ΕΓΚ

 

Αυτό να επεξεργάζομαι στην ιστοσελίδα…..ΕΕΕ Απρίλ 2022

Πρόχειρο

Verdana 11,--87/293 d 1,5

(..προσθήκες 25-4-2022---29-6-2022)

 

Ξέρω-το εννοώ- ότι,όσα γράφονται πιό κάτω,(και που  συνεχώς συμπληρώνω και διορθώνω) απέχουν όχι απλώς από το τέλειο, το πλήρες,(και το οριστικό, τουλάχιστον για μένα) αλλά και από αυτό που θα ήθελα και εγώ.Εκτός άλλων,η κατανομή τής ύλης είναι κακή.Ουσιαστικώς πρόκειται για σημειώσεις.Δεν έχω όμως  τον χρόνο (και την ικανότητα;) να συμπληρώσω,να διορθώσω,να ταξινομήσω ,να καταλήξω.Τα γράφω λοιπόν έτσι ,με την προσδοκία,ότι, ίσως,αποτελέσουν εφαλτήριο,για κάποιον που θα θελήσει να  σταθεί πάνω στα στοιχεία και στις σκέψεις που τα πλαισιώνουν ,να προχωρήσει και να θέσει τα δικά του πλέον συμπεράσματα, στην ομάδα.Εχω την γνώμη ότι, είμαι ειλικρινής με τον εαυτό μου,όταν λέγω ότι,( και πάλι , ίσως),τα  λίγα και ελλιπέστατα αυτά στοιχεία ,όπως τα έχω συλλέξει,έτσι,χύδην,αλλά συγκεντρωμένα,μπορούν να είναι χρήσιμα,ότι, θάταν κρίμα να πάν χαμένα. Σας τα χρωστώ.

-    Επαναλαμβάνεται :Βασικός   στόχος του πονήματος είναι να  αναδείξει προβλήματα ,και να προκαλέσει συζητήσεις,(αυτό, υπηρετεί  και  η παρατιθέμενη βιβλιογραφία)

 

Τέλος ας μου συγχωρηθούν οι πολλές υπογραμμίσεις.Μ’ αυτές ήθελα κυρίως να διορθώσω το μειονέκτημα από τον χρησιμοποιούμενο συχνά « τηλεγραφικό» τρόπο γραφής.(άλλωστε για σημειώσεις  πρόκειται)

 

 

 

 

       

Ο  ΕΓΚΕΦΑΛΟΣ (έμβιος-ηλεκτρονικός)-          ΚΑΙ Η ΜΝΗΜΗ

 

              ( ΣΗΜΕΙΩΣΕΙΣ-ΚΑΤΑΓΡΑΦΗ ΑΠΟΨΕΩΝ)

    

ΠΕΡΙΕΧΟΜΕΝΑ (Ενδεικτικώς) 

1. Βιβλιογραφία…………………………………………………………………………………….1

2.Περιγραφή-Ανατομικά-Λειτουργικά …………………………………………………4

3.Η διαστρωμάτωση τού εγκεφάλου……………………………………………………14

4.Διαφορές μεταξύ  εγκεφάλου ανθρώπου και πρωτευόντων…………. 17

5.Η σημασία τής Μνήμης……………………………………………………………………..19

6.Εδρα τής μνήμης……………………………………………………………………………….12

7.Η μνήμη στα ζώα και τα  φυτά……………………………………………………..   23

8.Συνείδηση και εγκεφαλικές δραστηριότητες…………………………………..

