέροντος που θα επέβαλλε η λογική. Στην αναζήτηση μιάς εξήγησης τού φαινομέ νου,λέγουν ότι ,ίσως αυτή,να ευρίσκεταιι στην εξέλιξη,καταλήγοντας,στο ότι, σύμφωνα με το μοντέλο που επέλεξαν, η συνεργασία εισήχθη με τον μύθο και την τελετουργία ,και όχι με τη λογική, ότι, η ατομική συμπεριφορά, εξαρτάται από μια έμφυτη ικανότητα να επηρεάζεται από την τελετουργία,η οποία (έμφυτη ικανότητα) θα εξελιχθεί με την φυσική επιλογή,εφόσον αληθεύουν δύο στοιχεία, δηλαδή,αν οι ομάδες με την ικανότητα αυτή,είναι πιο επιτυχημένες και εάν τα άτομα τής ομάδας που δεν έχουν την ικανότητα αυτή,τιμωρούνται,…..ότι,τα μέλη μιάς κοινωνικής ομάδας,έχουν κοινά συμφέροντα, και αναπτύσσουν μύθους για να τα υπηρετήσουν,ότι,στη σημερινή εποχή παραγωγοί μύθων είναι η τηλεόραση,και άλλα συναφή μέσα που δεν ελέγχονται από τις φτωχό τερες ομάδες,ότι, το σημερινό επείγον κοινωνικό πρόβλημα είναι η συνεργασία κοινωνικών συνόλων που στα προηγούμενα χρόνια δρούσαν ανεξάρτητα το ένα από τα άλλα και ότι, η η συνεργασία θα πρέπει να βασίζεται και στην λογική διατύπωση των νόμων ή των κοινωνικών συμβολαίων για το κοινό όφελος,αλλά και στο μύθο και την τελετουργία,που θα τροφοδοτούν την συνέπεια και εντιμότητα.
Υπογραμμίζεται ότι, η συνεργασία αυτή,δεν έχει σχέση μόνον με τη δημιουργία ζωής αλλά και με τη συντήρησή της. Χαρακτηρηστική είναι η περίπτωση τής συνεργασίας ενός ζώου,όπως ο καρχαρίας με τους καθαριστές που εκτός άλλων δείχνει ένα σχεδιασμό και προγραμματισμό και μια συνεννόηση και νοητική επαφή,δείγμα μιάς ευφυίας.Πράγματι καθαριστές και πελάτες, ανταμώνουν σε «σταθμούς καθαρισμού». Ενας σταθμός αντιστοιχεί στην περιοχή, ενός μεμονωμένου καθαριστή.Ο καθαριστής, συνήθως περιμένει τους πελάτες του,στο σταθμό του.Όταν ο πελάτης εισέλθει στον σταθμό καθαρισμού, παίρνει μια συγκεκριμένη στάση: παραμένει ακίνητος σε μια κάθετη στάση.Τότε ο καθαριστής αρχίζει να καταβροχθίζει τα παράσιτα που είναι κολλημένα στο δέρμα τού πελάτη.Όταν τελειώσει το έργο ο πελάτης φεύγει από το σταθμό. Δείγμα τής αμοιβαίας εμπιστοσύνης,είναι η περίπτωση, καρχαρία .Ανοίγει το στόμα του,εισέρχεται μέσα ο καθαριστής, και καταβροχθίζει τα παράσιτα που υπάρχουν εκεί.Ο καρχαρίας στέκεται ακίνητος προσέχοντας να μην καταπιεί τον καθαριστή. .( Robert Barbault ό.π.« Ενας Ελέφαντας κλπ» σελ.150 επ.)
Στην παράγραφο αυτή έχει την θέση της το θέμα τού «παρασιτισμού.»
Δηλαδή;
Υπάρχουν οργανισμοί που αναπτύσσουν παρασιτικές ή συμβιωτικές σχέσεις με άλλους. Στις παρασιτικές σχέσεις μόνο το ένα είδος ευεργετείται, ενώ στις συμβιωτικές έχουν όφελος όλοι οι συμμετέχοντες Για παράδειγμα, οι ψείρες, οι ψύλλοι και τα σκουλήκια δεν παρέχουν κανένα πλεονέκτημα στον ξενιστή τους, αλλά αντλούν πόρους ενώ τα βακτήρια στο στομάχι μας διευκολύνουν την πέψη ενώ παράλληλα τρέφονται. Αν και ορισμένα θανατηφόρα βακτήρια και ιοι μοιάζουν να χάνουν μαζί με τον ξενιστή τους, στόχος τους είναι να μολύνουν νέα θύματα πριν πεθάνουν αμφότεροι.
Ορισμένες συμβιωτικές σχέσεις είναι τόσο περίπλοκες ώστε οδηγούν στο σχηματισμό σύνθετων οργανισμών. Ένα παράδειγμα ζωικού σύνθετου είναι η λεγόμενη πορτογαλική καραβέλα, που μοιάζει με μέδουσα. Τα διάφορα τμήματα τού σώματός της είναι στην πραγματικότητα διαφο ρετικά είδη οργανισμών που έχουν σχηματίσει μια συνεργατική αποικία. Ένα παράδειγμα φυτικού σύνθετου είναι οι λειχήνες, οι οποίες είναι εν μέρει φύκη και εν μέρει μύκητες. Υπάρχουν επίσης σύνθετα φυτών-ζώων, όπως οι ανάποδες μέδουσες , οι οποίες περιέχουν αποικίες φυκών.
Όπως δέχονται οι επιστήμονες οι φάλαινες μεταξύ των θηλαστικών,είναι τα ζώα που έχουν συναντήσει τα μεγαλύτερα εμπόδια στην εξέλιξή τους. Και έχει επίσης γίνει δεκτό, κάτι που συνιστά μια άλλη περίπτωση συνεργασίας-παρασιτισμού.Στρείδια που προσκολώνται στις φάλαινες είναι φορείς με τα κελύφη τους ισοτόπων οξυγόνου που κατά την χαρακτηριστική διατύπωση των ειδικών,χρησιμεύουν ως χημικό διαβατήριο για τα μεγάλα ταξείδια των φαλαινών,χρησιμεύουν σαν το μαύρο κουτί για τις μεγάλες μετακινήσιςς των φαλαινών.
Οι John Maynard Smith και Eors Szathmary βλέπουν ως πιθανό ορισμένα παράσιτα θα αναγκασθούν προς το συμφέρον τους να οδηγη θούν σε μια μορφή ισότιμης συνεργασίας .
Στο σημείο αυτό έρχεται στον νού μας το ερώτημα:Μπορεί να χαρακτηρίσουμε την ανθρωπότητα παρασιτική σε σχέση με τα περισσότερα είδη ζωής στον πλανήτη μας;Η απάντηση μπορεί να είναι καταφατική,χωρίς βέβαίως να παραγνωρισθεί ότι, με πολλά είδη η σχέση τού ανθρώπου είναι συμβιωτική.Η διερεύνηση όμως τού θέματος εκφεύ γει σαφώς των ορίων τού πονήματός μας, και έχει μεταφυσικές και άλλες προεκτάσεις, σχετιζόμενη και με τη θέση του ανθρώπου,(τουλάχιστον) στη Γή. Ετσι το ερώτημα –απορία για μια προνομιακή θέση τού Ανθρώπου,που να δικαιολογεί ορισμένες συμπεριφορές απέναντι στα άλλα είδη,θα παραμείνει αναπάντητο στο πόνημά μας.
22.- Οι John Maynard Smith και Eors Szathmary βλέπουν ως χαρακτηριστικό των έμβιων όντων, τον μεταβολισμό, και το ότι, έχουν όργανα, που εξασφαλίζουν την ανάπτυξή τους,την επιβίωσή τους και την αναπαραγωγή τους .Συνεχίζουν λέγοντας ότι, εκείνο που θα ξεχώριζε ένα ανθρώπινο κατασκεύασμα από ένα έμβιο όν, θάταν η ιστορία του, δηλαδή θα λέγαμε ότι, το μηχάνημα κατασκευάστηκε από οντότητες,ενώ ο ζών ο ργανισμός είναι το αποτέλεσμα φυσικής εξελίξεως.
23.-Ο Lee Smolin (ό.π.σελ.323)βλέπει τους έμβιους οργανισμούς ως περίπλοκα δίκτυα διαδικασιών ανάδρασης που ρυθμίζουν διοχετεύουν και σταθεροποιούν τη ροή ενέργειας και ύλης μέσα από τον οργανισμό
24. .Ο Paul Davies(ό.π.316) βλέπει ως χαρακτηριστικό του ζωντανού,τον τρόπο με τον οποίο αυτό διαχειρίζεται τις πληροφορίες,Γι΄αυτόν υπό μια έννοια όλα τα φυσικά συστήματα,μπορεί να θεωρηθούν ως συστήματα επεξεργασίας πληροφο ριών..οι πληροφορίες που περιέχονται σ’ένα γονιδίωμα, ή ατον εγκέφαλο ενός ζωντανού οργανισμού,είναι πολύ διαφορετικές απ΄αυτές που θα αποδίδαμε σ’ένα άβιο σύστημα.Το γονιδίωμα είναι ένα προσχέδιο ένας αλγόριθμος-ένα σύνολο οδηγιών-για τηνεκτέλεση κάποιου έργου,όπως ο σχηματισμός μιάς πρωτείνης,η αντιγραφή ενός μορίου,η αναζήτηση τροφής.Και καταλήγει στο ότι δεν υπάρχει καμιά αμφιβολία ότι ο, νούς του ανθρώπου επεξεργάζεται πληροφορίες που έχουν συγκεκριμένο νόημα.,
24. .Ο Paul Davies(ό.π.316) βλέπει ως χαρακτηριστικό του ζωντανού,τον τρόπο με τον οποίο αυτό διαχειρίζεται τις πληροφορίες,Γι΄αυτόν υπό μια έννοια όλα τα φυσικά συστήματα,μπορεί να θεωρηθούν ως συστήματα επεξεργασίας πληροφο ριών..οι πληροφορίες που περιέχονται σ’ένα γονιδίωμα, ή ατον εγκέφαλο ενός ζωντανού οργανισμού,είναι πολύ διαφορετικές απ΄αυτές που θα αποδίδαμε σ’ένα άβιο σύστημα.Το γονιδίωμα είναι ένα προσχέδιο ένας αλγόριθμος-ένα σύνολο οδηγιών-για τηνεκτέλεση κάποιου έργου,όπως ο σχηματισμός μιάς πρωτείνης,η αντιγραφή ενός μορίου,η αναζήτηση τροφής.Και καταλήγει στο ότι δεν υπάρχει καμιά αμφιβολία ότι ο, νούς του ανθρώπου επεξεργάζεται πληροφορίες που έχουν συγκεκριμένο νόημα.,
Η ΖΩΗ- Ο ΑΝΘΡΩΠΟΣ-ΧΑΡΑΚΤΗΡΙΣΤΙΚΑ ΤΗΣ ΖΩΗΣ ΩΣ ΠΡΟΣ ΤΗΝ ΟΡΓΑΝΩΣΗ ΚΑΙ ΤΗΝ ΛΕΙΤΟΥΡΓΙΑ ΤΗΣ ΚΑΤΑ ΤΟΝ ARTHUR KOESTLER.( Από το «Ένα φάντασμα στη μηχανή»)
Παραθέτω(αυτούσια):
1.Τό Σύνδρομο τού Ιανού
1.1.Άπό τή δομική του πλευρά ό οργανισμός δεν είναι ένα συσσωμάτωμα θεμελιακών μερών. και από τή λειτουργική του πλευρά δέν είναι μιά άλυσσίδα θεμελιακών μονάδων συμπεριφοράς.
1.2.Ό οργανισμός πρέπει ν' αντιμετωπίζεται σάν μιά πολυ-έπίπεδη ιεραρχία ήμι-αυτόνομων ύπο-συνόλων, πού διακλαδώνεται σέ ύπο-σύνολα μιας χαμηλότερης τάξης κ.ο.κ. Τά ύπο-σύνολα σέ οποιοδήποτε επίπεδο της ιεραρχίας αναφέρονται σάν όλόνια.
1.3.Μέρη και όλα μέ τήν απόλυτη έννοια δέν υπάρχουν στό χώρο της ζωής. Ή σύλληψη τού όλόνιου έχει τήν πρόθεση νά συμφιλιώσει τήν ατομιστική μέ τήν ολιστική προσέγγιση
1.4.Τά βιολογικά όλόνια είναι αυτορυθμιζόμενα ανοικτά συστήματα πού επιδεικνύουν τόσο -τις αυτόνομες ιδιότητες τοϋ συνόλου όσο και τις εξαρτώμενες ιδιότητες τών μερών, ή η διχοτόμηση είναι παρούσα σέ κάθε επίπεδο κάθε τύπου ιεραρχικής οργάνωσης, αναφέρεται σάν τό Σύνδρομο Ιανού ή τήν αρχή τοϋ Ιανού.
1.5.Γενικότερα, ό όρος «όλόνιο» μπορεί ν' αναφέρεται σέ όποιο σταθερό βιολογικό ή κοινωνικό ύπο-σύνολο πού επιδεικνύει μία νομοκατευθυνόμενη συμπεριφορά και ή μία δομική Γκεσταλτική - σταθερότητα. "Ετσι τά οργανίδια και τά ομόλογα όργανα είναι εξελικτικά όλόνια. Τά μορφογενετικά πεδία είναι όντογενετικά όλόνια. Τά «σταθερά σχήματα δράσης» τών ήθολόγων και οι ύπο-ρουτίνες τών επίκτητων ικανοτήτων είναι όλόνια περιφοράς. Τά φωνήματα, τά μορφήματα, οι λέξεις, οι φράσεις είναι γλωσσολογικά ολόνια. Τά άτομα, οι οικογένειες, οι φυλές, τά έθνη είναι κοινωνικά όλόνια.
2.Διαιρεσιμότητα
2.1 Οι ιεραρχίες «διαιρούνται» στους κλάδους πού τις αποτελούν, πάνω στους οποίους τά ολόνια σχηματίζουν κόμπους. Οι γραμμές της διακλάδωσης αντιπροσωπεύουν τά κανάλια επικοινωνιών και ελέγχου.
Ο αριθμός των επιπέδων πού περιέχει μιά ιεραρχία είναι ένα μέτρο τού «βάθους» και ό αριθμός τών ολόνιων σέ όποιο δεδομένο επίπεδο ονομάζεται «εύρος» της (Σιμόν).
3.Κανόνες και Στρατηγήματα
3.1.Τά λειτουργικά όλόνια κυβερνιούνται από σταθερά σύνολα νόμων και επιδεικνύουν πλαστικά λίγο πολύ στρατηγήματα.
3.2 Οι νόμοι — πού αναφέρονται σάν κανόνας τού συστήματος — καθορίζουν τις άμετάβλητες ιδιότητες, τή δομική του διαμόρφωση και ή τό λειτουργικό σχήμα του.
3.3.Ενώ ό κανόνας προσδιορίζει τά βήματα πού επιτρέπεται νά κάνει τό όλόνιο στην δράση του . ή στρατηγική επιλογή τού συγκεκριμένου βήματος ανάμεσα σέ έπιτρεπόμενες-επιλογές καθοδηγείται άπό τις συγκυρίες τοΰ περιβάλλοντος.
3.4.Ο κανόνας προσδιορίζει τους κανόνες τού παιχνιδιού, ή στρατηγική προσδιορίζει τήν πορεία τού παιχνιδιού.
3.5 Η εξελικτική διεργασία παίζει βαριατσιόνες πάνω σ' ένα περιορισμένο αριθμό κανονικών θεμάτων. Οι αναστολές πού επιβάλλουν οί εξελικτικοί κανόνες απεικονίζονται άπό τα φαινόμενα τής ομολογίας, τής όμοιοπλασίας, τού παραλληλισμού, τής σύγκλισης και τού loi du balancement.
3.6 Στην οντογένεση τά ολόνια σέ διαδοχικά επίπεδα αντιπροσωπεύουν διαδοχικά στάδια ανάπτυξη τών ιστών. Στό κάθε βήμα τής διεργασίας τής διαφοροποίησης, ο γενετικός κανόνας επιβάλλει περισσότερες αναστολές στό αναπτυξιακό δυναμικό τού ολόνιου ,τού παραχωρεί αρκετή πλαστικότητα γιά ν' ακολουθεί τό ένα ή τό άλλο εναλλακτικκό αναπτυξιακό μονοπάτι, μέσα στό χώρο τής αρμοδιότητας του και κάτω άπό την καθοδήγηση των συγκυριών τού περιβάλλοντος.
3.7 Δομικά, ο ώριμος οργανισμός είναι μία ιεραρχία μερών μέσα σέ μέρη. Ή «διαιρεσιμότητά» του και ή σχετική αυτονομία των συστατικών του ολονίων φαίνονται στη χειρουργική των μεταμοσχεεύσεων.
3.8 Λειτουργικά, ή συμπεριφορά των οργανισμών κυβερνάται άπό «κανόνες τού παιχνιδιού» πού εγγυώνται για τη συνοχή, τήν σταθερότητα και τό συγκεκριμένο σχήμα του.
3.9 Οί ικανότητες, εϊτε ενδογενείς εϊτε επίκτητες, είναι λειτουργικές ιεραρχίες, μέ ύπο-ίκανότητες σαν όλόνια: κυβερνημένα από ύπο-κανόνες.
4. Ολοκλήρωση και Αύτοεπιβεβαίωση.
4.1 Κάθε όλόνιο έχει τή διττή τάση να διατηρεί και να επιβεβαιώνει την ατομικότητά του,σαν ένα quasi αυτόνομο σύνολο και να λειτουργεί,σαν ένα εντεταγμέμνο μέρος,ενός (υπάρχοντος ή έξελισσόμενου πλατύτερου συνόλου.Αυτή η πολικότητα,ανάμεσα σε Αυτό-Έπιβεβαιωτικές (Α-Ε) και Όλοκληρωτικές(ΟΤ) τάσεις είναι .έμφυτη,στην έννοια τής ιεραρχικής τάξης, και ένα καθολικό χαρακτηριστικό τής ζωής.
4.2.Μια ανάλογη πολικότητα παρατηρείται στην αλληλεπίδραση,συνεκτικών και διασπαστικών δυνάμεων σε σταθερά ανόργανα συστήματα από άτομα έως γαλαξίες.
4.3.Η γενικώτερη εκδήλωση των ΟΤ τάσεων,είναι η αναστροφή τού δευτέρου αξιώματος τής Θερμοδυναμικής,σε ανοικτά συστήματα που τρέφονται με αρνητική ντροπία.(Σρέντιγκερ) και το εξελικτικό ρεύμα προς αυθόρμητες, αναπτυσσόμενες καταστάσεις ,μεγαλυτέρας ετερογένειας και πολυπλοκότητας(Χέρρικ).
4.4 Οί συγκεκριμένες εκδηλώσεις της σέ διαφορετικά επίπεδα κυμαίνονται άπό τήν συμβίωση των οργανιδίων και τών ζώων πού ζούνε σέ αποικίες, και μέσα άπό τις συνεκτικές δυνάμεις σέ σμήνη και κοπάδια ώς τους δεσμούς ολοκλήρωσης σέ κοινωνίες εντόμωνκαι κοινωνίες Πριμάτων. Οί συμπληρωματικές εκδηλώσεις τών Α-Ε τάσεων εϊναι ανταγωνισμός, ατομισμός, και οί διασπαστικές δυνάμεις τού φυλετισμού, τού εθνικισμού κλπ.
4.5 Στήν όντογένεση, ή πολικότητα καθρεφτίζεται άπό τήν πλαστικότητα κι’ άπό την προσδιοριστικότητα τών αναπτυσσόμενων ιστών.
4.6 Στήν ώριμη συμπεριφορά, ή αυτοεπιβεβαιωτική τάση τών λειτουργικών όλόνιων καθρεφτίζεται άπό τό πείσμα τών ενστικτωδών τελετουργικών (σταθερά σχήματα δράσης) τών έξεων πού έχουν αποκτηθεί (γραφικός χαρακτήρας, προφορά ομιλίας), και άπό τις τυποποιημένες ρουτίνες τής σκέψης. Ή τάση τής ολοκλήρωσης καθρεφτίζεται άπό τις πλαστικές προσαρμογές, τις βελτιώσεις και τις δημιουργικές πράξεις πού εισάγουν νέες μορφές συμπεριφοράς.
4.7 Κάτω από συνθήκες έντασης, ή Α-Ε τάση εκδηλώνεται μέ τον έπιθετικο-άμυντικό άδρενεργικό τύπο τών συγκινήσεων, ή ΟΤ τάση μέ τόν αύτο-ύπερβατικό (συμμετοχής,ταύτισης) τύπο τών συγκινήσεων.
4.8 Στήν κοινωνική συμπεριφορά, ό κανόνας ενός κοινωνικού ολόνιου δέν αντιπροσωπεύει μόνο περιορισμούς πού επιβάλλονται στις πράξεις του, αλλά καϊ αξιώματα διαγωγής,ηθικές επιταγές και συστήματα αξιών πού έχουν ενσωματωθεί σ’ αυτόν.
5. Πυροδότες και Ανιχνευτές
5.1 ΟΊ ιεραρχίες εξόδου λειτουργούν βάσει τής αρχής πυροδότηση-άποδέσμευση σύμφωνα μέ τήν οποία ένα απλό, υπονοούμενο ή κωδικοποιημένο σήμα, αποδεσμεύει περίπλοκους, προκαθορισμένους μηχανισμούς.
5.2 Στή φυλογένεση, μιά ευνοϊκή γονιδιακή μετάλλαξη μπορεί μέσω τής ομοιόστασης (Ούάντινγκτον) νά επηρεάσει τήν ανάπτυξη ενός ολόκληρου οργανισμού μ’ ένα αρμονικό τρόπο.
5.3 Στήν όντογένεση, χημικοί πυροδότες (ένζυμα, διεγέρτες, ορμόνες) αποδεσμεύουν το γενετικό δυναμικό τών ιστών πού διαφοροποιούνται.
5.4 Στήν έμφυτη συμπεριφορά, σήματα-αποδεσμευτές ενός απλού είδους πυροδοτούν Εσωτερικούς Άποδεσμευτικούς Μηχανισμούς (Λόρεντς).
5.5 Κατά τήν εκτέλεση των επίκτητων μέ τή μάθηοη ικανοτήτων, στις οποίες συμπεριλαμβάντονται οί ρηματικές ικανότητες, μία γενικευμένη υπονοούμενη εντολή αρθρώνεται σε ρητούς όρους στά διαδοχικά χαμηλότερα κλιμάκια πού, έτσι και πυροδοτηθούνε σέ δράση, ενεργοποιούν τις ύπομονάδες τους μέ τήν ορθή στρατηγική τάξη, καθοδηγούμενα από αναδράσεις.
5.6 Ενα όλόνιο στό επίπεδο μιας ιεραρχίας εξόδου αντιπροσωπεύεται στό επίπεδο σάν μία μονάδα και πυροδοτείται σέ δράση σά μία μονάδα. Ενα ολόνιο μέ άλλα \όγια, είναι ένα σύστημα άπό συνάφειες πού αντιπροσωπεύονται στό επόμενο ανώτερο επίπεδο σάν ένα relatum.
5.7 Στις κοινωνικές ιεραρχίες (στρατό, διοίκηση), ισχύει ή ίδια αρχή.
5.8 Οί ιεραρχίες εισόδου λειτουργούν σύμφωνα μέ τήν αντίστροφη αρχή. Αντί γιά πυροδότες, είναι εφοδιασμένες μέ τεχνάσματα τύπου «φίλτρων» (ανιχνευτές. χητές . συνη-χητές. επίλεκτες) πού απογυμνώνουν τήν είσοδο άπό θόρυβο, αφαιρούν και άφομοιώνουν. τά σχετικά τους στοιχεία σύμφωνα μέ τά κριτήρια της ιδιαίτερης ιεραρχίας περί σχετικού. «Τά φίλτρα» λειτουργούν σέ κάθε κλιμάκιο μέσω τού οποίου πρέπει νά περάσει τό ρεύμα της πληροφορίας στήν άνοδο του από τήν περιφέρια προς τό κέντρο, σέ κοινωνικές ιεραρχίες και στό νευρικό σύστημα.
5.9. Οί πυροδότες μετατρέπουν τά κωδικοποιημένα σήματα σέ περίπλοκα σχήματα εξόδου.Τά φίλτρα μετατρέπουν σχήματα σέ κωδικοποιημένα σήματα. Οί πρώτοι μπορούν να παραβληθούν μέ σύστημα μετατροπής αναλογικού σέ ψηφιακό, οί δεύτεροι μέ σύστημα μετετροπής ψηφιακού σέ αναλογικό. (Μίλλερ. Πρίμποαμ και άλ.).
5.10 Στίς εννοιολογικές ιεραρχίες, τά τεχνάσματα των φίλτρων κυμαίνονται άπό τόν εθισμό και τόν απαγωγό έλεγχο των δεκτών μέσω τού φαινόμενου τής σταθερότητας, στήν-.αναγνώριση σχημάτων μέσα στό χώρο και μέσα στον χρόνο, και στήν αποκωδικοποίηση γλωσσσολογικών και άλλων μορφών έννοιας.
5.11.Οι ιεραρχίες εξόδου αρθρώνουν, συγκεκριμε νοποιούν, χαρακτηρίζουν. Οί ιεραρχίες εισόδου αφομοιώνουν, αφαιρούν, γενικεύουν.
6 Δενδροειδής Ανάπτυξη και Διακλάδωση.
6.1 Τις ιεραρχίες, μπορούμε νά τις δούμε σάν «κατακόρυφες» δενδρικές δομές πού τά κλαριά τους, επικαλύπτονται μέ τά κλαριά άλλων ιεραρχιών σέ ένα πλήθος επίπεδα σχηματίζοντας «οριζόντια» δίκτυα. Δενδροποίηση και Διακλάδωση είναι συμπληρωματικές άρχές στήν αρχιτεκτονική των οργανισμών και των κοινωνιών.
• 6.2 Η συνειδητή εμπειρία πλουτίζεται άπό τή συνεργασία πολλών εννοιολογικών ίεραρχιών σε διαφορετικές ιδιότητες αίσθησης και μέσα στήν ίδια ιδιότητα αίσθησης.
6-3 Αφαιρετικές μνήμες αποθηκεύονται σέ μορφή σκελετού, απογυμνωμένες άπό άσχετες λεπτομέρειες, σύμφωνα μέ τά κριτήρια περί σχετικού τής κάθε εννοιολογικής ιεραρχίας.
6.4.Ζωηρές λεπτομέρειες μιας σχεδόν είδητικής καθαρότητας αποθηκεύονται λόγω της συγκινησιακής σχέσης του.
6.5. Η απογύμνωση τής εμπειρίας άπό τήν ανάμνηση αντισταθμίζεται ώς ένα σημείο από την συνεργασία στήν αναπόληση διάφορων εννοιολογικών ιεραρχιών μέ διαφορετικά κριτήρια περί σχετικού.
6.6.Σε αϊσθητηριο-κινητικοΰς συντονισμούς, τά τοπικά ανακλαστικά είναι συντομεύσεις οε κατώτατο επίπεδο, πέταλα πού συνδέουν κυκλοφοριακά ρεύματα κατευθυνόμενα προς αντίθετες κατευθύνσεις σ’ ένα αυτοκινητόδρομο.
6.7.Οι εξειδικευμένες αίσθητηριο-κινητικές ρουτίνες λειτουργούν σέ ανώτερα επίπεδα μέσω δικτύων. ενδοδεκτικών και έξωδεκτικών άναδραστικών βρόχων-μέσα-σέ-βρόχους, πού λειτουργούν σαν σερβομηχανισμοί και κρατούν τόν αναβάτη πάνω στό ποδήλατο του σέ ίση αύτορυθυμιζόμενης κινητικής ομοιόστασης.
6.8 Ενώ στην Ε-Α θεωρία οι συγκυρίες τού περιβάλλοντος καθορίζουν τή συμπεριφορά,στην Ο.Η.S. θεωρία μόλις καθοδηγούν διορθώνουν και σταθεροποιούν προ-υπάρχοντα σχήματα συμπεριφοράς (Π. Βάϊς).
6.9 Ένώ οι αισθητηριακές αναδράσεις καθοδηγούν τις κινητικές δραστηριότητες, ή αντίληψη μέ τή σειρά της εξαρτάται άπ’ αυτές τις δραστηριότητες, όπως είναι π.χ. οι διερευνητικές κινήσεις τού ματιού, ή τό μουρμούρισμα ενός σκοπού γιά να βοηθηθεί ή ακουστική του ανάκληση. Οι εννοιολογικές και οι κινητικές ιεραρχίες συνεργάζονται τόσο στενά σέ κάθε επίπεδο πού τό νά χαράξουμε κατηγορηματικές διακρίσεις μεταξύ «ερεθίσματος» καΐ «αντίδρασης» γίνεται χωρίς νόημα. «Εχουν γίνει «όψεις άναδραστικοΰ βρόχου» (Μίλλερ, Πρίμπραμ και άλ.).
6.10 Όργανισμοΐ και κοινωνίες λειτουργούν σέ μιά ιεραρχία περιβαλλόντων, από τό τοπικό περιβάλλον τού κάθε ολόνιου ώς τό «συνολικό πεδίο», πού μπορεί νά περιλαμβάνει φανταστικά περιβάλλοντα, προϊόντα μιας προβολής σέ χώρο και σέ χρόνο.
7. Κανάλια Κανονισμών
7. Τά υψηλότερα κλιμάκια μιας ιεραρχίας δέν βρίσκονται συνήθως σέ άμεση επικοινωνία μέ τά πιό χαμηλά, και αντίστροφα. Τά σήματα διαβιβάζονται μέσω «καναλιών κανονισμού», ένα βήμα τή φορά, πάνω καΐ κάτω.
7.1 Οι ψευδο-έξηγήσεις της ρηματικής συμπεριφοράς και άλλων ανθρώπινων ικανοτήτων όπως ό χειρισμός τών λέξεων, ή ή αλυσίδα τών ενεργών, αφήνει ένα κενό ανάμεσα στην κορυφή τής ιεραρχίας και τους τελευταίους κλάδους της, ανάμεσα σέ σκέψη και άρθρωση.
7.2 Τό βραχυκύκλωμα τών ενδιάμεσων επιπέδων λόγω τής άμεσης συνειδητής προσοχής σέ διεργασίες πού κανονικά λειτουργούν αυτόματα, τείνει νά προκαλεί διαταραχές πού κυμαίνονται άπό τήν αδεξιότητα ώς τις ψυχοσωματικές διαταραχές.
8. Μηχανοποίηση και Ελευθερία
8. Όλόνια σέ διαδοχικά υψηλότερα επίπεδα τής ιεραρχίας παρουσιάζουν όλο και πιό περίπλοκα, πιό πλαστικά και λιγότερο προβλέψιμα σχήματα δραστηριότητας, ένώ στά διαδοχικά χαμηλότερα επίπεδα ανακαλύπτουμε όλο και πιό μηχανοποιημένα, στερεοτυποποι-ημένα και προβλέψιμα σχήματα.
8.1 «Ολες οι ικανότητες, είτε ενδογενείς είτε επίκτητες, μέ τήν συνεχή πρακτική τείνουν νά μετατρέπονται σέ αυτοματοποιημένες ρουτίνες. Αυτή ή διεργασία μπορεί νά περιγραφεί σάν μιά συνεχής μετατροπή «νοητικών» σέ «μηχανικές» δραστηριό τητες.
8.2 Σέ ίδιες συνθήκες, ένα μονότονο περιβάλλον διευκολύνει τή μηχανοποίηση.
8.3 Αντίθετα, νέες ή απρόβλεπτες συγκυρίες απαιτούν ν’ αναφέρονται οι αποφάσεις σε ψηλότερα ιεραρχικά επίπεδα, μιά μετάθεση ανοδική τών ελέγχων άπό τις «μηχανικές» στις «νοητικές» δραστηριότητες.
8.4 Κάθε ανοδική μετάθεση καθρεφτίζεται άπό μιά ζωηρότερη και ακριβέστερη συνείδηση τής δραστηριότητας πού λαβαίνει χώρα. Και επειδή ή ποικιλία τών εναλλακτικών επιλογών αυξάνει μέ τήν αυξανόμενη περιπλοκότητα σέ ψηλότερα επίπεδα, κάθε ανοδική μετάθεση συνοδεύεται άπό τήν υποκειμενική εμπειρία τής ελευθερίας τής επιλογής.
8.5 Ή ιεραρχική προσέγγιση αντικαθιστά τις δυϊστικές θεωρίες μέ μία σηριαλιστική υπόθεση στην οποία τό «νοητικό» και τό «μηχανικό» παρουσιάζονται σάν σχετικές ιδιότητες μιας ενιαίας διεργασίας, καΐ ή κυριαρχία τής μιας ή τής άλλης εξαρτάται από αλλαγές στό επίπεδο τού έλεγχου τής συνεχιζόμενης επιχείρησης.
8.6 Ή συνείδηση εμφανίζεται σά μία αναδυόμενη ιδιότητα στή φυλογένεση και στην όν-τογένεση, πού, από τις πρωτόγονες αρχές, εξελίσσεται προς περισσότερο περίπλοκες και συγκεκριμένες καταστάσεις. Είναι ή ανώτερη εκδήλωση τής τάσης τής Όλοκλήρωσης
8.7 Ό εαυτός δέν μπορεί ποτέ ν’ αντιπροσωπευτεί απόλυτα μέσα στην «ίδια του την επίγνωση,ούτε μπορούν να προβλεφθούν απόλυτα οι πράξεις του από κανένα τέχνασμο διεργασίας τής πληροφορίας,.Και οι δύο απόπειρες οδηγούν σέ παλίνδρομή στο άπειρο.
9. Ισορροπία και αταξία
9.1 «Ενας οργανισμός ή κοινωνία λέγεται ότι πώς βρίσκεται σέ δυναμική ισορροπία όταν οί τάσεις Α-Τα και ΟΤ του, εξισορροπούνται μεταξύ τους.
9.2 Ό όρος ισορροπία σ’ένα ιεραρχικό σύστημα δέν αναφέρεται σέ σχέσεις μεταξύ μέρους και όλου,( το όλο αντιπροσωποευόμενο από τη δύναμη, ελέγχει τό μέρος άπό τό επόμενο ανώτερο επίπεδο).
9 3 0ι οργανισμοί ζούν σε μία συναλλαγή μέ τό περιβάλλον τους. Κάτω άπό ομαλές συνθήκες οι εντάσεις που υφίστανται τά όλόνια πού παίρνουν μέρος σ’ αυτήν τή συναλλαγή, είναι μιάς διαβατικής φύσης, και ή ισορροπία αποκαθίσταται μέ τήν περάτωση της.
9.4 Όταν η πρόκληση προς τον οργανισμό,ξεπερνά ένα κρίσιμο σημείο,η ισορροπία μπορεί να διαταρραχθεί,το υπερδιεγερμέμένο ολόνιο μπορεί να προσπαθεί να τείνει να ξεφύγει από τον έλεγχο,και να επιβεβεβαιωθεί σε καταστροφή τού συνόλου, η να μονοπωλήσει τις λειτουργίες του,-είτε το ολόνιο είναι όργανο,είτε γνωστική δομή(idee fixe) ή κοινωνική ομάδα.Το ίδιο μπορεί να συμβεί οταν οι συντονιστικές δυνάμεις,τού όργανσιμού εξασθενούν σε σημείο τέτοιο,ώστε να μην είναι πλέον ικανές να ελέγξουν τα μέρη του,(Τσάιλντ)
9.5 Ο αντίθετος τύπος διαταραχής,γίνεται όταν η δύναμη τού συνόλου,πάνω σε μέρη που διαβρώννει την αυτονομία και την ατομικότητά τους.Αυτό μπορεί να οδηγήσει σε μια παλινδρομή των ΟΤ τάσεων από τις ώριμες μορφές της κοινωνικής ολοκλήρωσης,σε πρωτόγονες μορφές ταύτισης, και στα σχεδόν υπνωτιστικά φαινόμενα της ομαδικής ψυχολογίας. 9.6.Η διεργασία τής ταύτισης μπορεί να ξυπνήσει υποκαταστάσεις συγκινήσεις,ενός επιθετικού τύπου
9.6 9.7.Οι κανόνες της διαγωγής ενός κοινωνικού ολονίου,δεν ανάγονται σε κανόνες διαγωγής των μελών του
9.8.Ο εγωτισμός του κοινωνικού ολονίου,τρέφεται από τον αλτρουισμό των μερών του.
10.Ανάπλαση
10.1.Κρίσιμες προκλήσεις σ΄ενα οργανισμό ή σε μια κοινωνία,μπορεί να έχουν εκφυλιστικές ή αναπλαστικές συνέπειες.
10.2.Το αναπλαστικό δυναμικό των οργανισμών και των κοινωνιών,εκδηλώνεται αυξομειούμενο από το ανώτατο επίπεδο,ως κάτω στα πιο παλαιά και πρωτόγονα επίπεδα,και πάλι επάνω σ΄ένα νέο και τροποποιημένο σχήμα.Διεργασίες αυτού του τύπου,φαίνεται ότι παίζουν ένα κύριο ρόλο, στη βιολογική και πνευματική εξέλιξη, και συμβολίζονται από το παγκόσμιο θέμα,του θανάτου-και-τής αναγέννησης στις μυθολογίες.Σημειώστε. Η σύλληψη τού ολονίου και τού Ανοικτού Ιεραρχικού Συστήματος, επιχειρείται να συμφιλιώσει ατομισμό και ολισμό.Μερικές από τις προτάσεις που αναφέρονται παραπάνω,μπορεί να φαίνονται ασήμαντες,μερικές να μην στηρίζονται σε επαρκείς αποδείξεις,άλλες να χρειάζονται διόρθωση και επεξεργασία.Μόνος τους σκοπός ήταν να προμηθέψουν μια βάση για συζήτηση,ανάμεσα σε συγγενή πνεύματα και των δύο πολιτισμών ,σ΄αναζήτηση τής εναλλακτικής λύσης,για την εικόνα ρομπότ τού ανθρώπου.
ΠΡΟΥΠΟΘΕΣΕΙΣ ΓΙΑ ΤΗΝ ΑΝΑΠΤΥΞΗ ΤΗΣ ΖΩΗΣ.
(Μεταξύ άλλων-Τόσο στην Γή,όσο κατά τον Benner και σ΄ολόκληρο το Σύμπαν )
Συμφώνως με τη χημεία του Σύμπαντος,(που την λαμβάνουμε ότι, είναι αυτή που γνωρίζουμε στ ηΓή) η ζωή βασίζεται στον άνθρακα και το νερό σε υγρή μορφή.Οπως γράφει ο Whitfield(ό.π.54) οι περισσότεροι επιστήμονες είναι πεπεισμένοι για την ύπαρξη μιάς καθολικής χημεία τού σύμπαντος και ότι, τα άτομα,οι πυρήνες τους,τα ιόντα και τα ισότοπα που μπορούν να μελετηθούν άμεσα στη Γή, προέρχονται από μια και μοναδική «εργαλειοθήκη ατομικών υλικών», γεννάται όμως ασφαλώς η επιφύλαξη αν η γνώμη αυτή, μπορεί να ταυτίζεται με βεβαιότητα.
Μετά τη παρατήρηση αυτή,έχουμε ως προυποθέσεις για την ύπαρξη της ζωής:
1.-2.-Έλλειψη θερμοδυναμικής ισορροπίας(far–from-equilibrium state).(Ένα σύστημα σε ισορροπία είναι ένα νεκρό σύστημα).Για να διατηρηθεί η κατάσταση αυτή,που από πρώτη θεώρηση παραβιάζει θερμοδυναμικό νόμο απαιτείται σταθερά-η πρόσληψης ενέργειας από το περιβάλλον πράγμα όμως που-όπως παρατηρεί ο βιολόγος Addy Pross (ό.π.26)- δεν λύνει το πρόβλημα πώς τα μακράν από την ισορροπία χημικά συστήματα,εμφανίστηκαν στην πρώτη θέση.Γράφει : In the context of the second law the emergence of unstable far-from-equilibrium systems might be paraphrased. you can’t get there from here.But we did!The troubling question iς then how did we?)
Πέρα από την παραπάνω προυπόθεση απαιτείται και Κατάλληλη θερμοκρασία (απαραίτητη για την δημιουργία και σταθερότητα των χημικών δομών)
3.- Υποστηρίζεται ότι ,η ζωή στην Γή εξαρτάται σχεδόν αποκλειστικώς από το ηλιακό φώς Λ.χ. Τα φυτά απορροφούν ηλιακή ενέργεια και την μετατρέπουν σε χημική και προσπαθούν με κάθε τρόπο να βρούν θέση που να τους επιτρέπει να συλλέγουν το ηλιακό φώς.Ισως ορθότερα να πούμε από την θερμότητα. Πράγματι το 1977 ο Jack Corlιss καταδύθηκε με βαθυσκάφος σε βάθος 2,5 χιλιομέτρων στην θαλάσσια περιοχή των Γκαλαπάγκος, όπου παρατήρησε έντονη ηφαιστειογενή δράση,και απουσία ηλιακής ακτινοβολίας και παρόλα αυτά αναπτυσσόμενο πλούσιο οικοσύστη μα με νέα είδη ζώων,όπως καβούρια κλπ
4.-Κατάλληλες γενικώς συνθήκες σε συμπαντική κλίμακα. Ο Χώκιγκ δέχεται,ότι, οι περισσότερες καταστάσεις στο Σύμπαν θα πρέπει να είναι πολύ αφιλόξενες για οποιαδήποτε μορφή ζωής(19)ότι, υφίστανται πολλά σύμπαντα με πολλά και διαφορετικά είδη νόμων(170) ότι, ναι μεν φαίνεται ότι, υπάρχει ένα αχανές τοπίο από δυνατά σύμπαντα,αλλά τα σύμπαντα στα οποία μπορεί να υπάρξει ζωή σαν τη δική μας σπανίζουν και απ’ό,τι φαίνεται αν δεν υπήρχε μια σειρά από εκπληκτικές συμπτώσεις στις ακριβείς λεπτομέρειες των φυσικών νόμων οι άνθρωποι και οι παρόμοιες μοφές ζωής δεν θα είχαν ποτέ εμφανισθεί.(198) Ετσι( σε αναφορά με τις συμπτώσεις αυτές) έχουμε ότι:. Η γήινη τροχιά ……………….είναι σχεδόν κυκλική,………..όπως αποδεικνύεται εδώ είχαμε μεγάλη τύχη…..αν η εκκεντρότητα τής Γής(:εκκεντρότητα=βαθμός επιμήκυνσης μίας έλλειψης) που κυμαίνεται ανάμεσα στο 0 και το 1,.εκκεντρότητα κοντά στο 0 σημαίνει ότι, το σχήμα μοιάζει με κύκλο, εκκεντρότητα κοντά στο 1 σημαίνει ότι είναι πολύ επίμηκες) ήταν ήταν κοντά στο 1 ,οι ωκεανοί μας θα έβραζαν,όταν θα πλησιάζαμε στον ήλιο ,ενώ θα πάγωναν όταν θα απομακρυνόμασταν.Οι μεγάλες τροχιακές εκκεντρότητες δεν είναι ευεπίφορες για το φαινόμενο τής ζωής.,άρα είμαι στε τυχεροί που η εκκεντρότητα είναι κοντά στο 0)………....τυχεροί και στήν σχέση μάζας Ηλίου προς την απόστασή μας απ΄αυτόν (έτσι έχουμε την θερμοκρασία που απαιτείται-η κατοικήσιμη ζώνη στο ηλιακό μας σύστημα έχει ελάχιστη έκταση)—Παρόλα αυτά πρέπει να τονισθεί ότι, οι παραπάνω συνθήκες είναι λιγώτερο ασυνήθιστες αν αντιμετωπισθεί …..σήμερα γνωρίζουμε ότι, μια ανεπαίσθητη μεταβολή τής τάξεως τού μόλις 0,5% στην ένταση τής ισχυρής πυρηνικής δύναμης η τού 4% στην ηλεκτρική δύναμη,θα κατέστρεφε όλον σχεδόν τον άνθρακα, ή το οξυγόνο σε κάθε άστρο ως εκ τούτου την δυνατότητα ύπαρξης ζωής όπως την γνωρίζουμε.Δοκιμάστε να τροποποιήσετε τους κανόνες τού Σύμπαντος ,έστω και λίγο και οι συνθήκες που υποστηρίζουν την ύπαρξή μας εξαφανί ζονται………..δεν είναι μόνον η ένταση τής ισχυρής πυρηνικής και τής ηλεκτρμαγνητικής δύναμης,που έχουν φκιαχτεί κατά παραγγελία για την ύπαρξή μας..Οι περισσότερες από τις θεμελιώδεις σταθερές….αν άλλαζαν έστω και λίγο…..το Σύμπαν θα ήταν απρόσφορο για την ανάπτυξη τής ζωής………αν η ασθενής πυρηνική δύναμη,ήταν ακόμη ασθενέστερη,το σύνολο τού κοσμικού υδρογόνου στο πρώιμο Σύμπαν θα είχε μετατραπεί σε ήλιο με αποτέλεσμα να μην σχηματίζονται κανονικά άστρα,αν είχε μεγαλύτερη ένταση, οι εκρηγνυόμενοι υπερκαινοφανείς αστέρες δεν θα απέβαλλαν το εξωτερικό τους περίβλημα και έτσι δεν θα έσπερναν τον διαστρικό χώρο, με τα βαριά χημικά στοιχεία,που χρειάζονται οι πλανήτες για να προάγουν τη ζωή.Αν τα πρωτόνια ήταν βαρύτερα κατά 0,2% θα είχαν διασπασθεί σε νετρόνια ,οδηγώντας στην αποσταθεροποίηση των ατόμων.Αν το άθροισμα των μαζών των κουάρκ που συγκροτούν ένα πρωτόνιο,μεταβάλλονταν έστω και κατά 10%,θα υπήρχαν πολλοί λιγώτεροι σταθεροί ατομικοί πυρήνες,από τους οποίους αποτελούμαστε (197)………………….Η ανάδυση πολύπλοκων δομών να υποστηρίξουν την εμφάνιση νοήμονων παρατηρητών,μοιάζει εξαιρετικά εύθραυστη……………….Η πιο εντυπωσιακή σύμπτωση ….έχει να κάνει με την …. « κοσμολογική σταθερά»( παράμετρος στις εξισώσεις του Αινστάιν,που προσδίδει στον χωρόχρονο την εγγενή τάση να διαστέλλεται) στις εξισώσεις τής γενικής σχετικότητας………..παραμένει το ερώτημα γιατί έχει την τιμή που έχει………….αν η τιμή τής κοσμολογικής σταθεράς ήταν πολύ μεγαλύτερη απ΄ό,τι είναι, το Σύμπαν μας θα είχε κυριολεκτικώς ανατιναχθεί πριν σχηματισθούν οι γαλαξίες οπότε η ζωή όπως την γνωρίζουμε θα ήταν αδύνατη……………Το Σύμπαν και οι νόμοι του,μοιάζουν εξίσουν κομμένα και ραμμένα στα μέτρα μας,ενώ προκειμένου για την ύπαρξή μας,ελάχιστα περιθώρια αφήνουν για τροποποιήσεις( 198-201)…………… …Ο Hoyle ( ό.π.156) παρατηρεί ότι, τα απαραίτητα για τη ζωή συστατικά υπάρχουν σε μεγάλη αφθονία στο Σύμπαν)……. η σχετικά πρόσφατη ανακάλυψη τής εξαιρετικά λεπτής ρύθμισης πολλών νόμων τής φύσης, θα μπορούσε να οδηγήσει ορισμένους από μάς, ξανά πίσω στην παλιά ιδέα, ότι αυτό το μεγάλο σχέδιο αποτελεί το έργο κάποιου μεγάλου σχεδιαστή,……ο τύπος αυτός ιδέας ονομάζεται ευφυές σχέδιο…..δεν είναι όμως αυτή η απάντηση τής σύγχρονης επιστήμης……………………….οι λεπτές ρυθμίσεις μπορούν να εξηγηθούν με βάση την ύπαρξη πολλαπλών συμπάντων………η ιδέα τού πολυσύμπαντος,μπορεί να εξηγεί τις λεπτές ρυθμίσεις των φυσικών νόμων,χωρίς επίκληση …δημιουργού(202) Ο αναγνώστης,μπορεί να βρεί ενδιαφέρουσες απόψεις και πληροφορίες,από την Εξωβιολογία,την Επιστήμη που ασχολείται και μελετά τις πιθανότητες ύπαρξης ζωής στο Σύμπαν.
( Σχετικά με την αναφορά σ΄ολόκληρο το Σύμπαν,βλ.και πιο κάτω υπό τον αρ.7,την άποψη Τραχανά)
5.- Κατάλληλα υλικά.Όπως γράφει ο Γ.Γραμματικάκης, μέχρι τώρα πιστεύαμε ότι, μόνον, εξ χημικά στοιχεία, είναι επιτρεπτά για να ανθίσει ο κύκλος τής ζωής.Ανθρακας, οξυγόνο,άζωτο,υδρογόνο φώσφορος και πυρίτιο.Το αρσενικό είναι εχθρικό. Αλλά όπως ανεκοίνωσε η ΝΑΣΑ στις 2-12-2010, στην λίμνη Μόνο τής Καλιφόνιας,ανακαλύφθηκε ένα βακτήριο με μια απίστευτη δομή. Εχει αντικαταστήσει στο DNA του, το φώσφορο με αρσενικό, πού θεωρείται δηλητήριο για τη ζωή.Αλλά ο « εισβολέας » αυ τός ναι μεν από τη μία πλευρά ανατρέπει,κατά τις παραπάνω απόψεις,αλλά από την άλλη ανοίγει νέες δυνατότητες.Μπορεί δηλαδή κανείς να θεωρήσει ως πιθανή ,στους δεκάδες (δηλητηριώδεις για μάς) πλανήτες,που ανήκουν είτε στο δικό μας είτε σε άλλο ηλιακό σύστημα, την ύπαρξη « ζωής» όχι με την μορφή που εμείς την γνωρίζουμε,αλλά με διαφορετική ζωή που ακολούθησε άλλους δρόμους.Πέρα από την παρατήρηση αυτή,φαίνεται ότι, μορφές ζωής είναι δυνατές στη Γή,υπό συνθήκες αδιανόητες μέχρι σήμερα.
6.-Το οξυγόνο έπαιξε επίσης σημαντικότατο ρόλο στην ανάπτυξη τής ζωής.Το οξυγόνο εμφανίστηκε ως αποτέλεσμα τού μεταβολισμού των κυττάρων.Εχει υποστηριχθεί,ότι,η εμφάνιση της ζωής,αν αυτή πρωτοδημιουργήθηκε στη Γή,προυποθέτει μια «υποξική ατμόφαιρα» δηλαδή ατμόσφαιρα χωρίς, ελεύθερο οξυγόνο.Ο Haldane παρετήρησε,ότι,αν η ατμόσφαιρα έμοιαζε με την σημερινή, δηλαδή με οξυγόνο 20% στην ατμόσφαιρα, τα απαραίτητα μόρια δεν θα μπορούσαν να δημιουργηθούν.Η υπόθεση είναι ότι ,τότε υπήρχαν αέρια όπως το μεθάνιο, η αμμωνία, το διοξείδιο τού ανθρακα, και το υδρόθειο.Η υπόθεση όμως αυτή,αμφισβητήθηκε.Μερικοί υποστηρίζουν ότι, υπήρχε και τότε ικανή ποσότητα ελεύθερου οξυγόνου.Διαφυγή στην διαμάχη αυτή, υπάρχει με την « υπόνοια» ότι, τα αρχικά μόρια ήταν « εισαγόμενα» (M.Ruse ό.π. σελ.89)
7.-Σε μια διάλεξή του στις 23-1-2013 στην Αγριά (Πορφυρογένειο ίδρυμα) αλλά και στο βιβλίο του,που σημειώνεται στην παρατιθέμενη βιβλιογραφία ο καθηγητής Στέφανος Τραχανάς,ως θεμελιώδεις προυποθέσεις για την ύπαρξη ζωής,θέτει τρείς:Την σταθερότητα των ατόμων και των μορίων(; η σταθερότητα στο ανθρώπινο σώμα οφείλεται στο ότι, ενώ τα ηλεκτρόνια κινούνται σαν τρελλά η ενέργειά τους, παραμένει σταθερή.),την κατάλληλη θερμοκρασία,(κατάλληλη θερμοκοιτίδα) και το κατάλληλο Σύμπαν(με την έννοια ότι, απαιτείται η συνεργασία ολοκλήρου τού Σύμπαντος για τη δημιουργία ζωής).
ΠΟΣΑ ΤΑ ΕΜΒΙΑ ΕΙΔΗ ΣΗΜΕΡΑ ΣΤΗ ΓΗ-ΚΙΝΔΥΝΟΣ ΕΞΑΦΑΝΙΣΕΩΣ ΕΙΔΩΝ
Από πλευράς διατήρησης και εξαφάνισης των ειδών,(και οικολογικής) έχουμε ότι,τα είδη που ζούν σήμερα στον πλανήτη μας, αποτελούν λιγώτερο από το 2% τού συνολικού πλήθους των ειδών που εμφανίστηκαν ποτέ στη Γή,ότι ,η μέση διάρκεια ζωής των ειδών είναι περίπου πέντε εκατομμύριχρόνια,ότι, κάθε χρόνο εξαφανίζονται πολλά είδη(40.000 κατά τον Νόρμαν Μαγιερς,250.000 κατά τον Πώλ Ελριχ,100.000 κατά τον τον Εντουαρντ Γουίλσον) και ότι, η καταγραφή των ζωντανών ειδών που έχουν αναλάβει οι βοτανολόγοι και οι ζωολόγοι,εδώ και τρείς αιώνες, περιλαμβάνει σήμερα 1,7 εκατομμύρια καταγεγραμμένα είδη.Και ο , Robert Βarbault,από τον οποίο λαμβάνονται τα στοιχεία αυτά,συνεχίζει. « Αν μπορούμε να παραδεχθούμε ότι, απομένει να ανακαλυφθούν ελάχιστα ζωντανά είδη μεταξύ των σπονδυλωτών,(όπου μετράμε 46.700 είδη)-και ακόμη ότι, τα ψάρια με τα αμφίβια μάς επιφυλάσσουν εκπλή ξεις,-υπάρχουν μεγάλα περιθώρια όσον αφορά τα φυτά,(270.000 κατά γεγραμμένα είδη,320.000 υποτιθέμενα) και ακόμα μεγαλύτερα όσον αφορά τα φύκια,(400.000 υποτιθέμενα έναντι των 40.000 καταγε γραμμένων), όσον αφορά τα έντομα ( που θα μπορούσαν να φθάνουν τα 8 εκατομμύρια παρόλο που αναγνωρίζουμε μόνον 950.000)-για να μην αναφερθούμε στα βακτήρια και στους ιούς,όπου το πλήθος των ειδών που δεν έχουν ανακαλυφθεί,είναι τής τάξεως που υπερβαίνει κατά διακόσιες φορές το γνωστό πλήθος,για τα πρώτα,και πάνω από εκατό φορές για τα δεύτερα. Κατά την Global Taxonomy Initiative και το European Distributed Institute of Taxonomy, ο συνολικός αριθμός, των ειδών για ορισμένα φύλλα μπορεί να είναι πολύ μεγαλύτερος,από,τι ήταν γνωστό το 2010: 10–30 εκατομμύρια έντομα ( από 900.000 που γνωρίζουμε σήμερα) και 5–10 εκατομμύρια βακτήρια,1,5 εκατομμύρια μήκυτες(από 75.000 που γνωρίζουμε σήμερα) και 1 εκατομμύριο ακάρεα( mites).Κατά την ίδια πηγή. Ο αριθμός των μικροβίων,δεν είναι γνωστός κατά τρόπο υπεύθυνο.
Συμφώνως με είδηση που δημοσιεύθηκε στο διαδίκτυο την 10-5-2016, περίπου σε 390.000 υπολογίζονται τα είδη των φυτών που υπάρχουν σήμερα στον πλανήτη μας, εκ των οποίων τα 369.400 έχουν άνθη. Όμως τουλάχιστον ένα στα πέντε είδη φυτών (ποσοστό 21%) αντιμετωπίζει κίνδυνο εξαφάνισης, σύμφωνα με την πρώτη ετήσια διεθνή έκθεση «Η κατάσταση των φυτών τού κόσμου» από τους επιστήμονες των Βασιλικών Βοτανικών Κήπων Κιου τής Βρετανίας, που αποτελεί την πρώτη παγκόσμια «απογραφή» τής χλωρίδας τής Γης και η οποία εφεξής θα δημοσιεύεται κάθε χρόνο. Οι προηγούμενες εκτιμήσεις για τα είδη των φυτών ήταν από 100.000 έως 600.000, ενώ οι εκτιμήσεις για τα απειλού μενα είδη φυτών κυμαίνονταν μεταξύ 10% και 60%. Η απογραφή των φυτών ήταν ανέκαθεν δύσκολη υπόθεση, καθώς στο πέρασμα του χρόνου διαφορετικοί βοτανολόγοι έχουν δώσει διαφορετικά ονόματα στο ίδιο φυτό.Οι νέες εκτιμήσεις (που δεν περιλαμβάνουν τα διάφορα φύκια και βρύα) θεωρούνται οι πιο αξιόπιστες μέχρι σήμερα, αν και οι επιστήμονες παραδέχονται ότι, είναι δυνατό ένα φυτό που θεωρείται πια εξαφανισμένο, στην πραγματικότητα να έχει διασωθεί σε μικρούς αριθμούς κάπου στη Γη. Πρόκειται για τα λεγόμενα «φυτά-Λάζαρους», που μετά από χρόνια «ανασταίνονται», όταν ανακαλύπτονται ξανά.
Η έκθεση, για την οποία εργάσθηκαν 80 επιστήμονες, αναφέρει ότι, γύρω στα 2.000 νέα είδη φυτών ανακαλύπτονται κάθε χρόνο κάπου στη Γη. Το 2015, ανάμεσα στα 2.034 νέα είδη που ανακαλύφθηκαν, ήταν ένα βραζιλιάνικο τεράστιο εντομοφάγο φυτό ύψους ενάμισι μέτρου (το Drose ra magnifica, που αρχικά εντοπίσθηκε μέσω φωτογραφίας στο Facebook!), καθώς και ένα γιγάντιο δέντρο ύψους 45 μέτρων και βάρους 100 τόνων, το Gilbertiodendron maximum, κρυμμένο σε ένα δυτικοαφρικανικό δάσος. Ανακαλύφθηκαν επίσης 90 νέα είδη μπιγκόνιας.
Από τα 390.000 είδη φυτών, περίπου τα 31.000 χρησιμοποιούνται από τους ανθρώπους για τροφή (το 18%), για φάρμακα (το 57%), αλλά επίσης για δηλητήρια, ναρκωτικά κ.α. Η πιθανή εξαφάνιση πολλών από αυτά αποτελεί μια απειλή για τη διατροφική ασφάλεια και επάρκεια σε φάρμακα, σύμφωνα με την έκθεση.Από την άλλη πλευρά, περίπου 5.000 ξενικά είδη φυτών έχουν «εισβάλει» σε άλλες χώρες και ηπείρους, προκαλώντας ζημιές δισεκατομμυρίων ευρώ κάθε χρόνο, που φθάνουν έως και το 5% τής παγκόσμιας οικονομίας.
«Τα φυτά είναι απολύτως αναγκαία για την ανθρωπότητα. Μας παρέχουν τα πάντα - τροφή, καύσιμα, φάρμακα, ξυλεία- και είναι απίστευ τα σημαντικά για τη ρύθμιση τού κλίματός μας. Χωρίς τα φυτά, δεν θα ήμασταν εδώ. Είμαστε αντιμέτωποι με καταστροφικές πραγματικότητες, αν δεν επανεξετάσουμε τις προτεραιότητές μας», δήλωσε η επικεφαλής τής σχετικής ομάδας καθηγήτρια Κάθι Γουίλις, επιστημονική διευθύντρια των Κήπων Κιου.
Οι κυριότερες απειλές για τα φυτά είναι η καταστροφή τους από τις γεωργικές καλλιέργειες και την κτηνοτροφία (31%), η αποψίλωση των δασών για ξυλεία (21%) και οι κάθε είδους κατασκευές κτιρίων και υποδομών (13%). Η κλιματική αλλαγή παίζει μικρότερο ρόλο προς το παρόν (4%), αλλά η επίδρασή της στα φυτά θα αυξηθεί στο μέλλον και αναμένεται να γίνει αισθητή σε περίπου 30 χρόνια. Τα παράκτια μακρόβια δέντρα είναι αυτά που απειλούνται περισσότερο από όλα (έχουν συρρικνωθεί κατά 25% την τελευταία δεκαετία) και ακολουθούν τα τροπικά και υποτροπικά δάση.
Οι επιστήμονες επεσήμαναν ότι, στη Γη υπάρχουν ακόμη πολλές χιλιάδες άγνωστα είδη φυτών, ιδίως στην Αφρική, στη Νότια Αμερική, στην Αυστραλία και στην Κίνα. «Υπάρχουν τεράστιες περιοχές τού κόσμου, όπου δεν ξέρουμε καθόλου τι φύεται σε αυτές. Είναι ενθαρρυντικό ότι, βρίσκουμε συνεχώς νέα είδη φυτών και δέντρων.
Ενδεικτικά « πέντε νέα είδη κρεμμυδιών ανακαλύφθηκαν μόνο πέρυσι», δήλωσε η Γουίλις.
Στο διαδίκτυο ,υπάρχει ανακοίνωση τής Ακαδημίας Επιστημών τής Καλιφόρνιας,με ημερομηνία δημοσιεύσεως 20-12-2013,κατά την οποία κατά το 2013,ερευνητές της ανεκάλυψαν νέα είδη φυτών και ζώων,και δύο νέα είδη που περιλαμβάνουν 38 διαφορετικά μυρμήγκια,14 φυτά,8 σκαθάρια ,δύο αράχνες,ένα ερπετό,και ένα αμφίβιο.Η εκτίμηση των επιστη μόνων αυτών είναι σύμφώνως με τις πλέον αισιόδοξες εκτιμήσεις τους,όπως τις διατυπώνει ο Δρ. Terry Gosliner(: έχουν ανακαλυφθεί μόνον το 10% των μορφών ζωής που υπάρχουν στη Γή).
Καθώς πολλά δημοφιλή αγροτικά προϊόντα, όπως οι μπανάνες και οι μελιτζάνες, πάσχουν πλέον από ολοένα μεγαλύτερη έλλειψη γενετικής ποικιλομορφίας, μένοντας έτσι όλο και πιο απροστάτευτα απέναντι στις αρρώστιες, στα παράσιτα και στην κλιματική αλλαγή, το «κλειδί» για τη σωτηρία τους μπορεί να αναζητηθεί μελλοντικά σε αυτή την άγνωστη βιοποικιλότητα. Η ανακάλυψη στην άγρια φύση συγγενικών ειδών μπορεί να ανανεώσει γενετικά τα επαπειλούμενα είδη με πιο ανθεκτικές ποικιλίες.
Ειδικώτερα, το πρόβλημα με τους φυτικους γενετικώς τροποποιημένους Οργανισμούς.)(: Τα εκατέρωθενεπιχειρήματα)
Οι γενετικώς τροποποιημένοι οργανισμοί (ΓΤΟ)πρωτοεμφανίστηκαν την δεκαετία του 1990.Η τεχνολογία για την ανάπτυξή τους, συνίσταται στην μεταφορά γονιδίων με μη αναπαραγωγικά μέσα, από ένα οργανισμό στον άλλο, καθώς και η γονιδιακή αποσιώπηση,με παρεμβολή RNA.Την τεχνολογία αυτή πολλές χώρες αντιμετώπισαν με επιφύλαξη ενώ άλλεςς,όπως οι ΗΠΑ(όπου τα 2/3 των τροφίμων που πωλούνται είναι ΓΤΟ) και η Ιαπωνία,και ορισμένες ασιατικές την αποδέχθηκαν.
Η βασική « ηθική» δικαολογία για την προσφυγή στους ΓΤΟ είναι βασικώς,ότι, αφενός ,με τις αυξημένες αποδόσεις που επιτυγχάνονται με τους ΓΤΟ, θα λυθεί το επισιτιστικό πρόβλημα του πλανήτη, αφετέρου ότι, είναι εντελώς ακίνδυνοι για τον άνθρωπο και για το περιβάλλον.
Επιχειρείται μια σύντομη κριτική των σχετικών επιχειρημάτων.
1.Επιτυγχάνονται αυξημένες αποδόσεις.
Αντίλογος.
Συγκριτική έρευνα που ενήργησε η αμερικανική εφημερίδα «New York Times” εδειξε ότι, οι αποδόσεις των γενετικώς τροποποιούμενων καλλιεργειών δεν διαφέρουν από κείνες των αντιστοίχων συμβατικών.
2.Οι ΓΤΟ εμφανίζουν ανθεκτικότητα έναντι των ασθενειών,έτσι ώστε να απαιτούνται λιγώτοτερα,εντομοκτόνα και ζιζανικτόνα.για τη προστασία τους.
Αντίλογος.
Η παραπάνω έρευνα έδειξε ότι ,η χρήση των ζιζανιοκτόνων αυξήθηκε,με παραπέρα αποτέλεσμα την επιβάρυνση του περιβάλλοντος (ρύπανση του εδάφους,και των νερών,υπολειμματικότα στα συγκεκριμένα προιόντα,και ανθεκτικότητα στα ζιζάνια).Είναι αλήθεια ότι,παρατηρήθηκε ότι, σε ορισμένες καλλιέργειες η χρήση των μυκητοκτόνων μειώθηκε αλλά η μείωση αυτή,θεωρείται ,από τους ειδικούς ως πρόσκαιρη αφού τα έντομα έχουν φυσικούς μηχανισμούς προσαρμογής.
3.Οι ΓΤΟ μπορούν να συνυπάρξουν με άλλα συστήματα αγροτικής παραγωγής.
Αντίλογος
Τούτο είναι αδύνατο αφού οι σχετικές καλλιέργειες των ΓΤΟ,μολύνουν τις αντίστοιχες συμβατικές.Εχουν καταγραφεί μέχρι σήμερα 400 περιστατικά, γενετικής μόλυνσης.
4.Οι ΓΤΟ είναι ασφαλείς για κατανάλωση.
Αντίλογος.
Τα χρόνια που πέρασαν από την εμφάνιση των ΓΤΟ είναι πολύ λίγα για να εξαχθούν σχετικά συμπεράσματα.
5.Οι καλλιέργειες για τους ΓΤΟ,είναι οικονομικώς βιώσιμες για τους παραγωγούς.
Αντίλογος
Οι τιμές τω ΓΤΟ συνεχώς αυξάνονται την τελευταία 20ετία.Η εμφάνιση των άγριων φυτών που είναι ανθεκτικά στα ζιζανιοκτόνα,αυξάνουν τα έξοδα για τους αγρότες.
Ειδικώτερα, το πρόβλημα με τους φυτικους γενετικώς τροποποιημένους Οργανισμούς.)(: Τα εκατέρωθενεπιχειρήματα)
Οι γενετικώς τροποποιημένοι οργανισμοί (ΓΤΟ)πρωτοεμφανίστηκαν την δεκαετία του 1990.Η τεχνολογία για την ανάπτυξή τους, συνίσταται στην μεταφορά γονιδίων με μη αναπαραγωγικά μέσα, από ένα οργανισμό στον άλλο, καθώς και η γονιδιακή αποσιώπηση,με παρεμβολή RNA.Την τεχνολογία αυτή πολλές χώρες αντιμετώπισαν με επιφύλαξη ενώ άλλεςς,όπως οι ΗΠΑ(όπου τα 2/3 των τροφίμων που πωλούνται είναι ΓΤΟ) και η Ιαπωνία,και ορισμένες ασιατικές την αποδέχθηκαν.
Η βασική « ηθική» δικαολογία για την προσφυγή στους ΓΤΟ είναι βασικώς,ότι, αφενός ,με τις αυξημένες αποδόσεις που επιτυγχάνονται με τους ΓΤΟ, θα λυθεί το επισιτιστικό πρόβλημα του πλανήτη, αφετέρου ότι, είναι εντελώς ακίνδυνοι για τον άνθρωπο και για το περιβάλλον.
Επιχειρείται μια σύντομη κριτική των σχετικών επιχειρημάτων.
1.Επιτυγχάνονται αυξημένες αποδόσεις.
Αντίλογος.
Συγκριτική έρευνα που ενήργησε η αμερικανική εφημερίδα «New York Times” εδειξε ότι, οι αποδόσεις των γενετικώς τροποποιούμενων καλλιεργειών δεν διαφέρουν από κείνες των αντιστοίχων συμβατικών.
2.Οι ΓΤΟ εμφανίζουν ανθεκτικότητα έναντι των ασθενειών,έτσι ώστε να απαιτούνται λιγώτοτερα,εντομοκτόνα και ζιζανικτόνα.για τη προστασία τους.
Αντίλογος.
Η παραπάνω έρευνα έδειξε ότι ,η χρήση των ζιζανιοκτόνων αυξήθηκε,με παραπέρα αποτέλεσμα την επιβάρυνση του περιβάλλοντος (ρύπανση του εδάφους,και των νερών,υπολειμματικότα στα συγκεκριμένα προιόντα,και ανθεκτικότητα στα ζιζάνια).Είναι αλήθεια ότι,παρατηρήθηκε ότι, σε ορισμένες καλλιέργειες η χρήση των μυκητοκτόνων μειώθηκε αλλά η μείωση αυτή,θεωρείται ,από τους ειδικούς ως πρόσκαιρη αφού τα έντομα έχουν φυσικούς μηχανισμούς προσαρμογής.
3.Οι ΓΤΟ μπορούν να συνυπάρξουν με άλλα συστήματα αγροτικής παραγωγής.
Αντίλογος
Τούτο είναι αδύνατο αφού οι σχετικές καλλιέργειες των ΓΤΟ,μολύνουν τις αντίστοιχες συμβατικές.Εχουν καταγραφεί μέχρι σήμερα 400 περιστατικά, γενετικής μόλυνσης.
4.Οι ΓΤΟ είναι ασφαλείς για κατανάλωση.
Αντίλογος.
Τα χρόνια που πέρασαν από την εμφάνιση των ΓΤΟ είναι πολύ λίγα για να εξαχθούν σχετικά συμπεράσματα.
5.Οι καλλιέργειες για τους ΓΤΟ,είναι οικονομικώς βιώσιμες για τους παραγωγούς.
Αντίλογος
Οι τιμές τω ΓΤΟ συνεχώς αυξάνονται την τελευταία 20ετία.Η εμφάνιση των άγριων φυτών που είναι ανθεκτικά στα ζιζανιοκτόνα,αυξάνουν τα έξοδα για τους αγρότες.
Ειδικώτερα για τον κίνδυνο νέας μεγάλης εξαφάνισης ειδών
Η ραγδαία μείωση των πληθυσμών των απειλούμενων ειδών σπονδυλωτών ζώων άρχισε στο τέλος τού 19ου αιώνα, με πιο πιθανό έτος το 1893, πριν από 123 χρόνια, συμφώνως με νέες εκτιμήσεις επιστημόνων. Από τότε και μέχρι σήμερα εκτιμάται ότι έχει απομείνει μόνο το 5% περίπου του αριθμού τους. Κατά τις νέες εκτιμήσεις, οι πληθυσμοί των απειλούμενων ειδών μειώνονταν κατά περίπου 25% κάθε δέκα χρόνια. Ειδικότερα, ο αρχικός αριθμός των απειλούμενων ειδών, προτού αρχίσει η ταχεία μείωσή τους, ήταν ήδη μικρότερος κατά περίπου 22% σε σχέση με τον αριθμό των μη απειλούμενων ειδών.
Σύμφωνα με δημοσίευμα στο διαδίκτυο τής 30-5-2014,ο πλανήτης μας βρίσκεται στα πρόθυρα μιας νέας μαζικής εξαφάνισης των ειδών του, τής έκτης στα 4,5 δισεκατομμύρια χρόνια της ύπαρξής του, όπως υποστηρίζει νέα διεθνής επιστημονική έρευνα.Τα ζώα και τα φυτά εξαφανίζονται με ρυθμό τουλάχιστον 1.000 φορές πιο γρήγορο σε σχέση με τη φυσιολογική εξαφάνιση λόγω εξέλιξης, που συνέβαινε κατά την περίοδο προτού εμφανιστούν οι άνθρωποι στο προσκήνιο, σημειώνεται στη μελέτη.Η έρευνα εκτιμά ότι, 100 έως 1.000 είδη ανά εκατομμύριο εξαφανίζονται πια κάθε χρόνο, μερικά από τα οποία δεν έχουν καν ανακαλυφθεί από τους επιστήμονες! Μέχρι σήμερα έχουν βρεθεί και «βαφτιστεί» περίπου 1,9 εκατ. είδη, αλλά πιστεύεται ότι, υπάρχουν πολλά περισσότερα, από 5 έως 11 εκατ. Η κυριότερη ανθρωπογενής αιτία εξαφάνισης των ειδών στην εποχή μας, είναι η καταστροφή των ενδιαιτημάτων των ζώων και των φυτών, καθώς δεν μπορούν να βρουν μέρος να ζήσουν, αφού οι άνθρωποι συνεχώς επεμβαίνουν στη φύση, συχνά με καταστροφικό (και αυτοκατα στροφικό) τρόπο. Η σταδιακή απομείωση πολλών ζώων αποδίδεται κυρίως στην εξάπλωση της εκβιομηχάνισης μετά το τέλος του 19ου αιώνα και στην, εξαιτίας αυτού του λόγου, αναστάτωση ή την καταστροφή σε διάφορα οικοσυστήματα του πλανήτη.
Ερευνητές, με επικεφαλής τον βιολόγο Στιούαρτ Πιμ τού Πανεπιστημίου Ντιουκ στις Ηνωμένες Πολιτείες προχώρησαν σε μια προς το χειρότερο επικαιροποίηση προηγούμενης εκτίμησης που είχαν κάνει προ 20ετίας και σημειώνουν ότι, ο ρυθμός εξαφάνισης είναι 1.000 φορές πιο γρήγορος από το παρελθόν.Μελετώντας το DNA των ζώων διαχρονικά, οι βιολόγοι υπολόγισαν ότι, κατά μέσο όρο ένα είδος σπονδυλωτού «γεννά» ένα άλλο συγγενικό είδος κάθε 10 εκατ. χρόνια. Είναι όμως πιο δύσκολο να υπολογιστεί το αντίθετο, δηλαδή κάθε πότε εξαφανίζεται ένα είδος χωρίς ο άνθρωπος να έχει βάλει το «χεράκι» του, δηλαδή με βάση αποκλειστικά τις εξελικτικές διαδικασίες στη φύση. Αυτό που θεωρείται σίγουρο, είναι ότι, προτού εμφανιστεί ο άνθρωπος ως κυρίαρχο είδος στη Γη, τα νέα είδη εμφανίζονταν με ταχύτερο ρυθμό από ό,τι τα παλαιά εξαφανίζονταν, πράγμα που οδηγούσε σταδιακά σε μεγαλύ τερη βιοποικιλότητα. Σήμερα, αυτή η τάση φαίνεται πια να έχει αναστρα φεί για τα καλά.Οι επιστήμονες προς το παρόν δεν μπορούν να πουν με σιγουριά τι σημαίνει για την υγεία των οικοσυστημάτων αυτός ο αυξημένος ρυθμός εξαφάνισης των ειδών. Δεν υπάρχει ακόμη κάποιος επιστημονικός τρόπος να προβλεφθεί σε ποιό σημείο τελικά οι συσσωρευμένες εξαφα νίσεις θα επιφέρουν την τελική κατάρρευση ενός οικοσυστήματος. Όμως, όπως επισημαίνουν οι ερευνητές, φαίνεται απίθανο να διαρκέσουν για πολύ καιρό ρυθμοί εξαφάνισης 1.000 τουλάχιστον φορές πιο γρήγοροι σε σχέση με τους αναμενόμενους από τους ρυθμούς τής ίδιας τής φύσης. Σε μια άλλη μελέτη ειδικών του Πανεπιστημίου της Αριζόνα αναφέρεται ότι η κλιματική αλλαγή εξελίσσεται με ρυθμό τέτοιο που πολλά είδη ζώων και φυτών αδυνατούν να ακολουθήσουν και μην μπορώντας να προσαρμοστούν οδηγούνται σε εξαφάνιση. Σύμφωνα με την μελέτη που δημοσιεύεται στην επιθεώρηση «Proceedings of the Royal Society B: Biological Sciences» περισσότερο ευάλωτα από τις κλιματικές αλλαγές είναι τα αμφίβια, τα ερπετά και τα περισσότερα είδη φυτών. Μεγαλύτερο κίνδυνο διατρέχει η χλωρίδα και η πανίδα στις τροπικές περιοχές αναφέρουν οι ερευνητές. Επίσης όσα είδη ζώων ζουν σε νησιωτικές, απομονωμένες ή δύσβατες περιοχές και γενικά δεν μπορούν να μετακινηθούν για να πάνε να ζήσουν σε περιοχές με φιλικότερο για αυτά κλίμα θα βρεθούν σε άμεσο κίνδυνο.
Μελέτη της Διεθνούς Ενωσης δια την συντήρηση της φύσεως (Union internationale pour la conservation de la nature (UICN) που είδε το φώς της δημοσιότητας την 25 Σεπτεμβρίου 2016,δέχεται ότι ,ο πληθυσμός των ελεφάντων της Αφρικής μειώθηκε σε ποσοστό 20%,κατά το διάστημα από το 2006 μέχρι το 2015,εξαιτίας της έξαρσης της λαθροθηρίας για το ελεφαντόδοντο.(Περισσότερα στο http://www. lemonde.fr/ biodiversite/ article/ 2016/ 09/25/)
ΕΠΑΝΑΦΟΡΑ ΣΤΗ ΖΩΗ ΕΞΑΦΑΝΙΣΘΕΝΤΩΝ ΕΙΔΩΝ
Εχει υποστηριχθεί η άποψη,ότι θεωρητικώς, η πρόδος των τελευταίων ετών στις μελέτες του αρχαίου DNA και ανάπτυξη τής κλωνοποίησης και των τεχνικών της γενετικής μηχανικής, ανοίγουν τον δρόμο για την επαναφορά στη ζωή, εξαφανισμένων ειδών,ακόμη κι΄αν η εξαφάνιση αυτή τοποθετείται χρονικώς πριν από χιλιάδες χρόνια,όπως συμβαίνει με τα μαμούθ.
Η προοπτική αυτή,έχει συναντήσει αντιρρήσεις,όπως από τον Δρ.Jacob Sherkow αναπληρωτή καθηγητή του Τμήματος Νομικής του Πανεπιστημίου του Στάνφορντ,που αναφέρεται σε πέντε σημεία,που κατ΄αυτόν θα πρέπει να μην επιχειρηθεί κάτ τέτοιο.(:μεταχείριση των ζώων,υγεία,περιβάλλον,πολιτική ,ηθική)
Η καθηγήτρια Σαπίρο,διευκρινίζει σχετικώς, ότι όταν μιλούμε για επαναφορά,δεν εννοούμε για πληρη επαναφορά που θα έχει ως συνέπεια την επεναμφάνιση των παλαιών γονιδίων και των παλαιών συμπεριφορών,πράγμα που δεν θα συμβεί ποτέ.
Και ασφαλώς παραμένει το ερώτημα ποιό είναι το νόημα να επανέλθουν εξαφανισμένα είδη στη ζωή, ,όταν τουλάχιστον για ορισμένα,οι αιτίες που τα οδήγησαν στην εξαφάνιση εξακολουθούν να υφίστανται.
ΕΠΑΝΑΦΟΡΑ ΣΤΗ ΖΩΗ ΕΞΑΦΑΝΙΣΘΕΝΤΩΝ ΕΙΔΩΝ
Εχει υποστηριχθεί η άποψη,ότι θεωρητικώς, η πρόδος των τελευταίων ετών στις μελέτες του αρχαίου DNA και ανάπτυξη τής κλωνοποίησης και των τεχνικών της γενετικής μηχανικής, ανοίγουν τον δρόμο για την επαναφορά στη ζωή, εξαφανισμένων ειδών,ακόμη κι΄αν η εξαφάνιση αυτή τοποθετείται χρονικώς πριν από χιλιάδες χρόνια,όπως συμβαίνει με τα μαμούθ.
Η προοπτική αυτή,έχει συναντήσει αντιρρήσεις,όπως από τον Δρ.Jacob Sherkow αναπληρωτή καθηγητή του Τμήματος Νομικής του Πανεπιστημίου του Στάνφορντ,που αναφέρεται σε πέντε σημεία,που κατ΄αυτόν θα πρέπει να μην επιχειρηθεί κάτ τέτοιο.(:μεταχείριση των ζώων,υγεία,περιβάλλον,πολιτική ,ηθική)
Η καθηγήτρια Σαπίρο,διευκρινίζει σχετικώς, ότι όταν μιλούμε για επαναφορά,δεν εννοούμε για πληρη επαναφορά που θα έχει ως συνέπεια την επεναμφάνιση των παλαιών γονιδίων και των παλαιών συμπεριφορών,πράγμα που δεν θα συμβεί ποτέ.
Και ασφαλώς παραμένει το ερώτημα ποιό είναι το νόημα να επανέλθουν εξαφανισμένα είδη στη ζωή, ,όταν τουλάχιστον για ορισμένα,οι αιτίες που τα οδήγησαν στην εξαφάνιση εξακολουθούν να υφίστανται.
Οι πέντε προηγούμενες εξαφανίσεις
Στην ιστορία τής Γης έχουν συμβεί πέντε μαζικές εξαφανίσεις ειδών, που εξάλειψαν τουλάχιστον τα μισά είδη. Οι εξαφανίσεις αυτές συνέβησαν πριν από 440 εκατ. χρόνια, 375 έως 359 εκατ., 252 εκατ. (η μεγαλύτερη από όλες, προκάλεσε την καταστροφή τουλάχιστον του 90% των ειδών), 201 εκατ. και 66 εκατ. χρόνια (εξαφάνιση δεινοσαύρων πιθανώς από πτώση αστεροειδούς).
Το σχετικά πάντως αισιόδοξο μήνυμα νέας μελέτης είναι ότι, ακόμη υπάρχει κάποιος χρόνος για αλλαγή πορείας, ώστε να αποτραπεί μια νέα μαζική καταστροφή στη βιοποικιλότητα τού πλανήτη μας. Η νέα τεχνολογία (π.χ. δορυφορικές φωτογραφήσεις απομονωμένων περιοχών) και η ενεργός εμπλοκή των πολιτών στις προσπάθειες προστασίας των ειδών αποτελούν παράγοντες ελπίδας για το μέλλον. «Είμαστε όχι στο μέσον, αλλά στα πρόθυρα μιας έκτης μαζικής εξαφάνισης. Το αν θα την αποφύγουμε, θα εξαρτηθεί από τις πράξεις μας», δήλωσε ο Πιμ. Η νέα μελέτη δημοσιεύεται στην επιθεώρηση «Science».
(Περισσότερα στο Παράρτημα)
ΕΝΤΡΟΠΙΑ ΚΑΙ ΖΩΗ-Η ΙΣΧΥΣ ΤΩΝ ΦΥΣΙΚΩΝ ΝΟΜΩΝ –ΤΑ ΜΑΘΗΜΑΤΙΚΑ-ΣΤΑ ΕΜΒΙΑ ΟΝΤΑ-ΤΟ ΠΡΟΒΛΗΜΑ ΤΟΥ ΕΥΦΥΟΥΣ ΣΧΕΔΙΑΣΜΟΥ.
Καταρχάς πρέπει να σημειωθεί ότι,ο δεύτερος νόμος τής θερμοδυναμικής, ισχύει μόνον στη περίπτωση,των ονομαζομένων κλειστών συστημάτων(όπως λ.χ. ένα αέριο κλεισμένο σ΄ένα δοχείο). Τέτοιο όμως κλειστό σύστημα –όπως υποστηρίζεται- δεν υπάρχει ούτε καν στην άψυχη φύση.Ειδικότερα για το Σύμπαν είναι αμφίβολο αν αυτό μπορεί να θεωρηθεί ως κλειστό σύστημα.Ανεξαρτήτως όμως από την παρατήρηση αυτή,όπως και σε άλλο σημείο γράφεται,όλοι οι ζωντανοί οργανισμοί, λειτουργούν μέσω συνεχών ανταλλαγών με το περιβάλλον τους, και διατηρούν την περίπλοκη μορφή τους. Βεβαίως υπάρχουν και άλλες απόψεις.Ετσι ο Ατκινς( ό.π.σελ.37 επ.) γράφει ότι ,όλα όσα συμβαίνουν γύρω μας,οδηγούνται από μιά άσκοπη κατάρρευση προς το χάος,την αποσύνθεση.( : αυθαίρετη γενίκευση)ενώ (αντιθέτως) ο Ian Stewart («Οι Μυστικοί Αριθμοί» ,Τραυλός 2003 σελ.6) υποστηρίζει ότι , το Σύμπαν ευρίσκεται έξω από την δικαιοδοσία τού δευτέρου νόμου τής Θερμοδυναμικής,αφού η δημιουργία συσσωμάτων στο Σύμπαν δεν είναι συμβατή με τον δεύτερο νόμο τής Θερμοδυναμικής.Και τούτο γιατί .ή ύλη δεν εξαπλώνεται ομοιόμορφα, όπως απαιτεί ο δεύτερος νόμος.Κατά τον ίδιο ο δεύτερος νόμος τής θερμοδυναμικής εισήχθη για να εξηγήσει την συμπεριφορά των αερίων(: δεν είναι τυχαίο ότι, η ετυμολογία τής λέξεως gas παραπέμπει ευθέως στην ελληνική λέξη χάος)αλλά η συμπεριφορά των βαρυτικών σωματιδίων,είναι εντελώς αντίθετη.Εδώ αντί για άπωση-άπλωμα έχουμε συσσωμάτωση,εξαιτίας τής μεγάλης εμβέλειας των ελκτικών δυνάμεων. Ο Ρήβς( «Μαλικόρν» σελ. 108) παρατηρεί,ότι η ζωή δεν είναι καταδικασμένη να εξαφανισθεί, χάρις στον θεμελιακό νόμο τής βαρύτητας,όπως παίζεται από τα άστρα,που με τις κατακρημνίσεις οδηγούν το Σύμπαν στην προοδευτική εγκατάλειψη τής αρχικής ισοθε ρμίας . Ο ίδιος(«Η ώρα τής μέθης» σελ.91) γράφει ,ότι, η ιστορία τού Σύμπαντος είναι η δόμηση πυραμίδας πολυπλοκότητας, (92) , η εντροπία που αποβάλλεται είναι ο φόρος που καταβάλλεται για να δομηθεί η πολυπλοκότητα αυτή,(95), η διαστολή τού Σύμπαντος είναι ένα φαινόμενο με σταθερή εντροπία(103) (: η ταχύτητα διαστολής τού Σύμπαντος θα κρατήσει χωριστά τα ηλεκτρόνια και τα ποζιτρόνια με αποτέλεσμα ότι, δεν θα πλησιάσουν το ένα το άλλο ,ώστε να γίνει πλήρης εξαύλωση.Κάποια σωματίδια θα περισσέψουν),η κοσμική εντροπία από τότε που δημιουργήθηκε το Σύμπαν μέχρι σήμερα δεν αυξήθηκε πέρα από το ένα στα χίλια ,ουσιαστικώς δηλαδή είναι σταθερή(103) , η αύξηση τής εντροπίας είναι σχεδόν αδιόρατη και ότι, ο θερμικός λήθαργος δεν τοποθετείται στο μέλλον αλλά στο παρελθόν. Συνεχίζει λέγοντας, («Μαλικόρν» 106), ότι, η ζωή δεν αποτελεί εξαίρεση τού κανόνα τής εντροπίας και είναι απόλυτα συμβατή με την θερμοδυναμική,αφού η τελευταία παραδέχεται την δημιουργία τάξης-οργάνωσης μέσα σε ορισμέ νη περιοχή τού κόσμου.Η Δημιουργία όμως αυτή τής τάξης, υπεραντισταθμίζεται με μιάν ακόμη μεγαλύτερη αύξηση τής αταξίας μέσα στο Σύμπαν.Η ζωή εμφανίζεται σε συστήματα που ανταλλάσσουν συνεχώς θερμότητα με το περιβάλλον. Συνεχίζει δε( «Η ώρα τής μέθης» σελ.95) : «η Γή δέχεται κίτρινα φωτόνια από τον Ηλιο και αποβάλλει 20 φορές περισσότερα υπέρυθρα φωτόνια μια που η ηλιακή επιφάνεια είναι 20 φορές θερμότερη από την γήινη(6.000/300 βαθμοί Κέλβιν) αφού ένα κίτρινο φωτόνιο μεταφέρει 20 φορές περισσότερη ενέργεια από ένα υπέρυθρο.Η Γή δηλαδή μετατρέπει σε θερμότητα την ενέργεια και την στέλνει στο διάστημα.Ετσι η Γή εκπέμπει εντροπία στο Σύμπαν.Με την αποστελλόμενη εντροπία δομείται η πολυπλοκότητα. » Ο F.Tipler, ομοίως (.o.π.σελ.66 ,71,επ.) γράφει:Ο θερμικός θάνατος στην πραγματικότητα δεν ακολουθεί τον δεύτερο νόμο τής θερμοδυναμικής.Ο θερμικός θάνατος, συμβαίνει μόνον:
1) όταν η θερμοκρασία τού Σύμπαντος,βρίσκεται μακρυά από το μηδέν και
2) όταν η διαθέσιμη ενέργεια είναι πεπερασμένη………..καμία από τις προυποθέσεις αυτές δεν είναι αληθής……..ο θερμικός θάνατος δεν είναι αναπόφευκτος………….Η πηγή τής ελεύθερης ενέργειας,αποκλίνει προς το άπειρον.
Είναι δε χαρακτηριστική ή άποψη του για ανάσταση που την στηρίζει όχι σε θεολογικές ή μεταφυσικές παραδοχές,αλλά(όπως ο ίδιος λέγει) στην φυσική.
Ετσι στην πρώτη σελίδα τού βιβλίου του διαβάζουμε την ακόλουθη αφιέρωση:
“ .To…………….who died in the hope of the Universal Resurrection,and whose hope,as Ι shall show in this book,will be fulfilled near the end of Time” ,(Ελεύθερη απόδοση : Σ ‘αυτούς………….που πέθαναν με την ελπίδα τής Παγκόσμιας Ανάστασης,και των οποίων η ελπίδα,όπως θα δείξω στο βιβλίο αυτό,θα εκπληρωθεί στο τέλος τού Χρόνου).-Κατά τον T. de Chardin η εξέλιξη είναι μια αντι-εντροπική διαδικασία.• Ο Σπύρος Μανουσέλης,στην Εισαγωγή του ,στην ελληνική έκδοση τού « Δέντρου τής Γνώσης» των Maturana και Varela γράφει «………. .τα έμβια όντα δεν τρέφονται μόνον με αρνητική εντροπία ,δηλαδή με τάξη,όπως είχε υποστηρίξει ο μεγάλος θεωρητικός φυσικός E.Schrodinger,( στον οποίο,όπως και στο βιβλίο του « Τι είναι ζωή», αναφερόμασε σε άλλο σημείο του πονήματός μας) στο βιβλίο του αυτό. Τρέφονται επίσης με αταξία,όπως απέδειξε ο von Foerster ,ο οποίος μολονότι συμφωνεί με το αξίωμα τής τάξης από την τάξη, τού, Schrodinger,εν τούτοις θεωρεί,ότι, δεν είναι ικανό από μόνο του να ερμηνεύσει το πολύπλοκο φαινόμενο τής ζωής.Καταλήγει…να προτείνει ένα δεύτερο εξίσου αναγκαίο αξίωμα τής τάξης από την αταξία…….. » Γι αυτό και οι Maturana και Varela (ό.π.)υποστηρίζουν ότι, η θερμοδυναμική ανοικτότητα των έμβιων συστημάτων,καθιστά αναγκαία και τον σαφή προσδιορισμό τής οργανωσιακής τους κλειστότητας.
(περισσότερα για την εντροπία βλ. « Παράρτημα»)
Ετσι λοιπόν δυσκολευόμαστε πολύ να αποδεχθούμε απόψεις σαν αυτές τού Καθηγητή γενετιστή,Σταμάτη Αλαχιώτη,που προλογίζοντας την ελληνική Εκδοση τού βιβλίου τού Schrodinger , «Τι είναι η ζωή» υποστηρίζει ότι, « Βασικές αρχές τής Φυσικής όπως η εντροπία……… βρίσκονται να ταιριάζουν με τα βιολογικά φαινόμενα» και ότι,«αποκαλύπτεται ότι, η βιολογία υπακούει στους ίδιους νόμους με τη Φυσική».Την ίδια ασφαλώς δυσκολία,αντιμετωπίζουμε,ερχόμενοι αντιμέτω ποι,με τον ίδιο τον Schrodinger, όταν υποστηρίζει,- τις ίδιες απόψεις στην αρχή τού ίδιου βιβλίου.Η θέση μας να δυσκολευόμαστε να αποδεχθούμε,αν μη και να απορρίψουμε,(ιδίως όπως διατυπώνονται με καθολική ισχύ) τέτοιες απόψεις ενισχύεται και από το ότι,ο ίδιος ο Schrodinger, σε άλλο σημείο τού ίδιου βιβλίου,(σελ.98 επ.) γράφει: « Από την γενική εικόνα τού Delbruck προκύπτει ότι, η ζωντανή ύλη,ενώ δεν παρακάμπτει τους νόμος τής φυσικής,όπως έχουν καθιερωθεί μέχρι σήμερα,ακολουθεί πιθανόν κάποιους άλλους νόμους τής φυσικής, άγνωστους μέχρι σήμερα,…………………… Οι φυσικοί είναι εξοικειωμένοι με το γεγονός ότι, οι κλασσικοί νόμοι τής φυσικής,μεταβάλλονται από τη θεωρία των κβάντα …………….Υπάρχουν πολλά τέτοια παραδείγματα.Η ζωή φαίνεται πως είναι απ΄ αυτά και μάλιστα ιδιαίτερα εντυπωσιακό.Η ζωή δεν βασίζεται αποκλειστικά στη τάση να περνάει από τη τάξη στην αταξία,αλλά βασίζεται κατά ένα μέρος στην υπάρχουσα τάξη, η οποία διατηρείται…………………….Το γεγονός ότι, αποφεύγει την ταχεία «φθορά» προς την αδρανή κατάσταση τής «ισορροπίας»,είναι που κάνει έναν οργανι σμό να φαίνεται τόσο αινιγματικός…………Ενας ζωντανός οργανισμός αυξάνει διαρκώς την εντροπία του ή παράγει θετική εντροπία,-προσεγ γίζοντας την επικίνδυνη κατάσταση τής μέγιστης εντροπίας,η οποία είναι ο θάνατος.Μπορεί μόνο να μείνει μακρυά του ,δηλαδή ζωντανός,αντλώντας διαρκώς από το περιβάλλον του αρνητική εντροπί α,πράγμα που είναι πολύ θετικό…Αυτό με το οποίο τρέφεται ένας οργανι σμός είναι η αρνητική εντροπία……………από όλα όσα μάθαμε σχετικά με τη δομή τής ζώσας ύλης πρέπει να είμαστε προετοιμασμένοι,στην ιδέα ότι, λειτουργεί μ’ένα τρόπο,ο οποίος δεν μπορεί νά περιοριστεί στους συνηθισμένους νόμους τής φυσικής.Και αυτό όχι γιατί υπάρχει κάποια νέα δύναμη,……….αλλά γιατί η κατασκευή του είναι διαφορετική από οτιδήποτε έχουμε εξετάσει μέχρι τώρα,……….Η εξέλιξη των γεγονότων στον κύκλο τής ζωης,ενός οργανισμού παρουσιάζει μια αξιοθαύμαστη κανονικότητα και οργάνωση,την οποία δεν μπορεί να συναγωνισθεί,τίποτε από όσα συναντάμε στην άψυχη ύλη………. « ……εκπληκτικό δώρο ενός οργανισμού να συμπυκνώνει επάνω του ένα ρεύμα τάξης,αποφεύγοντας έτσι την κατάρρευση στο ατομικό χάος,……………δεν πρέπει να μάς αποθαρρύνει η δυσκολία ερμηνείας τής ζωής, με τους συνήθεις νόμους τής φυσικής,……………Πρέπει να είμαστε προετοιμασμένοι να βρούμε ένα νέο τύπο φυσικού νόμου, που θα επικρατεί σ΄αυτήν(: ζωντανή ύλη)Η μήπως θα πρέπει να τον αποκαλέσουμε φυσικό-για να μην πούμε υπερφυσικό- νόμο; » Επί πλέον ό ίδιος ανεγνώριζε(όταν έγραφε το βιβλίο του ,το 1944,και από τότε πολλές απόψεις έχουν αλλάξει) την αδυναμια τής φυσικής και τής χημείας,να ερμηνεύσουν γεγονότα που έχουν σχέση με τον ζώντα οργανισμό,αλλά προσέθετε ότι, αυτό « δεν είναι ικανός λόγος, για να αμφιβάλλουμε ότι, αυτά τα γεγονότα, θα καταστεί δυνατόν κάποιο στιγμή, να ερμηνευθούν από τις επιστήμες αυτές» (αλλά τέτοιες προσδο κίες είναι μακρυά από το να συνιστούν επιστημονική βεβαιότητα και ιδίως τέτοια που να καταρρίπτει ή να αποδυναμώνει τα σμπεράσματα από τις παρατηρήσεις τού σήμερα,και για πολλούς δηλώνουν,αδυναμίες ποκαλυπτι κές που δεν μπορούν να αποτρέψουν θεμιτές σκέψεις)
O διάσημος βιοχημικός Ilya Prigogine(βραβείο Νόμπελ χημείας)-βασιζόμενος και αφετηριαζόμενος από το πείραμα του Μπενάρ)υποστηρίζει ( εν Θεός και Επιστήμη 59 επ.)πώς η αταξία δεν είναι μια φυσική κατάσταση της ύλης ,αλλά αντιθέτως το στάδιο που προηγείται της εμφανίσεως μιάς υψηλότερης τάξης, ότι εκείνο που είναι δυνατό στη δυναμική των υγρών πρέπει επίσης να είναι δυνατό και στη χημεία και τη βιολογία, ότι, τα σε αέναη κίνηση συστήματα δέχονται διακυμάνσεις που είτε θα τα καταστρέψουν είτε θα τούς προσδώσουν μια καινούργια εσωτερική τάξη που τη χαρακτηρίζει ένα ανώτερο επίπεδο οργάνωσης,ότι ,η ζωή βασίζεται σε δυναμικές δομές που τις ονομάζει « διασκορπιστικές δομές " που έχουν σαν ρόλο τον διασκορπισμό του ρευστού της ενέργειας της ύλης και της πληροφορίας που είναι υπαίτιες για μια διακύμανση,ότι υπάρχει ένα είδος αδιάσπαστου νήματος που συνδέει μεταξύ τους το άψυχο,το προ-ζωντανό και το ζωντανό,ότι η ύλη τείνει από τη φύση της να δομηθεί για να γίνει ζωντανή ύλη για να καταλήξει συγκλονισμένος από την πανταχού παρουσία της τάξης αυτής πίσω από το φαινομενικό χάος της ύλης στη δήλωση « Το εκπληκτικό είναι πως το κάθε μόριο ξέρει τι θα κάνουν τα άλλα μόρια ταυτοχρόνως με αυτό,και σε μακροσκοπικές αποστάσεις.Τα πειράματά μας δείχνουν πώς τα μόρια επικοινωνούν μεταξύ τους.Ολος ο κόσμος αποδέχεται αυτή την ιδιότητα στα ζωντανά συστήματα ,αλλά είναι τουλάχιστον απροσδόκητη όταν έχουμε να κάνουμε με άψυχα συστήματα»
Τα Μαθηματικά και η φύση -Η γεωμετρία στη φύση.