      9.Εμπειρία ,μεταβολή,εξέλιξη  τού εγκεφάλου ……….                     .36

10.Υπνωση και εγκέφαλος …………………………. ……………………      ……….38

11.Οξυγόνωση και αιμοφόρα αγγεία του εγκεφάλου……………….……….39

12.Γονίδια και εγκέφαλος(Απογήρανση-ανάπλαση εγκεφάλου)…………41

13.Ανάγνωση-ανάλυση εγκεφάλου-Εγκέφαλος και λόγος………………..43

14.Τα μαθηματικά και ο εγκέφαλος……………………………………………….     45

15.Ελευθερία βουλήσεως και εγκέφαλος………………………………………      46  16.Ο ηλεκτρονικός εγκέφαλος……………………………………………………………47

17.Ο υπολογιστής που βλέπει τα όνειρα;………………………………………….48

18.Εγκέφαλος και θρησκευτικό συναίσθημα……………………………………..51

19.Εγκέφαλος και Σκέψη…………………………………………………………………..52

20.Ο Εγκέφαλος και η ανάπτυξη του άνθρώπου

21.Εγκέφαλος και γέλιο……………………… ……………………………………..   52

22.Εγκέφαλος και προκαταλήψεις……………………………………………………52

23.Ο εγκέφαλος στον άνδρα και τη γυναίκα……………………………………53

24.Ο εγκέφαλος και η ανάγνωση…    ……………………………………………. 54

25.Εγκέφαλος και γλώσσα……………………………………………………………….55

26.Αλληλεπιδράσεις εγκεφάλου και καρδιάς                    …………   .55

27.Εγκέφαλος και θάνατος……………………………………………………………. 61

26.Μείωση εγκεφαλικης δραστηριότητας-ταχύτητας…………………….61

28.Ο Εγκέφαλος στον Ανθρωπο και τον σκύλο……………………………..76

     29. Οι δυνατότητες –η κόπωση του εγκεφάλου…………         76

     30.Προσβάσιμος ο εγκέφαλος

 31.Μοναδικότητα του ανθρώπινου εγκεφάλου…………………………… 79

.32.Εγκέφαλος και Παραψυχολογία… καθρεπτικοί νευρώνες ………81

33.Εγέφαλοςκαι Σύμπαν

 

 

                      ΒΙΒΛΙΟΓΡΑΦΙΑ

 

«Οι αρχές που ανακαλύπτεται σήμερα ότι,διέπουν τον εγκέφαλο μπορεί να δώσουν ,στο μέλλον,ακόμη πιο ισχυρές μηχανές από εκείνες που μπορούμε να προβλέψουμε σήμερα.

I.Z.Young νευρεοφυσιολόγος

 

Όσο ο  εγκέφαλός μας παραμένει ένα μυστήριο,το Σύμπαν,ο αντικατοπτρισμός της δομής του εγκεφάλου,θα είναι επίσης  ένα μυστήριο

 

Santiago Ramon y Cajal ,νομπελίστας  νευροανατόμος.

 

 

Oι πιο κεντρικές διεργασίες του εγκεφάλου με τις οποίες προφανώς συνδέεται η συνείδηση απλώς δεν είναι γνωστές .Ξεπερνούν τόσο πολύ την αντίληψήμας,ώστε κανείς από όσους γνωρίζω, δεν μπόρεσε να φαντασθεί την φύση τους.

 

Roger W.Sperry,νομπελίστας νευροφυσιολόγος.

 

 

Όσο ο  εγκέφαλός μας παραμένει ένα μυστήριο,το Σύμπαν,ο αντικατοπτρισμός της δομής του εγκεφάλου,θα είναι επίσης  ένα μυστήριο

Santiago Ramon y Cajal ,νομπελίστας  νευροανατόμος.Επ.

 

1.-Φρ.Κάπρα « Η κρίσιμη καμπή»Ωρόρα 1984

2.-Ι.Ευαγγέλου «Εγκέφαλος» Σαββάλας 1993

3.-Α.Κέσλερ ¨  « Ενα φάντασμα στην μηχανή» Χατζηνικολής 1977.