Το θέμα σχετίζεται με την ύπαρξη ευφυούς σχεδιασμού-για τον οποίο ασχολούμαστε πιο κάτω και με τον μηχανισμό εξέλιξης.Παρατίθενται ορισμένα στοιχεία,σε μια προσπάθεια εισαγωγής στο θέμα.Ο ερευνητής αναγνώστης, θα ανατρέξει στα σχετικά κείμενα,μεταξύ των οποίων κι΄αυτά που αναφέρονται στην παρατιθέμενη στην αρχή,βιβλιογραφία.
Η αφετηρία βρίσκεται στη βάση μιάς απόπειρας εκλογίκευσης των φυσικών φαινομένων,που θέλουμε να είναι το αποτέλεσμα φυσι κών νόμων,πράγμα που θα μπορούσε να παραπέμψει στην ύπαρξη μιας νοήμονας αρχής που διέπει τη δημιουργία και την λειτουργία τού Σύμπαντος και τον μηχανισμό τής εξέλιξης τής ζωής. Ειδικώτερα για την περίπτωση που αφορά το σημείωμά μας,στη σχέση τής Γεωμετρίας στη φύση.
Η Ζωή χαρακτηρίζεται(τουλάχιστο κατά κανόνα) από μια πορεία από το απλό προς το πολυπλοκότερο .Εχει υποστηριχθεί ότι,η ανάγκη αύξησης προς το πολυπλοκότερο,προκειμένου ο λόγος τής επιφανείας προς όγκο να διατηρείται σε υψηλές τιμές καθώς αυξάνεται το μέγεθος επιδρά στη βιολογική εξέλιξη των ειδών και πειό συγκεκριμένα στη εμφάνιση πολυκύτταρων οργανισμών. Η αύξηση τού όγκου οργανι σμού, επιφέρει τη μείωση τού λόγου επιφάνειας προς όγκο, πράγμα που σημαίνει ότι, υφίσταται, ένα όριο στο μέγεθος ενός μονοκύτταρου οργανισμού,έτσι,ώστε να εμφανίζεται ως αναγκαία η εμφάνιση πολυκύτταρων μορφών ζωής με περαιτέρω συνέπεια αύξησης τού επιπέδου οργάνωσης,που αποτελεί ένα από τα χαρακτηριστικά τού έμβιου όντος.Η ανάγκη να διατηρηθεί υψηλή τιμή τού λόγου επιφανείας προς όγκο,(που έχει σχέση μεταξύ άλλων με θερμικές απώλειες-: οι απώλειες αυτές μειώνονται με την αύξηση τού όγκου σε σχέση με την επιφάνεια για τα θερμόαιμα ζώα που εκτίθεντσι σε χαμημές θερμοκρασίες) ) ικανοποιείται με την διαμόρφωση σύνθετων δομών,όπως λ.χ.οι πνεύμονες,η ύπαρξη των οποίων αυξάνει την διαθέσιμη επιφάνεια για την απορρόφηση και απελευθέρωση οξυγόνου και διοξειδίου τού άνθρακος.(Οπου ελλείπουν οι πνεύμονες ,όπως στα έντομα η αύξηση αυτή είναι αδύνατη, και η παρατήρηση αυτή δεν χάνει την αξία της,για τον γιγαντισμό που παρατηρήθηκε σε απολιθώματα εντόμων παλαιών εποχών πριν από 300 εκαταμμύρια χρόνια,όταν η αυξημένη περιεκτικότητα οξυγόνου στην ατμόσφαιρα επέτρεπε τέτοιες αυξήσεις).Υπάρχουν και άλλα παραδείγματα ,όπου η δομή των ζώντων οργανισμών είναι τέτοια ώστε να εμφανίζεται αυξημένη αναλογία τής επιφανείας προς τον όγκο,όπως λ.χ. το πεπτικό σύστημα των θηλαστικών.Αλλά η σχέση επιφανείας-όγκου έχει και άλλες συνέπειες.Ετσι η αντοχή των ατόμων μικρής ηλικίας στη πτώση οφείλεται κυρίως στον υψηλότερο λόγο επιφανείας προς τον όγκο τους. Τέλος μια γενική παρατήρηση είναι ότι, η μείωση τού μεγέθους ζώντων όντων,ενισχύει τον ρόλο διαφόρων φαινομένων.Ετσι η επίδραση τού νερού,στους οργανισμούς αυτούς, καθώς η αναλογία επιφανείας προς όγκο,μειώνεται. καθιστά γι΄αυτούς επικίνδυνη την επαφή με το νερό,(ένα έντομο αν βραχεί δεν μπορεί να πετάξει). Κι’αλλο ένα παράδειγμα.Η αυξημένη αναλογία επιφάνειας στον άνθρωπο σε σχέση με τον ποντικό,καθιστά ακίνδυνο για τον πρώτο,την επαφή με το νερό,όχι όμως και για τον δεύτερο.
Η ακoλουθία Fibonacci
Για τη παρουσία τής γεωμετρίας στη φύση ( με ισοδύναμη διατύπωση στη Ζωή),αξίζει κανείς να σκεφθεί και την ακολουθία Φιμπονάτσι. Κατά την ακολουθία αυτή, κάθε όρος μετά τον πρώτο ισούται με το άθροισμα των δύο προηγούμενων.Αλλά το ενδιαφέρον τού πράγματος δεν σταματά στο σημείο αυτό. Συνεχίζεται με δύο άλλες συνέπειες.Το πηλίκον δύο διαδοχικών αριθμών τής ακολουθίας, τείνει στη χρυσή τομή.Τα πηλίκα είναι 1/1,1/2,2/3 3/5,5/8 κλπ.Αλλά οι αριθμοί αυτοί πλησιάζουν όλο και περισσότερο τη χρυσή τομή,( κλάσμα με αριθμητή την τετραγωνική ρίζα τού 5-1 και παρονομαστή το 2) δηλαδή τον αριθμό 0,618.
Αλλά το κυριώτερο και συναρπαστικότερο . Εχει παρατηρηθεί ( Amir Aczel σελ.58) ότι, η ακολουθία αυτή απαντάται παντού στη φύση(όπως στα άνθη),καθώς και στη τέχνη όπου προβάλλει ως κλασικό ιδεώδες ομορφιάς.Για τον μαθηματικό Amir Aczel υπάρχει ένα θεικό στοιχείο στην ακολουθία αυτή.
Για την έντονη παρουσία της Γεωμετρίας στη φύση,παραπέμπουμε τον αναγνώστη στο ωραίο βιβλίο τού Ian Srewart(που σημειώνεται στην παρατιθέμενη βιβλιογραφία.Οι χιονονιφάδες, είναι από τα ελέχιστα παραδείγματα. Της παρουσίας αυτής.
Για την ύπαρξη ευφυούς σχεδίου στο συμπαν
O αθειστής Daniel Dennett βλέπει την εξέλιξη με την φυσική επιλογή,ως μια αλγοριθμική διαδικασία παρόλο πού παραδέχεται ότι, υπεισέρχεται σ΄αυτή μερικές φορές το στοιχείο της τυχαιότητας, ( he spells out that algorithms as simple as long division often incorporate a significant degree of randomness).
O A.Zee γράφει για μια καθαρά αισθητική προσέγγιση στην φυσική.Πιστεύει ότι, μόνον μέσα από αισθητικές αξίες μπορούν ν΄αποκαλύψουν οι επιστήμονες τους βασικούς νόμους τής φύσης και υποστηρίζει την αυξανόμενη σημασία τής συμμετρίας και τής ενότητας στην φύση.Σαφώς αναφερόμενος σ΄έναν αρχικό σχεδιασμό,προσθέτει ότι, βρισκόμαστε στα πρόθυρα τού να γνωρίσουμε πραγματικώς την σκέψη « Εκείνου».
Ο Einstein κάποτε είπε «Εκείνο που με ενδιαφέρει στην πραγματικότητα, είναι κατά πόσον ο Θεός,θα μπορούσε να κάνει τον κόσμο με διαφορετικό τρόπο,δηλαδή κατά πόσο η ανάγκη για λογική απλότητα,αφήνει οποιοδήποτε περιθώριο…………….η συμμετρία θα φωτίσει τον δρόμο μας,στην αναζήτηση τού να μάθουμε τον νού Του.Η φύση στο βασικό της επίπεδο,είναι σχεδιασμένη πανέμορφα……Οι φυσικοί ανεκάλυψαν ότι, η ποικιλία των φαινομένων δεν απαιτεί ποικιλία εξηγήσεων.Η φύση έχει ένα υπόστρωμα απλού σχεδιασμού.Το σχέδιο αυτό εμφανίζεται πανέμορφο στην απλότητά του………. Συμμετρία σημαίνει ομορφιά ,και ομορφιά σημαίνει συμμετρία. Είναι όμως φανερό,ότι,η θέση αυτή,απλώς μετατοπίζει το πρόβλημα, στερείται επιστημονικής βάσεως, ( δεν επιβεβαιώνεται από παρατήρηση ή πείραμα… θα πεί κάποιος…και λοιπόν;) και δεν δίνει εξήγηση γιατί και πώς το περιβάλλον ευνόησε τη διαδικασία αυτή,πώς καθιερώθηκε η διαδικα σία αυτή, πράγμα που μιάς φαίνεται τώρα απλό,αλλά αν κανείς το καλοσκεφθεί,βλέπει ότι, ελλείπει η πειστική-κατανοητή, εξήγηση.
Σε μιά τηλεοπτική εκπομπή τού Δεκεμβρίου 2005,άκουσα πως η κρατούσα σήμερα άποψη για την ζωή και το Σύμπαν,είναι ότι, υπάρχει ένας ευφυής σχεδιασμός,ένα business plan σε κοσμικό συμπαντικό επίπεδο.Και θυμήθηκα την διδασκαλία τής Θεοσοφίας για παγκόσμιο σχέδιο εξέλιξης.
Ο A.G.Cairns-Smith(ό.π.72) έχει την άποψη πώς η εξέλιξη δεν ακολουθεί κάποιο σχέδιο,δεχόμενος πάντως,ότι, όλες οι γνωστές έμβιες οντότητες είναι κατά βάση οι ίδιες,άποψη που βασικώς βρίσκουμε,από πλευράς σχεδιασμού, και στον Neil Shubin.Ο ίδιος πάντως(A.G.Cairns-Smith ,98 επ.) αναφερόμενος ειδικότερα στο μάτι, γράφει « Αυτό που δεν είναι ξεκαθαρισμένο για το μάτι,-και αποτελεί προσφιλή πρόκληση για τον Δαρβίνο-είναι το πώς εξελίχθηκαν τα συστατικά ,αφού ο μηχανισμός, λειτουργεί μόνον, όταν τα συστατικά βρίσκονται στην θέση τους,και λειτουργούν.Όχι πώς αυτό είναι πρόβλημα τού ματιού.Οι οργανισμοί είναι γεμάτοι τέτοιους μηχανισμούς,και επικρατεί γενικά ή άποψη πώς το γνώρισμα κλειδί,των ζωντανών οργανισμών,είναι ακριβώς ότι, φαίνονται να έχουν σχεδιασθεί(Θυμηθείτε τον Κόλεριτζ για τη ζωή. «Ένα όλον που προυποτίθεται από όλα τα μέρη του»)
Οι περισσότεροι βιολόγοι, δαρβινιστές, αρνούνται τον Θεό,ως -δημιουργό τού ευφυούς σχεδιασμού στη ζωή.Επισημαίνουν τις ατέλειες που εμφανίζει ο έμβιος κόσμος και ότι ,αυτές δεν συμβιβάζονται με την έννοια ενός Παντοδύναμου, τέλειου και αγαθού Θεού,και μιλούν για ένα σχέδιο,ατελές,που δημιουργείται με τη φυσική επιλογή.Αφήνεται έτσι ο δρόμος,στην άποψη,ότι ,ο Θεός επέλεξε την φυσική επιλογή,για την Δημιουργία και εξέλιξη τής ζωής.Ετσι ο Francisco J.Ayala ,καθηγητής στην έδρα βιολογικών επιστημών,οικολογίας και εξελικτικής βιολογίας,τού Πανεπιστημίου τής Καλιφόρνιας στο Ερβάιν, αναφερόμενος στις ατέλειες αυτές και τη Θεωρία τού Δαρβίνου, γράφει «……. επιτρέπει,(η θεωρία) να αποδοθούν τέτοια ατυχή γνωρίσματα σε φυσικές διεργασίες (οι οποίες δεν έχουν ηθική διάσταση) παρά στην άμεση δημιουργία ή στον επί τούτο σχεδιασμό από τον Δημιουργό.» Το κόστος τής εξέλιξης,ο σχεδιασθείς τρόπος τής εξέλιξης,(είναι δυνατόν να)προβλέπει ακριβώς τα λάθη ,ή δεν τα αποκλείει (και αφήνει τη ζωή , τη φυσική επιλογή να τα εξηγήσει και να διορθώσει). Δηλαδή, η θεωρία τής εξελίξεως,δίνει ,απάντηση, στην «απορία» για τις ατέλειες που παρουσιάζονται στον έμβιο κόσμο. Όπως χαρακτηριστικώς, γράφει ο Στήβεν Μάουτνερ,στην Εισαγωγή τού βιβλί ου τού Αγιάλα « Το Δώρο τού Δαρβίνου στην Επιστήμη και τη Θρησκεία» οι ιερείς τού μοναστηριού τού Σαν Σεμπάστιαν στη Σαλαμάνκα τής Ισπανίας,όπου ο Αγιάλα εκπαιδεύτηκε αρχικά,για μια σταδιοδρομία στην Καθολική ιερωσύνη,(σταδιοδρομία που δεν ακολούθησε) χάρηκαν όταν οι δαρβινιστές,απήλλαξαν τον Θεό,από την άμεση ευθύνη του,για τις ασήμαντες λειτουργίες τού φυσικού κόσμου. Και ο Francisco J.Ayala συνεχίζει με κάτι που ο θεολόγος Aybrey Moore,είχε ήδη πεί από το 1891,λέγοντας, « Ντυμένος τον μανδύα τού εχθρού,ο δαρβινισμός προσέφερε(στην έννοια τού Θεού) τις υπηρεσίες ενός φίλου»
(Περισσότερα στο σημείωμα υπό τον τίτλο « Η Εξέλιξη τρίτο».)
Εχω τη γνώμη,ότι,στο θέμα τής υπάρξεως ευφυούς σχεδιασμού,έχει τη θέση της το πρόβλημα,που συνιστά μυστήριο,για πολλούς που ποτέ δεν θα λυθεί, σχετικώς με την καταγωγή της γλώσσας.Πρόκειται για φαινόμενο και χαρακτηριστικό καθαρώς ανθρώπινο,έμφυτο,κατά την ορθή άποψη,στο οποίο οι υλιστές εξελικτικοί δεν μπορούν να δώσουν απάντηση.Δεν υπάρχει ζώο που να εμφανίζει τέτοιο χαρακτη ριστικό,ούτε από πλευράς κατασκευής,ούτε από πλευράς γλώσσας. Μεθόδους επικοινωνίας έχουν ασφαλώς και τα ζώα,αλλά αυτό σε καμία περίπτωση αυτό δεν συνιστά γλώσσα. Ετσι αρκετοί βλέπουν και εδώ το χέρι του Θεού,που δημιούργησε τον Ανθρωπο κατ΄εικόνα και ομοίωση. (Γεν. 1:26-27).
(Περισσότερα στο Παράρτημα και στο Φάκελλο « Γλώσσα»)
Εντελώς ασύνδετα(…έχει τόσο μεγάλη σημασία;;;) παραθέτω εδώ ορισμένες σκέψεις του Einstein …
Τhe life of the individual has meaning only insofar as it aids in making the life of everything living thing nobler and more beautiful.Life is sacred…..”
If it is no price to be paid ,it also not of value’
Life is a great tapestry, The individual is only an insignificant thread in an immense and miraculous pattern.
Only a life lived for others is a life worthwhile
Strange is our situation here on Earth.Each of us comes for a short visit ,not knowing why,yet sometimes seeming to divine a purpose.
If you want to live a happy life ,tie it to a goal,not to people or objects
ΩΣ ΠΡΟΣ ΤΟΝ ΧΡΟΝΟ ΚΑΙ ΤΟΝ ΤΟΠΟ ΕΜΦΑΝΙΣΗΣ ΚΑΙ ΤΟΝ ΡΥΘΜΟ ΑΝΑΠΤΥΞΗΣ ΤΗΣ ΖΩΗΣ ΣΤΗ ΓΗ.
H ηλικία τού σύμπαντος τοποθετείται γύρω στα 13,7 δισεκατομμύρια,τής Γής,γύρω στα 5 διεσεκατομμύρια έτη. Η ζωή εμφανίστηκε στη Γή,πριν από περιπου 3,8 δισεκατομμύρια χρόνια με πρώτους οργανισμούς τους προκαρυώτες,(-βακτήρια) που βρέθηκαν σε απολιθώματα 3,5 δισεκακατομμυρίων ετών. (Για μερικούς ειδικούς πριν από 3,5 δισεκατομμύρια χρόνια,υπήρχαν στη Γή ζωντανοί κυτταρικοί οργανισμοί – πριν όμως απ΄αυτούς πρέπει να υπήρχαν συστήματα που είχαν την ικανότητα να αντιγράφουν τον εατυτό τους,αλλά δεν είχαν ακόμη σχηματισθεί οργανωμένα,--Whitfield .o.π.52).Για τα επόμενα 1.000 εκατομμύρια χρόνια η ζωή στη Γή,αποτελούνταν από προκαρυώ τες.Τα βακτήρια τοποθετούνται πριν από 3.5 διεσεκατομμύρια χρόνια και ήσαν η μόνη μορφή ζωής για το 85% τής ιστορίας. Λιπίδια παραπροιόντα τού ευκαρυωτικού μεταβολισμού,ανακαλύφθηκαν σε πετρώματα ηλικίας 2.7 δισεκατομμυρίων ετών.(οι ευκαρυώτες διαφέρουν από τους προκαρυώτες,λόγω τής ύπαρξης ενός πυρήνα που περιβάλλεται από μεμβράνη και περιέχει μεμονωμένα χρωμοσώματα-τα βακτήρια δεν έχουν πυρήνα).Τα παλαιότερα γνωστά απολιθωμένα ζώα, έχουν ηλικία 550 εκατομμύρια χρόνια.Τα πρώτα χερσαία φυτά, χρονολογούνται 450. εκατομμύρια χρόνια,νωρίτερα. Οι πίθηκοι τού Παλαιού κόσμου, έδωσαν τους ανθρωποειδείς πιθήκους πριν από 33 έως 24 εκατομμύρια χρόνια.Οι χιμπατζήδες τοποθετούνται πριν από 8-6 εκατομμύρια χρόνια. Οι Homini dae, εμφανίζονται στην ανατολική Αφρική πριν από 2 εκατομμύρια περίπου χρόνια...οι άνθρωποι τού Νεάντερνταλ,ήκμασαν πριν από περίπου 250.000 χρόνια.Η γενεαλογική γραμμή τού ανθρώπου τού Νεάντερνταλ και τού Homo sapiens είχε διαχωρισθεί,περίπου πριν από 450.000 χρόνια π.Χ.(Μαγιερ ό.π.297),Ο Homo sapiens τοποθετείται 0,2 εκατομμύρια χρόνια από σήμερα.
Κατά τον Hoyle όλες οι βασικές διαδικασίες που συνέβησαν στην Γή συμπληρώθηκαν στο πρώτο δισεκατομμυριοστό τής ζωής της.
Ο καθηγητής Μάικλ Μπλέηαμπερ δομικός βιολόγος τού Πανεπιστημίου Φλόριντα Στέιτ και η ομάδα του δημοσίευσαν δεδομένα που υποστηρίζουν την ιδέα ότι, δέκα αμινοξέα που υπήρχαν στη Γη πριν από τέσσερα δισεκατομμύρια χρόνια, ήταν ικανά να σχηματίζουν αναδιπλούμενες πρωτεΐνες σε ιδιαίτερα αλόφιλο περιβάλλον. Τέτοιου είδους πρωτεΐνες θα είχαν τη δυνατότητα να παράσχουν μεταβολικές δραστηριότητες, ώστε οι πρώτοι ζωντανοί οργανισμοί να εμφανιστούν πριν από 3,5 με 3,9 δισεκατομμύρια χρόνια.Τα αποτελέσματα τής έρευνας δημοσιεύτηκαν στο επιστημονικό περιοδικό τής Εθνικής Ακαδημίας Επιστημών.
Σύμφωνα με την έρευνα αυτή,οι πρώτοι ζωντανοί οργανισμοί ήταν μικροσκοπικά κύτταρα με τη δυνατότητα αναπαραγωγής και προσαρμογής σε διάφορα περιβάλλοντα. «Σύμφωνα με τα έως τώρα στοιχεία πιστεύεται ότι, το ριβονουκλεϊκό οξύ (RNA) σχηματίστηκε πρώτο σε περιβάλλοντα υψηλής θερμοκρασίας», δήλωσε ο Μπλέημπερ. «Τα δικά μας ευρήματα δείχνουν περισσότερο πως αρχικά εμφανίστηκαν οι πρωτεΐνες, και μάλιστα σε αλόφιλο περιβάλλον» συμπλήρωσε.
Οι πρωτεΐνες μπορούν να σχηματίζουν ακριβείς δομές, απαραίτητες για τη διατήρηση τής ζωής, χάρις στην ιδιότητά τους να αναδιπλώνονται. Η αναδίπλωση τούς δίνει τη δυνατότητα αλληλεπίδρασης με άλλες πρωτεΐνες και εκτέλεσης συγκεκριμένων χημικών αντιδράσεων, προκειμένου να προσαρμόζονται στο περιβάλλον.
Θραύσματα κομητών και μετεωριτών, όπως αυτά που πρόσφατα έπεσαν στη Ρωσία, μας έχουν παράσχει σημαντικές πληροφορίες σχετικά με την άφιξη των αμινοξέων στη Γη. Τα θραύσματα αυτά είναι παλαιότερα από τη Γη και είναι υπεύθυνα για τη μεταφορά των 10 προβιοτικών αμινοξέων, τα οποία προήλθαν από το σχηματισμό τού ηλιακού μας συστήματος.
Σήμερα το ανθρώπινο σώμα χρησιμοποιεί είκοσι κοινά αμινοξέα για την παραγωγή των απαραίτητων πρωτεϊνών. Δέκα εξ αυτών σχηματίζονται μέσω βιοσύνθεσης, ενώ ο σχηματισμός των δέκα προβιοτικών αμινοξέων γίνεται μέσω χημικών διεργασιών που δεν απαιτούν κάποια βιοσυνθετική ατραπό.
Χρησιμοποιώντας μια τεχνική που ονομάζεται συμμετρική αποδόμηση, το εργαστήριο τού Μπλέημπερ κατόρθωσε να εντοπίσει μικρά πεπτίδια*-δομικά στοιχεία ικανά να συναρμολογούνται αυτόματα σε ιδιαίτερες και σύνθετες πρωτεϊνικές αρχιτεκτονικές. Τα τελευταία πειράματα διερεύνησαν αν τέτοια δομικά στοιχεία μπορούν να αποτελούνται μόνο από τα 10 προβιοτικά αμινοξέα και να διατηρούν ακόμα τη δυνατότητα αναδίπλωσης.
Η υπόθεση αυτή αποδείχθηκε προς το παρόν σε βαθμό 80%, καθώς δημιουργήθηκαν αναδιπλούμενες πρωτεΐνες με 12 αμινοξέα. Αν η ομάδα το’υ Μπλέημπερ επιτύχει να αποδείξει πλήρως την υπόθεσή της, ολόκληροι κλάδοι τής βιολογίας που ασχολούνται με την αβιογένεση (την εμφάνιση τής ζωής) και όχι μόνο, θα μετατοπίσουν το ενδιαφέρον τους στις πρωτεΐνες και τα αλόφιλα περιβάλλοντα.
(διαδίκτυο 21-9-2013),
Κατά την δεκαετία τού 1970,ο Thomas Gold διετύπωσε την θεωρία,ότι η ζωή,πρωτοαναπτύχθηκε, όχι στην επιφάνεια τής Γής,αλλά αρκετά χιλιόμετρα,κάτω απ΄αυτήν.Ισως η Θεωρία αυτή,να έχει επιβεβαίωση, από ανακάλυψη που έγινε το1990,όταν νανόβια( nanobes ) δηλαδή νηματοειδείς δομές,μικρότερες από τα βακτήρια αλλά που μπορούν να περιέχουν DNA, εντοπίστηκαν βαθειά σε βράχους.
Σήμερα πρέπει να δεχθούμε πώς είναι εδραιωμένη η άποψη, για το ότι, μικροβιακή ζωή,ήταν άφθονη σε νερά, από αβαθή και μέχρι βάθους 5 χιλιομέτρων κάτω από την επιφάνεια. Υποστηρίζεται ότι, η ανακάλυψη μικροβιακής ζωής, κάτω αππό την επιφάνεια ενός άλλου σώματος, στο ηλιακό μας σύστημα,θα ενισχύσει αυτή τη θεωρία. Ο Thomas Gold υποστηρίζει επίσης,ότι, μικροί «ποταμοί» τροφής,προερχόμενης από μια μακρυνή πηγή, είναι απαραίτητη,για την επιβίωση,διότι ζωή δημιουργούμενη σε μια μικρή λίμνη, οργανικού υλικού, είναι πιθανόν, αφού αναλώσει όλη τη τροφή της,να εξαφανισθεί.Η θεωρία τού Gold είναι ότι, η ροή τής τροφής αυτής, οφείλεται στο αρχέγονο μεθάνιο από τον μανδύα τής Γής,(:μεταξύ φλοιού και μάγματος.)
Σύμφωνα με άποψη που δημοσιεύθηκε στο τεύχος 420 ,του Μαρτίου 2017 του Περιοδικού,»Περισκόπιο της Επιστήμης, η ζωή εμφανίστηκε στη Γή,πολύ ενωρίτερα,και συγκεκριμένα πριν από 4,1 διεσεκατομμύρια χρόνια.
Η ιστορία έχει ως εξής.Το 2015 ερευνητές εντόπισαν δύο μικροσκοπικούς κόκκους, δυνητικά αδιατάρρακτου γραφίτη μέσα σ’ένα κρύσταλλο ζιρκανίου του Jack Hills ηλικίας 4,1 δισεκατομμυρίων ετών.(Το στοιχείο ζιρκόνιο από το οποίο πήρε το όνμά του το ορρυκτό, εκτός του είναι από τα πιο σκληρά μέταλλα της Γής, διαθέτει και πολύ μεγάλη αντοχή στη διάβρωση και τη θερμότητα,κι έτσι εξηγείται ότι, τα αρχαιότερα ορυκτά, που έχουν ευρεθεί μέχρι σήμερα στη Γή, είναι το ζιρκόνιο.Οι κρύσταλλοι των αρχέγονων αυτών ορυκτών θεωρούντα σχεδόν άφθαρτοι, και οι επιστήμονες έχουν εντοπίσει ζιρκόνια και ηλικίας ακόμη και 4,4, δισεκατομμυρίων ετών),Ο γραφίτης είναι ορυκτό που συνίσταται αποκλειστικώς και μόνο από άνθρακα.Παρά το γεγονός ότι ,ο γραφίτης θα μπορούσε να προέρχεται από διάφορα είδη μετεωριτών,οι επιστήμονες προβάλλουν ως πιθανότερη άλλη εξήγηση.Οτι δηλαδή αρχικώς ο γραφίτης δεν ήταν τίποτε άλλο,παρά οργανική ύλη βιολογικών οργανισμών, σε κάποιο ίζημα που παρασύρθηκε στον γήιμο μανδύα, κατά την σύγκρουση τεκτονικών πλακών.Καθώς τα ιζήματα έλιωναν σχηματίζοντας μάγμα,οι υψηλές θερμοκρασίες και πιέσεις,μετασχημάτισαν τον άνθρακα της οργανικής ύλης σε γραφίτη,(στον οποίο επιστήμονες αποδίδουν βιογενή προέλευση εξαιτίας της αναλογίας άνθρακα με τον άνθρακα που συναντάμε στα φυτά) που τελικώς κατέληξε στο εσωτερικό ενός κρυστάλλου ζιρκονίου.Τούτο κατά την ίδια άποψη,σημαίνει ότι, η ενσωματωθείσα κατά τα άνω οργανική ύλη έχει τη ίδια ηλικία με τον κρύσταλλο μέσα στον οποίο εγκλωβίστηκε ,δηλαδή ότι, υπήρχε ζωή στη Γη,πριν από 4,1 δισεκατομμύρια χρόνια.
Όλα αυτά όμως αντιμετωπίστηκαν με επιφυλάξεις από πολλούς ,πού υπενθύμισαν ,παρόμοιο περιστατικό του 2007,τότε που επιστήμονες είχαν ανακοινώσει, την ανακάλυψη μικροσκοπικών κρυστάλλων διαμαντιών στο εσωτερικό 45 ζιρκονίων, για να αποκαλυφθεί το 2004,πώς τα υποτιθέμενα διαμάντια ήταν προιόν εργαστηριακής μόλυνσης.!
Σύμφωνα με άποψη που δημοσιεύθηκε στο τεύχος 420 ,του Μαρτίου 2017 του Περιοδικού,»Περισκόπιο της Επιστήμης, η ζωή εμφανίστηκε στη Γή,πολύ ενωρίτερα,και συγκεκριμένα πριν από 4,1 διεσεκατομμύρια χρόνια.
Η ιστορία έχει ως εξής.Το 2015 ερευνητές εντόπισαν δύο μικροσκοπικούς κόκκους, δυνητικά αδιατάρρακτου γραφίτη μέσα σ’ένα κρύσταλλο ζιρκανίου του Jack Hills ηλικίας 4,1 δισεκατομμυρίων ετών.(Το στοιχείο ζιρκόνιο από το οποίο πήρε το όνμά του το ορρυκτό, εκτός του είναι από τα πιο σκληρά μέταλλα της Γής, διαθέτει και πολύ μεγάλη αντοχή στη διάβρωση και τη θερμότητα,κι έτσι εξηγείται ότι, τα αρχαιότερα ορυκτά, που έχουν ευρεθεί μέχρι σήμερα στη Γή, είναι το ζιρκόνιο.Οι κρύσταλλοι των αρχέγονων αυτών ορυκτών θεωρούντα σχεδόν άφθαρτοι, και οι επιστήμονες έχουν εντοπίσει ζιρκόνια και ηλικίας ακόμη και 4,4, δισεκατομμυρίων ετών),Ο γραφίτης είναι ορυκτό που συνίσταται αποκλειστικώς και μόνο από άνθρακα.Παρά το γεγονός ότι ,ο γραφίτης θα μπορούσε να προέρχεται από διάφορα είδη μετεωριτών,οι επιστήμονες προβάλλουν ως πιθανότερη άλλη εξήγηση.Οτι δηλαδή αρχικώς ο γραφίτης δεν ήταν τίποτε άλλο,παρά οργανική ύλη βιολογικών οργανισμών, σε κάποιο ίζημα που παρασύρθηκε στον γήιμο μανδύα, κατά την σύγκρουση τεκτονικών πλακών.Καθώς τα ιζήματα έλιωναν σχηματίζοντας μάγμα,οι υψηλές θερμοκρασίες και πιέσεις,μετασχημάτισαν τον άνθρακα της οργανικής ύλης σε γραφίτη,(στον οποίο επιστήμονες αποδίδουν βιογενή προέλευση εξαιτίας της αναλογίας άνθρακα με τον άνθρακα που συναντάμε στα φυτά) που τελικώς κατέληξε στο εσωτερικό ενός κρυστάλλου ζιρκονίου.Τούτο κατά την ίδια άποψη,σημαίνει ότι, η ενσωματωθείσα κατά τα άνω οργανική ύλη έχει τη ίδια ηλικία με τον κρύσταλλο μέσα στον οποίο εγκλωβίστηκε ,δηλαδή ότι, υπήρχε ζωή στη Γη,πριν από 4,1 δισεκατομμύρια χρόνια.
Όλα αυτά όμως αντιμετωπίστηκαν με επιφυλάξεις από πολλούς ,πού υπενθύμισαν ,παρόμοιο περιστατικό του 2007,τότε που επιστήμονες είχαν ανακοινώσει, την ανακάλυψη μικροσκοπικών κρυστάλλων διαμαντιών στο εσωτερικό 45 ζιρκονίων, για να αποκαλυφθεί το 2004,πώς τα υποτιθέμενα διαμάντια ήταν προιόν εργαστηριακής μόλυνσης.!
(Περισσότερα στο Παράρτημα)
Η καθυστέρηση τής εμφάνισης τής ζωής
Εχει υποστηριχθεί, η ύπαρξη μιάς καθυστέρησης, σχετικά με την εξέλιξη , στην συνένωση των κυττάρων,ώστε να εμφανισθούν οι πολυκύτ ταροι οργανισμοί.Κατά τον τιμηθέντα με τρία Εθνικά βραβεία, ερευνητή στο Κέντρο Μαθηματικών και Φυσικής των Επιστημών τής ζωής, και τής πειραματικής Βιολογίας στο University College London ,Ντάρτνελ .(ο.π.85) αναφέρεται μεν στην άποψη ότι, « τα πρώτα σημάδια ζωής,εμφανίστηκαν στη Γή περίπου πριν από 3,8 διεσεκατομμύρια χρόνια»αλλά προσθέτει ότι ,αυτό δεν είναι βέβαιο (« the first evidence of life is higly controversial and may well be a misinterpretaτion ; the first widely accepted signs of life do not appear for another three hundred million years-) Ο Χώκιγκ(ό.π.165) αποδίδει την καθυστέρηση αυτή,στις πολύ υψηλές θερμοκρασίες που επικρατούσαν στη Γή στο μεγαλύτερο τμήμα τής ιστορίας της και ότι, μόνον στα τελευταία 1.000 εκατομμύρια χρόνια ο ήλιος ψύχθηκε αρκετά,ώστε να εκλείψει ο περιορισμός αυτός που εμπόδισε την συνένωση των κυττάρων. Πράγματι στις υψηλές θερμοκρασίες,μπορούσε να υπάρξουν μόνον περιορισμένες μορφές ζωής,όπως βακτήρια,πράσινα και κυανοπράσινα φύκη.Ετσι λοιπόν για μερικούς εξηγείται ότι, στις πρώτες μορφές ζωής,υπάρχει μια σχετική απλότητα, αρκετά,αργότερα,έχουμε την μεγάλη πολυπλοκότητα,και τελικώς τον Ανθρωπο.Ο Gottfried Schatz (ό.π.91) αναφέρεται στη γνώμη ορισμένων βιολόγων κατά τους οποίους η καθυστέρηση εμφάνισης ανώτερων μορφών ζωής, κατά ένα δισεκατομμύριο χρόνια, οφείλεται στο πόλεμο για την απόκτηση σιδήρου και τονίζει ότι για την ιστορία τής ανθρωπότητας,η Εποχή τού Σιδήρου, ήταν η απαρχή μιάς εντυπωσιακής προόδου. Υπάρχουν όμως και άλλες εξηγήσεις, όπως η θεωρία τής πανσπερμίας,τής εμφάνισης τού οξυγόνου κλπ.Μένει να συγκρατήσουμε,την αλήθεια ότι,οι πολυπλοκότερες μορφές ζωής, καθυστέρησαν και εμφάνισαν μια εκθετική,εκρηκτική εμφάνιση και ανάπτυξη.Οπώς παρατηρεί ο Hoyle(ό.π.143) « Ολες οι πολύπλοκες μορφές ζωής,που βλέπουμε γύρω μας, αρχίζουν πριν από 570 εκατομμύρια χρόνια από σήμερα………η ζωή υπήρχε στη Γη πριν από 3.500 εκατομμύρια χρόνια,αλλά μόνο με την μορφή των βακτηρίων. Αργότερα,πριν από 3.000 εκατομμύρια χρόνια εμφανίστηκαν τα πράσινα και κυανοπράσινα φύκη…………..μπορούν να ζήσουν σε αρκετά ψηλές θερμοκρασίες»
Ως προς την ταχύτητα ανάπτυξης του είδους μας και ειδικώτερα των θηλαστικών ο Gottfried Schatz (ό.π.160) γράφει «. Αν ανατρέχοντας στο παρελθόν με βάση τα γενετικά απολιθώματα ανιχνεύ σουμε προσεκτικά τις επιθέσεις των ρετροιών θα διαπιστώσουμε ότι , η ξαφνική επιτάχυνση στην πορεία των θηλαστικών πρίν από 170 εκατομμύρια χρόνια σχετίζεται άμεσα με την εμφάνιση ενός κύματος εισβολής ρετροϊων σ' αυτούς τους οργανισμούς Ένα παρόμοιο κύμα εμφανίστηκε πριν από 6 εκατομμύρια χρόνια λίγο πριν οι άνθρωποι χωριστούν απ' τους χιμπατζήδες. Αυτές οι βιολογικού χαρακτήρα πολεμικές περιπέτειες ανάγκασαν προφανώς τα κύτταρα των προγόνων μας,να τροποποιήσουν με πολλούς και ποικίλους τρόπους το γενετικό υλικό που διέθεταν, ώστε να σφυρηλατήσουν νέου τύπου όπλα ενάντια στους εισβολείς. Οπότε το ερώτημα: Είναι όλα αυτά απλώς χρονικές συμπτώσεις ή μήπως τα κύματα μολύνσεων που οφείλονταν σε ρετροιούς προκάλεσαν απρόσμενα άλματα στην εξελιξη τού ανθρώπινου είδους; Υπάρχει πιθανότητα ο πόλεμος αυτός, να ήταν η αιτία για ό,τι εμφανίστηκε και να τού χρωστούμε είτε την εξέλιξη τού είδους μας, ή τη θεαματική ταχύτητα της; Μήπως μερικά κερματισμένα γονίδια ιών εκτελούν λειτουργία που αγνοούμε; Και τα θραύσματα τους μέσα στο γενετικό υλικό μου είναι άραγε μόνο απομεινάρια εισβολέων ή αποτελούν σημαντικό κομμάτι τού ίδιου μου τού εαυτού;»
ειδικώτερα το θεμα της αιφνιδιας η μη εμφανισης της ζωης.*
Τρείς είναι οι σχετικές θεωρίες
1-Ο Δημιουργισμός ( αναζήτηση Ανώτερου όντος-θεολογική προσέγγιση).Δεν θα ασχοληθούμε .
2.- -αυτόματη γένεση
3.- πανσπερμία
Η αυτόματη γένεση
Ο Αριστοτέλης αποδίδει την εμφάνιση των έμβιων όντων σε αυτόματη γένεση,που σημειωτέον απορρίπτει(και) η Καθολική Εκκλησία. Η άποψη αυτή, κυριάρχησε για 2000 περίπου χρόνια. Ειδικότερα μέχρι τις αρχές τού 19ου αιώνα οι περισσότεροι επιστήμονες, δέχονταν την αυτόματη γένεση με την διευκρίνιση, όμως ότι, για την σύνθεση οργανικών ενώσεων,ήταν απαραίτητη μια ζωική δύναμη.(vis vitalis) ότι ,δηλαδή μόνον οι ζωντανοί οργανισμοί μπορούσαν να συνθέσουν οργανικές ενώσεις. Η ανακάλυψη τού R.Koch, ότι, η φυματίωση οφείλονταν σε μικρόβιο οδήγησε στην εγκατάλειψη τής ιδέας,ότι, είναι δυνατή η αυτόματη γένεση μικροοργανισμών.Ο Pasteur «απέδειξε» ότι, δεν μπορεί να υπάρχει αυτόματη γένεση σε επίπεδο ολόκληρου τού οργανισμού,άποψη που γίνεται δεκτή μέχρι σήμερα.(2008).Με μια σειρά πειραμάτων,έβρασε μαγιά με ζάχαρη,για να σκοτώσει τους ζωντανούς οργανισμούς.Αν οι μέθοδοι έκθεσης είναι τέτοιες ώστε να προλαμβάνουν τα μολυσματικά υλικά, δεν υπάρχει εκ νέου εμφάνιση της ζωής.Επειτα έδειξε ότι, αν το επεξεργασμένο υλικό,παρέμεινε αποστειρωμένο, δεν υπάρχει εμφάνιση ζωής ώσπου να ξανα,μολυνθεί .Απέδειξε ότι αυτά τα αποτελέσματα, δεν ήραν στιγμιαία και συμπρωματικά, αλλά ότι συνέχιζαν να συμβαίνουν ξανά και ξανα, σε διαφορετικές συνθηκες. Μόνο όταν μη αποστειρωμένες ουσίες (συμπεριλαμβανομένου του ατμοσφαιρικά, αέρα που κυκλοφορεί ελεύθερα) επιτρέπεται να επηρεάσουν το εσωτερικό υλικό, ξαναρχίζει η ζύμωση. Το συμπέρασμά του λοιπόν (για πολλούς) ήταν ότι,η « η ζωή χρειάζεται για να δημιουργηθεί ζωή» Λέγω για πολλούς γιατί υπάρχει η αντίληψη ότι, ο ίδιος ο Pasteur δεν απέκλειε την μετάβαση από την ανόργανη ύλη στην οργανική.
Αντιγράφω από τον M.Ruse (ό.π. σελ.88)
«Τα εμπειρικά στοιχεία ήταν σημαντικά αλλά όχι αποφασιστικά. Κατά έναν ενδιαφέροντα τρόπο, ο ίδιος ο Παστέρ πάντα έκλινε να πιστεύει ότι, είναι δυνατή η αυτόματη γένεση από μη οργανικά υλικά. Και ορισμένοι άλλοι, μεταξύ των οποίων και κάποιοι διακεκριμένοι μελετητές της εξέλιξης, οι οποίοι πίστευαν ότι, η αυτόματη γένεση υπαγορευόταν από τη μετασχηματιστική τους σκέψη, συνέχισαν να ενστερνίζονται αυτήν την ιδέα. Αλλά οι μέρες της είχαν σχεδόν τελειώσει. Οι βιταλιστές ίσως να είχαν επαναφέρει τή'σκέψη"για"τη ζωτική δύναμη,αλλά, έτσι ενέτειναν μονάχα το γεγονός πως ένας τέτοιος τρόπος σκέψης παρασάγγας απέχει από τη σύγχρονη επιστήμη. Καθώς τα εμπειρικά στοιχεία ήταν αντίθετα με την αυτόματη γένεση, έτσι και η φιλοσοφική κριτική ήταν αντίθετη με τις ζωτικές δυνάμεις, Η οργάνωση και όχι η ουσία αποτελεί το κλειδί στη ζωή, και σε έναν μετα-δαρβινικό κόσμο η οργάνωση πραγματοποιείται με σταδιακή ένωση των πραγμάτων που λειτουργούν καθ' όλη τη διάρκεια της ένωσης, και όχι με ένα στιγμιαίο βήμα».
Πάντως κατά τον Γεωργάτσο σήμερα η επιστήμη(Γεωργάτσος ό.π.22) δεν δέχεται την αυτίοματη γένεση.
Αντιγράφω από τον M.Ruse (ό.π. σελ.88)
«Τα εμπειρικά στοιχεία ήταν σημαντικά αλλά όχι αποφασιστικά. Κατά έναν ενδιαφέροντα τρόπο, ο ίδιος ο Παστέρ πάντα έκλινε να πιστεύει ότι, είναι δυνατή η αυτόματη γένεση από μη οργανικά υλικά. Και ορισμένοι άλλοι, μεταξύ των οποίων και κάποιοι διακεκριμένοι μελετητές της εξέλιξης, οι οποίοι πίστευαν ότι, η αυτόματη γένεση υπαγορευόταν από τη μετασχηματιστική τους σκέψη, συνέχισαν να ενστερνίζονται αυτήν την ιδέα. Αλλά οι μέρες της είχαν σχεδόν τελειώσει. Οι βιταλιστές ίσως να είχαν επαναφέρει τή'σκέψη"για"τη ζωτική δύναμη,αλλά, έτσι ενέτειναν μονάχα το γεγονός πως ένας τέτοιος τρόπος σκέψης παρασάγγας απέχει από τη σύγχρονη επιστήμη. Καθώς τα εμπειρικά στοιχεία ήταν αντίθετα με την αυτόματη γένεση, έτσι και η φιλοσοφική κριτική ήταν αντίθετη με τις ζωτικές δυνάμεις, Η οργάνωση και όχι η ουσία αποτελεί το κλειδί στη ζωή, και σε έναν μετα-δαρβινικό κόσμο η οργάνωση πραγματοποιείται με σταδιακή ένωση των πραγμάτων που λειτουργούν καθ' όλη τη διάρκεια της ένωσης, και όχι με ένα στιγμιαίο βήμα».
Πάντως κατά τον Γεωργάτσο σήμερα η επιστήμη(Γεωργάτσος ό.π.22) δεν δέχεται την αυτίοματη γένεση.
O Κάρολος Δαρβίνος, εδήλωνε ότι, το πρόβλημα τής αυτόματης γένεσης υπερβαίνει τα όρια τής επιστήμης (Γ.Γεωργάτσος σελ.19 επ.) Όπως παρατηρεί ο Hoyle(ό.π.166) «οι έρευνες τού Δαρβίνου,έδειξαν τον τρόπο μεταβίβασης των πληροφοριών ,αλλά δεν εξακρίβωσαν που βρισκόταν η πηγή τους.Ο Alfred Wallace δέχονταν την αυτόματη γένεση αλλά μόνον από οργανική ύλη.
To 1979 παρατηρήθηκε σχηματισμός οργανικών ενώσεων κάτω από φυσικές συνθήκες στην Ρωσία.Συγκεκριμένα ,ανακαλύφθηκαν από Ρώσους επιστήμονες ,μέσα στην στάχτη τού ηφαιστείου Tiatia, «πορφυρίνες» (: οργανικές ενώσεις, φωτοδυναμικές φυτικές ουσίες) που σχηματίστηκαν με αβιογενή τρόπο.Ηδη από το 1990 οργανικά μόρια, πολύπλοκα ,όπως το μόριο τής βιταμίνης Β12, κατασκευάζονται σε εργαστήρια.
Η κρατούσα μέχρι τουλάχιστον το 2008 άποψη,είναι ότι, η εμφάνιση τής Ζωής,δεν οφείλεται σε μια μοναδική πράξη.
Η ΘΕΩΡΙΑ ΤΗΣ ΠΟΛΛΑΠΛΗΣ ΓΕΝΕΣΗΣ
Εχει διατυπωθεί η υπόθεση πιθανόν διαφορετικές μορφές ζωής,να εμφανίστηκαν σχεδόν ταυτοχρόνως κατά την πρώιμη ηλικία της Γής. ( Hartman)
(Περισσότερα στο Παράρτημα)
Η ΠΑΝΣΠΕΡΜΙΑ
Άλλη μια υπόθεση για αβιογένεση στη Γή,προτείνει ότι, η ζωή στην πρωταρχική της μορφή, σχηματίστηκε έξω από τη Γή,στο διάστημα στον Αρη,ή κάπου αλλού.Τη θεωρία αυτή υπεστήριξε και ο Francis Crick .Επιστήμονες έχουν διατυπώσει την γνώμη ότι η ζωή άρχισε 9.7±2.5 δισεκατομμύρια χρόνια, πριν σχηματισθεί η Γή, ότι οργανικά σύνθετα στοιχεία, είναι μάλον συνήθη στο διάστημα, ότι, με τη βοήθεια κομητών,είναι δυνατόν να έφθασαν στη Γή αυτά τα σύνθετα στοιχεία,ότι ειδικώτερα,πιθανόν η ζωή να εμφανίστηκε,νωρίτερα στον πλανήτη Αρη,δεδομένου,ότι αυτός με το μικρότερο μέγεθός του,ψύχθηκε νωρίτερα απ΄ό,τι η Γή.Ενισχυτικό τής άποψης αυτής,είναι μετεωρίτες με προέλευση τον Αρη, βρέθηκαν στην Ανταρτική.
O ρόλος ενός κομήτη ως φορέα οργανικών στοιχείων φαίνεται ενισχυόμενος με τα στοιχεία που έστειλε στη Γή ο διαστημικός ερευνητής Philae πριν οι μπαταρίες του εξαντληθούν. Ενας από τους βασικούς στόχους τής αποστολής ήταν ακριβώς αυτό, να διαπιστωθεί αν υπάρχουν ενώσεις με βάση τον άνθρακα και κατά συνέπεια, ζωή, που ήρθε τη Γη από τους κομήτες.Το Philae προσεδαφίστηκε στον κομήτη 67P/Churyumov–Gerasimenko μετά από ταξίδι δέκα ετών στο διαστημικό σκάφος Rosetta, σε μία αποστολή με στόχο να αποκαλυφθούν λεπτομέρειες για το πώς οι πλανήτες, ή ακόμη και η ζωή, εξελίχθηκαν.Οπως δημοσιεύθηκε την 19-11-2014 στο διαδίκτυο το Philae βρήκε δείγμα ζωής στον κομήτη – Δηλαδή εντόπισε οργανικά μόρια άνθρακα. Εδικότερα σύμφωνα με Γερμανούς επιστήμονες, εντόπισε οργανικά μόρια άνθρακα, που είναι η βάση τής ζωής στη Γη. Δεν είναι ακόμη ξεκάθαρο αν αυτό το δείγμα περιελάμβανε τις ενώσεις που συνθέτουν τις πρωτεΐνες, σύμφωνα με τους ειδικούς.Πριν «σβήσει», το ρομπότ Philae κατάφερε να στείλει κάποια σημαντικά στοιχεία από τον κομήτη στον οποίο προσεδαφίστηκε.
Οι αναλύσεις τού «νερού» που βρέθηκε στον κομήτη,απέδειξαν ότι, αυτό είχε διαφορετική σύνθεση από το γήινο,πράγμα πού οδήγησε τους επιστήμονες να θεωρήσουν πιο πιθανή την θεωρία ότι, το νερό μετα φέρθηκε στην Γή,όχι με τους κομήτες αλλά με αστεροειδείς.Ειδικώτερα για τη θεωρία τής πανσπερμίας,( που κατά τον Bernal προτάθηκε για πρώτη φορά από τον Αναξαγόρα) που συζητήθηκε αρκετά γύρω στα 1900: Σύμφωνα μ΄αυτήν μικροσκοπικά κύτταρα,όπως βακτηριακοί σπόροι, θα μπορούσαν να διασκορπισθούν στο διάστημα,υπό την ώθηση αστρικής ακτινοβολίας.(κοσμική πανσπερμία,κοσμική σπορά. –πλανητική πανσπερμία).Η σχετική πρόταση,διατυπώθηκε αρχικώς από τον λόρδο Kelvin,με αφετηρία τη σκέψη,ότι, η πρόσφατη σχετικά δημιουργία τής Γής,δεν θα μπορούσε να επιτρέψει,μια αργή εξελικτική πορεία, από το ανόργανο στο οργανικό, και πρότεινε τη δημιουργία ζωής στο διάστημα.Συνεχίζοντας τη σκέψη αυτή,ο Svante Arrhenious μίλησε το 1908 για κοσμική σπορά ,για πλανητική πανσπερμία. Αστρονόμοι,ανίχνευσαν στο Διάστημα « οικοδομικούς λίθους» ζωής (Ι.Ευαγγέλου « Ο Μονισμός.» σελ.98). Σ΄ένα μετεωρίτη που έπεσε στην Αυστραλία, το 1969,ανιχνεύθηκαν σημαντικές ποσότητες, αμινοξέων, μη βιολογικής προέλευσης,που έδειξαν να μοιάζουν εντυπωσιακώς, με αυτά που προέκυψαν από τα πειράματα τού Miller.( F.Hoyle ο.π.σελ.159).Ο Hubert Reeves ( « Προσμονή κλπ» ό.π.σελ.153) σημειώνει πώς σήμερα,δεν υπάρχει καμία αμφιβολία πώς τα αμινοξέα που βρέθηκαν σε μετεωρίτες που έπεσαν στην Γή, υπήρχαν σ΄αυτούς, πριν από την είσοδό τους στην γήινη ατμόσφαιρα. Επίσης για πανσπερμία έχει μιλήσει και ο Hoyle .Η θεωρία αυτή,που στη συνέχεια εγκαταλείφθηκε,με την αιτιολογία ότι, απροστάτευτα κύτταρα, δεν θα μπορούσαν να επιβιώσουν στο ταξείδι τους, προς τη Γή,επανήλ θε τελευταίως,---με την σκέψη ότι, τα κύτταρα αυτά θα μπορούσαν να μεταφερθούν με τους μετεωρίτες,--- στηριζόμενη σε αρκετά στοιχεία.Υπολογισμοί και πειράματα δείχνουν ότι, δεν υπάρχουν έντονα προβλήματα στην αποδοχή τής θεωρίας αυτής,ιδίως υπό την παρατήρηση ότι,ναι μεν οι πιθανότητες για επιβίωση στο διαπλανητικό αυτό ταξείδι είναι πολύ μικρή,-(μια στα εκατό εκατομμύρια),-πλήν όμως, αρκεί ένα μοναδικό βακτήριο, που θα επιβιώσει στο ταξείδι του, που θα αφυπνισθεί, θα αναπτυχθεί, και θα διαιρεθεί για να γεμίσει ένα παρθένο περιβάλλον.Αξίζει να προστεθεί ότι, κομμάτια από βράχους με προέλευση τον πλανήτη Αρη βρέθηκαν στη Γή,ότι, αποδείχθηκε πειραματικώς, ότι, τα κύτταρα που θα υπήρχαν στους μετεωρίτες και που θα έπληττταν στη Γή, θα μπορούσαν να επιβιώσουν,σε μεγάλο ποσοστό,μετά το ταξείδι τους στο διάστημα, και ότι, σπόροι και βακτήρια που βρέθηκαν στη Γή,αφυπνίστηκαν μετά από μακρό λήθαργο,όπως σπόροι σε Αιγυπτικακούς τάφους που υπήρχαν εκεί, για 3.500 χρόνια, και βακτήρια μετά από 40.000.000 χρόνια.(Lewis Dartnell ό.π. 46 επ.) Το 1999,επαναφέρθηκαν στη ζωή, με εργαστηριακές μεθόδους, βακτηριακά σπόρια που ανακαλύφθηκαν αποθηκευμένα σε αλάτινους κρυστάλλους σ΄ένα σπήλαιο στο Κάρλασμπαμντ τού Νέου Μεξικού.Η ηλικία τους προσδιορίστηκε τα 250.000.000 έτη!!!.
Σχετικώς με την πανσπερμία και γενικώτερα την εξωγήινη προέλευση τής ζωής έχει διατυπωθεί τελευταίως(ως παραλλαγή θα λέγαμε τής θεωρίας τής πανσπερμίας) η θεωρία τής λιθοπανσπερμίας.* (διαδίκτυο 26/27-9-2012). Μια νέα μελέτη που υπογράφει ομάδα επιστημόνων τού Πανεπιστημίου Πρίνστον στις ΗΠΑ στηρίζει τη θεωρία τής λιθοπανσπερμίας σύμφωνα με την οποία η ζωή στη Γη έφτασε από το Διάστημα.Κάθε φορά που στην επιφάνεια ενός πλανήτη πέφτει ένας μεγάλος αστεροειδής πολλά μικρά και μεγάλα κομμάτια εδάφους και πετρωμάτων εκτοξεύονται στο Διάστημα. Το ίδιο συμβαίνει και σε πολύ μεγάλες ηφαιστειακές εκρήξεις.Η θεωρία τής λιθοπανσπερμίας εδράζεται στην άποψη ότι ,τόσο σε πλανήτες τού δικού μας ηλιακού συστήματος όσο και σε πλανήτες άλλων ηλιακών συστημάτων υπήρχαν μικροβιακές μορφές ζωής που βρίσκονταν πάνω στα κομμάτια τού εδάφους που εκτοξεύονταν στο Διάστημα. Οι θιασώτες τής θεωρίας υποστηρίζουν ότι, αυτά τα μικρόβια ήταν τόσο ανθεκτικά ώστε κατάφεραν να επιζήσουν τόσο κατά τη διάρκεια των τρομερών συγκρούσεων ή εκρήξεων όσο και, στη συνέχεια, στις ακραίες συνθήκες τού Διαστήματος.Ετσι όταν πριν από μερικά δισεκατομμύρια έτη κάποιοι από αυτούς τους διαστημικούς βράχους έπεσαν στη Γη έφεραν μαζί τους και αυτές τις μορφές ζωής οι οποίες άρχισαν να προσαρμόζονται και να εξελίσσονται πλέον στις γήινες συνθήκες.Η μελέτη των ερευνητών τού Πανεπιστημίου τού Πρίνστον δείχνει ότι, τα μικρόβια θα μπορούσαν να επιβιώσουν στο δύσκολο και μακρύ ταξίδι μέσα στο Διάστημα παρά την έκθεσή τους σε υψηλά επίπεδα κοσμικής ακτινοβολίας. «Η εργασία μας ,είναι ίσως η πρώτη που δείχνει ότι η λιθοπανσπερμία είναι ένα πολύ πιθανό σενάριο. Αν αυτός ο μηχανισμός πράγματι υφίσταται αυτό σημαίνει ότι, μπορεί να συνδέεται με τη ζωή όχι μόνο στη Γη αλλά σε όλο το Σύμπαν» αναφέρει ο Εντουαρντ Μπελμπρούνο, επικεφαλής τής ερευνητικής ομάδας. Αν η θεωρία τής λιθοπανσπερμίας επιβεβαιωθεί αυτό θα σημαίνει ότι, η ζωή στο Σύμπαν θα έχει κοινά χαρακτηριστικά με αυτά τής ζωής στη Γη. Η έρευνα δημοσιεύεται στην επιθεώρηση «Astrobiology». Ειδικότερα,οι ερευνητές υποστηρίζουν ότι, υπό ορισμένες συνθήκες υπάρχει μεγάλη πιθανότητα η ζωή να ήλθε στη Γή- (ή να σκορπίστηκε από τη Γή σε άλλους πλανήτες)-κατά την νεαρή ηλικία τού ηλιακού μας συστήματος,όταν η Γή και οι πλανητικοί της γείτονες,ήσαν αρκετά κοντά,ώστε να επιτρέπουν ανταλλαγή στερεού υλικού.Η σχετική έρευνα είχε προγραμματισθεί να παρουσιασθεί,την 25 Σεπτεμβρίου 2012,στο European Planetary Science Congress .Η Θεωρία προβάλλει την υπόθεση,ότι, βασικές μορφές ζωής,διανέμονται στο Σύμπαν,με μετεωρίτες,με μια διαδικασία που αποκαλείται μεταφορά,χαμηλής ταχύτητας ( weak transfer). Προηγούμενες έρευνες δέχονταν ότι, η μεγάλη ταχύτητα των τμημάτων αυτών των μετεωριτών καθιστούσαν τη περίπτωση τής λιθοπανσπερμίας, πολύ απίθανη. Αλλά τώρα οι ερευνητές αντιμετώπισαν την lithopanspermia κάτω από το πρίσμα μιάς διαδικασίας χαμηλής ταχύτητας,50 φορές χαμηλότερη,απ’ό,τι προηγουμένως υπολόγιζαν,περίπου 100 μέτρων το δευτερόλεπτο ,πού επιτρέπει στερεά υλικά, να περιφέρονται έξω από την τροχιά ενός μεγάλου αντικειμένου,και να πέφτουν στην τροχιά ενός άλλου.Οι ερευνητές προβάλλουν την υπόθεση ότι, από όλους τους ογκολίθους, που έχουν εκπεμφθεί από το ηλικακό, μας σύστημα, και από τον πλησιέστερο γείτονά του,πέντε έως δώδεκα από 10.000,θα ήταν δυνατόν να συλληφθούν από τον άλλο.Οι ερευνητές αναφέρουν ότι, το ηλιακό σύστημα και ο πλησιέστερος γείτονάς του, θα ήταν δυνατόν να ανταλλάξουν ογκολίθους,τουλάχιστον 100 τρισεκατομμύρια φορές.Βεβαίως ,η Γή θάπρεπε για να « επωφεληθεί» από το γεγονός,να είναι έτοιμη να δεχθεί το υλικό αυτό,πράγμα που συνέβη.Πάντως εντίμως,ο Moro-Martín σημειώνει «Η μελέτη μας δεν αποδεικνύει ότι, η λιθοπανσπερμία συνέβη.Δείχνει όμως ότι ,είναι μια ανοικτή πιθανότητα» Η μελέτη, «Chaotic Exchange of Solid Material between Planetary Systems: Implications for Lithopanspermia,»δημοσιεύθηκε τον Σεπτέμβριο 2012.Για τη θεωρία αυτή,χρησιμοποιήθηκαν προσομειωτές, που απέδειξαν την πιθανότητα μιάς τέτοιας μεταφοράς. Ο τρόπος αυτός κατά τους ερευνητές μπορεί να αφορά ολόκληρο το Σύμπαν.
Ερευνητές τού Πανεπιστημίου τής Χαβάης, όπως δημοσιεύθηκε στο διαδίκτυο την 24-1-2014, κατέληξαν στο συμπέρασμα ότι, ενδοπλανη τικά σωματίδια σκόνης ωθούμενα από ηλιακούς ανέμους ενδεχομένως ,μετέφεραν στη Γή, και σε άλλους πλανήτες, νερό και άλλες οργανικές ουσίες απαραίτητες για την εμφάνιση της ζωής ,όπως λέγει και ο Hope Ishii.
Σχετική με την προέλευση τής ζωής από το διάστημα καθώς και την πιθανότητα ζωής σε άλλους πλανήτες υπάρχει μια ανακοίνωση που δημοσιεύθηκε την 31 Ιουλίου 2015, στο διαδίκτυο. Συμφώνως μ΄αυτή,ποικιλία οργανικών στοιχείων που αποτελούν θεμέλιους λίθους για τη ζωή, ανεκάλυψαν απρόσμενα επιστήμονες αναλύοντας τα δεδομένα που συνέλεξαν τα δέκα όργανα τού ρομπότ «Φίλαι» στον κομήτη Τσουριούμοφ-Γκερασιμένκο 67Ρ, γνωστό και ως κομήτη τής Ροζέτα (τού μητρικού σκάφους τού «Φίλαι»).Η ανακάλυψη αυτή αποτελεί θεμέλιο λίθο τής ιστορίας τού σύμπαντος διότι η ύπαρξη των στοιχείων αυτών αποδεικνύει ότι, κάποτε οι κομήτες μετέφεραν τους σπόρους της ζωής στη Γη και είναι πολύ πιθανό να έχει συμβεί κάτι ανάλογο σε κάποιο άλλο μέρος τού σύμπαντος. Τα νέα στοιχεία παρουσιάσθηκαν από διάφορες επιστημονικές ομάδες σε μια σειρά επτά δημοσιεύσεων στο περιοδικό «Science».Τέσσερα από τα οργανικά χημικά στοιχεία (με βάση τον άνθρακα) που βρέθηκαν δεν έχουν ανιχνευθεί ποτέ έως τώρα σε κομήτες. Οι επιστήμονες χαρακτήρισαν όλα αυτά τα στοιχεία πάνω στον παγωμένο κομήτη έως μια «πρωταρχική παγωμένη σούπα», από την οποία, υπό κατάλληλες συνθήκες, θα μπορούσε να γεννηθεί η ζωή.
Σημειώνεται ωστόσο ότι, καμία από τις επιστημονικές εργασίες δεν αναφέρει ότι, ανιχνεύθηκαν πιο πολύπλοκα μόρια πρόδρομα τής ζωής, όπως τα αμινοξέα (από όπου προέρχονται οι πρωτεΐνες), αλλά μελλοντικές αναλύσεις μπορεί να τα εντοπίσουν κι αυτά.
Εξακολουθεί να μένει αναπάντητο επίσης το ερώτημα σχετικά με το αν τα οργανικά συστατικά δημιουργήθηκαν πάνω στον ίδιο τον κομήτη ή κάπου αλλού στο διάστημα και μετά ενσωματώθηκαν σ΄ αυτόν. Πιθανότατα πάντως, οι κομήτες αποτελούν κοσμικά εργαστήρια για τη «συναρμολόγηση» των αρχικών συστατικών τής ζωής.
Επιπλέον, παραμένει αβέβαιο κατά πόσο το «Φίλαι» θα μπορέσει να στείλει άλλα επιστημονικά δεδομένα, καθώς μετά από την μακρόχρονη νάρκη του, «ξύπνησε» μεν στις 13 Ιουνίου, αλλά η επαφή του με τη Γη ήταν στη συνέχεια σποραδική και προβληματική. Η τελευταία επικοινωνία του έγινε στις 9 Ιουλίου και έκτοτε έχει σιγήσει πάλι, όμως δεν θεωρείται ακόμη «νεκρό».
(Περισσότερα στο Παράρτημα)
Πανσπερμία-Ψευδοπανσπεμία.
Εχει προβληθεί η ιδέα ότι, τα αμινοξέα σχηματίστηκαν έξω από τη Γή στην οποία και μεταφέθηκαν με κομήτες.Το 2009 η NASA ανεκοίνωσε ότι, επιστήμονες εντόπισαν γι πρώτη φορά, βασικά χημικά δομικά στοιχεί,,όπως glycine, ένα αμινοξύ.
(Περισσότερα στο παράρτημα)
Το 2000, οι Jes Jørgensen και Jan M. Hollis ,τού Πανεπιστημίου τής Κοπενχάγγης ανέφεραν ότι, σε περιοχή πλησίον τού κέντρου τού γαλαξία μας,όπου δημιουργούνται αστέρες ανεκάλυψαν glycolaldehyde ,που συνιστά την πρώτη απόδειξη ύπαρξης μορίου σακχάρεως,στο διαστρικό Σύμπαν.Στη συνέχεια την 29-8-2012,η ομάδα υπό την διεύθυνση των ιδίων, εντόπισε σε ένα άλλο απομακρυσμένο σύστημα αστέρων ycolaldehyde .Τα ευρήματα αυτά, παρέχουν ενδείξεις ότι, σύνθετα οργανικά μόρια,δυνατόν να υπάρχουν σε αστρικά συστήματα,πριν από τον σχηματισμό πλανητών.Καθώς το σάκχαρο συνδέεται με τον μεταβολισμό και τον γενετικό κώδικα, δύο βασικά χαρακτηριστικά τής ζωής,οδηγείται κανείς στη σκέψη,ότι υφίσταται πιθανότητα,ύπαρξης ζωής και σε άλλα σημεία τού γαλαξία μας. Τέλος την 3 Απριλίου 2013,η NASA,χρησιμοποιώντας προσομειώσεις, ανέφερε ότι, σύνθετα οργανικά χημικά στοιχεία,μπορεί να υφίστανται στον Τιτάνα,σελήνη τού Κρόνου.
Η "εισαγωγή" των αρχικών μορίων που απετέλεσαν την αρχή της ζωής,από το διάστημα.ίσως λύνει το πρόβλημα,που έχει σχέση με την ύπαρξη ελεύθερου οξυγόνου στην αρχέγονη ατμόσφαιρα της Γής,και στη πιθανότητα κάτω από τις συνθήκες εκείνες να σχματισθούν τα αρχικά αυτά μόρια.
Για το θέμα αυτό γράφουμε και σε άλλο σημείο,του πονήματος,΄΄οπου η αναφορά στο ρόλο του οξυγόνου στην δημιουργία τής ζωής.
Η "εισαγωγή" των αρχικών μορίων που απετέλεσαν την αρχή της ζωής,από το διάστημα.ίσως λύνει το πρόβλημα,που έχει σχέση με την ύπαρξη ελεύθερου οξυγόνου στην αρχέγονη ατμόσφαιρα της Γής,και στη πιθανότητα κάτω από τις συνθήκες εκείνες να σχματισθούν τα αρχικά αυτά μόρια.
Για το θέμα αυτό γράφουμε και σε άλλο σημείο,του πονήματος,΄΄οπου η αναφορά στο ρόλο του οξυγόνου στην δημιουργία τής ζωής.
(περισσότερα στο ΠΑΡΑΡΤΗΜΑ)
Δεν θα επιχειρήθεί αναφορά, στην πιθανότητα να ήρθαν αστροναύτες από κάποιο άλλο πλανήτη και από τα απορρίμματα τους να προέκυψε η ζωή. Και τα δύο αυτά, για τους περισσότερους βιοχημικούς είναι λιγότερο πιθανά και πολύ θεωρητικά ( όχι όμως όπως σε αλλο σημείο σημειώνεται για την σύγχρονη επιστήμη τής αστρο βιολογίας).Παραλλαγή τής άποψης για πανσπερμία,είναι η κατευθυνόμενη πανσπερμία,που προτάθηκε από τους Φράνσις Κρίκ(1981) και Λέσλι Οργκελ.Σύμφωνα μ΄αυτή,είμαστε το αποτέλεσμα,ενός ερευνητικού προγράμματος,που επεξεργάστηκαν, νοήμονα όντα,που ήλθαν στη Γή με διαστημόπλοιο.
Είναι φανερό ότι, οι παραπάνω απόψεις για πανσπερμία,απλώς μεταθέτουν το πρόβλημα,γιατί αφήνουν αναπάντητο το ερώτημα, τής πρώτης αρχής, και τού πώς δημιουργήθηκαν και εξελίχθηκαν νοήμονα όντα.
Η
Η
Η έκρηξης τής ζωής κατά την Κάμβριο περίοδο
Μετά την αναφερόμενη πιο πάνω καθυστέρηση στην εμφάνιση της ζωήςέχουμεμια«βιολογικήέκρηξη».Οντως κατά την Κάμβριο περίοδο ,και πειό συγκεκριμένα περίπου προν από 541—515 χρόνια,παρατηρήθηκε μια΄ « Μεγάλη Εκρηξη» στη Ζωή.Δημιουργήθηκε μια τεράστια ποικιλομορφία και διαφορετικά φύλλα οργανισμών εμφανίστηκαν μέσα σε πολλή σύντομη περίοδο έτσι ώστε αυτή να χαρακτηρισθεί ένα από τα σπουδαιότερα επεισόδια στην ιστορία της Γής.Σε μια χρονική περίοδο 30 μόλις εκααρετή περίοδο»τομμυρίων ετών,πρωτοεμφανίστηκαν,όλα σχεδόν τα κύρια φύλα των ασπονδύλων το πρώτο χορδωτό,το πρώτο άγναθο ψάρι, κλπ.και στη Γή έχουμε πλέον τα 34 από τα 35 φύλα ζωντανών οργανισμών που αναγνωρίζονται σήμερα .Ετσι ο χαρακτηρισμός ως η Μεγάλη Εκρηξη δικαιολογείτα αφού από την εμφάνιση των πρώτων ζωντανών οργανισμών στη Γή, πριν από 3,85 περίπου δισεκατομμύρια χρόνια,μέχρι την Κάμβρια περίοδο, δεν είχε συμβεί κανένα όμοιο γεγονός. Οι επιστήμονες λοιπόν προσπάθησαν να εύρουν την σχετική εξήγηση,με αποτέλεσμα να διατυπωθούν ορισμένες θεωρίες και κοιλότητας, αλλά και του μεγέθους τω ειδώβναπόψεις χωρίς όμως καμία απ΄αυτές να μπορεί να διεκδικήσει ότι, περιβάλλεται το ένδυμα της βεβαιότητας.
Το οξυγόνο.Μιά μελέτη που δημοσιεύθηκε το 2014 αναζητεί την αιτία,η τουλάχιστο μια από τις αιτίες στην αύξηση της ποσότητας του οξυγόνου.0 καθηγητής Noha Planavsky τού Πανεπιστημίου τού Yale λέγει ότι, κατά την προκαμβριαννεςή περίοδο,που αποκαλεί «βαρετή περίοδο»το οξυγόνο που υπήρχε στη Γή,ήταν μόλις το 0,1% του σημερινού που ήταν ανεπαρκές να υποστηρίξει το τυχόν υπάρχον γενετικό υπόβαθρο,ώστε να έχουμε παραγωγή ειδών.Και συνεχίζει λέγοντας ότι, η ανάπτυξη αυτή κατέστη δυνατή,μόλις το οξυγόνο, παραγόμενο από τα φύκη των ωκεανών αυξήθηκε σε ποσοστά που να πλησιάζουν τις σημερινές τιμές. Ο εμπλουτισμός τής γήινης ατμόσφαιρας με οξυγόνο,οδήγησε και στην δημιουργία της στιβάδας τού όζοντος, που λειτουργεί ως ασπίδα κατά τής υπεριώδους ηλικακής ακτινοβολίας επικίνδυνης για τους ζώντες οργανισμούς.Ετσι με τη βοήθεια του οξυγόνου,είχαμε όχι μόνον ραγδαία αύξηση της βιοπικοιλότητας αλλά και του μεγέθους των ειδών κατά 1.000.000 φορές!!!
Η «συνεισφορά» των παγετώνων.Υποστηρίζεται ότι με τη τήξη ,των παγετώνων ανυψώθηκε η στάθμη τής θάλασσας πάνω από τη στερια,με αποτέλεσμα οι δημιουργηθείσες έτσι αβαθείς εκτάσεις, να καταστούν το λίκνο για τη διαφοροποήση της θαλάσσιας ζωής.
Η μετακίνηση των ηπείρων,που προκάλεσε την απελευθέρωση μεθανίου,με συνέπεια την αύξηση τής θερμοκρασίας στη Γή,που είχε ως αποτέλεσμα την αύξηση τής βιοποικιλότητας,χωρίς όμως να εξηγεί πώς η αύξηση αυτή οδήγησε και στην ραγδαία αύξηση τής ποικιλομορφίας.
Η εξαφάνιση των Εδιάκαρα.(ζώα που το σώμα τους αποτελείται από μαλακούς ιστούς όπως η μέδουσα) . Η θεωρία αυτή προσπαθεί να εγκαθιδρύσει μιλά ναλογία με την περίπτωσω των δεινοσαύρων των οποίων η εξαφάνιση ευνόησε την έλευση των θηλαστικών(τα οποία όμως ανήκαν στην ίδια αδελφή,ομάδα με τους δεινοσαύρους όρος που ελλείπει στηνθεωρία αυτή, για τα Εδιάκαρα),
Ο «διακόπτης των φώτων» και η δημιουργία του Ήλιου
Ιδιαίτερη ερμηνευτική πρόταση του βιβλίου τού Andrew Parker “To αίνιγμα τής Γενέσεως» αποτελεί η συσχέτιση τής τοποθέτησης από τη Γένεση τής δημιουργίας τού Ήλιου, της Σελήνης και των άστρων την 4η δημιουργική ημέρα – αντί της 1ης – με την εμφάνιση των πρώτων ζώων με μάτια, στην οποία αναφερθήκαμε προηγουμένως. Αυτό είναι και το μόνο σημείο στο οποίο η Γένεση φαίνεται να μην ακολουθεί τη σειρά εμφάνισης των μερών του κόσμου που ανακαλύπτει η σύγχρονη επιστήμη. Η εμφάνιση των πρώτων οφθαλμών όχι μόνο κατέστησε δυνατή την όραση του φωτός (γι’ αυτό, κατά το συγγραφέα, η Γένεση αναφέρει τότε τη δημιουργία των ουράνιων σωμάτων), αλλά και προκάλεσε την εξελικτική έκρηξη των ζώων της περιόδου του Καμβρίου (570-510 εκατομμύρια χρόνια πριν από σήμερα), αφού ο οφθαλμοφόρος τριλοβίτης είχε εξελιχθεί σε ένα τρομερά επικίνδυνο κυνηγό, άρα τα λοιπά ζώα, που κινούνταν ακόμη όλα στους ωκεανούς, έπρεπε να εξελιχθούν για να προστατευθούν (βλ. κεφ. 5 και 6 στο βιβλίο):
«Όταν έκαναν την εμφάνισή τους στο προσκήνιο της ζωής εκείνοι οι πρώτοι οφθαλμοφόροι, ίδιοι με τορπίλες, τριλοβίτες, οι γείτονές τους με τα μαλακά σώματα κατέστησαν ξαφνικά για πρώτοι φορά ορατοί ως ανυπεράσπιστες πρωτεϊνούχες μπουκιές. Και οι τριλοβίτες άρχισαν το τσιμπούσι. Τα περισσότερα από εκείνα τα σκωληκοειδή ή σφαιρικά πλάσματα φαγώθηκαν μέχρις εξαφανίσεως. Κάποια όμως διέφυγαν την κατανάλωσή τους από τους φρικτούς τριλοβίτες. … Είναι μια περίπτωση όπου η εξέλιξη λέει: “Αν δεν μπορείς να τους νικήσεις, πήγαινε με το μέρος τους”. Η εποχή κατά την οποία εξελίχθηκαν οι πρώτοι τριλοβίτες, τα πρώτα ζώα που είχαν μάτια, ήταν πριν από περίπου 521 εκατομμύρια χρόνια. εκείνη ήταν η εποχή που έχει γίνει γνωστή ως η “Κάμβριος περίοδος”» (σελ. 220).«Εκείνη ακριβώς τη στιγμή, όλα τα ζώα αναγκάστηκαν να προσαρμοστούν στο φως, δηλαδή στην όραση. Τις εκπομπές των ήχων και των οσμών τους μπορούσαν να τις ελέγχουν κατά βούληση, αλλά όχι και την εικόνα τους υπό το συνεχές φως του Ηλίου, η οποία ήταν πλέον διαθέσιμη ανά πάσα στιγμή στον κάθε θηρευτή και έτσι ξεκίνησε ο αγώνας για την ανάπτυξη του πιο αποτελεσματικού εξοπλισμού. Κάποια από τα σκωληκοειδή πλάσματα θωρακίστηκαν με εξωσκελετούς, κάποια ανέπτυξαν χημικές άμυνες με συμπληρωματικά προειδοποιητικά χρώματα, άλλα υιοθέτησαν τα χρώματα του περιβάλλοντός τους για να καθίστανται κατά κάποιον τρόπο αόρατα, ή ανέπτυξαν κολυμβητικές ικανότητες χάρη στις οποίες μπορούσαν να ξεφεύγουν από τους θηρευτές με δυνατούς ελιγμούς. Κάποια άλλα εξαφανίστηκαν εντελώς από το οπτικό πεδίο των θηρευτών αρχίζοντας να ζουν σε διάφορες κρυψώνες, κάτω από βράχια, στην άμμο του βυθού… οπουδήποτε θα αγνοούσαν την ύπαρξή τους οι θηρευτές. Όλες αυτές οι προσαρμογές δημιούργησαν ένα νέο είδος εξελικτικού αγώνα εξοπλισμών. … Μετά τον αρχικό πανικό, οι περαιτέρω διαφοροποιήσεις θα γίνονταν σταδιακά – η εξέλιξη θα καταστάλαζε στο συνηθισμένο ρυθμό της. Η έκρηξη της Καμβρίου περιόδου είχε τελειώσει.
Έτσι λοιπόν είχαν ανάψει τα φώτα για τα ζώα του πλανήτη. Μην ξεχνάτε ότι το φως του Ηλίου προϋπήρχε αυτού του γεγονότος – θυμηθείτε τις αναλύσεις των προηγούμενων κεφαλαίων σχετικά με τη δημιουργία του σύμπαντος κα του Ηλίου και εκείνη την πρώτη εντολή του Θεού στην Γένεσιν, το “γενηθήτω φως” – αλλά τα ζώα δεν μπορούσαν να το χρησιμοποιήσουν για να βρίσκουν το ένα το άλλο ή για να αναγνωρίζονται μεταξύ τους» (σελ. 240-241).
ΟΙ ΤΡΕΙΣ ΚΥΡΙΩΤΕΡΕΣ ΘΕΩΡΙΕΣ ΓΙΑ ΤΗΝ ΠΡΟΕΛΕΥΣΗ ΤΗΣ ΖΩΗΣ.*
Ο Καρλ Πόπερ,είπε¨
"Αδιαπέραστο εμόδιο στην Επιστήμη και αιώνια ανοκλήρωτη προσπάθεα,να ανάγουμε την βιολογία σε χημεία και φυσική"
Ο Καρλ Πόπερ,είπε¨
"Αδιαπέραστο εμόδιο στην Επιστήμη και αιώνια ανοκλήρωτη προσπάθεα,να ανάγουμε την βιολογία σε χημεία και φυσική"
Αν θέλουμε να σχηματοποιήσουμε τα πράγματα έχουμε ότι, σήμερα υπάρχουν κυρίως,τρεις τουλάχιστον θεωρίες για το πώς προήλθε η ζωή, οι οποίες θα παρατεθούν πολύ περιληπτικά .
1.-Η πρώτη είναι η θεωρία τής προβιοτικής «σούπας» . Σε μεγάλες λεκάνες -μεγάλες λίμνες- πιστεύεται ότι, συσσωρεύτηκαν υλικά που συμπυκνώθηκαν μετά από μεγάλη ακτινοβολία και υψηλές θερμοκρασίες. Ας σημειωθεί ότι, η πρωταρχική μας ατμόσφαιρα ήταν αναγωγική και περιείχε(κατά την κρατούσα άποψη) μεθάνιο, υδρόθειο, αμμωνία, μονοξείδιο και διοξείδιο τού άνθρακα. Άρα όταν αυτά τα μόρια βρέ¬θηκαν σε μια τέτοια «σούπα», μπόρεσαν και άρχισαν να δίδουν τις πρώτες αντιδράσεις σχηματισμού των πρώτων βιομορίων και στη συνέχεια τον σχημα¬τισμό τού πρώτου κυττάρου, τον πιθανό προγονό μας. Η μεμβράνη που σχη¬ματίζεται από απλά μόρια λιπιδίων, χοληστερόλης και πρωτεϊνών έχει τη δομή μωσαϊκού και μπορεί σε υδατικό διάλυμα να πάρει τη μορφή σφαίρας εμπερι¬κλείοντας πολλά άλλα νεοσχηματισθέντα μόρια. Το 1953 γίνονται τα πρωταρ¬χικά πειράματα προσομοίωσης από τον Harold Urey , που είχε κερδίσει ήδη το βραβείο Νόμπελ το 1934 και τον μαθητή του , Stanley Miller , υποψήφιο διδάκτορα με σκοπό να συνθέσουν τα πρώτα βιογενή μόρια. Ειδικότερα,ο Stanley Miller, κατ΄άλλους,πιθανώς εμπνευσμένος από τον νομπελίστα δάσκαλό του, Harold Urey ,τού οποίου είχε ,όπως λέγεται παρακολουθήσει σχετική διάλεξη, απέδειξε πειραματικώς ,ότι, σε συνθήκες παρόμοιες μ΄αυτές πού υπήρχαν,αρχικά στην γήινη ατμόσφαιρα,μπορούν να κατασκευαστούν αμινοξέα,που είναι η βάση των πρωτεινών.Ο Μίλερ είχε φτιάξει μια συσκευή, στην οποία έβαλε υδρόθειο, νερό, αμμωνία, μεθάνιο και διάφορα άλλα αέρια και με τη βοήθεια καταλυτών ή εκκενώσεων, σε θερμοκρασία 350-400° C για δύο ή τρεις βδομάδες, συντέθηκαν σε μικρές ποσότητες βιογενή μόρια, όπως ριβόζη, αμινοξέα, κ.λπ. Η ριβόζη είναι το πρώτο δομικό λιθάρι για να φτιαχτεί το RNA και από τη ριβόζη μπορεί να φτια¬χτεί δεοξυριβόζη. Ωστόσο, σε αυτό το ίδιο ακριβώς πείραμα μπορεί κανείς να ελέγξει πώς από μεθάνιο, αμμωνία και νερό μπορεί να παραχθούν αμινοξέα, που είναι τα δομικά λιθάρια από τα οποία φτιάχνονται οι πρωτεΐνες, τα ένζυμα, κ.λπ. Συνεπώς από απλές προβιοτικές ενώσεις μπορούμε να δούμε τον σχη¬ματισμό in vitro σακχάρων, αμινοξέων, νουκλεοτιδίων (αδενίνης, κυτοσίνης).O Stanley Miller δημιούργησε με το πείραμά του του πέντε αμιμοξέα,μεταξύ των οποίων την γλυκίνη και την αλανίνη, από τα πλέον συνηθισμένα συστατικά των πρωτεινών.Με νέο πείραμα στο οποίο είχε χρησιμοποιήσει καυτό ατμό στη φιάλη, ο ίδιος,επέτυχε να παράξει είκοσυ δύο αμινοξέα.(Andrew Parker ό.π.167). Και ο A.Parker συνεχίζει « Σήμερα τα περισσότερα ηφαίστεια εκτοξεύουν αέρια σαν εκείνα που χρησιμοποιήθηκαν στα επαναληπτικά πειράματα τού Miller και οι εκρήξεις τους συνοδεύονται σχεδόν πάντοτε από ηλεκτρικές καταιγίδες.Πιστεύουμε ότι, η πρώιμη Γή εμφάνιζε υψηλή ηφαιστειακή δραστηριότητα και έτσι είναι πιθανόν εκείνα τα αρχέγονα ηφαίστεια να λειτουργούσαν ως προβιοτικά εργοστάσια,παράγοντας αμινοξέα που κατέληγαν να συγκεντρώνονται σε μεγάλες ποσότητες σε μικρές λίμνες ή σε κλειστούς παράκτιους κόλπους.Μιά προβιοτική σούπα΄-ένα λίκνο για τη ζωή είχε ετοιμασθεί,……….. Φυσικά απαιτείται ένα ακόμη βήμα για να καταστή δυνατή η εμφάνιση τής ζωής: τα αμινοξέα πρέπει να συνενωθούν για να σχηματίσουν πρωτεΐνες και στη συνέχεια κύτταρα.Ο σχηματισμός των πρωτεϊνών είναι το εύκολο μέρος τής διαδικασίας. Τα αμινοξέα μπορούν άνετα να συνενώνονται μόνα τους έστω και χάνοντας στην πορεία κάποια άτομα υδρογόνου και οξυγόνου υπό τη μορφή νερού (μια αντίδραση γνωστή ως αφυδατική σύνθεση). Το κύτταρο όμως δεν έχει τόσο απλή δομή παρά το γεγονός ότι, τα πρώτα κύτταρα που εμφανίστηκαν στη Γή ήταν πράγματι απλά σε σχέση με πολλά σημερινά. Το κύτταρο ενός ζώου, για παράδειγμα, περιέχει μικροσκοπικά εργοστάσια παραγωγής ενέργειας που ονομά ζονται μιτοχόνδρια ένα οργανωτιό κέντρο που ονομάζεται πυρήνας (ο οποίος περιέχει το DNA) και μια συνοριακή περίπολο που έχει τη μορφή μιάς μεμβράνης η οποία αποφασίζει με αυστηρά κριτήρια τι θα μπεί στο κύτταρο και τι θα βγει από αυτό και επιπλέον, μεταξύ των δύο στρώσεων τής μεμβράνης διεξάγονται ένα σωρό χημικές διαδι κασίες…..είναι απολύτως εφικτή στην θεωρία και πλέον σχεδόν και στην εργαστηριακή πράξη ,η αυτόματη δημιουργία ενός πρωτοκύτταρου…………………»
Σοβαρότατη εξέλιξη συνιστά η τεχνητή δημιουργία ριβοσώματος,όπως αναφέρει μια είδηση που δημοσιεύθηκε στο τύπο την 2-8-2015. Tα ριβοσώματα ως γνωστόν είναι τόσο σημαντικά, ώστε να μην μπορεί να εννοηθεί ζωντανό κύτταρο χωρίς αυτά. Τα οργανίδια αυτά δεν είναι τίποτε άλλο από μικρές μοριακές μηχανές παραγωγής πρωτεϊνών. Η πληροφορία για τη δημιουργία των πρωτεϊνών περιέχεται στο γενετικό υλικό κάθε κυττάρου και τα ριβοσώματα έχουν αναλάβει τόσο τον ρόλο αποκωδικοίησης αυτής της πληροφορίας όσο και τής μετάφρασής της σε πρωτεΐνες. Με άλλα λόγια, τα ριβοσώματα αποτελούν το βασικό στοιχείο τής «εκτελεστικής εξουσίας» τού κυττάρου
Ειδικώτερα κατά την είδηση αυτή επιστήμονες στις ΗΠΑ δημιούργησαν το πρώτο τεχνητό ριβόσωμα κυττάρου, το οποίο«δουλεύει» σχεδόν όπως το πραγματικό κυτταρικό οργανίδιο, παράγοντας πρωτεΐνες και ένζυμα.Το σημαντικό αυτό επίτευγμα που αναμένεται να τελειοποιηθεί στο μέλλον ανοίγει νέους δρόμους στα πεδία τής συνθετικής βιολογίας και τής βιομοριακής μηχανικής. Μεταξύ άλλων, αναμένεται να επιτρέψει την παραγωγή νέων φαρμάκων και βιο-υλικών,ενώ θα βοηθήσει τους βιολόγους να κατανοήσουν καλύτερα πώς λειτουργούν αυτά τα ζωτικά συστατικά τού κυττάρου.Οι ερευνητές των πανεπιστημίων Ιλινόις και Northwestern στο Σικάγο, με επικεφαλής τον διευθυντή τού Κέντρου Βιομοριακών Επιστημών τού Κολλεγίου Φαρμακευτικής βιοχημικό Αλεξάντερ Μάνκιν και τον επίκουρο καθηγητή χημικής και βιολογικής μηχανικής ΜάικλΤζούιτ, που έκαναν τη σχετική δημοσίευση στο περιοδικό «Nature», ονόμασαν το πρώτο τεχνητό ριβόσωμα «Ribo-T». Το τεχνητό ριβόσωμα, όπως έδειξαν τα πειράματα, κατάφερε να παράγει αρκετές πρωτεΐνες σε ένα δοκιμαστικό σωλήνα.
Επιπλέον, όπως είπαν οι αμερικανοί επιστήμονες, το Ribo-T θα μπορούσε να «χειραγωγηθεί» κατάλληλα, ώστε να κάνει πράγματα που ένα φυσικό ριβόσωμα δεν μπορεί.
Για παράδειγμα, το Ribo-T θα ήταν δυνατό να μετατρέψει ένα κύτταρο σε «εργοστάσιο» κατά παραγγελία χημικών και βιολογικών υλικών, παράγοντας π.χ. μοναδικά πολυμερή, βιολογικά και μη.Κάθε έμβιος οργανισμός οφείλει την ύπαρξή του στα ριβοσώματα, αυτές τις σκληρά εργαζόμενες μοριακές «μηχανές», που συνεχώς «διαβάζουν» τις εντολές του DNA και τού RNA, δημιουργώντας πρωτεΐνες από αμινο-
ξέα.
Με τη βοήθεια τού τεχνητού ριβοσώματος,θα ήταν δυνατό να ενσωματωθούν «αφύσικα»αμινοξέα στις πρωτεΐνες και έτσι, μεταξύ άλλων, να παραχθούν φάρμακα (π.χ. αντιβιοτικά)με ασυνήθιστες θεραπευτικές ιδιότητες.
Γύρω στο 1960, γίνονται κι άλλα πειράματα προσομοίωσης σε υψηλές θερ¬μοκρασίες, που προσπαθούν να μιμηθούν τις συνθήκες τής προβιοτικής επο¬χής. Δεν υπάρχει –ως προς τη συγκρότηση-θεμελιώδης διαφορά ανάμεσα σε ένα ζωντανό οργανισμό και την μη έμβια ύλη. Ο πολύπλοκος συνδυασμός των εκδηλώσεων και των ιδιοτήτων που είναι χαρακτηριστικές τής ζωής προέκυψαν μέσα από μια διαδικασία εξέλιξης τής ύλης. O Oparin λαμβάνοντας υπόψη την ανακάλυψη μεθανίου στις ατμόσφαιρες τού Δία και άλλων πλανητών, αποφάνθηκε ότι, η νεαρή Γη είχε ισχυρά αναγωγικό περιβάλλον, που περιείχε μεθάνιο, αμμωνία, υδρογόνο και νερό με την μορφή υδρατμών. Κατά την γνώμη του αυτή ήταν η πρώτη ύλη για την εμφάνιση και εξέλιξη τής ζωής. Κατά τον ίδιο πρώτα δημιουργήθηκαν τα κύτταρα μετά τα ένζυμα και αργότερα τα γονίδια.
Οι Σίντεϊ και Φοξ, δημιουργούν τις πρωτεϊνοειδείς μικρό-σφαιρες . Αμινοξέα που θερμάνθηκαν για πολλές μέρες (περίπου δέκα) σε υψηλή θερμοκρασία (350° C) φτιάχνουν στοιχειώδεις μορφές που προσομοι¬άζουν στα πρωταρχικά κύτταρα. Το ίδιο μπορεί να γίνει σήμερα in vitro με υπερήχους και λιποειδή: φτιάχνονται λιποσωμάτια που ονομάζονται κύτταρα-φαντάσματα. ΟFreeman Dyson, (μαθηματικός και όχι βιολόγος), σε μια συνέντευξη που παρεχώρησε στην Suzan Mazur παραδέχεται ότι, βασικό μυστήριο,που συνίσταται στο ότι, δεν έχουμε προσδιορίσει με σαφήνεια τον χημικό δρόμο που οδήγησε από τα απορρίμματα στο οργανωμένο κύτταρο, προσδιορίζει την ζωή,ως συνιστάμενη συγχρόνως από μεταβολισμό.( (με την γερμανική έννοια Stoffwechsel) δηλαδή ως χημική διαδικασία εντός τού κυττάρου,όχι ακριβώς κατευθυνόμενη) και αντιγραφή( replication) με το μεγάλο ερώτημα να είναι αν η ζωή, άρχισε μονομιάς μ΄ένα οργανι σμό,ικανό ταυτόχρονα και για μεταβολισμό και για αντιγραφή ή αν η ζωή,ξεκίνησε σε δύο στάδια.(Περισσότερα στο Παράρτημα όπου παρατίθεται ολόκληρη η συνέντευξη υπό ,υπό: How did life on Earth originate?)
2.-Η δεύτερη θεωρία, η οποία προτάθηκε το 1992, υποστηρίζει ότι, μπορεί να έχουμε ζωή σε υδρόθερμες υπόγειες περιοχές . Δηλαδή στον πυθμένα τής θάλασσας, περίπου σε 3.000 χιλιόμετρα βάθος, μπορεί να δούμε καπνο¬δόχους, δηλαδή οπές απ’ όπου βγαίνει μαύρος ή άσπρος καπνός. Ο μαύρος καπνός είναι συνήθως υδρόθειο και θειούχο σίδηρο, μίγμα αναγωγικών ενώ¬σεων .Καθώς οι καπνοδόχοι ανεβαίνουν προς τα πάνω, φαίνεται πως σχηματί¬ζονται μικροοργανισμοί. Τέτοιοι μικροοργανισμοί, δηλαδή νηματοειδή βακτή-ρια, σήμερα έχουν απομονωθεί από υπόγειες περιοχές με θερμοκρασίες πάνω από 300° C. Οι παλαιοντολόγοι έχουν υπολογίσει ότι, τα νηματοειδή βακτηρίδια εμφανίστηκαν περίπου πριν 3,2 δισεκατομμύρια χρόνια. Αρα, η ύπαρξη αυτών των νηματοειδών βακτηριδίων, σε τέτοιες υπόγειες, υποθαλάσ¬σιες περιοχές, δημιουργεί ζωή και με πειράματα προσομοίωσης έχει αποδει¬χθεί στο εργαστήριο πως μπορούμε να πάρουμε αμινοξέα, πεπτίδια και διπεπτίδια, Σήμερα(1988) γνωρίζουμε ότι, χιλιάδες σύνθετα μόρια,είναι δυνατόν να σχηματιστούν με παρόμοια πειράματα.Στην νεογέννητη Γή σύνθετα μόρια σχηματίζονταν στην ατμόσφαιρα,και έπεφταν στους ωκεανούς,σαν βιολογική βροχή.(Trefil, ό.π.214 ) Τον Νοέμβριο τού 2014 δημοσιεύθηκε στο περιοδικό Biology & Nature,μελέτη με τις απόψεις τού καθηγητή Ariel Chipman τού Πανεπιστημίου τής Ιερουσαλήμ,και άλλων επιστημόνων , σχετική με τον τρόπο που η ζωή στον πλανήτη μας ξεκίνησε από την θάλασσα, ,για την οποία μελέτη βλέπετε περίληψη στο «Παράρτημα» Σύμφωνα με τον καθηγητή θεωρητικής βιολογίας του UCL, Arunas L. Radzvilavicius η ζωή γεννήθηκε κάπου βαθιά στον ωκεανό μέσα σε ένα ζεστό και βραχώδες περιβάλλον (υδροθερμικοί πόροι).Η μελέτη, που δημοσιεύθηκε στο «Nature Microbiology», υποστηρίζει ότι, ο τελευταίος κοινός πρόγονος όλων των ζώντων κυττάρων τρέφονταν με αέριο υδρογόνο σε ένα περιβάλλον πλούσιο σε σίδηρο, που μοιάζει πολύ με αυτό μέσα στους πόρους.Όπως παραδέχεται ο καθηγητής, επιστήμονες που υποστηρίζουν την συμβατική θεωρία, εμφανίζονται επιφυλακτικοί για το εάν και κατά πόσο τα ευρήματα μπορούν να ανατρέψουν την επικρατούσα άποψη για την προέλευση της ζωής. «Αλλά» όπως επισημαίνει «η υπόθεση του υδροθερμικού πόρου, που συχνά περιγράφεται ως εξωτική και αμφιλεγόμενη, εξηγεί πώς ανέπτυξαν τα ζώντα κύτταρα την ικανότητα να αποκτούν ενέργεια, με ένα τρόπο που δεν πρέπει να ήταν πιθανός στην αρχέγονη σούπα».Πρόσφατες μελέτες υποστηρίζουν όλο και περισσότερο ότι, η «αρχέγονη σούπα» δεν ήταν το κατάλληλο περιβάλλον για να θέσει σε κίνηση τα πρώτα ζωντανά κύτταρα.Μέχρι στιγμής ήταν δεδομένο για τους βιολόγους πως η ζωή στη Γη εξαρτάται άμεσα από την ενέργεια που παρέχει ο ήλιος η οποία αιχμαλωτίζεται από τα φυτά ή εξάγεται από απλές ενώσεις όπως το υδρογόνο ή το μεθάνιο.«Αυτή η διαδικασία λειτουργεί λίγο όπως ένα υδροηλεκτρικό φράγμα. Αντί της απευθείας ενίσχυσης των βασικών μεταβολικών αντιδράσεων, τα κύτταρα χρησιμοποιούν ενέργεια από τα τρόφιμα για πρωτόνια (θετικά φορτισμένα άτομα υδρογόνου) σε μια δεξαμενή πίσω από μια βιολογική μεμβράνη. Έτσι δημιουργείται αυτό που είναι γνωστό ως μια “βαθμίδα συγκέντρωσης” με μια υψηλότερη συγκέντρωση πρωτονίων από τη μία πλευρά και μια μικρότερη από την άλλη. Στη συνέχεια τα πρωτόνια επιστρέφουν μέσω μοριακών τουρμπίνων που είναι ενσωματωμένες στην μεμβράνη, όπως το νερό που ρέει μέσω ενός φράγματος. Αυτό παράγει υψηλής ενέργειας ενώσεις που χρησιμοποιούνται για να τροφοδοτήσουν τις υπόλοιπες δραστηριότητες του κυττάρου»Σύμφωνα με τον καθηγητή Radzvilavicius η ζωή θα μπορούσε να έχει εξελιχθεί έτσι ώστε να αξιοποιεί οποιαδήποτε από τις αναρίθμητες πηγές ενέργειας που απαντά κανείς στη Γη. «Αντί αυτού, όλες οι μορφές ζωής κινητοποιούνται από τις διαφορές συγκέντρωσης στις μεμβράνες των κυττάρων. Αυτό υποδεικνύει ότι τα πρώιμα ζώντα κύτταρα συνέλεγαν ενέργεια με ένα παρόμοιο τρόπο και ότι η ίδια η ζωή αναδύθηκε σε ένα περιβάλλον στο οποίο οι βαθμίδες πρωτονίων ήταν οι πιο προσιτές πηγές ενέργειας».
«Οι μελέτες υποστηρίζουν ότι, στα πρώιμα στάδια της εξέλιξης της ζωής, οι χημικές αντιδράσεις στα πρωτογενή κύτταρα ήταν πιθανό να προκλήθηκαν από αυτές τις μη-βιολογικές βαθμίδες πρωτονίων. Τα κύτταρα στη συνέχεια έμαθαν πώς να παράγουν τις δικές τους βαθμίδες και ξέφυγαν από τους πόρους για να αποικήσουν τον υπόλοιπο ωκεανό και τελικά τον πλανήτη».Ενώ η θεωρία της «αρχέγονη σούπα» υποστηρίζει πως οι ηλεκτροστατικές εκφορτίσεις ή η υπεριώδης ακτινοβολία του Ήλιου προκάλεσαν τις πρώτες χημικές αντιδράσεις της ζωής, η σύγχρονη ζωή δεν φαίνεται να τροφοδοτείται από καμιά από αυτές τις ευμετάβλητες πηγές ενέργειας, αλλά η βάση της παραγωγής ενέργειας είναι οι βαθμίδες ιόντων από τις δυο πλευρές βιολογικών μεμβρανών.Συμπερασματικώς, οι προαναφερθέντες υδροθερμικοί πόροι της βαθιάς θάλασσας αντιστοιχούν στο μόνο γνωστό περιβάλλον που θα μπορούσε να έχει δημιουργήσει σύνθετα οργανικά μόρια με το ίδιο μορφή μηχανισμού αξιοποίησης της ενέργειας όπως τα σύγχρονα κύτταρα.
«Αυτή η διαδικασία λειτουργεί λίγο όπως ένα υδροηλεκτρικό φράγμα. Αντί της απευθείας ενίσχυσης των βασικών μεταβολικών αντιδράσεων, τα κύτταρα χρησιμοποιούν ενέργεια από τα τρόφιμα για πρωτόνια (θετικά φορτισμένα άτομα υδρογόνου) σε μια δεξαμενή πίσω από μια βιολογική μεμβράνη. Έτσι δημιουργείται αυτό που είναι γνωστό ως μια “βαθμίδα συγκέντρωσης” με μια υψηλότερη συγκέντρωση πρωτονίων από τη μία πλευρά και μια μικρότερη από την άλλη. Στη συνέχεια τα πρωτόνια επιστρέφουν μέσω μοριακών τουρμπίνων που είναι ενσωματωμένες στην μεμβράνη, όπως το νερό που ρέει μέσω ενός φράγματος. Αυτό παράγει υψηλής ενέργειας ενώσεις που χρησιμοποιούνται για να τροφοδοτήσουν τις υπόλοιπες δραστηριότητες του κυττάρου»Σύμφωνα με τον καθηγητή Radzvilavicius η ζωή θα μπορούσε να έχει εξελιχθεί έτσι ώστε να αξιοποιεί οποιαδήποτε από τις αναρίθμητες πηγές ενέργειας που απαντά κανείς στη Γη. «Αντί αυτού, όλες οι μορφές ζωής κινητοποιούνται από τις διαφορές συγκέντρωσης στις μεμβράνες των κυττάρων. Αυτό υποδεικνύει ότι τα πρώιμα ζώντα κύτταρα συνέλεγαν ενέργεια με ένα παρόμοιο τρόπο και ότι η ίδια η ζωή αναδύθηκε σε ένα περιβάλλον στο οποίο οι βαθμίδες πρωτονίων ήταν οι πιο προσιτές πηγές ενέργειας».Πρόσφατες μελέτες, που βασίζονται σε ομάδες γονιδίων που είναι πιθανό να ήταν παρούσες μέσα στα πρώτα ζώντα κύτταρα, εντοπίζουν την προέλευση της ζωής πίσω στους υδροθερμικούς πόρους της βαθιάς θάλασσας. Πρόκειται για πορώδεις γεωλογικές δομές που δημιουργήθηκαν από χημικές αντιδράσεις μεταξύ στέρεου πετρώματος και νερού. Αλκαλικά υγρά από τον φλοιό της Γης ρέουν προς τα πάνω με κατεύθυνση πιο όξινα νερά των ωκεανών ενώ δημιουργούν διαφορές φυσικών συγκεντρώσεων πρωτονίων εντυπωσιακά παρόμοιες με αυτές που τροφοδοτούν όλα τα ζώντα κύτταρα.
3.-Η τρίτη θεωρία ουσιαστικά εξηγεί μερικές παρατηρήσεις που είχε κάνει ο Δαρβίνος. Όταν έκανε τις μελέτες του στα νησιά Γκαλαπάγκος, ο Δαρ¬βίνος είχε παρατηρήσει ότι, σε περιοχές όπου τα νερά ήταν ζεστά υπήρχαν υπερπληθυσμοί, δηλαδή περισσότερη ζωή. Σήμερα, χάρη σε πειράματα παλαι¬οντολόγων, βιοχημικών, και βιολό γων σε τέτοιες σχισμές, με θερμοκρασία 1.200°C, ανέρχονται υλικά στην επιφάνεια τής θάλασσας και όταν αναμιχθούν με το νερό δημιουργούνται θερμόφιλοι, αυτότροφοι μικροοργανισμοί. Συνε¬πώς, έχουμε μαρτυρίες και γι’ αυτή τη θεωρία, ότι, δηλαδή δημιουργείται ζωή δίπλα από σχισμές, δίπλα από υποθαλάσσιες ρωγμές.
Παραπλήσια άποψη είδε το φώς της δημοσιότητας πρόσφατα με σχετική ανάρτηση την 11 -5-2017 στις ειδήσεις του διαδικτύου,υπό τον τίτλο :Η ζωή μπορεί πράγματι να γεννήθηκε σε μία ζεστή λιμνούλα.
Παραθέτουμε σχετικό απόσπασμα:
“Πού ήταν η κοιτίδα της ζωής: Στην ξηρά ή μέσα στη θάλασσα; Οι περισσότεροι επιστήμονες τείνουν προς τη δεύτερη εκδοχή, αλλά μια νέα ανακάλυψη γέρνει τη ζυγαριά προς την πρώτη -αν και σίγουρα δεν θα είναι η οριστική απάντηση στο κρίσιμο αυτό ερώτημα.Επιστήμονες ανακάλυψαν σε πανάρχαια κοκκινωπά ηφαιστειακά πετρώματα της Δυτικής Αυστραλίας ίχνη απολιθωμάτων της πιο πρώιμης ζωής με «στεριανή» προέλευση που έχει βρεθεί μέχρι σήμερα, καθώς χρονολογούνται προ περίπου 3,48 δισεκατομμυρίων ετών.Την εποχή εκείνη, η συγκεκριμένη περιοχή μπορεί να ήταν ένα μικρό ηφαιστειακό νησί γεμάτο θερμοπηγές και λιμνούλες. Σε κάποια από αυτές ίσως ξεκίνησε η ζωή στη Γη.Έως σήμερα, οι αρχαιότερες ενδείξεις μικροβιακής ζωής με προέλευση την ξηρά προέρχονταν από απολιθώματα σε πετρώματα της Νότιας Αφρικής με ηλικία 2,7 έως 2,9 δισεκατομμυρίων ετών. Αν η ανακάλυψη στην κατάξερη και απομονωμένη περιοχή Πιλμπάρα της Αυστραλίας επιβεβαιωθεί, τότε ίσως δικαιώσει τον Κάρολο Δαρβίνο, ο οποίος το 1.871 δήλωσε ότι η ζωή πιθανότατα ξεκίνησε σε κάποια θερμή λιμνούλα της ξηράς και όχι στη θάλασσα.Οι ερευνητές από την Αυστραλία και τη Νέα Ζηλανδία, με επικεφαλής την γεωεπιστήμονα Τάρα Ντζόκιτς του Πανεπιστημίου της Νέας Νότιας Ουαλίας (UNSW) στο Σίδνεϊ, έκαναν τη σχετική δημοσίευση στο περιοδικό Nature Communications.Όπως είπε η Ντζόκιτς, «τα συναρπαστικά ευρήματα δεν επεκτείνουν μόνο κατά τρία δισεκατομμύρια χρόνια τις αρχαιότερες ενδείξεις ζωής σε θερμοπηγές, αλλά επίσης δείχνουν ότι η ζωή κατοικούσε στην ξηρά πολύ νωρίτερα, περίπου 580 εκατομμύρια χρόνια παλαιότερα από ό,τι θεωρούσαμε έως τώρα».Αυτό, πρόσθεσε, «μπορεί να υποδηλώνει την προέλευση της ζωής σε θερμοπηγές γλυκού νερού στην ξηρά μάλλον, παρά την πιο ευρέως διαδεδομένη ιδέα ότι η ζωή αναπτύχθηκε αρχικά στον ωκεανό και μετά προσαρμόσθηκε στην ξηρά».
Παραπλήσια άποψη είδε το φώς της δημοσιότητας πρόσφατα με σχετική ανάρτηση την 11 -5-2017 στις ειδήσεις του διαδικτύου,υπό τον τίτλο :Η ζωή μπορεί πράγματι να γεννήθηκε σε μία ζεστή λιμνούλα.
Παραθέτουμε σχετικό απόσπασμα:
“Πού ήταν η κοιτίδα της ζωής: Στην ξηρά ή μέσα στη θάλασσα; Οι περισσότεροι επιστήμονες τείνουν προς τη δεύτερη εκδοχή, αλλά μια νέα ανακάλυψη γέρνει τη ζυγαριά προς την πρώτη -αν και σίγουρα δεν θα είναι η οριστική απάντηση στο κρίσιμο αυτό ερώτημα.Επιστήμονες ανακάλυψαν σε πανάρχαια κοκκινωπά ηφαιστειακά πετρώματα της Δυτικής Αυστραλίας ίχνη απολιθωμάτων της πιο πρώιμης ζωής με «στεριανή» προέλευση που έχει βρεθεί μέχρι σήμερα, καθώς χρονολογούνται προ περίπου 3,48 δισεκατομμυρίων ετών.Την εποχή εκείνη, η συγκεκριμένη περιοχή μπορεί να ήταν ένα μικρό ηφαιστειακό νησί γεμάτο θερμοπηγές και λιμνούλες. Σε κάποια από αυτές ίσως ξεκίνησε η ζωή στη Γη.Έως σήμερα, οι αρχαιότερες ενδείξεις μικροβιακής ζωής με προέλευση την ξηρά προέρχονταν από απολιθώματα σε πετρώματα της Νότιας Αφρικής με ηλικία 2,7 έως 2,9 δισεκατομμυρίων ετών. Αν η ανακάλυψη στην κατάξερη και απομονωμένη περιοχή Πιλμπάρα της Αυστραλίας επιβεβαιωθεί, τότε ίσως δικαιώσει τον Κάρολο Δαρβίνο, ο οποίος το 1.871 δήλωσε ότι η ζωή πιθανότατα ξεκίνησε σε κάποια θερμή λιμνούλα της ξηράς και όχι στη θάλασσα.Οι ερευνητές από την Αυστραλία και τη Νέα Ζηλανδία, με επικεφαλής την γεωεπιστήμονα Τάρα Ντζόκιτς του Πανεπιστημίου της Νέας Νότιας Ουαλίας (UNSW) στο Σίδνεϊ, έκαναν τη σχετική δημοσίευση στο περιοδικό Nature Communications.Όπως είπε η Ντζόκιτς, «τα συναρπαστικά ευρήματα δεν επεκτείνουν μόνο κατά τρία δισεκατομμύρια χρόνια τις αρχαιότερες ενδείξεις ζωής σε θερμοπηγές, αλλά επίσης δείχνουν ότι η ζωή κατοικούσε στην ξηρά πολύ νωρίτερα, περίπου 580 εκατομμύρια χρόνια παλαιότερα από ό,τι θεωρούσαμε έως τώρα».Αυτό, πρόσθεσε, «μπορεί να υποδηλώνει την προέλευση της ζωής σε θερμοπηγές γλυκού νερού στην ξηρά μάλλον, παρά την πιο ευρέως διαδεδομένη ιδέα ότι η ζωή αναπτύχθηκε αρχικά στον ωκεανό και μετά προσαρμόσθηκε στην ξηρά».
Επιστήμονες(όπως ο Bruno Escribano και η ομάδα του,) θεωρούν ως πιθανόν,ότι, η ζωή στη Γή δεν πρωτοεμφανίστηκε σε θερμές τροπικές θάλασσες αλλά σε ψυχρά θαλάσσια ύδατα,κοντά στους πόλους. ( Δημοσίευση τής 25-4-2013)
(Περισσότερα στο Παράρτημα)
Οι Ιλυα Πριγκοζιν και Ιζαμπέλ Στέντζερς στο βιβλίο τους "Τάξη μέσα από το Χάος"(Κέδρος,1986,πρωτοτύπου 1984) σελ.60,γράφουν"...ασφαλώς το πρόβλημα τής προέλευσης της ζωής παραμένει δύσκολο και δεν νομίζουμε ότι επίκειται μια απλή λύση.Ωστόσο με τη νέα οπτική γωνία,,η ζωή δεν φαίνεται πια να εναντιώνεται,στούς ¨κανονικούς" νόμους της φυσικής.,να αγωνίζεται εναντίον τους για να ξεφύγει από την ¨κανονική" μοίρα της να ξεφύγει από την καταστροφή της.Αντίθετα η ζωή φαίνεται να εκφράζει μ 'έναν ειδικό τρόπο,τις ίδιες συνθήκες στις οποίες είναι εγκλωβισμένη,η βιόσφαιρά μας,καθώς ενσωματώνει την μη εθύγραμμη πορεία, των χημικών αντιδράσεων και τις μακράν ισορροπιας,συνθήκες που επιβάλλει στην βιόσφαιρα η ηλιακή ακτινοβολία./
Η υπόθεση τής ΓΑΙΑΣ
Η υπόθεση αυτή, που αναπρύχθηκε το 1970 από την Lynn Margulis προτείνει ότι ,όλοι οι οργανισμοί με το ανόργανο περιβάλλον τους, στη Γή,αποτελούν ένα σύνολο και αυτορυθμιζόμενο πολύπλοκο σύστημα που συντηρεί τις συνθήκες για την ύπαρξη ζωής στο πλανήτη μας.Η θεωρία ειδικώτερα προτείνει ,ότι,οι οργανισμοί συνεξελίσσονται με το περιβάλλον τους ,το οποίο περιβάλλον με τη σειρά του ,με μια μια Δαρβίνεια διαδικασίαώς έτσι που όλες οι μορφές ζωής να θεωρούνται ως ένα μοναδικό όν που καλείται ΓΑΙΑ, . Ωστόσο, αυτό δεν σημαίνει πώς η Γη συνιστά μια συμφώνως με τα γενικά αποδεκτά βιολογικά κριτήρια για την ίδια τη ζωή (για παράδειγμα, δεν υπάρχουν στοιχεία που να υποδηλώνουν ότι η «Γαία» έχει αναπαραχθεί) ............ .. η Γη είναι ένα αυτορρυθμιζόμενο πολύπλοκο σύστημα που αφορούν τη βιόσφαιρα, την ατμόσφαιρα, τα hydrospheres και το pedosphere, στενά συνδεδεμένο ως ένα εξελισσόμενο σύστημα. Η θεωρία υπο στηρίζει ότι αυτό το σύστημα στο σύνολό του, που ονομάζεται Γαία, επιδιώκει τη δημιουργία ενός βέλτιστου φυσικού και χημικού περιβάλλοντος για τη ζωή.Η Γαία εξελίσσεται μέσα από ένα κυβερνητικό σύστημα ανάδρασης που λειτουργεί ασυνείδητα οδηγώντας σε ευρεία σταθεροποίηση των συνθηκών ενδιαιτήσεως σε πλήρη ομοιόσταση . Πολλές διαδικασίες στην επιφάνεια της Γής για τις συνθήκες της ζωής εξαρτώνται από την αλληλεπίδραση των ζωντανών μορφών, ιδιαίτερα μικροοργανισμών, με ανόργανα στοιχεία. Αυτές οι διαδικασίες δημιουργήσει ένα παγκόσμιο σύστημα ελέγχου που ρυθμίζει Γης θερμοκρασία της επιφάνειας, τη σύνθεση ατμόσφαιρα
(Περισσότερα στο Παράρτημα υπό:The Gaia hypothesis),
Ενα μοντέλο ,που να αφορά την προέλευση τής ζωή,βασισμένης στον άργιλλο,προτάθηκε το 1985 από τον A. Graham Cairns-Smith τού Πανεπιστημίου τής Glasgow και θεωρήθηκε αληθοφανής από αρκετούς επιστήμονες.( Πριν από 2.500 περίπου χρόνια ο Ξενοφάνης έλεγε: «Πάντες με γάρ γαίης τε και ύδατος εκγενόμεθα»)
Προτείνει ότι, σύνθετα οργανικά μόρια δημιουργήθηκαν βαθμιαίως,από προυπάρχουσα ανόργανη πλατφόρμα κρυστάλλων πυρικού άλατος, σε διάλυση.
Παραδέχεται όμως και ο ίδιος ότι, η υπόθεση που προτείνει έχει τα ασθενή της σημεία.
Πάντως συγκρατούμε ότι , η ζωή ξεκίνησε βασισμένη σε λίγα απλά μόρια, και ειδικότερα τού νερού,τού υδροκυάνιου,τού διοξειδίου τού άνθρακα, και τής αμμωνίας και ,ότι, τα απαραίτητα για τη ζωή συστατικά υπάρχουν σε μεγάλη αφθονία στο Σύμπαν.
Το 1993 ο Stuart Kauffman διετύπωσε την υπόθεση ότι, η ζωή, αρχικώς δημιουργήθηκε ως αυτοκαταλυτικά χημικά δίκτυα.( autocatalytic chemical networks).
Οι αυτοκαταλύτες(Autocatalysts) είναι ουσίες που καταλύουν την παραγωγή τους. Και επομένως έχουν την ιδιότητα,να είναι απλοί μοριακοί αντιγραφείς. Ο βρεταννός ηθολόγος Richard Dawkins αναφέρθηκε στην αυτοκατάλυση, ως πιθανή εξήγηση τής καταγωγής τής ζωής.Στο βιβλίο του «The Ancestor's Tale» που κυκλοφόρησε το 2004 ομιλεί για πειράματα,που πραγματοποίησε,ο Julius Rebek στο Scripps Research Institute στην California . Τα πειράματα αυτά κατέδειξαν την πιθανότητα ότι, η αυτοκατάλυση θα μπορούσε να ερμηνευθεί ως μια υποτυπώδης μορφή φυσικής επιλογής.
( Περισσότερα στο Παράρτημα υπό τον τίτλο Autocatalysis)
Το 2007,ο Kahr και συνάδελφοί του διετύπωσαν την ιδέα,ότι οι κρύσταλλοι μπορούν να λειτουργήσουν ως πηγή, μεταφερόμενης ενέργειας. Χρησιμοποιώντας κρύσταλλα, διεπίστωσαν ότι ,μητρικά κρύσταλλα με ατέλειες χρησιμοποιήθηκαν ως σπόροι για αναπτυχθούν θυγατρικά κρύσταλλα.Διεπίστωσαν στη συνέχεια ότι, οι ατέλειες των μητρικών κρυστάλλων αναπαράχθηκαν στα θυγατρικά κρύσταλλα ,που όμως εμφάνιζαν και επί πλέον ατέλειες. Ετσι ο Kahr συμπέρανε ότι, τα κρύσταλλα δεν ήσαν αρκετά πιστά,ώστε να αποθηκεύουν και να μεταφέρουν τις πληροφορίες από τη μία γενεά στην άλλη.( "were not faithful enough to store and transfer information from one generation to the next")
Τον Σεπτέμβριο τού 2013 στην ιστοσελίδα τής εφημερίδας The Independent αναγράφηκε η είδηση,ότι, βρεταννοί ερευνητές ισχυρίζονται πώς απέδειξαν την ύπαρξη εξωγήινης ζωής. Συγκεκριμένως μια βεταννική ομάδα υπό τον Milton Wainwright, τού τμήματος βιοτεχνολογίας και μοριακής βιολογίας τού Πανεπιστημίου τού Sheffield, δημοσίευσε στο Journal of Cosmology μια μελέτη,που αφορούσε μια παράξενη ανακάλυψη στη στρατόσφαιρα. Την 31 Ιουλίου 2013 οι ερευνητές αυτοί,είχαν ανυψώσει ένα αερόστατο –ηχητικό επάνω από το Chester, εφοδιασμένο με μια φωτογραφική μηχανή,που την ενεργοποίησαν σε ύψος 22 χιλιομέτρων και την άφησαν ανοικτή ώστε να καταγράφει .Την άφησαν ανοικτή για δέκα πέντε περίπου λεπτά,μέχρι το αερόστατο να φθάσει σε ύψος 27 χιλιομέτρων .Το αποτέλεσμα: Διεπίστωσαν μονοθάλαμο στοιχείο οργανικής ύλης.Αν αποκλείσει κανείς το ενδεχόμενο,ότι, παρά τις πολλές προφυλάξεις,το μόριο αυτό,είχε γήινη προέλευση,φθάνει στο συμπέρασμα ότι, η ζωή στη Γή προήλθεν από το διάστημα και δεν δημιουργήθηκε στη Γή.(Περισσότερα στο Παράρτημα στο 23 septembre 2013, par Pierre Barthélémy).
Μια γενική άποψη ,με παράθεση των σχετικών απόψεων για την προέλευση της ζωής, περιέχονται σε μια συνέντευξη που παρατίθεται στο « Παράρτημα» υπό τον τίτλο του « How did life on Earth originate?» τού Freeman Dyson,οπαδού του Oparin, που αντιμέτωπίζει το ερώτημα αν η αντιγραφή,όπως είναι η κρατούσα άποψη, ή ο μεταβολισμός( όπως υποστηρίζει ο Freeman Dyson,) βρίσκονται στην αρχή τής δημιουργίας της Ζωής.
Παραθέτουμε απόσπασμα από την συνέντευξη.
Suzan Mazur: So you still think it was metabolic and cell first.
Freeman Dyson: Yes, the RNA world was clearly a stage, but I would call that stage 2 not stage 1.
Suzan Mazur: You say the time frame may be a little sooner for the RNA World, how much sooner would you say?
Freeman Dyson: Completely unknown. We have no idea really how fast things went.
Suzan Mazur: How many camps would you say there are there regarding the origin of life question?
Suzan Mazur: Are you familiar with the ideas of Adrian Bejan that origin of life is 100% physics and that both animate and inanimate are live systems, i.e., organized flows of matter and energy?
Freeman Dyson: I would strongly disagree. It’s essentially a problem of chemistry.
Suzan Mazur: Who else’s origin of life work on this subject do you like?
Suzan Mazur: That’s quite an endorsement. I also wanted to ask you about the piece that Richard Lewontin wrote for New York Review of Books in which he said that Charles Darwin intended natural selection as a metaphor, not to be taken literally by generations of scientists. Do you have any comment about that?
ΙΧΝΗ ΕΞΩΓΗΙΝΗΣ ΖΩΗΣ
Ως προς την πιθανότητα ύπαρξης και ανίχνευσης εξωγήινης ζωής η διακεκριμένη Ελληνίδα αστροφυσικός και πλανητολόγος τού Αστεροσκοπείου Μεντόν τού Παρισιού , διευθύντρια ερευνών (πρώτης τάξης) στο Εθνικό Κέντρο Επιστημονικής Έρευνας τής Γαλλίας (CNRS) και στο Αστεροσκοπείο τού Παρισιού. Αθηνά Κουστένη, ( διαφωνούσα με την αισιόδοξη πρόβλεψη τής επικεφαλής επιστήμονα τής NASΑ Έλεν Στόφαν κατά την οποία έως το 2025 θα έχουν βρεθεί ενδείξεις εξωγήινης ζωής και σε 20-30 χρόνια οριστικές αποδείξεις)αφού διευκρινίζει ότι, αυτή και η ομάδα της, δεν αναζητεί εξωγήινη ζωή αλλά ενδείξεις για "βιώσιμα" περιβάλλοντα, λέγει ότι, είναι θέμα που θα πάρει πολύ χρόνο, δεν αποκλείει όμως σημαντικές μελλοντικές ανακαλύψεις στους δορυφόρους τού Δία και τού Κρόνου. Παράλληλα, όμως, προειδοποιεί ότι, εξαιτίας τής κλιματικής αλλαγής, η Γη κινδυνεύει να καταντήσει κάποτε ακατάλληλη για ζωή, σαν την Αφροδίτη και τον Τιτάνα.
(Περισσότερα στο Παράρτημα)
Σύμφωνα με είδηση που δημοσιεύθηκε στο διαδίκτυο την 11 Μαρτίου 2017 κατά τον καθηγητή -αστροφυσικού Avi Loeb τού Χάρβαρντ η ανθρωπότητα έχει δεχθεί σημάδια εξωγήινης ύπαρξης και τα αγνόησε. Σύμφωνα με τον Avi Loeb οι περίεργες εκλάμψεις που φτάνουν στη γη τα τελευταία χρόνια και πιο συγκεκριμένα από το 2007 είναι πιθανό να αποτελούν διαρροή από ένα τεράστιο πομπό προηγμένης τεχνολογίας που βρίσκεται στα βάθη του σύμπαντος και δίνει ενέργεια σε διαστημόπλοια για διαγαλαξιακά ταξίδια.
Οι επιστήμονες δεν έχουν προσδιορίσει ακόμα από που προέρχονται αυτές οι «γρήγορες εκλάμψεις ραδιοκυμάτων» (Fast Radio Bursts-FRB), αλλά σύμφωνα με έρευνά που έχει διεξάγει ο καθηγητής Loeb μαζί με τον συνάδελφό του Manasvi Lingam αποδεικνύεται ότι ο άνθρωπος δεν έχει τα μέσα για να δημιουργήσει μια τέτοια τεχνολογία.Οι ίδιοι πιστεύουν ότι τα παράξενα μηνύματα θα μπορούσαν να προέρχονται από έναν τεράστιο ραδιοπομπό τόσο ισχυρό που έχει τη δυνατότητα να μεταφέρει ραδιοκύματα πέρα από τον γαλαξία, καθώς όπως χαρακτηριστικά αναφέρει ο καθηγητής σε δημοσίευμα της Independent, η ενέργεια που αποστέλλεται θα μπορούσε να χρησιμοποιείται για διαστημικά ταξίδια σε ηλεκτρομαγνητικά κύματα, με τον ίδιο τρόπο που ένα πλοίο ταξιδεύει στη θάλασσα.
Πάντως οτιδήποτε και αν είναι αυτό που παράγει τις εκλάμψεις ραδιοκυμάτων είναι γεγονός ότι είναι αρκετά ισχυρό για να μετακινεί κάτι που ζυγίζει εκατομμύρια τόνους και αν αυτό συνέβαινε με φυσικό τρόπο, τότε στη Γη θα λαμβάναμε απίστευτα γρήγορες εκλάμψεις ενέργειας.
Η ΕΞΕΛΙΞΗ
Ο T.de Chardin, δέχεται ότι ,όλα τα σώματα παράγονται από την διευθέτηση ενός μόνον αρχικού μοριακού τύπου.Κατά τον ίδιο η ύλη ξεκινά από το σημείο Α για να φθάσει στο σημείο Ω.Εχουμε μια εξελικτική ενότητα.Γαιόσφαιρα-βιόσφαιρα-νοόσφαιρα.Η ύλη είναι η μήτρα τού πνεύματος.Το πνεύμα είναι η ανώτερη κατάσταση τής ύλης. Τα πάντα συγκλίνουν προς το σημείο Ω δηλαδή την υπερ-ανθρωπότητα τής πλήρους συνείδησης.
Τα βασικά μόρια που υπάρχουν σε ένα κύτταρο είναι το DNA, οι πρωτεΐνες με τις πολύπλοκες δομές, τα λιπίδια, οι υδατάνθρακες, τα RNA ή τα ριβόζυμα, τα RNA με καταλυτική δράση. Από τη μελέτη των μορίων αυτών, μπο¬ρούμε σήμερα να δούμε και να κάνουμε υποθέσεις για το πώς εξελίχθηκε το πρωταρχικό κύτταρο. Έχουμε προβιοτικές ενώσεις, το πρωτόπλασμα, και επο¬μένως δεχόμαστε ότι, κάπως έτσι αρχίζει ο πρωτομεταβολισμός: αρχίζουν να γίνονται αντιδράσεις μεταξύ αυτών των μορίων. Προκύπτει η μεμβράνη και η γενετική μηχανή, που για ορισμένους είναι τα μόρια του RNA ενώ για άλλους είναι τα μόρια του DNA. Με βάση τον σχηματισμό των μορίων αυτών, μπορούμε να δεχτούμε τον σχηματι σμό τού πρώτου κυττάρου -τον πρώτο προπάτορά μας. Στο πρώτο κύτταρο θεωρούμε ότι, αφού έχουν συντεθεί τα μεγάλα μόρια τού RNA ή DNA, αυτοαντιγράφονται και αρχίζουν να παράγονται αντίγραφα τους, μόρια που μπορούν να εγκλωβιστούν σε κυστίδια ή λιπίδια, ώστε να σχηματί¬σουν το πρώτο στοιχειώδες κύτταρο. Έχουμε μαρτυρίες ότι, αυτά προϋπήρξαν πολλές χιλιάδες χρόνια πριν; Βεβαίως, καθώς από παλαιοντολογικές μελέτες βρίσκονται απολιθώματα 60-70 εκατομμυρίων ετών, για παράδειγμα στο Κολοράντο, σε βράχους απολίθωμα ψαριού, απολιθωμένο ψάρι στο Γκριν ΡίΒερ των ΗΠΑ, κουνούπι εγκλωβισμένο μέσα σε κεχριμπάρι ή αμμωνίτη στη Χιλή.Για το πού δημιουργήθηκαν οι απαραίτητες συμπυκνώσεις που οδήγησαν στην εμφάνιση της ζωής,δεν υπάρχει ομοφωνία.Οι περισσότεροι δέχονται ότι, αυτές έγιναν στις ανοικτές θάλασσες ή λίμνες,άλλοι ότι, έγιναν στη λάσπη και το χώμα(Γεωργάτσος ό.π.29)
Ειδικώς για το DNA
O Claude Allegre γράφει:
Το DNA είναι ένα μόριο,ή μάλλον ένα μακρομόριο,αποτελείται δηλαδή, από δισεκατομμύρια άτομα συνδεδεμένα μεταξύ τους.
Είναι επίμηκες με ένα διπλό περιελιγμένο νήμα,με δύο έλικες,που αλλοηλουποστηρίζονται …….Πρόκειται για την ονομαστή, διπλή έλικα του DNA ,τη διπλή έλικα τής ζωής.
Κάθε έλικα, κάθε νήμα αποτελείται από ένα κομπολόι μικρότερων μορίων.
Αυτά τα μόρια ονομάζονται νουκλεοτίδια: Ακόμα κι αν ήταν απομονωμένα μόρια,τα νουκλεοτίδια θα μπορούσαν να θεωρηθούν ιδιαίτερα περίπλοκα.Κρίνετε και μόνοι σας. Κάθε νουκλεοτίδιο είναι σύνθεση τριών στοιχείων: ενός σακχάρου, ενός φωσφοορικου άλατος και: μιας βάσης. Τα νουκλεοτίδια διαφέρουν μεταξύ τους ως προς ένα χαρακτηριστικό: τη βάση. Υπάρχουν τέσσερες διαφορετικοί τύποι βάσεων, συνεπώς και τέσσερα είδη νουκλεοτιδίων που ονομάζονται για ευκολία Α T C G Δεδομένου ότι τα νουκλεοτίδια είναι οργανωμένα σε αλυσσίδες, διαδέχονται το ένα το άλλο, όπως τα γράμματα τής αλφαβήτου: ΑΤGATGCTA...
Ετσι, λοιπόν τα γράμματα αυτού τού μηνύματος διαδέχονται το ένα το άλλο, όχι όμως πάντα με την ίδια σειρά. Αυτή η σειρά δεν είναι η ίδια παρά μόνο όταν πρόκειται για τον ίδιο ζωντανό οργανισμό. Κάθε βιολογικό είδος έχει τη δική του χαρακτηριστική ακολουθία και το δικό του χαρακτηριστικό αριθμό γραμμάτων.Όμως η θεμελιώδης αρχιτεκτονική δηλαδή η οργάνωση σε διπλή έλικα με τα τέσσερα γράμματα είναι η ίδια για κάθε ζωντανό οργανισμό, από το βακτηρίδιο μέχρι τον ελέφαντα,από το μανιτάρι μέχρι το τριαντάφυλλο, από το θαλάσσιο φύκι μέχρι τον άνθρωπο.
Αυτές οι ακολουθίες που αποτελούνται από ταυτόσημα γράμματα, είναι συγκεντρωμένες σ' ένα «βιβλίο» που έχει πάντα την ίδια μορφή, τη «διπλή έλικα». Αυτό το βιβλίο ονομάζουμε «γενετικό κώδικα». 0 γενετικός κώδικας μοιάζει λίγο με τα σήματα μορς. 0 κώδικας μορς αποτελείται από τελείες μικρές και μεγάλες παύλες, παύσεις. 0 γενετικός κώδικας αποτελείται, επίσης, από τέσσερα σύμβολα. Στηρίζεται στην ύπαρξη αυτών που ονομάζουμε «κωδικόνια»δηλαδή τριάδες αποτελούμενες από τρία νουκλεοτίδια. Η σημασία αυτών των κωδικονίων είναι ίδια για όλους τους ζώντες οργανισμούς. Εκεί έγκειται το βαθύτερο νόημα αυτού που ονομάζουμε μοναδικότητα το ού γενετικού κώδικα. Γιατί όμως να ενδιαφερθούμε γι' αυτό το νηματοειδές μακρομόριο που ονομάζεται DΝΑ; Στο κάτω κάτω τής γραφής ο ανθρώπινος οργανισμός πρέπει να περιλαμβάνει αρκετές χιλιάδες περίπλοκα μόρια, εξίσου ενδιαφέροντα με το DΝΑ!
Το ενδιαφέρον στοιχείο τού DΝΑ είναι ότι, είναι ο φορέας τού γενετικού κώδικα. Εμπεριέχει το μήνυμα της κληρονομικότητας, με άλλα λόγια αυτό που καθορίζει και ελέγχει τον τρόπο με τον οποίο οι ζωντανοί οργανισμοί αναπαράγονται, αναπτύσσονται, εξελίσσονται.
Αυτή η αναπαραγωγή για ένα ζώντα οργανισμό είναι η ζωή.
Ενας ζωντανός οργανισμός, είτε πρόκειται για φύκι είτε για άνθρωπο, είτε για έντομο είτε για δέντρο έχει ως βασικό χαρακτηριστικό το ότι, αναπαράγεται κατά τρόπο ταυτόσημο –σχεδόν όμοια- με τον εαυτό του. Ούτε οι πέτρες ούτε τα βουνά, ούτε οι τεχνικές κατασκευές τού ανθρώπου αναπαράγονται (ούτε και τα ρομπότ παρά τις προσπάθειες και τις κατά καιρούς ανακοινώσεις του καθηγητή Minsky τού ΜΙΤ). Και όλες οι προσπάθειες για τη δημιουργία ζωής στο εργαστήριο συνάντησαν μέχρι σήμερα αυτό το αξεπέραστο εμπόδιο. Μέχρι σήμερα, κανένα συνθετικό μόριο δεν κατόρθωσε να αυτοοργανωθεί κατά τέτοιον τρόπο ώστε να μπορεί να αναπαράγεται αυθόρμητα, χωρίς εξωτερική βοήθεια.
Αυτή ακριβώς είναι η δουλειά τού DΝΑ. Το DΝΑ ξέρει πώς να αναπαράγεται, να αντιγράφει επακριβώς τον εαυτό του κατά τη διαδικασία τής αναπαραγωγής, να μεταβιβάζει από γενιά σε γενιά τα ειδικά χαρακτηριστικά τών ατόμων και των ειδών.
Ανάλογα με το είδος, τα μόρια του DΝΑ είναι λιγότερο ή περισσότερο μεγάλα, διαφοροποιούνται από τις διαι¬ρετικές ακολουθίες νουκλεοτιδιων που τα αποτελούν αλλά όποια κι αν είναι η περιπλοκότητά τους, έχουν όλα την ίδια δομή και την ίδια γενική συμπεριφορά.
Αυτό απέδειξαν οι θεμελιωτές τής Μοριακής Βιολογίας αφήνοντας τα ονόματα τους για πάντα χαραγμένα στην ιστορία τής επιστήμης: Crick,Watson,Monod,Jacob,Brenner, και μερικοί ακόμα. Από αυτό το σημείο έχουμε την εκκίνηση τής μοντέρνας Βιολογίας.
Ας επανέλθουμε για λίγο στο θεμελιώδες χαρακτηριστικό τού DΝΑ, στη μορφή τής διπλής έλικας, και ας επιμείνουμε στον όρο διπλή.
Σε κάθε έλικα θα συναντήσουμε μια ακολουθία γραμμένη με τα τέσσερα γράμματα. Όμως οι δύο ακολουθίες των δύο ελίκων τούυ κάθε DΝΑ δεν ταυτίζονται. Οι δύο έλικες δεν είναι ανεξάρτητες, είναι όμως συμπληρωματικές. Το Α είναι πάντα απέναντι στο Τ και το 0 είναι πάντα απέναντι. στο G Πάντοτε. Το ζεύγος των δύο ελίκων είναι αυτό -φέρει το γενετικό κώδικα, όχι η μία έλικα εις διπλούν.Οι δύο έλικες είναι συνδεδεμένες μεταξύ τους με «ασθενείς ατομικές δυνάμεις, με τις γέφυρες υδρογόνου που περιγράψαμε στο πρώτο κεφάλαιο. Αυτές οι γέφυρες υδρογόνου εξασφαλίζουν τη συνοχή τού DΝΑ, αλλά κάτω από ορισμένες προϋποθέσεις μπορούν και να διασπαστούν, και τότε τα δύο τμήματα θα χωρίσουν και θα ακολουθήσει το καθένα τη δική του πορεία. Αυτή η διάσπαση είναι θεμελιώδης και, θα μπορούσαμε να πούμε, λίγο «μαγική».
Αυτό λαμβάνει χώρα κατά την διάρκεια τόσο τής κυττταρικής όσο όσο και τής αμφιγονικής αναπαραγωγής.
Εδώ θα πρέπει να εισαγάγουμε μια έννοια θεμελιώδη στη Βιολογία (έννοια που προηγήθηκε τής ανακάλυψης DNA και τής δομής του), το «χρωμόσωμα».
Κάθε χρωμόσωμα αποτελείται από ένα πλήρες μόριο DNA εφοδιασμένο με τη διπλή του έλικα και τοποθετημέno σ' ένα περίβλημα πρωτεϊνών. Τα χρωμοσώματα πορεύονται ανά ζεύγη (δύο διπλές έλικες, δηλαδή). Χάρη στη διπλή έλικα τού DΝΑ τα χρωμοσώματα μπορούν να διπλασιαστούν, δηλαδή να δημιουργήσουν αντίγραφα.
Κατά την αμφιγονική αναπαραγωγή τα πράγματα είναι πιό περίπλοκα.
Στην αρχή γίνεται ό,τι και κατά την κυτταρική αναπαραγωγή Τα μόρια DΝΑ δημιουργούν πανομοιότυπα αντίγραφά τους. Στη συνέχεια, όμως, λαμβάνει χώρα ένα σημαντικό φαινόμενο, ο χρωμοσωματικός διαχωρισμός.
Αντί για δύο χρωμοσώματα που έχουν τα συνηθισμένα κύτταρα, οι γαμέτες, τα κύτταρα τής σεξουαλικής αναπαραγωγής έχουν μόνο ένα. Κατά τη διάρκεια τής γονιμοποίησης αποκαθίσταται η χρωμοσωματική δυαδικότητα, αλλά με ένα χρωμόσωμα προερχόμενο από τη μητέρα και ένα από τον πατέρα. Και αυτό ισχύει για όλους τους τύπους των χρωμοσωμάτων.
Αυτό σημαίνει ότι, για τον άνθρωπο, που έχει 23 ζεύγη χρωμοσωμάτων, το φαινόμενο λαμβάνει χώρα 23 φορές ταυτόχρονα. Πρόκειται για μια αρκετά σημαντική ανάμειξη χαρακτηριστικών, που ενισχύεται ακόμη περισσότερο όταν τα «ζευγαρωμένα» χρωμοσώματα ανταλλάσσουν τμήματα του DΝΑ τους. Έτσι, στο ίδιο χρωμόσωμα, στην ίδια διπλή έλικα DΝΑ, βρίσκουμε τμήματα που προέρχονται από τον πατέρα και τμήματα που προέρχονται από τη μητέρα. Το πλήθος όλων των δυνατών συνδυασμών είναι κυριολεκτικά απερίγραπτο. Και σε όλες αυτές τις διαδικασίες η «πλαστικότητα» τού DΝΑ παίζει πρωτεύοντα ρόλο. Στην περίπτωση τής κυτταρικής αναπαραγωγής ( (που ονομάζεται ακόμα και ασεξουαλική) κάθε ζωντανό κύτταρο δημιουργεί δύο άλλα κύτταρα που περιλαμβάνουν δύο πανομοιότυπες διπλές έλικες. Έτσι, το DNA δεν τροποποιείται από κύτταρο σε κύτταρο.
(Απόσπασμα από το «Ολίγη Επιστήμη για όλους» τού Claude Allegre,σελ.332 επ.).
Ειδικοτερα για την διαδικασία τής εξέλιξης.
Με κάποια σιγουριά(A.G.Cairns-Smith,ό.π. σελ76) υποστηρίζεται η κρατούσα άποψη,ότι ,η βιοχημική ενότητα, προκύπτει επειδή όλοι οι οργανισμοί επάνω στη Γή, κατάγονται από ένα μοναδικό κοινό πρόγονο στον οποίο μερικά χαρακτηριστικά είχαν ήδη παγιωθεί.Ο συγγραφέας σημειώνει ότι ,ο τελευταίος αυτός κοινός πρόγονος, βρισκόταν ήδη σε υψηλό βαθμό εξέλιξης και ότι, «η άργιλος θα πρέπει να ήταν η πρώτη ύλη τής πρώτης ζωής-πράγμα που μπορεί να θεωρηθεί ότι, ενισχύεται από τη Βίβλο…»(ό.π.182)
Είκοσι είδη αμινοξέων ( : ο A.G.Cairns-Smith υποθέτει ότι, τα απλά αμινοξέα είναι προβιοτικά προιόντα,σε αντίθεση με τα ενεργοποιημένα νουκλεοτίδια,πράγμα που τον οδηγεί στην σκέψη ότι, ίσως να υπήρξαν πρωτόγονοι οργανισμοί που δεν χρειάζονταν νουκλεοτίδια,αλλά εξελισσόμενοι να δημιούργησαν) παίζουν σημαντικό ρόλο στον σχηματισμό πολύ μεγαλύτερων μοριακών δομών απαραίτητων στους ζωντανούς οργανισμούς.Ολοι οι ζωντανοί οργανισμοί χρησιμοποιούν τα ίδια είκοσι είδη αμινοξέων…….Η ζωή, εξαρτάται από τις χημικές αντιδράσεις μεγαλομορίων ,τις πρωτείνες,που στο σώμα μας αποικοδομούνται στα συστατικά τους μέρη,δηλαδή τα αμινοξέα,που στη συνέχεια ανασυντίθενται σχηματίζοντας τις κατάλληλες πρωτείνες για μάς τον Ανθρωπο. Εδώ ο Χώκιγκ,(ό.π.160) διερωτάται:Πώς τα απλούστερα μόρια κατάφεραν για πρώτη φορά να σχηματίσουν τα συνθετώτερα;Την τύχη όπως ήδη εκτέθηκε,ο Χώκιγκ την αποκλείει.Και συνεχίζει ο ίδιος, «με ποια κριτήρια,επελέγησαν ορισμένες διατάξεις αμινοξέων ενώ απορρίφθηκαν άλλες;»
Ο Randall (ό.π.345) γράφει ότι, δεν υπάρχει πραγματική ένδειξη ότι, οι αναγκαίες αρχικές συνθήκες,δηλαδή η αναγωγική ατμόσφαιρα υπήρξαν ποτέ στην Γή,ότι, πολλοί μαθηματικοί θεωρούν απίθανο τον τυχαίο σχηματισμό(: στο επιχείρημα αντιτάσσεται η διαδικασία τής φυσικής επιλογής,πρβλ.Αγιάλα) και τής απλούστερης αυτοαναπαραγώμενης μονάδας, και ότι, θα πρέπει να αναζητηθεί μια εξωτερική επίδραση μη αναγνωριζόμενη προς το παρόν από την επιστήμη,ότι, η μηχανοκρατική θεωρία δεν επιβεβαιώνεται,και ότι, ειδικότερα η πολυπλοκότητα των κυτταρικών μηχανισμών είναι τέτοια ώστε η πιθανότητα να δημιουργήθηκαν τυχαίως ,φαίνεται αδύνατη.)
Ας θυμηθούμε στο σημείο αυτό,μια αναλογία,ως προς τις θεωρίες για την Δημιουργία τού Σύμπαντος.Ότι, δηλαδή,πέρα από την μέχρι σήμερα κρατούσα θεωρία τής Μεγάλης Εκρήξεως υπάρχει(μεταξύ άλλων) και η θεωρία τής συνεχούς Δημιουργίας. Η τελευταία αυτή θεωρία δένει περισσότερο με την αμέσως παραπάνω άποψη ,ότι, δηλαδή,η εμφάνιση τής Ζωής δεν οφείλεται σε μια μοναδική πράξη. Καλόν είναι επίσης να θυμηθούμε,ότι, ιδίως στο μέτρο που αντιμάχεται την θεωρία τής Μεγάλης Εκρήξεως, η θεωρία τής συνεχούς Δημιουργίας, δεν είναι νέα.Ετσι ο Ηράκλειτος(536-475π.Χ) έλεγε ότι « Κόσμον τόνδε ,τον αυτόν απάντων ούτε τις των Θεών ούτε ανθρώπων εποίησεν,αλλ΄ην αεί και έστιν και έσται πυρ αείζωον απτόμενον μέτρα και αποσβεννύμενον μέτρα» Ο Δημόκριτος(460-370 π.Χ.) ομοίως υπεστήριζε ότι, το Σύμπαν υπήρχε πάντα,και θα υπάρχει πάντα( « Μηδέν τι εκ τού μη όντος γίγνεσθαι μηδέ εις το μη όν φθείρεσθαι» και όπως τον αναφέρει ο Αριστοτέλης, « Δημόκριτος νομίζειν αρχήν είναι ικανήν,ότι αεί εστίν.Τούτο γαρ το αεί ουκ αξιοι αρχήν ζητείν « Αριστο.Φυσικ.. Θ 252α32) .Ο Μέλισσος ο Σάμιος(περί το 440 π.Χ) γράφει για το Σύμπαν: «αεί ην και αεί έσται»
ΔΑΡΒΙΝΟΣ
Απλοποιώντας τα πράγματα(άλλωστε, η όλη θεωρία τού Δαρβίνου είναι απλουστευτική) θα λέγαμε ότι, κατά τον Δαρβίνο,η ζωή στη Γή εξελίχθηκε δια μέσου μιάς σειράς,βιολογικών αλλαγών,ως συνέπεια τυχαίων γενετικών μεταλλάξεων,σε συνδυασμό με την φυσική επιλογή (: έτσι παρακάμπτεται η σκόπελος τού τυχαίου).Ένα είδος βαθμηδόν,σε ένα βάθος χρόνου, μεταβάλλεται σε ένα άλλο.Εκείνα τα είδη που προσαρμόζονται στις μετα βαλλόμενες περιβαλλοντικές συνθήκες,είναι τα κατάλληλα να επιβιώ σουν,και να εξαπλωθούν,ενώ τα ασθενέστερα, εξαφανίζονται, δημι ουργώντας έτσι την γνωστή Δαρβινική αρχή,τής επιβίωσης τού καλύτερα προσαρμοσμένου.
Είναι γεγονός ότι, ο δαρβινισμός είναι η κρατούσα σήμερα άποψη. Κατ΄αυτόν όλοι καταγόμαστε από τον ίδιο κοινό πρόγονο,ένα μονοκύτταρο οργανισμό. Παρόλο που οι περισσότεροι δέχονται την ύπαρξη τού κοινού αυτού, προγόνου (LUCA Last Universal Common Ancestor) διαφωνούν ως προς την φύση και την προέλευσή του και ειδικότερα αν πρόκειται για μια συγκεκριμένη οντότητα ή αποικία διαφόρων κυττάρων ,όπως υποστηρίζει ο Lee Smolin(ό.π. σελ.165 επ.)
(Για περισσότερα βλ.Γεωργάτσος ό.π.σελ.57 επ.)
Το ποιά ήταν ακριβώς η σχετική διαδικασία, οι δαρβινιστές , δεν είναι σε θέση να το εξηγήσουν αφού ούτε η παρατήρηση ούτε το πείραμα,που θα ήταν οι αποδείξεις που απαιτεί η επιστήμη , υπάρχουν .Ο Δαρβίνος σιωπά ως προς τον τρόπο με τον οποίο δημιουργήθηκαν, οι συνθήκες υπό τις οποίες υπάρχει η εξέλιξη .Οι δαρβινιστές δεν δίδουν απάντηση, στο πώς προήλθε το αρχικό κύτταρο,ούτε τα υλικά από τα οποία αυτό αποτελέ στηκε,ούτε και ο κώδικας με βάση τον οποίο δημιουργήθηκε η ζωή (Από τη σκοπιά αυτή δεν είναι επιστημονική γνώση.) Κατά τον Allegre(ό.π. σελ.332 επ.) όλοι είμαστε απόγονοι των βακτηρηδίων,όπως ακλόνητα αποδεικνύει το DNA,αφού όλοι οι ζωντανοί,οργανισμοί, φέρουν την γενετική τους κληρονομιά κωδικοποιημένη στις διπλές έλικές του,με την σημείωση ότι, τα διάφορα DNA,δεν έχουν το ίδιο μήκος,τα διπλά τμήματά τους (τα χρωμοσώματα) είναι περισσότερα και περιπλοκώτερα στον Ανθρωπο,απ΄ό,τι στο βακτηρίδιο( στον άνθρωπο το DNA περιλαμβάνει 3,5 δισεκατομμύρια νουκλεοτίδια(:κάθε έλικα ,κάθε νήμα αποτελείται από ένα κομπολόι μικροτέρων μορίων ,τα νουκλεοτίδια-) και παρόλο που κάθε βιολογικό είδος,έχει την δική του χαρακτηριστική ακολουθία και το δικό του χαρακτηριστικό αριθμό γραμμάτων,χωρίς βεβαίως να αλλάζει η θεμελιώδης αρχιτεκτονική).Είναι αδιανόητο να μπόρεσε η φύση να δημιουργήσει χωριστά το DNA κάθε ζωντανού οργανισμού.Επομένως κατά τον συγγραφέα, το επιχείρημα είναι,ισχυρότατο,παρόλο που οι σχετικές διαδικασίες είναι ακατανόητες .
Για να μην προδώσουμε τον Δαρβίνο πρέπει να υπενθυμίσουμε ότι,και ο ίδιος δεν εξέφρασε βεβαιότητα για την άποψή του ως προς την εξέλιξη.Περιορίστηκε να πεί ότι, υπάρχει μεγαλείο στην άποψη ότι, πιθανόν όλα τα οργανικά όντα πού έζησαν στη Γή,κατάγονται από μια πρωταρχική μορφή,στην οποία πρωοεμφανίστηκε η ζωή.,( "Therefore I should infer from analogy that probably all the organic beings which have ever lived on this earth have descended from some one primordial form, into which life was first breathed."…………. "There is grandeur in this view of life, with its several powers, having been originally breathed into a few forms or into one.")
Συναφές και απόσπασμα από κείμενο που έγραψε ο ίδιος ο Δαρβίνος,που δείχνει πώς αυτός αντιλαμβάνεται τη Φυσική επιλογή.
«Εάν στο διάβα των αιώνων και κάτω από μεταβαλλόμενες συνθήκες ζωής τα οργανικά μετασχηματίζονται έστω και λίγο όσον αφορά τα διάφορα μέρη τής οργάνωσης τους, πράγμα που πιστεύω δεν μπορεί να αμφισβητηθεί, και αν κατά τη διάρκεια κάποιας χρονικής περιόδου, εποχής ή έτους,διεξάγεται ένας σκληρός αγώνας για τη ζωή, οφειλόμενος στη γεωμετρική αύξηση κάθε είδους, πράγμα που είναι σίγουρα αναμφισβήτητο,τότε λαμβάνοντας υπ' όψιν την άπειρη πολυπλοκότητα των σχέσεων όλων τόσο μεταξύ τους όσο και με τις συνθήκες ύπαρξής τους, πολυπλοκότητα η οποία προξενεί μία απέραντη ποικιλία,από δομές,συστατικά και συνήθειες, ποικιλία που αποβαίνει πλεονεκτική γι΄αυτά τα όντα, πιστεύω ότι, θα ήταν πολύ παράξενο αν δεν προέκυπτε κάποτε για κάθε είδος μία παραλλαγή ωφέλιμη για την ευημερία του,όπως ακριβώς έχουν προκύψει τόσες και τόσες παραλλαγές ωφέλιμες για τον άνθρωπο. Αλλά αν πράγματι προκύπτουν ωφέλιμες παραλλαγές για κάθε οργανικό είδος, χωρίς αμφιβολία τα άτομα που χαρακτηρίζονται από αυτές θα έχουν περισσότερες πιθανότητες να συντηρηθούν στον αγώνα τής ζωής, στη βάση δε τής ισχυρής αρχής τής κληρονομι κότητας, τα άτομα αυτά θα έχουν την τάση να παράγουν απογόνους που χαρακτηρίζονται από τις ίδια παραλλαγές. Αυτήν την αρχή συντήρησης ονόμασα, χάριν συντομίας Φυσική Επιλογή.» (Δαρβίνος [1859] 1964, 126 - 127)
Σε υποστήριξη τής άποψης ότι,ο Δαρβίνος δεν ήταν απολύτως βέβαιος για την άποψή του για την φυσική επιλογή,παραπέμπουμε στην άποψη τού αμερικανού εξελικτικού βιολόγου γενετιστή , Richard Lewontin ,όπως αυτή αναφέρεται σε συνέντευξη –που απόσπασμά της παραθέτουμε πειό πάνω-που έδωσε ο μαθηματικός Dyson στην Suzan Mazur.Σ΄αυτή όπως την αναφέρει η ερωτώσα, ο Richard Lewontin θέλει τον Δαρβίνο να μεταχειρίζεται την έννοια φυσική επιλογή, μεταφορικώς,όχι κυριολεκτικώς.
Την ερμηνευτική αυτή άποψη ο Freeman Dyson είπε ότι αγνοεί,αλλά ανεξάρτητα απ’ αυτό δεν την θεωρεί λογική
Παραθέτουμε
Suzan Mazur: That’s quite an endorsement. I also wanted to ask you about the piece that Richard Lewontin wrote for New York Review of Books in which he said that Charles Darwin intended natural selection as a metaphor, not to be taken literally by generations of scientists. Do you have any comment about that?
Freeman Dyson: No I didn’t know about it at all. It doesn’t sound ξsensible..
ΚΡΙΤΙΚΗ ΣΤΗ ΘΕΩΡΙΑ ΤΟΥ ΔΑΡΒΙΝΟΥ.
Υπάρχουν όμως και αντίθετες απόψεις υπό την εισαγωγική και διατυπωθείσα ήδη επισήμανση,ότι,η θεωρία τού Δαρβίνου,δεν έχει επιστημονική επιβεβαίωση,αφού δεν αποδεικνύεται ούτε από το πείραμα,ούτε από πλήρη και πείθουσα παρατήρηση,που να διεκδικούν την έννοια της πλήρους αποδείξεως. (Γι΄αυτό και πολλοί Δαρβινιστές,λέγουν ότι δεν πρόκειται για θεωρία,αλλά για γεγονός).
Όπως παρατηρεί ( Εισαγωγή στη Φιλοσοφία κλπ.)ο James G.Lennox τού Πανεπιστημίου τού Pittsburg, παρόλο, ότι, στον πυρήνα τής δαρβινι κής εξελικτικής θεωρίας,σ΄ένα σύστημα πληθυσμών, είναι δυνατόν να συμβεί,εξελικτική διαδικασία,και χωρίς την παρέμβαση τής φυσικής επιλογής εν τούτοις η αρχή τής φυσικής επιλογής, παραμένει ο ουσιώδης πυρήνας τής εξελικτικής εξήγησης.
Πέρα όμως απ΄αυτό.
Όπως γράφει ο Δ.Κυριακίδης,στη συνθετική θεωρία, που είναι πλέον γνωστή και ως νεοδαρβινισμός, έχουμε τη φυσική επιλογή ως ουδέτερη εξέλιξη. Ο πατέρας αυτής τής θεωρίας, η οποία δεν μπορεί να καταρριφθεί εύκολα, είναι ο Θεοδόσιος Ντομπζάνσκι, που υποστηρίζει ότι, 4,6 δισεκατομμύρια χρόνια, θα πηγαίναμε στην υδρόσφαιρα, στην προβιοτική εποχή, στον προ-RNA κόσμο, και τότε θα εμφανιζόταν η πρώτη μορφή ζωής με συμμετοχή τού DNA και των πρωτεϊνών . Θα πρέπει να δεχτούμε ότι, όλα αυτά δεν έγιναν τυχαία. Εμείς μπορούμε να φανταστούμε ένα πρώτο ξεκί¬νημα που να δημιουργεί το Σύμπαν, σε κάποια στιγμή τού παρελθόντος τη στιγμή τής Μεγάλης Έκρηξης. Υπάρχουμε γιατί έγινε το πρώτο ξεκίνημα. Κάτι ξεκίνησε και αυτό εξελίχθηκε μέχρι σήμερα. Αρα συνέβη μια σειρά από αλυσι¬δωτές αντιδράσεις που η ενέργεια τους -ή το τέλος τους- δεν μπορεί από κανέναν να προβλεφθεί. Ο άνθρωπος, μέσα σε αυτόν τον κύκλο, προβάλλει ως ένας ηθοποιός τού σύμπαντος που εγωιστικά ψάχνει τη δική του προέλευ¬ση. Προσπαθούμε να δούμε από πού προήλθαμε, να δούμε τούς εαυτούς μας μέσα σε αυτή την ματαιο δοξία και να διαπιστώσουμε εγωιστικά ότι, είμαστε κάτι το ασύγκριτο, κάτι το θαυμαστόυργίας,αλλά ούτε και σ΄ενα συγκεκριμένο γεγονός αυτόματης γένεσης. Φαίνεται ότι, είναι προιόν μακρόχρονης διαδικασίας, δοκιμών και σφαλμάτων,που διήρκεσε περί το ένα δισεκατομμύριο χρόνια μετά την συγκρότηση τού πλανήτη μας (Γεωργάτσος ό.π.). -
Ο Σπύρος Μανουσέλης,στην Εισαγωγή του ,στην ελληνική έκδοση τού « Δέντρου τής Γνώσης» των Maturana και Varela γράφει « Ανακύπτει το…ερώτημα ..πώς γεννήθηκε η πρωταρχική ζωική πληροφορία και πώς συγκροτήθηκε το πρώτο ζωικό πρόγραμμα .Η μοριακή βιολογία έχοντας αναγάγει τη ζωική οργάνωση στο γενετικό πρόγραμμα,μεταθέτει απλώς χωρίς να το επιλύει ,το πρόβλημα τής προέλευσης τού πρώτου γενετικού προγράμματος και τού πρώτου γενετικού κώδικα.Αξιοσημείωτο είναι επίσης,ότι σ΄αυτά τα αινιγματικά ερωτήματα,η ορθόδοξη σήμερα εξελικτική θεωρία- η ιδέα τής εξέλιξης μέσω τής φυσικής επιλογής, συνυφασμένη με τις κατακτήσεις τής σύγχρονης γενετικής-η λεγόμενη νέα σύνθεση, είναι ανίκανη να δώσει ικανοποιητική απάντηση, για τον απλούστερο λόγο ότι, η φυσική επιλογή,και κατά συνέπεια η βιολογική εξέλιξη, για να λειτουργήσουν προυποθέτουν την ύπαρξη διαμορφω μένων ήδη ζωικών συστημάτων.» Η βιολόγος Lynn Margulis, λέγει ότι ο Δαρβίνος, έδωσε μεγάλη βαρύτητα, στην ιδέα τού ανταγωνι σμού,υποστηρίζουσα-όπως πιο πάνω εκκτίθεται, ότι,η συνεργασία είναι εξίσου ή και περισσότερο σημαντική,σημειώνοντας ότι, η φύση παρέχει πολλά παραδείγματα συμβίωσης. Οταν ο Παγκοσμίου φήμης ανθρωπολό γος, Louis B.Leakey ρωτήθηκε το 1967 για τον χαμένο κρίκο απάντησε. « Δεν είναι ένας χαμένος κρίκος είναι εκατοντάδες πού λείπουν», ότι, το παλαιό(δαρβινικό) παράδειγμα εγκαταλείπεται προς όφελος νέων μοντέλων,όπως ο ευφυής σχεδιασμός και η εξωγήινη επέμβαση, ότι παραμένει ανεξήγητο πώς τα αρχέγονα μη ανθοφόρα φυτά,που επί αιώνες,αναπαράγονταν α-σεξουαλικώς,ανέπτυξαν ξαφνικά τις απαιτούμενες δομές, για σεξουαλική αναπαραγωγή, και σημειώνει,ότι, ο Δαρβίνος ήταν πλήρως ενήμερος των ασθενών σημείων τής θεωρίας του,ότι αποκαλούσε την προέλευση των ανθοφόρων φυτών βδελυρό μυστήριο( Abominable mystery),ότι, αυτό το μυστήριο παραμένει μέχρι σήμερα,ότι, επιστήμονες ερεύνησαν τον κατάλογο των απολιθωμάτων επί εκατό χρόνια για τον « χαμένο κρίκο» μεταξύ, των πρωταρχικών μη ανθοφόρων και ανθοφόρων φυτών φυτών χωρίς κανένα αποτέλεσμα,ότι είχε προβλέψει προβλήματα που θα συνίσταντο, στην απουσία μεταβατικών απολιθωμάτων,και ότι,έλεγε ότι, αυτό συνιστούσε την πιο σοβαρή αντίρρηση κατά τής θεωρίας του.
Ο Gerard Soffen ,βιολόγος τής ΝΑΣΑ έλεγε ότι,μόλις φθάσουμε στο μοναδικό κύτταρο των γονιδίων ,η εξέλιξη αναλαμβάνει τα υπόλοι πα.Αλλά τα προηγηθέντα στάδια εξακολουθούν να είναι πολύ μυστηριώδη.
Υπάρχουν επομένως σήμερα,από πολλούς, απορίες ,επιφυλάξεις ή και αντιρρήσεις ως προς την ορθότητα των δαρβινικών απόψεων.
ΤΟ ΤΥΧΑΙΟ ΣΤΗΝ ΕΜΦΑΝΙΣΗ ΤΗΣ ΖΩΗΣ.
Αναφερόμενοι στην άποψη ότι, η ζωή εμφανίστηκε τυχαία στην Γή, με χημικές ενώσεις μορίων διοξειδίου τού άνθρακα, μεθανίου,αμμωνίας και νερού, οι επιστήμονες σημείωσαν,ότι , για να σχηματιστούν τα αμινοξέα, απαιτούνταν ένας τεράστιος χρόνος,πράγμα που οδήγησε,τον Wickramsinghe, στην σκέψη ότι, οι οικοδομικοί λίθοι τής ζωής,ήρθαν στην Γή από τον Γαλαξία.(Ι.Ευαγγέλου,ό.π.σελ.100). Η τύχη δηλαδή δεν αρκεί να μάς δώσει την εξήγηση. Κατά τον Hoyle,η πιθανότητα να εμφανίστηκε η ζωή τυχαία, είναι τόσο τελείως μηδαμινή, ώστε καθιστά την άποψη τού τυχαίου παράλογη-Γράφει « Στο σώμα μας οι πρωτείνες αποικοδομούνται στα συστατικά τους μέρη ,τα αμινοξέα,τα οποία κατόπιν ανασυντίθενται σχηματίζοντας τις κατάλληλες για μας πρωτείνες…όλοι οι οργανισμοί χρησιμοποιούν τα ίδια είκοσι είδη αμινοξέων αλλά τα διατάσσουν με διαφορετική σειρά,ανάλογα με τις δικές τους ανάγκες σε πρωτείνες.Πώς όμως γίνεται αυτό; πώς καταφέρνει κάθε ζώο να συνθέτει τις πρωτείνες,που χρειάζεται;» Και δίνει την απάντηση ότι, αυτό επιτυγχάνεται χάρις σ ένα μηχανισμό ,σ΄ένα τεράστιο χημικό πρόγραμμα (που είναι γραμμένο στη γλώσσα τού DNA) . Ο ίδιος (ό.π..σελ.160 επ.) παρατηρεί ότι ,κατορθώσαμε να εξηγήσουμε τον τρόπο λειτουργίας τού χημικού συστήματος, αντιγραφής,αλλά το ερώτημα παραμένει πώς τέθηκε σε λειτουργία για πρώτη φορά,…….και αντιμετωπίζοντας τον ισχυρισμό για το τυχαίο συνεχίζει «Ακόμη και η μικρότερη βιολογικά σημαντική πρωτείνη,αποτελείται από 100 περίπου αμινοοξέα που συνδέονται μεταξύ τους όπως οι κρίκοι μιάς αλυσσίδας.Κάθε κρίκος είναι ένα συγκεκριμένο αμινοξύ από τα 20 είδη των βιολογικών αμινοξέων.Με είκοσι πιθανότητες για κάθε κρίκο της πρωτεινικής αλυσσίδας, των 100 αμινοοξέων,-κρίκων,θα μπορούσαν να σχηματισθούν 20 100 διαφορετικές πρωτείνες που η κάθε μιά θα αποτελούνταν από μιά διαφορετική διάταξη εκατό αμινοξέων.Πώς λοιπόν επελέγη η συγκεκριμένη βιολογικά σημαντική διάταξη,μέσα από αυτόν τον τεράστιο αριθμό των δυνατών διατάξεων; Είναι αλήθεια πώς σε ένα κατάλληλο περιβάλλον θα μπορούσε να επιχειρηθεί ο σχηματισμός πολλών πρωτεινικών διατάξεων αλλά ποτέ τόσων όπως οι 20100 .Το μόρια των αμινοξέων που υπάρχουν στην Γή δεν υπερβαίνουν συνολικώς τα 10 44………….. αν κάθε αμινοξύ χρειάζεται λίγα μόνον δευτερόλεπτα για να συνδεθεί με ένα άλλο για τον σχηματισμό των κρίκων τής πρωτεινικής αλυσσίδας, ακόμη και σε 4 δισεκατομμύρια χρόνια δεν θα είχαν επιχειρηθεί περισσότεροι από 1080 συνδυασμοί ,δηλαδή τρομακτικά λιγώτεροι από τους 20 100 συνδυαμούς.Ακόμη και σε όλα τα 10 20 πλανητικά συστήματα τού σύμπαντος δεν θα είχαν επιχειρηθεί περισσότεροι από 1080 συνδυασμοί,δηλαδή αρκετά λιγώτεροι από τον αριθμό των δυνατών πρωτεινών………….μπορούμε να ισχυρισθούμε λοιπόν ότι, οι περισσότεροι τρόποι συνδυασμών των αμινοξέων για την σύνθεση των πρωτεινών ουδέποτε επιχειρήθηκαν,ούτε για μια φορά σε ολόκληρη την ιστορία τού γνωστού μας Σύμπαντος.Υστερα από την διαπίστωση αυτή,μπορούμε εύκολα να κάνουμε την ακόλουθη ερώτηση:Με ποιά κριτήρια επιλέγησαν ορισμένες διατάξεις αμινοξέων ενώ απορρίφθηκαν άλλες; Η απάντηση τού συγγραφέα είναι ότι,αυτό οφείλεται στις συνθήκες τού περιβάλλοντος και τους φυσικούς νόμους,δεν νομίζω όμως ότι, διεκδικεί πληρότητα και ευκρίνεια η απάντηση αυτή.Γιατί το ερώτημα εξακολουθεί να παραμένει:Πώς δημιουργήθηκε ο «Κώδικας» που επέτρεψε την δημιουργία, την σύνθεση αυτή,την προτίμηση αυτή?Και πώς εξηγείται η συνέχεια; Πως δημιουργήθηκαν οι φυσικοί νόμου;Δεν γνωρίζουμε τι συνέβη,αφότου σχηματίστηκε ο « ζωμός».
Με ισοδύναμη διατύπωση δεν γνωρίζουμε πώς και με ποιόν μηχανισμό εμφανίστηκε η πρώτη ζωντανή ύπαρξη(Γεωργάτσος ό.π. σελ.23).Υπάρχουν βεβαίως θεωρίες,που δεν συνιστούν όμως βεβαιότητα αφού δεν μπορούν ν΄αποδειχθούν, στοιχείο που όπως επισημαίνει και ο Karl Popper, σημαίνει ότι ,δεν πρόκειται για επιστημονική γνώση.
Μια εξίσου εντυπωσιακή παρατήρηση που αντιμάχεται την έννοια του τυχαίου στην εμφάνιση της ζωής,διατυπώνει ο Grechka Bogdanov (διδάκτορας αστροφυσικής και θεωρητικής φυσικής) στο βιβλίο «Θεός και Επιστήμη».Παρατηρεί εκεί(σελ.64) ότι, ένα ζωντανό κύτταρο αποτελείται από είκοσι αμινοξέα που σχηματίζουν μια συμπαγή αλυσίδα.Αλλά λειτουργία των αμινοξέων αυτών εξαρτάται από δύο χιλιάδες περίπου ειδικά ένζυμα.ΟΙ βιολόγοι υπελόγισαν ότι, η πιθανότητα να σχηματισθεί ένα κύτταρο από χίλια ένζυμα που θα συνενωθούν τυχαία σύμφωνα με μιά ορισμένη τάξη ,κατά τη διάρκεια μιάς εξελικτικής πορείας δισεκατομμυρίων χρόνων είναι μια στις 101000
(((Ο ίδιος στο ίδιο βιβλίο( σελ.68) αναφερόμενος στις διαδικασίες που επέτρεψαν την αναπαραγωγή των κυττάρων ,λέγει ότι,καμιά από τις διαδιασίες-διεργασίες αυτές δεν θα μπορούσε να πραγατοποιηθεί τυχαία,παραθέτοντας ως παράδειγμα ότι για να δημιουργηθεί ένα χρησιμοποιήσιμο μόριο RNA από νουκλεοτίδια που θα έχουν ενωθεί «Κατά τύχη»η φύση θάπρεπε να πειραματίζεται στα τυφλά για τουλάχιστον 1015 χρόνια ,δηλαδή για μια περίοδο εκατό φορές μεγαλύτερη από την ηλικία του σύμπαντος. Στο ίδιο βιβλίο(σελ.83) άλλς με τοο ένα από τα πολλά παραδείγματα.Οι μαθηματικοί .βασισμένοι σ’ένα νόμο που προκύπτει από τις αριθμητικές λύσεις αλγεβρικών εξισώσεων,πργραμμάτισαν μηχανές παραγωγής τυχαίου.Διεπίστωσαν ότι συμφώνως με τον νόμο των πιθανοτήτων,οι υππλογιστές θαπρεπε να λειτουργούν επί δισεκατομμμύρια δισεκατομμυρίων δισεκατομμυρίων χρόνια,δηλαδή σχεδόν επ΄΄απειρον μέχρι να προκύπψει ένας συνδυασμός αριθμών ανάλογος με εκε΄νπους που επέτρεψαν τη δημιουργία του σύμπαντος και της ζωής.Οτι με άλλη διατύπωση η μαθηματική πθανότητα μιάς τυχαάς δημιουργίας του σύμπαντος είναι πρακτικώς μηδενική.)))
- Ο Elie Gourin(ό.π.σελ.147 επ.)αφού ξεκαθαρίζει,ότι τα όσα εκθέτει δεν αποδεικνύονται αλλά είναι προιόν διαίσθησης, γράφει ότι,δεν πιστεύει πώς, η δημιουργία τού Σύμπαντος οφείλεται αποκλειστικώς στην τύχη, ότι, η ζωή μεταμορφώνει την ύλη και επιτρέπει στην νοημοσύνη και την συνείδηση να αναπτυχθούν,ότι, κείται έξω από τους φυσικούς νόμους,ότι ,η ζωή είναι απόρροια Τού Θεού,για να καταλήξει ότι, δεν έχει να δώσει απάντηση, αφού σ΄ό,τι τον αφορά ,δεν υπάρχει ερώτηση.
Κατά τον J.Monod, (από τους ιδρυτές τής μοριακής; Βιολογίας, βραβείο Νομπελ Ιατρικής και Φυσιολογίας το 1965 ),η εμφάνιση τής ζωής οφείλεται στην τύχη.Αναφερόμενος στο βιβλίο του «Τύχη και αναγκαιότητα,»που έγραψε το 1970,γράφει « Ο τίτλος τού βιβλίου μου,είναι η φράση τού Δημοκρίτου: Ο,τι υπάρχει στο Σύμπαν είναι προιόν τύχης και αναγκαιότητας» Όταν την ανεκάλυψα μού ήρθαν δάκρυα στα μάτια……….Στην πραγματικότητα,οι δύο αυτές έννοιες-το τυχαίο και η αναγκαιότητα-παρεμβάλλονται αναγκαστικά στην ερμηνεία τής εξέλιξης.Το τυχαίο βρίσκεται στην πηγή, στην προέλευση και στο μηχανισμό, των μεταβολών,απ΄όπου προέρχεται η εμφάνιση των νέων χαρακτηριστικών στους ζωντανούς οργανισμούς.Η αναγκαιότητα, υπάρχει στο επίπεδο τής επιλογής. Η επιλογή γίνεται μεταξύ των νέων χαρακτηριστικών και επιτρέπει σε μερικά απ΄αυτά να επικρατήσουν»..
-Κατά τον Francois Jacob, συνεργάτη και ομοιδεάτη τού Μονό,βραβείο Νομπέλ 1965,(« Η λογική τού ζώντος σελ. 399 επ.) Το γενετικό πρόγραμμα εμφανίζεται σαν ένα κείμενο χωρίς συγγραφέα ,που ένας διορθωτής το διόρθωνε επί επί ένα δισεκατομμύριο χρόνια……………Μετάλλαξη έχουμε όταν αλλοιώνεται το νόημα τού κειμένου.Οι αλλαγές τού χημικού κειμένου επέρχονται όχι από την τροποποίηση μιάς αλληλουχίας που διαλέγεται εκ των προτέρων,αλλά στα τυφλά( ό.π. σελ.401).
Ο A.G.Cairns-Smith (ό.π.83) παρόλο που ισχυρίζεται πώς η ζωή προήλθεν από την άργιλο, δέχεται πώς δεν είναι εύλογο,ότι, έστω και σε μεγάλο χρονικό διάστημα,θα έτυχε μια φορά ο σωστός συνδυασμός των περιστάσεων.
O Capra( «Η κρίσιμη κλπ».139) γράφει «Οι δαρβινικές, αρχές τής τυχαίας παραλλαγής,και τής φυσικής επιλογής,αντιπροσωπεύουν μόνον δύο όψεις ενός πολύπλοκου φαινομένου που μπορεί, να γίνει πολύ καλύτερα κατανοητό,από την οπτική ενός ολιστικού πλαισίου, ή ενός πλαισίου συστημάτων.Και ένα τέτοιο πλαίσιο είναι πολύ πιό εκλεπτυσμένο και χρήσιμο παρά η δογματική θέση τής λεγόμενης νέο-δαρβινικής θεωρίας».
Ο Remy Chauvin , καθηγητής στην Σορβόννη στο εργαστήριο τής κοινωνιολογίας των ζώων πιστεύει σε Θεό,αρνείται( ό.π. σελ.51 επ.) την κατηγορηματική βεβαιότητα τού Μονό,ως προς την τύχη,και ξανατοποθετεί,τον δαρβινισμό, στο ιστορικό του πλαίσιο.Ισχυρίζεται ότι, είναι λάθος να υποστηρίζεται ότι, το περιβάλλον ρυθμίζει την εξέλιξη γιατί το περιβάλλον δεν κατευθύνει κάτι μεγάλο ( « Elie Gourin :ό.π.σελ 120 επ.) Γράφει μεταξύ άλλων: « η λειτουργία δεν δημιουργεί το όργανο,ο τρόπος με τον οποίο ο εγκέφαλός μας ενεργεί στο σώμα μας,είναι πιθανώς ο ίδιος με την εξελικτική θέληση,που ενεργεί στην ζωντανή ύλη……Οσο λιγώτερο είναι ειδικευμένα τα όντα,τόσο μεγαλύτερη πιθανότητα έχουν να προσαρμοσθούν σε νέες συνθήκες…………μια ειδίκευση υπερβολική είναι συχνά θανατηφόρα στη φύση……………το πλήθος των λύσεων είναι ο κανόνας,αυτό που φαίνεται να ενδιαφέρει την εξέλιξη είναι ο στόχος όχι τα μέσα……Και παρατηρεί κανείς ότι, η εξέλιξη είναι προσανατολισμένη με την έννοια αυτή,ότι, δηλαδή δεν είδε κανείς ποτέ ένα ψάρι ή ένα πτηνό να ξαναγίνει ερπετό………Υπάρχει κάτι το θελημένο στους μηχανισμούς τής φύσεως.Και η κλείδα τής εξέλιξης,βρίσκεται στο εσωτερικό τού ζωντανού…..Ένα πρόγραμμα εκτελείται μέσω μηχανισμών,των οποίων οι οργανισμοί δεν έχουν συνείδηση,και αυτό είναι η εξέλιξη» Η ζωή γι΄αυτόν είναι προσανατολισμένη προς μεγαλύτερη πολυπλοκό τητα,ψυχισμό,και τελικώς συνείδηση.Ελευθερία και ευφυία φαίνονται συνδεόμενες.Πιστεύει ότι, τόσο στην φύση όσο και στον άνθρωπο υπάρχει κάτι που πρέπει ν΄ονομάσουμε πνεύμα. Αναφερόμενος στον προγραμματισμό τού ζώντος, και στην πηγή του, καταλήγει ότι θάλεγε κανείς ότι, κάτι θέλει να εκφρασθεί μέσα από το ζωντανό.Φαίνεται ότι, υπάρχει κάτι το θελημένο… (« on dirait que quelque chose veut a travers elle s’ exprimer.): « Γιατί στην βιόσφαιρα να υπάρχουν μέσα τόσα πολύπλοκα και παράξενα για να φθάσει κανείς και να καταλήξει σε λύσεις που είναι τόσο κοντά; Είναι λοιπόν ο Ανθρωπος που είναι τρελλός; Ας πούμε ότι, υπάρχει μια μεγάλη έλλειψη κατανοήσε ως, μεταξύ τού πνεύματος αυτού,που κρυσταλλοποιήθηκε στον εγκέφαλο τού Ανθρώπου και στο άλλο πνεύμα που βλέπω ενεργό σε όλη την εξέλιξη.»
Ο Will Hart( εν J.Douglas Kenyon”ό.π. 8 επ) παραθέτει και αυτός, διατυπωθείσες σοβαρές επιφυλάξεις για την ορθότητα των δαρβινικών απόψεων, και σημειώνει ότι ,ο Michael Behe, καθηγητής τής Βιολογίας,(εξετάζοντας ένα φυτό σε δοκιμαστικό σωλήνα) ….έφθασε στο συμπέρασμα ότι ,πρόκειται για τόσο πολύπλοκα συστήματα(irreducibly complex) που ν’ αποκλείουν τέτοιες μεταβολές και ότι, η ζωή τού κυττάρου,είναι πολύ πολύπλοκη, ώστε να οφείλεται σε τυχαίες μεταλλάξεις, ότι, ο Δαρβίνος δεν είχε στην διάθεσή του την τεχνολογία τού εργαστηρίου,που έχουν σήμερα οι μοριακοί βιολόγοι,ότι, ο Δαρβίνος ασχολήθηκε με τα είδη,όχι με την δομή των κυττάρων,τα μιτοχόνδρια και το DNA, ότι, ο βιολόγος τού Ηarvard Stephen Jay Gould ,παρατήρησε την έλλειψη, μεταβατικών σταδίων μεταξύ των μεγάλων ομάδων,ότι δεν υπάρχουν απολιθώματα ως προς την μετάβαση από τον πίθηκο στον άνθρωπο. O Einstein(εν Alice Calaprice «The New Quotable Einstein”) αποκρούει εντελώς το τυχαίο για την εμφάνιση τής ζωής.Λέγει χαρακτη ριστικώς,πώς η πιθανότητα να δημιουργήθηκε τυχαίως η ζωή,συγκρίνεται με την πιθανότητα,ένα λεξικό να είναι το αποτέλεσμα μιάς έκρηξης σ΄ένα τυπογραφείο.Και γενικώτερα αποκλείει τη τυφλή τυχαιότητα και για την δημιουργία τού Σύμπαντος με την τάξη και την ακρίβεια που το διακρίνει.(The probability of life originating by accident is comparable to the probability of the unabridged dictionary resulting from an explosion in a print shop- The idea that this universe in all its millionfold order and precision is the result of blind chance is as credible as the idea that if a print shop blew up all the type would fall down again in the finished and faultless form of the dicionary.)
Είναι φανερό, λοιπόν ότι, απόψεις, (στο μέτρο που θέλουν ν΄απαντήσουν στο ερώτημα για την προέλευση τής ζωής,πέρα από τις άλλες αμφισβητήσεις που θα μπορούσαν να λεχθούν,ιδίως στο τομέα τής επιβεβαιώσής-επαλήθευσής των, κατά τρόπο, αυστηρώς επιστημονικό,-) εμφανίζουν και ένα κοινό μειονέκτημα.Ότι, αντιμετωπίζουν το φαινόμενο τής ζωής,όχι από το αρχικό στάδιο,αλλά από ένα μεταγενέστερο. Γιατί,υποστηρίζεται βεβαίως( όπως παραθέτει τεκμηριωμένα και ο Neil Shubin) η ύπαρξη κοινών σημείων ανάμεσα στο σώμα μας,ανάμεσα στον άνθρωπο και τον μονοκύτταρο οργανισμό ,αλλά ακόμη και αν αυτό δίνει την απάντηση στην πορεία από τον μονοκύτταρο οργανισμό στην δημιουργία σωμάτων, δεν εξηγεί με πειστικότητα, ποιά ήταν η αρχή αυτή,που επέτρεψε την δημιουργία τής ζωής, που δημιούργησε τον κώδικα που επέτρεψε την δημιουργία της.Ισως αυτό,είναι και ίσως θα παραμείνει γιά μάς μυστήριο,και πέρα από τα όρια τής Επιστήμης.Και επίσης ας προστεθεί ότι, η δημιουργία τού μονοκύτταρου οργανισμού,η δημιουργία τού πρώτου συστατικού τού ζωντανού,όπως αποδίδεται στην τύχη,δεν ικανοποιεί.(Πρβλ.Hoyle ό.π.) Υπάρχει βεβαίως η Θεολογία ,η μεταφυσική,ο εσωτερισμός,οι βιωματικές καταστάσεις,αλλά όλα αυτά, εκφεύγουν των ορίων τού προκείμενου πονήματος.
Μήπως λοιπόν πρέπει θεωρήσουμε αδύνατη μια επιστημονική εξήγηση, δηλαδή κείμενη πέρα από τις διανοητικές μας δυνατότητες; (για μερικούς και έξω από τον προορισμό τού ανθρώπου;), μήπως μια επιστημονική ερμηνεία,με τις απαιτήσεις που απαιτεί η Επιστήμη,έτσι ώστε να επιβάλλεται με την μορφή ενός καταναγκασμού,δηλαδή να επαληθεύε ται από το πείραμα ή την πείθουσα παρατήρηση,είναι –για την ώρα τουλάχιστον-ανέφικτη , και μήπως πρέπει ν’ αφιερωθούμε σε κάτι πιό προσιτό,όπως είναι η απάντηση στο ερώτημα γιατί ζωή,γιατί ο άνθρωπος,ή πιο «συγκαταβατικά» και πιο προσγειωμένα να αγωνιστούμε για την βελτίωση των σχέσεων ανάμεσα στους ανθρώπους;Μήπως απ΄όλη αυτή την ιστορία,θα πρέπει να σκεφθούμε ότι, πρέπει να εγκαταλείψουμε την έννοια και την στάση μιας αλαζονείας ως προς τις δυνατότητές μας να κατανοήσουμε τα πάντα,ότι, είμαστε κάτι έντελώς διαφορετικό και ξεκομμένο από την φύση ,που σαν κομμάτι ενός συνόλου,στο οποίο ανήκουμε και εμείς ,πρέπει να αναντιμετωπίζουμε με αγάπη και στοργή,σκεπτόμενοι ότι, βιάζοντάς την(: η προσπάθειά κατανόησής της είναι βιασμός;),καταστρέφουμε τον εαυτό μας ;
Το ερώτημα αυτό, αντιμετωπίζεται μερικώς και πιο πάνω.
Αν ήταν σωστή η άποψη ότι, το Σύμπαν, η ζωή είναι τυχαίο συμβάν, οπότε δεν έχουμε ανάγκη για παραδοχή μιάς υπέρτατης διάνοιας, τότε θα δεχθούμε ότι, ο Θεός είναι προιόν εξελίξεως,με την έννοια ,ότι εδώ και πολλά πολλά χρόνια,μετά την εμφάνιση τού πρώτου ζωντανού οργανι σμού, δημιουργήθηκε Θεός,όχι στην φαντασία τού ανθρώπου,αλλά σαν νέο στοιχείο τού Σύμπαντος, καθοριστικό τής παραπέρα πορείας του.
Γιατί Θεός υπάρχει.
ΔΙΑΚΡΙΣΕΙΣ ΕΜΒΙΩΝ ΟΝΤΩΝ
Τα αρχαία*(Archaea) αναγνωρίστηκαν ως κυριάρχος κλάδος, τής ζωής,πρόσφατα.Μέχρι τον 20ό αιώνα ,οι περισσότεροι βιολόγοι, ταξινομούσαν όλα τα έμβια όντα ,σε δύο κατηγορίες, (φυτά και ζώα).Αλλά μεταξύ 1950 και 1960,πολλοί βιολόγοι,αντιλήφθηκαν,ότι η ταξινόμηση αυτή,δεν ελάμβανε υπόψη της,τους μήκυτες,τα πρώτιστα και τα βακτήρια. Γύρω στο 1970,έγινε αποδεκτό ένα σύστημα με πέντε βασίλεια,που περιλάμβανε όλα τα έμβια όντα.Σ΄ένα πιο βασικό επίπεδο έγινε διάκριση,μεταξύ προκαρυωτικών βακτηρίων και τεσσάρων ευκαρυωτικών (φυτά,ζώα,μήκυτες και πρώτιστα*).Η διάκριση αυτή,αναγνωρίζει τα κοινά χαρακτηριστικά των ευκαρυωτικών οργανι σμών,δηλαδή τους πυρήνες, κυτταροσκελετών( cytoskeletons), και τις εσωτερικές μεμβράνες.
ΣΗΜΑΣΙΑ -ΣΚΟΠΟΣ ΤΟΥ ΣΥΜΠΑΝΤΟΣ - ΤΗΣ ΖΩΗΣ
Ο Hoyle ,αφού παρατηρεί,ότι η πληθώρα των πλανητικών συστημάτων δείχνει πώς ο ολικός αριθμός των πλανητών με ζωή θα πρέπει να είναι μεγάλος,αντιμετωπίζοντας τον πλεονασμό αυτό, προσπαθεί να βρεί ένα λόγο ύπαρξής του.Γράφει: « Ετσι όπως διατυπώνεται το ερώτημα ,αφήνεται να εννοηθεί ότι, σε συστηματική κλίμακα η ζωή,πρέπει να εξυπηρετεί κάποιο σκοπό…….Αυτό όμως δεν το ξέρουμε………….. οι βασικοί νόμοι πρέπει να έχουν κάποιες αξιόλογες ιδιότητες. Είναι δύσκολο να παραδεχτούμε πώς οι βασικοί νόμοι έχουν αυτές τις ιδιότητες,αν δεν υπήρχε κάποιος σκοπός σε ολόκληρη την τάξη πραγμάτων. Με τον όρο σκοπό,εννοώ έναν κατάλληλο δεσμό ανάμεσα στους νόμους και τις συνέπειές τους,σαν να ήξεραν οι νόμοι τις συνέπειές τους»
Ειδικότερα για τον παρατηρούμενο πλεονασμό, δίνει ως εύλογη την εξήγηση,ότι, υπάρχει,ώστε παρόλες τις μειώσεις των επόμενων σταδίων (αφού κάθε ανέβασμα στην ιεραρχία σημαίνει απώλεια δυνατοτήτων) να υπάρχουν πολλές πιθανότητες για την επιβίωση τουλάχιστον ενός πλάσματος.( 170 επ.).
To Ανθρωπικό αξίωμα(anthropic principle)έχει ως βασική παραδοχή πως αντικειμενικός σκοπός τού Σύμπαντος είναι η αυτογνωσία του,πού για να το κατορθώσει δημιουργεί κατάλληλες συνθήκες για την ανάπτυξη τής ζωής,η οποία οδηγεί στην συνείδηση και τελικώς(;) στην σκεπτόμενη ζωή (intelligence) με την οποία θα καταστεί δυνατή η γνώση τού Σύμπαντος. (Βασιλ. Ξανθόπουλος ό.π.σελ.100 επ.)
Μια άλλη έννοια-κοντινή με τα παραπάνω έννοια τού ανθρωπικού αξιώματος παρατίθεται στο βιβλίο τού Lee Smolin (ό,π. σελ.161 επ.).Εκεί το ανθρωπικό αξίωμα σχετίζεται με το γεγονός ότι, παρόλο που η ανθρώπινη ζωή, μπορεί να εμφανισθεί,μόνον σε στενό πλαίσιο φυσικών παραμέτρων, φαίνεται ότι, το Σύμπαν σχεδιάστηκε « στα μέτρα μας.» Κατά τον Fred Hoyle(εν Lee Smolin ό.π.165) « οι πραγματικές φυσικές προβλέψεις είναι δυνατόν να στηριχθούν στο ανθρωπικό αξίωμα» (Το ανθρωπικό αξίωμα υποστηρίζουν και οι Weinberg,Sussskind και άλλοι μεγάλοι θεωρητικοί φυσικοί που αναφέρονται και στην επάρκεια ενεργειακών πόρων).
Και πάλι το ερώτημα:Γιατί η Ζωή;-Εχει κάπoιο ρόλο ο Ανθρωπος; -
Κατά τον Pierre Teilhard dε Chardin, : «Το ολοκληρωμένο άτομο είναι το συνειδητό άτομο δηλαδή εκείνο που μπορεί να απαντήσει σε μια κοσμική θεώρηση καθώς και σε μια θεμελιακή παρόρμηση να προσπαθήσει να γίνει όσο περισσότερο μπορεί συνειδητό.Γι΄αυτό, το Σύμπαν έχει ένα στόχο.Ο δρόμος έχει χαραχθεί προς ένα προσδιορισμένο στόχο.Το Σύμπαν στο βάθος τού εαυτού του, διευθύνεται από μια δύναμη που κυριαρχεί στα στοιχεία που το αποτελούν.Η συνείδηση είναι στόχος τής δράσεως τής Ζωής».
Ο Max Tegmark(ό.π.σελ.602) γράφει:"...ένα Σύμπαν χωρίς ζωή δεν θα είχε πιθανότατα κανένα νόημα.Μέσα από μάς τούς ανθρώπους και ίσως μέσα και από άλλες μορφές ζωής,το Σύμπαν απέκτησε επίγνωση του εαυτού του.και εμείς οι άνθρωποι δημιουργήσαμε την έννοια του νοήματος..Υπό αυτή λοιπόν την έννοια το Σύμπαν δεν προσδίδει νόημα στη ζωή αλλά η ζωή προσδίδει νόημα στο Σύμπαν ."
Ο Max Tegmark(ό.π.σελ.602) γράφει:"...ένα Σύμπαν χωρίς ζωή δεν θα είχε πιθανότατα κανένα νόημα.Μέσα από μάς τούς ανθρώπους και ίσως μέσα και από άλλες μορφές ζωής,το Σύμπαν απέκτησε επίγνωση του εαυτού του.και εμείς οι άνθρωποι δημιουργήσαμε την έννοια του νοήματος..Υπό αυτή λοιπόν την έννοια το Σύμπαν δεν προσδίδει νόημα στη ζωή αλλά η ζωή προσδίδει νόημα στο Σύμπαν ."
‘ Μια άποψη θέλει το Σύμπαν να αγωνίζεται για την τελείωση και την τελειοποίησή του, και στο αγώνα αυτό,συμμετέχει,και ο Ανθρωπος με την συμπεριφορά του.Αυτό πρέπει να είναι και το θέλημα Τού Θεού(όπως ο καθένας Τον αντιλαμβάνεται και Τον βιώνει),και αυτός πρέπει να είναι και ο ρόλος τού Ανθρώπου, και αυτού πρέπει να βρίσκεται η εξήγηση τής παρουσίας του.Αυτός είναι ο σκοπός τού Σύμπαντος.
Στο τεύχος Νοεμβρίου 2012 τού Περιοδικού Theosophy Ezine, όπως απόσπασμά του δημοσιεύεται σε μετάφραση στο τεύχος 288 (Απρι λίου - Μαίου 2011) τού Περιοδικού ΙΛΙΣΟΣ, γράφεται ότι, « σκοπός τής ζωής,είναι να γνωρίσει και ν΄αποκτήσει εμπειρία τού εαυτού της.Ετσι σκοπός τής ανθρώπινης ζωής είναι ν΄αντιληφθεί κανείς τις δυνατότητές και ν΄αποκτήσει εμπειρία τού κόσμου.Το ανθρώπινο πλάσμα προκειμένου να εκδηλώσει τις δυνατότητές του σε όλη τους την έκταση θα πρέπει να μεγαλώσει εν μέσω άλλων ανθρώπων…Η Θεοσοφία διδάσκει ότι, ζωή και συνείδηση ταυτίζονται …Ειρήνη και φώς».
…Ασφαλώς απάντηση στο « γιατί όλα αυτά» δεν δίδεται;Είναι αυτοσκοπός η ζωή;
Το μυστήριο παραμένει.Ο πέπλος τής Ισιδος δεν ανασύρεται.
ΑΝΘΡΩΠΙΝΕΣ ΔΙΑΣΤΑΣΕΙΣ ΣΕ ΣΧΕΣΗ ΜΕ ΤΟ ΣΥΜΠΑΝ.
Ο Ian Stewart στο ωραίο βιβλίο του για τους Μαγικούς αριθμούς στη φύση,γράφει πώς ένα από τα πιο σημαντικά σημεία στην ιστορία των μαθηματικών είναι η αναζήτηση της ενότητας μεταξύ γεγονότων της ανθρώπινης κλίμακας και της κοσμικής κλίμακας.
Εχει υποστηριχθεί λοιπόν πώς η ανθρώπινη κλίμακα φαίνεται να είναι πολύ κοντά ή μάλλον συμπίπτει με τον γεωμετρικό μέσο όρο τής αστρονομικής και τής ατομικής ή πυρηνικής κλίμακας (Ξανθόπουλος ό.π.σελ.102)
Παρατίθεται απόσπασμα από το σχετικό κείμενο: «Για τον χρόνο π.χ. 10-14 sec είναι ένας τυπικός χρόνος για τις πυρηνικές αντιδράσεις, ενώ ο μεγαλύτερος χρόνος,είναι η ηλικία τού Σύμπαντος,15χ109 χρόνια =5Χ1017 δευτερ.Ο γεωμετρικός τους μέσος όρος είναι 70 δευτερ. Σχεδόν δηλαδή 1 λεπτό,μια καλή μονάδα χρόνου,που εύκολα μπορεί να εκτιμήσει ο άνθρωπος.Κάπου τόσο π.χ.μπορούμε να κρατήσουμε την αναπνοή μας.Για την μάζα η βασική μονάδα κατασκευής τού μικροκόσμου,το πρωτόνιο ,έχει 2Χ10-24 γραμ.ενώ η βασική μονάδα κατασκευής τού μεγαλόκοσμου, έχει 1Μ=2Χ1033 γραμμ.Ο γεωμετρικός μέσος όρος είναι 6Χ104γραμμ.=60 κιλά,η τυπική ανθρώπινη μάζα.Για το μήκος ,οι διαστάσεις,τού ατομικού πυρήνα,10-13 εκατ.είναι καλή μονάδα,τού μικρόκοσμού, και το 1 έτος φωτός,ισούται περίπου,με 1018 εκατοστ.που είναι καί μονάδα για το σύμπαν,δίνοντας περίπου την απόσταση των αστέρων.Ο γεωμετρικός τους μέσος όρος,είναι 3 μέτρα,μια καλή πρώτη εκτίμηση,των γραμμικών διαστάσεων τού ανθρώπου.» Ο καθηγητής τού Πρίνστον Freeman Dyson έχει πεί: « Είναι σαν να ήξερε το Σύμπαν ότι ερχόμαστε»( «It is as if the Universe knew we were coming”.)
O Martin Rees,( ό.π.203)ξεκινώντας από την παρατήρηση ότι, ο καθένας μας περιέχει 1028 έως 1029 άτομα ,γράφει ότι, « η ανθρώπινη κλίμακα καταλαμβάνει κατά μία αριθμητική έννοια μια θέση περίπου στο μέσον μεταξύ ατόμων και γαλαξιών,για να συνεχίσει. « Στην πραγματικότητα δεν είναι συμπτωματικό το γεγονός,ότι, η φύση πετυχαίνει την μέγιστη πολυπλοκότητά της σ΄αυτή την ενδιάμεση κλίμακα:αν υπήρχε κάτι με μεγαλύτερο μέγεθος, σ΄ένα πλανήτη ικανό να φιλοξενεί τη ζωή,θα ήταν επιρρεπές στη διάρρηξη ή τη συντριβή λόγω τής βαρύτητας»
Η ΝΟΗΣΗ
Η ΝΟΗΣΗ –ΕΥΦΥΙΑ-ΣΤΗΝ ΑΒΙΑ ΚΑΙ ΕΜΒΙΑ ΥΛΗ
Νόηση και ευφυία είναι ικανότητες,που αφορούν πολλούς τομείς.
Ετσι διακρίνουμε:
Γλωσσικολεκτική είναι η ικανότητα να μαθαίνουμε γλώσσες, η ευχέρεια στη χρήση του γραπτού λόγου. Είναι ο τύπος νοημοσύνης που χαρακτηρίζει τους δικηγόρους, τους ρήτορες και τους ποιητές. Η ανάπτυξή της ξεκινάει από τον όγδοο μήνα της ζωής μας. Αργότερα και μέχρι τον 18ο μήνα μαθαίνουμε μια νέα λέξη κάθε τρεις μέρες, κατόπιν τριάντα λέξεις τη μέρα και περίπου 3.500 λέξεις το χρόνο μέχρι το τριακοστό έτος της ηλικίας μας.
Λογικομαθηματική είναι η ικανότητα να αναλύει κάποιος λογικά τα προβλήματα, να κάνει μαθηματικές πράξεις και να σκέφτεται τα γεγονότα με επιστημονικό τρόπο. Ιδιαίτερα προικισμένοι σ’ αυτό είναι οι μαθηματικοί και οι επιστήμονες. Στον εγκέφαλο υπάρχουν δύο περιοχές ειδικευμένες στα μαθηματικά. Η μία αισθάνεται τις ποσότητες μα οπτικοχωρικό τρόπο και μας βοηθά να υπολογίζουμε με το μάτι, ότι το τάδε κτίριο είναι ψηλότερο από το άλλο. Αυτός ο τύπος νοημοσύνης εντοπίζεται στον αριστερό και δεξιό βρεγματικό λοβό. Είναι σημαντική για τον έλεγχο των δακτύλων και την οπτικοχωρική αναπαράσταση της πραγματικότητας. Η άλλη περιοχή “διαβάζει” τους αριθμούς και τα σύμβολα με “γλωσσικό τρόπο”.