4.- George Johnson  « Τα παλάτια τής Μνήμης» Κάτοπτρο 1993(In the palaces of memory- 1991)

5.-Edward Wilson « Για μια ανθρώπινη φύση»    1988

6.-Ian Stewart « Οι μυστικοί αριθμοί» Τραυλός

7.- Ernst Mayer « Τι είναι εξέλιξη» Κάτοπτρο 2005

8.-Gary Zukav” La danse des éléments” Laffont  1982(The dancing Wu Li Masters 1979)

9.-F.H.Rhodes  «Η εξέλιξη της Ζωής» Πορεία1990(The evoluton of life,Pelikan Books 1974)

10.-Daniel Goleman « Η συναισθηματική νοημοσύνη» Πεδίο 2011(Emotional Intelligence 1995)

11.- Raymond Moody « Ματιές στην Αιωνιότητα»Διόπτρα 2011( glimpses of eternity 2010)

12.-Ε.Π.Παπανούτσος  «Πρακτική Φιλοσοφία» Δωδώνη 19073

13.-  Larry R.Squire-Eric R.Kandel«Μνήμη-Από το νού στα μόρια» Κάτοπτρο                        2012(Memory-From mind to molecules –Roberts and      company 2009)

14.-Michael Corbalis «  Στο Λαβύρινθο του μυαλού¨» Αιώρα  2013( Pieces of Mind 2011)

15.- Περισκόπιο τής Επιστήμης,Τεύχος 410

16.- PhilipWhitfield «H  εξέλιξη τής ζωής»-Σίρρις

17.-Διαδίκτυο.

18.-Αρθουρ Καίσλερ «Οι Υπνοβάτες» Χατζινικολή 1975( Arthur Koestler “The Sleepwalkers”1959

19.- Τ4,9 επ.

20.-Michio Kaku « Το Μέλλον της Ανθρωπότητας»  Τραυλός 2019 (The Future of Humanity 2018

21.-Michael S.Gazzaniga « ΑΝΘΡΩΠΟΣ, Η επιστήμη πίσω από όσα μας κάνουν μοναδικούς» Κάτοπτρο 2011(« Human-The science behind what makes us unique» Harper Collins Publishers 2008

22.-Antonio Damasio  «Η Παράξενη Κατάσταση των πραγμάτων»Ενάλιος 2019 (Τhe strange order of things, 2018)

23.-Heen Lee/Shin-Young Yoon .  «Η εξελιξη του Ανθρώπινου Είδους¨Ψυχογιός  2019,(Close encounters with humankind 2018)

24.- Larry R.Squire-Eric R.Kandel«Μνήμη-

25.-Από το νού στα μόρια» Κάτοπτρο    2012(Memory-From mind to molecules –Roberts and      company 2009)

26.-Yuval Noah Harara "Sapiens"Αλεξανδρεια 2015(πρωτοτύπου 2014)

27.-John Searl  Νους,Εγκέφαλος και Επιστήμη"Παν.Εκδ.Κρήτης 1994( Minds,Brain and Science  John Searl and Harvard University Press 1984)

28.-Michael Ruse  Ο Δαρβινισμός και οι Επκριτές του. Ροπή 2017 (Darwi nism    and its discontents Cambridge University Press)

29.- «Πανεπ.Εκδ.Κρήτης»Εισαγωγή  στη Φιλοσοφία της Επιστήμης» 1998

30.-Francis S.Collins  «Η Γλώσσα Του Θεού» 207»(The Language of God(2006)

31.-Robert Lanza .MD.”The  Grand Biocentric Design”BenBella Books,Inc.Dallas,TX 2020

32.- Jay Lombard «Ο Νους Του Θεού» Πεδίο 2018(The Mind of God 2017)

 

 

ΠΕΡΙΓΡΑΦΗ-ΑΝΑΤΟΜΙΚΑ-ΛΕΙΤΟΥΡΓΙΚΑ.

 

Ο εγκέφαλός μας  είναι  το σπουδαιότερο και μεγαλύτερο τμήμα του κεντρικού νευρικού συστήματος. Βρίσκεται εντός του εγκεφαλικού κρανίου και περιβάλλεται από τρεις προστατευτικούς υμένες, τις μήνιγγες. Αποτελείται από δύο ημισφαίρια τα οποία χωρίζονται μεταξύ τους από την επιμήκη σχισμή. Από την κάτω επιφάνεια του εγκεφάλου εκφύονται οι εγκεφαλικές συζυγίες ή νεύρα και ξεκινά ο νωτιαίος μυελός. Η βάση του εγκεφαλικού κρανίου έρχεται σε σχέση με την κάτω επιφάνεια του εγκεφάλου και διαθέτει αντίστοιχα τμήματα για την δίοδο των κρανιακών νεύρων και του νωτιαίου μυελού. Από τα τμήματα αυτά περνούν επίσης τα διάφορα αγγεία για την αιμάτωση του εγκεφάλου. Η άνω και οι πλάγιες επιφάνειες του εγκεφάλου αποτελούν τον εγκεφαλικό φλοιό και έρχονται σε σχέση με τον θόλο του κρανίου.  Όπως παρατηρεί ο Michael S.Gazzaniga( ό.π.σελ.35)ο φλοιός των εγκεφαλικών ημισφαιρίων, που είναι η εξωτερική μοίρα  των ημισφαιρίων,και έχει περίπου το μέγεθος  μιάς μεγάλης πετσέτας πιάτων,παρουσιάζει την μεγαλύτερη μείωση μεγέθους…η αύξηση δε του φλοιού είναι αυτή  που ευθύνεται κυρίως για την διαφορά μεγέθους  του εγκεφάλου του ανθρώπου και των άλλων πρωτευόντων .Ο νεοφλοιός , είναι η εξελικτική νεότερη περιοχή του φλοιού,και είναι  αυτός  όπου λαμβάνουν χώρα η αισθητήρια αντίληψη ,οι κινητικές εντολές ,η χωρική συλλογιστική,η συνειδητή σκέψη  και ειδικώς για τον Homo Sapiens , η γλώσσα.. Το βάρος του,είναι εξαιρετικά μεγάλο σε σχέση με τον όλο εγκέφαλο,μεγαλύτερος από του χιμπατζή,που είναι το 76%  του όλου εγκεφαλικου του  όγκου. (Αυτ.σελ.39)

 

Ο ανθρώπινος εγκέφαλος έχει την ίδια γενική δομή με τους εγκέφαλους των λοιπών θηλαστικών,αλλά σε σχέση με το ανθρώπινο σώμα είναι   τρείς  φορές  μεγαλύτερος απ’ όσο θα περίμενε κανείς  για ένα ανώτερο θηλαστικό  στο δικό μας μέγεθος. (Michael Corbalis.ό.π. 19-- Κατά τον -Michael S.Gazzaniga ,ό.π.σελ.30 επ.—« τα μικρά ζώα  έχουν συγκριτικά μεγαλύτερο εγκέφαλο… ο ανθρώπινος εγκέφαλος είναι τέσσερες έως πέντε φορές  μεγαλύτερος  από όσο θα αναμενόντσαν  για ένα μέσο θηλαστικό συγκρίσιμου μεγέθους…μέγεθός »)Σ’έναν  ενήλικα, έχει βάρος 1.5 kg περίπου και όγκο περίπου  1130 κυβικά εκατοστά στις γυναίκες, και 1260 στους άνδρες,παρόλο που υπάρχουν παραλλαγές από άτομο σε άτομο. Ανδρες με το ίδιο ύψος και σωματική επιφάνεια με τις γυναίκες έχουν κατά μέσο όρο εγκέφαλο κατά 100 γραμμάρια βαρύτερο απ΄ότι οι γυναίκες,με την επισήμανση ότι, οι διαφορές αυτές,δεν αντικατοπτρίζουν και ανάλογες διαφορές στο IQ  ή γενικώς στις γνωστικές ικανότητες.Ο εγκέφαλος ζυγίζει, περίπου στον χιμπατζή 450,γραμμάρια,στον Australopithecus έχει1.600,γραμμάρια---με τον εγκέφαλο ενός μωρού ανθρώπου,να διπλασιά   επισημάννειτελευταία 4.000.000 χρόνια…( κατά τον Michael S.Gazzaniga ,ό.π.σελ.32 μειώθηκε κατά 150 κυβικά  εκατοστόμετρα   στην διάρκεια της  ιστορίας  του Homo Sapiens) .ο ρυθμός τής αλλαγής δεν ήταν ομαλός……… η γρήγορη αύξηση---( σε όγκο και πολυπλοκότητα  τέτοια πού δεν παρατηρείται σε καμία άλλη ζωική ομάδα-.Rhodes ό.π. σελ.269)--- τού εγκεφάλου-που συνέβη κατά την αντικατάσταση τής δενδρόφυτης σαβάνας από τη θαμνόφυτη και σταμάτησε όταν η επιλογή για περαιτέρω αύξηση  δεν ανταμείβονταν πλέον με κάποιο αναπαραγωγικό πλεονέκτημα(Mayer ό.π.σελ.302 .)-  δείχνει να  σχετίζεται  με την απαλλαγή των hominidae από την ασφάλεια τής ζωής στα δέντρα,πράγμα που ανάγκασε  στην ανάπτυξη μιάς εφευρετικότητας, για να αποφεύγουν τα σαρκοφάγα ζώα, και την ανάπτυξη τού λόγου .(Mayer  ό.π.σελ.299 .)