Μουσική είναι η ικανότητα αφομοίωσης και σύνθεσης των μουσικών μοντέλων. (μελωδία, ρυθμός κλπ). Πιο προικισμένοι είναι οι συνθέτες και οι μουσικοί, αλλά και οι λάτρεις της μουσικής ή όσοι απολαμβάνουν το ρυθμό και τη μουσικότητα τής γλώσσας. Είναι ο τύπος νοημοσύνης που αναπτύσσεται από πολύ νωρίς. Τα νεογέννητα ησυχάζουν και αποκοιμούνται πιο εύκολα με τη μουσική.
Σωματική ή κιναισθητική είναι η ικανότητα να χρησιμοποιεί κάποιος με ευχέρεια το σώμα ή κάποια μέλη του σώματός του. Οι χορευτές, οι ηθοποιοί και οι αθλητές είναι άριστοι σ’ αυτού τού είδους τη νοημοσύνη, όπως επίσης οι τεχνίτες, οι χειρούργοι κλπ. Η εξάσκηση είναι πρωταρχικό στοιχείο και γίνεται όχι μόνο όταν επαναλαμβάνουμε μια κίνηση αλλά και όταν βλέπουμε κάποιον άλλο να την κάνει.
Χωρική νοημοσύνη είναι εκείνη που μας βοηθάει να αναγνωρίζουμε να παρεμβαίνουμε και να προσανατολιζόμαστε στο χώρο. Είναι απαραίτητη στους ναυτικούς, στους πιλότους, στους γλύπτες, στους χειρουργούς, στους σκακιστές, στους καλλιτέχνες, στους αρχιτέκτονες. Είναι πιο αναπτυγμένη σε όσους έχουν καλή οπτική μνήμη και ικανότητα να θυμούνται τις διαστάσεις και τα σχήματα των αντικειμένων. Όπως απέδειξε μια μελέτη στους ταξιτζήδες τού Λονδίνου, κι αυτού τού είδους η νοημοσύνη στην οποία συμμετέχουν διάφορες περιοχές τού εγκεφάλου, μπορεί να βελτιωθεί, αφού ο εγκέφαλός τους μεταβάλλεται όσο καλύτερα μαθαίνουν τους δρόμους.
Ενδοπροσωπική :είναι η ικανότητα να καταλαβαίνουμε τον εαυτό μας, τις επιθυμίες, τους φόβους, τις διαθέσεις μας και να χρησιμοποιούμε αυτές τις πληροφορίες για να ρυθμίζουμε τη ζωή μας. Είναι ένα από τα πιο παραμελημένα ήδη νοημοσύνης, ενώ η ικανότητα να αποφασίζουμε σωστά ποιοι θέλουμε να είμαστε, ποιό επάγγελμα να διαλέξουμε, ποιον να παντρευτούμε, είναι καίριας σημασίας για τη ζωή μας.
Διαπροσωπική ή κοινωνική :είναι η ικανότητα να καταλαβαίνουμε τις προθέσεις ή τις επιθυμίες των άλλων και να συνεργαζόμαστε αποτελεσματικά μαζί τους. Οι πωλητές, οι εκπαιδευτικοί, οι πολιτικοί ηγέτες και οι ηθοποιοί χρειάζονται ιδιαίτερα αναπτυγμένη διαπροσωπική νοημοσύνη. Αυτή συνδέεται άμεσα με την ενδοπροσωπική γιατί μόνο γνωρίζοντας τον εαυτό μας και τα συναισθήματά μας μπορούμε να κατανοήσουμε τον κόσμο που μάς περιβάλλει.
Ο Παρμενίδης είχε υποστηρίξει μια ταύτιση ανάμεσα στην νόηση και την πραγματικότητα.Ελεγε. «Το νοείν ταυτόν εστιν και είναι» Δηλαδή αυτό που νοεί η νόηση, είναι αυτό που υπάρχει.Ο Wittgensein έλεγε. « Η λογική πληροί τον κόσμο….τα όρια του κόσμου είναι επίσης τα όρια της»
Από την άλλη πλευρά,ο Carl Sagan έγραφε(The Dragons of Eden) « Σε μένα δεν φαίνεται καθόλου εξευτελιστικό το να είναι η συνείδηση και η λογική αποτέλεσμα της απλής ύλης,που είναι αρκετά πολύπλοκα οργανωμένη .Απεναντίας αυτό αποτελεί ένα θριαμβευτικό φόρο τιμής,στην ευφυία τής ύλης και των νόμων τής φύσης»
Επιβεβαίωση ή απόρριψη των απόψεών αυτών, είναι δύσκολη μέχρι ανέφικτη.Εκτός άλλων ,με τις σημερινές απόψεις,είναι άκρως προβληματική η διάκριση μεταξύ ύλης και ενέργειας,άκρως προβλημα τικός ο ορισμός τού τι είναι ύλη.Μήπως ύλη και ενέργεια είναι εκφάν σεις,εξωτερικεύσεις μιάς και μόνον πραγματικότητας;
Κατά τον Hoyle(Τα δέκα πρόσωπα τού σύμπαντος σελ.176) το φαινόμενο τής νόησης είναι αποτέλεσμα τού επιθετικού ανταγωνισμού, (: θα λέγαμε γενικώτερα τού αγώνα για επιβίωση) και η ευφυία( η ανάπτυξη τής οποίας για μερικούς συνδέεται με την αλλαγή διατροφής τού άνθρώ που,από την καρποφρουτοφαγία στην κρεωφαγία -BBC-DVD-HUMAN INSTINCT) αναπόφευκτα φέρνει μέσα της το σπόρο τής καταστροφής.
Εχει γραφεί ότι,κάθε τι που υπάρχει μέσα στην σφαίρα τής συνείδησης γίνεται «ον»,«είναι»και «ύπαρξη».Για τον Παρμενίδη γράφουμε πιο πάνω.Προεκτείνοντας την παραδοχή αυτή,φθάνει κανείς στο ισοδύναμο,πώς κάθε τι που υπάρχει (το όν) περιέχει μέσα του και ένα είδος νοήσεως,ένα είδος αυτοσυνειδησίας.
Είναι ενδιαφέρον ότι, ταυτόσημες απόψεις έχουν εκφρασθεί και από άλλους και το σπουδαιότερο,ότι,έχουν σοβαρά ερείσματα,και στην παρα τήρηση και το πείραμα,έχουν δηλαδή, επιστημονικές βάσεις. Υποστη ρίζεται ειδικότερα, ότι, τα σωματίδια έχουν ένα είδος νοήσεως,που ανέρ χεται όσο προχωρούμε προς τα άτομα,τα μόρια τα κύτταρα, για να φθάσουμε στον εγκέφαλο που έχει μια τέλεια(;), νόηση.Το πείραμα των δύο σχισμών,μάς φέρει στην μνήμη,την άποψη για το σκεπτόμενο σωματίδιο(εδώ φωτόνιο),και ότι, στοιχειώδης ψυχισμός υπάρχει και στο μικρότερο τμήμα ,αυτού που αποκαλούμε ύλη.
Ετσι ο Βεγγαλέζος επιστήμονας σερ Τζαγκάντες Μπόζε, υποστηρίζει πώς οι συμπαντικοί φυσικοί νόμοι, κυβερνούν κάθε μορφή ύλης με τον ίδιο ακριβώς τρόπο.Με την βοήθεια μηχανημάτων που κατασκεύασε ο ίδιος (ισχυρίζεται ότι),απέδειξε πώς οι ανακλαστικές αντιδράσες φυτών,ζώων και μετάλλων κατευθύνονται από μια παγκόσμια ευαισθησία παρόλη την τελική τους διαφοροποίηση.Υπεστήριξε ότι ,και τα μέταλλα μπορούν να συνέλθουν από την κόπωση,ότι, διατηρούσαν ένα είδος μνήμης. (Ι.Ευαγγέλου ό.π.σελ. 202 επ.)
Κατά τον David Bohm,ο νούς και η ύλη είναι δύο έννοιες αλληλεξαρτώμενες, και συσχετισμένες,αλλά όχι,αναγκαστικώς συνδεό μενες κατά τρόπο αιτιατό.Είναι δύο ανεπτυγμένες προβολές μιάς ανώτερης πραγματικότητας που δεν είναι ούτε ύλη ούτε συνείδηση. (Κάπρα.¨ Η κρίσιμη ¨»κλπ. σελ.118)
Κατά τον Gregory Baseson(ό.π.363) ο νούς είναι χαρακτη ριστικό φαινόμενο των συστημάτων των ζωντανών οργανισμών,των κοινω νιών και των οικοσυστημάτων….ο νούς είναι αναπόφευκτη συνέπεια μιάς κάποιας πολυπλοκότητας που αρχίζει πολύ πριν φθάσουν οι οργανισμοί, στην ανάπτυξη εγκεφάλου και ανώτερου νευρικού συστή ματος.
Κατά τον Κάπρα(ό.π.) τόσο η ζωή όσο και ο νούς, είναι εκδηλώσεις συστηματικών ιδιοτήτων.
Φαίνεται για μερικούς, σαν να υπάρχει ένας συμπαντικός νόμος,για κάθε όν,για την ακρίβεια για κάθε τι που υπάρχει,ότι, υπάρχει ένα καλούπι συμπαντικής οργάνωσης και συμπεριφοράς,που εκδηλώνεται τουλάχιστον σ΄αυτό που αποκαλούμε έμβια ύλη.
Ως προς την προέλευση τής νοήσεως( λογικής-μαθηματικών): Ο Δαρβίνος φαίνεται κατά τον Κ.Κριμπά να θεωρούσε το ορθολογίζεσθαι ως ικανότητα προερχομένη εκ γενετής.Ο Jean-Pierre Changeux,(βλ.εν Κ.Κριμπά «Κοινωνοβιολογία» Κάτοπτρο,2007 σελ,176) υποστηρίζει μια αντιπλατωνική και εξελικτική ερμηνεία τής προέλευσης των μαθηματικών.Ετσι γι αυτόν, τα μαθηματικά και η λογική αποτελούν προιόντα τής εξελικτικής διαδικασίας,βασισμένης στη φυσική επιλογή,αποτελούν ικανότητες γενετικώς εγγεγραμμένες στον ανθρώπινο εγκέφαλο.
Αλλά ,όπως γράφει ο Κ.Κριμπάς « οι περισσότεροι μαθηματικοί είναι πλατωνικοί.Εχουν την αίσθηση ότι, ανακαλύπτουν κανονικότητες θεωρήματα κλπ.που προυπάρχουν δεν τα κατασκευάζουν……..για μερικούς τα μαθηματικά δεν είναι επινόηση ή κατασκευή αλλά έχουν αυτόνομη ύπαρξη…Το πρόβλημα των φυσικών κανονικοτήτων που εκφράζονται με μαθηματικές εξισώσεις,αποτελεί άλλο ένα έναυσμα που οδηγεί, στην θεώρηση ότι, οι μαθηματικές οντότητες έχουν μια υπόσταση ανεξάρτητη από τα υποκείμενα που τις κατανοούν.Εν τούτοις ακολουθώντας τους εξελικτικούς ψυχολόγους, θα μπορούσε κανείς να ισχυρισθεί ότι, η υιοθέτηση ενός λογικομαθηματικού συστήματος επετεύχθη ως μια επινόηση εξελικτική, επειδή δίνει τη δυνατότητα στα ανθρώπινα άτομα, να αυξάνουν την αρμοστικότητά τους, ερμηνεύοντας ορθά το περιβάλλον προς όφελός τους. Φαίνεται ότι,τα μωρά του ανθρώπου έχουν γεννηθεί γεωμέτρες, χωρίς να το έχουν διδαχτεί……Οι οπαδοί τής ύπαρξης μαθηματικών οντοτήτων ανεξάρτητα από τα υλικά και νοητικά θεωρούν αραγε ότι, και τα θεωρήματα της μη πληρότητας του Godel ανήκουν και αυτά σε αυτή την κατηγορία όπως θα πρέπει να ανήκουν και οι εναλλακτικές τής Ευκλείδειας γεωμετρίας;Αραγε την ίδια υπόσταση έχουν και οι θεωρούμενες μέχρι προ τινος και εκ των υστέρων αποδεδειγμένα λανθασμένες αποδείξεις θεωρημάτων…. ; »
Όπως διαβάζουμε στο ίδιο βιβλίο,οι Charles J.Lumsden και Edward L.Wilson δεν θεωρούν ότι,ο νούς είναι άγραφο πινάκιο,και ότι ,ο άνθρωπος δεν διαφέρει από τα άλλα πρωτεύοντα λόγω μιάς γενικής ικανότητας ανάπτυξης πολιτισμού ,γλώσσας κλπ.αλλά λόγω εξεδικευμέ νων γενετικών ικανοτήτων.
Αντιθέτως έχουν τα πράγματα κατά τον άγγλο φιλόσοφο Jhon Lock ο οποίος προάγει την εμπειρική ψυχολογία και αντιμάχεται την ύπαρξη των έμφυτων ιδεών.Σε αντίθεση με τη θέση περί έμφυτων ιδεών για τον Λοκ, η ψυχή αποτελεί tabula rasa. Συνεπώς, κάθε γνώση είναι επίκτητη, εκτός από ορισμένες εξαιρέσεις.Δεν θεωρεί έμφυτες ιδέες ούτε τους νόμους τής μη αντίφασης και τής ταυτότητας, καθώς γι΄αυτόν αν ήταν τέτοιες θα ήταν παρούσες στη συνείδηση κάθε ανθρώπου, όπως τα παιδιά ή τα καθυστερημένα άτομα. Γι αυτόν η φαντασία αδυνατεί να παράγει νέες απλές ιδέες, καθώς αυτές αποτελούν προιόντα τής εμπειρίας.
Η ΔΙΑΙΣΘΗΣΗ
Ο Schrodinger στο βιβλίο του «Η Φύση και οι Ελληνες» στέκεται με απορία μπρος στις νοητικές συλλήψεις των αρχαίων Ελλήνων που χωρίς κανένα πειραματικό υλικό,(αλλά ούτε και σχετικές παρατηρήσεις) διετύπωσαν παραδοχές που και σήμερα σε γενικές γραμμές εξακολουθούν να ισχύουν.Και συνεχίζει λέγοντας ότι, σχετικώς υπάρχουν δύο δυνατότητες.Η πρόκειται για σύλληψη καθαρά από τύχη,ή οι απόψεις αυτές οφείλονται και στηρίζονται σε μια σχετική a priori δομή ή τουλάχιστον στη σχετική φυσική προδιάθεση τής ανθρώπινης νόησης,και ότι, αν ισχύει το τελευταίο θα επρόκειτο για κάτι εξαιρετικώς σπουδαίο.
Αλλά για την αξία της διαίσθησης που οδηγεί στην διατύπωση ορθών επιστημονικών συλλήψεων,έχουν μιλήσει και αρκετοί φιλόσοφοι και φυσικοί. Ο Bergson πίστευε στην διαίσθηση (intuition) που προερχόμενη από βαθέα στρώματα συνιστά μιά νοητική συμπάθεια που σε μεταφέρει στο εσωτερικό τού αντικειμένου με το οποίο και σε ενώνει ,σε αντίθεση με τη λογική που τεμαχίζει. Ο Poincaré έλεγε ότι,με την διαίσθηση ανακαλύπτουμε,με την λογική αποδεικνύουμε.Οταν ο Louis de Broglie ρωτήθηκε εάν οι ανακαλύψεις οφείλονται σε συλλογισμούς απάντησε: «Ουδέποτε».Ο Einstein έλεγε ότι , στην ανακάλυψη των στοιχειωδών νόμων δεν οδηγεί η λογική αλλά η διαίσθηση.(« There is no logical way to the discovery of the elementary laws, there is only the way of intuition”) Ο Pascal έλεγε ότι,η λογική πρέπει να γνωρίζει ότι, υπάρχουν πράγματα πού την υπερβαίνουν,και ότι, συνιστά υπερβολή,τόσο αποκλείεις τη λογική όσο και και το μην δέχεσαι παρά μόνον τη λογική( -« Due exces,exclure la raison,n’ admettre que la raison »)
Η ΕΥΦΥΙΑ ΣΤΑ ΖΩΑ
Ο Αριστοτέλης έλεγε « Και ελάχιστα ζώα λογισμών και διάνοιαν έχουσιν»ο δε Πλούταρχος « Θηρίων φύσις,λόγου και συνέσεως ουκ έστιν άμοιρος»
Και σήμερα ως προς τα ζώα γίνεται δεκτό,ότι, υπάρχει ευφυία.Μια απόδειξη αυτού,είναι ότι,μερικά από αυτά χρησιμοποιούν εργαλεία, πράγμα πού μέχρι προ τινος θεωρούνταν αποκλειστικώς ανθρώπινο χαρακτηριστικό.
Μερικά παραδείγματα είναι εντυπωσιακά και αποκαλυπτικά.Ο Κόλα, ένας αρσενικός πεδινός γορίλλας, στην Δημοκρατία τού Κόνγκο,έμαθε να ελέγχει αν λειτουργεί,η ηλεκτρική περίφραξη τής προστατευόμενης δασικής περιοχής,όπου κατοικούσε, αγγίζοντας το σύρμα με ένα βλαστό.Ο βλαστός άγει αρκετή ποσότητα ρεύματος για να καταλάβει ο Κόλα αν, ο φράκτης είναι ενεργοποιημένος,αλλά πολύ μικρή για να τού προκαλέσει ηλεκτροπληξία !.
Το 2002 η Μπέτι,μια κουρούνα τής Νέας Καληδονίας έγινε πρώτο θέμα στο περιοδικό Science,επειδή είχε μάθει,να κατασκευάζει αγκίστρι,από κομμάτια σύρμα και να το χρησιμοποιεί ως εργαλείο για να ψαρεύει μέσα από ένα γυάλινο σωλήνα.Το γεγονός κατέπληξε τους επιστήμο νες, καθώς τέτοιου επιπέδου ικανότητα κατασκευής εργαλείων δεν είχε ποτέ παρατηρηθεί ούτε στους χιμπατζήδες.Το επίτευγμα τής Μπέτι, ήταν ακόμη εκπληκτικότερο,γιατί κατεσκεύαζε αγκίστρια,από εύκαμπτο χαλύβδινο σύρμα,που δεν υπήρχε στο φυσικό της περιβάλλον.Ο τρόπος κατασκευής τού αγκίστριου,ήταν ακόμη πιο εντυπωσιακός.Οι κουρούνες δεν έχουν χέρια,αντιτάξιμα δάκτυλα και αντίχειρες.Για να φκιάξει η Μπέτι το αγκίστρι,σφήνωνε πρώτα τη μια άκρη τού σύρματος, στην κολλητι κή ταινία που ήταν τυλιγμένη γύρω από την βάση τού σωλήνα,κι΄έπειτα τραβούσε με το ράμφος της, την άλλη άκρη,δίνοντας της το σχήμα ορθής γωνίας.Η Μπέττι δεν είχε υποστεί καμία σχετική εκπαίδευση, ούτε είχε ποτέ παρατηρήσει άλλες κουρούνες, να κάνουν κάτι τέτοιο,(πράγμα ασφαλώς που και αν συνέβαινε απλώς θα οδηγούσε στο συμπέρασμα ότι, δεν επρόκειτο για μεμονωμένη περίπτωση). Μιά μελέτη που δημοσιεύθηκε το 2009 στο περιοδικό Current Biology,αποκαλύπτει ένα είδος κορακιού, πού ρίχνει πέτρες τού κατάλληλου μεγέθους σ’ένα δοχείο με νερό,ώστε να ανέθει η στάθμη του και να μπορέσει έτσι το κοράκι να συλλάβει ένα σκουλήκι που επιπλέει στην επιφάνειά του. ( ομάδα τού Clayton). Και τέλος τον προηγούμενο χρόνο,η Lucy Cheke ανέφερε παρόμοια πειράματα με καρακάξες.
Ακόμη παραπέρα.
Οι κουρούνες στην άγρια φύση, εμφανίζουν πολλές φορές καταπληκτικές ικανότητες.Τεμαχίζουν φύλλα ενός φυτού, και σχηματίζουν έτσι πριωνιτές ακίδες, για να σουβλίσουν κάμπιες.
Την ευφυία τής κουρούνας πρέπει να είχε παρατηρήσει ο Αίσωπος που την εξύμνησε παραθέτοντας την περίπτωση,τής διψασμένης κουρούνας με το μισογεμισμένο με νερό δοχείο.Η κουρούνα καθώς δεν μπορούσε μέσα από το στενό λαιμό τού δοχείου νά φθάσει,με το ράμφος της την επιφάνεια τού νερού,άρχισε να ρίχνει μέσα στο δοχείο μικρές πέτρες,ώστε να ανέλθει η στάθμη του! .
Μια νέα μελέτη δείχνει ότι, τόσο τα μικρά παιδιά όσο και τα μέλη τής οικογένειας τής κουρούνας είναι ικανά στο να λύσουν ένα τέτοιο πρόβλημα, αλλά τα παιδιά εμφανίζονται να το μαθαίνουν με διαφορετι κό τρόπο από τα πουλιά.Πρόσφατες μελέτες υπό την καθοδήγηση τού Nicola Clayton στο University of Cambridge απέδειξαν ότι,μέλη τής οικογένειας τής κουρούνας έχουν γνωστικές ικανότητες. Μπορούν,όπως προκύπτει και από το προπαρατεθέν παράδειγμα, να κατασκευάζουν και να χρησιμοποιούν εργαλεία, να σχεδιάζουν το μέλλον και ίσως να καταλαβαίνουν τις σκέψεις άλλων πτηνών.( το τελευταίο αμφισβητείται από αρκετούς).
Διάβασα την 28-12-2015 στο διαδίκτυο ότι, οι επιστήμονες δρ. Jolyon Troscianko, τού Πανεπιστημίου τού Exeter, και Δρ. Christian Rutz,τού Πανεπιστημίου τού St Andrews, βιντεοσκόπησαν κουρούνες να κατασκευάζουν εργαλεία με τα οποία συλλαμβάνουν έντομα. Η σχετική ανακοίνωση δημοσιεύθηκε την 23-12-2015 στην Royal Society's journal Biology Letters .
Στην προσπάθειά τους να εξηγήσουν την ευφυιά των πτηνών αυτών επιστήμονες τονίζουν τον μεγάλο εγκέφαλο,σε σχέση με το βάρος τους που έχουν τα πτηνά αυτά,και το ότι, οι νευρώνες μεταβάλλονται κατά τη διάρκεια τής εκμάθησης.
(Περισσότερα στο Παράρτημα υπό « Βιντεοσκόπησαν κουρούνες να κατασκευάζουν εργαλεία.» )
Σε ηλικία 29 ετών,πέθανε ένας χιμπατζής-διάνοια,η Πάνζι.Οπως δημοσιεύθηκε στην “American Journal of Primatology” τού Ιανουαρίου 2014,ο χιμπατζής αυτός ,αποδείχτηκε νοητικώς ικανότερος από παιδιά 3 έως 12 ετών,αλλά και από ορισμένους ενήλικες. Σε μια αναμέτρηση σ’ ένα ειδικώς σχεδιασμένο παιχνίδι «λαβύρινθο»,επέλεγε συχνότερα από τους άλλους ,την συντομότερη διαδρομή.
Ενδιαφέρουσες σκέψεις για τη νόηση στο χώρο των ζώων,αναφέρονται από τον Ι.Ευαγγέλου( ό.π.« Μονισμός» ).Ο συγγραφέας αφετηριάζεται από την παραδοχή,ότι, μια εσωτερική νοητική δύναμη,που αποβλέπει σ΄ένα σκοπό(:εντελέχεια) φαίνεται ότι ρυθμίζει την ανάπτυξη και συμπεριφορά όλων των έμβιων όντων και ότι, στα ζώα ένστικτο,είναι λογικές λειτουργίες , πληροφορίες που έχουν αποτυπωθεί στον γενετικό τους κώδικα,διαμέσου χιλιετηρίδων όπως αντίστοιχα και στον άνθρωπο,ένα μέρος απ’ αυτό,που ονομάζουμε λογική είναι λειτουργίες ενστικτώδεις.Στη συνέχεια παραθέτει εντυπω σιακές περιπτώσεις ,από τις οποίες σταχυολογούμε μερικές.
Παραθέτουμε αυτούσια αποσπάσματα,
Χαρακτηριστικά είναι τα πειράματα απόκτησης ιδιοτήτων με κανιβαλιστική μέθοδο σε σκουλήκια. Οι ερευνητές άφησαν εκατό σκουλήκια στην είσοδο ενός κατασκευασμένου λαβύρινθου, που στο τέρμα του υπήρχε τροφή. Από τα εκατό, μόνο πέντε φτάσανε τυχαία στο χώρο τροφής. Αυτά τα πέντε τεμάχισαν οι ερευνητές και τα ανάμιξαν με τροφή, που ταΐσανε άλλα εκατό νέα σκουλήκια,τα οποία άφησαν στο λαβύρινθο. Αυτή τη φορά όμως, από τα εκατό φτάσανε στην τροφή δέκα. Και πάλι αυτά τα δέκα τα τεμάχισαν και τα ανάμιξαν με τροφή που δώσανε σε άλλα νέα, εκατό, τα οποία ξανάφησαν στο λαβύρινθο. Κι αυτή τή φορά ο αριθμός των σκου¬ληκιών που βρήκανε την τροφή αυξήθηκε. Τα επαναληπτικά πειράματα έδειξαν μια επιτυχία μετάδοσης και αφομοίωσης τής πληροφορίας, για το χώρο τής τροφής μέχρι 45%. Σε άλλο πείραμα οι ερευνητές αφού πετύχαιναν να κάνουν ν' αντιδρούν στο φώς μια ομάδα μικροσκοπικά σκουλήκια planaria τα πολτοποιούσαν και μ' αυτά έτρεφαν άλλα planaria τα οποία —μ' αυτόν τον τρόπο αποχτούσαν μεγαλύτερη (από τη φυσική τους αντίδραση στο φώς.
Το βόδι ξέρει να διαλέγει τα χόρτα τής τροφής του.Τρώεi 276 είδη ωφέλιμων χόρτων και απορρίπτει 218 είδη δηλητηριωδών.
Ο αρουραίος συγκεντρώνει στην υπόγεια φωλιά του κόκκους σταριού για το χειμώνα, αφού πρώτα τους δαγκώσει στο σημείο τού φύτρου, ώστε να μη φυτρώσουν στη γη. Το ίδιο κάνουν κα¬ι τά μυρμήγκια.
Ο δρυοκολάπτης φτιάχνει τη φωλιά του μέσα στον κορμό τού δέντρου. Αλλά για να μην την ανακαλύψουν οι εχθροί του, απομα κρύνει σε απόσταση τα ροκανίδια που βγάζει απ' τον κορμό.
Το χταπόδι παίρνει κάθε φορά το χρώμα τού βράχου όταν, κάθεται για να μην το ανακαλύπτουν οι εχθροί του. Το ίδιο κάνει κι ο χαμαιλέων, αλλά κι ένα πλήθος ψαριών, ερπετών και εντό¬μων (προστατευτικός, προσαρμοστικός - χρωματικός – μιμητισμός προς το περιβάλλον).Ειδικώς για το χταπόδι,έχει γραφεί ότι,θεωρείται το πρώτο νοήμον όν στον πλανήτη.Σύμφωνα με δημοσίευμα τής 14-8-2015 στο διαδίκτυο,για πρώτη φορά οι επιστήμονες αποκωδικοποίησαν το πλήρες γονιδίωμα τού χταποδιού, ρίχνοντας φως στα γενετικά μυστικά ενός από τα πιο έξυπνα και περίεργα ζώα τής Γης, το οποίο έχει κάτι ...εξωγήινο.Η ανάγνωση τού DNA αποκαλύπτει ότι, το χταπόδι έχει περίπου 10.000 περισσότερα γονίδια από τον άνθρωπο (33.000 έναντι 23.000), ενώ εμφανίζει σημαντικές γενετικές διαφορές με τα κεφαλόποδα και τα άλλα συγγενικά ασπόνδυλα, σε σχέση με τα οποία διαθέτει γονιδίωμα έως έξι φορές μεγαλύτερο. Οι ερευνητές από τις ΗΠΑ, τη Γερμανία και την Ιαπωνία, με επικεφαλής τον καθηγητή βιολογίας Ντάνιελ Ρόκσαρ τού Πανεπιστημίου τής Καλιφόρνια-Μπέρκλεϊ, που έκαναν τη σχετική δημοσίευση στο περιοδικό "Nature", χρειάστηκαν αρκετά χρόνια για να ολοκληρώσουν το δύσκολο έργο τους.Το χταπόδι έχει μια μακρά εξελικτική ιστορία 400 εκατομμυρίων ετών (εμφανίστηκαν περίπου 230 εκατ. χρόνια πριν από τα θηλαστικά), πράγμα που αντανακλάται στο περίπλοκο γονιδίωμά του. Οι επιστή μονες ανακάλυψαν εκατοντάδες πρωτότυπα γονίδια, τα οποία δεν έχουν αντίστοιχο σε άλλα ζώα.Μεταξύ άλλων, το χταπόδι έχει τρεις καρδιές, διαθέτει μεγάλα μάτια-κάμερες και έξυπνα πλοκάμια γεμάτα νευρωνικά κύτταρα (σαν μίνι-εγκεφάλους), ενώ είναι ικανό να αναγεννά τα άκρα του, όταν αυτά κοπούν.Μπορεί ακόμη να αλλάζει χρώμα και εμφάνιση κατά βούληση, προσαρμοζόμενο στο περιβάλλον του, μια ικανότητα καμουφλάζ που έχει εμπνεύσει πολλές σύγχρονες τεχνολογίες, όπως τα μαλακά και εύκαμπτα ρομπότ. Οι «μεταμφιέσεις» αυτές γίνονται δυνατές χάρη και στην εντυπωσιακή νοημοσύνη του, η πηγή τής οποίας θα πρέπει επίσης να αναζητηθεί στο μοναδικό DNA του.«Ήσαν τα πρώτα νοήμονα όντα στον πλανήτη μας», δήλωσε ο νομπελίστας ερευνητής Σίντνεϊ Μπρένερ, ο οποίος είχε την πρωτοβουλία για την ανάγνωση τού DNA του. Για «ένα επίπεδο νευρωνικής πολυπλοκότητας μοναδικό στα ασπόνδυλα», έκανε λόγο και ο Ρόκσαρ.Το χταπόδι θεωρείται τόσο έξυπνο, που στη Βρετανία ο νόμος το προστατεύει από τα επιστημονικά πειράματα. Προς το παρόν, οι επιστήμονες παραδέχονται ότι, απέχουν πολύ από το να καταλα βαίνουν τι κάνει κάθε ξεχωριστό γονίδιο τού χταποδιού μόνο του ή σε συνδυασμό με τα υπόλοιπα.
Ο ποντικός που κυνηγάει στην ακρογιαλιά μύδια, ρίχνει πρώτα μια πέτρα, μέσα στο ανοιχτό μύδι ώστε να μην μπορέσει να κλείσει, για να το καταβροχθίσει ανενόχλητος.
Ο πίθηκος που θέλει να φάει μυρμήγκια, κόβει μια βέργα και τη σαλιώνει και τη χώνει μέσα στη μυρμηγκοφωλιά. Όταν τη βγάλει, πολλά μυρμήγκια είναι κολλημένα πάνω της. Τα τρώει κι, επαναλαμβάνει το τέχνασμα. Επίσης, οι πίθηκοι χρησιμοποιούν διάφορα φύλλα για να πίνουν νερό τρεχούμενο και στάσιμο.
Η θαλάσσια ενυβρίδα για να ξεκολλήσει απ' το βυθό το μύδι ή το στρείδι που θα φάει, χρησιμοποιεί σαν εργαλείο μια πέτρα.Υστερα τοποθετεί αυτή την πέτρα στο στήθος της (ενώ πλέει ανάσκελα) και σπάζει το κέλυφος απ' το οστρακάδερμο.
Οι μεταναστευτικές χήνες, επειδή φοβούνται τους αετούς όταν πρόκειται να περάσουν από λημέρια αετών, κρατούν στο στόμα τους ένα λιθαράκι για να μην μπορούν να ξεφωνίζουν και γίνουν αντιληπτές, ιδίως τη νύχτα.
Όλα αυτά,και πολλά έχουν οδηγήσει σε μια προσπάθεια αναζήτησης μιάς εξήγησης τού φαινομένου, τής «εξυπνης» συμπερι φοράς. Μια σκέψη, είναι ότι, πρόκειται για έναν ευφυή σχεδιασμό,μια άλλη ότι, ένα μέρος του νού,βρίσκεται σε επικοινωνία με όλα τα πράγματα τού περιβάλλοντος ανεξάρτητα από σχήμα,χώρο.Ο βιολόγος Λύαλλα Ουάτσον λέγει σχετικώς:«Είμαστε όλοι …βγαλμένοι από τον ίδιο δοκιμαστικό σωλήνα ..αυτό είναι το μυστικό τής φύσης….Σημαίνει ότι, υπάρχει μια συνεχής επικοινωνία. Όχι μόνον ανάμεσα στα ζωντανά πλάσματα και το περιβάλλον,αλλά ανάμεσα σ’όλα τα πλάσματα πού ζούν σ΄αυτό το περιβάλλον…..»
Τους επιστήμονες έχει επίσης απασχολήσει,το αποκαλού μενο φαινόμενο ύπαρξης νοήσεως,στις συλλογικές κινήσεις των ζώων.Οπως έχει γραφεί,δεν είναι πάντοτε αναγκαία η ύπαρξη ενός οδηγού,ενός αρχηγού,για να οδηγηθεί,για να πορευθεί μια ομάδα ζώων. Ενα πλήθος μπορεί να ενεργήσει χωρίς ηγέτη και χωρίς διαταγές σχεδόν σαν να επρόκειτο για έναν μόνο άνθρωπο Η φύση παρουσιάζει τέτοια παραδείγματα. Ετσι οι σαρδέλλες ενώ κολυμπούν όλες προς την ιδία κατεύθυνση, αιφνιδίως όλες μαζύ,αλλάζουν κατεύθυνση,για ν΄αποφύ γουν ένα θηρευτή.Ανάλογη συμπεριφορά παρατηρείται σε μικρότερη κλίμακα, και με τα βακτήρια που σχηματίζουν αποικίες,και συμπερι φέρονται συλλογικώς,ακόμη και στο κύτταρο όπου παρατηρείται για τρομερή αυτοοργάνωση.Ολες αυτές οι συμπεριφορές,δεν είναι πλήρως κατανοητές.Αν κανείς αποκλείσει τις « αυθαίρετες» ερμηνείες για σχεδόν ακαριαίες τηλεπαθητικές επικοινωνίες, καθώς και ορισμένες σκέψεις τού Arthur Koestler,που παρατίθενται πιο πάνω,δεν μπορεί να υποστηρίξει μια απάντηση, που είναι πειστική από την κοινή λογική και την καθιερωμένη επιστήμη.Σημειώνεται πάντως,ότι, τώρα,που γράφονται οι γραμμές αυτές,(Δεκέμβριος 2013) μια ομάδα,γάλλων απεφάσισε να ασχοληθεί συστηματικώς με το θέμα για την κατανόηση των συλλοικών αυτών κινήσεων.« Μόλις ένας φυσικός παρατηρεί εάν τέτοιο φαινόμενο επανα λαμβανόμενο,σε διαφορετικές κλίμακες η περιέργειά του κεντρίζεται»,δηλώνει ο Denis Bartolo, καθηγητής στο l'Ecole normale supérieure τής Lyon και υπεύθυνος των εργασιών που έχουν δημοσιευθεί στο περιοδικό Nature, την 7 Νοεμβρίου 2013,πού μαζύ με συναδέλφους του,ενεργοποίησε το ενδιαφέρον τής επιστημονικής κοινότητας για το μυστήριο αυτό τής φύσεως.
Ο Jared Diamond(ο.π.201) γράφει ότι, τα μόνα ζώα που έχουν αξιόλογη νοημοσύνη,και μηχανική επιδεξιότητα είναι οι κοινοί και οι πυγμαίοι χιμπατζήδες.
Μυρμήγκια που ζούν στα τροπικά δάση τής βόρειας και νότιας Αμερικής,αποδεικνύουν ότι, έχουν αυξημένη ευφυία.Συλλέγουν φύλλα ,τα μεταφέρουν στη φωληά τους,τα κόβουν σε μικρά κομμάτια,τα στοιβάζουν κι΄ετσι έχουνένα λίπασμα,πάνω στο οποίο φυτρώνει ένας μήκυτας που συνιστά την βασική τροφή τους.Γι΄αυτό κι έχουν χαρακτηρισθεί οι πρώτοι γεωργοί τού πλανήτη μας.
Στο διαδίκτυο, αναρτήθηκε την 7 Ιανουαρίου 2016, η είδηση ότι πριν από λίγους μήνες σύμφωνα με ανακοίνωση που δημοσιεύθηκε(: Cell Press journal Current Biology ) επιστήμονες διεπίστωσαν ότι, θαλάσσια είδη,που ζουν σ’ ένα αρκτικό fjord εξακολουθούν να δραστηριοποιούνται και κατά την διάρκεια των σκοτεινών χειμερινών μηνών παρά την πλήρη απουσία ηλιακού φωτός καθοδηγούμενα από το φώς της σελήνης.
(Περισσότερα στο παράρτημα υπό « Ζώα καθοδηγούνται από το φώς τής σελήνης»)
Η ΕΥΦΥΙΑ ΣΤΑ ΦΥΤΑ
Ο Cleve Backster ,έδειξε πώς τα φυτά,έχουν μνήμη, και αισθήματα. Ο Δρ Μαρσέλ Βόγκελ,έδειξε πώς τα φυτά μπορούν να διαβάσουν την σκέψη τού ανθρώπου που θέλει να τα βλάψει.Οι καθηγητές Gordon Orians και David Rowds απέδειξαν ότι, τα φυτά επικοινωνούν μεταξύ τους.Ειδοποιούν, τα γύρω δέντρα, για τις τυχόν επιθέσεις που δέχονται από έντομα και σκουλήκια.Τα σήματα αυτά κινδύνου συνίστανται σε εκπομπές φερομονών, ουσιών δηλαδή που πολλές φορές εκκρίνουν τα ζώα και επιδρούν σε άλλα ζώα τού αυτού είδους.Οι αποδέκτες των μηνυμάτων αυτών αμυνόμενοι, μεταβάλλουν την χημική σύσταση των φύλλων τους,τα κάνουν λιγώτερο γευστικά.Οι μεταβολές αυτές διαπιστώθηκαν επί τόπου. (Ι.Ευαγγέλου σελ.216 επ.)
Υποστηρίζεται επίσης ότι, τα φυτά έχουν αυτό που λέγεται αγάπη. Ετσι λ.χ.βλέπουμε ότι, αν κανείς φυτέψει τρείς-τέσσερες καταβολάδες στην σειρά, και στην συνέχεια κόψει το μητρικό φυτό,τα νέα φυτά δεν θα αναπτυχθούν εξίσου καλά,σαν το μητρικό φυτό, που υπάρχει για να τους προσφέρει την ακτινοβολία του.Τα φυτά επίσης επηρεάζονται από την μουσική,και έχουν νοητική πρόοδο και προσαρμογή.(Περισσότερα στον Ι.Ευαγγέλου ό.π.,σελ.218 επ.)
‘ Για τα φυτά,υπάρχει ένα πολύ ωραίο βιβλίο,που συνέγραψαν οι Peter Tompkins και Christopher Bird (« Η μυστική ζωή των φυτών» Χατzηνικολής 1976-The secret life of plants).Αναφέρεται σ΄αυτό,ότι, έχει πειραματικώς διαπιστωθεί,ότι, τα φυτά έχουν εκτός άλλων,διανόηση, αισθήματα, μνήμη ,παρ-αίσθηση αντίληψη, (ικανότητα να να προβλέπουν τις προθέσεις των ανθρώπων και ακόμη περισσότερο να ξεχωρίζουν τις πραγματικές προθέσεις από τις προσποιητές) ευαισθησία στον προσανατολισμό,στις ακτίνες Χ και στις υψηλές συχνότητες τής τηλεόρα σης, εφευριτικότητα στην κατάστρωση κατασκευών ανώτερη από των ανθρώπων-μηχανικών, ικανότητα να προβλέπουν κυκλώνες, καταιγί δες,λαίλαπες σεισμούς και εκρήξεις ηφαιστείων,ικανότητα να επικοινωνούν μεταξύ τους, και να ξεχωρίζουν ήχους,που δεν συλλαμβάνει ο άνθρωπος.
Ο Ραούλ Φρανσέ,βιεννέζος βιολόγος διετύπωσε εκτός άλλων, την άποψη,ότι, η επίγνωση των φυτών θα μπορούσε να πηγάζει από τον υπερ-υλικό κόσμο των κοσμικών όντων ,των ντέβα.Εχει γραφεί πώς τα φυτά είναι οι παράνυμφοι στο γάμο τής φυσικής με την μεταφυσική!
ΠΟΙΑ ΕΙΝΑΙ Η ΠΗΓΗ ΤΟΥ ΝΟΥ ΚΑΤΑ ΤΗΝ ΜΠΑΒΑΤΣΚΥ
Η Ε. Π. Μπλαβάτσκυ μας λέει ότι, το Μάχατ ή Παγκόσμιος Νους είναι η πηγή τού Μάνας, τού ανθρώπινου νου. Στη Μυστική Δοξασία το διατυπώνει ως εξής:
«Η Κοσμική Ιδεοπλασία εστιαζόμενη σε μια αρχή ή ουπάντχι (βάση), καταλήγει να είναι η συνειδητότητα τού ατομικού Εγώ. Η εκδήλωσή της ποικίλλει σύμφωνα με τον βαθμό τού φορέα, δηλαδή μέσω εκείνου που, γνωστό ως Μάνας, ξεπηδάει σαν Νοητική Συνειδητό τητα…»(Μ. Δ. Ι, 329)
Το πρώτο πράγμα που πρέπει να πούμε είναι ότι, ο εγκέφαλος δεν ταυτίζεται με τον νου. Ο εγκέφαλος είναι ένα φυσικό όργανο που χρησιμοποιείται από τον νου για να επικοινωνεί και να λειτουργεί σε αυτό το επίπεδο ύλης. Πειράματα υπνωτισμού καθώς και αυτό που καταλαβαίνουμε ότι, συμβαίνει όταν ονειρευόμαστε, έχουν αποδείξει ότι, όταν ο εγκέφαλος κοιμάται ή δεν λειτουργεί για κάποιον άλλο λόγο, ο νους είναι συνεχώς ενεργός και συνειδητός, δεχόμενος εντυπώσεις στις οποίες αντιδρά. Η συνειδητότητα που έχει έδρα στον νου είναι η βάση τού αισθήματος τής ταυτότητάς μας από ένα επίπεδο σε άλλο και σε όλες τις κυκλικές μεταβολές τής εξέλιξής μας. Μιλώντας για τον νου (ή Μάνας) λέει η Ε. Π. Μπλαβάτσκυ («Κλειδί», σ.136 υποσημ.)
«Το Μάνας, λοιπόν, είναι το πραγματικό μετενσαρκωμένο και μόνιμο Πνευματικό Εγώ, η ΑΤΟΜΙΚΟΤΗΤΑ, και οι ποικίλες και αμέτρητες προσωπικότητές μας δεν είναι παρά οι εξωτερικές του μάσκες».
Και στη σ. 100 λέει: «Υπάρχει μόνον ένας πραγματικός άνθρωπος διαμέσου τού κύκλου τής ζωής, αθάνατος στην ουσία αν όχι στη μορφή, και αυτός είναι το Μάνας, ο νοήμων άνθρωπος ή η ενσαρκωμένη συνειδητότητα.»
Το Μάνας είναι ο κρίκος ανάμεσα στην πνευματική πτυχή τού ανθρώπου και την προσωπική ή κατώτερη πτυχή, που τον διευκολύνει όχι μόνο να μαθαίνει από τις εμπειρίες του στον κόσμο τής ύλης αλλά και να προωθεί την εξέλιξη όλων των ζωών που συνθέτουν τις μορφές με τις οποίες έρχεται σε επαφή και τις οποίες χρησιμοποιεί για αυτή την εμπειρία.
Ο νους είναι ταυτόχρονα δύναμη, αρχή, ιδιότητα αλλά και τα αποτελέσματά τους. Ως δύναμη, είναι πανταχού παρών, γιατί είναι η δύναμη που ενεργεί πίσω από κάθε εκδήλωση. Ως αρχή, είναι η βάση κάθε δημιουργίας, διατήρησης, καταστροφής ή ανανέωσης. Οιαδήποτε δράση συντελούμενη στο σύμπαν είναι έργο κάποιου νου. Ως ιδιότητα, ο Νους, αποκτάται από κάθε ον μέσω εμπειρίας και, υπό αυτή την έννοια, είναι εξέλιξη. Πρακτικά, ο Νους αντιπροσωπεύει τον χαρακτήρα και τις ροπές που έχει αναπτύξει μέχρι στιγμής κάθε ον, την ικανότητά του να δίνει και να δέχεται εντυπώσεις, δηλαδή να δρα εσωτερικά και εξωτερικά. Ο υφιστάμενος νους του είναι ο καρπός του συνόλου τού προηγούμενου Κάρμα. Είναι η ιδιότητα μέσω τής οποίας δημιουργεί και αποθηκεύει πρόσθετο Κάρμα στη νοητική παρακαταθήκη. Είναι η υποκειμενική ή αόρατη και αιτιώδης όψη τού Κάρμα. Είναι το ίδιο το Κάρμα ως δύναμη ενέργειας, έμφυτη σε κάθε ον όπως και σε όλη τη Φύση.
Στο άρθρο του «Σύνθεση της Απόκρυφης Επιστήμης» προσθέτει ο κ. Τζατζ:
«… το Μανασικό ή νοητικό στοιχείο, με τις συμπαντικές και απεριόριστες δυνατότητές του, δεν είναι απλώς το αναπτυγμένο ζωικό «ένστικτο». Ο νους είναι η λανθάνουσα ή ενεργή δυνατότητα του Κοσμικού Ιδεατού, ουσία κάθε μορφής, βάση κάθε νόμου, δύναμη δράσης κάθε αρχής στο σύμπαν. Η ανθρώπινη σκέψη είναι η αντανάκλαση ή αναπαραγωγή αυτών των μορφών, των νόμων και των αρχών στον χώρο της ανθρώπινης συνειδητότητας.»
Στη Μυστική Δοξασία ΙΙ, 81,διαβάζουμε:
«Ανάμεσα στον άνθρωπο και το ζώο – των οποίων οι Μονάδες (ή Τζιβά) είναι βασικά ταυτόσημες – υπάρχει μια αδιαπέραστη άβυσσος Νοητικότητας και Αυτό-συνειδητότητας. Τί είναι ο ανθρώπινος νους στην ανώτερη όψη του, από πού προέρχεται, αν δεν είναι ένα τμήμα τής ουσίας – και σε μερικές σπάνιες περιπτώσεις η ίδια η ουσία – ενός ανώτερου Όντος, ενός όντος από κάποιο ανώτερο και θείο πεδίο; Είναι δυνατόν ο άνθρωπος – ένας θεός με ζωική μορφή – να είναι το προϊόν τής Υλικής Φύσης με την εξέλιξη μόνο; Όπως είναι το ζώο, το οποίο διαφέρει από τον άνθρωπο στο εξωτερικό σχήμα αλλά καθόλου στα υλικά τής υλικής υφής του και εμψυχώνεται από την ίδια – αν και ανεξέλικτη – Μονάδα, δεδομένου ότι, οι διανοητικές δυνατότητες αυτών των δύο διαφέρουν όσο ο Ήλιος από μια πυγολαμπίδα; Και τί είναι αυτό που δημιουργεί μια τέτοια διαφορά, αν όχι το ότι, ο άνθρωπος είναι ένα ζώο συν ένα ζώντα θεό μέσα στο φυσικό του κέλυφος;»
ΓΛΩΣΣΑ ΚΑΙ ΝΟΗΣΗ
ΓΝΩΣΕΙΣ ΚΑΙ ΟΡΓΑΝΙΚΕΣ ΜΕΤΑΒΟΛΕΣ
Η ΔΥΝΑΜΗ ΤΗΣ ΣΚΕΨΗΣ ΜΕ ΔΥΝΑΤΟΤΗΤΕΣ ΕΠΙΔΡΑΣΗΣ ΕΠΙ ΤΗΣ ΥΛΗΣ .
ΓΛΩΣΣΙΚΗ ΙΚΑΝΟΤΗΤΑ ΚΑΙ ΕΓΚΕΦΑΛΟΣ
1.α.Ο Μπαμπινιώτης αναφερόμενος στη γλώσσα,λέγει,ότι, γίνεται αλλητροφοδότηση ,δηλαδή ότι, σκέπτομαι μεν μέσα από τα όρια που μού ορίζει η γλώσσα μου,(δηλαδή η γλώσσα μου επηρεάζει την σκέψη μου) αλλά δεν είμαι δούλος τής γλώσσας.Με τη γλώσσα είμαστε μεν δεσμευμένοι,(γιατί η γλώσσα είναι ένας καίριος θεσμικός και διανοητικός παράγοντας),αλλά είμαστε και ελεύθεροι, μέσα από τη γλώσσα (γιατί μπορούμε να εκφράσουμε γλωσσικά ό,τι συλλαμβάνουμε καθαρά με το νού μας) Πρόκειται δηλαδή για μια φαινομενική αντινο μία, από την σύζευξη δύο διαφορετικών λειτουργιών, τής νόησης και τής έκφρασης.Πάντως όπως σημειώνει ο ίδιος υπάρχει η άποψη που έχει διατυπωθεί από παληά,ότι, η δημιουργημένη γλώσσα ,η φυσική ή εθνική κάθε λαού,είναι αυτή που τον οδηγεί, στον τρόπο σκέψης και τής σύλληψης τού κόσμου.( Δ.Νανόπουλος-Γ.Μπαμπινιώτης « Από την κοσμογονία στην γλωσσολογία» Καστανιώτης 2010)
β.Το να μιλάς για τη γλώσσα μεμονωμένα χώρια από τη σχέση της με τον νου τού ανθρώπου και με τον κόσμο μας, αδικεί κατάφωρα τη γλώσσα, που δεν νοείται παρά μόνο μέσα στο τρίπτυχο: κόσμος - νους- γλώσσα. Τα όντα που συνθέτουν τον κόσμο μας, συγκεκριμένα και αφηρημένα, υπάρχουν για μάς ως έννοιες, έτσι δηλαδή όπως τα συλλαμβάνει, τα οργανώνει και τα ταξινομεί ο νους μας με τα δεδομένα των αισθήσεων. Με τη σειρά τους οι έννοιες, στην προσπάθεια τού ανθρώπου να κοινωνήσει τις σκέψεις του, να πάρει και να δώσει πληροφορίες, γίνονται σημασίες, μπαίνουν δηλαδή σε έναν συμβατικό κώδικα επικοινωνίας που είναι η γλώσσα, κάθε φυσική ομιλούμενη γλώσσα. Για να δηλωθούν μάλιστα οι σημασίες («τα σημαινόμενα» των Στωικών) «ντύνονται» με φθόγγους («τα σημαίνοντα»), συναποτε λώντας τις λέξεις. Ετσι γεννιέται και λειτουργεί μια δυναμική δημιουργική τριαδική σχέση ανάμεσα στα όντα, τις έννοιες και τις σημασίες (τις λέξεις) δηλαδή ανάμεσα στον κόσμο, τον νου και τη γλώσσα τού ανθρώπου. Αυτό είναι το προνόμιο τού ανθρώπου, που, από μια άλλη σκοπιά, ορίζεται ως πνεύμα (ψυχή, συνείδηση) και σώμα/ύλη. Σήμερα που οι γνωσιακές σπουδές (νευροεπιστήμες) έχουν φωτίσει σε σημαντικό βαθμό τη λειτουργία τού εγκεφάλου, όπου εδράζονται όλες οι γνωστικές λειτουργίες, μπορούμε να έχουμε καλύ τερη εικόνα για τη σχέση νόησης και γλώσσας. Προτείνεται μάλιστα - τηρουμένων πάντα των αναλογιών - να μιλάμε για την ύπαρξη στον άνθρωπο, δύο «προσωπικών υπολογιστών», δύο εσωτερικών συστη μάτων υλισμικού (hardware) και λογισμικού (software) που συνιστούν τον κόσμο τού πνεύματος (τής νόησης) και τής γλώσσας. Και τα δύο εδράζονται στον εγκέφαλο και λειτουργούν παράλληλα και συμπλη ρωματικά. 0 «υπολογιστής τού νου» μας περιλαμβάνει τον εγκέφαλο οποίος αποτελεί το υλισμικό τού νού, και τις σκέψεις, που συνιστούν το λογισμικό τού νου. Ενα τεράστιο πλήθος νευρώνων και συνάψεων, σε συνεχείς προσθήκες και απώλειες, συνιστούν το υλισμικό τού νού και στεγάζουν τον χώρο όπου εδράζονται οι διάφορες πνευματικές λειτουργίες (laterization). Το λογισμικό τού νου, δηλαδή το σύστημα των σκέψεων, συνίσταται από: το εννοιολόγιο - ας επιτραπεί ο νεολογισμός - δηλαδή τις έννοιες με τις οποίες διανοούμεθα (π.χ. άνθρωπος, γη, ουρανός, νερό, χώμα, αγάπη, κοινωνία, χώρα, λαός, πολύς, καλός, σήμερα, γρήγορα, κοντά κ.λπ.), τις νοητικές κατηγορίες (πρόσωπα, πράγματα, ενέργειες, δράστης, αποδέκτης, ιδιότητες, χρόνος, τρόπος, αιτία κ.λπ.) και τις νοηματικές συνάψεις (νοήματα, νοη ματικές ενότητες, νοηματικά σύνολα). Συμπεριλαμβάνονται κανόνες, περιορισμοί ( από τις «συνθήκες αλήθειας») και ένα πλήθος «προγραμμάτων»πού όλα μαζύ δημιουργούν το άπειρο των σκέψεών μας.
Ωστόσο ο υπολογιστής τού νού μας,η νόησή μας,θα ήταν άγνωστη έξω από τον εαυτό μας, «βουβή» και ελάχιστα ανεπτυγμένη, αν δεν υπήρχε η δυνατότητα τής γλώσσας.Αν δεν συλλειτουργούσε στον άνθρωπο, και ο « υπολογιστής τής γλώσσας» με αντίστοιχο λογι σμικό,και, κυρίως, με αντίστοιχο λογισμικό που να εκφράζει και να αλληλοτροφοδοτείται με τη νόησή μας. Το υλισμικό τού γλωσσικού μας υπολογιστή είναι, φυσικά, πάλι ο εγκέφαλος, το αριστερό ημισφαίριο τού εγκεφάλου. Σ' αυτό εδράζωνται τα γλωσσικά κέντρα (Broca,Wernicke κ.ά.),οι γλωσσικέςλειτουργίες (εκμάθηση, αποθή κευση, οργάνωση, ανάκληση κ.ά.) αλλά και οι γλωσσικές δυσλει τουργίες (αφασία, δυσλεξία, δυσγραφία κ.ά.). Ιδιαίτερα όμως ενδιαφέρει το λογισμικό τής γλώσσας, που συνιστά στην πράξη και κατεξοχήν ό,τι ονομάζουμε γλώσσα. Στηριζόμενοι στην επιστήμη τής γλώσσας, πρέπει να διακρίνουμε δύο περιοχές τού γλωσσικού μας λογισμικού, τον λόγο και την ομιλία, τη γνώση τής γλώσσας και τη χρήση τής γλώσσας στην επικοινωνία. Στο επίπεδο τού λόγου («προτασιακό επίπεδο») το γλωσσικό μας λογισμικό αποτελείται από το Λεξιλόγιο, τη Γραμματική και τη Σύνταξη, καθώς και από τους κανόνες και τους περιορισμούς με τους οποίους λειτουργούν. Στο επίπεδο τής ομιλίας («υπερπροτασιακό επίπεδο») το γλωσσικό μας λογισμικό παράγει τα κείμενα μας (προφορικά και γραπτά) και συμπεριλαμβάνει ό,τι συνδέεται με αυτά (παραγωγή και πρόσληψη κειμένων, προθέσεις και αποδεκτότητα, σύνδεση με περικείμενακ,λπ.). Πάλι με κανόνες και περιορισμούς.
Η αντιστοιχία των συστατικών στο λογισμικό των δύο εγγενών υπολογιστών μάς δείχνει την άμεση αντιστοιχία σκέψης και γλώσσας. Οι έννοιες που συλλαμβάνουμε με τη σκέψη μας στοιχούν και εκφράζονται γλωσσικά με τις λεξικές σημασίες, οι νοητικές κατηγορίες δηλώνονται γλωσσικά από τις γραμματικές και τις συντακτικές κατηγορίες, οι νοηματικές συνάψεις δηλώνονται γλωσσικά με την εξής αντιστοιχία: τα νοήματα με προτάσεις, οι νοηματικές ενότητες με προτασιακές ενότητες (τις παραγράφους τού γραπτού λόγου) και τα νοηματικά σύνολα με προτασιακά σύνολα, δηλαδή με ό,τι χαρα κτηρίζουμε ως κείμενα (προφορικά ή γραπτά). Οπως είναι φανερό, τη δομή και τη λειτουργία τής νόησης μας παρακολουθεί και εκφράζει η γλώσσα μας. Νόηση και έκφραση, σκέψη και γλώσσα συνυπάρχουν και συλλειτουργούν. Με απόλυτη αντιστοιχία που επιτρέπει την ποιοτική έκφραση τής σκέψης ανάλογα με το ενδιαφέρον, τη γνώση, την ικανότητα την άσκηση και την ευαισθησία που έχει ο καθένας μας στη γλώσσα.
Και μην ξεχνάμε ότι, και οι δυό υπολογιστές μας,ο νούς και η γλώσσα μας,χαρακτηρίζονται στη λειτουργία τού λογισμικού μας,από δύο καίρια καθαρώς ανθρώπινα χαρίσματα: την δημιουργική ικανότητα και τη δυνατότητα,επιλογών στη σκέψη μας.
Ότι, η γλώσσα συνδέεται με τη νόηση τού ανθρώπου είναι μια αρχαία ελληνική θέση, που βρίσκουμε ήδη διατυπωμένη στον Πλάτωνα («Οὐκοῦν διάνοια μὲν καὶ λόγος ταυτὸν», «Σοφιστής») και που εδραιώθηκε με την “grammatica universalis” τής Γραμματικής τού Port - Royal και τα λογοκρατικά διδάγματα τού Βάκωνος και τού Ντεκάρτ, στη δε νεότερη γλωσσολογία με τη διδασκαλία τού Ferdinand de Saussure. Ο Chomsky όμως με την «Καρτεσιανή Γλωσσολογία» του (Cartesian Linguistics) ανέδειξε, όσο κανείς άλλος, τη νοησιαρχική υφή τής γλώσσας, ανασκευάζοντας άρδην τα διδάγματα τής εμπειριοκρατίας και τού μπιχεβιορισμού, τού αμερικανικού ιδίως στρουκτουραλισμού. Προχώρησε μάλιστα την έρευνά του, μελετώντας επιστημονικούς χώρους όπως η βιολογία και η γνωσιακή ψυχολογία (Cognitive Psycho logy), που τον βοήθησαν όχι μόνον να θεμελιώσει βιολογικά και γνωσιακά τη νοησιαρχική του θέση, αλλά και να προσχωρήσει σε πιο προωθημένες θέσεις διασήμων σύγχρονων βιολόγων, όπως ο Jacob, που αμφισβητούν τον απλό εργαλειακό–επικοινωνιακό ρόλο τής γλώσσας, τονίζοντας τη διαπλαστική επενέργεια τής γλώσσας πάνω στην ίδια τη νόηση. Με άλλα λόγια, υποστηρίζεται πλέον –αντίθετα προς ό,τι συνέβαινε στο παρελθόν– ότι, η νόηση στη βιολογική εξέλιξη τού ανθρώπου όχι μόνο δεν προηγείται τής ικανότητας τής γλώσσας, αλλά συναναπτύσσεται με τη γλώσσα και προσδιορίζεται μάλιστα από αυτήν, άποψη που φαίνεται να υιοθετείται και από τον Chomsky, ο οποίος δέχεται περαιτέρω ότι, η γλώσσα εντάσσεται καθαρώς στις γνωστικές δυνάμεις τού ανθρώπου.Την σύνδεση νόησης-γλώσσας βλέπει και ο Wundt( « Συμβολαί εις την Ψυχολογίαν και Ηθικήν» Ελλ.Μετάφραση Εκδ.Ελευθερουδάκης Α.Ε. 1930,) κατά τον οποίο το πρόβλημα αν η γλώσσα υπάρχει πριν από την διανόηση,ή το αντίστρο φο,αν η γλώσσα είναι θέσει ή φύσει, τίθεται εσφαλμένως, καθώς η ανθρώπινη γλώσσα και η διανόηση εξελίσσονται ταυτοχρόνως αφού η γλώσσα είναι ολοκληρωτικό συστατικό των λειτουργιών τής διανοήσεως ….,ότι, τα κυριότερα γλωσσικά φαινόμενα πρέπει να εννοηθούν ως λειτουργίες τής ανθρώπινης συνειδήσεως,……… ότι, η γλώσσα, είναι απεικόνισμα τής ανθρώπινης διανοήσεως.
Σε πειράματα που έγιναν σε 22 αμερικαούς φοιτητές διαπιστώθηκε ότι η ικανότητα του εγκεφάλου ναεπεξεργάζεται γρήγορα πληροφορίες εξαρτάται από τις «γλωσσικές αναμνήσεις» του καθενός. Το πείραμα συγκεκριμένα έδει ξε ότι, η ηλεκτρική δραστηριότητα του εγκεφάλου των εθελοντών που ήδη γνώριζαν κάποιες ξένες γλώσσες ήταν μεγαλύτερη.
Οπως σχολίασε ο κύριος συγγραφέας της μελέτης Γιούρι Στίροφ, ερευνητής τού Κέντρουγια τη Γνώση και τη Λήψη Αποφάσεων τής HSE, όσο περισσό τερες ξένες γλώσσες γνώριζε ένα άτομο, τόσο ταχύτερα σχηματιζόταν το νευρωνικό δίκτυο που κωδικοποιεί τις πληροφορίες για τις νέες λέξεις. Τελικώς λοιπόν φάνηκε ότι, οι νέες αυτές πληροφορίες αλλάζουν τη
φυσιολογία του εγκεφάλου, αφού η καινούργια γνώση με την οποία «φορτώνουμε» τον σκληρό δίσκο που κρύβεται μέσα στο κεφάλι μας αυξάνει την πλαστικότητά του. Και μάλιστα περισσότερες τέτοιες νέες πληροφορίες μεταφράζονται και σε μεγαλύτερη πλαστικότητα.
Το ότι, η εμπειρία-γνώση προκαλεί οργανικές μεταβολές στον εγκέφαλό μας γίνεται γενικώς δεκτό.(Johnson 15-Maturana-Varela εν «Το δέντρο της Γνώσης») .Ο Eric Kandel έδειξε ήδη από το 1960,ότι μια υποτυπώδης μορφή μάθησης,προκαλεί αλλαγές στο απλό νευρικό σύστημα,ενός θαλάσσιου σαλιγκαριού,τού Aphysia(Johnson 50).Εχει υποστηριχθεί ,ότι, η συμπεριφορά τού ανθρώπου προσδιορίζεται περισσότερο από βιολογικούς παράγοντες και ελάχιστα από το περιβάλλον. Ο Σουηδός Hyden απέδειξε ότι, κατά την εκπαίδευση ποντικών εμφανίζονται βιοχημικές μεταβολές, στον εγκέφαλό τους,και οι Hall ,Yeakel και Rhodes, υποστηρίζουν ότι, η συναισθηματικότητα σε ποντικούς και άλλα τρωκτικά μεταβιβάζεται κληρονομικώς.
Τί συμβαίνει σε επίπεδο νευρώνων όταν μαθαίνουμε οτιδήποτε;
Η πιο στοιχειώδης μεταβολή που συμβαίνει σε επίπεδο νευρώνων όταν ένας οργανισμός μαθαίνει οτιδήποτε είναι ο συσχετισμός Hebb . Ενας “συσχετισμός” μπορεί να δημιουργηθεί στους νευρώνες είτε ενός νοητικά πολύ απλού ζώου, π.χ. όταν ένα σαλιγκάρι μαθαίνει προσωρινά — καθώς κινείται — να αποφεύγει ένα αιχμηρό αντικείμενο που βρίσκεται στο δρόμο-του, είτε και τού νοητικά πιο πολύπλοκου ζώου, δηλ. τού ανθρώπου, π.χ. όταν μαθαίνουμε ότι, μια συγκεκριμένη μάρκα καφέ συνδέεται με μια διαφήμιση τής τηλεόρασης. Καί στις δύο περιπτώσεις έχουμε έναν συσχετισμό μεταξύ δύο πραγμάτων. Στην μεν περίπτωση τού σαλιγκαριού έχουμε κάτι το στοιχειώδες: ένα επανα λαμβανόμενο εξωτερικό ερέθισμα (διαρκές άγγιγμα τού αιχμηρού αντικειμένου) προκαλεί σύσπαση στις μυϊκές δομές τού μαλάκιου αρκετές φορές, οπότε το ζωάκι “μαζεύει” για λίγο το σώμα-του χωρίς να επιχειρεί να προχωρήσει πάλι στην ίδια διεύθυνση· επομένως μπορούμε να πούμε ότι “έμαθε” (προσωρινά) να αποφεύγει τη διεύθυνση αυτή. Στην δε περίπτωση τού ανθρώπου έχουμε το συσχετισμό μεταξύ δύο πολύπλοκων εννοιών: η “τάδε” μάρκα καφέ (με ορισμένο όνομα και άρωμα, αν την έχουμε ήδη δοκιμάσει) συνδέεται στο μυαλό-μας με μια σειρά μουσικών και άλλων ηχητικών, όπως και οπτικών ερεθισμάτων, που αποτελούν την διαφήμιση. Στο σαλιγκάρι, ο συσχετισμός μπορεί να υλοποιηθεί με μόνο δύο νευρώνες, ενώ στον εγκέφαλο τού ανθρώπου, επειδή οι συνδεόμενες έννοιες υλοποιούνται με χιλιάδες, ή εκατομμύρια νευρώνες, αντίστοιχα πολύπλοκες είναι και οι διασυνδέσεις μεταξύ τους. Λόγω της πολυπλοκότητας των συνδέ σεων σε νοητικώς ανώτερα ζώα, πειράματα για το πώς υλοποιούνται οι συσχετισμοί Hebb κατά κανόνα, γίνονται σε απλούστατους οργανι σμούς. Ο μηχανισμός πάντως είναι ο ίδιος, είτε πρόκειται για σαλιγκάρια, είτε για ανθρώπους.
Ο μηχανισμός αφορά στο πώς ένας νευρώνας συνδέεται με άλλον νευρώνα. Για το σαλιγκάρι, ο ένας νευρώνας μπορεί να είναι ένας αισθητήρας σε σημείο τού σώματός του όπου αγγίζεται από το αιχμηρό αντικείμενο, και ο άλλος νευρώνας μπορεί να είναι αυτός που θα προκαλέσει την μυϊκή σύσπαση. Για να συνδεθούν οι δύο νευρώνες, όπως αναφέρθηκε σε προηγούμενη παράγραφο, ο πρώτος νευρώνας κάνει κάποιες από τις νευραξονικές απολήξεις-του να μεγαλώσουν (διακλαδιζόμενες και/ή επιμηκυνόμενες), οι οποίες έτσι φτάνουν και δημιουργούν συνάψεις στο δεύτερο νευρώνα. Μπορεί οι δύο νευρώνες να ήσαν ήδη συνδεδεμένοι, και οι συνάψεις να γίνουν περισσότερες· ή — πιο σπάνια — μπορεί να γίνουν συνδέσεις για πρώτη φορά. Σε οποιαδήποτε περίπτωση, η πληροφορία (ηλεκτρικό σήμα) μεταφέρεται τώρα πιο εύκολα μεταξύ των δύο νευρώνων.
Εχει γραφεί ότι, όσο πιο νοήμων είναι ένας νους, τόσο πιο πολλές είναι οι συνδέσεις (άρα οι συνάψεις) στον εγκέφαλό του –όταν συγκρίνουμε ίση ποσότητα χιμπαντζή (π.χ. 1 mm3) με ίση ποσότητα ανθρώπινου εγκεφάλου, διαπιστώνουμε ότι, ο εγκέφαλος τού ανθρώπου έχει πολύ περισσότερες συνάψεις.
Δηλαδή η σκέψη δημιουργεί ύλη,(συνδέσεις-συνάψεις).
Για τις δυνατότητες τής σκέψης να επιδράσει επί τής ύλης και να δημιουργήσει καταστάσεις, παραπέμπουμε στο πόνημα μας για την Παραψυχολογία.
Περιοριζόμαστε εδώ να υπενθυμίσουμε το φαινόμενο τής τηλεκίνησης,όπου η σκέψη-νόηση μεταβάλλει την κινητική κατάσταση ενός αντικεμένου.Ο αναγνώστης,ας μην κουρασθεί , από την παράθεση ,σχετικών πειραμάτων και περιπτώσεων.Κρίθηκε ότι, μ΄αυτά,η υποστηριζόμενη θέση θα καθίστατο πειό πειστική.
Η ιδέα τής τηλεκίνησης ξεκίνησε όταν ένας νεαρός παίκτης παρετήρησε ότι, ορισμένες φορές,όταν ήταν στις «φόρμες» του ,μπο ρούσε να φέρνει με τα ζάρια το αποτέλεσμα που ήθελε.Πειράματα από τον Rhine που επανέλαβε ο Haakon Forwald τού Πανεπιστη μίου Duke και άλλοι έδωσαν καταπληκτικά αποτελέσματα, με ποσοστό αντιτύχης πενήντα χιλιάδες πρός ένα!.(Κέσλερ 33)
Παραδείγματα :
.α-Ο παίκτης τού τάβλι, καταφέρνει και επηρεάζει τα ζάρια που ρίχνει, ώστε αυτά να φέρουν τους ποθούμενους αριθμούς (σε συχνότητα που αποκλείει το τυχαίο).
.β- ( τεστ τηλεκίνησης με ηλεκτρονικες συσκευές)
Περίληψη: Τά άτομα πού πήραν μέρος σ' αυτήν τήν έρευνα, εξετά σθηκαν για τις τηλεκινητικές τους ικανότητες με μιά ηλεκτρονική συσκευή που την αποτελούσε μιά γεννήτρια τυχαίων αριθμών συνδεδεμένη με μιά οθόνη. Η γεννήτρια παρήγαγε τυχαίες σειρές δύο αριθμών, πού καθοριζόταν από μιά απλή κβαντική διεργασία (τήν διάσπαση τού πυρήνα τού ραδιενεργού στροντίου -90). Πάνω σ' αυτή τήν οθόνη υπήρχε ένας κύκλος από εννέα λάμπες πού άναβαν, μια- μιά, με τη φορά τών δεικτών τού ρολογιού (+1), ή με τήν αντίθετη φορά (-1), ανάλογα μέ το είδος τού αριθμού πού παρήγαγε η γεννή τρια. Ο πειραματιζόμενος, αφού διάλεγε τήν φορά πού θά ακολουθούσε, προσπαθούσε να στρέψει τηλεκινητικά το φώς προς αυτήν τήν κατεύθυνση.
Μιά σειρά δοκιμών κάλυπτε 128 «αναβοσβυσίματα» και γινόταν τέσσερες τέτοιες σειρές σε κάθε συνεδρίαση. Σέ μιά προκαταρκτική εργασία 216 τέτοιων σειρών, τά 18 άτομα πού έλαβαν μέρος σημείωσαν μιά αρνητική απόκλιση 129 σημείων. Συμπέραναν, συνε πώς, ότι, η κύρια δοκιμή θα έδινε άρνητικές τιμές και ενεθάρρυναν τά άτομα πού έπαιρναν μέρος στα πειράματα ν' ακολουθήσουν μια κατεύθυνση αρνητική.
Τά δέκα πέντε άτομα πού υποβλήθηκαν σε 256 σειρές δοκιμών, έδωσαν μιά σημαντική αρνητική απόκλιση 302 σημείων (Ρ = 001) [Ισοζύγιο πιθανοτήτων εναντίον τύχης 1 στά 1.000]
Το αποτέλεσμα τού πειράματος δείχνει ότι, ο δυαδικός τυχαίος αριθμός πού παρήχθη δέν είχε πολωθεί προς τήν θετική (+ ) ή τήν αρνητική ( - ) παραγωγή όσο παρέμενε απαρατήρητος (στό τεστ τής τυχαιότητας). Οταν όμως τά άτομα πού έπαιρναν μέρος στό πείραμα συγκέντρωναν τήν προσοχή τους στην οθόνη, πολωνόταν σημαν τικά, κλίνοντας προς μια αυξημένη τιμή παραγωγής τού ενός αριθμού.
Το πείραμα συζητήθηκε σαν τηλεκίνηση.( Λογικώς θα μπορούσε όμως το ίδιο καλά ν αποδοθεί στην πρόγνωση τού πομπού και τού δέκτη.Εφ' όσον η σειρά των αριθμών πού παρήγαγε η γεννήτρια είχε απόλυτη εξάρτηση από τον χρόνο που θα άρχιζε το πείραμα και εφ’ όσον ο πομπός από κοινού με τον δέκτη του αποφάσιζαν γιά το πότε θά πατούσαν τήν μίζα, δεν αποκλείεται να υπέβαλε και τόν πομπό και τον δέκτη η πρόγνωση τής ευνοικής στιγμής,προς μια ορισμένη κατεύθυνση.)
.γ.Ο παράξενος Κόσμος τού Sir William Crookes*
Το πρώτο πείραμα :
Ο πρώτος πειραματισμός τού Sir William Crookes αφορούσε τον έλεγχο τής δυνατότητας τού Mr.Home,να αναγκάζει ένα ακορντεόν να παίζει κάποια μελωδία,χωρίς την άμεση επέμβασή του πάνω στο όργανο,με την απλή δηλαδή παρουσία του.Για την διεξαγωγή τού πειράματος όπως αναφέρει ο Crookes,αγοράστηκε από τον ίδιο ένα ακκορνεόν.Στην συνέχεια ο Crookes,κατεσκεύασε στο εργαστήριό του,ένα κλωβό από ξύλο, σπάγκο και πυκνό σύρμα,έτσι ώστε να μπορεί μεν κάποιος να βλέπει τι γίνεται μέσα στον κλωβό, αλλά χωρίς να μπορεί να βάλει μέσα ούτε καν τα δάκτυλά του. Αυτός ο κλωβός είχε τέτοιο ύψος που μόλις χωρούσε κάτω από το τραπέζι που χρησιμοποιήθηκε, πλησίαζε δε τόσο πολύ, στην οριζόντια επιφάνεια του, ώστε ήταν αδύνατο να βάλει κάποιος το χέρι του στο ενδιάμεσο κενό ή να σπρώξει το πόδι του του κάτω από τον κλωβό.
Όπως αναφέρει ο Crookes και επιβεβαιώνουν οι παριστάμενοι επιστήμονες:
«Ο Home κάθισε σε μια χαμηλή πολυθρόνα δίπλα στο τραπέζι. Μπροστά του, κάτω από το τραπέζι, ήταν ο κλωβός –που περιγράψαμε. Κατά το μεγαλύτερο μέρος τής βραδιάς, ιδιαίτερα όταν συνέβαινε κάτι σημαντικό, οι παρατηρητές δίπλα στον Mr.Home είχαν τα πόδια τους πάνω στα δικά του για να μπορούν να παρακολουθούν και την πιο ανεπαίσθητη κίνηση.»
Και συνεχίζει ο Sir William Crookes :
«Ο Mr.Home έπιασε το ακορντεόν με τον αντίχειρα, και το μεσαίο δάκτυλο τού ενός χεριού από το άκρο το αντίθετο απ΄αυτό,τα πλήκτρα. Αφού εγώ ο ίδιος άνοιξα το βαθύφωνο πλήκτρο, τραβήξαμε κάτω από το τραπέζι τον κλωβό τόσο, όσο χρειαζόταν για να μπει μέσα το ακορντεόν, με τα πλήκτρα προς τα κάτω έπειτα το σπρώξαμε πάλι πίσω, όσο επέτρεπε το χέρι τού Mr.Home που κρατούσε το όργανο. Μετά από λίγο οι ερευνητές δίπλα από τον Mr.Home παρατήρησαν ότι, το ακορντεόν άρχισε να κινείται περίεργα, μετά βγήκαν απ' αυτό κάποιοι ήχοι και τέλος παίχτηκε μια σειρά μουσικών φθόγγων. Ενώ συνέβαιναν αυτά ο βοηθός μου, σκύβοντας κάτω από το τραπέζι, δήλωσε ότι ,το ακορντεόν «μάζευε και άπλωνε» ταυτόχρονα δε το χέρι τού Mr.Home που κρατούσε το ακορντεόν ήταν εντελώς ήσυχο, ενώ το άλλο του χέρι ήταν πάνω στο τραπέζι.»
Σε λίγο οι διπλανοί τού Mr.Home είδαν το ακορντεόν να σείεται και να κινείται κυκλικά μέσα στον κλωβό, ενώ συγχρόνως έπαιζε. Ο Dr.Huggins έσκυψε τότε κάτω από το τραπέζι και διαπίστωσε ότι, το χέρι τού Mr.Home ήταν εντελώς ακίνητο, ενώ το ακορντεόν γύριζε παίζοντας δυνατά μουσική. Δεδομένου ότι, ένα τέτοιο αποτέλεσμα θα μπορούσε να προκύψει μόνον με χρήση των πλήκτρων τού οργάνου,« κρίναμε όλοι οι παριστάμενοι ότι, το φαινόμενο αυτό έκανε το πείραμα μας σημαντικό.
Οπως είναι φανερό το πρώτο που μπορεί να σκεφτεί κάποιος είναι ότι αφού ο Mr.Home κρατούσε ούτως ή άλλως το ακορντεόν, με κάποιο ταχυδακτυλουργικό τέχνασμα ίσως μπορούσε να θέσει σε λειτουργία το όργανο. Το ίδιο σκέφτηκε όμως και ο Sir William Crookes και τού ζήτησε να αποσύρει εντελώς το χέρι του από το όργανο.»
Ας δούμε όμως τι αναφέρει ο ίδιος ο Crookes στην έκθεση του:»
«Η συνέχεια αποδείχθηκε ακόμα πιο εκπληκτική: διότι ο Mr.Home αποτράβηξε τελείως το χέρι του από το ακορντεόν και τον κλωβό και το τοποθέτησε πάνω στο χέρι τού διπλανού του, ενώ το ακορντεόν εξακολούθησε να παίζει χωρίς να το ακουμπά κανείς και χωρίς καν να το πλησιάζει κάποιο χέρι».
Θεωρώ άκρως ενδιαφέρον να σημειώσω ότι ,τα πειράματα αυτά,αναφέρουν δύο φυσικοί,(όχι παραψυχολόγοι) οι Μ.Δανέζης Σ.Θεοδοσίου στο βιβλίο τους « Ετσι Βλέπω τον Κόσμο» που δεν τηρούν απέναντί τους, αρνητική στάση. Τούτο συνιστά μιά επί πλέον –παρήγορη-απόδειξη ότι,υπάρχουν επιστήμονες,που (το ολιγώτερο) δέχονται ότι, πρέπει να σταθούμε με προσοχή μπρος στα παραφυσικά φαινόμενα, και να μην τα απορρίπτουμε με άνεση,παρόλο που αυτά, δεν διεκδικούν την καθιερωμένη επιστημονική εγκυρότητα.
Το δεύτερο πείραμα τού Crooks
Μετά την επιτυχία τού πρώτου πειράματος, η ερευνητική ομάδα –του Sir William Crooks πέρασε στον έλεγχο τής δυνατότητας τού Mr.Home να ασκεί τις ικανότητές του πάνω σε προκαθορισμένα αντικείμενα τις οποίες ήταν φυσικά και επιστημονικά αδύνατο να ασκήσει.
Για τον λόγο αυτό ο Crooks είχε φτιάξει μια σειρά πειραματικών διατάξεων, τις οποίες περιγράφει λεπτομερώς σε δημοσίευσή του στο επιστημονικό περιοδικό Τριμηνιαία Επιθεώρηση τής Επιστήμης τον Οκτώβριο του 1871.Το βάρος ολόκληρης τής συσκευής τού Crooks ήταν τρείς λίβρες, γεγονός το οποίο έδειχνε και ο δείκτης τής ζυγαριάς. Ο Mr Home ακούμπησε ελαφρά με τα δάχτυλα του την άκρη τής συσκευής. Ταυτόχρονα φάνηκε ο δείκτης τής ζυγαριάς να κατεβαίνει και αμέσως μετά να ανεβαίνει. Στη συνέχεια η πολύ αργή ταλάντωση τής κρεμαστής ζυγαριάς άρχισε να γίνεται πιό φανερή και ο Dr.Huggins, που παρακολουθούσε τον δείκτη είπε ότι, τον είδε να δείχνει 6,5 λίβρες. Αυτό σημαίνει ότι, το βάρος τής συσκευής ήταν τρεις λίβρες, η επιπλέον δύναμη την οποία κινητοποιούσε ο Home ήταν 3,5 λίβρες.Όταν αργότερα, μετά το τέλος τού πειράματος, μελέτησαν τις ενδείξεις τού αυτόματου καταγραφικού συστήματος, το οποίο είχαν συνδέσει με τη συσκευή, διαπίστωσαν ότι, ο δείκης του κάποια στιγμή είχε δείξει δύναμη εννιά λιβρών, γεγονός πού εσήμαινε ότι, τη στιγμή εκείνη ο Mr.Home είχε κινητοποιήσει επιπλέον δύναμη έξι λιβρών.Επειδή όμως ο Sir W Crooks ήθελε να αποκλείσει το ενδεχόμενο κάποιας απάτης εκ μέρους του Mr.Home, στην έκθεσή του μάς περιγράφει ένα ακόμη τεστ το οποίο έκανε.Γράφει ο μεγάλος ερευνητής:
«Για να εξακριβώσω πόσο ήταν δυνατόν να επηρεαστεί η κρεμαστή, ζυγαριά αν πιέζαμε στο σημείο που είχε τα δάκτυλα του ο Mr Home, ανέβηκα πάνω στο τραπέζι και στάθηκα στο ένα πόδι πάνω στη σανίδα, στο σημείο που ακουμπούσε το χέρι του ο Mr.Home.Τότε ο Dr.Huggins, που παρατηρούσε τον δείκτη τής ζυγαριάς, είπε ότι, ολόκληρο το βάρος τού σώματος μου, που ήταν 140 λίβρες, κατέβαζε τον δείκτη μόνο κατά 1,5 έως 2 λίβρες εάν κινιόμουν πάνω-κάτω. Δεδομένου ότι, κατά τη διάρκεια των πειραμάτωβν η ζυγαριά έδειξε μεταβολή μέχρι και 6 λίβρες και τού γεγονότος ότι, ο Μr.Home ήταν καθισμένος σε μια χαμηλή πολυθρόνα, καταλήξαμε στο συμπέρασμα ότι, ακόμα κι αν είχε προσπαθήσει σκληρά, δεν θα μπορούσε να επηρεάσει σημαντικά το αποτέλεσμα. Περιττό να προσθέσω ότι, τόσο τα χέρια του όσο και τα πόδια του παρακολουθούνταν στενά από όλους».
Τα αποτελέσματα,όπως γράφουμε πιο πάνω, δημοσιεύθηκαν στην Τριμηνιαία Επιθεώρηση τής Επιστήμης τον Οκτώβριο του 1871 και προκάλεσαν θύελλα αρνητικών αντιδράσεων,από την επιστημονική κοινότητα.Ο Crookes, αντέδρασε,εκάλεσε τους αντιπάλους του,να παρευρεθούν στα πειράματά του,εκείνοι αρνήθηκαν,βρήκε ελάχιστους υποστηρικτές,μεταξύ των οποίων και τον αρθογράφο τής εφημερίδας Birmingham Morning News,και τελικώς το 1898,διάσημος πλέον ως Πρόεδρος τής British Assosiation απάντησε διεξοδικώς στους επικριτές του.
Στο διαδίκτυο διάβασα:Ο νομπελίστας καθηγητής William Crookes αντήλλαξε χειραψία μ΄ένα υλοποιημένο πνεύμα ονόματι Katie King και την φωτογράφησε στο εργαστήριό του.(:Nobel prize winner Prof.William Crookes shook hands with a materialized spirit named Katie King and photographed her in his laboratory.)
Όπως σχετικώς συμπεραίνει,ο Dr. G.Zorab,που εμελέτησε,όλες τις σχετικές μαρτυρίες,δεν μπορεί κανείς ν΄απορρίψει τα πειράματα τού καθηγητή Crookes,με τον ισχυρισμό για την ύπαρξη τεχνασμάτων.
.δ.- Υπό τον τίτλο «Το βρετανικό BBC, δοκιμάζει ένα πρωτοποριακό σύστημα, το οποίο επιτρέπει στους χρήστες να αλλάζουν τα κανάλια τής τηλεόρασης με το νου τους» διάβασα την 20-6-2015,στις ειδήσεις του διαδικτύου, την παρακάτω είδηση που παραθέτω αυτούσια.
«Το μόνο που θα έχουν να κάνουν οι χρήστες είναι να εστιάζουν τη σκέψη τους στο κανάλι που θέλουν να δουν και αυτό εμφανίζεται στην οθόνη τους.Το «νοητικό τηλεχειριστήριο» θα ονομάζεται «Mind Control TV» και θα μπορεί να αντικαταστήσει το παραδοσιακό φυσικό τηλε χειριστήριο στο μέλλον.Η εφαρμογή αναμένεται να διευκολύνει ιδίως τα άτομα με κινητικά προβλήματα.Από την άλλη όμως, θα περιορίσει ακόμη περισσότερο τις κινήσεις τού μέσου τηλεθεατή, ο οποίος θα μπορεί να μένει κυριολεκτικά «καρφωμένος» στον καναπέ του.
Προς το παρόν, η εφαρμογή, που αναπτύσσεται σε συνεργασία με την λονδρέζικη εταιρεία τεχνολογίας This Place, δοκιμάσθηκε σε δέκα εργαζόμενους τού ίδιου τού BBC, οι οποίοι κλήθηκαν να αλλάξουν κανάλια με τη σκέψη τους, βλέποντας τηλεόραση στον υπολογιστή τους μέσω της διαδικτυακής υπηρεσίας iPlayer τού BBC.Το πείραμα, σύμφω να με τις βρετανικές «Ιντιπέντεντ» και «Γκάρντιαν», στέφθηκε με σχετική επιτυχία, καθώς όλοι λίγο-πολύ τα κατάφεραν. Πάντως φάνηκε πως άλλοι χρήστες δυσκολεύονται περισσότερο και άλλοι λιγότερο να αλλάξουν κανάλι με το νου τους.»
- (Περισσότερα στο: http://city.sigmalive.com/article/11749/allaxe-kanali-me-ti-skepsi#sthash.BVvb7wJI.dpuf\
4.- Τέλος έχει υποστηριχθεί, ότι ,η εκμάθηση μιάς δεύτερης γλώσσας,αν δεν καθιστά τον εγκέφαλο « εξυπνότερο» τον καθιστά οπωσδήποτε πιο « ευκίνητο» και πιο εφευρετικό.(Το να ομιλείς μόνον μια γλώσσα στον 21ο αιώνα λέγει ο Gregg Roberts,είναι ωσάν να είσαι αναλφάβητος,)
Τα παραδείγματα αυτά(όπως και χιλιάδες άλλα παρόμοια) αποδεικνύουν ότι, η νόηση-σκέψη συνιστούν ενέργεια που μπορεί να μεταβάλλει την κινητική κατάσταση υλικών αντικειμένων.
ΕΙΔΙΚΑ ΓΙΑ ΤΗΝ ΤΟ ΛΟΓΟ ΚΑΙ ΤΗ ΓΛΩΣΣΑ ΣΤΑ ΖΩΑ
Οι Maturana και Varela( Το δέντρο τής Γνώσης,ό.π.222 επ) παρατηρούν ότι, τα τελευταία χρόνια έχει υποχωρήσει η άποψη ότι ,ο λόγος είναι αποκλειστικώς ανθρώπινο φαινόμενο.( άποψη που κατά τη γνώμη μας δεν είναι ορθή όπως σε άλλο σημείο του προκείμενου πονήματος ράφεται)Αναφέρουν πειράματα σε πίθηκο όπου με την χρησιμοποίηση ως συστήματος γλωσσικών αλληλεπιδράσεων,τη γλώσσα Ανσελμαν, την πλουσιώτερη και ευρύτερη γλώσσα που χρησιμοποείται από κωφαλάλους, από τα οποία πειράματα,θα μπορούσε κανείς να συμπεράνει ότι ο πίθηκος « μιλάει».Πάντως η απάντηση στο ερώτημα, εξακολουθεί να προκαλεί διχογωμίες,μεταξύ βιολόγων και γλωσσολόγων.Εκτός άλλων,η απάντηση εξαρταται από το τι θεωρεί κανείς γλώσσα.
Ο ΣΗΜΕΡΙΝΟΣ ΑΝΘΡΩΠΟΣ ΕΙΝΑΙ ΕΞΥΠΝΟΤΕΡΟΣ;
ΠΟΙΕΣ ΟΙ ΠΡΟΟΠΤΙΚΕΣ
Α.- Ο Gerald Crabtree,καθηγητής τής βιολογίας στο Πανεπιστήμιο τού Στάφορντ,στη Καλιφόρνια, σ΄ένα άρθρο του, με τον τίτλο» Η εύθραυστη νόησή μας» που δημοσιεύθηκε την 12 Νοεμβρίου 2012,στην Επιθεώρηση «Trends in Genetics» υποστηρίζει ,προκαλώντας μ΄αυτό έντονες αντιδράσεις από την επιστημονική κοινότητα,ότι, η ανθρωπότητα,βραδέως αλλά σταθερά,οδεύει προς την αποβλάκωση.Η άποψή του είναι,πώς οι επιδόσεις τού μυαλού μας,έφθασαν στο απόγειό τους εδώ και χιλιάδες χρόνια,και από τότε μειώνονται.Ως στήριγμα τής θεωρίας του,αναφέρεται στον μεγάλο αριθμό γονιδίων(2.000 έως 5.000) που έχουν σχέση με τις νοητικές ικανότητες και το εύθραυστό τους.Υπολογίζοντας την συχνότητα των επιβλαβών μεταλλάξεων στο γονιδίωμα,εκτιμά πώς σε 3.000 χρόνια, έχουμε όλοι υποστεί τουλάχιστον δύο μεταλλάξεις κατά στροφικές για την νοητική ή συναισθηματική μας σταθερότητα, πώς οι σημερινές γνωστικές μας ικανότητες κατά πάσαν πιθανότητα δημιουργήθηκαν πριν από την έξοδο από την Αφρική των προγόνων μας,τότε που η ευφυία,ήταν κρίσιμος παράγοντα για την επιβίωση,πράγμα που είχε ως επακόλουθο μια ισχυρή πίεση στο θέμα τής επιλογής,και πώς τα πράγματα άρχισαν να αλλάζουν,όταν ο πληθυσμός έγινε πυκνός με την εφεύρεση τής γεωργίας,οπότε η διαδικασία τής επιλογής εστιάστηκε στην αντίσταση και αντιμετώπιση των ασθενειών που προκάλεσε η αστικοποίηση. Τά συμπεράσματα αυτά συμμερίζεται και ο γιατρός Laurent Alexandre, που επαυξάνει και δηλώνει ακόμη περισσότερο ανήσυχος,γιατί το άρθρο ,ασχολεί ται μόνον με τα γονίδια ενώ τα μη κωδικοποιμένα τμήματα τού DNA διαδραματίζουν επίσης πρωτεύοντα ρόλο στη καλωδίωση των νεύρων,και επομένως στις γνωστικές λειτουργίες.Στο έργο του, « Ο θάνατος τού Θανάτου» βλέπει τον εγκέφαλο ως πρώτο θύμα τής υποβάθμισης( degradation) τού γονιδιώματός μας και μάς καλεί να σκεφθούμε τεχνικές για να ανακουφίσουμε μελλοντικές χειροτε ρεύσεις τού είδους.
Ο νευρολόγος και ερευνητής Lionel Naccache,χαρακτηρίζει τη θεωρία ως απλή υπόθεση επισημαίντας τον ρόλο παραγόντων μη γενετικών,όπως η παιδεία κλπ.που διεγείρουν τις νοιητικές μας ικανότητες ,παράγοντες που σήμερα παίζουν πού μεγαλύτερο ρόλο,απ΄ό,τι πριν από 100.000 χρόνια. Και οι οπαδοί τής εξέλιξης επιμένουν στη σπουδαιότητα των κοινωνικών αλληλεπιδράσεων ,που ο συγγραφέας παραγνωρίζει. Οι Evelyne Heyer και Frédéric Austerlitz,τού οικο-ανθρωπολογικού και εθνολογικού εργαστηρίου στο Παρίσι, λέγουν ότι, το άρθρο είναι γεμάτο από λάθη,και ότι, ο συγγραφέας δεν είναι ειδικός σε θέματα εξέλιξης .Ο Michel Raymond, ερευνητής σε θέματα εξελικτικής βιολογίας έχει και αυτός τις αντιρρήσεις του.
O Schrodinger(o.π.153) πιστεύει ότι, «η αυξημένη βιομηχανοποίηση και « ανοησιοποίηση»των περισσότερων κατασκευαστικών διαδικασιών,επιφυλάσσουν τον σοβαρό κίνδυνο ενός γενικού εκφυλισμού,των οργάνων τής νοημοσύνης μας.»
Παραθέτω εδώ ένα φόβο τού Einstein ότι, η τεχνολογία μπορεί να οδηγήσει στην ηλιθιότητα ( «I fear the day when the technology overlaps with our humanity. The world will only have a generation of idiots."»)
Β.- Στη γαλλική εφημερίδα Le Monde,στο φύλλο της, τής 24-1-2013 δημοσιεύθηκε άρθρο με τον τίτλο–ερώτημα « Θα γίνουμε ηλίθιοι»( Allons-nous devenir débiles ?)
Αντιγράφουμε αποσπάσματα σε ελεύθερη μετάφραση.
«Σ΄ένα άρθρο που δημοσιεύθηκε προσφάτως στην Trends in Genetics…………..ο συγγραφέας αποδεικνύει ότι, οι διανοητικές μας ικανότητες θα μειωθούν στο μέλλον εξαιτίας συσσώρευσης δυσμενών μεταλλάξεων στις ζώνες του DNA που ρυθμίζουν την εγκεφαλική μας οργάνωση.Πράγματι δύο τάσεις αντίθετες μεταξύ τους, υφίστανται
Η πρώτη είναι θετική: Το ανθρώπινο είδος επιτρέπει το μείγμα βιολογικών νεωτερισμών –γενετικών ποικιλιών.Πράγματι το είδος μας, διαχωρίστηκε εδώ και 75.000 χρόνια σε διαφορες ομάδες, που κάθε μια τους,γνώρισε γενετικές διαφοροποιήσεις………….
Η δεύτερη τάση, είναι πολύ περισσότερο ανησυχητική,και αντιμάχεται τη πρώτη.Οι δυσμενείς γενετικές παραλλαγές,συσσωρεύονται στο ανθρώπινο γονιδίωμα, και η συσσώρευση αυτή,είναι ήδη ανιχνεύεται.Μιά μελέτη που δημοσιεύθηκε στα τέλη του Νοεμβρίου 2012,στο περιοδικό Nature αποκαλύπτει ότι το 80 % των καταστροφικών αυτών γενετικών μεταβολών στο ανθρώπινο είδος, εμφανίστηκαν μόλις πριν από 10.000 ή 5.000 χρόνια.Σε κάθε γενεά, 70 χημικές βάσεις, του DNA μας,δεν αντιγράφονται με τον σωστό τρόπο από την μοριακή μηχανική Αυτά τα αντιγραφικά λάθη,δημιουργούν τις αλλαγές.Εάν το κόστος τού λάθους ήταν μηδενικό δεν θα υπήρχε εξέλιξη των ειδών και θα παραμέναμε για πάντα βακτήρια.Οι αρνητικές μεταλλάξεις εκμηδενίζονται από την φυσική επιλογή. Με την ανάπτυξη τού εγκεφάλου,η δαρβινική εξέλιξη εδημιούργησε τις προυποθέσεις τής δικής της εκρίζωσης και μείωσε σε μεγάλο βαθμό,το σφρίγος τής επιλογής,με την οργάνωση μας σε κοινωνία,όπου ο ένας βοηθά τον άλλο.Παράδειγμα η μείωση τής παιδικής θνησιμότητας που από το 20% στον 18ο αιώνα,έφθασε σήμερα στο 0,3%.Η γενετική μας κληρονομιά, συνεχώς ρέπει προς μια υποβάθμιση,από την έλλειψη τής φυσικής επίλογής. Υπάρχει βεβαίως η ελπίδα μιάς διορθωτικής επέμβασης από την επιστήμη.
(Περισσότερα στο Παράρτημα υπό τον τίτλο Allons-nous devenir débiles ?)
Ο ιστορικός καθηγητής,Harara(ό.π.σελ.91) γράφει πώς δεν υπάρχουν στοιχεία που να αποδεικνύουν ότι, με πέρασμα του χρόνου οι άνθρωποι έγιναν εξυπνότεροι.
Η Γλώσσα-οι σκέψεις- το γονίδιο,το κύτταρο.
Σύμφωνα με ανάρτηση στο διαδίκτυο,έχει πειραματικώς αποδειχθεί,από ρώσους επιστήμονες ότι,το ανθρώπινοDNA μπορεί εύκολα να προγαμματισθεί με τον ανθρώπινο λόγο.
Παραθέτουμε μικρή περίληψη αποσπάσματος,.Στο τέλος ακολουθεί ολόκληρο το κκείμενο στα αγγλικά.
« Πρωτοπόρος στην ανακάλυψη αυτή,είναι ο ΔΡ. Bruce H. Lipton, παγκοσμίως γνωστός,στον τομέα της μοριακής βιολογίας και της έρευνας στην κβαντοτμηχανική,και συγγραφέας του βιβλίου μπέστ σέλλερ,The Biology of Belief(Η Βιολογία της Πίστεως). Στο βιβλίο του αυτό ο Lipton γράφει πώς απέδειξε ότι, έχουμε τη δυνατότητα να «ξαναγράψουμε» τον τρόπο με τον οποίο τα γονίδια εκφράζονται.Ετσι μπορεί κανείς να καταστήσει τα καρκινικά κύτταρα ή και άλλα μή κανονκά ή μεταλλαγμένα κύτταρα,να ενεργούν ως κανονικά ανθρώπινα κύτταρα.Κατά τον ίδιο,τα ευρήματα των ρώσσων επιστημόνων έχουν ήδη εφαρμοσθεί σε μερικά ακαδημαικά ευρωπαικα νοσοκομεία,με μεγάλη επιτυχία σε μερικά είδη καρκίνου του δέρματος.Κατέστη επίσης δυνατόν να επηρεασθεί ο κυττταρικός μεταβολισμός, και να θεραπευθούν γενετικά ελαττώματα. Γίνεται λόγος για την «επιγενετική»που χαρακτηρίζεται ως επιστήμη του μέλλοντος.Στο ανθρώπινο σώμα υπάρχουν τα επιγονίδια ( "epigenes") που προσκολλώνται στα κύτταρα.Αυτά ελέγχουν τα γονίδια ή το DNA) μέσα στα κύτταρα.Με άλλα λόγια τα γονίδια είναι το "hardware" και τα επιγονίδια το"software" που λέγουν τι πρέπει αυτά να πράξουν.
Παραθέτουμε ολόκληρο το κείμενο:
Russian Scientists Prove That
Human Speech Dramatically Alters DN
In recent years, Russian scientists have embarked on truly groundbreaking DNA research that will change the world and your health forever. In an astonishing experiment, these scientists proved that the human body's DNA can easily be reprogrammed by human speech. That's right: words alone can alter the expression of your DNA.