-Ο Pinker έχει επισημάνει ότι, στον χώρο των θηλαστικών τα σαρκοβόρα έχουν μεγαλύτερο σχετικό μέγεθος εγκεφάλου.

Από το  βιβλίο του  Michael S.Gazzaniga αντιγράφουμε:

 «Ο τρόπος με τον οποίο ο εγκέφαλος κατευθύνει τις σκέψεις και τις πράξεις μας παραμένει αδιευκρίνιστος. Ένα μεγάλο μυ­στήριο είναι το πώς μια σκέψη μεταβαίνει από τα βάθη του ασυνειδήτου στον κόσμο του συνειδητού. Καθώς οι μέθοδοι για τη μελέτη του εγκεφάλου έχουν βελτιωθεί, κάποια μυστή­ρια βρήκαν απάντηση αλλά φαίνεται πως η διαλεύκανση ενός μυστηρίου συχνά οδηγεί στη δημιουργία πολύ περισσότερων. Οι απεικονιστικές μελέτες του εγκεφάλου είχαν ως αποτέλε­σμα να αμφισβητηθούν κάποιες κοινά αποδεκτές αρχές και να απορριφθούν εντελώς κάποιες άλλες. Παραδείγματος χάριν, η άποψη ότι ο εγκέφαλος λειτουργεί ως υπεύθυνος γενικών κα­θηκόντων, ο οποίος επεξεργάζεται όλες τις εισερχόμενες πλη­ροφορίες ισότιμα και με τον ίδιο τρόπο και κατόπιν τις εναρ­μονίζει μεταξύ τους, είναι λιγότερο αποδεκτή σήμερα απ’ ό,τι ήταν πριν από δεκαπέντε χρόνια. Από τις απεικονιστικές μελέ­τες προκύπτει ότι συγκεκριμένα τμήματα του εγκεφάλου δρα­στηριοποιούνται για συγκεκριμένους τύπους πληροφορίας. Όταν κοιτάζουμε ένα εργαλείο (ένα τεχνούργημα, που δημι­ούργησε ο άνθρωπος έχοντας κατά νουν κάποιον σκοπό), δεν μετέχει ολόκληρος ο εγκέφαλός μας στη μελέτη του· μόνο μια ορισμένη περιοχή ενεργοποιείται για την εξέτασή του.