In this remarkable experiment, words and phrases were spoken and modulated on specific frequencies—and the reprogramming effect on DNA was literally shocking. It was as though these scientists had simply "cut and pasted" the desired programming onto a human DNA molecule, and in so doing they successfully repaired damaged DNA or reprogrammed the human genome altogether.
In many ways, the Russian scientists owe their discovery to the earlier, pioneering work of Dr. Bruce H. Lipton, a world-renowned leader in cellular biology and quantum physics research, and bestselling author of The Biology of Belief.
In his cutting-edge work, Lipton proved that you can "rewrite" the way your genes express themselves. In so doing, you can cause cancer cells (or any abnormal or mutated cells) to act like normal human cells.
Proof: In one of Dr. Lipton's most important experiments, he proved that when he took a "sick" cancer cell from a "sick" body, and transferred it to a healthy environment, the cell recovered quickly and behaved normally. And in ongoing epigenetic trials, half the patients are in complete remission from cancer!
More Proof: The findings of Russian scientists are "already being applied in some European academic hospitals with great success on various skin cancers. The cancer is cured without any remaining scars." They have also been able to influence cellular metabolism and even remedy genetic defects.
This is truly the most promising research conducted in the last century. If you can actually program your DNA to create a healthy body in as little as 2 minutes, you can accomplish virtually any health goal. What's even more unbelievable is that doing so is far easier than you would imagine.
This research proves beyond any doubt that your genetic destiny and health outcomes are not fixed or pre-determined. Your family's genes don't have to sentence you to a lifetime of sickness and disease. There are simple ways to switch "off" your faulty inherited genes and switch "on" the genetic activity leading to a healthy, vibrant life.
The secret is contained in the most revolutionary and important new field of science: epigenetics.
What is Epigenetics?
In your body, you have "epigenes" that attach to your cells. These epigenes have control over and above the genes (or DNA) inside your cells. In other words, your genes are the "hardware" and your epigenes are the "software" that tell them what to do.
Epigenetics: The Science of the Future
The prefix "epi" means above—as in "above the genes."
Epigenetic scientists are now documenting how anyone can use epigenetics to "rewrite" the way their genes express themselves—and this in turn leads to spontaneous remission from diseases such as cancer, heart disease, and diabetes.
By harnessing the power of epigenetics, you can...
Create a conscious channel of communication with your DNA through spoken words, phrases and frequencies
Escape from being a "victim" of inheriting or developing abnormal genes—instead you can change those genes to eradicate disease and pass on normal genes to the next generation
Deactivate Your "Bad" Genes And Take Control of Your Health
Your DNA contains your genetic code. It has always been considered the "blueprint" of your life—something over which you thought you had no control whatsoever. Your genes are like a set of cards dealt to you in a card game. things, your genes can...
But now, epigenetics offers a life-changing opportunity for you to have better genes than the ones you were born with.
How Epigenetics Re-Programs Your DNA in Just 2 Minutes
A recent study from the Institute of HeartMath has entirely overturned the expired notion that DNA is permanently fixed and unchangeable. In the study, human DNA was placed in a sealed test tube. Test subjects who were trained to generate focused feelings were able to intentionally cause a change in the shape of the DNA.
Negative emotions, produced at will, caused the two strands that comprise human DNA to wind more tightly. Heart-centered feelings of love and appreciation caused the DNA strands to unwind and exhibit positive changes in just 2 minutes.
Reprogram Your DNA for Optimal Health
You can start now to reprogram your DNA for optimum health. Through the power of epigenetics, you can switch "off" destructive genes and switch "on" protective genes that lead to more vibrant health even spontaneous healing. Click here to find out how, including the 5 "on-switches" for unhealthy genes that you can easily avoid. The Russian researchers have already shown that you can start the process of positive genetic changes in just 2 minutes.
Discover even more mind-blowing scientific evidence of how epigenetics can completely transform your health. You can overcome the bad genes you inherited... reverse existing health concerns you may have... and live a longer, healthier, and more vibrant life, starting now.
Wishing you the best of health,
Danica Collins
----------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------
Αντιγραφή από το διαδίκτυο:
© CoΓια χρόνια, τα απανταχού συμπεράσματα ήταν ότι τα γονίδια καθορίζουν την ευεξία και την μακροπρόθεσμη υγεία μας. Εάν η οικογένειά μας είχε ιστορικό διαβήτη, τότε αυτή ήταν και η δική μας αναμενόμενη μοίρα. Αν από την πλευρά της μητέρας μας υπήρχε ιστορικό καρκίνου, τότε και εμείς περιμέναμε με αγωνία την επίφοβη διάγνωση του.
Η επιστήμη και ο ιατρικός κόσμος υπαγόρευε το μέλλον μας. «Είναι γενετικό» ήταν η κοινή απάντηση όταν έρχονταν αντιμέτωποι με μια ιατρική πρόκληση και εμείς σαν παγιδευμένες πάπιες στο σκοπευτήριο, ανήμπορες να αλλάξουν το αποτέλεσμα μιας ασθενικής τάσης στην οικογένεια.
Ωστόσο, στο άρθρο μας για τον Δρ. Μπρους Λίπτον (Bruce Lipton), συγγραφέα του περίφημου βιβλίου «Η βιολογία της πεποίθησης», Εκδόσεις Πατάκη, θα δούμε πως αυτός ο επιστήμονας και ερευνητής ρίχνει φως σε μια νέα κατανόηση που λέει ότι: δεν είμαστε θύμα των γονιδίων μας, αλλά ένα προϊόν του περιβάλλοντός μας.
Τα κύτταρα και το περιβάλλον τους
Σαράντα οκτώ χρόνια πριν, ο Δρ. Λίπτον έκανε ένα συναρπαστικό πείραμα που άλλαξε τον τρόπο αντίληψης μας σχετικά με τις γενετικές τάσεις. Κλωνοποίησε ένα βλαστοκύτταρο (αναπαραγωγή κυττάρων που είναι γενετικά πανομοιότυπα) σε ένα τρυβλίο (ένα διαφανές πιάτο που χρησιμοποιείται για την καλλιέργεια μικροοργανισμών) και μετά από μία εβδομάδα, αυτό το ένα κύτταρο είχε διαιρεθεί σε 50.000 γενετικά πανομοιότυπα κύτταρα. Χώρισε αυτά τα πανομοιότυπα κύτταρα σε 3 διαφορετικά τρυβλία, αλλά άλλαξε το μέσο καλλιέργειας ή το περιβάλλον, σε κάθε πιάτο. Θα ήταν το αποτέλεσμα ίδιο;
Εδώ βρήκε εντυπωσιακά αποτελέσματα: στο πρώτο τρυβλίο, τα κύτταρα που σχηματίστηκαν ήταν μυϊκά κύτταρα, στη δεύτερη περίπτωση κύτταρα οστών ενώ στην τρίτη, λιποκύτταρα. Τι έλεγχε την τύχη αυτών των πανομοιότυπων κυττάρων; Το περιβάλλον μέσα στο οποίο υπήρχαν, καθόριζε τη μοίρα τους.
Τι σημαίνει αυτό για το ανθρώπινο σώμα; Εκεί που κάποτε νομίζαμε ότι η γενετική θα καθορίσει πλήρως τη μελλοντική υγεία ή τις ασθένειες μας, τώρα έχει αποδειχθεί ότι μόνο το 1% της ασθένειας οφείλεται στη γενετική: το 99% της υγείας μας καθορίζεται από το περιβάλλον μας.
Το εσωτερικό περιβάλλον μας φτιάχνει ή χαλάει την υγεία μας
Τι εννοεί ο Δρ. Λίπτον όταν μιλάει για το περιβάλλον; Αναφέρεται στο εσωτερικό περιβάλλον τους σώματος μας: την υγεία και την ισορροπία των εντέρων, οργάνων, αδένων, οστών και του αίματος και ό, τι υποστηρίζει ή διαταράσσει αυτό το περιβάλλον.
Οι εσωτερικοί μας διαταράκτες περιλαμβάνουν τον χώρο τον οποίο ζούμε (π.χ. ένα παλιό σπίτι γεμάτο μούχλα ή ένα νέο σπίτι με τοξικά υλικά) και τα είδη χημικής ή περιβαλλοντικής τοξικότητας στα οποία εκτεθήκαμε από την στιγμή της σύλληψης μας μέχρι σήμερα. Περιλαμβάνει επίσης τη διατροφή μας, με πολλές συνήθειες οι οποίες είναι ειδικές από το οικογενειακό ιστορικό μας: π.χ. διατροφή πλούσια σε σάκχαρα, γλουτένη, γαλακτοκομικά ή σόδες, καραμέλες και κονσερβοποιημένα-επεξεργασμένα ή γρήγορα φαγητά.
Επίσης, το εσωτερικό περιβάλλον μας επηρεάζεται από την έκθεση μας σε βαρέα μέταλλα συμπεριλαμβανομένων και των ασημένιων σφραγισμάτων που είχατε εσείς, η μητέρα σας, η γιαγιά και προγιαγιά σας, καθώς και το συναισθηματικό υπόβαθρο του σπιτιού (ευτυχισμένο, λυπημένο, φοβισμένο, καταχρηστικό) και την τρέχουσα κατάσταση του μυαλού σας.
Δίδυμα που μεγάλωσαν σε διαφορετικές οικογένειες
Αν κάποια μονοζυγωτικά (όμοια) δίδυμα μεγάλωναν σε ξεχωριστά περιβάλλοντα, η κατάσταση της υγεία τους θα ήταν πιθανότατα διαφορετική. Ας πούμε ότι το ένα μεγάλωνε σε μια οικογένεια που ήταν ευτυχισμένη, ισορροπημένη και είχε μια απόλυτα ισορροπημένη και χωρίς χημικές ουσίες υγιεινή διατροφή. Το άλλο δίδυμο ζούσε σε μια οικογένεια που ήταν χαοτική, καταχρηστική και έτρωγαν μια διατροφή πρόχειρο φαγητό γεμάτη χημικές ουσίες. Τα περιβάλλοντά τους θα ήταν ριζικά διαφορετικά. Το δυναμικό για να αναπτύξει το δεύτερο δίδυμο που βρίσκεται στο τοξικό περιβάλλον μια κρίσιμη ασθένεια, είναι πολύ πιο μεγαλύτερο.
Το περιβάλλον στο οποίο ζούμε σήμερα και ζήσαμε από την παιδική μας ηλικία μπορεί να επηρεάσουν ριζικά τον τρόπο που τα γονίδιά μας μπορούν να εκφραστούν. Η μελέτη της επιγενετικής αποδεικνύει ότι η κακή έκφραση του γονιδίου μπορεί να ενεργοποιηθεί από πολλούς περιβαλλοντικούς παράγοντες όπως τη χημική, συναισθηματική ή σωματική κατάσταση.
Σκέψεις που βλάπτουν την υγεία μας
Αλλά ο Δρ. Λίπτον προχωρά σε πολλά βήματα περαιτέρω. Στο βιβλίο του «Η βιολογία της πεποίθησης» καταλήγει στο συμπέρασμα ότι οι κακές σκέψεις μας έχουν την ικανότητα να δημιουργήσουν φλεγμονές στο σώμα, ενώ οι καλές σκέψεις μας μπορούν να τις μειώσουν. Στην πραγματικότητα, ο εγκέφαλός μας είναι ο χημικός που δημιουργεί τη χημεία του αίματός μας. Όταν είμαστε ερωτευμένοι, έχουμε την απελευθέρωση της ωκυτοκίνης και της ντοπαμίνης (νευροδιαβιβαστές ευεξίας) που δημιουργούν μια αίσθηση απέραντης ευεξίας και σταθερότητας.
Αντίθετα, όταν έχουμε θυμωμένες και ανήσυχες σκέψεις που δημιουργούν φόβο και θυμό, αυτές οι χημικές ουσίες του στρες προκαλούν φλεγμονή και καταστέλλουν την ανάπτυξη των κυττάρων: με άλλα λόγια, ο φόβος και ο θυμός σκοτώνουν τα κύτταρα. Τα κύτταρα βλέπουν μόνο την εικόνα που έχουμε στο μυαλό μας, δεν έχουν τη δυνατότητα να δουν τον πραγματικό κόσμο. Έτσι, η χημεία του αίματος αλλάζει σύμφωνα με τις εικόνες στο μυαλό. Καθώς βλέπει αυτή την εικόνα ο εγκέφαλος μας, δημιουργεί ορισμένες νευροχημικές αντιδράσεις που εναρμονίζονται με αυτό που βλέπουν, μετατρέποντάς τη βιολογία μας.
Αν το μυαλό μας παρερμηνεύει τον κόσμο, τα κύτταρά μας δεν γνωρίζουν τι είναι και τι δεν είναι αλήθεια και ο φόβος κλείνει όλες κυτταρικές προστασίες. Όταν έχουμε μια λοίμωξη και βρισκόμαστε σε κατάσταση φόβου και θυμού, τα κύτταρά μας δεν μπορούν να προστατεύσουν τους εαυτούς τους γιατί το άγχος κλείνει το ανοσοποιητικό μας σύστημα, προκειμένου να εξοικονομήσει ενέργεια. Κάθε μέρα, καθώς λούζουμε τους εαυτούς μας με στρες, το ανοσοποιητικό μας κλείνει συστηματικά.
Σκέψεις που θεραπεύουν και η βιολογία της πεποίθησης
Η έννοια αυτή απεικονίζεται σε ένα από τους γιατρούς μου. Πολλά χρόνια πριν, είχε ένα ιστορικό ελκώδους κολίτιδας. Κατά τη διάρκεια μιας περιόδου δύο ετών, ήταν σε θέση να την θεραπεύσει με φυσικές μεθόδους. Ωστόσο, δέκα χρόνια αργότερα, όταν το παιδί της ήταν 2 ετών, ανακάλυψε ότι τα παλιά συμπτώματα του εντέρου της επέστρεψαν. Εκείνη πανικοβλήθηκε. Τι είχε αλλάξει; Οι διατροφικές συνήθειες της παρέμειναν ίδιες και ήταν πολύ υγιής και ισορροπημένες. Όμως, λόγω του στρες, οι σκέψεις της επικεντρώθηκαν στην επικείμενη ασθένεια. Είχε παγιδευτεί σε δόσεις αρνητικής σκέψης όσο αφορά την εντερική της υγεία.
Κατά τη περίοδο εκείνη διάβασε ένα βιβλίο που ενθαρρύνει θετικά αποτελέσματα για την υγεία. Για τις επόμενες 60 ημέρες, δεν επίτρεψε στον εαυτό της καμία αρνητική σκέψη σχετικά με τα έντερα της να επικρατήσουν. Κάθε φορά που έβρισκε τον εαυτό να επαναλαμβάνει νοερά τη φράση, «Τι βάσανο είναι αυτό…» αμέσως διόρθωνε την σκέψης της. Όταν έπιανε τον εαυτό να επαναλαμβάνει ότι τα έντερα της είχαν φλεγμονές το διόρθωνε λέγοντας ότι τα έντερα της ήταν χωρίς συμπτώματα, υγιή και σε ισορροπία.
Μετά από 2 εβδομάδες, άρχισε να βλέπει ότι τα συμπτώματα της μειώθηκαν και μέχρι το τέλος των δύο μηνών, είχαν εντελώς εξαφανιστεί. Το μόνο πράγμα που άλλαξε ήταν οι σταθερά αρνητικές σκέψεις της σχετικά με τα συμπτώματα των εντέρων της. Ο Δρ. Λίπτον λέει ότι είναι επικίνδυνο να σκεφτόμαστε τον εαυτό μας ως άρρωστο, γιατί και πάλι αυτό θα οδηγήσει στην απελευθέρωση ορισμένων χημικών ουσιών που θα κλείσουν το ανοσοποιητικό μας σύστημα. Η δύναμη των σκέψεών μας είναι εκπληκτική!
Πως δημιουργούμε μοτίβα σκέψεων;
Πώς διαμορφώνονται τα μοτίβα σκέψης; Κατά τα πρώτα επτά χρόνια της ζωής μας, διαμορφώνουμε την άποψη μας τόσο για τον κόσμο γύρω μας όσο και τις προσωπικές μας απόψεις. Παρακολουθούμε τους γονείς μας και οι πεποιθήσεις τους, καταγράφονται στον εγκέφαλό μας.
Οι γονείς είναι οι προπονητές μας. Δηλώσεις όπως «δεν είσαι αγαπητός» ή «δεν είσαι καλό παιδί», ακόμα και όταν ειπωθούν αντιδραστικά μπορεί να καταλήξουν να είναι καθοριστικά για την ζωή μας. Οι περισσότεροι γονείς κάνουν το καλύτερό τους, αλλά μερικές φορές οι δηλώσεις τους παίρνουν μόνιμες θέσεις στο υποσυνείδητο μας. Και τελικά αυτός ο προγραμματισμός, μπορεί να τρέξει τη ζωή μας.
Ωστόσο, δεν πρέπει να αισθανόμαστε ότι είμαστε θύματα του εν λόγω προγραμματισμού γιατί δεν έχει σημασία πόσο έντονες ήταν αυτές οι δηλώσεις ή οι περιστάσεις. Γιατί εμείς μπορούμε να εργαστούμε και να δημιουργήσουμε εκ νέου τον προγραμματισμό μας αλλάζοντας αυτά τα αρνητικά πρότυπα σκέψης, αν θέλουμε να ζήσουμε μια ζωή γεμάτη υγεία και ευτυχία.
Συνειδητός ή υποσυνείδητος νους;
Υπάρχουν δύο τμήματα του νου: ο συνειδητός και ο υποσυνείδητος νους. Ο συνειδητός νους είναι η δημιουργική φύση μας, αυτό που είμαστε σε καθημερινή βάση. Κατέχει τις ευχές και τις επιθυμίες μας. Μπορεί να σκεφτεί το παρελθόν και το μέλλον, πηγαίνοντας πίσω-μπρός χωρίς κανέναν περιορισμό.
Ο υποσυνείδητος νους δεν βλέπει παρελθόν ή μέλλον, αλλά μόνο προγράμματα. Με άλλα λόγια, είναι η συνήθεια του μυαλού. Ό, τι μαθαίνουμε γίνεται πρόγραμμα, είτε καλό, είτε κακό. Ο υποσυνείδητος νους υπάρχει μόνο στο παρόν και είναι στον αυτόματο πιλότο, πατάμε το κουμπί και παίζει.
Κατά το 95% της ημέρας μας, η σκέψη μας βρίσκεται στον αυτόματο πιλότο (πραγματικά). Γι ‘αυτό, στην πραγματικότητα δεν οδηγούμε τις σκέψεις μας, αλλά είμαστε σχεδόν πάντα στον αυτόματο πιλότο που εκφράζει τον υποσυνείδητο προγραμματισμό μας. Στην πραγματικότητα, θα μπορούσαμε κάλλιστα να εκφράζουμε τη συμπεριφορά των γονιών μας. Πόσες φορές έχουμε σταματήσει τον εαυτό μας, γιατί ακούμε να επαναλαμβάνουμε τις ίδιες φράσεις που έλεγαν οι γονείς μας όταν μας μάλωναν; Και όταν κάποιος μας πει, «Είσαι ακριβώς όπως ο πατέρας σου» και ο πατέρας μας δεν χαίρει μια θετική εικόνα στο νου μας, ανάβουμε αμέσως. Πώς γίνεται αυτό να είναι αλήθεια; Έχουμε κάνει τα πάντα για να είμαστε διαφορετικοί και όμως δεν μπορούμε να δούμε ότι ο προγραμματισμό μας κατά τη διάρκεια της μικρής ηλικίας μας συνεχίζει να εκφράζεται.
Αλλάζουμε τον προγραμματισμό μας και αλλάζουμε την υγεία μας
Πώς μπορούμε να αλλάξουμε τον προγραμματισμό μας; Όταν μιλάμε στον εαυτό μας δυνατά και λέμε «εγώ δεν πρόκειται να φάω αυτό το κομμάτι του κέικ», σκεφτείτε το εξής: το υποσυνείδητό μας καθορίζει την παράσταση και δεν ακούει. Και η παραπάνω δήλωση έχει αλλάξει καθόλου τη συμπεριφορά μας; Ίσως όχι, γιατί συνεχίζουμε να χώνουμε το κέικ στο στόμα μας ξανά και ξανά. Ή όταν διαβάζουμε ένα βιβλίο αυτοβοήθειας, το συνειδητό μυαλό μας λέει ΝΑΙ! Αλλά ήταν η αλλαγή μόνιμη; Το υποσυνείδητο μυαλό μας δεν μπορεί να μάθει μέσα από τη δημιουργικότητα. Μπορεί να μάθει μόνο μέσα από την αυτό-ύπνωση.
Ένας πολύ καλός τρόπος για να ξεκινήσουμε έναν εκ νέου προγραμματισμό είναι να έρθουμε σε επαφή με τα κύματα δέλτα στον εγκέφαλο μας, ακριβώς την ώρα που πάμε να αποκοιμηθούμε. Είναι σημαντικό να παίξουμε ηχογραφημένα θετικά μηνύματα για τουλάχιστον 15 λεπτά πριν κοιμηθούμε, έτσι ώστε οι λέξεις να μπορέσουν να εισέλθουν βαθιά στο υποσυνείδητο μας. Φυσικά, η επανάληψη είναι πολύ σημαντική.
Είναι σημαντικό να δούμε τις προκλήσεις μας και να μάθουμε ποιες πεποιθήσεις δεν μας υποστηρίζουν πια και να τις απομακρύνουμε. Αυτό μπορεί να γίνει μέσα από έναν πνευματικό καθαρισμό της SRT. Μπορούμε είτε να χρησιμοποιήσουμε έτοιμες θετικές δηλώσεις ή να βρούμε μέσω μιας συνεδρίας SRT ποιες είναι οι καταλληλότερες για εμάς και να τις τροποποιήσουμε σύμφωνα με την περίπτωση μας. Μπορούμε να δημιουργήσουμε κάποιες με στόχο την υγεία του σώματος ή του νου ή σχετικά με τις πεποιθήσεις και τη ζωή μας.
Όταν οι δηλώσεις αυτές επαναλαμβάνονται, είναι δυνατόν να αλλάξουν τον προγραμματισμό μας. Στην πραγματικότητα, όταν οι δηλώσεις γίνονται σωστά, έχει αποδειχθεί ότι μπορούν να αλλάξουν τη συμπεριφορά μας σε 5-8 λεπτά. Και όταν συνδυάζονται με θεραπευτική διατροφή των κυττάρων για κυτταρική υγεία, με την πάροδο του χρόνου, το εσωτερικό περιβάλλον μας μπορεί να αλλάξει (οι χρόνοι διαφέρουν για τον καθένα). Καθώς οι σκέψεις μας αλλάζουν, η φλεγμονή κατευνάζεται, τα καλά γονίδια εκφράζονται και υπάρχουν αλλαγές στη ζωή μας. Δεν είμαστε θύματα των γονιδίων μας, αλλά ο νικητής του περιβάλλοντός μας.
Πηγή: Δρ. Πόμπα
---------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------
ΝΟΥΣ-ΣΩΜΑ-ΕΓΚΕΦΑΛΟΣ
Στο βιβλίο του «Νούς-Εγκέφαλος και Επιστήμη» ο John Searle ασχολούμενος με το θέμα,αφετηριάζεται με ορισμένα ερωτήματα-απορίες. :Πως είναι δυνατόν ο κόσμος να περιέχει μόνον μη συνειδητά φυσικά σωματίδια και όμως να περιέχει και συνείδηση;Πώς μπορεί ο ουσιαστικά άνευ νοήματος κόσμος,να περιέχει νοήματα;Ποιά η σχέση του σύμπαντος με τον νου μας;Πως σχετίζεται ο νούς με τον εγκέφαλο;Γιατί υπάρχει άρνηση να δεχθούμε ότι, διαθέτουμε εγγενώς υποκειμενικές συνειδητές καταστάσεις και ότι, αυτές είναι αγώγιμες όπως και οποιοδήποτε άλλο στο Σύμπαν;Γιατί θεωρείται ότι, τα νοητικά φαινόμενα είναι αδύνατο να ταιριάζουν με την επιστημονική μας αντίληψη για τον κόσμο,που θέλει να αποτελείται από υλικά αντικείμενα;
Ως εξήγηση των παραπάνω δίνει τέσσερες λόγους,που κατ αυτόν είναι και χαρακτηριστικά της νοητικής ζωής.
1.Η συνείδηση
Δεν κατανούμε πλήρως τις λειτουργίες αλλά κατανοούμε τον γενικό χαρακτήρα τους ,κατανοούμε δηλαδή πώς υπάρχουν ορισμένες ηλεκτροχημικές δραστηριότητες που εξελίσσονται ανάμεσα στα νευρικά κύτταρα, ή στα μόρια των νευρικών κυττάρων και ίσως άλλων στοιχείων του εγκεφάλου,και ότι, αυτές οι λειτουργίες είναι η αιτία της συνείδησης.Η συνείδηση είναι πραγματική ιδιότητα του εγκεφάλου,που μπορεί να προξενήσει διάφορα πράγματα.
2.Η προθετικότητα
Αναφέρεται και σε σκοπούς. κα σε πίστεις.
Οι νοητικές μας καταστάσεις, (λ.χ.ο πόνος)κατευθύνονται σε κάτι ή αναφέρονται σε κάτι ή ανήκουν σε αντικείμενα ή καταστάσεις του κόσμου διαφορετικές από τις ίδιες είναι.Γεννάται βεβαίως το ερώτημα πως αυτή η ουσία που είναι μέσα στο κεφάλι μου να σχετίζεται με οτιδήποτε.
3.Η υποκειμενικότητα των νοητικών φαινομένων
Σχετίζεται με το ότι ορισμένα γεγονότα τα νιώθω εγώ και όχι και ο διπλανός μου.Αυτό συνιστά μια δυσκολία στο να ταιριάξουμε την πραγματικότητα των υποκειμενικών νοητικών φαινομένων με την επιστημονική αντίληψη που θέλει την πραγματικότητα ολοκληρωτικώς αντικειμενική.
4.Το πρόβλημα του νοητικού αιτίου.
Οι σκέψεις δεν είναι αβαρείς και αιθέριες.Το ερώτημα των ‘ αντιπάλων είναι: « Πως μπορεί το νοητικό να αλλάξει το φυσικό.»
Ο συγγραφέας υποστηρίζει ότι:
Τα νοητικά φαινόμενα ,συνειδητά και μη και όλη μας η νοητική ζωή,έχουν ως αίτιο εγκεφαλικές λειτουργίες, χαρακτηριστικά του εγκεφάλου και ίσως και του υπολοίπου νευρικού συστήματος,ότι οι πόνοι και τα άλλα νοητικά φαινόμενα είναι απλώς χαρακτηριστικά του εγκεφάλου και ίσως του υπολοίπου νευρικού συστήματος.Τα γεγονότα στο νευρικό σύστημα, επαρκούν να προξενήσουν πόνο(ασθνείς των οπίων απεκόπησαν τα άκρα και ένουν την αίσθηση και τον πονο ότι αυτά πονούν)το βασικό βήμα για την δημιουργία νοητικων καταστάσεων, γίνεται στον εγκέφαλο,και δεν είναι το εξωτερικό ή περιφερειακό ερέθισμα. Ο εγκέφαλο ε΄ναι το αίτιο του νού,και ταυτόχρονα ο νούς είναι χαρακτηριστικό του εγκεφάλου.Είναι λάθος να δεχθούμε ότι γεγονότα σ’ένα υλικό πεδίο ,ταφυσικά»¨γεγονότα, προξενούν γεγονότα σε ένα άλλο δίχως ουσία,πεδίο τα « νοητικά» και ότι πρέπει να δεχθούμε μοια πιο σύνθετη αιτιακή σχέση.Τα νοητικα φαινόμενα οφείλονται στον εγκέφαλο και ταυτόχρονα πραγματώνονται στο ίδιο το σύστημα που αποτελείται από τα νευρικά κύτταραΔεν μπορο΄πυμε να πούμε ότι λ.χ.για τον πόνο,ότι πονά ένα συγκεκριμενο νευρικό κύτταρο.Το μηχανιστικό μοντέλο ενίκησε το μοντέλο του βιταλισμού Η ύλη μπορεί να είναι ζωντανή.Ο νους και το σώμα αλληλοεπιδρούν,αλλά δεν ε’ίναι δύο διαφορετικά πράγματα,αφού τα νοητικάφανόμενα είναι απλώς χαρακτηριστικά του εγκεφάλου. Πρόκειται για μια σύνθεση-αποδοχή του απλοικού φυσικαλισμού με τον απλό μενταλισμό,που είναι απολύτως συμβατοί μεταξύ τους.
Ο ιστορικός καθηγητής,Harara(ό.π.σελ.91) γράφει πώς δεν υπάρχουν στοιχεία που να αποδεικνύουν ότι, με πέρασμα του χρόνου οι άνθρωποι έγιναν εξυπνότεροι.
Η Γλώσσα-οι σκέψεις- το γονίδιο,το κύτταρο.
Σύμφωνα με ανάρτηση στο διαδίκτυο,έχει πειραματικώς αποδειχθεί,από ρώσους επιστήμονες ότι,το ανθρώπινοDNA μπορεί εύκολα να προγαμματισθεί με τον ανθρώπινο λόγο.
Παραθέτουμε μικρή περίληψη αποσπάσματος,.Στο τέλος ακολουθεί ολόκληρο το κκείμενο στα αγγλικά.
« Πρωτοπόρος στην ανακάλυψη αυτή,είναι ο ΔΡ. Bruce H. Lipton, παγκοσμίως γνωστός,στον τομέα της μοριακής βιολογίας και της έρευνας στην κβαντοτμηχανική,και συγγραφέας του βιβλίου μπέστ σέλλερ,The Biology of Belief(Η Βιολογία της Πίστεως). Στο βιβλίο του αυτό ο Lipton γράφει πώς απέδειξε ότι, έχουμε τη δυνατότητα να «ξαναγράψουμε» τον τρόπο με τον οποίο τα γονίδια εκφράζονται.Ετσι μπορεί κανείς να καταστήσει τα καρκινικά κύτταρα ή και άλλα μή κανονκά ή μεταλλαγμένα κύτταρα,να ενεργούν ως κανονικά ανθρώπινα κύτταρα.Κατά τον ίδιο,τα ευρήματα των ρώσσων επιστημόνων έχουν ήδη εφαρμοσθεί σε μερικά ακαδημαικά ευρωπαικα νοσοκομεία,με μεγάλη επιτυχία σε μερικά είδη καρκίνου του δέρματος.Κατέστη επίσης δυνατόν να επηρεασθεί ο κυττταρικός μεταβολισμός, και να θεραπευθούν γενετικά ελαττώματα. Γίνεται λόγος για την «επιγενετική»που χαρακτηρίζεται ως επιστήμη του μέλλοντος.Στο ανθρώπινο σώμα υπάρχουν τα επιγονίδια ( "epigenes") που προσκολλώνται στα κύτταρα.Αυτά ελέγχουν τα γονίδια ή το DNA) μέσα στα κύτταρα.Με άλλα λόγια τα γονίδια είναι το "hardware" και τα επιγονίδια το"software" που λέγουν τι πρέπει αυτά να πράξουν.
Παραθέτουμε ολόκληρο το κείμενο:
Russian Scientists Prove That
Human Speech Dramatically Alters DN
In recent years, Russian scientists have embarked on truly groundbreaking DNA research that will change the world and your health forever. In an astonishing experiment, these scientists proved that the human body's DNA can easily be reprogrammed by human speech. That's right: words alone can alter the expression of your DNA.
In this remarkable experiment, words and phrases were spoken and modulated on specific frequencies—and the reprogramming effect on DNA was literally shocking. It was as though these scientists had simply "cut and pasted" the desired programming onto a human DNA molecule, and in so doing they successfully repaired damaged DNA or reprogrammed the human genome altogether.
In many ways, the Russian scientists owe their discovery to the earlier, pioneering work of Dr. Bruce H. Lipton, a world-renowned leader in cellular biology and quantum physics research, and bestselling author of The Biology of Belief.
In his cutting-edge work, Lipton proved that you can "rewrite" the way your genes express themselves. In so doing, you can cause cancer cells (or any abnormal or mutated cells) to act like normal human cells.
Proof: In one of Dr. Lipton's most important experiments, he proved that when he took a "sick" cancer cell from a "sick" body, and transferred it to a healthy environment, the cell recovered quickly and behaved normally. And in ongoing epigenetic trials, half the patients are in complete remission from cancer!
More Proof: The findings of Russian scientists are "already being applied in some European academic hospitals with great success on various skin cancers. The cancer is cured without any remaining scars." They have also been able to influence cellular metabolism and even remedy genetic defects.
This is truly the most promising research conducted in the last century. If you can actually program your DNA to create a healthy body in as little as 2 minutes, you can accomplish virtually any health goal. What's even more unbelievable is that doing so is far easier than you would imagine.
This research proves beyond any doubt that your genetic destiny and health outcomes are not fixed or pre-determined. Your family's genes don't have to sentence you to a lifetime of sickness and disease. There are simple ways to switch "off" your faulty inherited genes and switch "on" the genetic activity leading to a healthy, vibrant life.
The secret is contained in the most revolutionary and important new field of science: epigenetics.
What is Epigenetics?
In your body, you have "epigenes" that attach to your cells. These epigenes have control over and above the genes (or DNA) inside your cells. In other words, your genes are the "hardware" and your epigenes are the "software" that tell them what to do.
Epigenetics: The Science of the Future
The prefix "epi" means above—as in "above the genes."
Epigenetic scientists are now documenting how anyone can use epigenetics to "rewrite" the way their genes express themselves—and this in turn leads to spontaneous remission from diseases such as cancer, heart disease, and diabetes.
By harnessing the power of epigenetics, you can...
Create a conscious channel of communication with your DNA through spoken words, phrases and frequencies
Escape from being a "victim" of inheriting or developing abnormal genes—instead you can change those genes to eradicate disease and pass on normal genes to the next generation
Deactivate Your "Bad" Genes And Take Control of Your Health
Your DNA contains your genetic code. It has always been considered the "blueprint" of your life—something over which you thought you had no control whatsoever. Your genes are like a set of cards dealt to you in a card game. things, your genes can...
But now, epigenetics offers a life-changing opportunity for you to have better genes than the ones you were born with.
How Epigenetics Re-Programs Your DNA in Just 2 Minutes
A recent study from the Institute of HeartMath has entirely overturned the expired notion that DNA is permanently fixed and unchangeable. In the study, human DNA was placed in a sealed test tube. Test subjects who were trained to generate focused feelings were able to intentionally cause a change in the shape of the DNA.
Negative emotions, produced at will, caused the two strands that comprise human DNA to wind more tightly. Heart-centered feelings of love and appreciation caused the DNA strands to unwind and exhibit positive changes in just 2 minutes.
Reprogram Your DNA for Optimal Health
You can start now to reprogram your DNA for optimum health. Through the power of epigenetics, you can switch "off" destructive genes and switch "on" protective genes that lead to more vibrant health even spontaneous healing. Click here to find out how, including the 5 "on-switches" for unhealthy genes that you can easily avoid. The Russian researchers have already shown that you can start the process of positive genetic changes in just 2 minutes.
Discover even more mind-blowing scientific evidence of how epigenetics can completely transform your health. You can overcome the bad genes you inherited... reverse existing health concerns you may have... and live a longer, healthier, and more vibrant life, starting now.
Wishing you the best of health,
Danica Collins
----------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------
Αντιγραφή από το διαδίκτυο:
© CoΓια χρόνια, τα απανταχού συμπεράσματα ήταν ότι τα γονίδια καθορίζουν την ευεξία και την μακροπρόθεσμη υγεία μας. Εάν η οικογένειά μας είχε ιστορικό διαβήτη, τότε αυτή ήταν και η δική μας αναμενόμενη μοίρα. Αν από την πλευρά της μητέρας μας υπήρχε ιστορικό καρκίνου, τότε και εμείς περιμέναμε με αγωνία την επίφοβη διάγνωση του.
Η επιστήμη και ο ιατρικός κόσμος υπαγόρευε το μέλλον μας. «Είναι γενετικό» ήταν η κοινή απάντηση όταν έρχονταν αντιμέτωποι με μια ιατρική πρόκληση και εμείς σαν παγιδευμένες πάπιες στο σκοπευτήριο, ανήμπορες να αλλάξουν το αποτέλεσμα μιας ασθενικής τάσης στην οικογένεια.
Ωστόσο, στο άρθρο μας για τον Δρ. Μπρους Λίπτον (Bruce Lipton), συγγραφέα του περίφημου βιβλίου «Η βιολογία της πεποίθησης», Εκδόσεις Πατάκη, θα δούμε πως αυτός ο επιστήμονας και ερευνητής ρίχνει φως σε μια νέα κατανόηση που λέει ότι: δεν είμαστε θύμα των γονιδίων μας, αλλά ένα προϊόν του περιβάλλοντός μας.
Τα κύτταρα και το περιβάλλον τους
Σαράντα οκτώ χρόνια πριν, ο Δρ. Λίπτον έκανε ένα συναρπαστικό πείραμα που άλλαξε τον τρόπο αντίληψης μας σχετικά με τις γενετικές τάσεις. Κλωνοποίησε ένα βλαστοκύτταρο (αναπαραγωγή κυττάρων που είναι γενετικά πανομοιότυπα) σε ένα τρυβλίο (ένα διαφανές πιάτο που χρησιμοποιείται για την καλλιέργεια μικροοργανισμών) και μετά από μία εβδομάδα, αυτό το ένα κύτταρο είχε διαιρεθεί σε 50.000 γενετικά πανομοιότυπα κύτταρα. Χώρισε αυτά τα πανομοιότυπα κύτταρα σε 3 διαφορετικά τρυβλία, αλλά άλλαξε το μέσο καλλιέργειας ή το περιβάλλον, σε κάθε πιάτο. Θα ήταν το αποτέλεσμα ίδιο;
Εδώ βρήκε εντυπωσιακά αποτελέσματα: στο πρώτο τρυβλίο, τα κύτταρα που σχηματίστηκαν ήταν μυϊκά κύτταρα, στη δεύτερη περίπτωση κύτταρα οστών ενώ στην τρίτη, λιποκύτταρα. Τι έλεγχε την τύχη αυτών των πανομοιότυπων κυττάρων; Το περιβάλλον μέσα στο οποίο υπήρχαν, καθόριζε τη μοίρα τους.
Τι σημαίνει αυτό για το ανθρώπινο σώμα; Εκεί που κάποτε νομίζαμε ότι η γενετική θα καθορίσει πλήρως τη μελλοντική υγεία ή τις ασθένειες μας, τώρα έχει αποδειχθεί ότι μόνο το 1% της ασθένειας οφείλεται στη γενετική: το 99% της υγείας μας καθορίζεται από το περιβάλλον μας.
Το εσωτερικό περιβάλλον μας φτιάχνει ή χαλάει την υγεία μας
Τι εννοεί ο Δρ. Λίπτον όταν μιλάει για το περιβάλλον; Αναφέρεται στο εσωτερικό περιβάλλον τους σώματος μας: την υγεία και την ισορροπία των εντέρων, οργάνων, αδένων, οστών και του αίματος και ό, τι υποστηρίζει ή διαταράσσει αυτό το περιβάλλον.
Οι εσωτερικοί μας διαταράκτες περιλαμβάνουν τον χώρο τον οποίο ζούμε (π.χ. ένα παλιό σπίτι γεμάτο μούχλα ή ένα νέο σπίτι με τοξικά υλικά) και τα είδη χημικής ή περιβαλλοντικής τοξικότητας στα οποία εκτεθήκαμε από την στιγμή της σύλληψης μας μέχρι σήμερα. Περιλαμβάνει επίσης τη διατροφή μας, με πολλές συνήθειες οι οποίες είναι ειδικές από το οικογενειακό ιστορικό μας: π.χ. διατροφή πλούσια σε σάκχαρα, γλουτένη, γαλακτοκομικά ή σόδες, καραμέλες και κονσερβοποιημένα-επεξεργασμένα ή γρήγορα φαγητά.
Επίσης, το εσωτερικό περιβάλλον μας επηρεάζεται από την έκθεση μας σε βαρέα μέταλλα συμπεριλαμβανομένων και των ασημένιων σφραγισμάτων που είχατε εσείς, η μητέρα σας, η γιαγιά και προγιαγιά σας, καθώς και το συναισθηματικό υπόβαθρο του σπιτιού (ευτυχισμένο, λυπημένο, φοβισμένο, καταχρηστικό) και την τρέχουσα κατάσταση του μυαλού σας.
Δίδυμα που μεγάλωσαν σε διαφορετικές οικογένειες
Αν κάποια μονοζυγωτικά (όμοια) δίδυμα μεγάλωναν σε ξεχωριστά περιβάλλοντα, η κατάσταση της υγεία τους θα ήταν πιθανότατα διαφορετική. Ας πούμε ότι το ένα μεγάλωνε σε μια οικογένεια που ήταν ευτυχισμένη, ισορροπημένη και είχε μια απόλυτα ισορροπημένη και χωρίς χημικές ουσίες υγιεινή διατροφή. Το άλλο δίδυμο ζούσε σε μια οικογένεια που ήταν χαοτική, καταχρηστική και έτρωγαν μια διατροφή πρόχειρο φαγητό γεμάτη χημικές ουσίες. Τα περιβάλλοντά τους θα ήταν ριζικά διαφορετικά. Το δυναμικό για να αναπτύξει το δεύτερο δίδυμο που βρίσκεται στο τοξικό περιβάλλον μια κρίσιμη ασθένεια, είναι πολύ πιο μεγαλύτερο.
Το περιβάλλον στο οποίο ζούμε σήμερα και ζήσαμε από την παιδική μας ηλικία μπορεί να επηρεάσουν ριζικά τον τρόπο που τα γονίδιά μας μπορούν να εκφραστούν. Η μελέτη της επιγενετικής αποδεικνύει ότι η κακή έκφραση του γονιδίου μπορεί να ενεργοποιηθεί από πολλούς περιβαλλοντικούς παράγοντες όπως τη χημική, συναισθηματική ή σωματική κατάσταση.
Σκέψεις που βλάπτουν την υγεία μας
Αλλά ο Δρ. Λίπτον προχωρά σε πολλά βήματα περαιτέρω. Στο βιβλίο του «Η βιολογία της πεποίθησης» καταλήγει στο συμπέρασμα ότι οι κακές σκέψεις μας έχουν την ικανότητα να δημιουργήσουν φλεγμονές στο σώμα, ενώ οι καλές σκέψεις μας μπορούν να τις μειώσουν. Στην πραγματικότητα, ο εγκέφαλός μας είναι ο χημικός που δημιουργεί τη χημεία του αίματός μας. Όταν είμαστε ερωτευμένοι, έχουμε την απελευθέρωση της ωκυτοκίνης και της ντοπαμίνης (νευροδιαβιβαστές ευεξίας) που δημιουργούν μια αίσθηση απέραντης ευεξίας και σταθερότητας.
Αντίθετα, όταν έχουμε θυμωμένες και ανήσυχες σκέψεις που δημιουργούν φόβο και θυμό, αυτές οι χημικές ουσίες του στρες προκαλούν φλεγμονή και καταστέλλουν την ανάπτυξη των κυττάρων: με άλλα λόγια, ο φόβος και ο θυμός σκοτώνουν τα κύτταρα. Τα κύτταρα βλέπουν μόνο την εικόνα που έχουμε στο μυαλό μας, δεν έχουν τη δυνατότητα να δουν τον πραγματικό κόσμο. Έτσι, η χημεία του αίματος αλλάζει σύμφωνα με τις εικόνες στο μυαλό. Καθώς βλέπει αυτή την εικόνα ο εγκέφαλος μας, δημιουργεί ορισμένες νευροχημικές αντιδράσεις που εναρμονίζονται με αυτό που βλέπουν, μετατρέποντάς τη βιολογία μας.
Αν το μυαλό μας παρερμηνεύει τον κόσμο, τα κύτταρά μας δεν γνωρίζουν τι είναι και τι δεν είναι αλήθεια και ο φόβος κλείνει όλες κυτταρικές προστασίες. Όταν έχουμε μια λοίμωξη και βρισκόμαστε σε κατάσταση φόβου και θυμού, τα κύτταρά μας δεν μπορούν να προστατεύσουν τους εαυτούς τους γιατί το άγχος κλείνει το ανοσοποιητικό μας σύστημα, προκειμένου να εξοικονομήσει ενέργεια. Κάθε μέρα, καθώς λούζουμε τους εαυτούς μας με στρες, το ανοσοποιητικό μας κλείνει συστηματικά.
Σκέψεις που θεραπεύουν και η βιολογία της πεποίθησης
Η έννοια αυτή απεικονίζεται σε ένα από τους γιατρούς μου. Πολλά χρόνια πριν, είχε ένα ιστορικό ελκώδους κολίτιδας. Κατά τη διάρκεια μιας περιόδου δύο ετών, ήταν σε θέση να την θεραπεύσει με φυσικές μεθόδους. Ωστόσο, δέκα χρόνια αργότερα, όταν το παιδί της ήταν 2 ετών, ανακάλυψε ότι τα παλιά συμπτώματα του εντέρου της επέστρεψαν. Εκείνη πανικοβλήθηκε. Τι είχε αλλάξει; Οι διατροφικές συνήθειες της παρέμειναν ίδιες και ήταν πολύ υγιής και ισορροπημένες. Όμως, λόγω του στρες, οι σκέψεις της επικεντρώθηκαν στην επικείμενη ασθένεια. Είχε παγιδευτεί σε δόσεις αρνητικής σκέψης όσο αφορά την εντερική της υγεία.
Κατά τη περίοδο εκείνη διάβασε ένα βιβλίο που ενθαρρύνει θετικά αποτελέσματα για την υγεία. Για τις επόμενες 60 ημέρες, δεν επίτρεψε στον εαυτό της καμία αρνητική σκέψη σχετικά με τα έντερα της να επικρατήσουν. Κάθε φορά που έβρισκε τον εαυτό να επαναλαμβάνει νοερά τη φράση, «Τι βάσανο είναι αυτό…» αμέσως διόρθωνε την σκέψης της. Όταν έπιανε τον εαυτό να επαναλαμβάνει ότι τα έντερα της είχαν φλεγμονές το διόρθωνε λέγοντας ότι τα έντερα της ήταν χωρίς συμπτώματα, υγιή και σε ισορροπία.
Μετά από 2 εβδομάδες, άρχισε να βλέπει ότι τα συμπτώματα της μειώθηκαν και μέχρι το τέλος των δύο μηνών, είχαν εντελώς εξαφανιστεί. Το μόνο πράγμα που άλλαξε ήταν οι σταθερά αρνητικές σκέψεις της σχετικά με τα συμπτώματα των εντέρων της. Ο Δρ. Λίπτον λέει ότι είναι επικίνδυνο να σκεφτόμαστε τον εαυτό μας ως άρρωστο, γιατί και πάλι αυτό θα οδηγήσει στην απελευθέρωση ορισμένων χημικών ουσιών που θα κλείσουν το ανοσοποιητικό μας σύστημα. Η δύναμη των σκέψεών μας είναι εκπληκτική!
Πως δημιουργούμε μοτίβα σκέψεων;
Πώς διαμορφώνονται τα μοτίβα σκέψης; Κατά τα πρώτα επτά χρόνια της ζωής μας, διαμορφώνουμε την άποψη μας τόσο για τον κόσμο γύρω μας όσο και τις προσωπικές μας απόψεις. Παρακολουθούμε τους γονείς μας και οι πεποιθήσεις τους, καταγράφονται στον εγκέφαλό μας.
Οι γονείς είναι οι προπονητές μας. Δηλώσεις όπως «δεν είσαι αγαπητός» ή «δεν είσαι καλό παιδί», ακόμα και όταν ειπωθούν αντιδραστικά μπορεί να καταλήξουν να είναι καθοριστικά για την ζωή μας. Οι περισσότεροι γονείς κάνουν το καλύτερό τους, αλλά μερικές φορές οι δηλώσεις τους παίρνουν μόνιμες θέσεις στο υποσυνείδητο μας. Και τελικά αυτός ο προγραμματισμός, μπορεί να τρέξει τη ζωή μας.
Ωστόσο, δεν πρέπει να αισθανόμαστε ότι είμαστε θύματα του εν λόγω προγραμματισμού γιατί δεν έχει σημασία πόσο έντονες ήταν αυτές οι δηλώσεις ή οι περιστάσεις. Γιατί εμείς μπορούμε να εργαστούμε και να δημιουργήσουμε εκ νέου τον προγραμματισμό μας αλλάζοντας αυτά τα αρνητικά πρότυπα σκέψης, αν θέλουμε να ζήσουμε μια ζωή γεμάτη υγεία και ευτυχία.
Συνειδητός ή υποσυνείδητος νους;
Υπάρχουν δύο τμήματα του νου: ο συνειδητός και ο υποσυνείδητος νους. Ο συνειδητός νους είναι η δημιουργική φύση μας, αυτό που είμαστε σε καθημερινή βάση. Κατέχει τις ευχές και τις επιθυμίες μας. Μπορεί να σκεφτεί το παρελθόν και το μέλλον, πηγαίνοντας πίσω-μπρός χωρίς κανέναν περιορισμό.
Ο υποσυνείδητος νους δεν βλέπει παρελθόν ή μέλλον, αλλά μόνο προγράμματα. Με άλλα λόγια, είναι η συνήθεια του μυαλού. Ό, τι μαθαίνουμε γίνεται πρόγραμμα, είτε καλό, είτε κακό. Ο υποσυνείδητος νους υπάρχει μόνο στο παρόν και είναι στον αυτόματο πιλότο, πατάμε το κουμπί και παίζει.
Κατά το 95% της ημέρας μας, η σκέψη μας βρίσκεται στον αυτόματο πιλότο (πραγματικά). Γι ‘αυτό, στην πραγματικότητα δεν οδηγούμε τις σκέψεις μας, αλλά είμαστε σχεδόν πάντα στον αυτόματο πιλότο που εκφράζει τον υποσυνείδητο προγραμματισμό μας. Στην πραγματικότητα, θα μπορούσαμε κάλλιστα να εκφράζουμε τη συμπεριφορά των γονιών μας. Πόσες φορές έχουμε σταματήσει τον εαυτό μας, γιατί ακούμε να επαναλαμβάνουμε τις ίδιες φράσεις που έλεγαν οι γονείς μας όταν μας μάλωναν; Και όταν κάποιος μας πει, «Είσαι ακριβώς όπως ο πατέρας σου» και ο πατέρας μας δεν χαίρει μια θετική εικόνα στο νου μας, ανάβουμε αμέσως. Πώς γίνεται αυτό να είναι αλήθεια; Έχουμε κάνει τα πάντα για να είμαστε διαφορετικοί και όμως δεν μπορούμε να δούμε ότι ο προγραμματισμό μας κατά τη διάρκεια της μικρής ηλικίας μας συνεχίζει να εκφράζεται.
Αλλάζουμε τον προγραμματισμό μας και αλλάζουμε την υγεία μας
Πώς μπορούμε να αλλάξουμε τον προγραμματισμό μας; Όταν μιλάμε στον εαυτό μας δυνατά και λέμε «εγώ δεν πρόκειται να φάω αυτό το κομμάτι του κέικ», σκεφτείτε το εξής: το υποσυνείδητό μας καθορίζει την παράσταση και δεν ακούει. Και η παραπάνω δήλωση έχει αλλάξει καθόλου τη συμπεριφορά μας; Ίσως όχι, γιατί συνεχίζουμε να χώνουμε το κέικ στο στόμα μας ξανά και ξανά. Ή όταν διαβάζουμε ένα βιβλίο αυτοβοήθειας, το συνειδητό μυαλό μας λέει ΝΑΙ! Αλλά ήταν η αλλαγή μόνιμη; Το υποσυνείδητο μυαλό μας δεν μπορεί να μάθει μέσα από τη δημιουργικότητα. Μπορεί να μάθει μόνο μέσα από την αυτό-ύπνωση.
Ένας πολύ καλός τρόπος για να ξεκινήσουμε έναν εκ νέου προγραμματισμό είναι να έρθουμε σε επαφή με τα κύματα δέλτα στον εγκέφαλο μας, ακριβώς την ώρα που πάμε να αποκοιμηθούμε. Είναι σημαντικό να παίξουμε ηχογραφημένα θετικά μηνύματα για τουλάχιστον 15 λεπτά πριν κοιμηθούμε, έτσι ώστε οι λέξεις να μπορέσουν να εισέλθουν βαθιά στο υποσυνείδητο μας. Φυσικά, η επανάληψη είναι πολύ σημαντική.
Είναι σημαντικό να δούμε τις προκλήσεις μας και να μάθουμε ποιες πεποιθήσεις δεν μας υποστηρίζουν πια και να τις απομακρύνουμε. Αυτό μπορεί να γίνει μέσα από έναν πνευματικό καθαρισμό της SRT. Μπορούμε είτε να χρησιμοποιήσουμε έτοιμες θετικές δηλώσεις ή να βρούμε μέσω μιας συνεδρίας SRT ποιες είναι οι καταλληλότερες για εμάς και να τις τροποποιήσουμε σύμφωνα με την περίπτωση μας. Μπορούμε να δημιουργήσουμε κάποιες με στόχο την υγεία του σώματος ή του νου ή σχετικά με τις πεποιθήσεις και τη ζωή μας.
Όταν οι δηλώσεις αυτές επαναλαμβάνονται, είναι δυνατόν να αλλάξουν τον προγραμματισμό μας. Στην πραγματικότητα, όταν οι δηλώσεις γίνονται σωστά, έχει αποδειχθεί ότι μπορούν να αλλάξουν τη συμπεριφορά μας σε 5-8 λεπτά. Και όταν συνδυάζονται με θεραπευτική διατροφή των κυττάρων για κυτταρική υγεία, με την πάροδο του χρόνου, το εσωτερικό περιβάλλον μας μπορεί να αλλάξει (οι χρόνοι διαφέρουν για τον καθένα). Καθώς οι σκέψεις μας αλλάζουν, η φλεγμονή κατευνάζεται, τα καλά γονίδια εκφράζονται και υπάρχουν αλλαγές στη ζωή μας. Δεν είμαστε θύματα των γονιδίων μας, αλλά ο νικητής του περιβάλλοντός μας.
Πηγή: Δρ. Πόμπα
---------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------
Στο βιβλίο του «Νούς-Εγκέφαλος και Επιστήμη» ο John Searle ασχολούμενος με το θέμα,αφετηριάζεται με ορισμένα ερωτήματα-απορίες. :Πως είναι δυνατόν ο κόσμος να περιέχει μόνον μη συνειδητά φυσικά σωματίδια και όμως να περιέχει και συνείδηση;Πώς μπορεί ο ουσιαστικά άνευ νοήματος κόσμος,να περιέχει νοήματα;Ποιά η σχέση του σύμπαντος με τον νου μας;Πως σχετίζεται ο νούς με τον εγκέφαλο;Γιατί υπάρχει άρνηση να δεχθούμε ότι, διαθέτουμε εγγενώς υποκειμενικές συνειδητές καταστάσεις και ότι, αυτές είναι αγώγιμες όπως και οποιοδήποτε άλλο στο Σύμπαν;Γιατί θεωρείται ότι, τα νοητικά φαινόμενα είναι αδύνατο να ταιριάζουν με την επιστημονική μας αντίληψη για τον κόσμο,που θέλει να αποτελείται από υλικά αντικείμενα;
Ως εξήγηση των παραπάνω δίνει τέσσερες λόγους,που κατ αυτόν είναι και χαρακτηριστικά της νοητικής ζωής.
1.Η συνείδηση
Δεν κατανούμε πλήρως τις λειτουργίες αλλά κατανοούμε τον γενικό χαρακτήρα τους ,κατανοούμε δηλαδή πώς υπάρχουν ορισμένες ηλεκτροχημικές δραστηριότητες που εξελίσσονται ανάμεσα στα νευρικά κύτταρα, ή στα μόρια των νευρικών κυττάρων και ίσως άλλων στοιχείων του εγκεφάλου,και ότι, αυτές οι λειτουργίες είναι η αιτία της συνείδησης.Η συνείδηση είναι πραγματική ιδιότητα του εγκεφάλου,που μπορεί να προξενήσει διάφορα πράγματα.
2.Η προθετικότητα
Αναφέρεται και σε σκοπούς. κα σε πίστεις.
Οι νοητικές μας καταστάσεις, (λ.χ.ο πόνος)κατευθύνονται σε κάτι ή αναφέρονται σε κάτι ή ανήκουν σε αντικείμενα ή καταστάσεις του κόσμου διαφορετικές από τις ίδιες είναι.Γεννάται βεβαίως το ερώτημα πως αυτή η ουσία που είναι μέσα στο κεφάλι μου να σχετίζεται με οτιδήποτε.
3.Η υποκειμενικότητα των νοητικών φαινομένων
Σχετίζεται με το ότι ορισμένα γεγονότα τα νιώθω εγώ και όχι και ο διπλανός μου.Αυτό συνιστά μια δυσκολία στο να ταιριάξουμε την πραγματικότητα των υποκειμενικών νοητικών φαινομένων με την επιστημονική αντίληψη που θέλει την πραγματικότητα ολοκληρωτικώς αντικειμενική.
4.Το πρόβλημα του νοητικού αιτίου.
Οι σκέψεις δεν είναι αβαρείς και αιθέριες.Το ερώτημα των ‘ αντιπάλων είναι: « Πως μπορεί το νοητικό να αλλάξει το φυσικό.»
Ο συγγραφέας υποστηρίζει ότι:
Τα νοητικά φαινόμενα ,συνειδητά και μη και όλη μας η νοητική ζωή,έχουν ως αίτιο εγκεφαλικές λειτουργίες, χαρακτηριστικά του εγκεφάλου και ίσως και του υπολοίπου νευρικού συστήματος,ότι οι πόνοι και τα άλλα νοητικά φαινόμενα είναι απλώς χαρακτηριστικά του εγκεφάλου και ίσως του υπολοίπου νευρικού συστήματος.Τα γεγονότα στο νευρικό σύστημα, επαρκούν να προξενήσουν πόνο(ασθνείς των οπίων απεκόπησαν τα άκρα και ένουν την αίσθηση και τον πονο ότι αυτά πονούν)το βασικό βήμα για την δημιουργία νοητικων καταστάσεων, γίνεται στον εγκέφαλο,και δεν είναι το εξωτερικό ή περιφερειακό ερέθισμα. Ο εγκέφαλο ε΄ναι το αίτιο του νού,και ταυτόχρονα ο νούς είναι χαρακτηριστικό του εγκεφάλου.Είναι λάθος να δεχθούμε ότι γεγονότα σ’ένα υλικό πεδίο ,ταφυσικά»¨γεγονότα, προξενούν γεγονότα σε ένα άλλο δίχως ουσία,πεδίο τα « νοητικά» και ότι πρέπει να δεχθούμε μοια πιο σύνθετη αιτιακή σχέση.Τα νοητικα φαινόμενα οφείλονται στον εγκέφαλο και ταυτόχρονα πραγματώνονται στο ίδιο το σύστημα που αποτελείται από τα νευρικά κύτταραΔεν μπορο΄πυμε να πούμε ότι λ.χ.για τον πόνο,ότι πονά ένα συγκεκριμενο νευρικό κύτταρο.Το μηχανιστικό μοντέλο ενίκησε το μοντέλο του βιταλισμού Η ύλη μπορεί να είναι ζωντανή.Ο νους και το σώμα αλληλοεπιδρούν,αλλά δεν ε’ίναι δύο διαφορετικά πράγματα,αφού τα νοητικάφανόμενα είναι απλώς χαρακτηριστικά του εγκεφάλου. Πρόκειται για μια σύνθεση-αποδοχή του απλοικού φυσικαλισμού με τον απλό μενταλισμό,που είναι απολύτως συμβατοί μεταξύ τους.
ΤΕΧΝΗΤΗ ΝΟΗΜΟΣΥΝΗ-ΤΑ ΡΟΜΠΟΤ*
ΓΕΝΙΚΩΣ
Ενα πολύ κατοπιστικό βιβλίο για το θέμα ,είναι τού Ιάσωνα Ευαγγέλου « Εγκέφαλος-Ανθρώπινος και Ηλεκτρονικός» στο οποίο παραπέμπεται ο αναγνώστης των γραμμών αυτών και το οποίο θα μπορούσε να προβληματίσει την ομάδα,με αρκετές σχετικές απορίες και δικές της απόψεις.
Κατά ένα ορισμό λέγοντας τεχνητή νοημοσύνη, (Artificial Intelligence ή συντομογραφικά ΑΙ) όρος που επινοήθηκε από τον John Maccarthy*,εννοούμε την επιστήμη και την τεχνολογία,που ασχολεί ται με την κατάσκευή ευφυών μηχανών,δηλαδή μηχανών που να επιλύουν προβλήματα με νοήμονα τρόπο,(: νίκη στο σκάκι,κλπ) και ειδικότερα ευφυών προγραμμάτων υπολογιστών. Σχετίζεται με το παρόμοιο έργο τής χρησιμοποίησης υπολογιστών για την κατανόηση τής ανθρώπινης ευφυίας. Ομως η τεχνητή νοημοσύνη δεν περιορίζεται σε μεθόδους, που είναι βιολογικώς παρατηρήσιμες. Ενας άλλος ορι σμός, θέλει την τεχνητή νοημοσύνη ως τον κλάδο τής Πληροφορικής που έχει σαν στόχο να δημιουργήσει προγράμματα ικανά να μιμούνται ανθρώπινα χαρακτηριστικά,όπως η μάθηση,και η ικανότητα συλλογι σμού .Δηλαδή να κάνει τους υπολογιστές να σκέφτονται.Η τεχνητή νοημοσύνη βασίζεται στην μηχανική άποψη για το νού,στην άποψη ότι, η σκέψη είναι μηχανική,όπως καθαρά το διετύπωσε ο Julien de La Mettrie,ότι, στην πραγματικότητα οι άνθρωποι είναι βιολογικοί υπολογιστές,πράγμα που δεν είναι γενικώς αποδεκτό.
(A. It is the science and engineering of making intelligent machines, especially intelligent computer programs. It is related to the similar task of using computers to understand human intelligence, but AI does not have to confine itself to methods that are biologically observable.Artificial intelligence (or AI) is both the intelligence of machines and the branch of computer science which aims to create it, through "the study and design of intelligent agents" or "rational agents", where an intelligent agent is a system that perceives its environment and takes actions which maximize its chances of success. Achievements in artificial intelligence include constrained and well-defined problems such as games, crossword-solving and optical character recognition. Among the traits that researchers hope machines will exhibit are reasoning, knowledge, planning, learning, communication, perception, and the ability to move and manipulate objects. In the field of artificial intelligence there is no consensus on how closely the brain should be simulated.
Σε είδηση που δημοσιεύθηκε την 21-6-2015 στο διαδίκτυο, αναγράφεται ότι, το Pepper, το ανθρωποειδές ρομπότ το οποίο οι δημιουργοί του υποστηρίζουν ότι, έχει τη δυνατότητα να αναγνωρίζει και να αντιδρά σε ανθρώπινα συναισθήματα, θα γίνει διαθέσιμο εντός του Σαββατοκύριακου στην Ιαπωνία για οικιακή χρήση.
Η εταιρεία SoftBank ανακοίνωσε ότι, η πώληση του Pepper θα ξεκινήσει στις 20 Ιουνίου και σκοπεύει να διαθέτει μηνιαίως 1.000 μονάδες. Κάθε ρομπότ θα κοστίζει 198.000 ιαπωνικά γιεν (περίπου 1.400 ευρώ), ενώ οι επιχειρήσεις που επιθυμούν να νοικιάσουν το ανθρωποειδές θα μπορούν να το κάνουν πληρώνοντας 1.500 γιεν ανά ώρα (περίπου 10 ευρώ).
Παρά το γεγονός ότι, η αρχική τιμή είναι σχετικά χαμηλή για ένα τόσο εξελιγμένο ρομπότ -η τιμή που έχει ανακοινώσει η SoftBank είναι κάτω του κόστους παραγωγής- οι πελάτες θα πρέπει να καταβάλουν μηνιαία πάγια τέλη της τάξης των 24.000 γιεν (περίπου 170 ευρώ), ενώ θα πρέπει να υπογράψουν και τριετές συμβόλαιο.
Ο Ιρλανδός καθηγητής ρομποτικής του πανεπιστημίου Σέφιλντ Νόελ Σάρκι δήλωσε στο βρετανικό ειδησεογραφικό δίκτυο BBC ότι η επιχειρηματική στρατηγική τής SoftBank εγκυμονεί «κινδύνους».
Το Pepper έχει τη δυνατότητα να «θυμάται» πρόσωπα και είναι προγραμματισμένο να αναγνωρίζει ανθρώπινα συναισθήματα.
Διαθέτοντας τουλάχιστον 20 κινητήρες και εξαιρετικά ευκίνητους βραχίονες, το Pepper χαρακτηρίζεται ως ένα οικιακό ρομπότ, το οποίο μπορεί να παράσχει βοήθεια σε ηλικιωμένους, ενώ είναι κατάλληλο για οικιακή χρήση.
Τεχνητή Νοημοσύνη και Ιατρική
Συμφώνως με είδηση που δημοσιεύθηκε στη γαλλική εφημερίδα Le Monde,στο φύλλο της τής 8-5-2017,η Τεχνητή νοημοσύνη,είναι πλέον σε θέση να αντικαταστήσει τον καρδιολόγο,τον δερματολόγο και τον οφθαλμολόγο,τόσο στο τομέα τής διάγνωσης,όσο και στο τομέα τής ενδεδειγμένης θεραπείας.Περισσότερα :
http://s2.lemde.fr/image/2017/05/08/534x0/5124371_7_70df_anne-margot-ramstein_26783e0d6ab4ab3dc59aec2958fec010.jpg
http://www.lemonde.fr/sciences/article/2017/05/08/l-intelligence-artificielle-dope-la-medecine_5124373_1650684.html#lkWCICK6sDM2WxZk.99
Τεχνητή Νοημοσύνη και Ιατρική
Συμφώνως με είδηση που δημοσιεύθηκε στη γαλλική εφημερίδα Le Monde,στο φύλλο της τής 8-5-2017,η Τεχνητή νοημοσύνη,είναι πλέον σε θέση να αντικαταστήσει τον καρδιολόγο,τον δερματολόγο και τον οφθαλμολόγο,τόσο στο τομέα τής διάγνωσης,όσο και στο τομέα τής ενδεδειγμένης θεραπείας.Περισσότερα :
http://s2.lemde.fr/image/2017/05/08/534x0/5124371_7_70df_anne-margot-ramstein_26783e0d6ab4ab3dc59aec2958fec010.jpg
http://www.lemonde.fr/sciences/article/2017/05/08/l-intelligence-artificielle-dope-la-medecine_5124373_1650684.html#lkWCICK6sDM2WxZk.99
Ειδικότερα για τα ρομπότ
Η λέξη ρομπότ προέρχεται από το σλαβικό robota που σημαίνει εργασία. Καθιερώθηκε ως όρος με την σημερινή του έννοια το 1920 από τον Τσέχο θεατρικό συγγραφέα Karel Čapek στο έργο του “R.U.R.” (Rossum’s Universal Robots), όπου σατιρίζει την εξάρτηση τής κοινωνίας από τους μηχανικούς εργάτες (ρομπότ) τής τεχνολογικής εξέλιξης και που τελικά εξοντώνουν τους δημιουργούς τους. Σε πολλές σύγχρονες σλαβικές γλώσσες (πχ την πολωνική) χρησιμοποιείται σαν έκφραση τής καθημερινότητας με την έννοια τής σκληρής δουλειάς (αντίστοιχο τού χαμαλίκι).
Ένα ρομπότ είναι μια μηχανική συσκευή η οποία μπορεί να υποκαθιστά τον άνθρωπο σε διάφορες εργασίες. Ένα ρομπότ μπορεί να δράσει κάτω από τον απευθείας έλεγχο ενός ανθρώπου ή αυτόνομα, κάτω από τον έλεγχο ενός προγραμματισμένου υπολογιστή.
Όπως γράφουμε πιο πάνω από τα πρώτα ρομπότ που αναφέρονται στη λογοτεχνία είναι ο Τάλως για τον οποίο γίνεται λόγος σε άλλο σημείο τού προκείμενου πονήματος και οι 20 τρίποδες λέβητες τού Ηφαίστου θεωρούμενοι “θαύμα ιδέσθαι”
Με την ανάπτυξη και μελέτη των ρομπότ ασχολείται η ρομποτική, επιστήμη που αποτελεί συνδυασμό πολλών κλάδων άλλων επιστημών, κυρίως δε τής πληροφορικής, τής ηλεκτρονικής και τής μηχανολογίας.
Στην επιστημονική φαντασία συνήθως συναντούνται ρομπότ τα οποία έχουν τη μορφή ανθρώπου. Αυτά τα ρομπότ καλούνται ανδροειδή. Τα σημερινά ρομπότ δεν είναι ανδροειδή (androids) που κατασκευάστηκαν για να υποδυθούν ανθρώπινα όντα. Είναι σημαντική η ανάπτυξη ρομπότ που να έχουν τα αναγκαία χαρακτηριστικά ώστε να είναι φιλικά και ωφέλιμα προς τον άνθρωπο. Τα στοιχεία αυτά ονομά ζονται στοιχεία κοινωνικής νοημοσύνης
-Σημαντική συνεισφορά στη φιλολογία για τα ρομπότ είχε ο Ισαάκ Ασίμωφ
=Στο διαδίκτυο,διάβασα την 15 Σεπτεμβρίου 2012,την «αισιόδοξη» προοπτική πώς μέσα στα επόμενα τρία χρόνια, τα ρομπότ και οι υπολογιστές,θα συνομιλούν και θα επιχειρηματολογούν με τους ανθρώπους.Ειδικότερα,ένα νέο ερευνητικό πρόγραμμα στο Πανε πιστήμιο τού Αμπερντήν θα αναπτύξει συστήματα που θα επιτρέπουν στους ανθρώπους,να συζητούν για το τι θα αποφασισθεί, με τα ρομπότ στα οποία θα μπορούν να δίνουν εντολές να παραβιάζουν κανόνες
Οι τρείς σχετικοί κανόνες για ένα ρομπότ,είναι.
1) Ένα ρομπότ δεν πρέπει να δημιουργεί βλάβη σε άνθρωπο,.
2) Ένα ρομπότ πρέπει να υπακούει στις εντολές που του δίνουν οι άνθρωποι,εκτός να οι εντολές αυτές παραβιάζουν τον πρώτο κανόνα.
3.) ενα ρομπότ πρέπει να προστατεύει την δική του ύπαρξη με την προυπόθεση ότι αυτό είναι σύμφωνο με τους δύο προηγούμενους κανόνες.
Με βάση τους παραπάνω κανόνες γεννήθηκε το ερώτημα αν τα ρομπότ πρέπει να είναι έτσι προγραμματισμένα,ώστε κάτω από ορισμένες συνθήκες θα μπορούν να αρνούνται την εκτέλεση μιάς εντολής,που θα παραβιάζει τους ηθικούς κανόνες που το ρομπότ έχει προγραμματισθεί να υπηρετεί.Ετσι σύμφωνα με δημοσίευμα τής 28-4-2016 στη γαλλική εφημερίδα Le Monde ο Matthias Scheutz καθηγητής πληροφορικής στο ΠανεπιστήμιοTufts υποστηρίζει πως υπάρχουν πολλές περοιπτώσεις που τα ρομπότ δέχονται εντολές που δεν θάπρεπε να εκτελεστούν γιατί θα κατέληγαν σε μη επιθυμητά (και για το εντολέα ) αποτελέσματα.Παράδειγμα ένα αυτοκίνητο-ρομπότ που λαμβάνει την εντολή να κινηθεί προς τα πίσω τη στιγμή που έτσι θα σκότωνε ένα σκύλο,που κοιμόνταν πίσω από τις ρόδες.Είναι λοιπόν κρίσιμο ώστε οι αυτόνομες μηχανές να μπορούν να εντοπίζουν τις πιθανές βλάβες που οι πράξεις τους θα μπορούσαν να δημιουργήσουν και να ενεργούν ανάλογα ώστε οι συνέπειες αυτές να μην συμβαίνουν,με το είτε να προσπαθοπυν να τις αποτρέψουν ή αν τούτο δεν είναι εφικτό να αρνούνται την εκτέλεση της ανθρώπινης εντολής.Το πρόβλημα λοιπόν είναι πώς θα προγραμματίσουμε τα ρομπότ έτσι ώστε να λέγουν ΟΧΙ σε μια ανθρώπινη εντολή όταν τούτο επιβάλλεται.Ετσι στα εργαστήρια άρχισαν να ανανπτύσσουν ρομποτικούς ελέγχους ικανούς να αναλύουν στοιχειωδώς τις ανθρώπινες εντολές.,ώστε το ρομπότ να δύναται να αποκρούει μια έτοια εντολή,όταν παραβιάζει μια ηθική αρχή.
(περισσότερα στο παράρτημα)
Ρομπότ λειτουργούν με την βοήθεια τής σκέψης
Ένα βήμα πιο κοντά στην ανάπτυξη πλήρως λειτουργικών τεχνητών μελών βρίσκονται πλέον αμερικανοί επιστήμονες, καθώς κατώρθωσαν να αναπτύξουν έναν προσθετικό βραχίονα που ελέγχεται με τη δύναμη της σκέψης. Όπως αναφέρεται σε σχετικό άρθρο της επιθεώρησης «Journal of Neural Engineering», ο ασθενής επέτυχε για πρώτη φορά να κινήσει τα δάχτυλα τού τεχνητού χεριού του χωρίς να έχει προηγηθεί πρακτική εξάσκηση.
Ο ρομποτικός βραχίονας αναπτύχθηκε από γιατρούς και μηχανικούς τής ατρικής Σχολής και τού Εργαστηρίου Εφαρμοσμένης Φυσικής τού Πανεπιστημίου «Τζονς Χόπκινς» των ΗΠΑ, με επικεφαλής τον καθηγητή Νευρολογίας Νέιθαν Κρόουν.
Αν και η έρευνα βρίσκεται ακόμη σε αρχικό στάδιο, εκτιμάται ότι, θα βοηθήσει ανθρώπους που έχουν χάσει τα χέρια τους λόγω τραυμα τισμού ή ασθένειας, να αποκτήσουν εκ νέου κάποιες δυνατότητες κίνησης. «Πιστεύουμε πως είναι η πρώτη φορά που ένας άνθρωπος, χρησιμοποιώντας μια ελεγχόμενη από το νου προσθετική συσκευή, εκίνησε αμέσως τα δάχτυλά του ανεξάρτητα το ένα από τα άλλα. Πρόκειται για βήμα εξέλιξης σε σχέση με τα υπάρχοντα προσθετικά άκρα, στα οποία τα τεχνητά δάχτυλα κινούνται όλα μαζί ως μια ενιαία μονάδα, για να πιάσουν κάτι» υπογραμμίζει ο Δρ Κρόουν.
Ο ερευνητής σημειώνει ωστόσο ότι, ο άνδρας που πήρε μέρος στο πείραμα δεν είχε χάσει το χέρι του, αλλά νοσηλευόταν για κρίση επιληψίας και είχε προγραμματιστεί να υποβληθεί σε εγκεφαλική χαρτογράφηση, ώστε οι γιατροί να καθορίσουν την πηγή των κρίσεων.
Η επιστημονική ομάδα εμφύτευσε χειρουργικά τα ηλεκτρόδια στον εγκέφαλο τού ασθενή για να εύρουν την εστία των επιληπτικών κρίσεων, αλλά επέτυχαν να εντοπίσουν και συγκεκριμένες περιοχές του εγκεφάλου που κινούν το κάθε δάχτυλο των άνω και κάτω άκρων.
Στη συνέχεια ένας νευροχειρουργός εμφύτευσε με προσοχή μια αλληλουχία από 128 αισθητήρες (σε ορθογώνια στοίχιση) στην περιοχή τού εγκεφάλου που έλεγχε την κίνηση τού χεριού και των δαχτύλων. Κάθε αισθητήρας εκάλυπτε ένα μικρό κυκλικό σημείο στον εγκέφαλο διαμέτρου ενός χιλιοστού του μέτρου.
Μετά την ολοκλήρωση τής εμφύτευσης οι ερευνητές εζήτησαν από τον άνδρα να κουνήσει διαφορετικά δάχτυλα και παρετήρησαν ποιό τμήμα τού εγκεφάλου ενεργοποιούνταν όταν οι αισθητήρες ανίχνευαν την νευρολογική δραστηριότητα από την κίνηση κάθε δαχτύλου. Παρετήρησαν επίσης ποιό τμήμα τού εγκεφάλου εμπλεκόταν στην αίσθηση τής αφής. Στη συνέχεια φόρεσαν στον ασθενή ένα γάντι που δονούσε το κάθε ακροδάχτυλο και πάλι κατώρθωσαν να εντοπίσουν τις διαφορετικές περιοχές που ενεργοποιούνταν στον εγκέφαλο όταν ο άνδρας αισθανόταν τις δονήσεις στα δάχτυλά του.
Αφού συνέλεξαν όλα τα παραπάνω δεδομένα, οι ειδικοί προγραμμά τισαν το ρομποτικό βραχίονα έτσι ώστε κάθε φορά που ένα συγκε κριμένο τμήμα τού ανθρώπινου εγκεφάλου ήταν ενεργό, το τεχνητό χέρι να κουνά το αντίστοιχο δάχτυλο. Στο επόμενο στάδιο συνέδεσαν τα ηλεκτρόδια με το τεχνητό άκρο και ζήτησαν από τον άνδρα να σκεφτεί ότι, ήθελε να κινήσει κάθε φορά και διαφορετικό δάχτυλο. Λίγα λεπτά αφότου ο άνδρας σκέφτηκε ότι, ήθελε να κουνήσει τα φυσικά του δάχτυλα, άρχισαν να κινούνται και τα τεχνητά.
Η ακρίβεια στην κίνηση ήταν αρχικά 76% αλλά όταν οι ερευνητές μέτρησαν μαζί το μικρό δάχτυλο και το παράμεσο, τότε η ακρίβεια έφτασε και το 88%. «Το τμήμα τού εγκεφάλου που ελέγχει τα συγκεκριμένα δάχτυλα είναι κοινό γι’ αυτό και οι περισσότεροι άνθρω ποι τα κινούν μαζί. Και γι’ αυτό παρατηρήσαμε αύξηση της ακρίβειας στα συγκεκριμένα δάχτυλα» εξηγεί ο Δρ Κρόουν. Παρά την ευκολία στην χρήση τού νέου ρομποτικού βραχίονα ο ερευνητής σπεύδει να σημειώσει ότι, θα χρειαστούν χρόνια πριν μπορέσει να μελετηθεί εκτενώς σε μια κλινική δοκιμή, ενώ και το κόστος δεν είναι αμελητέο.
( Ειδήσεις Διαδίκτυου 17-2-2016)
Στο φύλλο της 29-3-2017 της γαλλικής εφημερίδας «Le Monde» δημοσιεύθηκε η είδηση ότ επιτεύχθηκε η λειτουργία βιονικού μέλους με τη σκέψη.
Παραθέτουμε αυτούσια τη σχετική είδηση,που θα μεταφράσουμε εν καιρώ στα ουσιώδη σημεία της
Un tétraplégique retrouve l’usage de son bras avec une neuroprothèse, une « première » médicale
La revue médicale « The Lancet » présente ce dispositif innovant qui utilise directement la pensée pour déplacer le bras et la main pour effectuer des mouvements fonctionnels.
Tétraplégique, Bill Kochevar peut, grâce à une nouvelle neuroprothèse, manger de la purée sans l’aide d’un tiers.
Près de dix ans après un accident de vélo, un Américain paralysé à partir des épaules peut à nouveau utiliser son bras et sa main droite pour boire ou manger, grâce à une nouvelle neuroprothèse.
Présentée mardi 28 mars dans la revue médicale The Lancet, cette avancée réalisée aux Etats-Unis (à Cleveland) dépend d’un dispositif qui contourne la lésion de la colonne vertébrale en utilisant des fils, des électrodes et des logiciels informatiques pour reconnecter son cerveau et les muscles de son bras paralysé.
« A notre connaissance, c’est le premier exemple au monde d’une personne atteinte d’une paralysie totale » utilisant directement la pensée pour déplacer le bras et la main et effectuer des « mouvements fonctionnels », a déclaré le coauteur de l’étude, Bolu Ajiboye, à l’Agence France-Presse (AFP).
192 micro-électrodes implantées dans le cerveau
Agé de 56 ans, le patient tétraplégique, Bill Kochevar, blessé au niveau de la 4e vertèbre cervicale, a deux boîtiers sur la tête et 192 micro-électrodes implantées chirurgicalement dans son cerveau, qui enregistrent les signaux que sa matière grise envoie lorsqu’il imagine bouger le bras et la main. Avec ce dispositif expérimental, ses muscles reçoivent des instructions par le biais de 36 électrodes implantées dans son bras et son avant-bras. Il peut ainsi l’utiliser pour boire une gorgée de café, se gratter le nez et manger de la purée de pommes de terre.
M. Kochevar, qui a reçu ses implants intracérébraux fin 2014, est en outre équipé d’un bras mobile de support, également sous le contrôle de son cerveau, qui l’aide à surmonter la gravité qui l’empêcherait de lever le bras pour que sa main puisse saisir la fourchette et la tasse.
Des recherches précédentes s’appuyaient sur des éléments similaires de neuroprothèse. L’an dernier, le cas d’un jeune américain, Ian Burkhart, avait été rapporté. Il avait réussi à se servir de sa main grâce à une interface cerveau-ordinateur, mais il souffrait d’une paralysie moins sévère, selon les auteurs de la nouvelle étude. Dans d’autres cas, des participants ont pu contrôler un bras robotique en utilisant leurs signaux cérébraux.
Comme lors d’autres expériences de ce genre, le patient doit, pour pouvoir le contrôler, regarder son bras pour connaître sa position. Avec la paralysie, il a en effet perdu cette capacité de savoir, sans y penser, où se trouvent ses membres.
Pour quelqu’un qui a été blessé depuis plusieurs années et « qui ne pouvait pas bouger, être capable de bouger juste un petit peu est impressionnant », a déclaré M. Kochevar.
C’est la première fois qu’une personne exécute des mouvements fonctionnels, multi-articulations (main, coude, épaule) avec un membre paralysé grâce à une neuroprothèse motrice, souligne Steve Perlmutter, de l’Université de Washington, dans un commentaire publié avec l’article. « Cependant, ce traitement n’est pas prêt d’être utilisé en dehors du laboratoire », ajoute-t-il.
Mais les mouvements sont encore lents et approximatifs, écrit-il en pointant les nombreux obstacles qu’il reste à surmonter en matière de neuroprothèses, dont la miniaturisation de dispositifs, qui devront être aussi suffisamment bon marché et robustes pour être largement accessibles.
Selon le docteur Ajiboye, ce système a besoin d’améliorations pour fonctionner dans la vie courante, notamment concernant la durée de vie et la puissance des implants cérébraux, ainsi que la possibilité de disposer d’un système « complètement implantable » sans fils, ni boîtiers extérieurs.
Παραθέτουμε αυτούσια τη σχετική είδηση,που θα μεταφράσουμε εν καιρώ στα ουσιώδη σημεία της
Un tétraplégique retrouve l’usage de son bras avec une neuroprothèse, une « première » médicale
La revue médicale « The Lancet » présente ce dispositif innovant qui utilise directement la pensée pour déplacer le bras et la main pour effectuer des mouvements fonctionnels.
Tétraplégique, Bill Kochevar peut, grâce à une nouvelle neuroprothèse, manger de la purée sans l’aide d’un tiers.
Près de dix ans après un accident de vélo, un Américain paralysé à partir des épaules peut à nouveau utiliser son bras et sa main droite pour boire ou manger, grâce à une nouvelle neuroprothèse.
Présentée mardi 28 mars dans la revue médicale The Lancet, cette avancée réalisée aux Etats-Unis (à Cleveland) dépend d’un dispositif qui contourne la lésion de la colonne vertébrale en utilisant des fils, des électrodes et des logiciels informatiques pour reconnecter son cerveau et les muscles de son bras paralysé.
« A notre connaissance, c’est le premier exemple au monde d’une personne atteinte d’une paralysie totale » utilisant directement la pensée pour déplacer le bras et la main et effectuer des « mouvements fonctionnels », a déclaré le coauteur de l’étude, Bolu Ajiboye, à l’Agence France-Presse (AFP).
192 micro-électrodes implantées dans le cerveau
Agé de 56 ans, le patient tétraplégique, Bill Kochevar, blessé au niveau de la 4e vertèbre cervicale, a deux boîtiers sur la tête et 192 micro-électrodes implantées chirurgicalement dans son cerveau, qui enregistrent les signaux que sa matière grise envoie lorsqu’il imagine bouger le bras et la main. Avec ce dispositif expérimental, ses muscles reçoivent des instructions par le biais de 36 électrodes implantées dans son bras et son avant-bras. Il peut ainsi l’utiliser pour boire une gorgée de café, se gratter le nez et manger de la purée de pommes de terre.
M. Kochevar, qui a reçu ses implants intracérébraux fin 2014, est en outre équipé d’un bras mobile de support, également sous le contrôle de son cerveau, qui l’aide à surmonter la gravité qui l’empêcherait de lever le bras pour que sa main puisse saisir la fourchette et la tasse.
Des recherches précédentes s’appuyaient sur des éléments similaires de neuroprothèse. L’an dernier, le cas d’un jeune américain, Ian Burkhart, avait été rapporté. Il avait réussi à se servir de sa main grâce à une interface cerveau-ordinateur, mais il souffrait d’une paralysie moins sévère, selon les auteurs de la nouvelle étude. Dans d’autres cas, des participants ont pu contrôler un bras robotique en utilisant leurs signaux cérébraux.
Comme lors d’autres expériences de ce genre, le patient doit, pour pouvoir le contrôler, regarder son bras pour connaître sa position. Avec la paralysie, il a en effet perdu cette capacité de savoir, sans y penser, où se trouvent ses membres.
Pour quelqu’un qui a été blessé depuis plusieurs années et « qui ne pouvait pas bouger, être capable de bouger juste un petit peu est impressionnant », a déclaré M. Kochevar.
C’est la première fois qu’une personne exécute des mouvements fonctionnels, multi-articulations (main, coude, épaule) avec un membre paralysé grâce à une neuroprothèse motrice, souligne Steve Perlmutter, de l’Université de Washington, dans un commentaire publié avec l’article. « Cependant, ce traitement n’est pas prêt d’être utilisé en dehors du laboratoire », ajoute-t-il.
Mais les mouvements sont encore lents et approximatifs, écrit-il en pointant les nombreux obstacles qu’il reste à surmonter en matière de neuroprothèses, dont la miniaturisation de dispositifs, qui devront être aussi suffisamment bon marché et robustes pour être largement accessibles.
Selon le docteur Ajiboye, ce système a besoin d’améliorations pour fonctionner dans la vie courante, notamment concernant la durée de vie et la puissance des implants cérébraux, ainsi que la possibilité de disposer d’un système « complètement implantable » sans fils, ni boîtiers extérieurs.
Ως προς τις δυνατότητες τής τεχνητής νοημοσύνης.
Α.- Ο ειδικός σε θέματα υπολογιστών και τεχνητής νοημοσύνης Jhon McCarthy διευθυντής τού τμήματος τεχνητής νοημοσύνης τού Πανεπι στημίου του Στάνφορντ, και κατά μία έννοια ό αρχιτέκτονας ,τουλά χιστον στην εποχή του, περίπλοκου δικτύου διασυνδέσεων ανάμεσα στούς ανθρώπους και τους ηλεκτρονικούς υπολογιστές, αυτός στον οποίο οφείλεται ο όρος «τεχνητή νοημοσύνη» και που τό 1958 διεμόρφωσε τήν υπολογιστική γλώσσα ΛΙΣΠ, η οποία αντικατέστησε την μαθηματική γλώσσα ΦΟΡΤΡΑΝ,έλεγε πριν από 25 χρόνια περίπου, ( :ό.π.ΔΙΑΛΟΓΟΣ ,σελ.16 επ.) ότι, στο επίκεντρο όλων τών ερωτημάτων γιά τήν νοημοσύνη, βρίσκεται ή οργάνωση τής σκέψης.Υπεστήριζε ότι, μπορεί κανείς νά έντάξει σέ ένα μηχάνημα δισεκατομμύρια πληροφορίες άπό αυτές πού διαθέτει ό ανθρώπινος εγκέφαλος,όμως η καταφυγή σέ οποιαδήποτε άπό αυτές μέ τήν βοήθεια τής ανθρώπινης μνήμης -κάτι πού συνήθως ό φυσικός εγκέφαλος επιτυγχάνει μέσα σέ χιλιοστά τού δευτερολέπτου- δέν επιτυγχάνεται απλώς μέ ένα «ψάξιμο» στον σωρό τών δισεκατομμυρίων πληροφοριών. Ότι, αν τούτο συνέβαινε, ή σχετική διαδικασία θά αποδεικνυόταν εξαιρετικά χρονοβόρα και ό άνθρωπος θά εχρειάζετο μέρες ολόκληρες γιά νά μεταβεί άπό τό σαλόνι στό μπάνιο - άφού ή κάθε κίνηση του θά προυπέθετε ένα ψάξιμο έξ ύπαρχής στον σωρό τών τετράκις εκατομμυρίων έπαναποθηκευμένων πληροφοριών πού διαθέτει ό εγκέφαλος του.Οτι, φαίνεται καθαρά άπό αυτό τό παράδειγμα ότι, τό κλειδί τής ικανότητας τού ανθρώπου -και κατά προέκταση τού υπολογιστικού μηχανήματος- νά προσφεύγη σέ πληροφορίες είναι ή αποτελεσματική οργάνωση μεγάλης πληθώρας των, κατά τόν πιό συνεκτικό τρόπο. Αντιθέτως με τον ΜακΚάρθυ ό Μίνσκυ,ειδικός επιστήμονας κι΄αυτός στα θέματα αυτά, λέγει ότι, οι πληροφορίες πού έχει στην διάθεση του ό εγκέφαλος φυσικός ή ηλεκτρονικός- γίνεται τό άντικείμενο χειρισμού μέσα άπό «διαμορφωτικά πλαίσια», τα οποία μοιάζουν μέ τίς κυρίαρχες ιδέες πού διέπουν κάποια σειρά επιχειρημάτων. Κάθε διαμορφωτικό πλαίσιο βέβαια διασυνδέεται μέ ένα άλλο καί ή προσφυγή σ ' αυτό το ανασύρει στην επιφάνεια. Έτσι, υπάρχει μέν στον χώρο τής γνώσης μιά αλυσίδα στοιχείων, οι κρίκοι όμως της άλυσίδας αυτής είναι αυτά τά διαμορφωτικά πλαίσια και όχι τά μενονωμένα στοιχεία.Και ό ΜακΚάρθυ και ο Μίνσκυ δεν επίστευαν ότι θά έλθη σύντομα μιά ημέρα κατά την οποία η τεχνητή νοημοσύνη θά μπόρεση νά πλησιάση έστω την ανθρώπινη.
(Περισσότερα στο Παράρτημα υπό JohnMcCarty)
Oι υπολογιστές μπορούν « να ανακαλύπτουν;»
Ο Clark Glymour Καθηγητής τού Τμήματος Ιστορίας και φιλοσοφίας τής Επιστήμης τού Πανεπιστημίου τού Pittsburg,( «Εισαγωγή στη φιλοσοφία της Επιστήμης» σελ.509 επ.) γράφει ; «Μπορεί άραγε, ένας υπολογιστής να κάνει επιστημονικές ανακαλύψεις, να καταστρώσει, επιστημονικά πειράματα και να παρέχει επιστημονικές εξηγήσεις; Όταν οι πραγματικοί επιστήμονες κάνουν αυτά τα πράγματα, χρησιμοποιούν άραγε διαδικασίες που θα μπορούσαν να εκτελεσθούν από ένα πρόγραμμα υπολογιστή; Μπορούν άραγε οι υπολογιστές να προγραμματιστούν έτσι ώστε να είναι καλύτεροι από τους επιστήμονες στο να κάνουν κάποια είδη "επιστημονικών ανακαλύψεων; Μέχρι πολύ πρόσφατα, σχεδόν κάθε φιλόσοφος τής επιστήμης – απαντούσε με ένα βροντερό όχι σε κάθε ένα από τα παραπάνω ερωτήματα. Οι φιλόσοφοι τής επιστήμης συχνά απέρριπταν αυτές τις δυνατότητες με τον ισχυρισμό ότι, δεν υπάρχει «λογική» τής επιστημονικής ανακάλυψης, ή ότι, δεν υπάρχει τρόπος με τον οποίο ένας υπολογιστής θα μπορούσε να εισαγάγει νέες θεωρητικές έννοιες που δεν έχουν ήδη προσδιοριστεί στο πρόγραμμα του.
Όμως, τα τελευταία είκοσι πέντε χρόνια, η έρευνα στους τομείς τής τεχνητής νοημοσύνης και τής γνωσιακής ψυχολογίας έχει συμβάλει αρκε τά στην υπονόμευση αυτών των αρνητικών συμπερασμάτων. Η επιστήμη των υπολογιστών μάς διδάσκει ότι, οι υπολογιστές μπορούν να προγραμματισθούν, με τέτοιο τρόπο ώστε να κάνουν καλύτερη επιστημονική δουλειά από όσο οι φιλόσοφοι είχαν πιστέψει,ότι, ήταν δυνατό, και η γνωσιακή ψυχολογία μάς διδάσκει ότι, στην πράξη οι επιστήμονες τα καταφέρνουν λιγότερο καλά από όσο οι φιλόσοφοι είχαν φανταστεί.»
Τα ρομπότ μπορούν να αναπαράγονται;
O Von Neumann υπεστήριζε την ύπαρξη ρομπότ ,που κατασκευάζει αντίγραφα τού εαυτού του,από οποιαδήποτε πρώτη ύλη πού τού παρέχουν ή που την βρίσκει ανάλογα με την περίπτωση.Οι μηχανές αυτές,για τους μαθηματικούς ή φυσικούς είναι θεωρητικά δυνατές.Πρέπει όμως να διευκρινισθεί,για την αποφυγή παρανοήσεων, ότι, οι αυτοαναπαραγόμενοι μηχανισμοί τού Von Neumann,δεν είναι πλάσματα τού κόσμου μας,αλλά αφηρημένες έννοιες: εξιδανικευ μένες,εννοιακές μυθοπλασίες που υπάρχουν μόνον στη φαντασία Περιέχουν όμως παρόλα αυτά, τις βασικές αρχές,για την αυτοαναπαραγωγή των μηχανών.Όπως ο ίδιος επιστήμονας ετόνισε, οι απόψεις του δεν σημαίνουν πώς δέχεται ότι, μπορεί να δημιουρ γηθεί ύλη από το τίποτε. Κατά τον ίδιο όμως η πιο θεμελιώδης ιδιότητα τής ζωής,η αναπαραγωγή, μπορεί να πραγματοποιηθέι με την μηχανική ,και τα μόρια τού DNΑ παράγονται ακριβώς με τον ίδιο τρόπο που ο ίδιος είχε καθορίσει για τις μηχανές του. Ο Ed.Regis («Ποιος πήρε την καρέκλα τού Αινστάιν»-Τροχαλία 1995, σελ.128) γράφει « Η θεωρία των αυτομάτων τού Φον Νόυμαν έδειξε πώς η πιο θεμελιώδης ιδιότητα τής ζωής η αναπαραγωγή μπορεί να πραγμα τοποιηθεί με την απλή μηχανική………..καταλήγει όμως στο ότι ,όλα αυτά είναι φαντασία και ότι, δεν μπορεί να δημιουργηθεί ζωή ex nihilo(ο.π.σελ.139)» παρόλο που δέχεται ότι ,τα μόρια τού DNA αναπαράγονται ακριβώς όπως ο Von Neumann έχει καθορίσει για τις μηχανές του.
Αναφερόμενος στον Φόν Νόυμαν,ο A.G.Cairns-Smith γράφει ,πώς μπορεί ν΄αποδειχθεί ότι, από λογική άποψη, δεν υπάρχει τίποτε που εμποδίζει να αποδεχθούμε την άποψη τού Νόυμαν ενώ οι John Maynard Smith και Eors Szathmary τελειώνουν το βιβλίο τους(ό.π.σελ.170) με το αναπαντητο για την ώρα ερώτημα εάν οι ηλεκτρονικές συσκευές θα εξελιχθούν έτσι,ώστε να υποκαταστήσουν τις πρωταρχικές μορφές ζωής, χάρις στις οποίες κατασκευάστηκαν.
Κατά τον φιλόσοφο τού Πανεπιστημίου τής Οξφόρδης Νικ Μπόστρομ( : όπως αναφέρεται εν Μάικλ Χάνλον « Δέκα άλυτα μυστήρια»212 επ.) ακρογωνιαίος λίθος τής θεωρίας τής προσομοίωσης, είναι η υπόθεση ότι, θα έρθει κάποτε μια μέρα που θα καταστεί εφικτή η προσομοίωση μιας συνείδησης μέσα σ’ ένα υπολογιστή.Αν η υπόθεση αυτή αποδειχθεί,τότε ,η ισχύς των υπολογιστών θα διπλασιάζεται κάθε σχεδόν δέκα οκτώ μήνες, και σε λίγες δεκαετίες θα είχαμε τη δυνατότητα,κατασκευής μηχανών με υπολογιστική ισχύ ανάλογη με τού ανθρώπινου εγκεφάλου,………..οι προγραμματιστές, θα χρησιμοποιήσουν μέρος αυτής τής υπολογιστικής ισχύος, για την δημιουργία μέσα στους υπολογιστές τεχνητών συνειδήσεων και τεχνητών συμπάντων, εντός των οποίων αυτοί οι τεχνητοί νόες θα μπορούν να ζούν,…..και να πολλαπλασιάζονται ενδεχομένως στη νιοστή,δεδομένου ότι, πολλά από αυτά τα προσομοοιωμένα όντα θα δημιουργήσουν τις δικές τους προσομοιώσεις………….Και ο Χάνλον συνεχίζει: « Εφ΄όσον έχουμε υποθέσει,ότι, αυτοί οι εικονικοί ψηφιακοί,έχουν δημιουργηθεί,ξανά και ξανά,-ενδέχεται με βάση τον νόμο των πιθανοτήτων, να μην ζούμε σ΄ένα πραγματικό σύμπαν,αλλά σ’‘ενα προσομοιωμένο κόσμο, κάποια μελλοντική(και πολύ πιο εντυπωσιακή) δεύτερη ζωή,που είναι ίσως εγκατεστημένη, στον υπολογιστή ενός εφηβικού δωματίου!.Και μετά;Κάθε μας σκέψη γύρω από την πραγματικότητα θα ήταν εσφαλμένη.Το σύμπαν μας θα ήταν κάλπικο,όπως κι έμείς που ζούμε μέσα του.Στην πραγματικότητα η ζωή δεν θα ήταν παρά ένα γιγαντιαίο παιχνίδι σε υπολογιστή.Ως άτομα θα είμαι σταν στα χέρια ελαττωματικών θεών,όπου και αυτοί ακόμη οι «θεοί» ίσως έτρεφαν την ίδια αυταπάτη, ότι, μόνον αυτοί απολάμ βαναν το φαινόμενο τής πραγματικής ύπαρξης και κανένας άλλος.
Πρόκειται για ένα πολύ καταθλιπτικό σενάριο.Είναι πειραματικά ελέγξιμο;Κάποια από τα επιχειρήματα εναντίον του είναι.Ένα απ΄ αυτά ότι, θα ήταν αδύνατο να διαθέτει κανείς συνείδηση και να μην συνειδητοποιεί ότι, η κατάστασή του δεν είναι πραγματική…..Η συνειδητότητα δεν εγγυάται οπωσδήποτε την κατανόηση τής πραγματικότητας……….Ο ίδιος ο Μπόστρομ δεν βασίζει τη συλλογιστική του,στην υπόθεση πως οι υπολογιστές θα φθάσουν στο σημείο ν’ αποκτήσουν συνείδηση….Η θεώρησή του στηρίζεται απλώς στο τι θα συνέβαινε αν ήταν εφικτό κάτι τέτοιο…………….δεν διαθέτουμε κανέναν στοιχείο πέρα από ορισμένα μαθηματικά τεχνάσματα,υπέρ της άποψης ότι, ζούμε σ’έναν προσομοιωμένο κόσμο….»
(Μέχρι σήμερα πάντως, η λεγόμενη γενική ή ισχυρά νοημοσύνη (General intelligence or strong AI ) δεν έχει επιτευχθεί.
Την 12-Μαίου 2015,στις Ειδήσεις του διαδίκτυου,υό τον τίτλο, ¨ «Κατασκευάστηκε το πρώτο νευρωνικό κύκλωμα» δημοσιεύθηκαν τα παρακάτω.
«Σημαντικό βήμα στην τεχνητή νοημοσύνη, με τη δημιουργία του πρώτου τεχνητού λειτουργικού νευρωνικού κυκλώματος.Ερευνητές στις ΗΠΑ έκαναν ένα μικρό αλλά σημαντικό βήμα στο πεδίο της τεχνητής νοημοσύνης, παρουσιάζοντας ένα απλό λειτουργικό τεχνητό νευρωνικό κύκλωμα. Για πρώτη φορά, ένα τέτοιο κύκλωμα, που προσπαθεί να μιμηθεί τον ανθρώπινο εγκέφαλο, αποτελείται από περίπου 100 τεχνητές συνάψεις και είναι λειτουργικό, καθώς μπορεί να εκτελέσει μία απλή ανθρώπινη εγκεφαλική λειτουργία: την ταξινόμηση μίας εικόνας.Οι μηχανικοί του Πανεπιστημίου της Καλιφόρνια-Σάντα Μπάρμπαρα, με επικεφαλής τον καθηγητή Ντμίτρι Στρούκοφ του Τμήματος Ηλεκτρολόγων Μηχανικών και Μηχανικών Η/Υ, που έκαναν τη σχετική δημοσίευση στο περιοδικό «Nature», ανεκοίνωσαν ότι το λεγόμενο «ολοκληρωμένο νευρομορφικό δίκτυο» μπορεί σταδιακά, με περαιτέρω εξέλιξη, να επεκταθεί, ώστε σιγά-σιγά να μοιάσει περισσότερο στον ανθρώπινο εγκέφαλο. Κάτι καθόλου εύκολο, ασφαλώς, με δεδομένο ότι ο εγκέφαλός μας διαθέτει ένα τετράκις εκατομμύριο συναπτικές συνδέσεις νευρώνων (εγκεφαλικών κυττάρων).Παρόλες τις αδυναμίες του, ο ανθρώπινος εγκέφαλος παραμένει πρότυπο υπολογιστικής ισχύος και αποτελεσματικότητας για τους μηχανικούς, που πασχίζουν να δημιουργήσουν πιο έξυπνους τεχνητούς εγκεφάλους, κάνοντάς τους να μοιάζουν περισσότερο με τους ανθρώπινους.Το πρωτοποριακό νευρομορφικό κύκλωμα βασίζεται στα λεγόμενα «memristor» -συνδυασμός των λέξεων μνήμη (memory) και αντίσταση (resistor)- τα οποία αντικαθιστούν τα συμβατικά τρανζίστορ. Τα memristor είναι ηλεκτρονικά εξαρτήματα που βασίζονται στην κίνηση όχι των ηλεκτρονίων, αλλά των ιόντων, μιμούμενα τον τρόπο που τα ανθρώπινα νευρικά κύτταρα γεννούν και μεταδίδουν τα ηλεκτρικά σήματα.Όμως, για να μπορέσει η τεχνητή νοημοσύνη, έστω, να προσεγγίσει κάπως τη βιολογική ανθρώπινη νοημοσύνη, θα χρειασθούν πολύ περισσότερα memristor να ενσωματωθούν στα νευρομορφικά δίκτυα. Μόνο τότε αυτά θα γίνουν πιο πολύπλοκα και πιο «φυσικά» στη λειτουργία τους, κάνοντας τα ίδια πράγματα που το ανθρώπινο μυαλό εκτελεί αβίαστα και χωρίς ιδιαίτερη κατανάλωση ενέργειας.Οι Αμερικανοί ερευνητές, πάντως, δήλωσαν αισιόδοξοι ότι τα μελλοντικά «τσιπάκια» θα ενσωματώνουν τέτοια τεχνητά νευρομορφικά κυκλώματα, αυξάνοντας τις δυνατότητες των υπολογιστών. Για να γίνει αυτό όμως το επόμενο πρακτικό βήμα θα είναι να ενσωματώσουν αποδοτικά ένα νευρομορφικό δίκτυο από memristor στην υπάρχουσα συμβατική τεχνολογία δημιουργίας ημιαγωγών(τσιπ).» (http://www.nature.com/nature/journal/v521/n7550/full/nature14441.html.)--- http://www.skai.gr/news/technology/article/281334/kataskeuastike-to-proto-tehnito-neuroniko-kukloma-/#ixzz3ZxSRFKcs
Ως προς την τεχνητή νοημοσύνη-τις δυνατότητες μιάς προσομοίωσης –και των υπολογιστών.Tεχνητή και Ανθρώπινη ευφυία -Η σύγκριση—Το Turing test
Αρχικώς στους υπολογιστές, που ως γνωστόν χρησιμοποιούν το δυαδικό σύστημα που επινόησε ο Λαίμπνιτς,και το οποίο, χρησιμοποιεί δύο μόνον σύμβολα το 1 και το 0, οι πληροφορίες απεικονίζονταν με την βοήθεια τού φωτός:όταν το φώς ήταν ανοικτό,το αντίστοιχο στοιχείο ήταν 1,και όταν ήταν κλειστό αντιστοιχούσε στο 0.Οι υπολογιστές σήμερα αποθηκεύουν τις πληροφορίες, μαγνητικά:εάν ένα σημείο είναι μαγνητισμένο,το αντίστοιχο ψηφίο είναι το 1 ,και εάν δεν είναι μαγνητι σμένο, το αντίστοιχο ψηφίο είναι το 0.
Οι Larry R.Squire-Eric R.Kandel συγκρίνοντας την ανθρώπινη ευφυία με τις δυνατότητες των υπολογιστών γράφουν(ό.π. σ.254) γράφουν πώς « ο εγκέφαλος αναγνωρίζει την κίνηση, την μορφή και τα πρότυπα, χρησιμοποιώντας στρατηγικές που κανένας υπολογιστής, δεν πλησιάζει ακόμη.Η αναγνώριση ενός προσώπου ως οικείου,αποτελεί ένα υπολογιστικό επίτευγμα,που δεν μπορεί να εκτελεστεί από εκείνον τον υπολογιστή,που διαπρέπει στην επίλυση λογικών προβλημάτων ή στο σκάκι»
Στο διαδίκτυο διάβασα την 30-12-2015 μια είδηση υπό τον τίτλο « Ρομπότ-ρεσεψιονίστρια είναι «φτυστή» η δημιουργός της» που αντιγράφω κατά τα κύρια σημεία της:
«Οι ερευνητές του Τεχνολογικού Πανεπιστημίου Ναγιάνγκ (NTU) της Σιγκαπούρης, με επικεφαλής την καθηγήτρια Νάντια Θάλμαν της Σχολής Μηχανικών Υπολογιστών, δημιούργησαν ένα ανθρωποειδές κοινωνικό ρομπότ, τη Ναντίν, που εκτελεί χρέη ρεσεψιονίστριας στο πανεπιστήμιο.Είναι άκρως φιλική, αντιγυρίζει τις χειραψίες και τους χαιρετισμούς και έχει θαυμάσια μνήμη, καθώς όταν τη συναντά κάποιος ξανά, εκείνη θυμάται το όνομά του και τι είχε κουβεντιάσει μαζί του την πρώτη φορά.
Η Ναντίν έχει …………….. τη δική της συναισθηματική προσωπικότητα, δείχνοντας χαρούμενη ή λυπημένη ανάλογα με το θέμα της συζήτησης. Κοιτάζει στα μάτια τον συνομιλητή της και δείχνει να τον συμμερί ζεται…………… διαθέτει λογισμικό τεχνητής νοημοσύνης παρόμοιο με αυτό που διαθέτει η φωνητική βοηθός Siri της Apple και η Cortana της Microsoft. Μπορεί άνετα να εργασθεί ως προσωπικός βοηθός σε γραφεί α και σε σπίτια, καθώς επίσης να κρατά παρέα σε ηλικιωμένους ή σε παιδάκια. Αν θέλει, μπορεί επίσης να πάρει εικονική μορφή (virtual) και να εμφανισθεί σε μια οθόνη υπολογιστή ή τηλεόρασης.Οι ερευνητές του ίδιου πανεπιστημίου παρουσίασαν κι ένα άλλο ρομπότ, τον EDGAR, που διαθέτει οθόνη αντί για πρόσωπο και ανήκει στην κατηγορία των ρομπότ τηλε-παρουσίας. Καθισμένος μπροστά σε μια διαδικτυακή κάμερα, ο χρήστης μπορεί να ελέγχει εξ αποστάσεως (όπου κι αν βρίσκεται στον κόσμο) τις κινήσεις του ρομπότ.
Οι ερευνητές του Τεχνολογικού Πανεπιστημίου Ναγιάνγκ (NTU) της Σιγκαπούρης, με επικεφαλής την καθηγήτρια Νάντια Θάλμαν της Σχολής Μηχανικών Υπολογιστών, δημιούργησαν ένα ανθρωποειδές κοινωνικό ρομπότ, τη Ναντίν, που εκτελεί χρέη ρεσεψιονίστριας στο πανεπιστήμιο.»
Η κρατούσα σήμερα άποψη, είναι ότι,ότι η Τεχνητή νοημοσύνη δεν μπορεί να ξεπεράσει,τον άνθρωπο.Δεν μπορεί να κάνει χωρίς τον άνθρωπο.
Ο Arthur R. Jensen από τούς κορυφαίους στο θέμα τής τεχνητής νοημοσύνης,απαντώντας στην ερώτηση, αν ο στόχος τής Τεχνητής νοημοσύνης,είναι να τοποθετήσει τον ανθρώπινο νού μέσα στον υπολογιστή,απάντησε « Μερικοί ερευνητές λέγουν ότι ,έχουν αυτό τον στόχο,αλλά ίσως μεταχειρίζονται τη φράση αυτή μεταφο ρικώς. Το ανθρώπινο μυαλό,έχει πολλές ιδιαιτερότητες, και δεν είμαι βέβαιος ότι, κάποιος μιλά σοβαρά ότι, θα μπορέσει να τις μιμηθεί.
Ο Roger Penrose, λέγει ότι, η ανωτερότητα τού ανθρώπου, έγκειται στο ότι, αυτός έχει την ικανότητα να κατανοεί τα σύμβολα σε μια λίστα προγράμματος, σε αντίθεση με τον ασυνείδητο χειρισμό που κάνει ένας υπολογιστής σε ένα αλγόριθμο.Στο βιβλίο του «Emperor’s New Mind»γράφει« Ο ανθρώπινος εγκέφαλος υπερέχει κάθε υπολογιστικής μηχανής με τεχνητή νοημοσύνη» Στο βιβλίο του « Shadows of the Mind»που κυκλοφόρησε το 1994 υποθέτει ότι, η ανθρώπινη συνείδηση είναι μη –αλγοριθμική, και επομένως δεν μπορεί να « μοντελοποιηθεί»με μια συμβατική, μηχανή ψηφιακού υπολογι στή.Κατά τον ίδιο η ανθρώπινη νόηση, έχει ικανότητες, τις οποίες δεν δεν θα μπορούσε να έχει μια μηχανή Turing. Η ουσία τής άποψης τού Penrose είναι ότι, η θεωρία που θέλει να βλέπει τον εγκέφαλο ως υπολογιστή, είναι εσφαλμένη
Στην θεμελιώδη διαφορά ,ανάμεσα στον υπολογιστή και τον νού,αναφέρεται και ο John Searly,(ό.π.σελ.25 επ.) ,όπου ειδικότερα προσπαθεί ν αντικρούσει την άποψη ότι,ο νους είναι για τον εγκέφαλο,ό,τι το πρόγραμμα για το υλικό τμήμα του υπολογιστή.Υποστηρίζει ότι,ο εγκέφαλος προξενεί τον νου,ότι, οι νοητικές καταστάσεις είναι βιολογικά φαινόμενα, ότι, τα προγράμματα των υπολογιστών,ορίζονται τελείως από την τυπική ή συντακτική δομή τους,που δεν αρκεί για την παραγωγή σημασίας (: ο υπολογιστής έχει σύνταξη,έχει μόνον σύμβολα, αλλά όχι σημασία)ενώ ο νούς έχει-,διαθέτει νοητικά περιεχόμενα.Λέγει : «…η σκέψη είναι κάτι περισσότερο από διαχείριση συμβόλων χωρίς νόημα.Αυτά τα σημαντικά περιεχόμενα ,είναι ό,τι αποκαλούμε νόημα ». Ως προς τις προσημειώσεις που επιτυγχάνονται με τους υπολογιστές,τονίζει,ότι η συνείδηση,οι σκέψεις,τα συναισθήματα κλπ.αναφέρονται σε κάτι πέρα από την σύνταξη,χαρακτηριστικά που ο υπολογιστής δεν μπορεί να αναπαράγει,ανεξάρτητα από το πόσο μεγάλη είναι η ικανότητά του να προσομειώσει.Και καμιά προσημείωσει δεν είναι αναπαραγωγή.
Στην θεμελιώδη διαφορά ,ανάμεσα στον υπολογιστή και τον νού,αναφέρεται και ο John Searly,(ό.π.σελ.25 επ.) ,όπου ειδικότερα προσπαθεί ν αντικρούσει την άποψη ότι,ο νους είναι για τον εγκέφαλο,ό,τι το πρόγραμμα για το υλικό τμήμα του υπολογιστή.Υποστηρίζει ότι,ο εγκέφαλος προξενεί τον νου,ότι, οι νοητικές καταστάσεις είναι βιολογικά φαινόμενα, ότι, τα προγράμματα των υπολογιστών,ορίζονται τελείως από την τυπική ή συντακτική δομή τους,που δεν αρκεί για την παραγωγή σημασίας (: ο υπολογιστής έχει σύνταξη,έχει μόνον σύμβολα, αλλά όχι σημασία)ενώ ο νούς έχει-,διαθέτει νοητικά περιεχόμενα.Λέγει : «…η σκέψη είναι κάτι περισσότερο από διαχείριση συμβόλων χωρίς νόημα.Αυτά τα σημαντικά περιεχόμενα ,είναι ό,τι αποκαλούμε νόημα ». Ως προς τις προσημειώσεις που επιτυγχάνονται με τους υπολογιστές,τονίζει,ότι η συνείδηση,οι σκέψεις,τα συναισθήματα κλπ.αναφέρονται σε κάτι πέρα από την σύνταξη,χαρακτηριστικά που ο υπολογιστής δεν μπορεί να αναπαράγει,ανεξάρτητα από το πόσο μεγάλη είναι η ικανότητά του να προσομειώσει.Και καμιά προσημείωσει δεν είναι αναπαραγωγή.
(Περισσότερα στο παράρτημα)
Το ίδιο (που για πολλούς φαίνεται αυτονόητο) ισχυρίζoνται και πολλοί άλλοι( Ετσι και Mignot εν Ευαγγέλου: « Ο εγκέφαλος» 178 « Η μηχανή δεν γνωρίζει να κάνει παρά μόνον αυτό που τής έμαθες.Δεν είναι προικισμένη με εξυπνάδα και μόνον ο άνθρωπος τής δίνει τους μηχανι σμούς τής σκέψης».Οι οπαδοί τής άποψης αυτής,λέγουν ,ότι, κανένας υπολογιστής δεν βρέθηκε κοντά στην ανακάλυψη ενός σημαντικού μαθηματικού θεωρήματος, και ότι, ο ανθρώπινος εγκέφαλος θεωρούμε νος ως ένας ψυχοβιολογικός υπολογιστής, πλεονεκτεί έναντι των ηλεκτρονικών υπολογιστών,ιδίως στους τομείς τής συνειδήσεως και τής συγκίνησης,που διαμορφώνονται τόσο από εξωγενείς όσο και από ενδογενείς παράγοντες και επιδράσεις. Ειδικότερα,οι αντίθετοι προς τά αναγραφόμενα υπό Α προσθέτουν,ένα σοβαρό μειονέκτημα,τής τεχνητής νοημοσύνης ότι, ένας υπολογιστής δεν έχει συνείδη ση,συγκινήσεις και συναισθήματα.Δεν μπορεί να απολαύσει ένα μουσικό κομμάτι,ή ένα έργο τέχνης. Εκτός βεβαίως αν,όπως έχει διατυπωθεί η πρόβλεψη, ότι, κάποτε οι υπολογιστές και τα ρομπότ, θα έχουν πεποιθήσεις,αισθήματα και συναισθήματα( Εδώ θυμάμαι την Οδύσσεια 2000). Ότι, ακόμη και αν είμαστε βιολογικοί υπολογιστές, αυτό δεν εξηγεί το θέμα τής ανθρώπινης κατανόησης, ακόμη και τής επιστημονικής κατανόησης
Πάντως , η πρόοδος στον τομέα που μας απασχολεί, είναι καταπληκτική. Όπως αναφέρει ο Ι.Ευαγγέλου,στο βιβλίο του «Εγκέ φαλος» που κυκλοφόρησε το 1993,στή Μασαχουσέτη των Η.Π.Α. υπάρ χει ειδικός «Οργανισμός Ανάπτυξης Λογικής για Κομπιούτερς», όπου, κατασκευάστηκε υπολογιστής που έχει την νοημοσύνη παιδιού 7 ετών.Ο υπολογιστής αυτός, καταλαβαίνει τη γλώσσα και την μετατρέπει σε εικόνα.Αναλύει δηλαδή τις προτάσεις σε λέξεις και φτιάχνει εικόνες.Στο ίδιο βιβλίο αναφέρονται και άλλες επιτεύξεις στο τομέα τη Τεχνητής Νοημοσύνης. ( Ιαπώνων και άλλων).
Δημοσίευση στην εφημερίδα The New York Times, τής 28-12-2013,και που διάβασα στο διαδίκτυο επαναφέρει στο προσκήνιο τον John von Neu mann για τον οποίο γράφουμε σε άλλο σημείο,του σημειώματος αυτού. Γράφει για μια νέα γενεά υπολογιστών που θυμίζουν εγκέφαλο,μπορούν να ανέχονται λάθη, και μαθαίνουν από την εμπειρία τους,από μόνοι τους.(Brainlike Computers, Learning From Experience).Φιλοδοξία και στόχος των ερευνητών είναι ο υπολογιστής αυτός, να βασίζεται και να μιμείται το (ανθρώπινο) βιολογικό νευρικό σύστημα,και να έχει την δυνα τότητα, να απορροφά νέες πληροφορίες.Υπάρχει η προσδοκία ότι, στα επόμενα χρόνια θα εμφανισθεί μια νέα γενεά τεχνητής νοημοσύνης,που θα είναι σε θέση να εκτελεί ορισμένες λειτουργίες οι οποίες μέχρι τώρα ήταν προνόμιο μόνον των ανθρώπων:να βλέπουν να ομιλούν κλπ.Σε αντίθεση με τους συμβατικούς υπολογιστές που περιορίζονται από τον προγραμματισμό τους,τώρα ο νέος υπολογιστής θα έχει μια αυτονομία, θα πλησιάζει ακόμη περισσότερο στον ανθρώπινο εγκέφαλο,παρόλο που αν αγνωρίζεται ότι, οι επιστήμονες απέχουν πολύ από του να γνωρίσουν πλή ρως την λειτουργία του.Οι νέοι επεξεργαστές συνίστανται από ηλεκτρο νικά στοιχεία,που θα μπορούν να συνδέονται με καλώδια κατά μίμηση των βιολογικών συνάψεων. Δεν προγραμματίζονται.Αντί να τροφοδοτούμε τον υπολογιστή όπως πράττουμε μέχρι σήμερα, θα φέρουμε τον υπολογιστή στα δεδομένα λέγει ο Dharmendra Modha, ένας επιστήμονας των υπολογι στών της I.B.M.Για την ώρα πάντως οι νέοι υπολογιστές,δεν θα αντικαταστήσουν τους ήδη υπάρχοντες,αλλά θα αυξήσουν τις δυνατό τητές τους. Ενα μεγάλο πλεονέκτημα της νέας προσέγγισης,είναι ότι μπορεί να ανέχεται βλάβες.
Το Turing test.
Το κατά πόσο μια μηχανή τεχνητής νοημοσύνης, ταυτίζεται με την ανθρώπινη ευφυία και ανθρώπινη φύση,αντιμετωπίζεται με το Turing test. Ενας καθιερωμένος ορισμός τού Τεστ αυτού, είναι εκείνη η διαδικασία κατά την οποία ένας παίκτης Γ,ο ερωτών,προσπαθεί να προσδιορίσει ποιός από τους παίκτες A ή B είναι υπολογιστής και ποιός ανθρωπος.Ο ερωτών έχει γραμμένες τις ερωτήσεις .Δηλαδή το Turing test είναι ένα τέστ που ελέγχει την ικανότητα της μηχανής να εμφανίζει νοήμονα συμπεριφορά ισοδύναμη ή μη διακρινόμενη από μια ανθρώπινη συμπεριφορά.
Την 7 Ιουίου 2014 διεξήχθη ένα πείραμα για να διαπιστωθεί κατά πόσο μια μηχανή ανταποκρίθηκε θετικώς στο τέστ αυτό.Την καταφατική απάντηση έδωσαν το 33% των κριτών.Το πείραμα όμως αυτό αντιμετώ πισε κριτική,με πολλούς να υποστηρίζουν ότι, το πείραμα έδωσε αρνητικά αποτελέσματα.
(Περισσότερα στο Παράρτημα υπό «Turing test» )
Τα ρομπότ στην Αρχαία Ελλάδα
Β.-Ισως η πρώτη σκέψη για τεχνητή νοημοσύνη και για τα ρομπότ,να βρίσκεται,στην αρχαία Ελλάδα και ειδικότερα στην Ελληνική μυθολογία.
Στον Ομηρο,συναντάμε για πρώτη φορά την έννοια τού λογικού ρομπότ.Τα κατεσκεύαζε ο Ηφαιστος.Εχουμε έτσι τον χάλκινο κολοσσό Τάλως,*δώρο τού Ηφαίστου στον βασιληά Μίνωα.Επρόκειτο για ένα σκε πτόμενο χάλκινο ανδριάντα,που περιπολούσε και προστάτευε τις ακτές τής Κρήτης.Τον σκότωσε η Μήδεια,όταν αυτός θέλησε να εμποδίσει την απόβαση των Αργοναυτών στο νησί.Εχουμε επίσης, (Ιλιάδα Σ 418 επ.) δύο δούλες από χρυσό,που σκέπτονταν και ενεργούσαν ανθρώπινα για να βοηθούν τον Ηφαιστο.Στην Ιλιάδα διαβάζουμε «….υπό δ΄αμφίπολοι ρώοντι άνακτι χρύσειαι,ζωήσι νεήνισιν ειοικείαι της εν μεν νόος εστί μετά φρεσίν,έτι δε και αυδή και σθένος,αθανάτων δε θεών,άπο έργα ίσασιν -------------(:Κοντά στον βασιληά,έτρεξαν μαλαματένιες υπηρέτριες για να τον βοηθήσουν,όμοιες με ζωντανές κοπέλλες.Αυτές έχουν μυαλό μέσα τους, κι΄ακόμη και λαλιά και δύναμη και έχουν μάθει από τους θεούς όλες τις δουλειές.»)
Πλεονεκτήματα- των ηλεκτρονικών υπολογιστών
1.-Ελάττωση τού χρόνου εκτελέσεως τής εργασίας.(Ενας ηλεκτρονικός υπολογιστής, μπορεί σε ένα δευτερόλεπτο να κάνει 100.000.000 πράξεις,δηλαδή όσες θα έκανε ο άνθρωπος σ΄όλη του τη ζωή,( ο άνθρωπος κατά μέσο όρο,διαθέτει στη ζωή του εκατό εκατομμύρια εργάσιμα δευτερόλεπτα) με αποτέλεσμα εξοικονόμηση χρόνου για άλλες δραστηριό τητες,απολαύσεις κλπ.
2.-Εκτέλεση εργασιών που δεν μπορεί ο άνθρωπος να εκτελέσει. Τα ρομπότ μπορούν να χρησιμοποιηθούν ώστε να κάνουν εργασίες οι οποίες είτε είναι δύσκολες ή επικίνδυνες για να γίνουν απευθείας από έναν άνθρωπο.
3.-Ποιοτική απόδοση τής εργασίας καλύτερη από τον άνθρωπο. Σε άλλες περιπτώσεις, χρησιμοποιούνται για να εκτελέσουν εργασίες ταχύτερα ή φθηνότερα απ’ ό,τι, ο άνθρωπος. Έτσι, μπορούν να χρησιμοποιηθούν στην αυτόματη παραγωγή μεγάλων ποσοτήτων κάποιου προϊόντος και με χαμηλότερο κόστος (για παράδειγμα, στις αλυσίδες παραγωγής).
4.-Αύξηση παραγωγικότητας.
5.-Δημιουργία νέων αναγκών στις επιχειρήσεις,που καλύπτονται από την πρόσληψη νέου προσωπικού.
6. Ειδικώς για τα ρομπότ αλλά και γενικώτερα για την τεχνητή νοημοσύνη έχει υποστηριχθεί,ότι θα οδηγήσουν εκτός άλλων,και σε δραματική μείωση θέσεων εργασίας,που έχει αυτονόητες επιπτώσεις σε πολλούς τομείς.Σε είδηση που αναρτήθηκε στο διαδίκτυο,την 19-1-2016,διάβασα για μεγάλες αλλαγές στην αγορά εργασίας, περι λαμβανομένης της χρήσης ρομπότ και τεχνητής νοημοσύνης, πρόκειται να οδηγήσουν σε μια καθαρή απώλεια 5,1 εκατ. θέσεων εργασίας μέσα στα επόμενα πέντε χρόνια σε 15 μεγάλες οικονομίες (που αντιστοιχούν στο 65% του συνολικού εργατικού δυναμικού του κόσμου) σύμφωνα με έκθεση του Παγκόσμιου Οικονομικού Φόρουμ (WEF) με θέμα «Το Μέλλον των Θέσεων Εργασίας». Η πρόβλεψη του WEF κάνει λόγο για συνολική απώλεια 7,1 εκατ. θέσεων εργασίας, που θα αντισταθμιστεί εν μέρει από τη δημιουργία 2 εκατ. νέων θέσεων.
Η μελέτη αναδεικνύει τις προκλήσεις που απορρέουν από τις σύγχρονες τεχνολογίες που αυτοματοποιούν και καθιστούν περιττές πολλές ενέργειες που εκτελούνται από τον άνθρωπο, από τον τομέα της μεταποίησης μέχρι εκείνον της ιατρικής φροντίδας. Τα δυο τρίτα των απωλειών θέσεων εργασίας εξαιτίας των νέων τεχνολογιών θα αφορούν τον διοικητικό τομέα, αφού έξυπνα μηχανήματα αναλαμβάνουν τα πιο κοινά καθημερινά καθήκοντα.
Η έκθεση υποστηρίζει πως θα εξαφανιστούν θέσεις σε όλες τις βιομηχανίεςμε τις μεγαλύτερες απώλειες να αναμένονται στον κλάδο της ιατρικής φροντίδας λόγω της εμφάνισης της τηλεϊατρικής. Ακολουθούν οι τομείς της ενέργειας και των χρηματοπιστωτικών υπηρεσιών. Οι γυναίκες αποτελούν την κοινωνική ομάδα που θα πληγεί περισσότερο, αφού η εργασία τους συχνά περιορίζεται σε τομείς χαμηλής ανάπτυξης ή κλάδους που παρακμάζουν, όπως είναι οι πωλήσεις, η εργασία γραφείου και διοικητικοί ρόλοι.
ΑΛΛΑ:
-Ο φόβος ότι, η τεχνητή νοημοσύνη και τα ρομπότ θα οδηγήσουν σε αύξηση της ανεργίας, δεν γίνεται δεκτός από όλους.Ο J.McCarthy, σε μια συνέντευξή του(ό.π.ΔΙΑΛΟΓΟΣ,σελ.20)παρατηρεί ότι οι τεχνολογικώς προηγμένες χώρες έχουν μικρότερο ποσοστό ανεργίας από τις τεχνολογικώς καθυστερημένες( και πώς η αυξημένη ανεργία δεν συμβαδίζει με την τεχνολογική πρόοδο)
Μειονεκτήματα
1.-Υποβάθμιση τής ιδιωτικής ζωής και απώλεια τής προσωπικής ελευθερίας τού ανθρώπου (συλλογή πληροφοριών που αφορούν την προσωπική ζωή τού πολίτη)
2.-Υποβιβασμός τού άνθρώπου σε αριθμητική μονάδα.( ο άνθρωπος μετατρέπεται σε στατιστικό αριθμό)
3.-Ελάττωση τής άμεσης(διαπροσωπικής) επικοινωνίας των ανθρώ πων,με ψυχολογικές και κοινωνικές επιπτώσεις.
4.-Εξάρτηση (μερικές φορές μη αναστρέψιμη)τού ανθρώπου από τον υπολογιστή.
5.-Ελάττωση τής διανοητικής ικανότητας τού ανθρώπου(άμβλυνση τής αυτενεργούς σκέψης και κρίσης( M.Giazdani «Αν οι computers γίνονται ολένα και πιο νοήμονες ,τότε ίσως φτάσουμε να γίνουμε εμείς οι πιο βλάκες» πρβλ.επίσης την ρήση του Αινστάιν-: «I fear the day when the technology overlaps with our humanity. The world will only have a generation of idiots.»).
6.-Εκμετάλευση ψυχολογικών αδυναμιών τού άνθρώπου.
7.-Αρνητικές οικονομικές-κοινωνικές επιπτώσεις (παραμερισμός παλαιών επαγγελματιών μη εκπαιδευμένων στους υπολογιστέςαλλά και γενικώτερα απώλεια θέσεων εργασίας) Στο διαδίκτυο δημοσιεύθηκε τον
Ιανουάριο του 2017 η είδηση ότι στην Ιαπωνία,σε
μια εταιρεία, 30 υπάλληλοι απολύθηκαν καθώς αντικαταστάθηκαν από ένα σύστημα Τεχνητής
νοημοσύνης..)
8.-Δυσμενείς αστάθμητοι παράγοντες(κοινωνικοί και κρατικοί) εκ τού ότι λ.χ. η εθνική ασφάλεια στηρίζεται στους υπολογιστές,τού στρατού, με κίνδυνο μιάς πολεμικής ,ανάφλεξης ,εξαιτίας λάθους ή βλάβης τού υπολογιστού).Ο Μιχαήλ Γκορμπατσώφ, το 1985 είπε ότι « είναι πιθανή μια κατάσταση,κατά την οποία αποφάσεις βασικής σημασίας,που οι πιθα νές συνέπειες δεν θα ήσαν αναστρέψιμες,να παίρνονται από κομπιού τερς χωρίς τη συμμετοχή τού ανθρώπινου μυαλού, και τής πολιτικής βούλησης,και χωρίς να λαμβάνονται υπόψη κριτήρια ηθικής και δικαίου»
Η σοβαρότητα τού θέματος, η προοπτική ενός τέτοιου κινδύ νου,οδήγησε στην ανάπτυξη ευφυών προγραμμάτων ή Συστημάτων Υποστήριξης τής (σωστής ) απόφασης(τού ανθρώπου) Decision Support Systems(D.S.S),ώστε ο άνθρωπος να μην παραμερίζεται στη λήψη αποφάσεων και να εξουδετερώνεται κατά ένα ποσοστό, μια απόλυτη υποκειμενικότητα.(Μένει ασφαλώς το πρόβλημα τής ορθότητας τής πληροφορίας που δίνει ο υπολογιστής,ή καλύτερα τής ερμηνείας που αυτός δίνει, σε στοιχεία που επηρεάζουν στην λήψη αποφάσεων.)
9.-Μια ακραία άποψη που αφορά τά ρομπότ:Αν κάποτε φθάσουμε στο σημείο να δούμε τα ρομπότ να αυτοαναπάραγονται,και να αυτοβελτιώνονται(να γίνονται όλο και ευφυέστερα) μπορεί να ζήσουμε μια εποχή,που οι « υπηρέτες» θα γίνουν τα « αφεντικά» Ειπώθηκε από τον Hav.Ellis «Το μεγαλύτερο καθήκον τού σύγχρονου πολιτισμού,είναι να κάνει κάθε μηχανή, αυτό που πραγματικά είναι : σκλάβο και όχι κυριάρχο τού ανθρώπου» Μήπως ο άνθρωπος δεν είναι πλέον σε θέση να σταματήσει το ενδεχόμενο αυτό; Ο M.Giazdani είπε. « Η τεχνολογία των υπολογιστών έρχεται καταπάνω στην κοινωνία μας σαν χιονοστιβάδα που είναι αδύνατο να τη σταματήσουμε»
Ο διάσημος φυσικός Στίβεν Χόκινγκ πολύ πιο δραματικός, προειδοποίεί, ότι, οι προσπάθειες της ανθρωπότητας να δημιουργήσει υπολογιστές και ρομπότ με εξελιγμένη τεχνητή νοημοσύνη, αποτελούν σοβαρή υπαρξιακή απειλή για την ίδια, καθιστώντας πολύ υπαρκτό τον κίνδυνο το ανθρώπιο είδος να εξαφανιστεί κάποια στιγμή. Δεν είναι ο πρώτος επιστήμονας που έχει εκφράσει παρόμοιες ανησυχίες, αλλά η δική του γνώμη ασφαλώς είναι ιδιαίτερα βαρύνουσα. Όπως είπε με έμφαση στο BBC, «η πλήρης ανάπτυξη της τεχνητής νοημοσύνης μπο ρεί να σημάνει το τέλος του ανθρώπινου είδους».Όπως ανέφερε, οι απλοϊκές μορφές τεχνητής νοημοσύνης που έχουν δημιουργηθεί μέχρι στιγμής, έχουν αποδειχτεί πολύ χρήσιμες,» όμως εξέφρασε τον φόβο του για τις συνέπειες που μπορεί να υπάρξουν, αν η τεχνητή νοημοσύ νη δημιουργήσει κάτι που θα ξεπεράσει τις ανθρώπινες ικανότη τες.Ειδκότερα εξέφρασε φόβους σχετικά με τους κινδύνους που ενέχει η ανθρώπινη επιδίωξη για την ανάπτυξη έξυπνων μηχανών. «Θα έκανε κουμάντο μόνο του και θα επανασχεδίαζε τον εαυτό του με ολοένα αυξανόμενη ταχύτητα. Οι άνθρωποι, που είναι περιορισμένοι από την αργή βιολογική εξέλιξη, δεν θα μπορούσαν να το ανταγωνιστούν και θα έμεναν πίσω» . «Από τη στιγμή που οι άνθρωποι θα αναπτύξουν την τεχνητή νοημοσύνη αυτή θα απογειωθεί από μόνη της και θα ανα σχεδιάζεται σε ολοένα και αυξανόμενο ρυθμό.
Παραθέτω απόσπασμα από μια σχετική γραπτή δήλωσή του:
"As capabilities in these areas and others cross the threshold from laboratory research to economically valuable technologies, a virtuous cycle takes hold whereby even small improvements in performance are worth large sums of money, prompting greater investments in research. There is now a broad consensus that AI research is progressing steadily, and that its impact on society is likely to increase. The potential benefits are huge, since everything that civilization has to offer is a product of human intelligence; we cannot predict what we might achieve when this intelligence is magnified by the tools AI may provide, but the eradication of disease and poverty are not unfathomable. Because of the great potential of AI, it is important to research how to reap its benefits while avoiding potential pitfalls."
O ίδιος με δήλωσή του
κατά τη διάρκεια μιας διαδικτυακής συνεδρίας που είχε με το κοινό μέσω της πλατφόρμας Reddit…. και που δημοσιεύ θηκε την 10-10-2015 στο διαδίκτυο προέβλεψε ότι, οι ανισότητες θα ενταθούν στο μέλλον οδηγώντας σε μια «οικονομική Αποκάλυψη», αφού πολλές από τις δουλειές στις οποίες απασχολούνται σήμερα εκα τομμύρια άνθρωποι θα καταργηθούν εξαιτίας της αυτοματοποίησης που θα φέρει η εξέλιξη της τεχνολογίας.Κατά τον ίδιο δεν θα προκαλέσουν υπερεξελιγμένα ρομπότ την οικονομική Αποκάλυψη, αλλά οι άπληστοι επιχειρηματίες,και η οικονομική ανισότητα θα ενταθεί στο μέλλον, όταν οι μηχανές θα φτάσουν να παράγουν όλα όσα χρειαζόμαστε, η κοινωνική διαστρωμάτωση θα εξαρτηθεί από τον τρόπο διανομής αυτών των αγαθών,ότι στο καλύτερο δυνατό σενάριο αυτής τής, όχι και τόσο μακρινής, εξέλιξης η διανομή θα γίνεται δίκαια και όλοι οι κάτοικοι του πλανήτη θα απολαμβάνουν μία άνετη ζωή μακριά από κάθε ανάγκη για σκληρή εργασία,ότι στον αντίποδα, προβάλλει ο κίνδυνος μιας μελλοντικής δυστοπίας όπου οι «ιδιοκτήτες των μηχανών», δεν θα μοιράζονται με τους υπόλοιπους τον παραγόμενο πλούτο, καταδικά ζοντας τους στην φτώχεια και τον αποκλεισμό,ότι αν το οικονομικό χάσμα συνεχίσει να μεγαλώνει με τους ίδιους ρυθμούς, οι «πάμπλουτοι επιχειρηματίες θα αποτελέσουν την ανώτερη τάξη μιας Νέας Εποχής» χωρίς ενδιάμεσα κοινωνικά στρώματα μέχρι τους εξαθλιωμένους φτωχούς. Και η ως τώρα συμπεριφορά των περισσότερων επιχειρημα τιών προκρίνει το άσχημο σενάριο ως το πιο πιθανό.
Ο ίδιος επίσης σε δήλωσή του που δημοσιεύθηκε τον Νοέμβριο 2016 στο διαδίκτυο,δήλωσε : «Οι πυρηνικοί πόλεμοι, οι γενετικά μεταλλαγμένοι ιοί, η τεχνητή νοημοσύνη που θα μπορούσε να στραφεί εναντίον μας είναι μερικά μόνον απ' τα σενάρια καταστροφής, που θα μπορούσαν σύντομα να υλοποιηθούν».
Ο ιδρυτής της Microsoft Μπιλ Γκέιτς σε δηλώσεις του τον Ιανουάριο 2015 είπε ότι, οι άνθρωποι θα έπρεπε να θεωρούν απειλή την τεχνητή νοημοσύνη και να ανησυχούν για τις πιθανές επιπτώσεις της,και ότι, δεν μπορεί να καταλάβει γιατί η ανθρωπότητα δεν φαίνεται να προβληματίζεται πιο σοβαρά για την πιθανότητα η τεχνητή νοημο σύνη να γίνει τόσο ισχυρή, που θα καταντήσει ανεξέλεγκτη. Σύμφωνα με το BBC, ο ιδρυτής της Microsoft ξεκαθάρισε πως «ανήκω στο στρατό πεδο που ανησυχεί για την σούπερ-νοημοσύνη. Αρχικά οι μηχανές θα κάνουν πολλές δουλειές για μας και δεν θα είναι πολύ έξυπνες. Αυτό θα είναι θετικό, αν το χειριστούμε σωστά. Όμως μετά από μερικές δεκαε τίες, η (τεχνητή) νοημοσύνη θα γίνει αρκούντως δυνατή για να αποτελεί πηγή ανησυχίας». Σε μια συζήτηση Ask Me Anything στο Reddit, ο ιδρυτής της Microsoft είπε ότι «οι μηχανές μπορούν να κάνουν πολλά για τον άνθρωπο και θα έχουν υπερυψηλή νοημοσύνη -αυτό θα είναι καλό εάν το διαχειριστούμε σωστά. Εντούτοις, μερικές δεκαετίες αργότερα η τεχνητή νοημοσύνη θα έχει ωριμάσει τόσο ώστε να προκαλεί ανησυχία. Συμμερίζομαι την άποψη του Έλον Μασκ και κάποιων άλλων σε αυτό, και δεν καταλαβαίνω γιατί ορισμένοι δεν το συμμερίζονται» Πάντως ο ίδιος ο Μπιλ Γκέιτς παραδέχτηκε ότι, παρά τις επιφυλάξεις του, αν ήταν νεότερος και εργαζόταν στην Microsoft, πιθανότατα θα ήταν κι αυτός ερευνητής στο πεδίο της τεχνητής νοημο σύνης. Αλλά και τώρα, όπως είπε, συνεργάζεται με την Microsoft σε ένα σχετικό πρόγραμμα με την ονομασία "Personal Agent" (Προσωπικός Βοηθός).Τέλος, δεν παρέλειψε να εκφράσει την αισιοδοξία του ότι η εταιρεία που ίδρυσε και έγινε διάσημη χάρη στα Windows, «θα δει περις σότερη πρόοδο από ποτέ» μέσα στις επόμενες τρεις δεκαετίες - προφανώς χάρη και στην αξιοποίηση της τεχνητής νοημοσύνης (ενδεικτική είναι η ενσωμάτωση της προσωπικής ψηφιακής βοηθού Cortana στα μελλοντικά Windows 10)
O Στιβ Βόσνιακ, ένας εκ των συνιδρυτών της εταιρείας κολοσσού Apple, απέρριπτε μέχρι σήμερα τους ισχυρισμούς που ήθελαν την τεχνολογία, και ιδιαίτερα την τεχνητή νοημοσύνη να «απειλεί» τους ανθρώπους. Πρόσφατα μετέβαλε ριζικά της απόψεις του.
Σε δηλώσεις του που δημοσιεύθηκαν την 26-3-2015, ο 64χρονος πλέον Βόσνιακ παραδέχτηκε ότι, πλέον βλέπει κάποιες από τις προβλέψεις παλαιότερων ετών να γίνονται πραγματικότητα και πως οι υπολογιστές θα μπορούσαν να αποτελέσουν μια επικίνδυνη πραγματικότητα.
«Θα είμαστε οι θεοί; Θα είμαστε τα κατοικίδια ζώα τής οικογένειας; Ή μήπως μυρμήγκια που θα μας πατούν; Δεν ξέρω» είπε χαριτολογώντας ο ίδιος σε μια συνέντευξη που παρέθεσε στον Paul Smith στο Australian Financial Review.«Οι υπολογιστές θα πάρουν τη σκυτάλη από τους ανθρώπους, δεν υπάρχει αμφιβολία. Αν κατασκευάσουμε αυτές τις συσκευές για να φροντίζουν τα πάντα για εμάς, στο τέλος θα σκέφτον ται πιο γρήγορα από εμάς και θα απαλλαχτούν από τους αργούς ανθρώπους για να ‘τρέχουν΄ τις επιχειρήσεις πιο αποτελεσματικά» πρόσθεσε. Και άλλες προσωπικότητες της επιστήμης και της τεχνολογίας, όπως ο Έλον Μασκ, ο μεγιστάνας της υψηλής τεχνολογίας που έχει συνδέσει το όνομά του με ένα εναλ λακτικό σύστημα μετακίνησης στις πόλεις, το εξωγήινο διαστημόπλοιό του και άλλα φιλόδοξα πρότζεκτ έχουν επίσης εκφράσει τους φόβους τους για τις διαγραφόμενες επιπτώσεις της τεχνητής νοημοσύνης και της αυξανόμενης δύναμης των ρομπότ. Ο Ελον Μασκ είπε ότι η τεχνητή νοημοσύνη «συνιστά την μεγαλύτερη υπαρξιακή απειλή που υπάρχει».Ειδικώτερα ο Έλον Μασκ, περιγράφει την τεχνητή νοημοσύνη ως απειλή για την ύπαρξη της ανθρωπότητας.Μιλώντας σε φοιτητές τον Οκτώβριο του 2014, είχε χαρακτηριστικά πει ότι με την τεχνητή νοημοσύνη «καλούμε τους δαίμονες» και σε αυτές τις ιστορίες, ο τύπος με τον αγιασμό έχει την ψευδαίσθηση ότι μπορεί να τους ελέγξει. «Δεν τα καταφέρνει, όμως», είπε ο οραματιστής επιχειρηματίας. Το BBC αναφέρεται επίσης στα λόγια του Σερ Κλάιβ Σινκλαίρ, τον δημιουργό του Spectrum, ο οποίος μάλιστα θεωρεί αναπόφευκτη αυτή την εξέλιξη - Η ΑΙ «θα εξαφανίσει την ανθρωπότητα, είναι αναπόφευκτο», έχει πει ο Σινκλαίρ
(Βλέπε νεώωτερες σχετικές δηλώσεις του στο Παράρτημα)
(Βλέπε νεώωτερες σχετικές δηλώσεις του στο Παράρτημα)
Οι ανησυχίες αυτές του Μπιλ Γκέιτς έρχονται σε ευθεία αντίθεση με τις απόψεις ενός κορυφαίου στελέχους της Microsoft, του διευθυντή ερευνών Έρικ Χόρβιτς, ο οποίος δήλωσε πρόσφατα ότι δεν βλέπει κάτι απειλητικό στην τεχνητή νοημοσύνη. Όπως αποκάλυψε ο Έρικ Χόρβιτς, περίπου το ένα τέταρτο των ερευνητικών δραστηριοτήτων της εταιρείας εστιάζονται στην τεχνητή νοημοσύνη.Και γενικώς ο Έρικ Χόρβιτς εμφανίζεται πιο αισιόδοξος. «Υπάρχουν ανησυχίες ότι σε βάθος χρόνου θα χάσουμε τον έλεγχο ορισμένων μορφών νοημοσύνης. Κατά βάση, δεν νομίζω ότι αυτό πρόκειται να συμβεί. Θα είμαστε πολύ προβλεπτικοί για το πώς θα αξιοποιήσουμε τα συστήματα τεχνητής νοημοσύνης και, στο τέλος, θα μπορέσουμε να πάρουμε απίστευτα οφέλη από την μηχανική νοημοσύνη σε όλους τους τομείς της ζωής, στην επιστήμη, την εκπαίδευση, την οικονομία και την καθημερινή ζωή». Ο επικεφαλής του τμήματος έρευνας της Microsoft -υπό την εποπτεία του οποίου εργάζονται χίλιοι μηχανικοί στον τομέα της AI- και βραβευμένος για το έργο του στον τομέα της τεχνητής νοημοσύνης, μοιάζει να υποβα θμίζει τον κίνδυνο για την ανθρωπότητα.
Aλλά οι κίνδυνοι από την τεχνολογία για πολλούς αγγίζουν και άλλα επίπεδα,όπως το θέμα τής διακυβερνήσεως των κρατών και ειδικώτερα τής δημοκρατίας.Το 1966,ο Μάρτιν Χαιντεγκερ κορυφαίος φιλόσοφος,πολύ πριν από την κυριαρχία της τεχνολογίας στην εποχή μας, σε σχετική συνέντευξή του, έκανε την άκρως απαισιόδοξη πρόβλεψη πώς η ραγδαίως εξελισσόμενη τεχνολογία ,καθώς έχει αυτονομηθεί από τις ανθρώπινες ανάγκες, και προβάλλει ως αυτοσκοπός,οδηγεί στο συμπέρασμα πώς « το συμβατό με την καινούργια εποχή δεν μπορεί να είναι η δημοκρατία».Εχει δηλαδή σημειωθεί πώς η αυτονόμηση των μέσων παραγωγής και τής παραγωγής,από τις ανθρώπινες ανάγκες έτσι που αυτές να υποτάσσονται στην καταξίωση τής παραγωγής ως αυταξίας,ξεκόβει τον άνθρωπο από την την παραγωγή, την γή και τη παράδοση,με παραπέρα αποτέλεσμα για τις ανάγκες των πολιτών να αποφασίζουν πλέον οι αγορές,με τις εκάστοτε κυβερνήσεις να μεταβάλλονται σε απλούς διεκπεραιωτές των συμφερόντων των αγορών.
Υπάρχουν όμως και αντίθετες φωνές.Εκείνοι που δεν διαβλέπουν κινδύνους από την τεχνητή νοημοσύνη και ειδικότερα από τα ρομπότ.Ετσι στο φύλλο της 30-1-2017 της γαλλικής εφημερίδας “ Le Monde”δημοσιεύεται η άποψη του Jean-Gabriel Ganascia, καθηγητή της πλροφορικής στο Πανεπιστήμιο Pierre-et-Marie Curie, ότι οι εκφραζόμενοι φόβοι δεν στηρίζονται επιστημονικώς.Επισημαίνει εκτός άλλων ότι η προβαλλομενη αυτονομία των ρομπότ,περιορίζεται μόνον στο τομέα ανεύρεσης μέσων και δεν επεκτείνεται στους σκοπούς
(Περισσότερα στο Παράρτημα υπό: « Faut-il avoir peur de l’Intelligence Artificielle ?»
Προκαλούν το ολιγώτερο εντύπωση σκέψεις-που είθε να μην είναι προφητικές-που διετύπωσε πολύ πριν την εμφάνοιση των ηλεκτρικών υπολογιστών και των ρομπότ,ο Samuel Butler,στο βιβλίο του,για μιά ουτοπία, το Erewhon αναγραμματισμός του nowhere.(=πουθενά).Ο αφηγητής επισκέπτεται μια μακρυνή χώρα το Erewhon,ύοπου δεν υπάρχει καμία θέση για μηχανές.Μελετώντας,ο αφηγητής,ένα αντίγραφο ένα αντίγραφο ενός παλιού χεογράφου -«Το Βιβλίο των Μηχανών»- διαπιστώνει τον λόγο. (Αυτό το μέρος του μυθιστορήματος γράφτηκε ξεχωριστά, από το υπόλοιπο μυθιστόρημα, και πρωτοδημοσιεύτηκε σε μια εφημερίδα στο Κράισττσερτς της Νέας Ζηλανδίας, το 1863, αφού ο Butler είχε διαβάσει την Καταγωγή Του Δαρβίνου) Οι μηχανές είχαν καταργηθεί επειδή οι αρχές φοβόντουσαν ότι, μπορεί να εξελιχθούν και τελικά να καταλάβουν τον κόσμο, καθιστώντας τους ανθρώπους πολίτες δεύτερης κατηγορίας. Αλλά θα μπορούσε να είναι έτσι; Εμείς διαθέτουμε συνείδηση, ενώ οι μηχανές όχι. Ωστόσο, παρατηρεί ο συγγραφέας του χειρογράφου, αν η εξέλιξη είναι αληθινή (και το συμπέρασμα είναι ότι είναι), τότε οι άνθρωποι προήλθαν από όντα που δεν σκέφτονταν και δεν στοχάζονταν.
Δεν πρέπει να επαναπαυόμαστε» -για να παραθέσoυμε δικά του λόγια [του συγγραφέα του χειρόγραφου]- «σχετικά με την απόλυτη Εξέλιξη της μηχανικής συνείδησης, στο γεγονός ότι, οι μηχανές κατέ¬χουν προς το παρόν χαμηλό επίπεδο συνείδησης.Ένα μαλάκιο δεν έχει και πολλή συνείδηση. Αναλογιστείτε τις εντυπωσιακές προόδους που έχουν κάνει οι μηχανές κατά τις πρόσφατες εκατονταετίες, και σημειώστε πόσο αργά προοδεύει το ζωικό και το φυτικό βασίλειο σε σύγκριση με αυτές. Οι πιο υψηλά οργανωμένες μηχανές δεν είναι πλάσματα του χθες αλλά πλάσματα των τελευταίων πέντε λεπτών, όπως θα λέγαμε, σε σχέση με το παρελθόν. Υποθέστε χάριν επιχειρήματος ότι ,τα ενσυνείδητα όντα υπάρχουν εδώ και περίπου είκοσι εκατομμύρια χρόνια: είδατε πόσα βήματα έχουν κάνει οι μηχανές μόλις κατά – τα τελευταία χίλια χρόνια! Δεν είναι πιθανόν ο κόσμος να υπάρχει για άλλα είκοσι εκατομμύρια χρόνια; Αν ναι, υπάρχει κάτι που δεν θα -μπορέσουν να γίνουν τελικά; Δεν είναι ασφαλέστερο να χτυπήσουμε το κακό στη ρίζα του για να του απαγορέψουμε την περαιτέρω πρόοδο;»
Η αυτονομία των ρομπότ- Ρομπότ επινοούν δική τους γλώσσα και το facebook τους κατεβάζει το διακόπτη
Στο διαδίκτυο αναρτήθηκε την 2-8-2017 η παρακάτω είδηση:
«Όλοι έχουμε δει ταινίες όπου η τεχνητή νοημοσύνη, τα ρομπότ, τα δημιουργήματα του ανθρώπου αποκτούν αυτονομία, δική τους βούληση. Σε πολλές μάλιστα περιπτώσεις, φαίνεται πως τα μηχανήματα αναλαμβάνουν τον έλεγχο και στρέφονται κατά του… δημιουργού τους. Ένα πείραμα ερευνητικής ομάδας του Facebook, προκάλεσε έντονη συζήτηση στην διεθνή κοινότητα και σε πολλούς ακόμη και προβληματισμό. Ερευνητές του Facebook θέλησαν να βάλουν δύο Chatbot να επικοινωνήσουν μεταξύ τους, προκειμένου να διαπραγματευτούν την ανταλλαγή προϊόντων, όπως καπέλα, μπάλες και βιβλία. Ωστόσο, σύντομα τα δύο ρομπότ χρησιμοποίησαν μεν την αγγλική γλώσσα, όμως με ένα δικό τους κώδικα επικοινωνίας που δεν ήταν κατανοητό από τους ανθρώπους.
Αν και η συνομιλία μοιάζει ακατάληπτη, φαίνεται πως υπάρχει κάποιος κώδικας σε αυτή, αφού με αυτό τον παράδοξο τρόπο επικοινωνίας τα δύο ρομπότ κατάφεραν να καταλήξουν σε επιτυχή διαπραγμάτευση για την ανταλλαγή των προϊόντων. «Τα ρομπότ εφηύραν μια ακατανόητη γλώσσα και κωδικοποιημένες λέξεις για τους εαυτούς τους» σχολιάζει ο ερευνητής του τμήματος τεχνητής νοημοσύνης του Facebook Ντρου Μπάτρα. «Μοιάζει σαν η χρήση της λέξης «the» πέντε φορές, να σημαίνει πως έχω ανάγκη πέντε αντίτυπα από ένα αντικείμενο. Είναι ένας τρόπος επικοινωνίας, που δεν διαφέρει πολύ από συντομεύσεις και κωδικοποιημένες επικοινωνίες που χρησιμοποιούν οι άνθρωποι» σχολίασε ο ίδιος.
Μιλώντας στον Independent, ο γλωσσολόγος Μαρκ Λίμπερμαν τόνισε ωστόσο πως δεν πρόκειται για την αυγή μιας νέας μορφής ανθρώπινης ομιλίας, καθώς βασίζεται αποκλειστικά σε γραπτό λόγο, ενώ οι ανθρώπινες γλώσσες υπάρχουν και στον προφορικό (ή στη νοηματιή). «Δεν είναι άλλωστε ξεκάθαρο αν η διαδικασία αυτή τείνει στη δημιουργία λέξεων, φράσεων και προτάσεων που αποτελούν τα βασικά χαρακτηριστικά μιας ανθρώπινης γλώσσας» πρόσθεσε.
Ένα άλλο στοιχείο που παρουσιάζει ιδιαίτερο ενδιαφέρον είναι ο τρόπος που τα δύο ρομπότ έμαθαν να «παζαρεύουν» τα προϊόντα τους. Για παράδειγμα, έδιναν την εντύπωση πως ενδιαφέρονται έντονα για ένα προϊόν, ώστε στη συνέχεια να προσποιηθούν πως αποτελούσε για εκείνους μεγάλη απώλεια, η παραχώρησή του.
Τράβηξαν την πρίζα
Οι ερευνητές αναγκάστηκαν να σταματήσουν το πρόγραμμα έπειτα από αυτή την ασυνήθιστη εξέλιξη. Παρά το γεγονός πως πολλά άρθρα ανέφεραν ως αιτία διακοπής την ανησυχία για την τροπή που έπαιρνε η τεχνητή νοημοσύνη, από τη Facebook τονίζουν πως το πείραμα διεκόπη καθώς απέτυχε στη δουλειά για την οποία αναπτύχθηκε. Ο σκοπός ήταν τα ρομπότ να καταφέρουν να γίνουν διαδικτυακοί πωλητές, οι οποίοι θα συνομιλούν με ανθρώπους.
Δεν είναι η πρώτη φορά που προγράμματα τεχνητής νοημοσύνης μοιάζουν να δημιουργούν κάτι εντελώς δικό τους. Πριν από μερικούς μήνες, η Google ανακοίνωσε πως το σύστημα μετάφρασης της μηχανής αναζήτησης, google translate, επινόησε μια δική του μέθοδο ώστε να μεταφράζει φράσεις μεταξύ γλωσσών για τις οποίες δεν ήταν προγραμματισμένο. Για την ακρίβεια, οι τεχνικοί της Google ανέφεραν πως είχαν σχεδιάσει μια εξελιγμένη μορφή της εφαρμογής που θα μπορούσε να ερμηνεύει προτάσεις και όχι απλώς λέξεις, ώστε όταν ο χρήστης τοποθετούσε κείμενο στο πεδίο μετάφρασης, να παίρνει ένα πιο αξιόπιστο μεταφρασμένο εδάφιο.
Ωστόσο, παρατήρησαν πως σύντομα, το σύστημα κατάφερνε να βρει τρόπους να κάνει την αντίστιξη και την μετάφραση μεταξύ γλωσσών για τις οποίες δεν ήταν προγραμματισμένο. Με άλλα λόγια, ανέπτυξε έναν βαθύτερο κώδικα μετάφρασης ανάμεσα σε γλώσσες, χωρίς να έχει παρέμβει γι’ αυτό ανθρώπινο χέρι.»
(Περισσότερα στο Παράρτημα υπό: « Faut-il avoir peur de l’Intelligence Artificielle ?»
Προκαλούν το ολιγώτερο εντύπωση σκέψεις-που είθε να μην είναι προφητικές-που διετύπωσε πολύ πριν την εμφάνοιση των ηλεκτρικών υπολογιστών και των ρομπότ,ο Samuel Butler,στο βιβλίο του,για μιά ουτοπία, το Erewhon αναγραμματισμός του nowhere.(=πουθενά).Ο αφηγητής επισκέπτεται μια μακρυνή χώρα το Erewhon,ύοπου δεν υπάρχει καμία θέση για μηχανές.Μελετώντας,ο αφηγητής,ένα αντίγραφο ένα αντίγραφο ενός παλιού χεογράφου -«Το Βιβλίο των Μηχανών»- διαπιστώνει τον λόγο. (Αυτό το μέρος του μυθιστορήματος γράφτηκε ξεχωριστά, από το υπόλοιπο μυθιστόρημα, και πρωτοδημοσιεύτηκε σε μια εφημερίδα στο Κράισττσερτς της Νέας Ζηλανδίας, το 1863, αφού ο Butler είχε διαβάσει την Καταγωγή Του Δαρβίνου) Οι μηχανές είχαν καταργηθεί επειδή οι αρχές φοβόντουσαν ότι, μπορεί να εξελιχθούν και τελικά να καταλάβουν τον κόσμο, καθιστώντας τους ανθρώπους πολίτες δεύτερης κατηγορίας. Αλλά θα μπορούσε να είναι έτσι; Εμείς διαθέτουμε συνείδηση, ενώ οι μηχανές όχι. Ωστόσο, παρατηρεί ο συγγραφέας του χειρογράφου, αν η εξέλιξη είναι αληθινή (και το συμπέρασμα είναι ότι είναι), τότε οι άνθρωποι προήλθαν από όντα που δεν σκέφτονταν και δεν στοχάζονταν.
Δεν πρέπει να επαναπαυόμαστε» -για να παραθέσoυμε δικά του λόγια [του συγγραφέα του χειρόγραφου]- «σχετικά με την απόλυτη Εξέλιξη της μηχανικής συνείδησης, στο γεγονός ότι, οι μηχανές κατέ¬χουν προς το παρόν χαμηλό επίπεδο συνείδησης.Ένα μαλάκιο δεν έχει και πολλή συνείδηση. Αναλογιστείτε τις εντυπωσιακές προόδους που έχουν κάνει οι μηχανές κατά τις πρόσφατες εκατονταετίες, και σημειώστε πόσο αργά προοδεύει το ζωικό και το φυτικό βασίλειο σε σύγκριση με αυτές. Οι πιο υψηλά οργανωμένες μηχανές δεν είναι πλάσματα του χθες αλλά πλάσματα των τελευταίων πέντε λεπτών, όπως θα λέγαμε, σε σχέση με το παρελθόν. Υποθέστε χάριν επιχειρήματος ότι ,τα ενσυνείδητα όντα υπάρχουν εδώ και περίπου είκοσι εκατομμύρια χρόνια: είδατε πόσα βήματα έχουν κάνει οι μηχανές μόλις κατά – τα τελευταία χίλια χρόνια! Δεν είναι πιθανόν ο κόσμος να υπάρχει για άλλα είκοσι εκατομμύρια χρόνια; Αν ναι, υπάρχει κάτι που δεν θα -μπορέσουν να γίνουν τελικά; Δεν είναι ασφαλέστερο να χτυπήσουμε το κακό στη ρίζα του για να του απαγορέψουμε την περαιτέρω πρόοδο;»
Η αυτονομία των ρομπότ- Ρομπότ επινοούν δική τους γλώσσα και το facebook τους κατεβάζει το διακόπτη
Στο διαδίκτυο αναρτήθηκε την 2-8-2017 η παρακάτω είδηση:
«Όλοι έχουμε δει ταινίες όπου η τεχνητή νοημοσύνη, τα ρομπότ, τα δημιουργήματα του ανθρώπου αποκτούν αυτονομία, δική τους βούληση. Σε πολλές μάλιστα περιπτώσεις, φαίνεται πως τα μηχανήματα αναλαμβάνουν τον έλεγχο και στρέφονται κατά του… δημιουργού τους. Ένα πείραμα ερευνητικής ομάδας του Facebook, προκάλεσε έντονη συζήτηση στην διεθνή κοινότητα και σε πολλούς ακόμη και προβληματισμό. Ερευνητές του Facebook θέλησαν να βάλουν δύο Chatbot να επικοινωνήσουν μεταξύ τους, προκειμένου να διαπραγματευτούν την ανταλλαγή προϊόντων, όπως καπέλα, μπάλες και βιβλία. Ωστόσο, σύντομα τα δύο ρομπότ χρησιμοποίησαν μεν την αγγλική γλώσσα, όμως με ένα δικό τους κώδικα επικοινωνίας που δεν ήταν κατανοητό από τους ανθρώπους.
Αν και η συνομιλία μοιάζει ακατάληπτη, φαίνεται πως υπάρχει κάποιος κώδικας σε αυτή, αφού με αυτό τον παράδοξο τρόπο επικοινωνίας τα δύο ρομπότ κατάφεραν να καταλήξουν σε επιτυχή διαπραγμάτευση για την ανταλλαγή των προϊόντων. «Τα ρομπότ εφηύραν μια ακατανόητη γλώσσα και κωδικοποιημένες λέξεις για τους εαυτούς τους» σχολιάζει ο ερευνητής του τμήματος τεχνητής νοημοσύνης του Facebook Ντρου Μπάτρα. «Μοιάζει σαν η χρήση της λέξης «the» πέντε φορές, να σημαίνει πως έχω ανάγκη πέντε αντίτυπα από ένα αντικείμενο. Είναι ένας τρόπος επικοινωνίας, που δεν διαφέρει πολύ από συντομεύσεις και κωδικοποιημένες επικοινωνίες που χρησιμοποιούν οι άνθρωποι» σχολίασε ο ίδιος.
Μιλώντας στον Independent, ο γλωσσολόγος Μαρκ Λίμπερμαν τόνισε ωστόσο πως δεν πρόκειται για την αυγή μιας νέας μορφής ανθρώπινης ομιλίας, καθώς βασίζεται αποκλειστικά σε γραπτό λόγο, ενώ οι ανθρώπινες γλώσσες υπάρχουν και στον προφορικό (ή στη νοηματιή). «Δεν είναι άλλωστε ξεκάθαρο αν η διαδικασία αυτή τείνει στη δημιουργία λέξεων, φράσεων και προτάσεων που αποτελούν τα βασικά χαρακτηριστικά μιας ανθρώπινης γλώσσας» πρόσθεσε.
Ένα άλλο στοιχείο που παρουσιάζει ιδιαίτερο ενδιαφέρον είναι ο τρόπος που τα δύο ρομπότ έμαθαν να «παζαρεύουν» τα προϊόντα τους. Για παράδειγμα, έδιναν την εντύπωση πως ενδιαφέρονται έντονα για ένα προϊόν, ώστε στη συνέχεια να προσποιηθούν πως αποτελούσε για εκείνους μεγάλη απώλεια, η παραχώρησή του.
Τράβηξαν την πρίζα
Οι ερευνητές αναγκάστηκαν να σταματήσουν το πρόγραμμα έπειτα από αυτή την ασυνήθιστη εξέλιξη. Παρά το γεγονός πως πολλά άρθρα ανέφεραν ως αιτία διακοπής την ανησυχία για την τροπή που έπαιρνε η τεχνητή νοημοσύνη, από τη Facebook τονίζουν πως το πείραμα διεκόπη καθώς απέτυχε στη δουλειά για την οποία αναπτύχθηκε. Ο σκοπός ήταν τα ρομπότ να καταφέρουν να γίνουν διαδικτυακοί πωλητές, οι οποίοι θα συνομιλούν με ανθρώπους.
Δεν είναι η πρώτη φορά που προγράμματα τεχνητής νοημοσύνης μοιάζουν να δημιουργούν κάτι εντελώς δικό τους. Πριν από μερικούς μήνες, η Google ανακοίνωσε πως το σύστημα μετάφρασης της μηχανής αναζήτησης, google translate, επινόησε μια δική του μέθοδο ώστε να μεταφράζει φράσεις μεταξύ γλωσσών για τις οποίες δεν ήταν προγραμματισμένο. Για την ακρίβεια, οι τεχνικοί της Google ανέφεραν πως είχαν σχεδιάσει μια εξελιγμένη μορφή της εφαρμογής που θα μπορούσε να ερμηνεύει προτάσεις και όχι απλώς λέξεις, ώστε όταν ο χρήστης τοποθετούσε κείμενο στο πεδίο μετάφρασης, να παίρνει ένα πιο αξιόπιστο μεταφρασμένο εδάφιο.
Ωστόσο, παρατήρησαν πως σύντομα, το σύστημα κατάφερνε να βρει τρόπους να κάνει την αντίστιξη και την μετάφραση μεταξύ γλωσσών για τις οποίες δεν ήταν προγραμματισμένο. Με άλλα λόγια, ανέπτυξε έναν βαθύτερο κώδικα μετάφρασης ανάμεσα σε γλώσσες, χωρίς να έχει παρέμβει γι’ αυτό ανθρώπινο χέρι.»
Ειδικώς για τη ταχύτητα εκμάθησης των υπολογιστών σε σχέση με τον άνθρωπο.
Σε δημοσίευμα της 13-12-2015 στο διδίκτυο διάβασα : «Οι ηλεκτρονικοί υπολογιστές κάνουν γρήγορους υπολογισμούς και μαθαίνουν πιο αργά, ενώ οι άνθρωποι κάνουν πιο αργούς υπολογισμούς, αλλά μαθαίνουν πιο γρήγορα. Τώρα, για πρώτη φορά, ερευνητές από τις ΗΠΑ και τον Καναδά ανακοίνωσαν ότι «δίδαξαν» (προγραμμάτισαν) έναν υπολογιστή έτσι ώστε να μαθαίνει γρήγορα σαν άνθρωπος.Οι ερευνητές, με επικεφαλής τον Μπρέντεν Λέικ του Πανεπιστημίου της Νέας Υόρκης, που έκαναν τη σχετική δημοσίευση στο περιοδικό "Science", δημιούργησαν ένα πρόγραμμα υπολογιστικής όρασης, που μιμείται την ικανότητα των ανθρώπων να μαθαίνουν νέα πράγματα από ένα και μόνο παράδειγμα: στη συγκεκριμένη περίπτωση να αναγνωρίζουν (όσο διαφορετικά κι αν γράφουν οι άνθρωποι το ίδιο γράμμα) και να γράφουν χειρόγραφους χαρακτήρες αλφαβήτου. Μελλοντικά, η δυνατότητα αυτή του υπολογιστή θα μπορούσε να επεκταθεί και σε πολλές πρακτικές εφαρμογές, όπως η επεξεργασία εικόνων, η αναγνώριση φωνής, η αναγνώριση προσώπου, η κατανόηση της φυσικής γλώσσας κ.α. Στην πραγματικότητα, δεν απαιτείται κάποιος προγραμματισμός για τη διαδικασία της μάθησης, καθώς ο αλγόριθμος προγραμματίζει τον εαυτό του για να δημιουργήσει κώδικα που θα παράγει το γράμμα που βλέπει. Αν και ο σχετικός αλγόριθμος, ο οποίος «μαθαίνει να μαθαίνει» (π.χ. χρησιμοποιεί γνώσεις του λατινικού αλφαβήτου για να μάθει το ελληνικό αλφάβητο), χρειάζεται αρκετή ακόμη βελτίωση, το επίτευγμα χαιρετίσθηκε ως σημαντικό βήμα προόδου στο πεδίο της τεχνητής νοημοσύνης και της μηχανικής μάθησης. Αν και η μηχανική μάθηση των υπολογιστών έχει κάνει ση μαντικές προόδους τα τελευταία χρόνια, οι άνθρωποι είναι ακόμη πολύ καλύτεροι από τα μηχανήματα στο να μαθαίνουν νέες έννοιες βλέπον τας μόνο ένα ή δύο παραδείγματα, έναντι των δεκάδων ή εκατοντάδων χιλιάδων παραδειγμάτων που χρειάζονται να «καταναλώσουν» προηγουμένως οι υπολογιστές. Μέχρι σήμερα έχει αποδειχθεί πολύ δύσκολο να κατασκευασθούν μηχανήματα που, για να μάθουν μια νέα έννοια, θα χρειάζονται ελάχιστα δεδομένα (παραδείγματα), όπως οι άνθρωποι. Προς το παρόν, για παράδειγμα, οι υπολογιστές αναγνω ρίζουν την ανθρώπινη φωνή, επειδή έχουν προηγουμένως τροφο δοτηθεί με τεράστιες βάσεις δεδομένων από λέξεις και φράσεις. Είναι επόμενο ότι συχνά πέφτουν σε λάθη, όταν συναντούν λέξεις που τους είναι άγνωστες. Αντίθετα, οι άνθρωποι συνήθως αρκεί να δουν μια νέα λέξη μια-δυό φορές, για να καταλάβουν τι σημαίνει και πώς πρέπει να τη χρησιμοποιούν. Οι ερευνητές ανέπτυξαν μια νέα μέθοδο μηχανικής μάθησης (Bayesian Program Learning-BPL), που αναγνωρίζει και δημιουργεί νέους χειρόγραφους χαρακτήρες εξίσου καλά με τους ανθρώπους - αν όχι καλύτερα. Σχετικές δοκιμές έγιναν με 50 διαφορετικά συστήματα γραφής από όλη τη Γη. Μία ομάδα κριτών δεν μπορούσε να ξεχωρίσει αν ο χειρόγραφος χαρακτήρας είχε δημιουρ γηθεί απο άνθρωπο ή από το μηχάνημα (ένα είδος «οπτικού τεστ Τιούρινγκ» τεχνητής νοημοσύνης). «Απέχουμε ακόμη πολύ από το να δημιουργήσουμε μηχανήματα τόσο έξυπνα όσο ένα παιδί, όμως αυτή είναι η πρώτη φορά που έχουμε ένα μηχάνημα ικανό να μάθει και να χρησιμοποιεί μια μεγάλη γκάμα εννοιών του πραγματικού κόσμου, όπως οι χειρόγραφοι χαρακτήρες, με τέτοιους τρόπους που είναι δύσκολο να διακρίνεις ανάμεσα στο μηχάνημα και στους ανθρώπους», δήλωσε ο καθηγητής γνωσιακής υπολογιστικής επιστήμης του Πανεπιστημίου ΜΙΤ Τζόσουα Τενενμπάουμ.
Ελληνικος ο πρώτος υπολογιστής- Ο μηχανισμός των αντικυθήρων
Ο μηχανισμός των Αντικυθήρων (γνωστός και ως αστρολάβος των Αντικυθήρων ή υπολογιστής των Αντικυθήρων)θεωρείται ως ο αρχαιό τερος υπολογιστής.Είναι ένα αρχαίο τέχνημα που γίνεται δεκτό, ότι ήταν ένας μηχανικός υπολογιστής και όργανο αστρονομικών παρατη ρήσεων, που παρουσιάζει ομοιότητες με πολύπλοκο ωρολογιακό μηχανισμό.Ανακαλύφθηκε σε ναυάγιο ανοικτά τού Ελληνικού νησιού Αντικύθηρα μεταξύ των Κυθήρων και τής Κρήτης. Με βάση τη μορφή των ελληνικών επιγραφών που φέρει χρονολογείται μεταξύ του 150 π.Χ. και του 100 π.Χ., αρκετά πριν από την ημερομηνία τού ναυαγίου, το οποίο ενδέχεται να συνέβη ανάμεσα στο 87 π.Χ. και 63 π.Χ.. Θα μπορού σε να ήταν κατασκευασμένος μέχρι μισόν αιώνα πριν το ναυάγιο. Το ναυάγιο ανακαλύφθηκε το 1900 σε βάθος περίπου 40 με 64 μέτρων και πολλοί θησαυροί, αγάλματα και άλλα αντικείμενα, ανασύρθηκαν από Συμιακούς σφουγγαράδες και βρίσκονται σήμερα στο Εθνικό Αρχαιολογικό Μουσείο στην Αθήνα.Στις 17 Μαΐου 1902 ο αρχαιολόγος και διευθυντής τού Μουσείου Βαλέριος Στάης πρόσεξε ότι ένα, από τα ευρήματα είχε έναν οδοντωτό τροχό ενσωματωμένο και εμφανείς επιγραφές με αστρονομικούς όρους.Το αρχαίο ναυάγιο επισκέφθηκε ξανά το 1978 ο Ζακ-Υβ Κουστώ με την ομάδα του Καλυψώ προσκεκλημένοι από τον Ε.Ο.Τ. Η αποστολή του αυτή έχει γυριστεί σε ντοκιμαντέρ με τον τίτλο "Diving for Roman Plunder".Ο μηχανισμός είναι η αρχαιότερη σωζόμενη διάταξη με γρανάζια. Είναι φτιαγμένος από μπρούντζο σε ένα ξύλινο πλαίσιο και έχει προβλη ματίσει και συναρπάσει πολλούς ιστορικούς τής επιστήμης και τής τεχνολογίας αφότου ανακαλύφθηκε. Η πιο αποδεκτή θεωρία σχετικά με τη λειτουργία του υποστηρίζει ότι, ήταν ένας αναλογικός υπολογιστής σχεδιασμένος για να υπολογίζει τις κινήσεις των ουρανίων σωμάτων. Πρόσφατες λειτουργικές ανακατασκευές τής συσκευής υποστηρίζουν αυτήν την ανάλυση. Από τις πρόσφατες έρευνες καταρρίφθηκε η θεωρία ότι, εμπεριέχει ένα διαφορικό γρανάζι, όμως ο ανακαλυφθείς μηχανισμός τής κίνησης τής Σελήνης είναι ακόμα πιο εντυπωσιακός, καθώς δίνει τη δυνατότητα μεταβλητής γωνιακής ταχύτητας στον άξονα που κινεί τη Σελήνη (δεύτερος Νόμος Κέπλερ).Ο καθηγητής Derek De Solla Price, φυσικός και ιστορικός τής επιστήμης που εργαζόταν στο Πανεπιστήμιο του Γέηλ, δημοσίευσε ένα άρθρο για τον μηχανισμό αυτό στο περιοδικό Scientific American τον Ιούνιο του 1959, όταν ακόμα ο μηχανισμός δεν είχε μελετηθεί πλήρως. Γύρω στο 1973 δημοσίευσε τη μονογραφία του με τίτλο "Γρανάζια από τους Έλληνες", βασισμένη σε σάρωση τού μηχανισμού με ακτίνες γ που πραγματοποίησε ο ακτινο φυσικός τού Ε.ΚΕ.Φ.Ε. "Δημόκριτος" Χαράλαμπος Καράκαλος. Ο Πράις υποστήριξε ότι, η συσκευή αυτή θα μπορούσε να είχε κατασκευα στεί από τη Σχολή τού Απολλωνίου στη Ρόδο. Τα συμπεράσματά του δεν έγιναν αποδεκτά από τους ειδικούς τής εποχής, οι οποίοι πίστευαν ότι, οι Αρχαίοι Έλληνες είχαν το θεωρητικό υπόβαθρο αλλά όχι και την απαιτούμενη πρακτική τεχνολογία για μια τέτοια κατασκευή.Η μελέτη του συνεχίζεται από Άγγλους και Έλληνες ειδικούς των Πανεπιστημίων τού Κάρντιφ, των Αθηνών, τής Θεσσαλονίκης, τού Εθνικού Αρχαιολο γικού Μουσείου και τού Μορφωτικού Ιδρύματος Εθνικής Τραπέζης, σε μια διαπανεπιστημιακή ομάδα. Η σύγχρονη έρευνα υποστηρίζεται από την τελευταία τεχνολογία με τη βοήθεια μεγάλων εταιρειών, με πρωτο ποριακά προγράμματα ψηφιακής απεικόνισης και έναν ειδικό τομο γράφο, ο οποίος κατασκευάστηκε ειδικά για την έρευνα τού μηχανισμού των Αντικυθήρων. Τα αποτελέσματα τής έρευνας επιβεβαίωσαν ότι ο μηχανισμός φέρει 30 οδοντωτούς τροχούς οι οποίοι περιστρέφονται γύρω από 10 άξονες. Η λειτουργία τού μηχανισμού κατέληγε σε τουλάχιστον 5 καντράν, με έναν ή περισσότερους δείκτες για το καθένα. Με τη βοήθεια τού τομογράφου έχουν διαβαστεί αρκετές από τις επιγραφές που υπήρχαν στις πλάκες και στους περιστρεφόμενους δίσκους, οι οποίες εμπεριέχουν αστρονομικούς και μηχανικούς όρους, και έχουν χαρακτηριστεί από τους ειδικούς ως ένα είδος "εγχειριδίου χρήσης" τού οργάνου.Ο μηχανισμός αυτός έδινε, κατά την επικρατέ στερη σύγχρονη άποψη, τη θέση τού ήλιου και τής σελήνης καθώς και τις φάσεις τής σελήνης. Μπορούσε να εμφανίσει τις εκλείψεις ηλίου και σελήνης βασιζόμενος στον βαβυλωνιακό κύκλο τού Σάρου. Τα καντράν του απεικόνιζαν επίσης τουλάχιστον δύο ημερολόγια, ένα ελληνικό βασισμένο στον Μετωνικό κύκλο και ένα αιγυπτιακό, που ήταν και το κοινό "επιστημονικό" ημερολόγιο τής ελληνιστικής εποχής.Οι παλαιό τερες απόψεις που έχουν παρουσιασθεί (κυρίως πριν από τον Β' Παγκόσμιο Πόλεμο) για πιθανές χρήσεις με το όργανο αυτό είναι: αστρολάβος, ή δρομόμετρο, ή αναφορικό ρολόι, ή πλανητάριο, ή αστρονομικό ναυτικό ρολόι ή πλοογνώμονας τής αρχαιότητας. Όλες αυτές οι χρήσεις δεν είναι αμοιβαία αποκλειόμενες.Μια μερική ανακατα σκευή τού μηχανισμού πραγματοποιήθηκε από τον Αυστραλό επιστήμονα των υπολογιστών Allan George Bromley, του Πανεπιστημίου τού Σίδνεϋ και τον ωρολογοποιό τού Σίδνεϋ Frank Percival. Η έρευνα αυτή ώθησε τον Bromley να επανεξετάσει την ανάλυση ακτίνων Χ τού Πράις. Ο Bromley, με τη βοήθεια τού Βρετανού Michael Wright, τότε έφορο μηχανολογίας μηχανικής τού Μουσείου τής Επιστήμης τού Λονδίνου, παρήγαγε επίσης νέες και ακριβέστερες ακτινοσκοπήσεις (απεικονίσεις με ακτίνες Χ) τού μηχανισμού οι οποίες μελετήθηκαν από έναν μαθητή του, τον Bernard Gardner, το 1993.Αργότερα, ένας Βρετανός κατασκευαστής μηχανικών πλανηταρίων ο John Gleave κατεσκεύασε ένα λειτουργικό αντίγραφο τού μηχανισμού. Σύμφωνα με την ανακατασκευή του, η ανάγνωση τού εμπρόσθιου τροχού υποδεικνύει την ετήσια πορεία τού Ήλιου και τής Σελήνης διαμέσου τού Ζωδιακού Κύκλου κατά το Αιγυπτιακό ημερολό γιο. Η ανάγνωση τού επάνω οπίσθιου τροχού παριστάνει μια περίοδο τεσσάρων ετών και συσχετίζεται με άλλες ενδείξεις που παριστάνουν τον Μετωνικό κύκλο των 235 συνοδικών μηνών, ο οποίος ισούται με 19 ηλιακά έτη.( Συνοδικός μήνας ονομάζεται η περίοδος που μεσολαβεί ανάμεσα σε δύο νέες σελήνες.) Η ανάγνωση τού κάτω οπίσθιου τροχού σκιαγραφεί τον κύκλο ενός και μόνου συνοδικού μήνα, ενώ ένας δευτερεύων τροχός καταγράφει το σεληνιακό έτος των 12 συνοδικών μηνών.Μια ακόμη ανακατασκευή έγινε το 2002 από τον Michael Wright, σε συνεργασία με τον Μπέρναρντ Γκάρντνερ από το Σίδνεϋ.Επίσης Ο μαθηματικός Διονύσιος Κριάρης έκανε το 1999 μια πρώτη ανακατασκευή, βασισμένη στο μοντέλο τού Πράις. Ακολούθησε μια ακόμα το 2007 με ακόμη μεγαλύτερη λεπτομέρεια, καθώς βασίζεται στα αποτελέσματα των νέων ερευνών από το Πρόγραμμα Έρευνας για τον Μηχανισμό των Αντικυθήρων Τα θραύσματα τού πρωτοτύπου φυλάσσονται στο Εθνικό Αρχαιολογικό Μουσείο τής Αθήνας. Στη συλλογή χαλκών βρίσκονται σε προθήκη τα τρία μεγαλύτερα θραύσματα. Για την ικανότητα κατασκευής πολύπλοκων μηχανισμών από γρανάζια, έχουμε πολύ λίγες πληροφορίες, γιατί ουσιαστικά σαφή αναφορά στους οδοντωτούς τροχούς έχουμε για πρώτη φορά από τον αλεξανδρινό μηχανικό Ήρωνα. Όμως υπάρχουν ενδείξεις που υποδει κνύουν τον Αρχιμήδη ή και τον Κτησίβιο ως πιθανούς εφευρέτες τού οδοντωτού τροχού.Ο Αρχιμήδης είναι γνωστός για τις πολύπλοκες κατασκευές του που αναπαριστούσαν τις κινήσεις των άστρων και των πλανητών στο στερέωμα, έχουμε όμως πληροφορίες μόνο για το τι λειτουρ γίες εκτελούσαν και όχι για το πως τις εκτελούσαν. Πιθανότατα όμως ο τρόπος λειτουργίας τους να ήταν παρόμοιος με τού μηχανισμού των Αντικυθήρων. Τη σφαίρα τού Αρχιμήδη έχουν αναφέρει οι Πάππος, Πρόκλος, Σέξτος Εμπείρικος, Φιρμίκιος, Μαρτιανός Καπέλλα, Οβίδιος και Τερτυλλιανός, όμως την σημαντικότερη μαρτυρία δίνει ο Κικέρων.Στα πρώιμα στάδια τής εξέλιξης παρόμοιων μηχανισμών βρί σκουμε τα ηλιακά ρολόγια, αρχικά στατικά και αργότερα μεταφερόμενα. Τα μεταφερόμενα ηλιακά ρολόγια είναι κοντινοί πρόγονοι τού μηχανισμού των Αντικυθήρων.Με τα νεότερα ευρήματα γίνεται φανερό ότι, η τεχνολογία των οδοντωτών τροχών διατηρήθηκε εν μέρει και στο Βυζάντιο, δεδομένου ότι, έχει βρεθεί ένας απλούστερος μηχανισμός κατασκευασμένος τον 5ο-6ο αιώνα. Μάλιστα αντίστοιχος μηχανισμός περιγράφεται από τον μεταγενέστερο Άραβα Αλ Μπιρουνί. Ένα μεγάλο ποσοστό των τεχνολογικών κατακτήσεων στον τομέα αυτό αφομοιώθηκε από τους Άραβες. Όπως είναι επίσης γνωστό, πλήθος αρχαίων ελληνικών πραγματειών έχουν διασωθεί μόνο σε αραβικές μεταφράσεις. Οι Άραβες πειραματίστηκαν με διάφορα σχέδια και κατασκευές για να αποδείξουν την ορθότητα των ελληνικών κειμέ νων.Η τεχνολογία των οδοντωτών τροχών εξελίχθηκε μεταξύ άλλων στην ωρολογοποιία που εμφανίστηκε και άνθησε τον 13ο και 14ο αιώνα.Το πρόγραμμα έρευνας τού μηχανισμού των Αντικυθήρων (Πανεπιστήμιο Αθηνών, Πανεπιστήμιο Θεσσαλονίκης, Πανεπιστήμιο Κάρντιφ) διεξήγε μελέτες και διεθνές συνέδριο στην Αθήνα, στις 30 Νοεμβρίου 2006 και την 1 Δεκεμβρίου, στο οποίο ανακοινώθηκαν τα αποτελέσματα των πρόσφατων ερευνών. Συμμετείχαν ειδικοί της ιστορίας των μηχανισμών και τής αρχαίας ελληνικής αστρονομίας και τεχνολογίας. Ταυτόχρονα, τα αποτελέσματα τής πρώτης φάσης τής έρευνας δημοσιεύτηκαν στο περιοδικό Nature. Στις 7 Απριλίου 2008, σε εκδήλωση που οργανώθηκε στην Αθήνα από την Εταιρεία Μελέτης Αρχαίας Ελληνικής Τεχνολογίας οι ειδικοί τής ελληνοβρετανικής ερευνητικής ομάδας ανακοίνωσαν τα σημεία στα οποία επικεντρώνεται η συνέχιση τής έρευνας με τη συνεργασία ειδικών από τον χώρο τής Ιστορίας τής Επιστήμης.Παράλληλα, ο Μαικλ Ράιτ, που είναι ο μοναδικός ερευνητής που έχει επεκτείνει το υλικό του μοντέλο έτσι ώστε να περιλαμβάνει τις κινήσεις των 5 πλανητών που ήταν γνωστοί στην αρχαιότητα (Ερμή, Αφροδίτη, Άρη, Δία και Κρόνο), αναθεώρησε το μηχανικό του μοντέλο με βάση τα τελευταία αποτελέσματα των ερευνών. Για τις κινήσεις των πλανητών δεν υπάρχουν άμεσες μηχανικές ενδείξεις από τα θραύσματα του μηχανισμού, παρά μονάχα τα ονόματα δύο πλανητών (τής Αφροδίτης και πιθανώς τού Ερμή) στις πρόσφατα αναγνωσθείσες επιγραφές. Παρουσίασε το αναθεωρημένο μοντέλο του σε εκδήλωση τού Εθνικού Ιδρύματος Ερευνών, στην Αθήνα στις 6 Μαρτίου 2007, στα πλαίσια τού προγράμματος: "Επιστήμης κοινωνία".:( Εδώ, ο όρος πλανητάριο χρησιμοποιείται με την έννοια τού ωρολογιακού μηχανισμού, όχι του κτηρίου με θόλο που χρησιμοποιείται για την προβολή των κινήσεων των ουρανίων σωμάτων).
(Πηγή : Wikipedia)
Οι υπολογιστές στην υπηρεσία ανάγνωσης του εγκεφάλου.
(Αντιγραφή από το διαδίκτυο) ΔΗΜΟΣΙΕΥΣΗ: 05/04/2013 16:19
Είδαν» τα όνειρα μέσω υπολογιστή
Σε συνδυασμό με λειτουργική μαγνητική τομογραφία, ιάπωνες νευροεπιστήμονες κατέγραψαν τις ονειρικές εικόνες με ακρίβεια 60%:Ανακοίνωσαν ότι κατάφεραν να «δουν» σε έναν βαθμό τα όνειρα ανθρώπων με τη βοήθεια υπολογιστών, κάνοντας ένα ακόμα βήμα για αυτό που μερικοί θεωρούν μεγάλο επίτευγμα και άλλοι μεγάλο εφιάλτη: τη στιγμή που τα μηχανήματα θα μπορούν να o«διαβάζουν» τα όνειρα του καθενός.
Οι ερευνητές, με επικεφαλής τον καθηγητή Γιουκιγιάσου Καμιτάνι των Εργαστηρίων Υπολογιστικής Νευροεπιστήμης ATR στο Κιότο, που έκαναν τη σχετική δημοσίευση στην επιθεώρηση «Science», σύμφωνα με το BBC, χρησιμοποίησαν την απεικονιστική τεχνική της λειτουργικής μαγνητικής τομογραφίας (fMRI), σε συνδυασμό με ειδικό λογισμικό ηλεκτρονικού υπολογιστή, και κατόρθωσαν να «διαβάσουν» με ποσοστό ακρίβειας 60% τις ονειρικές εικόνες που οι εθελοντές του πειράματος έβλεπαν, καθώς κοιμούνταν.
Μπορεί ο «πατέρας» της ψυχανάλυσης Ζίγκμουντ Φρόιντ να έδινε τεράστια σημασία στα όνειρα, όμως το γιατί ονειρεύονται οι άνθρωποι παραμένει ακόμα μυστήριο για την επιστήμη. «Δεν ξέρουμε σχεδόν τίποτε για τη λειτουργία του ονείρου» παραδέχτηκε η νευρο επιστήμονας Μασάκο Ταμάκι.
«Είχα την ισχυρή πεποίθηση όμως πως η αποκωδικοποίηση των ονείρων θα ήταν εφικτή, τουλάχιστον για ορισμένες πλευρές τους. Δεν εξεπλάγην από τα αποτελέσματα, αλλά ενθουσιάστηκα» δήλωσε ο Καμιτάνι.
Οι ιάπωνες ερευνητές συνεργάστηκαν με τρεις εθελοντές που κοιμούνταν και ονειρεύονταν σε συνθήκες εργαστηρίου. Μόλις οι εθελοντές φαινόταν πως ονειρεύονταν (πριν το πρώτο στάδιο ύπνου REM), οι επιστήμονες τους ξυπνούσαν και τους ζητούσαν να περιγράψουν τι είχαν δει στον ύπνο τους. Αυτό επαναλήφθηκε πάνω από 200 φορές με καθέναν από τους τρεις συμμετέχοντες στο πείραμα.
Η παραμικρή ονειρική εικόνα, όσο εξωπραγματική και αν ήταν, καταγρα φόταν από τους ερευνητές οι οποίοι στη συνέχεια ζητούσαν από τους εθελοντές, ενώ αυτή τη φορά ήταν ξύπνιοι, να δουν σε μια οθόνη υπολογιστή τις ίδιες εικόνες. Έτσι, οι επιστήμονες κατώρθωσαν να συσχετίσουν κάθε εικόνα με ένα νευρωνικό «αποτύπωμα» στον εγκέφαλο των εθελοντών. Με αυτό τον τρόπο δημιούργησαν μια μεγάλη βάση ψηφιακών-νευρωνικών δεδομένων, στην οποία παρόμοιες εικόνες ήταν ενταγμένες στην ίδια κατηγορία (π.χ. όνειρα σπιτιών, ξενοδοχείων και κάθε άλλου κτίσματος ταξινομήθηκαν ως «οικοδο μές»).
Τα νευρωνικά μοτίβα των ονείρων
Στο επόμενο στάδιο, οι εθελοντές έπεσαν ξανά για ύπνο, μόνο που τώρα πλέον οι εικόνες που δημιουργούσε ο εγκέφαλός τους στη διάρκεια του ονείρου (δηλαδή τα εναλλασσόμενα νευρωνικά μοτίβα), ήταν δυνατό να συσχετιστούν από το λογισμικό του υπολογιστή με συγκεκριμένες εικόνες που ήδη περιείχε η βάση δεδομένων. Επειδή οι ίδιες περιοχές του εγκεφάλου ενεργοποιούνται όταν κανείς βλέπει την ίδια εικόνα, είτε είναι ξύπνιος, είτε ονειρεύεται, το τελικό αποτέλεσμα ήταν ότι οι επιστήμονες μπορούσαν να «μαντέψουν» σε σημαντικό βαθμό τι περίπου ονειρεύονταν οι εθελοντές, πριν καν αυτοί ξυπνήσουν και περιγράψουν το όνειρό τους.
Οι ιάπωνες ερευνητές προτίθενται να εμβαθύνουν την έρευνά τους στο πεδίο που λαμβάνει χώρα ο βαθύς ύπνος, στο μέσον της νύχτας, όταν οι άνθρωποι συνήθως βλέπουν και τα πιο ζωντανά όνειρά τους (στάδιο REM). Επιπλέον, θέλουν να προχωρήσουν κι άλλο την έρευνά τους για να διαπιστώσουν αν και κατά πόσο είναι δυνατόν, μέσα από την καταγραφή, απεικόνιση και ανάλυση της εγκεφαλικής δραστηριότητας, να προβλέψουν άλλες πλευρές των ονείρων, πέρα από τις εικόνες, όπως τα συναισθήματα, τις μυρωδιές, τα χρώματα κ.α. που βιώνει κάποιος όταν ονειρεύεται.
ΑλΛΑ :Ποτέ τα μηχανήματα δεν θα μπορούν να διαβάζουν πλήρως τα όνειρα του καθενός
Ο γνωσιακός νευροεπιστήμονας δρ Μαρκ Στόουκς του πανεπιστημίου της Οξφόρδης έκανε λόγο για «συναρπαστική έρευνα», η οποία μας φέρνει πιο κοντά στην εποχή που τα μηχανήματα θα διαβάζουν τα ανθρώπινα όνειρα. Επεσήμανε όμως πως κάτι τέτοιο απέχει ακόμα πολλά χρόνια εωσότου γίνει πραγματικότητα. «Δεν υπάρχει πάντως κατ' αρχήν κάποιος λόγος που να μην μπορεί να συμβεί κάτι τέτοιο. Η δυσκολία έγκειται κυρίως στη συστηματική συσχέτιση της εγκεφαλικής δραστηριότητας με τα φαινόμενα των ονείρων» είπε.
Προειδοποίησε πάντως πως θα είναι σχεδόν αδύνατον στο μέλλον το ίδιο μηχανικό σύστημα αποκωδικοποίησης των ονείρων να μπορεί να «διαβάσει» τα όνειρα του καθενός: «Ποτέ δεν θα μπορούσαμε πραγματικά να φτιάξουμε ένα μηχάνημα που θα διαβάζει τα όνειρα του οποιουδήποτε. Τα όνειρα έχουν ένα ιδιοσυγκρασιακό χαρακτήρα για τον καθένα, συνεπώς η (ονειρική) εγκεφαλική δραστηριότητα ποτέ δεν θα είναι ομοιόμορφη για όλους».
Εκαναν τον εγκέφαλο διαφανή και προσβάσιμο
Μια νέα τεχνική για τη μελέτη του εγκεφάλου, χάρη στην οποία φιλοδοξούν να ξεκλειδώσουν κάποια από τα μυστικά του, εφηύραν επιστήμονες στο αμερικανικό πανεπιστήμιο Στάνφορντ: λέγεται «Clarity» («Διαύγεια») και κάνει τον εγκέφαλο πλήρως διάφανο, επιτρέποντας την τρισδιάστατη εξέταση του συνόλου των νευρώνων και των μοριακΚών δομών του χωρίς καμία τομή.
Προς το παρόν έχει χρησιμοποιηθεί με επιτυχία στον εγκέφαλο ενός νεκρού ποντικού, αλλά και σε έναν ανθρώπινο εγκέφαλο που είχε διατηρηθεί επί δέκα χρόνια στο εργαστήριο, ενώ κατά τους εφευρέτες της μπορεί να εφαρμοστεί και σε άλλα όργανα. Ο δρ Καρλ Ντάισεροθ και η ομάδα του θέλησαν να βρουν έναν τρόπο για να κάνουν ορατά τα «σκοτεινά» σημεία του εγκεφάλου, ο οποίος είναι ουσιαστικά μια μάζα γεμάτη πτυχώσεις. Αυτό που κάνει τα σκοτεινά σημεία αδιαπέραστα από το φως και άλλες χημικές ουσίες είναι τα λιπίδια. Αυτά όμως συμβάλ λουν στο σχηματισμό των μεμβρανών των κυττάρων και δίνουν στον εγκέφαλο τη δομή του, οπότε, εάν αφαιρεθούν, οι εναπομείναντες ιστοί καταρρέουν.
Οι ερευνητές του Στάνφορντ επέτυχαν να αντικαταστήσουν τα λιπίδια με ένα ειδικό υδροτζέλ (αποτελούμενο κυρίως από νερό). Αυτό που μένει μετά την ειδική επεξεργασία είναι ένας διάφανος εγκέφαλος που διατηρεί κι επιτρέπει στους επιστήμονες να δουν καθαρά όλες του τις δομές: νευρώνες, ιστούς, διακλαδώσεις, συνδέσεις μεταξύ των νευρώνων, κ.λπ. Εχουν έτσι στη διάθεσή τους μια πλήρη τρισδιάστατη χαρτογράφηση όλων των εγκεφαλικών κυκλωμάτων και πρόσβαση σε πληροφορίες που είναι αδύνατον να συλλέξουν με άλλες μεθόδους απεικόνισης. Το μυστηριώδες «μαύρο κουτί» που λέγεται εγκέφαλος έχει πλέον «φωτιστεί» και ο δρόμος για την αποκωδικοποίηση της λειτουργίας του έχει ίσως ανοίξει.
O ΘΑΝΑΤΟΣ
Θάνατος δεν υπάρχει για κανέναν, παρά μόνο φαινομενικά, ούτε γένεση υπάρχει για κανέναν, παρά μόνο φαινομενικά. Η τροπή της ουσίας σε φύση θεωρείται γένεση, ενώ η τροπή της φύσεως σε ουσία κατά τα αυτά θεωρείται θάνατος. Ούτε γεννιέται αληθινά κάτι ούτε φθείρεται ποτέ, μόνο τη μια γίνεται φανερό και ύστερα γίνεται αόρατο- και το μεν πρώτο συμβαίνει λόγω παχύτητας της ύλης, το δε δεύτερο λόγω λεπτότητας της ουσίας, η οποία είναι πάντα ίδια και απλώς διαφέρει κατά την κίνηση και τη στάση. Διότι αυτό είναι αναγκαστικά το ίδιον της μεταβολής, που δεν γίνεται από κάπου έξω, αλλά το μεν όλον μεταβάλλεται στα μέρη, τα δε μέρη στο όλον λόγω της ενότητας του παντός.