Τα ευρήματα στον τομέα αυτό οδηγούν σε πολλά ερωτή­ματα. Πόσοι τύποι πληροφορίας υπάρχουν, καθένας με τη δι­κή του περιοχή; Ποια συγκεκριμένη πληροφορία ενεργοποιεί κάθε περιοχή; Γιατί έχουμε ορισμένες περιοχές για ένα είδος δραστηριότητας και όχι για κάποιο  άλλο ;Και τι γίνεται αν δεν υφίσταται μια ορισμένη περιοχή για κάποιον τύπο πληροφορίας;Άν και οι σύγχρονες τεχνικές απεικόνισης μπορούν να μας δείξουν ποιο τμήμα του εγκεφάλου ασχολείται με συγκεκριμένες μορφές σκέψης ή δράσης, δεν μας διαφωτίζουν για το τι ακριβώς συμβαίνει σε αυτό το τμήμα του εγκεφάλου. Σήμερα, ο φλοιός των εγκεφαλικών ημισφαιρίων θεωρείται «ίσως η πιο πολύπλοκη οντότητα που γνωρίζει η επιστήμη»

 

  Ως προς το μέγεθος του εγκεφάλου πρέπει να σημειωθεί ότι,όπως δέχονται σχετικώς τελευταία,τούτο αυξομειώνεται. Ετσι ο εγκέφαλος μιας γυναίκας και κυρίως ο ιππόκαμπος, όπου και το κέντρο της μνήμης και των συναισθημάτων, μεταβάλλεται ελαφρά σε μέγεθος, παράλληλα με τις ορμονικές μεταβολές λόγω του κύκλου της εμμηνόρροιας, σύμφωνα με μια  γερμανική επιστημονική έρευνα.Ήταν ήδη γνωστό ότι, ο εγκέφαλος και των δύο φύλων εμφανίζει αξιοσημείωτη πλαστικότητα ακόμα  και μετά την ενηλικίωση.

 

Εκεί που διαφέρει ριζικά ο ανθρώπινος εγκέφαλος,με άλλους θηλαστικών, εκτός από το βάρος του, είναι η ύπαρξη πολλών ίσως  και 40 διαφορετικών τύπων νευρώνων, μερικοί από τους οποίους είναι ειδικώς ανθρώπινοι. Ο εγκέφαλος τού ανθρώπου, φαίνεται να μην έχει αλλάξει  από την πρώτη εμφάνιση  τού homo sapiens ,δηλαδή εδώ και 150.000 χρόνια.(Mayer .ό.π. σελ.297 επ.)

Απόκτηση νοητικής ευελιξίας

 Η βασική ικανότητα που μας δίνει τη δυνατότητα να χρησιμοποιοούμε όλες αυτές τις φαντασιακές πληροφορίες είναι ο μηχανισμός αποσύνδεσης που διακρίνει την προσποίηση από την πραγματικότητα στον εγκέφαλό  μας,….. Ο μηχανισμός αυτός φαίνεται να απαντά  αποκλειστκά στον άνθρωπο….εμεις διαφέρουμε  ριζικά από τα άλλα είδη όσον αφόρα  το πλήθος  των συγκυριακά αληθών πληροφοριών που χρησιμοπούμε.Μπορούμε να κατηγοριοποιήσουμε τις πληροφορίες σε ….Ο εγκέφαλός μας δεν αποθηκεύει απλώς γεγονότα,  αλλά πληροφορίες  που ενδέχεται να είναι αληθείς  μόνον προσωρινά   ή τοπικά ή σε συγκεκριμένο άτομο.

 