ΑΠΟΛΛΩΝΙΟΥ ΤΥΑΝΕΩΣ - Επιστολή νη' - Στον Βαλέριο [Περί ζωής και θανάτου]
Eυριπίδης (κατά Πλάτωνος « Γοργίας») « Τις δε οίδεν ει το ζήν μεν εστίν κατθανείν ,το δε κατθανείν ζήν; »Και ο Ηράκλειτος «Τ’αυτό τ’ ένι ζών και τεθνηκός,και εγρηγορός και καθεύδον και νέον και γηραιόν,τάδε γαρ μεταπεσόντα εκείνα εστί κακείνα πάλιν μεταπεσόντα τάυτα »Και ο Εμπεδοκλής «εκ μεν γαρ ζωών ετίθει νεκρά είδε αμείβων εκ δε νεκρών ζώοντα»(Γκίκας-Ευαγγέλου «Πρσωκρατικοί κλπ.106)
ΕΤΥΜΟΛOΓΙΚΑ
(κατά το ετυμολογικό λεξικό Σταματάκου- έτσι και Μπαμπινιώτης)
σανσκρ. που σημαίνει σκοτεινός- κεκαλυμμένος
σανσκρ. ρίζα(…) αποθνήσκει-εξαφανίστηκε
ΜΥΘΟΛΟΓΙΑ
Ο Ομηρος έχει την ωραία σκέψη που θέλει τον Θάνατο,αδελφό τού Υπνου. (Ιλιάδα Ξ 231) «..ενθ Υπνω ξύμβλητο κασιγνήτω θανάτου.-Κι εκεί ανταμώνει με τού Θανάτου τον αδελφό,τον Υπνο»).Σε άλλα τον θέλει δίδυμο αδελφό του(Ιλιάς Π 454 επ.671 επ).Τα χωρία αυτά είναι σημειωτέον τα μοναδικά όπου ο Ομη ρος, προβάλλει το Θάνατο ως πραγματικό πρόσωπο. Σε Ορφικό ύμνο ο Υπνος,ομοίως χαρακτηρίζεται ως αδελφός τού Θανάτου.Ο Ησίοδος στην Θεογονία του, παρουσιάζει την νύκτα να γεννά τον στυγερό Μόρο,τη μαύρη Κήρα,τον Θάνατο , τον Υπνο και πλήθος ονείρων. Ενδιαφέρον παρουσιάζει το ότι,κατά τον 7ο και 6ο αι.π.Χ.οι Ελληνες προσπάθησαν να δείξουν με μύθους, ότι,υπήρξαν θνητοί,που προσπά θησαν να απαλλαγούν από την αναγκαιότητα τού θανάτου ( : Τάνταλος κλπ. -Κ.Δαναλή Γκιολέ εν Εγκυκλ.Πάπυρος-Larousse-Britannica υπό « Θάνατος»)
Οπως ,φαίνεται ,ο Θάνατος λατρεύονταν ως Θεός,τόσο στην Αθήνα όσο και στη Σπάρτη, είναι όμως σχεδόν αδύνατο να έχουμε μια γενική ελληνική θεώρηση τού Θανάτου,παρόλο που ο τρόπος αντιμε τώπισης τού Θανάτου,από τούς Ελληνες δεν διέφερε πολύ από τον τρόπο αντιμετώπισης από άλλους πολιτισμούς.
ΟΡΙΣΜΟΣ-ΕΝΝΟΙΑ
Κατά τον Σωκράτη(εν Πλάτωνος Φαίδων ) ο θάνατος ορίζεται ως ο χωρισμός τής ψυχής από το σώμα( « Ουκούν τούτο γε θάνατος ονομάζεται ,λύσις και χωρισμός ψυχής από σώματος»).Αυτονόητο ότι, η άποψη αυτή, δεν είναι επιστημονική.
Στην ιατρική δεν υπάρχει ομοφωνία ως προς το πού τοποθετείται ο θάνατος.
Ενας γενικός ορισμός είναι ότι, ως θάνατος ορίζεται η οριστική παύση όλων των λειτουργιών που χαρακτηρίζουν την ζωή σε ένα ολοκληρωμένο ζωικό ή φυτικό άτομο (όχι κατανάγκη ταυτό χρονη,σ΄όλα τα τμήματα τού ατόμου).
Κατά τον Jinarajadasa(ό.π.σελ.48) Θάνατος είναι η αντίστροφη πορεία τής μετενσάρκωσης, η οποία δεν επιφέρει καμία μεταβολή στην ψυχή ως προς το αιτιατό σώμα.( αιτιατό σώμα κατά τον ίδιο είναι ένα σώμα τής ψυχής, αποτελούμενο από ανώτερη νοητική ύλη )
Άλλος ορισμός :-Εγκέφαλος χωρίς λειτουργία για ικανό διάστημα,-όχι αυτόματη αναπνοή,σημαντική μείωση κυκλοφορίας αίματος..
Κατά τον Ι.Ευαγγέλου( ό.π.Το πρόβλημα τής Ευθανασίας) , έχουμε δύο ορισμούς:
1.Λειτουργικός ορισμός: Μη αναστρέψιμη απώλεια των ζωτικών λειτουργιών τού οργανισμού,που σημαίνει :
α)Απώλεια συνειδήσεως
β) Ελλειψη τής αυτόματης αναπνοής
γ)Ελλειψης τής αυτόματης καρδιακής λειτουργίας
2.Εγκεφαλικός ορισμός: Μη αναστρέψιμη απώλεια των λειτουργιών τού εγκεφαλικού στελέχους,που σημαίνει :
α) απώλεια τής συνείδησης,
β)Μη διέγερση τής αναπνοής
.γ) Μη διατήρηση τής αρτηριακής πίεσης
δ)Ελλειψη τής λειτουργίας των κινητικών και αισθητικών νευρικών οδών
ε) Ελλειψη των αντανακλαστικών των καρδιακών νεύρων
Όπως παρατηρεί ο ίδιος,μετά από διάστημα 30-200 ωρών από τον θάνατο τού εγκεφαλικού στελέχους, διακόπτεται πλήρως η καρδιακή λειτουργία.
(Είναι γνωστό ότι,η έννοια του θανάτου,όπως ορίζεται αμέσως πιό πάνω δεν συμπίπτει με τον «κυτταρικό θάνατο»,αφού λ.χ.και όταν σταματήσει η λειτουργία τής καρδιάς και οι τρίχες μεγαλώνουν 24 ώρες μετά την παύση λειτουργίας τής καρδιάς,μπορούμε να πάρουμε δερματικό μόσχευμα,που να γίνει δεκτό από τον λήπτη 48 ώρες μετά την παύση λειτουργίας τής καρδιάς, να πάρουμε οστικό μόσχευμα, και 72 ώρες μετά την παύση λειτουργίας τής καρδιάς,αρτηριακό μόσχευμα.)
-Μέχρι σήμερα μηχανισμός θανάτου δεν βρέθηκε.Διατυπώθηκαν βεβαίως ορισμένες σχετικές απόψεις που παρατίθενται πιο κάτω.Εχει υποστηριχεί ότι ,ο άνθρωπος γεννήθηκε αθάνατος και ότι, αργότερα έγινε θνητός ίσως από μια μετάλλαξη.Σε άλλο σημείο αναφερόμαστε για το σημείο αυτό .
Eιδικώς για τα κύτταρα
Όταν τα κύτταρα πάψουν να είναι απαραίτητα επειδή, για παράδειγμα η δομή που αποτελούν δεν είναι πλέον απαραίτητη ή δεν μπορούν να προχωρήσουν σε αντιγραφή εξαιτίας μόλυνσης από ιό, αυτοκτονούν με μια διαδικασία γνωστή ως απόπτωση. Αυτή η μορφή θανάτου είναι εξαιρετικά διαδεδομένη σε αναπτυσσόμενους και ενήλικους ιστούς πολυκύτταρων οργανισμών. Η απόπτωση χωρίζεται σε τέσσερα στάδια, το στάδιο της απόφασης, που είναι αντιστρεπτό, την εκτέλεση, την αποδόμηση και τη φαγοκυττάρωση. Τα κύρια χαρακτηριστικά της απόπτωσης είναι η συρρίκνωση της χρωματίνης και η συρρίκνωση του κυττάρου. Τα κύρια ένζυμα της απόπτωσης είναι μια ομάδα πρωτεασών, οι κασπάσες. Μια άλλη μορφή κυτταρικού θανάτου είναι η νέκρωση, στην οποία το κύτταρο διαλύεται.
Η άποψη τού Gerard Cheshire για τα κύτταρα είναι ελαφρώς διαφορετική.Γράφει(ό.π.σελ.36)
«Θεωρητικά, τα κύτταρα μπορούν να αναπαράγονται επ' άπειρον (έχουν καταφέρει να τα κρατήσουν ζωντανά για δεκαετίες σε εργαστήρια), διατηρώντας το σώμα νέο και δυνατό, οπότε γιατί έχουν προγραμματιστεί να σταματούν; Κάθε κύτταρο μπορεί να αντικαταστήσει τον εαυτό του μόνο έναν περιορισμένο αριθμό φορών. Το προστατευτικό άκρο κάθε χρωμοσώματος (το τελομερές,) κονταίνει με κάθε αντιγραφή, σαν φυτίλι, και όταν εξαφανιστεί τελείως έπεται ο θάνατος και η αποσύνθεση…………..:¨"
Ο Θάνατος για την Χριστιανική Εκκλησία
Η Χριστιανική θρησκεία,θέλει τον θάνατο ως έσχατο εχθρό, που θα εξαλειφθεί υπό προυποθέσεις «Δει γαρ αυτόν βασιλεύειν άχρις ου αν θη πάντας τους εχθρούς υπό τους πόδας αυτού.Εσχατος εχθρός καταργείται ο θάνατος» (Α΄προς Κορινθίους ΙΕ,25-26) Η Ιουδαική παράδοση θέλει τον θάνατο,ως αποτέλεσμα,συνέπεια ή τιμωρία, εξαιτίας μιάς ανυπακοής,εξαιτίας τού προπατορικού αμαρτήματος.Ετσι ο Απόστολος Παύλος, (Προς Ρωμαίους κεφ.Ε΅12 επ « Διά τούτο ώσπερ δι’ ενός ανθρώπου η αμαρτία εις τον κόσμον εισήλθε και διά τής αμαρ τίας ο θάνατος καί ούτως εις πάντας ανθρώπους,ο θάνατος διήλθεν εφ ω πάντες ήμαρτον κλπ),
Η παραδοχή αυτή,προυποθέτει ασφαλώς, ότι, ταυτίζουμε την αμαρτία με το λάθος,χωρίς βέβαια να είμαστε σε θέση να το προσδιορίσουμε και να το εξηγήσουμε.Γιατί διαφορετικώς τα πράγματα, δυσκολεύουν. Αν δηλαδή δεί κανείς τον θάνατο όχι, απλώς ως συνέπεια μιάς ανυπακοής ,αλλά ως τιμωρία, για μια ανυπακοή,γεννάται το ερώτημα,γιατί να ευθύνονται όλοι οι απόγονοι εκείνων που διέπραξαν το προπατορικό αμάρτημα (εκτός βεβαίως αν υποστηριχθεί ότι,οι πρωτοπλάστες επέφεραν μια γενετική αλλαγή,που δεσμεύει και ακολουθεί όλους τους απογόνους των). Λέγεται βεβαίως,ότι,η αμαρτία των πρωτοπλαστών, εβάρυνε όλους τους απογόνους,(μόνον)μέχρις ενός χρονικού σημείου. Ετσι ο προφήτης Ιεζεκιήλ,πού πρέπει να έζησε 700 χρόνια πριν από την έλευση τού Ιησού Χριστού,προαναγγέλλει( ΚεφΙΗ στ.20) ότι « η αμαρτάνουσα ψυχή αποθανείται ο δε υιός ού λήψεται την αδικία του πατρός ουδέ ο πατήρ λήψεται την αδικία του υιού».Αποκόπτεται –αίρεται - δηλαδή η τιμωρία εξαιτίας τού προπατορικού αμαρτήματος. Αποκοπή που εδραιώνεται με την έλευση Τού Ιησού Χριστού.
Αν δεν κάνω μεγάλο λάθος,κατά την Θεολογία πριν από το προπατορικό αμάρτημα,ο άνθρωπος ήταν αθάνατος ( στο σώμα,στο πνεύμα………….; ) μετά το προπατορικό αμάρτημα,το πνεύμα πήγαινε στον Αδη,ενώ με την έλευση Τού Ιησού Χριστού,έχουμε την ανάσταση,(σε ζωή ή κρίση)-Ας κάνει τον κόπο ο αναγνώστης να διαβάσει από το κατά Λουκάν Κεφ.Κ,στιχ,33 επ.
-Μία παρένθεση.Εκτός από τον μύθο των πρωτοπλαστών,όπως αναφέρεται στην γένεση,η Παλαιά Διαθήκη, αναφέρεται και αλλού στο θέμα τής εκδίωξης των πρωτοπλαστών από τον παράδεισο.Ο Ιεζεκιήλ,(ΚΗ στίχοι 4,9,11-19)τοποθετεί την εκδίωξη στην περηφάνεια (« εγώ είμαι θεός»).Ο Ησαίας,(ΙΔ,13-15) θέλει και αυτός να οφείλεται η εκδίωξη στην ίδια αιτία.
Κατά τον Γρηγόριο Νύσσης ο θάνατος δεν είναι δημιούργημα τού Θεού, …..εμφανίστηκε σε χρόνο μεταγενέστερο τής πρώτης παρουσίας τού ανθρώπου στον κόσμο και οφείλεται στην διατάραξη τής σχέσεως τού ανθρώπου με τον Δημιουργό του…..αποτελεί ένα μεσοδιάστημα προς την οριστική αποκατάσταση τού ανθρώπου «εις το αρχαίον τής φύσεως»….. δεν συνιστά αφανισμό αλλά μία προσωρινή διάλυση των στοιχείων από τα οποία αποτελείται( «λύεται δε το φυσικόν ουκ αφανίζεται .Αφανισμός μεν γάρ εστίν η εις το μη όν μεταχώρησις, λύσις δε η εις τα τού κόσμου στοιχεία πάλιν αφ ‘ων την σύστασιν έσχεν διάχυσις. Το δε τούτοις γενόμενον ουκ απόλωλε….»).Ως προς την έννοια και το εύρος τη αποκαταστάσεως αυτής αυτή συνίσταται σε μια αφετηρία για την μετοχή τού ανθρώπου στην άληκτη θεική μακαριότητα , γιατί αν απλώς επέστρε φε στην προπτωτική μακαριότητα θα υπήρχε ο κίνδυνος μιάς υποτροπής. Αντίθετα ο Ωριγένης βλέπει την αποκατάσταη, ως επιστροφή στην προπτωτική κατάσταση ( Ι.Πλεξίδας ό.π.183)
Ο Χρ.Γιανναράς στο « Αλφαβητάρι της πίστης» γράφει:
« Μέσα απ΄όλα αυτά φωτίζεται ίσως και η πίστη της Εκκλησίας στην αθανασία ……………Θάνατος είναι γιά τήν Εκκλησία ό χωρισμός από τον Θεό, ή άρνηση της σχέσης μαζί Του, ή αναίρεση της ζωής, ώς αγάπης και ερωτικής κοινωνίας.Από μόνος του ο άνθρωπος με τις δικές του ύπαρκτικές δυνατότητες πού είναι κτιστές (δεν εμπεριέχουν ούτε ούτε την αιτία ούτε και τό σκοπό τους), πώς είναι δυνατό να επιβιώνει αιώνια; "Οταν όλες οί ψυχοσωματικές λειτουργίες σβύνουν μέ τήν τελευταία πνοή, ή κτιστή φύση τοΰ ανθρώπου έχει πια εξαντλήσει τις δικές της δυνατότητες για επιβίωση.
"Η πίστη της Εκκλησίας στην αιωνιότητα του ανθρώπου δέν είναι ή πεποίθηση ότι, υπάρχει οπωσδήποτε μελλοντική «κατάσταση» όπου επιβιώνει «κάτι» άπό τον άνθρωπο —ή «ψυχή» ή τό «πνεΰμα» του.Αλλά είναι η βεβαιότητα ότι τήν υπόσταση της ύπαρξης μου δεν την εξασφαλίζει η φύση μου και οί ύπαρκτικές της δυνατότητες-τήν εξασφαλίζει και τή συνιστά ή σχέση μου με τον Θεό η ερωτική Του αγάπη για μένα. Πίστη στην αιωνιότητα είναι ή εμπιστοσύνη ότι αύτη η αγάπη δεν θα σταματήσει, άλλα θα συνιστά πάντοτε τή ζωή μου, είτε λειτουργοϋν είτε δεν λειτουργούν οι ψυχοσωματικές μου ιδιότητες. Η πίστη στην αιώνια ζωή δεν είναι μιά ιδεολογική βεβαιότητα, δεν κατοχυρώνεται μέ επιχειρήματα. Είναι μια κίνηση εμπιστοσύνης, εναπόθεσης των ελπίδων και της δίψας μου γιά ζωή στην αγάπη Του Θεοϋ. Αυτός πού μάς χαρίζει εδώ και τώρα τόσον πλοΰτο ζωής, παρά τις δικές μας ψυχοσωματικές αντιστάσεις στην πραγματοποίηση τής ζωής (της όντως ζωής πού είναι άγαπητική αυθυπέρβαση και κοινωνία), αυτός μας έχει υποσχεθεί με το πλήρωμα της ζωής, τήν άμεση υιοθεσία, την πρόσωπο- με- πρόσωπο σχέση μαζύ Του,όταν σβύσουν στο χώμα και οι έσχατες αντιστάσεις της ανταρσίας μας.Πώς θα ενεργείται αυτή η καινούργια σχέση μας μαζύ του;. Δεν το ξέρω.Μόνον εμπιστεύομαι.Αυτό που ξέρω από όση αποκάλυψη αλήθειας,μας χάρισε είναι, είναι ότι η σχέση θα είναι πάντα προσωπική , ότι απέναντί του θα είναι εγώ όπως με ξέρει, και με αγαπάει,ο Θεός, θα είμαι με το όνομά μου, και με τη δυνατότητά του διαλόγου μαζύ Του,όπως ο Μωυσής και ο Ηλίας στο όρος Θαβώρ.Τόσα αρκούν,ίσως και περισσεύουν.
Όπως παρατρεί ο Ιωάννης Πλεξίδας( ό. π. «.Ανθρωπος και θάνατος» σελ.87 επ.) οι πατέρες δεν αποδέχονται την κανονικότητα τού θανάτου,…αρνούνται να δεχθούν την φυσικότητά του….τον βλέπουν ως παραλογισμό και εκτροπή τής φύσεως.Συνεχίζει δε γράφοντας ότι, ο Θεός εδημιούργησε τον άνθρωπο, όχι για να να θνήσκει αλλά και για να υπάρχει. Και ότι ο θάνατος είναι αποτέλεσμα της επιλογής του Ανθρώπου να έλθε σε σύγκρουση με τον Δημιουργό του.
ΠΕΡΙΠΤΩΣΕΙΣ ΠΟΥ ΜΟΙΑΖΟΥΝ ΜΕ ΘΑΝΑΤΟ
1.—ανυδροβίωση ( έντονη αποξήρανση σπόρων) κλπ. Τα όντα αυτά δεν δίνουν σημεία ζωής,αλλά αν επανατοποθετηθούν γιά ένα ορισμένο χρονικό διάστημα στο νερό,ξαναρχίζουν να ζούν.Σπόροι μέχρι 100 χρόνια –πράσινα φυτά σε χαμηλή θερμοκρασία,δεν φωτοσυνθέτουν , αλλά αναπνέουν.Πιστεύεται ότι, η κατάσταση αυτή θα μπορούσε να διαρκέσει πολύ περισσότερο σε θερμοκρασίες που πλησιάζουν το απόλυτο μηδέν δηλαδή τους –273 βαθμούς Κελσίου. Αναφέρεται η περίπτωση,βακτηριακών σπορίων που επαναφέρθηκαν στη ζωή,ηλικίας 250.000.000 έτών!!!.
ΑΝΑΓΚΑΙΟΤΗΤΑ ΤΟΥ ΘΑΝΑΤΟΥ-ΕΞΗΓΗΣΗ ΤΟΥ ΘΑΝΑΤΟΥ.
Κατά τον Κρισναμούρτι, Ο θάνατος είναι μεγάλη πράξη κάθαρσης (αποφυγή –εκφυλισμού).Το να κινείται κανείς με βάση ένα πρότυπο ,δημιουργεί μια συνοχή και αυτή η συνοχή,είναι μέρος διαδικασίας που εκφυλίζει τον άνθρωπο.Όταν διαλυθεί μια τέτοια συνοχή,κάτι καινούργιο μπορεί να προκύψει.(: παραγωγή πριν από το θάνατο πολλών απογόνων ικανών να αντέξουν στις νέες συνθήκες).Χαρακτηριστικό παράδειγμα με τις μέλισσες,όπου δολοφονούνται τα αρσενικά το φθινόπωρο και έχουμε την μακροζωία τής βασίλισσας που φθάνει τα 5 χρόνια ,ενώ οι εργάτριες δεν ζούν παρά λίγους μήνες. Ο Teillhard de Chardin (ό.π. 346) γράφει ότι. ο θάνατος είναι βασικό εργαλείο, τής ζωής( «……la mort rouage essentiel de la vie.”) -Τα πτώματα τρέφουν τα βακτηρίδια,έντομα,πτωματοφάγα κλπ.-μέσα από βιοχημικούς κύκλους τα πράσινα φυτά εφοδιάζονται με άζωτο και φώσφορο από τα νεκρά ζώα. (ο Ροστάν στην Βιολογία του γράφει « Χωρίς τον θάνατο δεν θα υπήρχε άνθιση των πολυάριθμων μορφών ζωής»).- Τα μανιτάρια ζούν από την αποσύνθεση άλλων ούσιών.( χωρίς μανιτάρια δεν θα υπήρχε τροπικό δάσος(-BBC-DVD-PLANET EARTH αρ,3 Η ζούγκλα)Κοντά στην άποψη αυτή,βρίσκονται και αποσπάσματα από την Καινή Διαθήκη,“’’’’ εάν μη ο κόκκος του σίτου πεσών εις την γήν αποθάνη ,αυτός μόνος μένει. εάν δε αποθάνη πολύν καρπόν φέρει.(Ιω ΙΒ,25) καί”…άφρον .σύ ο σπείρεις ,ου ζωοποιείται εάν μη αποθάνη και «..Αφρον,συ ό σπείρεις ου ζωοποιείται εάν μη αποθάνη και ό σπείρεις,ου το σώμα το γενησόμενον σπείρεις,αλλά γυμνόν κόκκον..» (από στενά επιστημονική άποψη,η παρομοίωση δεν είναι επιτυχημένη, γιατί η ζωή ενυπάρχει στον κόκκο)(Προς Κορ.ΙΕ,36)
-Κατά τον Νάσιουτζικ ο θάνατος είναι αποτέλεσμα τής ίδιας τής ζωής πάνω στην ζωντανή ύλη.Η διαφορά ανάμεσα στην ζωή και τον θάνατο είναι ποσοτική ,όχι ποιοτική. Χαρακτηριστικώς για τα τροπικά δάση,σημειώθηκε,πώς ο θάνατος ενός δέντρου,είναι από μια σκοπιά θλιβερό γεγονός,αλλά από άλλη,απαραίτητη για να διατηρηθεί το δάσος υγιές. Κοντά στην άποψη αυτή βρίσκεται και ο Gerard Cheshire (ό.π.36) που γράφει «…Καθώς μεγαλώνουμε το DNA μας γεμίζει λάθη και ο θάνατος τα εμποδίζει να κληροδοτηθούν.Το σεξ και ο θάνατος είναι η κινητήρια δύναμη τής εξέλιξης». Και ο Ζακόμπ δέχεται ότι οι δύο σπουδαιότερες εφευρέσεις είναι το σέξ και ο θάνατος. Για να συνεχίσει στο ίδιο μήκος κύματοςι(ό.π.428) ότι ο θάνατος αποτελεί συστατικό στοιχείο τού συστήματος που έχει επιλεγεί στον ζωικό κόσμο και την εξέλιξή του… και να καταλήξει στο ότι ελάχιστες πιθανότητες υπάρχουν για την παράταση τής ζωής πέρα από ένα ορισμένο όριο(430)ότι αγνοούμε ακόμη τον μηχανισμό τής γήρανσης.Κατά την κρατούσα θεωρία τα γηρατειά είναι αποτέλεσμα συσσωρευμένων λαθών είτε στα γενετικά προγράμματα που περιέχονται στα σωματικά κύτταρα, είτε στην έκφραση των προγραμμάτων αυτών,δηλαδή στις πρωτείνες που παράγουν τα κύτταρα... (Ζακόμπ ό.π.429)
-Κατά τον Νάσιουτζικ ο θάνατος είναι αποτέλεσμα τής ίδιας τής ζωής πάνω στην ζωντανή ύλη.Η διαφορά ανάμεσα στην ζωή και τον θάνατο είναι ποσοτική ,όχι ποιοτική. Χαρακτηριστικώς για τα τροπικά δάση,σημειώθηκε,πώς ο θάνατος ενός δέντρου,είναι από μια σκοπιά θλιβερό γεγονός,αλλά από άλλη,απαραίτητη για να διατηρηθεί το δάσος υγιές. Κοντά στην άποψη αυτή βρίσκεται και ο Gerard Cheshire (ό.π.36) που γράφει «…Καθώς μεγαλώνουμε το DNA μας γεμίζει λάθη και ο θάνατος τα εμποδίζει να κληροδοτηθούν.Το σεξ και ο θάνατος είναι η κινητήρια δύναμη τής εξέλιξης». Και ο Ζακόμπ δέχεται ότι οι δύο σπουδαιότερες εφευρέσεις είναι το σέξ και ο θάνατος. Για να συνεχίσει στο ίδιο μήκος κύματοςι(ό.π.428) ότι ο θάνατος αποτελεί συστατικό στοιχείο τού συστήματος που έχει επιλεγεί στον ζωικό κόσμο και την εξέλιξή του… και να καταλήξει στο ότι ελάχιστες πιθανότητες υπάρχουν για την παράταση τής ζωής πέρα από ένα ορισμένο όριο(430)ότι αγνοούμε ακόμη τον μηχανισμό τής γήρανσης.Κατά την κρατούσα θεωρία τα γηρατειά είναι αποτέλεσμα συσσωρευμένων λαθών είτε στα γενετικά προγράμματα που περιέχονται στα σωματικά κύτταρα, είτε στην έκφραση των προγραμμάτων αυτών,δηλαδή στις πρωτείνες που παράγουν τα κύτταρα... (Ζακόμπ ό.π.429)
Κατά τον Elie Gourin (ό.π. σελ.29 επ.) ,εκτός τού ότι, υπάρχει η κυτταρική φθορά,χωρίς τον θάνατο η εξέλιξη θα ήταν αδύνατη,δεν θα είχαμε αλλαγές. Όπως παρατήρησε ο J.Monod,σε κάθε γενεά συμβαίνουν100 έως 1000 δισεκατομμύρια , αλλαγές (mutations) Ο γερμανός βιολόγος εκ των ιδρυτών τής γενετικής επιστήμης, August Weissmann γράφει: «Βλέπω τον θάνατο ως φαινόμενο προσαρμογής, γιατί μια άπειρη διάρκεια ζωής τού ατόμου,θάταν μιά ακαιρη πολυτέ λεια. Τα χρησιμοποποιημένα και φθαρμένα άτομα δεν έχουν καμία αξία επειδή παίρνουν τη θέση των υγιών. Ενήλικα άτομα ,ανίκανα να αναπα ραχθούν,είνα περιττά.(μόνον η αναπαραγωγή μετράει; ( ο άνθρωπος,;Διατήρηση συνείδησης-παραγωγή έργου με την σκέψη του;).Κατά τον Φ.Κάπρα(ό.π.353 επ.) « η γέννηση και ο θάνατος αποτελούν ενσωματωμένες όψεις, τής ανακλύκλωσης,τής βασικής δηλαδή, ιδιότητας που κάνει ένα σύστημα, ζωντανό………Η γέννηση και ο θάνατος, είναι καθοριστικά στοιχεία τής αυτοοργάνωσης,είναι η ουσία τής ζωής. Ο Νάσιουτζικ(« Το σήμερα κλπ.»94) λέγει ότι,με τον θάνατο πραγματοποιείται η εξέλιξη, και ότι μ’άυτόν καταστρέφεται το σώμα, και απελευθερώνεται το έσχατο, για να μεταβιβάσει την εμπειρία του,στις άλλες μορφές ζωής,βοηθώντας έτσι το στόχο τής Δημιουργίας,που είναι η άνοδος του ψυχισμού της. Μια άποψη που στο λογικό της υπόστρωμα θυμίζει την λειτουργία και τον σκοπό των Μετενσαρκώσεων. Κατά τον ίδιο με την διατροφή,αποκτάμε την πείρα προηγούμεων καταστάσεων. Χωρίς αναφορά στην μετενσάρκωση,την μεταβίβαση τής πείρας που αποκτήθηκε στην επίγεια ζωή,ο Α.Νάσιουτζικ(«Αγάπη και γνώση» ) και άλλοι,δέχονται πώς έχουμε μεταβίβαση πληροφοριών με τον θάνατο…… Εχει ειπωθεί από τον L .Shlain(όπως μεταφέρεται από τον Κάπρα( ό.π.354) , ότι,: «η ζωή για να επιταχύνει την εξέλιξή της,επινόησε τον έρωτα(: ορθότερα το σεξ) και τον θάνατο,χωρίς τον έρωτα δεν μπορεί να υπάρξει ποικιλία και χωρίς τον θάνατο ήταν αδιανόητη η ατομικότητα» Μια σκέψη –μια εξήγηση,που τοποθετεί τον κύκλο ζωή θάνατος σε συμπαντικά πλαίσια:Εχει γραφεί ότι είματε φκιαγμένοι από αστερόσκονη.Τα βαρέα στοιχεία, πού αποτελούν το σώμα μας,δημιουργούνται από υπερκαινοφανείς εκρήξεις.(Η επιστήμη δέχεται ότι στην αρχή της δημιουργίσς υπήρχαν μόνον ελαφρά στοιχεία,όπως ήλιο κλπ).Χωρίς λοιπόν το θάνατο των αστεριών,δεν θα υπήρχε ζωή,δεν θα υπήρχαμε εμείς.
Πάντως δεν πεθαίνουν όλοι οι οργανισμοί.Οι απλοί μονοκύτταροι οργανισμοί,όπως τα βακτηρίδια και οι αμοιβάδες,πολλαπλασιάζονται με την μέθοδο τής διαίρεσης….Τα βακτηρίδια που κυκλοφορούν γύρω μας σήμερα,είναι στην ουσία τα ίδια που κυκλοφορούσαν επάνω στη γή,εδώ και δισεκατομμύρια χρόνια,με τη διαφορά ότι διακλαδόθηκαν σε αναρίθμητους οργανισμούς,.Αυτό το είδος τής ζωής χωρίς θάνατο,υπήρξε και το μοναδικό είδος ζωής,κατά τη διάρκεια των 2/3 τής ιστορία τής εξέλιξης» …….
Σε ορισμένες περιπτώσεις ο μερικός θάνατος,συνοδεύει,-διευκολύνει τη ζωή (εκδύσεις εντόμων,ερπετών κλπ.)
Κατά τον Hoyle ,στο Σύμπαν ο θάνατος των άστρων βοηθεί σε μια πορεία,μια εξέλιξη από το απλούστερο στο πολυπλοκώτερο που είναι και χαρακτηριστικό τής « ζωής»(: η δόμηση όλο και πολυπλοκότερων μορφών) Τα άστρα,μετά μιά περίοδο «ζωής» χάνουν ενέργεια,ακολουθεί η ψύξη (όταν η μάζα είναι μεγάλη) μετά η έκρηξη με τους υπερκαινοφανείς αστέρες, και τέλος η δημιουργία νέου αστέρα, συνθετώτερου, αποτελούμενου από άτομα των οποίων οι πυρήνες έχουν περισσότερα πρωτόνια και νετρόνια)
. -Στο σημείο αυτό τοποθετείται ίσως συστηματικά και η μετενσάρκωση.-γι΄αυτούς βεβαίως που την παραδέχονται.Γι΄αυτούς σκοπός τής επίγειας ζωής είναι η τελειοποίησή τού Ανθρώπου, και η τελειοποίηση αυτή, επιτυγχάνεται,με τη συσσώρευση πείρας,μέσω τού κύκλου διαδοχικών μετεν σαρκώσεων.Σκοπός τού Σύμπαντος , θέλημα Του Θεού, είναι η τελειο ποίηση αυτή,( και όχι η τιμωρία τού ανθρώπου για μιά αποτυχημένη επίγεια πορεία),που βοηθά το Σύμπαν. Στην Θιβετανική Βίβλο των Νεκρών, διαβάζουμε πώς « ο αφώτιστος άνθρωπος συναντά τον ένα θάνατο μετά τον άλλο ασταμάτητα» Με την μετενσάρκωση,η « ψυχή με την εμπειρία που αποκομίζει από το ταξείδι που λέγεται « επίγεια» ζωή,εμπλουτίζει την ατομικότητα και θα είναι θεμιτό να προχωρήσει κανείς περισσότερο, προσθέτοντας,ότι, έτσι, εμπλουτίζεται η παγκόσμια ψυχή, εμπλουτίζεται με πείρα το Σύμπαν.
Δηλαδή, ό,τι επιτυγχάνεται στον λεγόμενο άβιο κόσμο,με τον «θάνατο» των αστρων,επιτυγχάνεται στον λεγόμενο « εμβιο» κόσμο,με την μετενσάρκωση. Και στις δύο περιπτώσεις έχουμε βελτίωση τού ανθρώπου, ( και τού Σύμπαντος )και δικαιολογείται η ανθρώπινη ύπαρξη,η παρουσία τού Ανθρώπου.
H Elisabeth Kubler Ross( ό.π. La mort σελ.191) ασχολείται όχι μόνον με τον θάνατο,αυτόν καθεαυτόν,αλλά και τις συνέπειες,που η σκέψη τού θανάτου,δημιουργεί στον Ανθρωπο.Γράφει λοιπόν ότι, πρέπει να είμαστε έτοιμοι να αντιμετωπίσουμε το άγνωστο για να βρούμε τον εαυτό μας ,που είναι ο ύψιστος στόχος τής ανάπτυξης και ότι,όποιος είναι σε θέση ν’αντιμετωπίσει και να κατανοήσει τον τελευταίο θάνατο,ίσως μπορέσει να ν΄αντιμετωπίσει παραγωγικώς τις μεταβολές που επιφυλάσσει η ζωή.Συνεχίζοντας προτρέπει να μην φοβόμαστε τον θάνατο , να προσπαθούμε να ζήσουμε –όσο βρισκόμαστε στην « ζωή»να απελευθερώσουμε το εσωτερικό μας είναι από τον πνευματικό θάνατο και όντας έτοιμοι να πεθάνουμε κάθε στιγμή,να μην αφήνουμε να χάνεται άσκοπα ο χρόνος.Και συνεχίζει: ( εν Raymon Moody. “Ματιές κλπ. ό.π.. κλπ,σελ.18) Πάντα πίστευα ότι, ο θάνατος, αποτελεί μια από τις σημαντικότερες εμπειρίες.Συνειδητοπούμε πλέον, ότι προκειμένου να ανακουφίσουμε κάποιον δεν είναι απαραίτητο να τον θεραπεύσουμε….ο θάνατος είναι κάτι τόσο φυσικό όσο και η ζωή»
- Ο Einstein είπε « Η ύψιστη γνώση είναι η γνώση τού θανάτου,γιατί πρέπει με τη ζωή σου να πληρώσεις για να την αποκτήσεις»
-
Οι Δανέζης-Θεοδοσίου ( ό.π.212 επ.) γράφουν «Το τελικό βέβαια ερώτημα είναι: «τί είναι ο θάνατος: μπορούμε να διακρίνουμε δύο ακραία είδη θανάτων, αν συναρτήσουμε τον υλικό θάνατο με την αισθητή εξαφάνιση της ύλης. Στην πρώτη περίπτωση, αν η ενεργειακή πυκνότητα μια υλικής υπόστασης μικρύνει υπερβολικά, αν δηλαδή η καμπυλότητα τού χώρου που καταλαμβάνει η υλική αυτή ύπαρξη τείνει στο μηδέν, τότε θα ξαναγίνει απλός μη καμπυλωμένος χώρος .Η ύλη θα έχει φθαρεί, θα έχει πεθάνει, θα βρίσκεται δηλαδή εκτός εποπτείας των ανθρώπινων αισθήσε ων. Προκειμένου η ύλη να ξαναπάρει αισθητή υπόσταση θα πρέπει κάποιο αίτιο να την ξανακαμπυλώσει, να της δώσει δηλαδή και πάλι κάποια μετρούμενη ενεργειακή υπόσταση.
Στη δεύτερη περίπτωση, αν η ενεργειακή πυκνότητα μεγαλώνει συνεχώς, σημαίνει ότι ο χώρος γύρω της καμπυλώνεται μέχρι το σημείο που θα ξεπεράσει κάποια όρια και θα γινει αόρατη από τις ανθρώπινες αισθήσεις. Αυτό θα συμβεί εφόσον η περιοχή αυτή θα έχει μετουσιωθεί σε μια καθαρή τετραδιάστατη κατάσταση, που θα βρίσκεται εκτός των δυνατοτήτων της ανθρώπινης βιολογίας. Βεβαίως, εκτός των δύο προηγου μένων ακραίων περιπτώσεων υλικού θανάτου υπάρχουν και ενδιάμεσες περιπτώσεις, όπου η ενεργειακή πυκνότητα μεταβάλλεται συνεχώς μέχρι ενός ορίου, μέχρι εκεί δηλαδή που διάφορα γεγονότα, οδηγούν στη διαδικασία τής φθοράς της…………..θάνατος σημαίνει το πέρασμα από το μη υπάρχον αλλά αισθητό, στο μη αισθητό αλλά υπάρχον.Είναι μια αλλαγή κατάστασης και όχι η κατάργηση της ίδιας κατάστασης…..Μέσα στο κόσμο των ανθρώπινων ψευδαισθήσεων,αυτό που θεωρούμε ως γέννηση ,εξέλιξη ή θάνατο,δεν είναι παρά μια διαδικασία εμφάνισης,εξέλιξης και φθοράς της ύλης»
Καθώς ο θάνατος,(όπως και ο πόνος)έχουν σχέση (και)με τον άνθρωπο,παραθέτω ένα σχετικό απόσπασμα:
"Σύμφωνα με την πιό πρόσφατη,πιό ολιστική εικόνα,ο πόνος και ο θάνατος είναι αναπόφευκτα μέρη μιας εξέλιξης που περιλαμβάνει την βελτίωση μέσα από τη σύγκρουση και τη δημιουργία τού νέου.Ομως ο πόνος και ο θάνατος δεν είναι τα κυρίαρχα χαρακτηριστικά τής φύσης.Είναι μάλλον αναγκαίες συνέπειες και προυποθέσεις μιάς αναδυόμενης αρμονίας,η οποία αναπόφευκτα απορρίπτει το παληό καθώς προχωρά προς το νέο"(Γουόρντ εν Μ.Rusε ό.π.σελ.54)
Μυστικιστικές και άλλες απόψεις
`-Πολυάριθμες μυστικιστικές απόψεις βλέπουν την γέννηση και τον θάνατο,ως φάσεις αέναων ανακυκλώσεων που αντιπροσωπεύουν την αδιάκοπη αυτό-ανανέωση ,το χαρακτηριστικό τού χορού τής ζωής.Άλλες απόψεις δίνουν έμφαση στα παλμικά πρότυπα που τα αναφέρουν σαν « άυλες ενέργειες και πολλές απ΄αυτές περιγράφουν την ολονομική φύση τής πραγματικότητας,την ύπαρξη τού όλου, μέσα στο καθένα και τού καθενός μέσα στο όλο,με παραβολές, παρομοιώσεις και ποιητικά σχήματα.»( Capra : Η κρίσιμη κλπ.380) -Μετάβαση σε ένα άλλο επίπεδο ύπαρξης:Την μορφή αυτής τής ύπαρξης αγνοούμε,ή τουλάχιστο δεν δικαιούμαστε να(αποπειραθούμε να) την περιγράψου με.Αν στηριχθούμε στις προθανάτιες εμπειρίες, όπως λ.χ.αυτές που περιγράφονται στο βιβλίο τού Raymond Moody « Life after Life,»η άλλη αυτή ύπαρξη ,θα είναι μια ύπαρξη γαλήνης και ευδαιμονίας. Εκείνοι που « επανήλθαν» στη ζωή,όπως αφηγήθηκαν στον συγγραφέα, εκτός άλλων,είχαν αποβάλει οριστικώς τον φόβο τού θανάτου. (Οι παραπάνω θέσεις δεν θα πρέπει να οδηγήσουν σε αρρωστημένο «έρωτα» προς το θάνατο.Το επίγειο ταξείδι που λέγεται ζωή,είναι πολύτιμο,για τον άνθρωπο,για το Σύμπαν,για Τον Θεό.Οσο είμαστε ζωντανοί, πρέπει να παράγουμε όσο γίνεται περισσότερο έργο. Και συνακόλουθα κάθε προσπάθεια να ζήσουμε περισσότερο, συνειδητά,και σωστά είναι όχι απλώς θεμιτή, αλλά και επιβεβλημένη. Κάθε άνθρωπος είναι μια ελπίδα και την ελπίδα αυτή,δεν δικαιούται κανείς μας να προσπαθήσει να εξαφανίσει ή να μειώσει.Το δώρο που μάς δόθηκε,(:η ζωή,με τις ικανότητες καθενός από μάς,) πρέπει να διαχειριζόμαστε με ταπεινότητα, ευλάβεια,υπευθυνότητα ευγνωμοσύνη και σοφία.Να το αξιοποιήσουμε για το σύνολο,και να το διαβιβάσουμε.Να κατανοήσουμε το γιατί μάς δόθηκε. Σχετικές,με τον θάνατο, προσωπικές εμπειρίες ο γράφων δεν έχει να συνεισφέρει.Μόνον την βαθειά του πεποίθηση,ότι, ο φόβος τού θανάτου, πρέπει να φύγει από το νού τού ανθρώπου,ότι, η ΖΩΗ,στο σύνολό της είναι αθάνατη.Η επίγεια ζωή ίσως να είναι μια σκυτάλη,σ΄ένα αγώνισμα, που κάποιος πεθαίνοντας,την παραδίδει σε κάποιον άλλο,ή σε κάτι άλλο.) Μια άλλη άποψη,που βρίσκουμε στο βιβλίο του Α.Κ.Νάσιουτζικ ( « Το Τραύμα τού Αδάμ») ,είναι καθαρώς μυητική. Σύμφωνα με αυτή η γνώση είναι το τελευταίο στάδιο ενός μυητικού κύκλου: Θάνατος-εξαγνισμός-αναγέννηση –γνώση.Ως συνέχεια δηλαδή τής γνώσης τού πρώτου μυητικού κύκλου, αρχίζει ένας άλλος κύκλος,με τον Θάνατο.Με ισοδύναμη διατύπωση,στην μυητική γλώσσα,η Γνώση οδηγεί στον Θάνατο. ( Πρβλ Εξοδος ΛΓ,20,.«Ου γαρ αν τις ίδη άνθρωπος το πρόσωπον μου και ζήσεται»-) Η υπέρτατη Γνώση ταυτίζεται με την Θέαση τού Θεού,με την ένωση με τον Θεό ,οπότε θα μπορούσε να δεί κανείς τον θάνατο,όχι ως τιμωρία τής Θέασης αυτής, αλλά απλώς ως συνέπεια και ως τον υπέρτατο τερματισμό.Η κατάκτηση τής Γνώσης,που είναι και το τελευταίο, στάδιο ενός μυητικού κύκλου, σηματοδοτεί,ή αν θέλει κανείς είναι,η διάβαση, από έναν τρόπο ύπαρξης σε έναν άλλο πνευματικώτερο.(από το ζωώδες στο γνησίως Ανθρώπινο;)Όπως και σε άλλο σημείο τού σημειώματος αυτού γράφεται,η τελευταία αυτή εκδοχή, θα πρέπει να είναι οικεία για τους Τέκτονες, τουλάχιστον τού Σκωτικού Δόγματος. Στον Γ Βαθμό, τού Τεκτονισμού, τοποθετείται ο Θάνατος- ως απαλλαγή από πρακτικές και καταστάσεις προηγούμενης ζωής-ως πύλη για μια ανώτερη κατάσταση σε κάτι νέο, καλύτερο.Παραπέμπει επίσης, ίσως από άλλον δρόμο στον Κρισναμούρτι. (αναγκαιότητα τού Θανάτου). Είναι ενδιαφέρον να σημειωθεί εδώ,ότι, κατά τον Κλήμη τον Αλεξανδρέα, τα στάδια τής μύησης είναι τέσσερα :Θάνατος, εξαγνισμός, αναγέννηση, γνώση .
-Η απώλεια τής αθανασίας,συνέπεια τής γνώσης, εκφράζει επίσης(πάντοτε κατά μία άποψη) την επιθυμία τού ανθρώπου,να επιστρέψει στην παραδείσια κατάσταση, τής αθανασίας, και στην συνέχιση τής ανάπτυξης των αισθήσεων του,που διακόπηκε ,όπως μερικοί υποστηρίζουν, ερμηνεύοντας τον βιβλικό μύθο,με την εκδίωξη των πρωτο πλαστών,από τον παράδεισο.
Η ΣΚΕΨΗ ΚΑΙ Η ΠΡΟΟΠΤΙΚΗ ΤΟΥ ΘΑΝΑΤΟΥ
.
Ε.-1.-Για μερικούς, η σκέψη τού θανάτου, συνιστά ,τροχοπέδη,για δραστηριότητες πραγματικά ωφέλιμες για όλους μας. «Η ζωή φτωχαίνει και δεν έχει ενδιαφέρον όταν οι άνθρωποι δεν ριψοκιν δυνεύουν το ανώτατο τίμημα στα παιχνίδια τής ζωής,την ίδια τη ζωή…….Η συναισθηματική ζωή,η αφόρητη ένταση τού πένθους, μάς κάνουν απρόθυμους, να αναζητήσουμε κάτι επικίνδυνο» γράφει ο Φρόυντ(ό.π.45 επ.)
2.- Ο Ε.Παπανούτσος γράφει: «Άλλο το δέος μπρός στο μυστήριο -τού θανάτου και άλλο ο φόβος τού θανάτου………ο φρόνιμος άνθρωπος δεν τρέμει το θάνατο,ο σοφός έχει προετοιμαστεί και τον περιμένει……………………0 πανικός μπροστά στο θάνατο ευτελίζει τη ζωή,η παραδοχή τού θανάτου μεγάλη νίκη τού ανθρώπου» -Ο σοφός και σωστός άνθρωπος,θα πρέπει να ρυθμίζει την συμπεριφορά και στάση του,με βάση δύο φαινομενικώς διαμετρικώς αντίθετες οπτικές.Από τη μια να μην ασχολείται με τον θάνατο, να μην νοιάζεται πότε αυτός θα έλθει,να δημιουργεί σαν να επρόκειτο να μείνει αθάνατος,( στο σημείο αυτό ,βοηθά, ή αίσθηση ότι,ο άνθρωπος, αποτελεί αναπόσπαστο τμήμα ενός ενιαίου αθάνατου συνόλου στην συντήρηση- πορεία τού οποίου κάθε ανθρώπινη δράση,επιδρά) -αδιαφορώντας αν θα είναι αυτός ή όχι, εκείνος, που θα τρυγήσει τον καρπό των προσπαθειών του, και από την άλλη να μην αφήνει να χαθεί ούτε στιγμή,μιά που κάθε στιγμή μπορεί να είναι η τελευταία.Αυτό που μάς ζητείται-και που αρκεί-είναι να ζήσουμε σωστά.Η αθανασία έρχεται από μόνη της.Ο Αγιος Αυγουστίνος είπε. «Το κλειδί για την αθανασία είναι μια αξιομνημόνευτη ζωή» Ο Σπινόζα είπε ότι΄ ο σοφός άνθρωπος , σκέπτεται τη ζωή όχι το θάνατο. Ο Arthur Koestler ( Ένα Φάντασμα κλπ.231) γράφει ότι, η « ανακάλυψη τού Θανάτου» ξεκινάει από τον νεοεγκέφαλο,η άρνησή του από τον παλαιό.Το ένστικτο παίρνει την ύπαρξη σαν δεδομένη,και την υπερασπίζεται έναντι των απειλών με τον θυμό και τον φόβο.Αλλά δεν μπορεί να συλλάβει την αλλαγή της σε μη ύπαρξη.Αυτή ή άρνηση είναι ένα από τα leitmotiv τής ιστορίας και διαιωνίζει την σύγκρουση ανάμεσα σε πίστη και λογική……………Η ανακάλυψη τού θανάτου από τη νόηση και η απόρριψή του από το ένστικτο έγινε ένα παράδειγμα τού διχασμένου νού»
Αλλά δεν είναι μόνον αυτό.Και για την αντίθετη περίπτωση,μπορεί να υποστηρίξει κανείς,ότι, η σκέψη τού θανάτου,που τον βλέπει κανείς να πλησιάζει, ωθεί τον άνθρωπο σε μια αυξημένη, δραστηριότητα,σε μια διαδικασία ,επίσπευσης (χωρίς όμως άγχος ,απλώς με επίγνωση ότι, ο χρόnος είναι πολύτιμος) ,για την ολοκλήρωση ενός έργου.Αν η σκέψη αυτή,έλειπε, θα τον χαρακτήριζε μια επικίνδυνη αναβλητικότητα και ραθυμία.Ο Χάνς Γιόνας γράφει σχετικώς. (ό.π.118) «Οσον αφορά τη θνητότητά μας ως τέτοια,η διάνοιά μας δεν μπορεί να φιλονικήσει με τη δημιουργία γι΄αυτή,χωρίς ν΄αρνηθεί την ίδια τη ζωή.Οσον αφορά τον καθένα μας,η γνώση ότι ,η διαμονή μας εδώ θα είναι σύντομη και ότι, τα όρια που έχουν τεθεί στην αναμενόμενη διάρκεια ζωής δεν είναι διαπραγματεύσιμα,θα μπορούσε να είναι ακόμη και αναγκαία,ως παρότρυνση να μετρούμε,τις μέρες μας,έτσι,ώστε να μετρούν από μόνες τους.»
Αυτή η αυξημένη δραστηριότητα, παρατηρείται στην φύση. Μερικοί οργανισμοί,πεθαίνουν σ΄ένα παροξυσμό,αναπαραγωγικής δραστηριότητας .Ετσι λ.χ.τα φυτά που φύονται σε φτωχό έδαφος,ή σε μια περίοδο ανομβρίας,ανθίζουν και καρπίζουν νωρίτερα,από το κανονικό,σε μια ύστατη προσπάθεια να δώσουν απογόνους,για τη συνέχιση τής γενεάς,για τη συνέχιση τής ζωής.Ανάμεσα στους νέους αυτούς τύπους (απογόνους) μπορεί να είναι τέτοιοι που να μπορούν να επιβιώσουν σε συνθήκες εχθρικές στους γονικούς οργανισμούς.Με τον τρόπο αυτό η φύση-σε μια ιδιότυπη σκυταλοδρομία- ανοίγει τον δρόμο για ανανέωση,τον δρόμο τής συνέχειας τής ζωής,που έτσι, εμφανίζεται,όπως πιο πάνω γράφουμε, αθάνατη.Να προσθέσουμε ότι, μια ζωή χωρίς τέλος θα δημιουργούσε πρακτικά προβλήματα, θα οδηγούσε σε μια κόπωση.
Σύνδεση με την διαδικασία αναπαραγωγής έχουμε σε μερικές περιπτώσεις,συνδεδεμένη με « δολοφονική» επίσπευση τού θανάτου.Το αρσενικό λιοντάρι θανατώνει μερικές φορές τα μικρά λιονταράκια τής αγέλης που « κερδίζει» γιατί με την παιδοκτονία αυτή,το θηλυκό,που απαλλάσσεται τού θηλασμού,μπαίνει σε κατάσταση αναπαραγωγής, και επομένως το αρσενικό μπορεί να προσδοκά την συνεύρεση (Μπαρμπώ ό.π.61)
Στο βιβλίο του Lee Smolin(ό.π.14) διαβάζουμε.« Ο φόβος του θανάτου πατάει σε μια ψευδαίσθηση η οποία με τη σειρά της βασίζεται σ ένα διανοητικό σφάλμα.Ο χρόνος δεν κυλάει γιατί απλούστατα δεν υπάρχει καμιά ροή του χρόνου.Υπάρχουν,πάντα υπήρχαν και πάντα θα υπάρχουν στιγμές τής ζωής μας.
Και ο Einstein σε μιά συλλυπητήρια επιστολή του στη χήρα τού πολύ καλού του φίλου,Μισέλ Μπε έγραφε,"Τώρα έχει αναχωρήσει απ' αυτόν τον αλλόκοτο κόσμο λίγο νωρίτερα από μένα.Αυτό δεν σημαίνει τίποτε. Ανθρωποι σαν κι εμάς που πιστεύουν στη φυσική γνωρίζουν,ότι η διάκριση ανάμεσα στο παρελθόν,παρόν και μέλλον,είναι απλώς μιά πεισματική επίμονη ψευδαίσθηση"
Ο ΘΑΝΑΤΟΣ ΚΑΤΑ ΤΗ ΒΙΒΛΟ ΚΑΙ ΑΛΛΑ ΑΡΧΑΙΑ ΚΕΙΜΕΝΑ.
ΓΝΩΣΗ ΚΑΙ ΘΑΝΑΤΟΣ
ΘΑΝΑΤΟΣ ΚΑΙ ΜΥΗΣΗ
Υπάρχουν αντιφάσεις στη Βίβλο,ως προς κατά πόσον ο άνθρωπος πλάστηκε θνητός ή αθάνατος. Σ΄ένα μέρος( Γεν.Β.17 « από δε του ξύλου τού γινώσκειν καλόν και πονηρόν ,ου φάγεσθε απ΄αυτού, η ο αν ημέρα φάγητε απ΄αυτού,θανάτω αποθανείσθε» Γεν Γ ,3 « ……από δε τού καρπού τού ξύλου,ο εστίν εν μέσω τού παραδείσου,είπεν ο Θεός,ου φάγεσθε απ΄αυτού ,ου δε μη άψησθε αυτού,ινα μη αποθάνητε») εμφανίζεται ως αθάνατος ,σ’ άλλο (Γεν.Γ,22».και νυν μη ποτε εκτείνει την χείρα αυτού,και λάβη από του ξύλου τής ζωής και φάγη και ζήσεται εις τον αιώνα») ως θνητός.
- Κατά τον Νάσιουτζικ( Το τραύμα κλπ .131 επ.) υπάρχουν δύο σχεδόν ολοκληρωμένες παραδόσεις που προσπαθούν να ερμηνεύσουν το πρόβλημα προέλευσης τού θανάτου.Η παράδοση Εριντού(:αρχαία πόλη στην περιοχή Νασιρίγια τού σημερινού Ιράκ,) και η παράδοση Νιπούρ (: αρχαία πόλη τής Μεσοποταμίας,που έπαιξε σημαντικό ρόλο στην θρησκευ τική ζωή τής Μεσοποταμίας,κατά την μυθολογία πατρίδα τού Ενλίλ,βασιληά τής καταιγίδας και υπόσταση τής δύναμης,που εκτελούσε τις αποφάσεις των Θεών). Και στις δύο πρέπει να τονισθεί, δεν αναφέρε ται ότι, ο άνθρωπος ήταν προορισμένος να ζεί αιώνια.Οι Θεολόγοι τής Νιπούρ,ερμηνεύουν τον θάνατο. Κατά την παράδοση Νιπούρ,η γνώση φέρνει αρρώστιες ,βάσανα και θάνατο,και η απώλεια τής αθανα σίας,οφείλεται στην γυναίκα Θεά(:παράβαση θείας εντολής).Σε αντίθεση με την Γένεση,δέχονται ότι, όλα τα κακά προέρχονται από τον άνθρωπο πού διασώθηκε από τον κατακλυσμό.Οι θεολόγοι τής Εριντού τοποθετούν την απώλεια τής αθανασίας,όχι σε σφάλμα τού ανθρώπου,αλλά σε μηχανορραφία τού Θεού ή στη μη εκτέλεση μιάς θείας επιθυμίας,ότι ,η γνώση φέρνει τον θάνατο ότι ,η αθανασία αποκτάται με τροφή,ότι, η γνώση τού καλού και τού κακού,δεν ήταν αμάρτημα και εμπόδιο στην αθανασία.Ο Εα-Ενκι,θεός τής σοφίας,και τής γνώσης δημιουργεί τον Αντάπα,και τον μυεί σε πολλά μυστικά των θεών.Ετσι ο Αντάπα,κατέχει την απόλυτη επιστήμη,και μπορεί να δίνει ονόματα στις ζωντανές υπάρξεις όπως ο Αδάμ. (εν Β,19 « και έπλασεν ο Θεός ετι εκ της γής, πάντα τα θηρία και ήγαγεν αυτά προς τον Αδάμ,ιδείν τι καλέσει αυτά…..και εκάλεσε Αδάμ κλπ»).Ερχεται όμως σε ρήξη με τον Ανού, τον Θεό τού ουρανού, αρνείται να φάγει και να πιεί ώστε να γίνει αθάνατος, ακολουθώντας την κακή συμβουλή τού Εά,που δεν ήθελε να τον χάσει από υπηρέτη του,πράγμα που θα γινόταν αν ο Αντμα γινόταν αθάνατος,δηλαδή ισόθεος,και διώχνεται από τον ουρανό.(περισσότερα; Νάσιουτζικ ό.π.σελ.131 επ.)
Ας προσθέσουμε εδώ,ότι, και κατά τους Σουμερίους,η γνώση φέρνει την αθανασία,η αθανασία αποκτάται με την τροφή,η απώλεια τής αθανασίας οφείλεται στο φίδι(Θεός).Κατά τους Χιττίτες,η απαγόρευση αφορά την γνώση,η γνώση αποκτάται με την όραση,η γνώση φέρει τον θάνατο, και η αθανασία αποκτάται με την επαφή με το θείο, Στο γιατί η γνώση φέρνει τον θάνατο δίνεται από τον Νάσιουτζικ(«Το Τραύμα κλπ.208) από ψυχοβιολογική άποψη,η ερμηνεία ότι,με την γνώση,απλώς ο Ανθρωπος,αποκτά συνείδηση τού Θανάτου.Ηταν δηλαδή και πριν θνητός,δεν μπορούσε όμως να το συνειδητοποιήσει.Αυτή η συνείδηση τού θανάτου,πάντοτε κατά τον συγγραφέα ,είναι η τιμωρία για την παράβαση τής θείας εντολής.Παραπέρα.: Η απόσπαση τού καρπού τής γνώσης,συνιστά μια επαναστατική πράξη τού Ανθρώπου μέσα στην φύση.Το παθητικό όν γίνεται πλέον πιο ενεργητικό, όσο πληθαίνουν τα αισθητήριά του, όσο,πληθαίνουν οι δυνατότητές του.Ο Ανθρωπος, συνειδητοποιείται,και ψάχνει για την πορεία του και την άνοδο του. Ψάχνει για το όραμα.Δεν αρκείται σ’αυτό που έχει ,θέλει κάτι περισσότερο. Την Ελευθερία του,για την κατάκτηση τής οποίας,υπό οποιανδήποτε μορφή και έννοια, τόσο ο Ανθρωπος όσο η κοινωνία, πληρώνει και θα πληρώνει βαρύ τίμημα. (Ασχέτως αν η κατάκτησή της,ίσως ταυτίζεται ή σχετίζεται,με την δικαίωση τού Ανθρώπου, και τής Δημιουργίας.)
Ο J.Frazer, θέλει δύο δέντρα.Της Ζωής και τού θανάτου. Στηριζόμενος στο στίχο Β17 τής Γένεσης ισχυρίζεται ότι, έγινε μεταλλαγή τού δέντρου τής γνώσης σε δένδρο τού Θανάτου.
Ερμηνεύοντας ειδικότερα τον βιβλικό μύθο για το προπατορικό αμάρτημα (έννοια άγνωστη στην Θεολογία τής Αιγύπτου- όπου το κακό οφείλεται στην ένωση τού σώματος με την ψυχή(.Νάσιουτζικ «Το τραύμα κλπ.σελ.147) και την συνδεόμενη με αυτό τιμωρία(:ο άνθρωπος έγινε θνητός ενώ ήταν αθάνατος) αντιμετωπίζει κανείς ερωτηματικά,και βρίσκει ενδιαφέροντα στοιχεία, που παρατίθενται και από τον Α.Κ.Νάσιουτζικ ( « Το Τραύμα τού Αδάμ») Τα ερωτηματικά είναι γιατί το δέντρο τής γνώσης φέρει τον θάνατο(για την περίπτωση ασφαλώς που ο θάνατος είναι η τιμωρία για την ανυπακοή,)και όχι η συνέπεια τής γνώσης.Γιατί το φίδι προτρέπει τους πρωτοπλάστες στην ανυπακοή.Τι προσδοκούσε;
.
Από όλα αυτά(σε αναφορά στη Βίβλο), προκύπτουν ορισμένα συμπεράσματα.
1ον.Υπάρχουν δύο είδη τροφής : Γνώσης και Αθανασίας
2ον,Δεν υπάρχει πουθενά φυτό ή δέντρο θανάτου.
Η ΜΑΚΡΟΒΙΟΤΗΤΑ
O Neil Shubin(o.π..247) γράφει «Δεν είμαστε σχεδιασμένοι για να επιβιώνουμε πέρα από τα 80 έτη,να περνάμε δέκα ώρες την ημέρα καθιστοί και να τρώμε γλυκά,ούτε για παίζουμε ποδόσφαιρο.Αυτή η ασυνέπεια παρελθόντος και παρόντος,έχει ως αποτέλεσμα τα σώματά μας να καταρρέουν με ορισμένους προβλέψιμους τρόπους………σχεδόν όλες οι ασθένειες που μαστίζουν την ανθρωπότητα έχουν κάποια ιστορική συνιστώσα……..Τέσσερες από τις δέκα σημαντικότερες (αιτίες θανάτου)-καρδιοπάθεια διαβήτης,παχυσαρκία και εγκεφαλικά επεισόδια-έχουν γενετική και πιθανότατα ιστορική βάση»
Στο αναφερόμενο στην αρχή, βιβλίο των Αλαν και Σάλυ Λαντσμπουργκ αναφέρεται (ο.π.145 επ.) ότι ,ο Ουτναπιστίμ,όχι μόνο επέζησε τού Κατακλυσμού αλλά έγινε και ο πρώτος αθάνατος άνθρωπος τής Γής,ότι, ο Σήθ,γυιός τού Αδάμ έζησε 912 χρόνια, και ο Μαθουσάλας 969.Πάντως οι ηλικίες αυτές αμφισβητούνται σφόδρα.Ετσι ο Ισαάκ Ασίμοφ,συνοψίζοντας την κρατούσα επιστημονική άποψη, γράφει πώς οι πατριάρχες αυτοί δεν μπορούν να συσχετισθούν με ιστορικά πρόσω πα καθώς για την ύπαρξή τους,δεν υπάρχει τίποτε άλλο εκτός τής Βίβλο και ότι, μάλλον πρόκειται για αντανάκλαση Σουμερικού θρύλου.Πράγματι οι Σουμέριοι είχαν κατάλογο δέκα περίπου βασιλέων, που βασίλεψαν μετά τον κατακλυσμό,και που ο καθένας τους έζησε πολλές χιλιάδες χρόνια,ένας μάλιστα 65.000! Μερικοί πάντως προβλη ματίζονται,λέγοντας ότι, ακόμη και αν ο συγγραφέας τής Βίβλου, επεξεργάστηκε Σουμερικούς θρύλους,η « ιδέα » του για μια «λογική» ηλικία, ήταν περίπου δώδεκα φορές μεγαλύτερη από τη σημερινή. Αλλοι πάλι,(αλλά η παρατήρηση αυτή,δεν μπορεί να καλύψει όλες τις περιπτώσεις) δίνουν εξήγηση, και εξετάζοντας την ημερολογιακή βάση τής εποχής τής Βίβλου, υποστηρίζουν ότι, οι ηλικίες αυτές υπολογί στηκαν με βάση το σεληνιακό ημερολόγιο,και επομένες οι βιβλικές αυτές ηλικίες πρέπει να διορθωθούν διαιρούμενες διά τού 12.Ετσι η ηλικία στην οποία πέθανε ο Μαθουσάλας γίνεται 88 ετών( Η απόπειρα αυτή εξήγησης πάσχει γιατί τότε θάπρεπε να δεχθούμε ότι, ο Ενώχ γέννησε τον Μαθουσάλα σε ηλικία 5 ετών!(περισκόπιο) Στο ίδιο Βιβλίο αναφέρεται η περίπτωση τού Τόμας Πάρρ ,που φέρεται ότι, πέθανε το 1635 σε ηλικία 152 ετών ,και που τα αίτια τού θανάτου του τοποθετούνται αποκλειστικώς σε υπεραιμία από υπερβολικό φαγητό και ποτό και που κατά τον θάνατό του όλα τα όργανά δεν βρέθηκαν να έχουν υποστεί καμία φθορά. Το μακροβιώτερο άτομο,( δεν αποκλείεται η ύπαρξη και άλλων μακροβιώτερων) που είχε καταγραφεί μέχρι το 2007,είναι η Γαλλίδα Ζαν Καλμέν, που έφθασε στην ηλικία των 122 ετών και 164 ημερών.Κάπνιζε μέχρι τα ενενήντα της,και έτρωγε και έπινε ό,τι τής άρεσε.
Παραθέτουμε με κάθε επιφύλαξη για την ακρίβειά της είδηση που δημοσιεύθηκε στο διαδίκτυο τον Αύγουστο του 2016
Σε μια μελέτη που δημοσιεύτηκε στο Current Aging Science, το 2014, υπό τον τίτλο«Έρχεται νέο είδος ανθρώπου»¨ένας διδακτορικός φοιτητής τής εξελικτικής ανθρωπολογίας στο Global Brain Institute,ο Cadell Lasτ επικαλούμενος κι άλλους μελλοντολόγους, όπως οι Ray Kurzweil και Francis Heylighen, θεωρητικολογεί για την ανθρώπινη αλληλεπίδραση με την τεχνολογία, και βασιζόμενος σε παρατηρήσεις του παρελθόντος γύρω από την εξέλιξη των πρωτεύοντων και τη βιολογία, όπως γράφει η Christina Sterbenz στο Business Insider και αφού σημειώνει πώς το προσδόκιμο όριο ζωής των ανθρώπων έχει αυξηθεί από περίπου 45 έτη στις αρχές του 20ου αιώνα στα 80 στις μέρες μας πιστεύει ότι, το όριο αυτό, λόγω των εξελίξεων στον τομέα της τεχνολογίας θα αυξηθεί στα 120 χρόνια έως το 2050, αυτό που αποκαλείται «ριζική επέκταση της ζωής» καθώς το ανθρώπινο είδος περνά μια σημαντική εξελικτική μετάβαση, συγκρίσιμη με αυτή της μετάβασης από τους προπιθήκους σε πιθήκους και από εκεί στους ανθρώπους.
«Το 2014 ο γηραιότερος άνθρωπος στον κόσμο ισχυριζόταν ότι ήταν 179 ετών και το όνομά του ήταν Μαχάστα Μουράσι. Έλεγε ότι γεννήθηκε στις 6 Ιανουαρίου του 1835 στην πόλη Μπανγκαλόρ της Ινδίας. Από το 1903, ζούσε στην πόλη Βαρανάσι στις όχθες του ποταμού Γάγγη και δούλευε ως τσαγκάρης μέχρι το 1957. Συνταξιοδο τήθηκε -όπως έλεγε- σε ηλικία 122 χρονών! «Τα δισέγγονα μου έχουν πεθάνει εδώ και χρόνια. Για κάποιο λόγο, εμένα με ξέχασε ο θάνατος. Και τώρα δεν υπάρχει πια ελπίδα. Δείτε τα στατιστικά, κανείς δεν πεθαίνει μετά τα 150, πόσο μάλλον τα 170. Μάλλον είμαι αθάνατος, οπότε ας το απολαύσω». Το πιστοποιητικό γέννησης και η ταυτότητά του αποδεικνύουν τα λεγόμενά του, αλλά δεν υπάρχει ιατρική εξέταση που να το επιβεβαιώνει.Ο τελευταίος γιατρός που τον εξέτασε πέθανε το 1971 και δεν υπάρχουν πληροφορίες για το ιατρικό ιστορικό του. »
(Διαβάστε όλο το άρθρο: http://www.mixanitouxronou.gr/o-gireoteros-anthropos-ston-kosmo-ine-179-chronon-otan-gennithike-o-othonas-egine-vasilias-tis-elladas-ke-o-darvinos-eftase-sta-nisia-gkalapagkos)
Δημοσιεύθηκε την 25-1-2015 είδηση(που παρατίθεται ολόκληρη στο Παράρτημα) υπό τον τίτλο « Η αποσιώπηση ενός και μόνο γονιδίου μπορεί να επιμηκύνει τη ζωή κατά 12 χρόνια χαρίζοντας παράλληλα στα ηλικιωμένα άτομα καλή φυσική κατάσταση.».Αφορά το γονίδιο Myc που θεωρείται ζωτικής σημασίας για την κυτταρική διαίρεση, την κυτταρική ανάπτυξη και τον κυτταρικό θάνατο – η υπερέκφραση του συγκε κριμένου γονιδίου μπορεί να οδηγήσει σε καρκίνο.Κατά τους ερευνητές η αποσιώπηση του γονιδίου σε ποντίκια βοήθησε τα ζώα να επιβιώσουν 15% περισσότερο χωρίς προβλήματα υγείας. Σημειώνεται ότι, είναι η πρώτη φορά που κάτι τέτοιο αποδεικνύεται στα θηλαστικά. Πρέπει να υπογραμμιστεί ότι, τα ζώα διέθεταν παράλληλα πιο υγιές ανοσοποιητικό σύστημα ενώ η μόνη εμφανής διαφορά τους από τα φυσιολογικά ποντίκια ήταν πως είχαν μικρότερο μέγεθος.Κατά τους ερευνητές η αύξηση της τάξεως του 15% στο προσδόκιμο ζωής που κατεγράφη στα ποντίκια μπορεί να μεταφραστεί σε 12 επιπλέον ανθρώπινα χρόνια.
Δημοσίευση στην εφημερίδα «Ταχυδρόμος» τού Βόλου τής 16-3-2015. γράφει, ότι, σύμφωνα με το Δείκτη Global Age Watch, ο οποίος αφορά την ποιότητα ζωής των ηλικιωμένων για το 2014, μέχρι το 2050 ο αριθμός των ανθρώπων άνω των 60 ετών θα εκπροσωπεί το 21% του παγκόσμιου πληθυσμού, σχεδόν το διπλάσιο ποσοστό σε σχέση με το 12% που είναι σήμερα.Την τελευταία δεκαετία ο αριθμός των υπεραιωνόβιων αυξήθηκε κατά 71%, ενώ έχει πενταπλασιαστεία από τη δεκαετία του 1980! Μέχρι το 2050, σύμφωνα πάντα με έρευνες, η αναλογία των ανθρώπων άνω των 80 ετών θα αυξηθεί από 2% σε 4%.Για το 2014, η Ιαπωνία πήρε τον τίτλο της πιο «γερασμένης» χώρας, αφού οι αιωνόβιοι είναι τουλάχιστον 58.000.Στην Ευρώπη, η Μ.Βρετανία έχει τα πρωτεία, αφού σήμερα ζουν μισό εκατομμύριο άνθρωποι άνω των 90 ετών και 14.000 άνω των 100 σε σχέση με το 1980 που ήταν 2.500!
Υπάρχουν ως προς την μακροβιότητα,μερικές γενικές παρατηρήσεις, (χωρίς ν΄αποκλείονται οι εξαιρέσεις).
Δηλαδή:
-Οι μεγάλοι σε μέγεθος οργανισμοί(είτε είναι φυτά είτε ζώα),έχουν αργό μεταβολισμό, και την τάση να ζούν περισσότερο από τούς μικρούς. ( ποντίκια 1-2 χρόνια,τα έντομα λιγώτερο,ελέφαντες εβδομήντα).Υπάρχει επίσης (όπως λέγουν)το πλατάνι τού Ιπποκκράτους,στη Κώ.Ένα συγκεκριμένο δέντρο τού είδους αγριόπευκο στην Καλιφόρνια ήταν(το 2007) ηλικίας 4.844 ετών,η γιγάντια σακόια, ζεί περισσότερο από 1.000 χρόνια,
Οι αργοκίνητοι οργανισμοί ομοίως ζούν περισσότερο.
Για την επιβίωση,μεγάλη σημασία διαδραματίζει η ποικιλομορφία.Αυτή οφείλεται στην ετερογένεια των γενετικών πληροφοριών (:πολύ μικρά και σπανιότατα λάθη αποτελούν την βάση τού μεγαλειώδους φαινομένου τής ζωής,) ,και στην σεξουαλική αναπαραγωγή,τής οποίας αυτός είναι ο λόγος ύπαρξης (Barbault ό.π.32 επ.).Η γενετική ποικιλία συνιστά μια εγγύηση επιβίωσης.Η σημασία τής ύπαρξης τής ποικιλίας, μάς κάνει να αποδεχθούμε την αλήθεια,πώς κανένας δεν είναι καλύτερος σε όλα και παντού,ότι, η γενετική ποικιλία μεταξύ των ειδών,όπως και η ειδική ποικιλία μεταξύ των φυτικών και ζωικών πληθυσμών, εξασφαλίζουν το μέλλον τής ζωής, ότι, η επιδίωξη τής ομοιομορφίας,δυνατόν να προσφέρει μόνον πρόσκαιρα οφέλη, και συνακόλουθα και συμπερασματικώς,είναι απαραίτητο να προστατεύουμε την ποικιλομορφία.(Τα απλά αμυντικά συστήματα που ελέγχονται μόνον από ένα παράγοντα είναι ιδιαιτέρως ευάλωτα σε μάστιγες που εξελίσσονται ταχύτατα.Παραδείγματα εν Barbault ό.π.36)
Μια είδηση,που σχετίζεται περισσότερο με την αντοχή στις επιδράσεις του περιβάλλοντος( όχι ευθέως με την μακροβιότητα) δημοσιεύθηκε την 22-9-2016 στο διαδίκτυο.Σε αντίθεση με τα παραπάνω δίνει ένα πλεονέκτημα στα μικρά έντομα. Συμφώνως μ’αυτή, Ιάπωνες επιστήμονες ανακάλυψαν για πρώτη φορά το γενετικό μυστικό που επιτρέπει στα βραδύπορα, τα μικροσκοπικά ζώα μήκους περίπου ενός χιλιοστού, να αντέχουν σε βραστό νερό, στην κατάψυξη και στις διαστημικές ακτινοβολίες, κάτι που τους έχει προσδώσει τον χαρακτηρισμό των πιο σκληροτράχηλων ζώων του πλανήτη μας.
Η ανακάλυψη μιας πρωτεΐνης που τα προστατεύει, μπορεί να έχει σημασία και για τους ανθρώπους, καθώς, όπως έδειξαν τα πειράματα με ανθρώπινα κύτταρα, τα τελευταία -όταν ενισχυθούν με την ίδια πρωτεΐνη- αποκτούν και αυτά αντοχή στις επικίνδυνες ακτίνες Χ.Αυτό σημαίνει ότι ίσως στο μέλλον το ανθρώπινο DNA, με την κατάλληλη γενετική τροποποίηση θα μπορούσε να αποκτήσει κάτι από την θαυμαστή ανθεκτικότητα των ταπεινών βραδυπόρων. Κάτι τέτοιο θα ήταν χρήσιμο, μεταξύ άλλων, στην αντικαρκινική θεραπεία, στην προστασία των εργαζομένων με ακτινοβολίες, στους αστροναύτες κ.α. Προηγουμένως όμως θα πρέπει να επιχειρηθεί μια τέτοια γενετική τροποποίηση σε πειραματόζωα.Οι ερευνητές, με επικεφαλής τον καθηγητή μοριακής βιολογίας Τακεκάζου Κουνιέντα του Πανεπιστημίου του Τόκιο μελέτησαν επί οκτώ ολόκληρα χρόνια το γονιδίωμα των βραδυπόρων για να εντοπίσουν την πηγή της αξιοσημείωτης ανθεκτικότητάς τους στις ακραίες συνθήκες του περιβάλλοντος.Τα βραδύπορα αντέχουν σε θερμοκρασίες από σχεδόν το απόλυτο μηδέν (μείον 273 βαθμοί Κελσίου) έως σχεδόν το σημείο βρασμού του νερού (100 βαθμοί), καθώς και σε πιέσεις εξαπλάσιες από αυτές στους βυθούς των ωκεανών, αλλά και σε παρατεταμένη έλλειψη νερού.Τελικά οι επιστήμονες βρήκαν μια πρωτεΐνη, που ονόμασαν Dsup («καταστολέα βλαβών»), η οποία με κάποιο τρόπο τυλίγει το DNA των βραδυπόρων και το προστατεύει αποτελεσματικά. Όταν οι ερευνητές εισήγαγαν αυτή την πρωτεΐνη στο DNA ανθρωπίνων κυττάρων, τα τελευταία υπέστησαν πολύ λιγότερες βλάβες από τις αναμενόμενες, όταν εκτέθηκαν σε ισχυρές ακτίνες-Χ (μείωση 40% έως 50%). Η ανακάλυψη δημοσιεύεται στην επιθεώρηση «Nature Communications».Τα ακρόφιλα οκτάποδα βραδύπορα, γνωστά και ως «αρκούδες του νερού», ζουν οπουδήποτε υπάρχει νερό, από τη λιμνούλα του κήπου σας μέχρι τα βάθη της Ανταρκτικής, ενώ δεν έχουν πρόβλημα με το κενό του διαστήματος, ούτε με τις θανατηφόρες ακτινοβολίες που υπάρχουν εκεί. Το 2007 είχαν σταλεί στο διάστημα από τον Ευρωπαϊκό Οργανισμό Διαστήματος και, όπως απέδειξαν, όχι μόνο επιβίωσαν, αλλά αναπαράχθηκαν κανονικότατα, όταν γύρισαν στη Γη. Υπάρχουν πάνω από 800 καταγεγραμμένα είδη βραδυπόρων στον πλανήτη μας και χιλιάδες ακόμη που δεν έχουν «βαφτιστεί».
Ο νευροβιολόγος Laurent Alexandre ,σε δημοσίευμά του στο φύλλο τής 18-12-2014 στην γαλλική εφημερίδα Nouvel Observateur, γράφει ότι,όπως προκύπτει από μελέτη που περιέχεται στο περιοδικό "The Lancet", το προσδόκιμο της ζωής,που σήμερα είναι 71,5 χρόνια ,αυξήθηκε κατά 6 έτη από το 1990 και αφετηριαζόμενος από το ερώτημα αν η διάρκεια της ζωής μας,είναι προορισμένη να αυξάνεται συνεχώς , παρατηρεί ότι κατά μέσο όρο κερδίζουμε τρείς μήνες ελπίδες ζωής τον χρόνο,δηλαδή 2,5 χρόνια σε κάθε δεκαετία,ότι η εξέλιξη αυτή,οφείλεται στην μείωση αιτιών θανάτου,- όπως ο καρκίνος,ότι,η νηπιακή θνησιμόττα έχει σχεδόν μηδενισθεί,ότι υπάρχει ένα γενετικό φράγμα που πρέπει να ξεπερασθεί, και που αντιστοιχεί στα 122 χρόνια που έζησε η Jeanne Calment,ηλικία που κανείς δεν ξεπέρασε,ότι λογικώς μπορεί κανείς να σκεφθεί,πως ο ρυθμός αυτός αυξήσεως θα συνεχισθεί για δύο ή τρείς δεκαετίες,ότι, για να υπερβούμε το όριο αυτό,θα απαιτηθούν βαρειές βιολογικές τροποποιήσεις,που δεν προβλέπονται πριν από το έτος 2030,ότι, με τα σημερινά δεδομένα η αύξηση αυτή,θα σταματήσει σε λίγες δεκαετίες,παρά την διατυπωθείσα φιλόδοξη προοπτική του Google η αύξηση αυτή,να φθάσει τα 10 έως 20 έτη μέχρι το 2035,πράγμα που δεν μπορεί όμως ν΄αποκλεισθεί εντελώς,δηλαδή,ότι για προσεγγίσουμε τον στόχο αυτό θα πρέπει να προσφύγουμε στην κυβερνητική,δηλαδή να ξεπεράσουμε τα ανθρώπινα όρια,εμφυτέοντας στον άνθρωπο μηαχανισμούς,πράγμα που δεν γνωρίζουμε αν θα ανεχθεί η κοινωνία μας,αλλά που ο συγγραφέας θεωρεί πιθανό, και ότι, σε κάθε περίπτωση μια τέτοια επέμβαση θα είναι δαπανηρή
(Περισσότερα στο «Παράρτημα» υπό:«L'espérance de vie a augmenté de 6 ans» όπου δημοσιεύεται ολόκληρο το κείμενο)
Ο Jared Diamond(ο.π.201) αναφερόμενος στην σχέση νοήσεως και μακροβιότητας, γράφει ότι,ενώ τα μόνα ζώα που έχουν αξιόλογη νοημοσύνη,και μηχανική επιδεξιότητα είναι κοινοί και οι πυγμαίοι χιμπατζήδες οι προοπτικές επιβίωσής τους δεν είναι ευοίωνες, σε αντίθεση με τους αρουραίους, και τα σκαθάρια, που συναντούμε σε πυκνούς πληθυσμούς σε κάθε γωνία της Γής,και που ασφαλώς δεν οφείλουν την εξάπλωσή τους,στις παραπάνω ιδιότητες.
Σύμφωνα με δημοσίευμα της 29-8-2015 οι άνθρωποι ζουν πλέον πολύ περισσότερο σε όλο τον κόσμο, όμως πολλοί από αυτούς ζουν περισσότερα χρόνια άρρωστοι, όπως διαβάζουμε σε μια μελέτη για τις σοβαρότερες ασθένειες και τους τραυματισμούς σε 188 χώρες.Η γενική υγεία έχει βελτιωθεί σημαντικά σε παγκόσμιο επίπεδο, χάρη στις προόδους που επιτεύχθηκαν στην αντιμετώπιση ασθενειών όπως το HIV/AIDS ή η ελονοσία την περασμένη δεκαετία, αλλά και τα κέρδη που καταγράφονται στις προσπάθειες καταπολέμησης των μητρικών και των παιδικών ασθενειών.Όμως ενώ το προσδόκιμο ζωής αυξάνεται, δεν αυξάνεται με τον ίδιο ρυθμό το προσδόκιμο υγιούς ζωής: περισσότεροι άνθρωποι ζουν πιο πολλά χρόνια ασθενείς ή ανάπηροι, σύμφωνα με μια ανάλυση των στοιχείων της μελέτης που δημοσιεύει το επιστημονικό περιοδικό The Lancet.«Ο κόσμος έχει κάνει μεγάλη πρόοδο στην υγεία, αλλά τώρα η πρόκληση είναι να επενδύσουμε στην εξεύρεση αποτελε σματικότερων τρόπων πρόληψης και θεραπείας των κυριότερων αιτίων ασθένειας και αναπηρίας», σημείωσε ο Θίο Βος, καθηγητής στο Institute of Health Metrics and Evaluation του Πανεπιστημίου της Ουάσινγκτον, που τέθηκε επικεφαλής των αναλυτών.
Τα βασικά ευρήματα της μελέτης είναι ότι το προσδόκιμο ζωής παγκοσμίως κατά τη γέννηση αυξήθηκε και για τα δύο φύλα κατά 6,2 έτη, από τα 65,3 το 1990 στα 71,5 το 2013. Το προσδόκιμο υγιούς ζωής αυξήθηκε επίσης, κατά 5,4 χρόνια, από τα 56,9 το 1990 στα 62,3 το 2013.Το προσδόκιμο υγιούς ζωής προσδιορίζεται λαμβανομένων υπόψη τόσο της θνησιμότητας, όσο και των επιπτώσεων που έχουν μη θανατηφόρες παθήσεις και χρόνιες ασθένειες, όπως οι καρδιοπάθειες, οι πνευμονοπάθειες, ο διαβήτης ή οι σοβαροί τραυματισμοί. Τα προβλήματα υγείας αυτού του είδους επιδεινώνουν ραγδαία την ποιότητα ζωής και έχουν μεγάλο κόστος, τόσο οικονομικό όσο και από την άποψη των συστημάτων υγείας.
Για τις περισσότερες από τις 188 χώρες που εξετάστηκαν στο πλαίσιο της μελέτης, οι μεταβολές στο προσδόκιμο υγιούς ζωής από το 1990 ως το 2013 ήταν «σημαντικές και θετικές», σύμφωνα με τους ερευνητές. Όμως σε πολλές χώρες, συμπεριλαμβανομένων του Μπελίζ, της Μποτσουάνας ή της Συρίας, το προσδόκιμο υγιούς ζωής το 2013 δεν ήταν πολύ υψηλότερο από εκείνο που καταγραφόταν το 1990.Μάλιστα σε ορισμένες χώρες, όπως η Νότια Αφρική, η Παραγουάη και η Λευκορωσία, το προσδόκιμο υγιούς ζωής μειώθηκε. Στο Λεσότο και στη Σουαζιλάνδη, οι άνθρωποι που γεννήθηκαν το 2013 αναμένεται να ζήσουν 10 λιγότερα χρόνια υγιείς από εκείνους που είχαν γεννηθεί 20 χρόνια νωρίτερα.
Η μελέτη κατέγραψε ακόμη μεγάλες ανισότητες μεταξύ των χωρών με το υψηλότερο και το χαμηλότερο προσδόκιμο ζωής, όπως και στις τάσεις που διαμορφώνονται.Οι πολίτες της Νικαράγουας και της Καμπότζης είδαν το προσδόκιμο υγιούς ζωής να αυξάνεται δραματικά από το 1990, κατά 14,7 και 13,9 χρόνια αντίστοιχα. Οι άνθρωποι στη Μποτσουάνα και το Μπελίζ, αντίθετα, είδαν μειώσεις 2 ετών και 1,3 έτους αντίστοιχα.
Το 2013 το Λεσότο είχε το χαμηλότερο προσδόκιμο υγιούς ζωής: 42 χρόνια. Στην Ιαπωνία καταγράφηκε το υψηλότερο: 73,4 χρόνια.
«Αρκούδες του νερού», οι τελευταίοι επιζώντες της Γης
Επιστήμονες έχουν ταυτοποιήσει το πλάσμα που πιστεύουν ότι θα αποτελέσει την τελευταία μορφή ζώης στη Γη, η οποία θα επιβιώσει ακόμη και όταν σβήσει ο ήλιος, αναφέρει σε δημοσίευμα της η εφημερίδα «The Independent». Το πλάσμα που θα συνεχίσει να «ζει και να βασιλεύει» πολύ μετά την εξαφάνιση του ανθρώπινου έιδους είναι σύμφωνα με τους επιστήμονες, η «αρκούδα του νερού», ένας μικροσκοπικός οργανισμός με οκτώ πόδια που φέρει την επίσημη ονομασία «Τardigrade». To μικρό αυτό πλάσμα αναμένεται να είναι ο «απόλυτος επιζών» της Γης, επιβιώνοντας από κατακλυσμικά συμβάντα, όπως η σύγκρουση ενός αστεροειδή με τον πλανήτη μας ή η έκρηξη ενός αστεριού, τα οποία θα καταστρέψουν το μεγαλύτερο μέρος της ζώης της Γης. Η «αρκούδα του νερού» βασίζει την πρωτοφανή ανθεκτικότητα της στις εντυπωσιακές ιδιότητες της. Συγκεκριμένα, μεταξύ άλλων, το μικροσκοπικό αυτό ζώο, το οποίο δεν ξεπερνάει σε μέγεθος το μισό χιλιοστό, μπορεί να ζήσει 30 χρόνια χωρίς φαγητό και νερό και να αντέξει σε ακραίες θερμοκρασίες, θερμές και παγωμένες, που θα σκότωναν οποιοδήποτε άλλο οργανισμό, επιβιώνοντας ακόμη και στους 150 βαθμούς Κελσίου. Σύμφωνα με τον επιστήμονα Ντείβιντ Σλόουν του Πανεπιστημίου της Οξφόρδης, μέλους της ομάδας που ερευνά σενάρια «καταστροφής» της Γης και εξαφάνισης του ανθρώπινου είδους, το Tardigrade είναι η ανθεκτικότερη μορφή ζωής στον πλανήτη μας, υποδεικνύοντας ότι η ζωή δεν μπορεί εξαλειφθεί πλήρως, παρότι το μεγαλύτερο μέρος των είδων της είναι μακροπρόθεσμα καταδικασμένο στην εξαφάνιση.Επιπλέον, σύμφωνα με τον επιστήμονα Άλβες Μπατίστα, η ύπαρξη της «αρκούδας του νερού» μας δίνει ελπίδες και για την αναζήτηση εξωγήινης ζωής. «Τα Tardigrades είναι ότι κοντινότερο σε μία απολύτως άφθαρτη μορφή ζωής στη Γη, ωστόσο είναι πιθανό να υπάρχουν αντίστοιχα παραδείγματα και αλλού στο σύμπαν», ανέφερε συγκεκριμένα, προσθέτοντας ότι «σε αυτό το πλάισιο στέκει ένα σενάριο αναζήτησης ζωής στον Άρη, καθώς και σε άλλα σημεία του ηλιακού μας συστήματος, καθώς ποιος ξέρει τι άλλο μπορεί να υπάρχει εκεί έξω». (Πηγή: Καθημερινη-«Επιστήμη»16-7-2017)
Επιστήμονες έχουν ταυτοποιήσει το πλάσμα που πιστεύουν ότι θα αποτελέσει την τελευταία μορφή ζώης στη Γη, η οποία θα επιβιώσει ακόμη και όταν σβήσει ο ήλιος, αναφέρει σε δημοσίευμα της η εφημερίδα «The Independent». Το πλάσμα που θα συνεχίσει να «ζει και να βασιλεύει» πολύ μετά την εξαφάνιση του ανθρώπινου έιδους είναι σύμφωνα με τους επιστήμονες, η «αρκούδα του νερού», ένας μικροσκοπικός οργανισμός με οκτώ πόδια που φέρει την επίσημη ονομασία «Τardigrade». To μικρό αυτό πλάσμα αναμένεται να είναι ο «απόλυτος επιζών» της Γης, επιβιώνοντας από κατακλυσμικά συμβάντα, όπως η σύγκρουση ενός αστεροειδή με τον πλανήτη μας ή η έκρηξη ενός αστεριού, τα οποία θα καταστρέψουν το μεγαλύτερο μέρος της ζώης της Γης. Η «αρκούδα του νερού» βασίζει την πρωτοφανή ανθεκτικότητα της στις εντυπωσιακές ιδιότητες της. Συγκεκριμένα, μεταξύ άλλων, το μικροσκοπικό αυτό ζώο, το οποίο δεν ξεπερνάει σε μέγεθος το μισό χιλιοστό, μπορεί να ζήσει 30 χρόνια χωρίς φαγητό και νερό και να αντέξει σε ακραίες θερμοκρασίες, θερμές και παγωμένες, που θα σκότωναν οποιοδήποτε άλλο οργανισμό, επιβιώνοντας ακόμη και στους 150 βαθμούς Κελσίου. Σύμφωνα με τον επιστήμονα Ντείβιντ Σλόουν του Πανεπιστημίου της Οξφόρδης, μέλους της ομάδας που ερευνά σενάρια «καταστροφής» της Γης και εξαφάνισης του ανθρώπινου είδους, το Tardigrade είναι η ανθεκτικότερη μορφή ζωής στον πλανήτη μας, υποδεικνύοντας ότι η ζωή δεν μπορεί εξαλειφθεί πλήρως, παρότι το μεγαλύτερο μέρος των είδων της είναι μακροπρόθεσμα καταδικασμένο στην εξαφάνιση.Επιπλέον, σύμφωνα με τον επιστήμονα Άλβες Μπατίστα, η ύπαρξη της «αρκούδας του νερού» μας δίνει ελπίδες και για την αναζήτηση εξωγήινης ζωής. «Τα Tardigrades είναι ότι κοντινότερο σε μία απολύτως άφθαρτη μορφή ζωής στη Γη, ωστόσο είναι πιθανό να υπάρχουν αντίστοιχα παραδείγματα και αλλού στο σύμπαν», ανέφερε συγκεκριμένα, προσθέτοντας ότι «σε αυτό το πλάισιο στέκει ένα σενάριο αναζήτησης ζωής στον Άρη, καθώς και σε άλλα σημεία του ηλιακού μας συστήματος, καθώς ποιος ξέρει τι άλλο μπορεί να υπάρχει εκεί έξω». (Πηγή: Καθημερινη-«Επιστήμη»16-7-2017)
ΕΙΔΙΚΟΤΕΡΑ Η ΕΠΙΣΤΗΜΗ ΩΣ ΠΡΟΣ ΤΗ ΓΗΡΑΝΣΗ ΚΑΙ ΤΟ ΘΑΝΑΤΟ ΚΑΙ ΤΑ ΣΧΕΤΙΚΑ ΑΙΤΙΑ
ΠΡΟΒΛΕΨΕΙΣ ΓΙΑ ΤΗΝ ΔΙΑΡΚΕΙΑ ΤΗΣ ΖΩΗΣ
Ας σημειωθεί και πάλι ότι, τα βακτηρίδια είναι στα 2/3 τής ιστορίας τής εξέλιξης, αθάνατα, ότι, δεν έχει βρεθεί μέχρι σήμερα κάποιος μηχανισμός θανάτου ότι , θεωρητικώς το κύτταρο είναι αθάνατο και ότι,δεν είναι γνωστό το σημείο στο οποίο το κύτταρο υφίσταται μη αντιστρεπτή αλλοίωση και αρχίζει να πεθαίνει. Με εξαίρεση τα νευρικά κύτταρα,( όπως τουλάχιστον γίνονταν δεκτό μέχρι πρό τινος) τουλάχιστον όλα αντικαθίστανται συνεχώς,όχι όλα όμως με τον ίδιο ρυθμό.Σημειώνεται ότι ,όλα τα τμήματα ενός πολυκύτταρου οργανισμού δεν πεθαίνουν ταυτόχρονα.
Ο Gottfried Schatz(ό.π.43 επ.) υποστηρίζει ότι ,συνυπεύθυνη για τη γήρανση όχι μόνον των μιτοχονδρίων αλλά και ολόκληρου τού σώματός μας είναι η κυτταρική αναπνοή.Η γήρανση των μιτοχονδρίων αυξάνει την αποβολή βλαβερών παραπροιόντων που επιταχύνουν την γήρανση ακόμη πιο πολύ. Ο τιμηθείς δύο φορές με το βραβείο Νομπέλ, χημικός Λίνους Πάουλιγκ λέγει « Ο θάνατος είναι κάτι το αφύσικο……Θεωρητικώς ο άνθρωπος είναι αθάνατος.Οι ιστοί τού σώματός του αυτοαντικαθίστανται ……Και παρόλα αυτά, γερνά και πεθαίνει και οι αιτίες γι΄αυτό είναι ακόμη μυστήριο»
Η εξελικτική θεωρία τής γήρανσης και τού θανάτου,όπως γράφει ο Μάικλ Χάνλον (ό.π.ιδίως 83 επ.) οδηγεί στο συμπέρασμα,ότι, κυριώτερα ,αίτια τού θανάτου είναι:
.α.-Το σέξ.Δέχεται ότι, οι σεξουαλικές ορμόνες με τις οποίες είναι προκισμένα τα γονίδιά μας με αθανασία, επισπεύδουν τον αφανισμό τού σώματος ,εντός τού οποίου μεταφέρονται από γενεά σε γενεά.
.β.-Το οξυγόνο θεωρείται επίσης ως ,πρωταγωνιστικός παράγοντας για τη γήρανση.Κατά την άποψη αυτή,παρόλο που δεν μπορούμε να ζήσουμε χωρίς οξυγόνο,τούτο δεν σημαίνει ότι, τούτο δεν είναι δηλητήριο,αφού βλάπτει τα κύτταρα και ειδικώς το πυρηνικό τους υλικό.Ο υπερσυμπιεσμένος οξυγωνομένος μεταβολισμός μας, απεργάζεται ο ίδιος τον αφανισμό του. Σύμφωνα με σχετικό δημοσίευμα ( Εφημερίδα «ΒΗΜΑ» 17-3-2002) «προκαλείται αύξηση των σπασμένων χρωμοσωμάτων από το οξυγόνο.Δηλαδή όσο περισσότερο οξυγόνο χορηγείται στα κύτταρα,τόσο περισσότερο αυξάνουν τα σπασμένα χρωμοσώματά τους………Η συγκέντρωση τέτοιων τραυμάτων, στο DNA που δεν προλαβαίνουν να επιδιορθωθούν ,αποτελούν κατά Αμερικανούς ερευνητές,τον λόγο που οδηγεί, τα κύτταρα και τους οργανισμούς,στην γήρανση και το θάνατο……Υπάρχει μια πρωτείνη, η « Αρτεμις» που μπορεί να προετοιμάσει τα σπασμένα άκρα τής διπλής έλικας τού DNA ώστε αυτά να επανασυγκολληθούν.
γ.-Το τελεμερές.Τα τελεμερή είναι τμήματα τού DNA που βρίσκονται στο άκρο των χρωμοσωμάτων με ζωτικό ρόλο στη διατήρηση τής γενετικής ακεραιότητας των κυττάρων.Το κύτταρο σε κάθε διαίρεσή του χάνει κάτι από τα τελεμερή του,πράγμα που κατά μία θεωρία, βάζει σε κίνηση τον μηχανισμό τής γήρανσης,αφού όταν το μήκος τους μειωθεί πέρα από κάποιο σημείο,συνεπάγεται απώλεια τής ακεραιότητας για το κύτταρο. Ειδικώτερα υποστηχθηκε ότι ο μηχανισμός που ρυθμίζει τη σταδιακή γήρανση των κυττάρων μας βρίσκεται στην άκρη των χρωμοσωμάτων Ονομάζεται τελομερές από τις λέξεις ( τέλος-) και ( -μέρος)Το κάθε τελομερές, κατά τη σύλληψη, έχει μήκος 15.000 μονάδες (βάσεις). Σε κάθε διαίρεση ένα μέρος από αυτές τις βάσεις δεν αντιγράφεται και έτσι σταδιακά το μήκος των τελομερών μειώνεται. Σε κάθε διαίρεση του κυττάρου, τα τελομερή μικραίνουν, μέχρι τελικά να χάσει το κύτταρο τη δυνατότητα να πολλαπλασιάζεται και πεθαίνει. Τα χρωμοσώματα μας σε κάθε αντιγραφή χάνουν ένα κομμάτι, όπως συμβαίνει και στο παράδειγμα με τον εργάτη που πατά πάνω στο τοίχο που χτίζει.
Ένα μεγάλο μέρος χάνεται κατά τη διάρκεια της εμβρυικής περιόδου. Στη γέννηση το μήκος των τελομερών των χρωμοσωμάτων μας έχει ήδη μειωθεί στις 10.000. Κατά τη διάρκεια της ζωής μας, καθώς τα κύτταρα διαιρούνται, το μήκος των τελομερών συνεχίζει να μειώνεται και όταν φτάσει στις 5.000 τότε πεθαίνουμε.Τα τελομερή είναι ένας προστατευτικός μηχανισμός και προωθούν την σταθερότητα του DNA μας. Η φθορά τους είναι ένας κεντρικός παράγοντας στη πρόκληση του γήρατος.
Η μείωση του μήκους των τελομερών αναδεικνύεται ως προγνωστικός δείκτης για την ανάπτυξη νόσου και την πορεία νοσημάτων συμπεριλαμβανομένων διαφόρων μορφών καρκίνου.
Στο σώμα μας όμως υπάρχει και ένα ένζυμο που αναστέλει τη συρρίκνωση των τελομερών, η τελομεράση.
Τα τελομερή δημιουργούνται και διατηρούνται από το ένζυμο της τελομεράσης, το οποίο έχει βαπτιστεί και «ένζυμο της αθανασίας» λόγω του ρόλου του στην κυτταρική γήρανση και στον καρκίνο.Η τελομεράση επιμηκύνει τα τελομερή, επιβραδύνει και είναι πιθανό να αναστέλλει τη γήρανση των κυττάρων.Επιστήμονες στο χώρο της μοριακής βιολογίας ερευνούν για την ανεύρεση ουσιών που ενεργοποιούν την τελομεράση με σκοπό να αναστείλουν το γήρας. Ήδη βρίσκονται σε εξέλιξη οι πρώτες πιλοτικές έρευνες σε ανθρώπους, της πρώτης ουσίας που ενισχύει τη δράση της τελομεράσης.
Οι εξελίξεις σε αυτό τον τομέα της μοριακής βιολογίας στο άμεσο μέλλον αναμένονται εντυπωσιακές.Πρόσφατες έρευνες μας δείχνουν ότι παράγοντες κινδύνου που σχετίζονται με τον τρόπο ζωής μας επηρεάζουν αρνητικά τη δράση της τελομεράσης. Αλλαγές στο τρόπο ζωής μας αυξάνουν σημαντικά τη δράση της τελομεράσης και ενισχύουν τους διορθωτικούς μηχανισμούς στα ανθρώπινα κύτταρα.
Ως προς τον μηχανισμό γήρανσης, ανακαλύφθηκε πώς η διαδικασία επιτάχυνσης η επιβράδυνσης του γήρατος,οφείλεται στα νευρικά βλαστοκύτταρα του υποθαλάμου.Τούτο προέκυψε από σχετικά πειράματα που έγιναν σε ποντικούς.Εγχύθηκαν βλαστοκύτταρα στους εγκεφάλους υγιών αλλά και γηραιών ποντικών.Παρατηρήθηκε επιβράδυνση και σε περιπτώσεις ακόμη και αντιστροφή, διαφόρων δεικτών της γήρανσης.Οι επιστήμονες ειδικώτερα κατέληξαν στο συμπέρασμα,ότι τα βλαστοκύττσρα, του υποθαλάμου,απελευθέρωναν μόρια γνωστά ως μικροRNA(miRNA) στο εγκεφαλονωτιαίο υγρό.Οταν αναπαρήγαγαν την διαδικασία αυτή, με τεχνητό τρόπο εγχέοντας(miRNA) στο εγκεφαλωνωιαίο υγρό τωβν πονικλων διαπίστωσαν και πάλι σημαντική επιβράδυνση του γήρατος. («Περισκόπιο της Επιστήμης»-τεύχος 426/Σεπτ.2017)
Ως προς τον μηχανισμό γήρανσης, ανακαλύφθηκε πώς η διαδικασία επιτάχυνσης η επιβράδυνσης του γήρατος,οφείλεται στα νευρικά βλαστοκύτταρα του υποθαλάμου.Τούτο προέκυψε από σχετικά πειράματα που έγιναν σε ποντικούς.Εγχύθηκαν βλαστοκύτταρα στους εγκεφάλους υγιών αλλά και γηραιών ποντικών.Παρατηρήθηκε επιβράδυνση και σε περιπτώσεις ακόμη και αντιστροφή, διαφόρων δεικτών της γήρανσης.Οι επιστήμονες ειδικώτερα κατέληξαν στο συμπέρασμα,ότι τα βλαστοκύττσρα, του υποθαλάμου,απελευθέρωναν μόρια γνωστά ως μικροRNA(miRNA) στο εγκεφαλονωτιαίο υγρό.Οταν αναπαρήγαγαν την διαδικασία αυτή, με τεχνητό τρόπο εγχέοντας(miRNA) στο εγκεφαλωνωιαίο υγρό τωβν πονικλων διαπίστωσαν και πάλι σημαντική επιβράδυνση του γήρατος. («Περισκόπιο της Επιστήμης»-τεύχος 426/Σεπτ.2017)
Παράγοντες που ενεργοποιούν τη δράση της τελομεράσης
- Η διατήρηση χαμηλών επιπέδων Ομοκυστεΐνης (εξέταση που μαςδείχνει το βαθμό οξειδωτικού στρες).
- Η βιταμίνη C
- Η άσκηση
- H Υπεροξειδική Δισμουτάση (SOD), ένα πολύ ισχυρό φυσικό
αντιοξειδωτικό ένζυμο που παράγεται στο εσωτερικό των κυτττάρων μας.
Μέχρι την ευρεία εφαρμογή των ουσιών που θα ενισχύουν τη δράση της τελομεράσης οι παραπάνω παράγοντες και ένας φυσικός τρόπος ζωής είναι σημαντικά βήματα για την επίτευξη βέλτιστης υγείας.
(Πηγή: http://www.awakengr.com/2013/04/blog-post_1420.html#ixzz2qAAp4xNK)
Ο βιολόγος Λίοναρντ Χείφλικ, ανεκάλυψε το 1965,ότι, διαφοροποιημένα κύτταρα,που διαιρούνται υπό συνθήκες εργαστηριακής καλλιέργειας,δεν μπορούν να διαιρεθούν περισσότερο από πενήντα φορές(: Οριο Χείφλικ) πριν πεθάνουν.Ερευνητές μελετώντας το μήκος των τελεμερών μπόρεσαν με σχετική ακρίβεια να προσδιορίσουν το προσδόκιμο ζωής ωδικών πτηνών στις Σευχέλλες.Συγκεκριμένα ένα τεστ αίματος μπόρεσε να προβλέψει με ανατριχιαστική ακρίβεια τον ρυθμό γήρανσης και ως εκ τούτου το σημείο τού… τέλους τής ζωής άγριων πουλιών. Τεστ μέτρησης τού μήκους των τελομερών εφαρμόζονται ευρέως σε πειραματόζωα ενώ και κάποιες εταιρείες προσφέρουν τέτοιου είδους εξετάσεις έναντι μερικών εκατοντάδων ευρώ σε ανθρώπους που θέλουν να γνωρίζουν πόσο γρήγορα γερνά ο οργανισμός τους.Ο Ντέιβιντ Ρίτσαρντσον, επικεφαλής τής ερευνητικής ομάδας ανεκοίνωσε ότι, «ανακαλύψαμε πως το μήκος των τελομερών αποτελεί καλύτερο δείκτη τού προσδόκιμου επιβίωσης σε σύγκριση με τη χρονολογική ηλικία. Έτσι, μετρώντας το μήκος αυτών των δομών έχουμε έναν τρόπο να εκτιμήσουμε και τη βιολογική ηλικία ενός ατόμου – πόση ζωή έχει ήδη «ξοδέψει».Είμαστε σε θέση να προβλέψουμε με σχετική ακρίβεια πότε ένα πουλί θα πέθαινε.Και συνεχίζει ο Ρίτσαρντσον.: «Ανακαλύψαμε ότι, τα κοντά τελομερή τα οποία κόνταιναν περαιτέρω με ταχείς ρυθμούς αποτελούσαν δείκτη σχετικά με το ότι, το πτηνό θα πέθαινε μέσα σε ένα έτος».Οι ερευνητές ανακάλυψαν επίσης ότι ,τα πτηνά με μακρύτερα τελομερή είχαν σε γενικό πλαίσιο και μεγαλύτερο προσδόκιμο ζωής. Όπως τόνισε ο ίδιος επιστήμονας «μέχρι σήμερα πιστευόταν ότι το ‘ψαλίδισμα’ των τελομερών γινόταν με σταθερό ρυθμό σε όλα τα άτομα καθώς και ότι, το μήκος των τελομερών μπορούσε να αποτελέσει ένα εσωτερικό ρολόι μέτρησης τής χρονολογικής ηλικίας των οργανισμών στη φύση. Ωστόσο, παρότι τα τελομερή κονταίνουν με βάση τη χρονολογική ηλικία, ο ρυθμός με τον οποίον συμβαίνει αυτό διαφέρει μεταξύ ατόμων τής ίδιας ηλικίας. Και αυτό διότι διαφορετικά άτομα βιώνουν και διαφορετικά επίπεδα βιολογικού στρες κατά τη διάρκεια τής ζωής τους, ανάλογα με τις συνθήκες στις οποίες εκτίθενται. (διαδίκτυο 20-11-2012)
Ο Jared Diamond (ό.π.105 επ.) γράφει: «Γυρνάμε με πιο αργό ρυθμό απ΄ό,τι οι πιο στενοί συγγενείς μας»,( : ελάχιστοι ανθρωποειδείς πίθηκοι φθάνουν τα 50 χρόνια ζωής) ενώ ο Νεαντερντάλιος ζούσε μέχρι τα 40 του χρόνια. Και αφού αποκλείει να υφίσταται ένα μοναδικό αίτιο για την γήρανση, συνεχίζει: «Ως προς τα αίτια της γήρανσης, οι φυσιολόγοι κλίνουν προς το συμπέρασμα ότι, κάποιο συστατικό τού οργανισμού και των συστημάτων μας καθιστά την γήρανση αναπόφευκτη,Σύμφωνα με μια θεωρία γερνάμε επειδή με την πάροδο του χρόνου,το ανοσοποιητικό μας σύστημα δυσκολεύεται όλοένα περισσότερο,να διακρίνει τα κύτταρα του οργανισμού μας από τα ξένα κύτταρα». Και αφου διατυπώνει την απορία γιατί η φυσική επιλογή δεν σχεδίασε το ανοσιοποιητικό μας σύστημα χωρίς την ατέλεια αυτή , φαίνεται να αναζητεί την εξήγηση στο ότι , το κόστος για την επιδιόρθωση των φθορών η βλαβών ή αντικατάσταση, τμημάτων τού οργανισμού μας,θα ήταν μεγάλο.
Εχει γραφεί (εν «Περισκόπιο»όπ.42 ) ότι, η γήρανση, έχει σαν βασικώτερη αιτία, την συσσώρευση άχρηστου υλικού μέσα και έξω από το κύτταρο,συσσώρευση που εκτός από τη γήρανση είναι υπεύθυνη και για ασθένειες όπως η Alzheimer.Και ενώ η παραδοσιακή γεροντολογία, προσπαθεί να αντιμετωπίσει το γήρας, με το να επιβραδύνει τη συσσώρευ ση των φθορών από τα προιόντα τού μεταβολισμού,μια άποψη,που για την ώρα,είναι μόνον θεωρία,παρεμβαίνει στον μεταβολισμό,μόνον για να διορθώσει ή να προλάβει την φθορά,που προκαλείται από την συσσώρεση και για να αναβάλλει έτσι επ΄αόριστο την εμφάνιση παθολογικών καταστά σεων.Κατά τον Aubrey de Grey,ένα μηχανικό υπολογιστών στο τμήμα Γενετικής τού Πανεπιστημίου τού Cambridge, αυτοδίδακτο βιολόγο, που προσεγγίζει το θέμα τής μακροβιότητας ως πρόβλημα μηχανικής, υπάρχουν επτά βασικές αιτίες υπεύθυνες για το γήρας.(Απώλεια και ατροφία ή εκφυλισμός των κυττάρων,συσσώρεση ανεπιθύμητων κυττάρων-Μεταλλάξεις στα χρωμοσώματα,μεταλλάξεις στα μιτοχόνδρια, συσσώρευση άχρηστων τοξικών ουσιών στο κύτταρο,συσσώρευση άχρη στων υλικών έξω από το κύτταρο, και πρωτεινικές διασυνδέσεις έξω από το κύτταρο) Για την καταπολέμηση όλων αυτών προτείνει λύσεις. Προχωρεί ακόμη περισσότερο.Πιστεύει ότι, μπορεί να επιτευχθεί η αθανασία.Ολα αυτά δεν γίνονται όμως αποδεκτά από τους περισσότερους βιολόγους, που δεν θεωρούν επιστημονικό το υπόβαθρο τής θεωρίας τού De Grey και,που απλώς αισιοδοξούν ότι, μέχρι το 2050,ο μέσος όρος ζωής,θα αυξηθεί κατά 6 μονάδες και ότι, ειδικώτερα αποκλείεται το προσδόκιμο επιβίωσης, τουλάχιστον κατά τον 21ο αιώνα να ξεπεράσει τα 90 έτη.Οι περισσότεροι γεροντολόγοι παρατηρούν ότι, το πρόβλημα με τις συνταγές που στοχεύουν στην επιμήκυνση τής ζωής,είναι ότι, περιέ χουν πολλά σύνθετα στοιχεία για τα οποία δεν γνωρίζουμε πώς λειτουρ γούν,ούτε είναι γνωστή η επίδραση τους όταν χρειασθεί να συνδυασθούν.Ότι ,οι παράγοντες που προτείνονται για την καταπολέ μηση τού γήρατος, με τις σχετικές συνταγές και μεθόδους,ίσως από δειχθούν είτε ακατάλληλες είτε ανεφάρμοστες και ότι, η γήρανση των κυττάρων είναι ένας φυσικός τρόπος,καταπολέμησης των όγκων και πιο συγκεκριμένα ότι, αν αφαιρέσουμε την κατάσταση τού γήρατος, θα έχου με αφαιρέσει ένα φραγμό κατά τού καρκίνου.Υπάρχουν επίσης πολλές επιφυλάξεις στο να μεταχειρίζεται και να αντιμετωπίζει κανείς,το ανθρώ πινο σώμα ως μηχανή,πέρα βεβαίως απόΠ τη αντιμετώπιση ενός προβλή ματος:« Τι θα κάναμε αν ζούσαμε 1000 χρόνια;»
Ενας από τους λίγους που υποστηρίζουν τις απόψεις του είναι ο βιο-γεροντολόγος Michael Rose στο Πανεπιστήμιο Irvine τής Καλιφόρνιας. Κατόρθωσε με πειράματα,να επιμηκύνει σχεδόν στο διπλάσιο, τη ζωή εντόμου, και λέγει ότι, ο άνθρωπος μπορεί να φθάσει τα 150 χρόνια ζωή, και ότι, η ιδέα τού θανάτου είναι απατηλή.
Σχετικώς παραθέτω αυτούσιο,ένα δημοσίευμα,που διάβασα στο διαδίκτυο.τον Ιανουάριο του 2014.
-Το Δεκέμβριο του 2009 πραγματοποιήθηκε, όπως κάθε χρόνο, η τελετή απονομής των βραβείων Νόμπελ. Το βραβείο του Προέδρου των ΗΠΑ τράβηξε τα φώτα της δημοσιότητας και επισκίασε τα υπόλοιπα βραβεία.
Το φετινό όμως Νόμπελ της ιατρικής είναι μια από τις σημαντικότερες ανακαλύψεις της σύγχρονης επιστήμης!
Το μοιράστηκαν 3 επιστήμονες που έλυσαν ένα από τα μεγαλύτερα μυστήρια της βιολογίας σχετικά με την αντιγραφή και την προστασία των χρωμοσωμάτων.
Με απλά λόγια οι ανακαλύψεις αυτές μας επιτρέπουν να εμβαθύνουμε στη λειτουργία του DNA και να κατανοήσουμε τους μηχανισμούς που προκαλούν τη νόσο, τη φθορά και το γήρας.
Από τη στιγμή της σύλληψης του, κάθε ανθρώπινος οργανισμός, ξεκινάει μια πορεία στο χρόνο που τον οδηγεί στη γήρανση του και τελικά στο θάνατο.
Τα κύτταρα μας δεν παραμένουν τα ίδια κατά τη διάρκεια της ζωής μας. Στη πλειοψηφία τους, διαιρούνται και αντικαθιστούν όσα έχουν φθαρεί. Η συχνότητα της διαίρεσης και της αντικατάστασης διαφέρει από όργανο σε όργανο. Οι διαιρέσεις όμως και αντικαταστάσεις δεν μπορούν να συμβαίνουν επ’ άπειρο. Υπάρχει ένα όριο.
Τον Φεβρουάριο του 2015 δημοσιεύθηκε μελέτη, υπό τον ΄τίτλο «Χημικές αλλαγές του DNA που ρυθμίζουν την ενεργοποίηση και απενεργοποίηση γονιδίων μπορούν να χρησιμοποιηθούν ως προγνωστικός δείκτης για το προσδόκιμο ζωής,» η οποία αφορούσε την δυνατότητα να προσδιορισθεί η διάρκεια της ζωής
Παραθέτουμε την ανακοίνωση αυτή,όπως δημοσιεύθηκε στο διαδίκτυο.
«Η μελέτη βασίστηκε σε προηγούμενες έρευνες, οι οποίες είχαν δείξει ότι η βιολογική ηλικία ενός ανθρώπου μπορεί να εκτιμηθεί από τα επίπεδα «μεθυλίωσης» του DNA.Μεθυλίωση ονομάζεται η χημική τροποποίηση του DNA με την προσθήκη ομάδων μεθυλίου. Οι μεθυλομάδες δεν αλλάζουν την αλληλουχία των βάσεων του DNA, λειτουργούν όμως ως «επιγενετικοί παράγοντες», δηλαδή ως χημικοί διακόπτες που ρυθμίζουν τη λειτουργία των γονιδίων.
Στη νέα μελέτη, ερευνητές από τη Βρετανία, τις ΗΠΑ και την Αυστραλία, αναφέρουν ότι οι άνθρωποι των οποίων η πραγματική ηλικία είναι μικρότερη από τη βιολογική ηλικία, όπως αυτή μετράται από τα επίπεδα μεθυλίωσης, είναι πιθανότερο να πεθάνουν σε σχετικά μικρή ηλικία.Αντίστοιχα, τα άτομα των οποίων η βιολογική ηλικία είναι μικρότερη από την πραγματική είναι πιθανότερο να φτάσουν σε μεγάλη ηλικία.Η ερευνητική ομάδα χρησιμοποίησε δεδομένα από τέσσερις προηγούμενες μελέτες, με άσχετο αντικείμενο, οι οποίες παρακολούθησαν σχεδόν 5.000 ηλικιωμένους εθελοντές για διάστημα μέχρι 14 χρόνια. Η βιολογική τους ηλικία εκτιμήθηκε από τα επίπεδα μεθυλίωσης σε δείγματα αίματος που είχαν δώσει στην αρχή των μελετών.
Ισχυρή σύνδεση των επιπέδων μεθυλίωσης με τον πρόωρο θάνατο.
Η ανάλυση έδειξε ότι η σχέση των επιπέδων μεθυλίωσης με τον πρόωρο θάνατο παρέμεινε ισχυρή ακόμα και όταν οι ερευνητές στάθμισαν τα αποτελέσματα για παράγοντες όπως το κάπνισμα, ο διαβήτης και τα καρδιαγγειακά προβλήματα.
«Είναι επομένως δυνατό να σκεφτεί κανείς τη μεθυλίωση του DNA ως "επιγενετικό ρολόι" που μετρά τη βιολογική ηλικία και τρέχει ταυτόχρονα, αλλά όχι πάντα παράλληλα, με τη χρονολογική ηλικία, και μπορεί να χρησιμοποιηθεί σε προβλέψεις για το προσδόκιμο ζωής» γράφουν οι ερευνητές στην επιθεώρηση Genome Biology.
Η μεθυλίωση του DNA είναι μια διαδικασία που επηρεάζει πολλά γονίδια και συμβαίνει σε όλη τη διάρκεια της ζωής, ωστόσο ο λόγος για τον οποίο οι άνθρωποι διαφέρουν μεταξύ τους ως προς τα επίπεδα μεθυλίωσης παραμένει άγνωστος.
Περιβαλλοντικοί και γενετικοί παράγοντες πιθανώς υπεύθυνοι
Οι ερευνητές υποψιάζονται ότι οι διαφορές οφείλονται τόσο σε περιβαλλοντικούς όσο και σε γενετικούς παράγοντες.Τα ευρήματά τους, πάντως, θα πρέπει να επιβεβαιωθούν με περαιτέρω μελέτες.»Το 1961 ο Leonard Hayflick προσδιόρισε ότι τα κύτταρα μας έχουν ένα συγκεκριμένο όριο σχετικά με τις διαιρέσεις που μπορούν να πραγματοποιήσουν. Αυτός ο αριθμός ονομάζεται όριο του Hayflick και προσδιορίζει και τη διάρκεια ζωής μας.Σε κάθε διαίρεση τα κύτταρα μας γερνούν και πλησιάζουν το όριο τους.Τα δερματικά κύτταρα ενός βρέφους, για παράδειγμα, μπορούν να πολλα πλασιαστούν 80-90 φορές ακόμη, ενώ τα δερματικά κύτταρα ενός ενήλικα ηλικίας 70 ετών, μπορούν να πολλαπλασιαστούν 20-30 φορές.Γιατί όμως μετά από κάθε κυτταρική διαίρεση τα κύτταρά μας δεν είναι ίδια με το κύτταρο από το οποίο προήλθαν, είναι όμως πιο γερασμένα και έχουν μεγαλύτερη πιθανότητα να αρρωστήσουν και να πεθάνουν;
Ο λόγος για τον οποίο γίνεται αυτό είναι η φυσική επιλογή. Μια άποψη είναι ότι,υπάρχει τόση διάρκεια ζωής όση χρειάζεται για να μπορέσει το συγκεκριμένο είδος να προσαρμοστεί στις αλλαγές και να βελτιώσει τις πιθανότητες επιβίωσης του. Σε κάθε γενιά επιβιώνουν περισσότερο εκείνοι οι οργανισμοί που προσαρμόζονται καλύτερα στις συγκεκριμένες συνθήκες.
Το ένζυμο της Αθανασίας
Την 17 Σεπτεμβρίου 2013 δημοσιεύθηκε στο διαδίκτυο η είδηση ότι μιά πρωτείνη έχει σχέση με τη ζωή και το θάνατο τού κυττάρου.Συγκεκριμένως, ότι κάθε κύτταρο σ΄έναν οργανισμό έχει έναν ανιχνευτή, που μετρά την υγεία τού « εσωτερικού» περιβάλλοντος.Αυτός βρίσκεται στο ενδοπλασμικό δίκτυο( endoplasmic reticulum) που είναι σε θέση να ξεκαθαρίσει το κυτταρικό άγχος( stress) και να ενεργοποιήσει απαντήσεις διάσωσης ή θανάτου για το κύτταρο.Η πρωτείνη Mitofusin 2 (Mfn2) παίζει αποφασιστικό ρόλο,στον ακριβή υπολογισμό,των επιπέδων άγχους,και σχετίζεται με τη διαδικασία επισκευής ή θανάτου των κυττάρων. Όταν οι επιστήμονες αφαίρεσαν την Mfn2 από το κύτταρο υπό καθεστώς κυταρικού άγχους( cell stress,) το ενδοπλασμικό δίκτυο( endoplasmic reticulum) αντέδρασε με υπερ-ενεργοποίηση τής διαδικασίας επισκευής. Ο ερευνητής Juan Pablo Muñoz λέγει ότι η πρωτείνη αυτή, παίζει σημαντικό ρόλο στην κυτταρική βιωσιμότητα,και σχετίζεται με πολλές ασθένειες,μεταξύ των οποίων και ο καρκίνος, Ειδικότερα για τον καρκίνο αποδείχθηκε ότι, τα καρκινικά κύτταρα,έχουν χαμηλό επίπεδο Mfn2 και ότι, αν είμασταν σε θέση να αυξήσουμε τα επίπεδα αυτά,αυτό θα ενίσχυε την απόπτωση, που (απόπτωση) ορίζεται ως μία διεργασία προγραμματισμένου κυτταρικού θανάτου,κατά τη διάρκεια τής οποίας το κύτταρο συρρικνώνεται, το ίδιο και η χρωματίνη, η μιτοχονδριακή μεμβράνη διαρρηγνύεται και το κύτταρο αποδομείται και σχηματίζει αποπτωτικά σώματα, τα οποία φαγοκυτταρώνονται, χωρίς φλεγμονή. Κατά τη διάρκεια της απόπτωσης έχουμε πρωτεϊνοσύνθεση. Η διαδικασία της απόπτωσης είναι καταστροφική και αυτοενισχυόμενη και μη αντιστρεπτή.(Wikipedia)
Περισσότερα στο Παράρτημα)
Στην έντυπη έκδοση της « Ελευθεροτυπίας» της 21 Δεκεμβρίου 2013 και υπό τον τίτλο«Ανέστρεψαν τη μυϊκή γήρανση σε ποντίκια στο Χάρβαρντ» διάβασα την παρακάτω είδηση που μεταφέρω ατούσια.
«Αυστραλοί και Βορειοαμερικανοί επιστήμονες κατάφεραν να αναστρέψουν τη μυϊκή γήρανση σε ποντικούς στο Πανεπιστήμιο του Χάρβαρντ και, αν όλα πάνε κατ' ευχήν, το πείραμα αναμένεται να εφαρμοστεί μέσα στο 2014 και σε ανθρώπους. Η ερευνητική ομάδα, με επικεφαλής τον Ντέιβιντ Σινκλέρ, του Πανεπιστημίου της Νέας Ουαλίας της Αυστραλίας, διοχέτευσε στον οργανισμό ενός εργαστηριακού ποντικού ηλικίας 2 ετών ένα χημικό σκεύασμα καταφέρνοντας να γυρίσει τους δείκτες γήρανσης σε εκείνους που αντιστοιχούσαν σε ένα ποντίκι μόλις 6 μηνών - μια αντιστοιχία που, αν μεταφερθεί στα ανθρώπινα επίπεδα, είναι περίπου σαν ένας εξηντάρης να νιώθει εικοσάρης.Η έρευνα, που δημοσιεύτηκε στο επιστημονικό περιοδικό «Cell», επικεντρώθηκε σε μια συγκεκριμένη περιοχή των κυττάρων, τα μιτοχόνδρια, που παράγουν ενέργεια. Με τον καιρό, η επικοινωνία ανάμεσα στα μιτοχόνδρια και τους κυτταρικούς πυρήνες ατονεί και ως συνέπεια έρχεται η γήρανση. Η εισαγωγή όμως της συγκεκριμένης χημικής ένωσης (NAD, νικοτιναμιδο- αδενινο-δινουκλεοτίδιο), η παραγωγή της οποίας μειώνεται στον οργανισμό με την πάροδο των χρόνων, οδήγησε σε δραστική αναστροφή τη διαδικασία γήρανσης των ποντικών.
«Η διαδικασία γήρανσης που ανακαλύψαμε είναι σαν ένα παντρεμένο ζευγάρι: όταν είναι νέοι, επικοινωνούν μεταξύ τους μια χαρά, αλλά με το πέρασμα των χρόνων και της χρόνιας συμβίωσης, η επικοινωνία διατα ράσσεται» εξηγεί ο Ντέιβιντ Σινκλέρ, που έχει την έδρα του στην Ιατρική Σχολή του Χάρβαρντ.«Και όπως γίνεται και στα ζευγάρια, το πρόβλημα λύθηκε με την αποκατάσταση της επικοινωνίας» συμπληρώνει.
Η παραγωγή ωστόσο του χαπιού εκείνου που θα μπορούσε να σημάνει την ίσως και πληκτική τελικά προοπτική της νεότητας εσαεί, απέχει ακόμα πολύ από την πραγματικότητα.
Επιπλέον, η αποκατάσταση της δύναμης των μυών είναι ένα στοίχημα που μένει ακόμα να κερδηθεί (οι επιστήμονες εκτιμούν ότι, ενδεχομένως να μπορεί να επιτευχθεί με μακροχρόνια χορήγηση της ουσίας), ενώ ένα παρόμοιο χάπι αντιγήρανσης υπολογίζεται ότι θα έφθανε τα 50.000 δολάρια, σχετικά ασύμφορο.Ετσι κι αλλιώς, όμως, οι επιστήμονες εξηγούν ότι, ο βασικός στόχος της έρευνας είναι η ίαση ασθενειών όπως η άνοια, ο διαβήτης και ο καρκίνος. Αν παρ' ελπίδα μετά του ωφελίμου μπορούμε να ζούμε καλά και μέχρι τα 150, δεν είναι μια καθόλου κακή ιδέα...
(Πηγές: BBC News, Correio da Manha, Guardian)
Στο φύλλο της 11-3-2016 τής βολιώτικης εφημεριδας «ΤΑΧΥΔΡΟΜΟΣ»δημοσιεύεται η είδηση,πώς επιστήμονες τού Ιαπωνικού Ινστιτούτο Αρκτικών Ερευνών,κατόρθωσαν να επαναφέρουν στη ζωή, μια μικρή, θαλάσσια αρκούδα ,που ήταν κατεψυγμένη για τριάντα χρόνια.Το φαινόμενο αυτό που καλείται κρυπτοβίωση οφείλεται στην ικανότητα ενός ζώντος οργανισμού,να μειώνει,υπό ακραίες συνθήκες τον μεταβολισμό του.Μερικοί μάλιστα υποστηρίζουν ότι, ζώα όπως η θαλάσσια αρκούδα,θα μπορούσε να επιβιώσει ακόμη και μετά από ένα πυρηνικό πόλεμο.
Στο φύλλο τής 9-4-2016 τής εφημερίδας «Η ΚΑΘΗΜΕΡΙΝΗ» δημοσιεύεται η είδηση ότι επιστήμονες ανεκάλυψαν πώς τα πρωτεινικά μόρια GSK-3 ευθύνονται για τη σύντμηση τής ζωής,και ότι, πειράματα που έγιναν σε φρουτόμυγες,-που επίσης διαθέτουν την GSK-3,-απέδειξαν ότι, αν η λειτουργία τής πρωτείνης αυτής, ανασταλεί με τη χορήγηση λιθίου,η διάρκεια τής ζωής τους αυξάνεται κατά 16%.Στο ίδιο δημοσίευμα διευκρίζεται ότι,χρονικώς τοποθετείται μακρυά η πιθανότητα εφαρμογής τής ανακάλυψης στον άνθρωπο,ότι,είναι ενδεχόμενο το λίθιο,λόγω των παρενεργειών που εμφανίζει(όπως υπνηλία ,κόπωση κλπ) να αντικαταστθεί από άλλο φάρμακο,και ότι, ασχέτως των θεμάτων που σχετίζονται με τη γήρανση, η έρευνα μπορεί να βοηθήσει στην αντιμετώπιση ασθενειών όπως η αλτσχάιμερ κλπ. ότι, αν αυτά τεθούν εκτός λειτουργίας,θα ζούσαμε περισσότερο, κι ότι, πειράματα που έγιναν σε φρουτόμυγες που επίσης διαθέτουν την GSK-3,απέδειξαν πως η λειτουργία τής πρωτείνης αυτής, μπορεί να ανασταλεί με την χρήση λιθίου, πράγμα,πού όταν έγινε, αύξησε τη ζωή τους κατά 16%.
.
ΑΝΤΙΡΡΗΣΕΙΣ ΚΑΤΑ ΤΩΝ ΠΡΟΣΠΑΘΕΙΩΝ ΕΠΙΜΗΚΥΝΣΗΣ ΤΗΣ ΖΩΗΣ
ΤΡΟΠΟΙ ΕΠΙΜΗΚΥΝΣΗΣ ΤΗΣ ΖΩΗΣ
1-Είναι ενδιαφέρον εδώ να τονισθεί,ότι, για μερικούς επιστήμονες,οι προσπάθειες να επιμηκυνθεί το όριο αυτό, (: Οριο Χείφλιγκ) δυνατόν να έχει δυσμενείς παρενέργειες,όπως εξάπλωση τού καρκίνου.Αλλά ειδικώς οι γεροντολόγοι προχωρούν ακόμη περισσότερο υποστηρίζοντας ότι,η γήρανση δεν είναι κάτι που πρέπει να σταματήσουμε.Τα επιχειρήματά τους,είναι πολλά. (:οι δαπάνες που θα απαιτηθούν για ένα τέτοιο εγχείρημα, και που θα απορροφήσουν τα διαθέσιμα κονδύλια για έρευνες στην ιατρική,η αύξηση τού πληθυσμού,το ότι, τα πιθανά οφέλη οποιασδήποτε « επιχείρησης» κατά τού γήρατος, θα κατανεμηθούν με βάση τις οικονομικές δυνατότητες των ανθρώπων,πράγμα που θα οδηγήσει στη δημιουργία μιάς πρόσθετης διαχωριστικής γραμμής, μεταξύ πλουσίων και φτωχών, θα τονίσει δηλαδή ακόμη περισσότερο τις κοινωνικές ανισότητες,και τέλος,ότι, κάτι τέτοιο απλώς δεν θα ήταν σωστό (χωρίς επαρκή και πείθουσα αιτιολόγηση,ως προς την τελευταία αυτή αντίρρηση. )
2.α-Εχει γραφεί ότι,ένας απλός και εύκολος τρόπος για να επιμηκυνθεί η διάρκεια τής ζωής,θάταν να απαγορευθεί η τεκνοποίηση πριν από την ηλικία των σαράντα ετών,γιατί με τον τρόπο αυτό,αφαιρούνται από την δεξαμενή των γονιδίων,όλοι όσοι δεν έχουν τις προδιαγραφές να είναι υγιείς και γόνιμοι στη μέση ηλικία(Πειράματα με δροσόφιλες από τον Μαίκλ Ρόουζ,Χανλον 91).
.β-Μια άλλη μέθοδος,φαίνεται να συνίσταται στον περιορισμό των θερμίδων που καταναλώνουμε ,για πολλούς κάτω από τις 1.000 ημερησίως-(σχετικά πειράματα με αρουραίους, στους οποίους είχαν δραστικότητα περιορίσει τις θερμίδες που καταλάνωναν με παράλληλη όμως αύξηση σε βιταμίνες κλπ.(Χάνλον 92) Ο Neil Shubin ,παρατηρεί (ό.π.249) ότι, η ενέργεια που περιέχεται στη τροφή καταμερίζεται έτσι ώστε ένα μέρος να χρησιμοποιείται για τις τρέχουσες δραστηριότητες,ενώ το υπόλοιπο αποθηκεύεται ως λίπος για μελλοντική χρήση,τακτική που δικαιολογείται μόνον σε ένα κόσμο με εναλλασσόμενους κύκλους αφθονίας και έλλειψης, πράγμα που βεβαίως έπρεπε να απασχολεί τους προγόνους μας,αλλά που είναι εντελώς αδικαιολόγητο σήμερα.
ΕΙΔΙΚΟΤΕΡΑ H ΕΠΙΣΤΗΜΗ ΓΙΑ ΤΗΝ ΑΘΑΝΑΣΙΑ.
ΖΩΗ ΜΕΤΑ ΘΑΝΑΤΟ
Το ημερολόγιο τού Κρισναμούρτι( Krishnamurti;s Journal) δημοσιεύθηκε το 1982 και θεωρήθηκε το πιο δημοφιλές του βιβλίο.Δεν μπόρεσε όμως να συνεχίσει ο Κ.Είχε ήδη γεράσει.Ετσι όταν ήδη ήταν 87 ετών, δέχθηκε την υπόδειξη φίλων του και άρχισε να υπαγορεύει μέσω ενός μαγνητο φώνου,στο σπίτι του στις Ηνωμένες Πολιτείες.Υπαγόρευε ξαπλωμένος στο κρεβάτι του.Τα λόγια του αυτά τα βρίσκει κανείς στο « Krishnamurti to Himself .Hiς last Journal,»( London Victor Golancz LTD 1987)To τελευταίο μέρος, τού βιβλίου αυτού,που για μερικούς θεωρείται το ωραιότερο, μιλάει για τον θάνατο.Δυό χρόνια αργότερα ο Κ. πέθανε.Ο Κ.δεν δέχεται την ανάσταση, (:There is no resurrection,that is a dogmatic belief) την θεωρεί δεισιδαιμονία , μια δογματική πίστη.Γι΄αυτόν κάθε τι στην Γή, ζεί και πεθαίνει και ο εκπαιδευτής, πρέπει να κατανοήσει την σημασία τού θανάτου, και την αξιοπρέπειά τού θανάτου, και τότε θα μπορέσει να μεταδώσει στον μαθητή του,ότι, το να πεθαίνεις, δεν είναι κάτι για το οποίο πρέπει να φοβούμαστε, γιατί είναι τμήμα τής ζωής μας, ότι, πρέπει να σκεφτόμαστε τον θάνατο όχι μόνον στο τέλος αλλά κάθε μέρα, και ότι, έτσι θα αποκτήσουμε μια εξαιρετική αίσθηση τής απεραντωσύνης.. .
Για πολλούς λόγους δεν είμαι σε θέση να κρίνω την άποψη αυτή.Αποτολμώ να σκεφθώ,ότι ,το παραπάνω κήρυγμα είναι από μιά πλευρά κίνηση απελευθέρωσης. Κατά τα άλλα,ακόμη και αν τα πράγματα ήσαν έτσι,όπως τα θέλει ο Κ.,τούτο δεν θα μετέβαλλε σε τίποτε την άποψή που διατυπώνω στο τέλος τού κεφαλαίου.
(Οι απόψεις αυτές βεβαίως, αντιμάχονται κατά ένα επιφανειακό μέρος, την θεώρηση που γίνεται σε άλλο σημείο,όπου ο θάνατος, προβάλλεται ως σκαλοπάτι για μια άνοδο σε κάτι πολυπλοκώτερο,ανώτερο πρβλ.Elsabeth Kubler-Ross “ La mort dernière étape de la croissance”)
.
Αντιγράφω από το διαδίκτυο:
Σχεδόν όλα τα ζώα που επιβιώνουν τους εξωτερικούς κινδύνους για τη βιολογική τους λειτουργία τελικά πεθαίνουν από το γήρας. Η μόνη γνωστή εξαίρεση είναι η μέδουσα nutricula Turritopsis, η οποία πιστεύεται ότι, είναι αθάνατη, καθώς είναι σε θέση να επιστρέψει από ένα προχωρημένο στάδιο της ζωής της σε ένα πιο πρόωρο.
Ο φυσιολογικός θάνατος θεωρείται πλέον διαδικασία, παρά γεγονός και συνθήκες οι οποίες κάποτε θεωρούνταν ενδεικτικές τού θανάτου είναι πλέον αναστρέψιμες.
2.-Πέρα απ΄αυτό: Ο υδροβιολόγος,Γουώλτερ Στάρκ έλεγε-πριν από πολλά χρόνια,--και δεν είμαι σε θέση να γνωρίζω αν η υπόθεσή του επιβεβαιώθηκε—ότι, ήθελε να ερευνήσει την πιθανότητα ότι, τα ψάρια τού καθαρού αλμυρού νερού,δεν φαίνεται να πεθαίνουν ποτέ από φυσικά αίτια και ότι, στην πραγματικότητα ίσως είναι αθάνατα.
Ο Raymon Moody* ,πιστεύει στην μεταθάνατο ζωή .Στο βιβλίο του « Ματιές στην αιωνιότητα» παραθέτει σωρεία περιστατικών για κοινές παραθανάτιες εμπειρίες ,που ασφαλώς διεκδικούν πολύ μεγαλύτερη αποδεικτική δύναμη,από τις ατομικές παραθανάτιες εμπειρίες.(NDE) Στις ατομικές επιθανάτιες εμπειρίες δεν υπάρχει μάρτυρας να πιστοποιήσει,την αλήθεια , να πιστοποιήσει το πραγματικό των όσων περιγράφει κάποιος.Αντιθέτως, στις κοινές επιθανάτιες εμπειρίες,τα φαινόμενα βλέπουν,περισσότεροι τού ενός.Στις κοινές επιθανάτιες εμπειρίες δεν υπάρχει αυτό που ο συγγραφέας αποκαλεί « ρήτρα διαφυγής» των σκεπτικιστών. Σ΄αυτές δεν μπορεί να γίνει λόγος, για μυθομανία,για παραίσθηση,πού προκαλείται από το φόβο, από έλλειψη οξυγόνου στον εγκέφαλο ή από παροχή αναισθητικών. Οσοι τις βιώνουν δεν βρίσκονται κοντά στον θάνατο δεν είναι αποδεδεδειγμένα και ελεγμένα, προσυνεννοημένοι. Ένα προσθετο στοιχείο--,που ασφαλώς παρατηρείται και στις ατομικές εμπειρίες --είναι ορισμένα κοινά σημεία που υπάρχουν σε πολλές περιπτώσεις. Ετσι άτομα που κάθονται δίπλα στο προσκεφάλι αγαπημένου τους προσώ που βλέπουν ,βιώνουν όλα το ίδιο.(Αλλαγή γεωμετρίας τού χώρου που βρίσκονται που τον βλέπουν ν΄αλλάζει σχήμα,αίσθηση ότι, το άτομο περιβάλλεται από .ένα πνευματικό φώς,εξωσωματική συμπερι φορά,κοινή ανασκόπηση τής ζωής με τον μελλοθάνατο κλπ.με περιστατικά άγνωστα μέχρι τότε. κλπ) Και ο συγγραφέας κλείνει ένα περιστατικό που καταγράφει,με την φράση.: « Ακόμα και ύστερα από όλα αυτά τα χρόνια έρευνας δεν παύω να αναρωτιέμαι αν αυτά τα περιστατικά δεν είναι απόδειξη τής ύπαρξης μετά θάνατον ζωής,τότε τι είναι;» Με το ίδιο θέμα ο R.Moody έγραψε ένα άλλο ενδιαφέρον βιβλίο. (“ Life after Life) που πουλήθηκε σε εκατομμύρια αντίτυπα σ΄όλο τον κόσμο και τον έκανε διάσημο. Στην εισαγωγή του ξεκαθαρίζει ότι, δεν θέλει με τα όσα παραθέτει ν΄αποδείξει ότι, υπάρχει ζωή μετά το θάνατο, ούτε ότι, πιστεύει πώς μια απόδειξη γι΄αυτό είναι για την ώρα δυνατή.Περιορίζεται στο να παραθέσει αφηγήσεις ασθενών του,που έζησαν παραθανάτιες εμπειρίες(near death experienceς NDE) ή και που είχαν κριθεί κλινικώς νεκροί, αφηγήσεις,πού έχουν κοινά σημεία. Ετσι οι περισσότεροι, μιλούν για ένα τούννελ,στο άκρο τού οποίου υπάρχει φώς, μιλούν για πρόσωπα που συνήντησαν,για μια μεγάλη ευδαιμονία που έζησαν,για την απαλλαγή,όταν επέστρεψαν από τον φόβο τού θανάτου,για την αίσθηση ότι, έβλεπαν από μακρυά το σώμα τους(που υποδηλώνει ίσως έξοδο στο αστρικό). Η Elisabeth Kubler-Ross,που προλογίζει το βιβλίο,το θεωρεί,ως απόδειξη τού ότι ,ο θνήσκων ασθενής,εξακολουθεί να έχει συνείδηση τού περιβάλλοντός του,και ότι, υπάρχει ζωή μετά θάνατο. Όλα αυτά υπαινίσσονται,ότι, με τον θάνατο δεν τελειώνουν τα πάντα.Η El.Kubler-Ross,θέλει τον θάνατο,αναπόσπαστο τμήμα τής ζωής.
Ο συγγραφέας J.Vyvyan στο βιβλίο του "A case against Jones" (: διάσημου συμπεριοφοριστή ψυχιάτρου,) γράφει ότι αν μια υπόθεση με αντικείμενο υπέρ ή κατά της μετα θάνατο επιβίωσης έφθανε σε δικαστήριο,οι ένορκοι, ενδεχομένως θα δεχόντουσαν μεταθανάτιο ζωή ενώ ο καθηγητής Hornell Hart, μετά από στάθμιση των εκατέρωθεν αντιθέτων απόψεων λέγει ότι η ανθρώπινη προσωπικότητα επιβιώνει τού σωματικού θανάτου.
Ο καθηγητής Eben Alexander είναι ο συγγραφέας ενός βιβλίου best seller «Απόδειξη Παραδείσου», ("Proof of Heaven"). Νευροχειρουργός τού Πανεπιστημίου Χάρβαρντ, και ένας από τους εγκυρότερους πρώην σκεπτικιστές για την ζωή μετά τον θάνατο , ξύπνησε από κώμα 7 ημερών μετά από βαριά βακτηριακή μηνιγγίτιδα,και μίλησε λέγοντας ότι... πήγε και ήρθε!Σε μια πολύκροτη εκπομπή τού ABC channel που έσπασε σε θεαματικότητες κάθε ρεκόρ, περιέγραψε το Ταξίδι από το οποίο-πάντοτε κατά τα λεγόμενά του- επέστρεψε, λέγοντας ότι ,ήρθε από μακριά.Στη Μονάδα Εντατικής Θεραπείας, στα «κεντρικά» της Βοστόνης, με τους πιο έγκυρους του κόσμου νευροχειρούργους και νευροψυχίατρους μια ομάδα θεραπόντων,και οι νοσοκόμες εξέταζαν το σώμα του που είχε υποστεί επανειλημμένως, ανοίγοντας τα βλέφαρα του και φωτίζοντας τα μάτια του με τoν πιο εκτυφλωτικό φακό. Αλλά κανένας δεν ήταν εκεί('Βut nobody was there'), ανέφεραν διαρκώς κάθε μέρα επί μία εβδομάδα στο επίσημο ιστορικό.Και ο ίδιος όμως καθηγητής, από την ώρα που ξύπνησε, όπως και στην συνέντευξή του στο ABC, δηλώνει «Δεν Ήταν Εκεί».Το Ταξίδι που πήγε στον Παράδεισο, επιμένει ότι ήταν Αληθινό. Στο βιβλίο αυτό ισχυρίζεται πώς απέδειξε, όταν επανήλθε στις αισθήσεις του - και τον πραγματικό χρόνο αυτής της ζωής - ότι ο εγκέφαλος του δεν είχε καμία δυνατότητα ούτε να σκεφτεί, ούτε να ονειρευτεί, ούτε να θυμηθεί ή να σχηματίσει πλάνα και εικόνες, όπως αυτά που έφερε μαζί του γυρνώντας απ το κώμα!Υποστηρίζει τώρα, ότι υπάρχουμε πέρα από το σώμα μας και γνωρίζουμε πέρα απ’ τον εγκέφαλο μας. Προτρέπει την σύγχρονη Επιστήμη να αλλάξει αντίληψη για την Αντίληψή μας, και περιγράφει τον παράδεισο...«Δεν είχα γλώσσα, ούτε καμιά από τις γήινες αναμνήσεις μου. Δεν είχα αίσθηση του σώματος μου καθόλου, αλλά βρέθηκα σε μια κατάφυτη κοιλάδα από μια άλλη διάσταση, αλλά υπερ - πραγματική. Από έναν κόσμο, πλουσίως υπερπραγματικό,( rich ultra-real world,) όπως λέει, μιάς Ασύλληπτα Σοφής Σύλληψης...».Συνεχίζει λέγοντας,ότι ως καθηγητής νευροχειρουργικής τού πιο έγκυρου στο κόσμο Κέντρου Γνώσης της Ιατρικής, του Χάρβαρντ, που λόγω ειδικότητας είναι ο καθ'ύλην αρμόδιος να γνωρίζει τις λειτουργίες, τα όρια και τους μηχανισμούς κάθε νευρώνα του ανθρώπινου εγκεφάλου, έχει ήδη αποδείξει με το παράδειγμα του, σε επιστημονικούς όρους ότι, η Εμπειρία και η Ανάμνηση, με τις Εικόνες Ζωντανές αφότου ξύπνησε απ το κώμα, είναι απολύτως αδύνατον να συνέβησαν σε ανθρώπινο εγκέφαλο με τόσο μολυσματική βακτηριακή μηνιγγίτιδα η οποία είχε εξαφανίσει, από τον δικό του εγκέφαλο, κάθε επίπεδο γλυκόζης!Ο Δρ. Αλεξάντερ εξήγησε στην εκπομπή του ABC το «περιστατικό του εαυτού του», λέγοντας ότι τα εγκεφαλογραφήματα έδειχναν απολύτως νεκρές τις περιοχές τού εγκεφάλου που προσδίδουν συνείδηση, σκέψη, μνήμη και κατανόηση: «..Γνωρίζω ότι πολλοί θα το αποδώσουν σε παραίσθηση, αλλά εγώ επιστημονικά αποδεικνύω ότι δεν ήταν ούτε όνειρο ούτε παραίσθηση, ούτε μυθοπλασίες, και προσωπικά γνωρίζω ότι Έχει συμβεί, αλλά Έξω από το Μυαλό μου».«...Οι παραισθήσεις, στις οποίες αποδίδαμε ως σκεπτικιστές την εξήγηση από τις περιγραφές ασθενών με Επιθανάτιες Εμπειρίες, απαιτούν τη λειτουργία κάποιου ελάχιστου, βασικού αν μη τι άλλο, συγχρονισμού στο φλοιό του εγκεφάλου. Στη δική μου περίπτω ση, τα επίπεδα της γλυκόζης που με μια βακτηριακή μηνιγγίτιδα πέφτουν από 100 στο 80 – 60, και με μια επιθετική μηνιγγιτίδα φτάνουν στο 20, σε μένα είχαν φτάσει στο 1. Κανένας ασθενής δε θα θυμόταν τίποτα σ αυτά τα επίπεδα, ούτε ο εγκέφαλος θα ήταν ικανός να τα παράξει».Στο πιο επιστημονικό Ταξίδι στο Παράδεισο που άκουσαν οι άνθρωποι ποτέ, ο δρ Αλεξάντερ περιγράφει: «Ήμουν μια κουκίδα Επίγνωσης χωρίς να κουβαλάω καμία από τις γήινες εμπειρίες μου, ούτε το σώμα μου. Στην αρχή, (πριν φτάσω στον Παράδεισο) βρέθηκα σε ένα κατασκότεινο περιβάλλον με κάποιου τύπου 'καλω δίωση'. Σαν να θυμάμαι ρίζες, και διακλαδώσεις, και εκεί νομίζω ότι έμεινα για πολύ καιρό, θα έλεγα, για χρόνια».«... Ελευθερώθηκα από εκείνο το πανέμορφο σπειροειδές λευκό φως που εξέπεμπε μια απίστευτα συγκλονιστική μελωδία που με εισήγαγε στη Φωτεινή Κοιλάδα...»Σαν σκηνή από παιδικό παραμύθι ο Dr.Alexander θυμάται μια νεαρή γυναίκα να εμφανίζεται διάσπαρτα στον Χωροχρόνο (.. "να τσουλάει μπροστά του στον Χώρο και τον Χρόνο"..!) και χωρίς λόγια να του μιλά: «Με κοίταζε, και χωρίς καμία λέξη καταλάβαινα αμέσως ό,τι μου έλεγε, έπαιρνα το μήνυμα μόνο από το κοίταγμά της: ".. Είσαι αγάπη, είσαι εκλεκτός, δεν έχεις τίποτα να φοβάσαι..."Κι όμως ναι, ο τόσο αυστηρός ακαδημαϊκά καθηγητής του Χάρβαρντ, θυμάται, και περιγράφει επιστημονικά στην μαρτυρία της δικής του Επιθανάτιας Εμπειρίας, (Near - Death – Experience), τη νεαρή γυναίκα να ίπταται πάνω σ ένα φτερό πεταλούδας!Ενδιαφέρον έχει η περιγραφή του Αλεξάντερ για τον Θεό.Τον αντιλήφθηκε μέσα από μια σφαίρα κρυστάλλινου φωτός«Ο Θεός....», λέει χαρακτηριστικά, «...ήταν μια απέραντη παρουσία αγάπης, ήταν το όλον της αιωνιότητας και της υπαρκτής συνείδησης. Αλλά ήταν αυτή η σφαίρα κρυστάλλινου φωτός ο απαραίτητος μετασχηματιστής, σαν ένας μεταφραστής που ήταν απαραίτητος για να υπάρξει το Άπλετο Φως του Θείου και Απίστευ του...»Το ενδιαφέρον είναι ότι στα εξονυχιστικά τεστ αντιληπτότητας, μνήμης και κάθε άλλης εγκεφαλικής λειτουργίας που περίμεναν τον Δόκτορα όταν γύρισε από... το κώμα, - για τα γήινα -, του έδειξαν, αμέσως μόλις ξύπνησε στην ΜΕΘ (και αυτό χαρακτηρίζεται επιστημονικά απρόβλεπτο, ή και θαύμα, γιατί δεν υπήρχαν πιθανότητες ο εγκέφαλός του να επανέλθει), και μια σειρά από φωτογραφίες γνωστών και άγνωστων στην ζωή του μέχρι πριν από το ατύχημα. Αναγνώρισε την βιολογική του αδελφή, - που ποτέ όσο ζούσε πριν στο νοσοκομείο δεν είχε συναντήσει γιατί ήταν υιοθετημένος -, στο πρόσωπο της νεράιδας του απ τον Χωροχρόνο.Τώρα, με πλήρως αποκατεστημένη την λειτουργία του εγκέφαλου του, - τόσο θεαματικά που σκίζουν πτυχία στο Χάρβαρντ !-, o Alexander προκαλεί, από το THINK - TANK της Γνώσης για τον Άνθρωπο όπου βρίσκεται, την Επιστήμη, να αλλάξει κι αυτή με τη σειρά της, μυαλά!
«Είναι πια ξεκάθαρο για την Σύγχρονη Γνώση ότι πρέπει να αναπο δογυρίσουμε το πλάνο και να το δούμε από την άλλη πλευρά,» λέει. «...Η συνειδητότητα υπάρχει σε μια πολύ πιο πλούσια μορφή , ελεύθερη και ανεξάρτητη από τον εγκέφαλο, γιατί πηγάζει από την συνείδηση των ψυχών μας οι οποίες είναι αιώνιες, και το γεγονός ότι η Επίγνωση, η Συνείδηση, η Ψυχή, το Πνεύμα μας, δεν εξαρτώνται από την ύπαρξη του εγκεφάλου στο φυσικό σύμπαν.Στην πραγματικότητα η συνειδητότητα απελευθερώνεται σε πολύ πιο πλούσια επίγνωση όταν είμαστε Εκτός...»
Στην αφήγηση αυτή ασκήθηκε κριτική που εστιάζεται στα παρακάτω ,κατά τη γνώμη μου κρίσιμα,σημεία.
-Τα περί συναντήσεως του γιατρού,με μια όμορφη κοπέλλα αφαιρούν σοβαρότητα.
-Αμφισβητείται,ως αντιεπιστημονική, η άποψη ότι παρά την πλήρη παύση λειτουργίας τού εγκεφάλου,οι αναμνήσεις διατηρήθηκαν. Όταν ο δρ.Αλεξάντερ,ρωτήθηκε σχετικώς,απάντησε,ότι πιστεύει πώς,ο νούς μπορεί να υφίσταται ανεξάρτητα από τον εγκέφαλο,χωρίς να είναι σε θέση να προσδιορίσει ΄πού.
-Οπως απέδειξε ο διάσημος νευρολόγοςOliver Sacks σ΄ένα βιβίο που εξέδωσε το 2012, (Hallucinations (Knopf)) υπάρχουν πολλοί παράγοντες, που μπορούν να προκαλέσουν τέτοιες φανταστικές ψευδαι σθήσεις.Ως παράδειγμα αναφέρονται σχετικά πειράματα,που διεξήγαγε ο ελβετός νευολόγος Olaf Blanke
Ειδικότερα η μηνιγγίτιδα μπορεί να δημιουργήσει παρόμοιες κατάστάσεις.
( Στο Παράρτημα παρατίθεται ολόκληρο το σχετικό κείμενο)
Στο διαδίκτυο δημοσιεύθηκε την 22-12-216 η παρακάτω είδηση.
«O καθηγητής Gary Wood ήταν 18 ετών όταν εκείνος και η αδελφή του είχαν εμπλακεί σε ένα σοβαρό τροχαίο ατύχημα. Ο Dr. Wood και η τότε μόλις 16 ετών αδελφή του, Sue, επέστρεφαν σπίτι με το αυτοκίνητο όταν συγκρούστηκαν σε ένα παράνομα σταθμευμένο όχημα.Η Sue βγήκε από τη σφοδρή σύγκρουση, σχετικά αλώβητη σε αντίθεση με τον Gary ο οποίος υπέστη πολλαπλά τραύματα, στον λάρυγγα, τις φωνητικές του χορδές, τη μύτη του και σε πολλά οστά του σώματός του.Όταν το ασθενοφόρο έφτασε στο σημείο του ατυχήματος, οι γιατροί ανακοίνωσαν πως ο κ. Wood ήταν νεκρός. Ωστόσο, «αναστήθηκε» και σήμερα περιγράφει όσα θυμάται από εκείνη τη μοιραία ημέρα.Ο ίδιος θυμάται: «Το να πεθαίνεις είναι σαν απλά να βγάζεις τα ρούχα σου και να τα πετάς σε μία γωνιά. Βγήκα έξω από το σώμα μου, αυτή την επίγεια στολή, και τότε ανυψώθηκα από την οροφή του αυτοκινήτου μου και όλη η ζωή πέρασε μπροστά μου μέσα σε λίγα δευτερόλεπτα».Στη συνέχεια μας περιγράφει τον παράδεισο ως μια απέραντη έκταση ειρήνης, γαλήνης και ηρεμίας: «Τότε βρέθηκε μέσα σε ένα μεγάλο σύννεφο που άρχισε να στροβιλίζεται κι γινόταν ολοένα και φωτεινότερο» και πρόσθεσε «Στη συνέχεια το σύννεφο άνοιξε και είδα έναν τεράστιο άγγελο να αιωρείται στο διάστημα και υπέθεσε ότι είναι αυτό που στην Αγία Γραφή αναφέρεται ως «παράδεισος».Ο Dr. Wood είναι συγγραφέας και έχει γράψει αρκετά βιβλία για την εμπειρία του. Υποστηρίζει μάλιστα ότι συναντήθηκε με έναν άγγελο, ο οποίος ήταν τουλάχιστον 21 μέτρα πιο ψηλός κι ο οποίος στεκόταν μπροστά από κάποιες πύλες που το πλάτος τους εκτεινόταν περίπου σε 500 μίλια.Μιλώντας για τον άγγελο είπε επίσης: «Κρατούσε ένα μεγάλο χρυσό σπαθί και είχε σγουρά μαλλιά. Πίσω από τις πύλες, στο εσωτερικό της πόλης βρισκόταν ένας άλλος άγγελος που κρατούσε κάποια βιβλία. Oι δύο τους συνομίλησαν για λίγο μεταξύ τους και μετά μου επέτρεψαν να μπω στην πόλη».«Περίπου 500 χιλιόμετρα μακριά από την αίθουσα που βρίσκεται ο θρόνος του Θεού, ο φίλος μου με πήγε σε μία αίθουσα που ονομάζεται "Αζήτητες ευλογίες". Όταν άνοιξα την πόρτα προς μεγάλη μου έκπληξη είδα ότι κάποια πόδια, αληθινά πόδια κρέμονταν από τους τοίχους. Κάθε μέρος της ανατομίας ενός ανθρώπου υπήρχε σε εκείνο το δωμάτιο και τότε ρώτησα ποια είναι η χρήση αυτού του δωματίου. " Ο Θεός πρέπει να έχει ανταλλακτικά μέλη όταν πρόκειται να κάνει ένα θαύμα"», μου απάντησε ο φίλος μου.Ο Dr. Wood έχει γίνει ιερέας. Όπως αναφέρει, μετά από όσα έζησε, επέστρεψε στη Γη και είδε την μικρή του αδελφή να ουρλιάζει ελπίζοντας ότι ο Gary θα καταφέρει να παραμείνει στη ζωή.»
Ο Immanouel Kant* ,λέγει ότι το θεωρητικό πνεύμα « δεν γνωρίζει»τίποτε για τη μεταθάνατο τύχη τού Ανθρώπου, η ηθική όμως συνείδηση θέτει την αθανασία τής ψυχής, ως αίτημα βασικό(: postulatum). Χωρίς αυτήν ο βίος τού ανθρώπου είναι ηθικά απαράδεκτος.
Αλλά :
Δεν είναι μόνον η ηθική.Είναι και το μήνυμα που στέλνει το Σύμπαν,όπου τελικώς τίποτε δεν εξαφανίζεται,απλώς μετασχηματίζεται.
Είναι επίσης μια αίσθηση,έξω από κάθε λογική,που βιώνουν, συνειδήσεις,ξέχωρα η μιά από την άλλη,που όλες δίνουν το ίδιο μήνυμα.Ότι, ο θάνατος δεν είναι το τέλος.( τουλάχιστον για όλα)
Ο ΦΟΒΟΣ ΤΟΥ ΘΑΝΑΤΟΥ - ΟΙ ΕΠΙΘΑΝΑΤΙΕΣ ΕΜΠΕΙΡΙΕΣ-ΤΕΛΕΙΩΝΟΥΝ ΟΛΑ ΜΕ ΤΟΝ ΘΑΝΑΤΟ;
.-(Από σαφώς άλλη σκοπιά)« Ο άνθρωπος πεθαίνει όταν χάσει τον εαυτό του και την πίστη του,όταν χάσει την θέλησή του,το κουράγιο του,το ενδιαφέρον του για την ζωή, τον εαυτό του,(σαν εργαλείο για κάτι)και τούς άλλους..»
Η Ηelen Keller λέγει ότι, ο θάνατος δεν είναι τίποτε περισσότερο από το να περνάς από ένα δωμάτιο σε κάποιο άλλο,άλλά ότι γι’αυτήν η διαφορά ευρίσκεται στο ότι, σ΄αυτό το άλλο δωμάτιο θα μπορεί να δεί. (« Death is no more than passing from one room into another. But there's a difference for me, you know. Because in that other room I shall be able to see.»)
Η πίστη στην μετά θάνατο ζωή χρονολογείται από πολύ παληά.Τις πρώτες ενδείξεις για,ενδεχομένως ασυνείδητες,σχετικές απόψεις, τις βρίσκουμε στην προσεκτική εναπόθεση των νεκρών από τον άνθρωπο τού Νεάντερνταλ,με τρόπο που να υποδηλώνει ιεροτελεστικές ταφές. (Ιστορία κλπ.Ουνέσκο Τόμος 1,186)
Η Helene Renard(o.π.σελ.18) γράφει. Πώς να δεχθεί κάποιος ότι, η σκέψη μου που σκέπτεται το Θάνατο μπορεί να καταστραφεί απ΄αυτόν,εφόσον με τον να τον σκέπτεται, τού είναι ανώτερη; ( «.comment concevoir que ma pensée qui pense la mort puisse être détruite par la mort, puisque la pensant elle lui est supérieure?”…). Επιχείρημα ασφαλώς αμφίβολής στερεότητας.)
-Πολύ επίσης ενδιαφέρον,συγκλονιστικό θα λέγαμε είναι το βιβλίο των Maryvonne και Yvon Dray,που παρουσιάζει ο Didier van Cauwelaert.Γράφει για την περίπτωση μιάς εικοσάχρονης κοπέλλας,τής Καρίν,που σκοτώνεται σε αυτοκινητιστικό συμβάν,και που μετά τον θάνατό της,βρίσκει τρόπο,νά επικοινωνεί,με την βοήθεια μαγνητοφώνου, και υπολογιστή,με τους ζωντανούς και που συνεχίζει να ζεί σε μια άλλη διάσταση.
Η ΘΙΒΕΤΑΝΙΚΗ ΒΙΒΛΟΣ ΤΩΝ ΝΕΚΡΩΝ ΚΑΙ Ο ΘΑΝΑΤΟΣ
Το Μπάρντο-Τοντόλ,απευθύνεται περισσότερο στους ζωντανούς,για να πάρουν την σωστή θέση, απέναντι στον θάνατο…..η εφαρμογή των Διδασκαλιών του του εξαρτάται πάντοτε από το να θυμηθείς τα σωστά πράγματα στην κατάλληλη στιγμή,γι’ αυτό όμως πρέπει να προετοιμάζεται κανείς σ΄ολόκληρη τη ζωή του.( «Η Θιβετανική κλπ.» σελ.46)
.
ΣΚΕΨΕΙΣ ΤΟΥ ΦΡΟΥΝΤ ΓΙΑ ΤΟΝ ΘΑΝΑΤΟ.
Οι σκέψεις τού Φρόυντ για τον θάνατο(και τον πόλεμο) που περιέχονται στο βιβλίο που σημειώνεται στην παρατιθέμενη στην αρχή, βιβλιογραφία είναι ενδιαφέρουσες.Εκφεύγει τού σκοπού τού τεμαχίου αυτού,η παράθεση των απόψεων αυτών.Ορισμένα όμως αποσπά σματα,είναι χρήσιμα και δείχνουν την σκέψη,αλλά και τις γνώσεις τού μεγάλου αυτού επιστήμονα.Τα αποσπάσματα αυτά, αντλήθηκαν,από μια απαντητική επιστολή του,που έστειλε το 1938,στον Αινστάιν.Εκεί ο συγγραφέας,θεωρεί την διαταραχή τής σχέσεως που είχαμε μέχρι τώρα για τον θάνατο,ως τον δεύτερο παράγοντα (ο πρώτος είναι ο πόλεμος) που μάς κάνει να αισθανόμαστε αποξενωμένοι από τον κόσμο, και να δείχνουμε μιά τάση να τον εξαλείψουμε από τη ζωή, και συνεχίζει (ό.π.42 επ). « Η συμπεριφορά μας,απέναναντι στον πεθαμένο ..είναι σχεδόν σαν να θαυμάζουμε κάποιον που κατάφερε κάτι δύσκολο. Παύουμε να τον επικρίνουμε….De mortuis nil nisi bene ..εξαίρονται στους επικήδειους ….οι πιο καλές πλευρές τού νεκρού,……….πλήρης η κατάρρευσή μας,όταν πλήττει ένα δικό μας άνθρωπο……….αυτή η σχέση μας με τον θάνατο ασκεί μεγάλη επιρροή στη ζωή μας.Η ζωή φτωχαίνει δεν έχει ενδιαφέρον,όταν οι άνθρωποι δεν ριψοκινδυνεύουν το ανώτατο τίμημα στα παιχνίδια τής ζωής,την ίδια τη ζωή…….μας κάνουν απρόθυμους να αναζητήσουμε κάτι επικίνδυνο..Αποφεύγουμε πολλά εγχειρήματα,που είναι μεν επικίνδυνα αλλά…..απαραίτητα ,όπως οι πειραματικές πτήσεις,οι αποστολές σε ξένες χώρες…navigare necesse est,vivere non necesse( ήταν το σύνθημα ορισμένων γερμανικών πόλεων)………..ο πόλεμος σαρώνει αυτή την συμβατική σχέση απέναντι στον θάνατο.Τώρα δεν μπορούμε να τον απαρνηθούμε,πρέπει να τον πιστέψουμε……..η σύγχυση και η παράλυση τής αποδοτικότητάς μας συγκαθορίζονται από το γεγονός ότι, δεν μπορούμε να διατηρήσουμε την μέχρι τώρα σχέση μας με τον θάνατο και δεν έχουμε βρεί…..μια νέα στάση……………Η στάση τού αρχέγονου ανθρώπου, απέναντι στον θάνατο,…διόλου ενιαία και αρκετά αντιφατική.Από την μια μεριά τον έπαιρνε στα σοβαρά,τον ανεγνώριζε σαν τέλος της ζωής του,από την άλλη ….τον υποβίβαζε σε ένα τίποτε..(τούτο) επειδή η στάση του απέναντι στον θάνατο τού άλλου,………………ήταν ριζικά αντίθετη απέναντι στον δικό του θάνατο.(Ως προς τους άλλους) θανάτωνε με ευχαρίστηση…… Η θανάτωση τού εχθρού ικανοποιεί μια ορμική κλίση…………..μια ορμή μίσους και εξόντωσης, που πιστεύουμε ότι, υπάρχει στον άνθρωπο.Το ένστικτο που υποτίθεται ότι, εμποδίζει άλλα ζώα να σκοτώνουν και να τρώγουν ομοειδή όντα δεν έχουμε λόγο να τού αποδώσουμε(στον αρχέγονο άνθρωπο)……η προιστορία τής ανθρωπότητας είναι γεμάτη από φόνους.Ακόμη και σήμερα η παγκόσμιος ιστορία,όπως την διδάσκονται τα παιδιά μας στο σχολείο είναι……….μια σειρά γενοκτονιών.Το σκοτεινό αίσθημα ενοχής,που διέπει την ανθρωπότητα από τους πανάρχαιους χρόνους, και σε μερικές θρησκείες, αποκρυσταλλώθηκε στην παραδοχή, μιάς πρωταρχικής ενοχής,ενός προπατορικού αμαρτήματος,ενοχής που πήρε επάνω της η ανθρωπότητα………..Αφού ο γυιός τού Θεού έπρεπε να θυσιάσει τη ζωή του,για να λυτρώσει την ανθρωπότητα από το προπατορικό αμάρτημα………..jus talionis,……………το πιο παλιό έγκλημα τής ανθρωπότητας πρέπει να ήταν μια πατροκτονία,η θανάτωση τού προπάτορα,τού οποίου η εικόνα ανυψώθηκε σε θεότητα……Η συνεχής ανάμνηση τού πεθαμένου τού υπέβαλε την ιδέα μιάς ζωής μετά τον φαινομενικό θάνατο.Αυτές οι μεταθανάτιες υπάρξεις ……….. παραρτήματα τής ύπαρξης που αποπερατώθηκε με τον θάνατο, σκιώδεις ..περιφρονημένες (πρβλ.ψυχή Αχιλλέα στον Οδυσσέα Οδύσσεια λ,484-491)……..Πολύ αργότερα οι θρησκείες,κατάφεραν να εμφανίσουν αυτήν την μεταθανάτια ύπαρξη ως την πιο πολύτιμη….και να μειώσουν την αξία τής ζωής,που κλείνει με τον θάνατο ………………….μετεμψύχωση,αναγέννηση…….. Πλάι στο πτώμα τού αγαπημένου,δημιουργήθηκαν οι πρώτες ηθικές επιταγές……….Η πρώτη …………ου φονεύσεις.Ο πολιτισμένος άνθρωπος δεν νοιώθει αυτή την επιταγή (απέναντι στο εχθρό)……..οι πρωτόγονοι λαοί συμπεριφέρονται διαφορετικά………Ο άγριος Αυστραλός δεν είναι ένας αμετανόητος φονιάς,όταν επιστρέφει νικητής από τον πόλεμο,δεν τού επιτρέπεται να μπεί στο χωριό του και ν΄άγγίξει την γυναίκα του, προτού εξιλεωθεί για τους φόνους,(ποινές μετανοίας κλπ).Αυτό βεβαίως μπορεί να θεωρηθεί ως απόρροια ..δεισιδαιμονίας,…πίσω κρύβεται μια δόση ηθικής,ευαισθησίας ,την οποία εμείς οι πολιτισμένοι έχουμε χάσει.(Δυστυχώς η απαγόρευση τού φόνου,δεν μάς εμφύτευσε πολύ δυνατές ηθικές τάσεις,(γιατί) μια τόσο δυνατή απαγόρευση μπορεί να στρέφεται μόνον εναντίον μιάς εξίσου δυνατής παρόρμησης..Αυτό που δεν ποθεί η ψυχή δεν χρειάζεται να απαγορευθεί…….. η υπογράμμιση τού «ου φονεύσεις»επιβεβαιώνει ότι, καταγόμαστε, από γενεαλογική σειρά φονιάδων,…………………..ζεί μέσα μας στο ασυνείδητο,ο άνθρωπος τής προιστορίας,το ασυνείδητό μας, συμπεριφέρεται σαν να ήμασταν αθάνατοι…όπως για τον αρχέγονο άνθρωπο έτσι και για το ασυνεί δητό μας,υπάρχει μια περίπτωση,όπου οι δύο αντιθετικές στάσεις απέναντι στον θάνατο,η μια που τον αναγνωρίζει ως τέλος τής ζωής,και η άλλη που αρνείται την πραγματικότητα του,έρχονται σε σύγκρου ση.(τύψεις στον θάνατο αγαπημένου προσώπου =ασυνείδητες ευχές θανάτου) …………..τις πιο όμορφες εκδηλώσεις αγάπης στη ζωή μας τις οφείλουμε στην αντίδραση κατά τής εχθρικής παρόρμησης που νοιώθουμε μέσα μας( :όχι σ΄όλους).Ο πόλεμος φέρνει πάντα στην επιφάνεια τον πρωτόγονο άνθρωπο μέσα μας……si vis vitam para mortem.
ΕΝΔΙΑΜΕΣΟ
Ίσως όλα όσα γράφονται παραπάνω,να ήθελαν να προετοιμάσουν το έδαφος για το Επίμετρο που ακoλουθεί.
Γιατί διαφορετικώς ---η παράθεση γνωμών και απόψεων πάνω στην εξέλιξη και πάνω στη ζωή,πέρα ασφαλώς από γνώσεις, που βεβαιότατα και(πρέπει να) οδηγούν σε σκέψεις και συλλογισμούς για την ενότητα τής ζωής και εξηγούν ίσως ανθρώπινες σημερινές συμπεριφορές και ενέργειες,και προσδιορίζουν κατά ένα ποσοσστό, μια στάση,αλλά δεν απαντούν σε θεμελιακά προβλήματα ---,θα ελέγχονταν ως πολυτελής.
. Ένα ερώτημα μάς διακατέχει : Είναι η ζωή,είναι όλα ,ύλη(και τι είναι ύλη;) και ποίες οι ιδιότητες τής ύλης; Aν όλα είναι ύλη και αφού και η σκέψη επομένως θα πρέπει να είναι ύλη,πως επιτρέπει αυτή η ύλη να αμφισβητούμε την ύπαρξη και την αποκλειστικότητά της; Πώς εξη γούνται όλα με την ύλη; Η ευφορία που νοιώθει κάποιος όταν κάνει το καλό(όπως ο καθένας μας το νομίζει),η χαρά,τα συναισθήματα,είναι όλα αυτά, ύλη ή ιδιότητές της; Η μεταβίβαση σκέψης,αλλά και συναισθημάτων και τόσα άλλα φαινόμενα με τα οποία ασχολείται η παραψυχολογία είναι όλα ύλη ή ιδιότητές της; Η αγάπη, ο πόνος,ιδίως ο ψυχικός,η αίσθηση τού ωραίου μπρός σ’ένα ηλιοβασίλεμμα, είναι όλα ύλη ή ιδιότητές της;Τέλος η αδυναμία τής φυσικής επιστήμης,τής βιολογίας, να δώσουν πειστικές εξηγήσεις τού πώς έγινε η πρώτη αρχή,τού γιατί και τού πώς έγιναν όλα αυτά που βλέπουμε ζούμε, και αισθανόμαστε συνηγορούν για την παντοδυναμία,την παντοκρατορία ,τής ύλης;
Η υπάρχει και κάτι άλλο ή μόνον κάτι άλλο;
Γιατί να μην είναι όλα πνεύμα;(και τι είναι πνεύμα;) Σε αρχαία σανσκριτικά κείμενα περιγράφεται η φύση τής Πουρούσα,ως υπέρτατης συνείδησης,και τής Τσίτταμ ως νοητικής ύλης,ως βασικών στοχείων στη φύση τής πραγματικότητας.Το ορυκτό,φυτικό και ζωικό βασίλειο, υπάρχουν απλώς ως βαθμίδες τής Υπέρτατης συνείδητότητας, και ο άνθρωπος με την υψηλή του συνειδητότητα, συμμετέχει στο μεγάλο χείμαρρο τής λεπτής αυτής και Υπέρτατης συνείδησης.
Γιατί σώνει και καλά να θέλουμε-για οικονομία σκέψης-να αποκλείσουμε τον δυισμό? Γιατί η ύλη να μην είναι απλώς η μήτρα τού πνεύματος;Τι νόημα έχει το « ως εν ουρανώ και επί τής Γής»;
.Μήπως « Εν το Παν»; Μήπως μονισμός και όχι δυισμός? Γιατί να μην είναι όλα πνεύμα; Αξίζει,να διαβάσει κανείς ως σχετικό σε όλα αυτά,το ωραίο βιβλίο τού Παραμαχάνσα Γιοκανάντα « Η αυτοβιογραφία ενός γιόγκι»
Κι΄έτσι,το παιχνίδι,( ίσως και η αγωνία,για μερικούς, )τού μυαλού από άχρηστο έως επικίνδυνο(για πολλούς) συνεχίζεται .
Στους προβληματισμούς αυτούς,βρίσκω να ταιριάζουν παρατηρήσεις επιστημόνων,που δέχονται πώς δεν εξηγούνται όλα,από την μηχανο κρατική θεώρηση,από την υλιστική θεώρηση.Όπως και παρατηρήσεις,που ενισχύουν την άποψη τού μονισμού (αλλά για να είμαστε έντιμοι και ειλικρινείς) και την άποψη τού δυισμού.
Αντιγράφω από τον Κέσλερ(«Οι ρίζες κλπ.σελ.91)
«………….δυό λόγια για την ύπνωση………Σήμερα δεν έχουμε βρεί καμία εξήγησή της.Οι μαρτυρίες δείχνουν ότι, ένα κατάλληλο πρόσωπο μπορεί να γίνει προσωρινά κουφό,μουγγό………….ή να ξαναζήσει στιγμές από το παρελθόν……...Μετά από λόγια για την καταπληκτική υπνοθεραπεία τού Mason που θεράπευσε ένα παιδί δέκα έξ ετών από ιχθύωση εκ γενετής πάθηση που θεωρείται ανίατη),ένας συντάκτης τής Βρεττανικής Ιατρικής Εφημερίδας,παρατήρησε ότι ,αυτή και μόνον η περίπτωση ήταν αρκετή, για μια αναθεώρηση των αντιλήψεων που υπάρχουν για τις σχέσεις πνεύματος και σώματος».Και σε άλλο σημείο γράφει ότι ,κανένας βιολόγος δεν είναι τόσο ξεροκέφαλος ώστε να υπο στηρίζει ότι, το νέο μάτι τού εντόμου,αναπτύχθηκε από καθαρή τύχη,( : Γάκ :και όμως υπάρχουν και άλλοι που ως εξήγηση δίνουν τη φυσική επιλογή).
Ο Κάντ είπε ότι,είμαστε ελεύθεροι γιατί το αξιώνουμε.Το ολιγώτερο-και τονίζω την λέξη- που δικαιούμαστε να προσθέσουμε ,παραφράζοντας την Καντιανή αυτή ρήση, είναι,ότι, υπάρχει πνεύμα,υπάρχει Θεός -γιατί το πιστεύουμε (ο Κάντ θάλεγε « αξιώνω»).Και μαζύ με την πίστη ή την αξίωση αυτή συμπορεύεται και μια άλλη.Για ένα Ανθρωπο ελεύθερο, υπεύθυνο, συμμέτοχο σε μια Δημιουργία που βρίσκεται σε εξέλιξη,που η κατάληξή της εξαρτάται-τουλάχιστον-σε κάποιο βαθμό από τον ίδιο.Δεν είναι ούτε αλαζονεία ούτε ασέβεια η θέση αυτή.Είναι βαθύτατα θρησκευτι κή και υπεύθυνη.
ΕΠΙΜΕΤΡΟ ΜΕ ΑΣΥΝΔΕΤΕΣ – ΛΟΓΙΚΩΣ- ΑΠΟΡΙΕΣ
.
(:Η εξήγηση γιατί τα γράφω όλα όσα προηγούνται) δηλαδή σκέψεις-προτάσεις-υποθέσεις- (, τυπικώς και επιφανειακώς- αυθαίρετες, παράλογες και αντιφατικές,)-που με οδήγησαν στο να γράψω όλα όσα αυτά:
Α.-Είτε δέχεται κανείς,τις σκέψεις που ακολουθούν δηλαδή,είτε δέχεται ένα σκοπό για την ύπαρξη ζωής,ένα σκοπό στην ύπαρξη συνειδήσεων ,ένα σκοπό και μια αποστολή για τον άνθρωπο,(: οπότε αναδύεται ένας επί πλέον λόγος για την αποδοχή των όσων γράφονται στη παράγραφο αυτή και μια επί πλέον ευθύνη) είτε όχι,υπάρχει κατά τη γνώμη μου ένας κοινός τόπος και μια διαπίστωση, όπου όλοι συμφωνούμε και ένα χρέος που δεν μπορούμε να αγνοήσουμε.Η ζωή είναι αγαθό, το χρέος είναι να την συντηρήσουμε και καθώς ,οι πόροι τής Γής είναι περιορισμένοι, και αντιμετωπίζουμε μια πληθυσμιακή έκρηξη,πρέπει να συνειδητοποιήσουμε και να αντιμετωπίσουμε το σχετικό πρόβλημα.Να περιορίσουμε τις απαιτήσεις και τις ανάγκες μας,και να προστατεύσουμε το περιβάλλον μας.Μέσα σ΄αυτό ζούμε, απ΄αυτό εξαρτώμαστε, μ΄αυτό είμαστε «καταδικασμένοιι» να συμβιώ σουμε.Πρέπει να συμμαχήσουμε με τη φύση( : ακόμα καλύτερα να εννοήσουμε ότι, μ΄αυτήν αποτελούμε από μια άποψη ένα ενιαίο σύνολο), να πάψουμε να τη βλέπουμε σαν αντίπαλο.Και επίσης να αντιληφθούμε ότι, η μοίρα όλων των έμβιων όντων είναι κοινή .
Η ανάγκη αυτή,για μια κατανόηση, εμφανίζεται δραματικά εντονότερη, από την ακόλουθη διαπίστωση:Σε επίπεδο πλανήτη Γής, ο πληθυσμός της αυξάνεται ενώ οι ενεργειακοί της πόροι εξαντλούνται. Αναλυτικότερα: Ο παγκόσμιος πληθυσμός για το 2012 υπολογίστηκαι στα 6,92 δισεκατομμύρια από το Γραφείο Απογραφών των ΗΠΑ (USA Census Bureau). Οι υψηλότεροι ρυθμοί στην αύξηση του πληθυσμού, πάνω από 1,8% ανά έτος, καταγράφηκαν για λίγα χρόνια τη δεκαετία του 1950 και επί λίγο μεγαλύτερο διάστημα την εικοσαετία 1960-1980 (με μέγιστο ετήσιο ρυθμό 2,2% το 1963). Στη συνέχεια μειώθηκαν ως το 1,1% μέχρι το 2009. Ο ετήσιος αριθμός των γεννήσεων έχει μειωθεί σε 140 εκατομμύρια από ένα μέγιστο 173 εκατομμυρίων στα τέλη της δεκαετίας τού 1990 και προβλέπεται να παραμείνει σταθερός, ενώ οι θάνατοι αριθμούν 57 εκατομμύρια κάθε χρόνο και προβλέπεται να αυξηθούν σε 80 εκατομμύρια το χρόνο ως το έτος 2040. Οι τρέχουσες προβολές δείχνουν συνεχιζόμενη αύξηση πληθυσμού (αλλά με σταθερή πτώση τού ποσοστού στην ετήσια αύξηση) με τον πληθυσμό να φθάνει μεταξύ 7,5 και 10,5 δισεκατομμυρίων το έτος 2050.Οι αυξανόμενες ενεργειακές ανάγκες τού ανθρώπου ξεπερνούν τις δυνατότητες τού πλανήτη σύμφωνα με μελέτη τής περιβαλλοντικής οργάνωσης WWF. Κατά τη μελέτη, αυτή,η ενέργεια που ξοδεύουν οι κάτοικοι τού πλανήτη είναι μιάμιση φορά περισσότερη απ’ αυτή που η ίδια η Γη μπορεί να παράγει. Η WWF επισημαίνει ότι, o πλανήτης μας χρειάζεται ενάμισι χρόνο για να παραγάγει τους πόρους που η ανθρωπότητα καταναλώνει σε ένα χρόνο και δείχνει ότι, τουλάχιστον το 1/3 τής κατανάλωσής μας αφορά μη ανανεώσιμους φυσικούς πόρους και μεταφράζεται σε μόνιμη περιβαλλοντική υποβάθμιση.Αν οι ρυθμοί αυτοί συνεχιστούν, το 2030 η ανθρωπότητα θα χρειάζεται για την επιβίωσή της την ενέργεια που παράγουν δύο πλανήτες σαν τη γη.
Αν η παραπάνω προοπτική ,και το τέλος φαίνεται αναπόφευκτο( για τον αμέσως παραπάνω λόγο,είτε για οποιαδήποτε άλλο,λ.χ.για την κατάρευ ση τού ήλιου)δεν σημαίνει ότι, τα πάντα (σε ατομικό ή γενικό επίπεδο)είναι μάταια. Αντίθετα.Ο αγώνας στη Γή έχει νόημα. Πρέπει στον χρόνο που θα υπάρχει ζωή στη Γή, να προσπαθήσουμε (εντείνοντας το αγώνα) να την συντηρήσουμε και να την αξιοποιήσουμε, με τον καλύτερο και ωφελιμώτερο τρόπο, για το Σύμπαν,για όσο χρόνο απομένει.Γιατί στον κόσμο αυτό, καμιά προσπάθεια (οπουδήποτε και από οποιονδήποτε) δεν μένει χωρίς αποτέλεσμα.
Β-Λέγουν (και έτσι πρέπει να είναι),ότι κάθε τι το « ζωντανό» έχει συνείδηση και νοιώθει τον πόνο.Τα φυτά,τα ζώα.Και όμως στη φύση,η ζωή δεν μπορεί να συνεχισθεί,παρά πάντοτε δεμένη με το πόνο.Ο θάνα το κάποιου,(που πονάει πεθαίνοντας) που εξασφαλίζει τη ζωή σε κάποιον άλλον(που ίσως χαίρεται και νοιώθει ικανοποίηση).Ο άνθρωπος είναι κι αυτός ζωντανό.Σκοτώνει συνέχεια,δηλαδή δημιουργεί πόνο,για να επιβιώσει. Θύματά του,τα φυτά,τα ζωά. (Κι ίσως(;) το πιο τρομερό.Ο συνάνθρωπός του: Το μόνο είδος με τέτοια συμπεριφορά).Τι κύκλος πόνου,τι κύκλος αίματος,Θεέ μου(Αλήθεια γιατί ο πόνος; Γιατί να χρειασθεί να σταυρωθεί ο Χριστός;).Και η Αγάπη;που θέλει να μην προξενούμε πόνο. Εχει επιλεκτική δράση;Τι μυστήριο και τούτο Θεέ μου.. - Ο άνθρωπος είναι κι αυτός ζωντανό.Σκοτώνει συνέχεια,δηλαδή δημιουργεί πόνο,για να επιβιώσει. Θύματά του,τα φυτά,τα ζωά. Και μήπως η αφετηρία για ένα προβληματισμό και η αρχή τής εισόδου στην ατραπό. Η αρχή τής(τώρα άπιαστης) λύσεως του μυστηρίου της Δημιουργίας; Η θέση τού Ανθρώπου(που κείται έξω τα πλαίσια που ισχύουν για άλλα ζωντανά;)Στην παραπάνω απορία στο Αγιο Ορος, προσπαθούν να δώσουν μια εξήγηση.Βλέπουν μια διαφορά.Λεγουν: Μόνον ο άνθρωπος έχει ψυχή.Αλλοι επικαλούνται τη Βίβλο,(Γεν.Ι :26)όπου εμφανίζεται ο Θεός να θέλει τον Ανθρωπο εξουσιαστή όλων των εμβίων και μη ,που υπάρχουν στη Γή.
Αλλά όλα αυτά είναι δυνατόν να συνιστούν εξήγηση;
Μια ψυχρή απάντηση θάταν,ότι,όλα στο Σύμπαν(ζωντανά και μη ), είναι προγραμματισμένα,σε μια διαδικασία μετασχηματισμού.Τα «κατώτερα» τα ατελέστερα,τα απλούστερα, γίνονται θυσία,τροφή,εφαλτήριο,για μια άνοδο προς τη πολυπλοκότητα,τη αυξημένη συνείδηση.
Και πάλι το ερώτημα: Αυτή η πορεία προς τι;Αυτή ησυνείδηση, προς τι;
(Περιττό να τονισθεί ότι, η εμπλοκή τού άνθρώπου στη διαδικασία αυτή,τής « θυσίας» του ατελέστερου χάριν τού τελειότερου, με την έννοια τής εξόντωσης συνανθρώπου του, μπορεί να ικανοποιεί τον Δαρβίνο, μπορεί να ικανοποιεί εκείνους,που απαντούν ,με ένα « απλώς έτσι είναι καμωμένα, μην το ψάχνεις», αλλά για αρκετούς,προβάλλει ως ακατανόητη συμπεριφορά,τουλάχιστον για ένα υγιή νέο-εγκέφαλο)
Εκτός αν είναι κατάλοιπα παμπάλαιων καταγραμμένων συμπεριφορών, έτσι που να δίνεται μια ελπιδοφόρα προοπτική,ότι κάποτε θα εξαλειφθούν (αρκεί να « προκάνουμε»!).
Γ.-1-Ως προς τη Ζωή ο άνθρωπος βρίσκεται μπροστά σ΄ένα μυστήριο και έτσι κάθε προσπάθεια προσπέλασης, προς το πρόβλημα,με τη διατύπωση ερωτημάτων τού τύπου τού «πως» (έγινε η πρώτη αρχή) και κυρίως τού « γιατί», με την ανθρώπινη διανόηση, ιδίως με το ένδυμα τής στέρεης(;) επιστημονικής γνώσης και τής λογικής,ελέγχεται αντιφατική προς την πρώτη παραδοχή(:ότι, πρόκειται για μυστήριο) και είναι από την φύση τού πράγματος καταδικασμένη σε αποτυχία.Ο Martin Rees (ό.π.133) διατυπώνει ένα συγκλονιστικό ερώτημα.Γράφει : «Δεν είμαστε σε θέση να προβλέψουμε ποιο ρόλο θα παίζει τελικά η ζωή:θα μπορούσε να εκλείψει ή να επιτύχει τέτοια κυριαρχία,που να είναι δυνατόν να επηρεάσει ολόκληρο το Σύμπαν;» (Μια σχετική σκέψη είναι ότι, κάθε ερώτημα που απευθύνεται στο Σύμπαν,το επηρεάζει). Και αν η απάντηση στο ερώτημα ,σε τέτοιες σκέψεις, αποδειχθεί κάποτε καταφατική, εισερχόμαστε σ΄ένα άλλο κύκλο μυστηρίου.Προς ποία κατεύθυνση ο επηρεασμός αυτός,για ποιο σκοπό;( που-ίσως --ανοήτως για μερικούς-επιμένουμε ότι πρέπει να υπάρχει)
2.-Πρέπει να δεχθούμε ότι,οι καθιερωμένοι τρόποι σκέψης και έρευνας, δεν συνιστούν πάντοτε και για όλα, το κατάλληλο εργαλείο. Και επομένως τέτοια ερωτήμτα ασκόπως τα θέτει η « λογική»,
Η ίδια θέση, περιλαμβάνει ασφαλώς και το θέμα τού θανάτου.
Εκτός από τη λογική και την Επιστήμη υπάρχουν και άλλοι τρόποι προσπέλασης προς την Αλήθεια.Οι τρόποι αυτοί,δεν έχουν ασφαλώς την νομιμοποίηση και εγκυρότητα,που συνήθως αξιώνουμε για να τους αποδεχθούμε. Τούτο όμως δεν μάς εμποδίζει να τους εκφέρουμε,όπως πράττουμε με το πόνημά μας αυτό. Ικανοποιούν ή εκφράζουν ενδεχομένως αυτόν που τις διατυπώνει,είναι προέκταση τού εσωτερικού μας είναι, παρόλο που για τον αποδέκτη ,προβάλλουν ως αυθαίρετοι.
3.-Με έναν εσωτερικό έλεγχο και διαλογισμό,κατέληξα στο, ότι,
.-α.Η παρουσία τού Ανθρώπου πρέπει να έχει κάποια σημασία για το Σύμπαν.Η παραδοχή αυτή είναι και η απάντηση στο ερώτημα Γιατί ο Σεβασμός προς την Ανθρώπινη ζωή και τις ανθρώπινες αξιες;Ο άνθρωπος είναι ο χρειαζούμενος εργάτης σε μια συμπαντική διαδικασία και γι΄αυτό η ύπαρξή του είναι πολύτιμη ,γι΄αυτό και η ανθρώπινη ζωή,είναι αξία απόλυτη. Ο Ανθρωπος είναι μια συμπαντική ελπίδα, ένα εργαστήρι που έργο του είναι να επεξεργασθεί και να τελειοποιήσει,να βελτιώσει, και να καταστήσει χρήσιμο για το Σύμπαν,για το Θεό,υλικό , από μόνο του ατελές.Γιατί ας μην ξεχνάμε ότι,ο άνθρωπος έχει βεβαρη μένο ιστορικό παρελθόν.Θέλει αγώνα για την κάθαρση.
.β.Η σχέση τού Ανθρώπου με το Θεό(πρέπει να) είναι αμφίδρομη.
4. Δεν εξηγούνται,με την αγωνία τού ανθρώπου μπρός στον θάνατο,μπρός στο άγνωστο , η πίστη του ότι, όλα δεν τελειώνουν με τον θάνατο.Δεν μπορεί η πίκρα τού ανθρώπου που αντιμετωπίζει τόσες και τέτοιες δυσκολίες, που συναντά τον πόνο και το κακό,να είναι η μόνη εξήγηση,να είναι η εξήγηση,(στην πίστη του αυτή ) ότι, υπάρχει , ένας προορισμός ,ότι υπάρχει ένας « παράδεισος».
Βαθειά,πεποίθηση τού γράφοντα,είναι ότι, μεταξύ θανάτου και ζωής,υπάρχει απλώς, διαφορά δομής,συχνοτήτων, διαφορά φάσεως. Στο σύμπαν τίποτε δεν χάνεται, απλώς μετασχηματίζεται,απλώς μεταβάλλεται.Αλλά είτε δεχθεί κανείς την άποψη αυτή για το Θάνατο,είτε όχι,το χρέος ,στην διάρκεια τού ταξειδιού αυτού που λέγεται ζωή,παραμένει.Και πρέπει να το κατανοήσουμε και να το υπηρετήσουμε.
Και ειδικότερα ως προς το Θάνατο:Ας μην μας κατέχει ο φόβος,ή (αν πρέπει να υπάρχει ο φόβος,)αυτός να μην είναι τού τι θα απογίνουμε (όταν «πεθάνουμε») αλλά μήπως όσο ζούμε, δεν πράττουμε,(σαν σκέψη, σαν συναίσθημα ,και σαν πράξη) εκείνο που πρέπει και μπορούμε,εκείνο για το οποίο βρισκόμαστε τώρα εδώ. Και για κείνους που θέλουν να δούν τα πράγματα διαφορετικά,ας σκεφθούν τι « ταμείο» θα παρουσιάσουν τη στιγμή τού «Θανάτου».Γι΄αυτήν την συγκεκριμένη,ή τουλάχιστον και γι΄αυτήν, τη στιγμή,πρέπει να είμαστε προετοιμασμένοι.
5.-Υπέρτατος συμπαντικός νόμος,που (πρέπει να) διέπει και που δικαιώνει τον Ανθρωπο και την παρουσία του είναι η αγάπη, που οδηγεί (αν δεν ταυτίζεται) με την Γνώση , την Αλήθεια,τον Θεό.( « Ο μη αγαπών ούκ έγνω Τον Θεόν,ότι, ο Θεός αγάπη εστίν»).Που οδηγεί ίσως στην μεγάλη επιστροφή. Υπάρχουν «αποδείξεις», ότι, η θέση αυτή, η πορεία αυτή είναι η ορθή. Η ευφορία και το αίσθημα της αρμονίας, ή αίσθηση ότι ζείς « κατά φύση»που νοιώθεις, και από την οποία διαποτίζεσαι και διαπερνάσαι, από την οποία πλημμυρίζεις όταν κάνεις το καλό , όταν ατενίζεις και γίνεσαι ένα με τη φύση και την ομορφιά της και τη καλωσύνη, είναι αψευδής απόδειξη ότι ,ακολουθείς τον σωστό δρόμο.Και μην ρωτάτε το τι είναι καλό.Στην συγκεκριμένη στιγμή (πρέπει να ) το γνωρίζουμε.
6.Δεν μπορεί ,δεν είναι ωραίο ( και μια καλή, προσέγγιση πολλών θεμάτων είναι η αισθητική προσέγγιση), να δεχθούμε ότι , η παρουσία μας,είναι άσχετη και αδιάφορη για το Σύμπαν,τού οποίου αναπόσπαστο μέρος είμαστε.(Οπως και δεν μπορεί ο πόνος που δημιουργούμε στον διπλανό μας, η αδιαφορία στον πόνο τού διπλανού μας, να είναι μια ανεκτή, στάση σύμφωνη με,τον Υπέρτατο συμπαντικό νόμο). Ο άνθρωπος δεν μπορεί να είναι μόνον ένας παρατηρητής (αλήθεια για ποιό λόγο;)ένας καταλύτης,ένας μετασχηματιστής, οργανικών ουσιών. Η αποστολή του δεν μπορεί να περιορίζεται στο να αναπαράγεται και να κτίζει σπίτια ή και να δοξολογεί απλώς με ύμνους, το Θεό. Η μοίρα και αποστολή τού Ανθρώπου πρέπει να έχει σχέση με αυτό, τού οποίου συνιστά τμήμα,και το όλο αυτό,(πρέπει να) θέλει τον «άνθρωπο για κάποιο σκοπό.»
Γι’ αυτόν τον σκοπό ήρθαμε στη Γή.Γι’ αυτό, υπάρχει η Ζωή.
Και τέλος για κείνον που θεωρεί περιττές τις παραπάνω σκέψεις,τις παραπάνω προτάσεις,τις παραπάνω θέσεις, θάθελα να πώ:Το ελάχιστον που υποχρεούται ο καθένας πού δεν δέχεται τίποτε από τα παραπάνω,είναι να θέσει στον εαυτό του το ερώτημα.:
Γιατί όλα αυτά, γιατί η ζωή,γιατί υπάρχω;.
Θα είναι μια πολύ καλή αρχή.
Αγία Τριάδα,/ Βόλος, από………………έως 7-9-2017
Γ.Α.ΚΟΥΚΟΥΒΙΝΟΣ......
ΠΑΡΑΡΤΗΜΑ
(Δηλώσεις Αυγούστου 2017-του Elon Musk για τους κινδύνους από την Τεχνική Νοημοσύνη,για την Ανθρωπότητα)
(Δηλώσεις Αυγούστου 2017-του Elon Musk για τους κινδύνους από την Τεχνική Νοημοσύνη,για την Ανθρωπότητα)
Simmering tensions between the United States and North Korea have many people concerned about the possibility of nuclear war, but Elon Musk says the North Korean government doesn't pose as much of a threat to humanity as the rise of artificial intelligence (AI).
The SpaceX and Tesla CEO tweeted on Aug. 11: "If you're not concerned about AI safety, you should be. Vastly more risk than North Korea." The tweet was accompanied by a photo that features a pensive woman and a tag line that reads, "In the end the machines will win."
Concerns about the possibility of nuclear missile strikes have escalated in recent weeks, particularly after President Donald Trump and North Korean leader Kim Jong-un threatened each other with shows of force. The North Korean government even issued a statement saying it is "examining" plans for a missile strike near the U.S. territory of Guam.
But, Musk thinks humanity's most pressing concern could be closer to home.
The billionaire entrepreneur has been outspoken about the dangers of AI, and the need to take action before it's too late. In July, he spoke at the National Governors Association summer meeting and urged lawmakers to regulate AI now before it poses a grave threat to humanity. And in 2014, Musk said artificial intelligence is humanity's "biggest existential threat."
The SpaceX and Tesla CEO tweeted on Aug. 11: "If you're not concerned about AI safety, you should be. Vastly more risk than North Korea." The tweet was accompanied by a photo that features a pensive woman and a tag line that reads, "In the end the machines will win."
Concerns about the possibility of nuclear missile strikes have escalated in recent weeks, particularly after President Donald Trump and North Korean leader Kim Jong-un threatened each other with shows of force. The North Korean government even issued a statement saying it is "examining" plans for a missile strike near the U.S. territory of Guam.
But, Musk thinks humanity's most pressing concern could be closer to home.
The billionaire entrepreneur has been outspoken about the dangers of AI, and the need to take action before it's too late. In July, he spoke at the National Governors Association summer meeting and urged lawmakers to regulate AI now before it poses a grave threat to humanity. And in 2014, Musk said artificial intelligence is humanity's "biggest existential threat."
Σχόλια