          Ο εγκέφαλος σ΄ένα ενήλικα περιέχει 30 δισεκατομμύρια  νευρικά κύτταρα (νευρώνες).Ο φλοιός τού εγκεφάλου περιέχει  περίπου 10.000.000.000 νευρώνες, και 1 εκατομμύριο δισεκατομμύρια  συνδέσεις μεταξύ τους(:τις συνάψεις).Κάθε νευρώνας έχει ένα κεντρικό στέλεχος,τον άξονα, και πολυάριθμες μικρές διακλαδώσεις,τους δενδρίτες ,οι οποίοι στις συνάψεις  βρίσκονται σε επαφή με άλλους νευρώνες (οι νευρώνες δεν πολλαπλασιάζονται κατά τη διάρκεια τής ζωής, δεν αντικαθίστανται όταν καταστρέφονται .Αν όμως υποστούν κάποια βλάβη ,οι συνδέσεις ανάμεσα στα νευρικά κύτταρα ,οι δενδρίτες, μερικές φορές αντικαθίστανται (Johnson ό.π. σελ. 59).Ο μηχανισμός που επέφερε αυτή την ανάκτηση, παρέμενε μυστηριώδης.Ο βιολόγος Gary Lynch, ειδικευμένος στην χημεία τής ανθρώπινης μνήμης, είχε πεισθεί  ότι, ο εγκέφαλος  δεν είναι στατι κός,αλλά μπορεί να αλλάξει(ένας εγκέφαλος  στατικός καλύπτει πάντοτε νέες συνθήκες;;).Ο εγκέφαλος μας όχι μόνον μπορεί  να σχηματίσει νέα «καλώδια» και συνδέσεις,αλλά και το κάνει κάθε στιγμή.Ο  Lynch πίστευε,ότι,  η βλάστηση ή κάτι παρόμοιο συντελείται συνεχώς στον εγκέφαλο. (Johnson ό.π.σελ..67).Οι νευρώνες λειτουργούν ως μικροσκοπικές μικρές γεννήτριες, παράγοντας ώσεις. Ο εγκέφαλος στέλνει ριπές νευρικών ώσεων στον νωτιαίο μυελό, για να κινήσει ένα χέρι ή ένα πόδι.

Και τα δύο  ημισφαίρια εκτελούν νοητικές λειτουργίες,όμως το αριστερό  χρησιμοποιείται για τις λεπτομέρειες, το δεξιό για τις γενικές εικόνες. Και τα δύο όμως ημισφαίρiα μοιράζονται εξίσου τις νοητικές λειτουργίες.(Ian Stewart,ό.π.σελ.56).Χονδρικώς θα λέγαμε ότι, το αριστερό ημισφαίριο είναι ορθολογικό, και αντιλαμβάνεται τον κόσμο γραμμικώς, και το δεξιό δεν είναι ορθολογικό και αντιλαμβάνεται  ολόκληρες δομές( Gary Zukav” ό.π.σελ. 59 Μ.Gazzaniga ό.π.σελ.26).Γενικώς κάθε ημισφαίριο εκτελεί διαφορετικές λειτουργίες. Λ.χ. το αριστερό ρυθμίζει τη γλώσσα  στο 99% των δεξιόχειρων ανθρώπων, και μόνον στο 60% των αριστερόχειρων, και αμφίχειρων . Κάθε ημισφαίριο τού εγκεφάλου επιδρά πρωταρχικώς με το ήμισυ τού σώματος,αλλά για λόγους που δεν είναι γνωστοί,οι συνδέσεις διασταυρώνονται,με την έννοια ότι, το αριστερό τμήμα τού εγκεφά λου,ελέγχει το δεξιό τμήμα τού σώματος,και το δεξιό το αριστερό.

Τα δύο ημισφαίρια διαφέρουν στο τρόπο πτύχωσης των ιστών. Όπως παρατηρεί ο Ian Stewart (ό.π σελ.56 επ.) «  ορισμένες σημαντικές  συμμετρίες  αποκαλύπτονται όταν παρατηρούμε  την λειτουργία και όχι την μορφή,…μια σχολαστική εξέταση  δείχνει  ότι, τα δύο ημισφαίρια διαφέ ρουν αρκετά ακόμη και στον τρόπο πτύχωσης. Οι δύο πλευρές τού εγκεφάλου,εμφανίζουν μια  λειτουργική ασυμμετρία  που είναι πιο αξιοπρόσεκτη από την ασυμμετρία τής δομής του..»( Μια παρένθεση: Ανάλυση με υπολογιστή έδειξε διαφορά   μεταξύ τού ανδρικού και τού γυναικείου προσώπου—για τις διαφορές αυτές, γράφουμε πιο κάτω).

Eχει υποστηριχθεί (Περισκόπιο τής Επιστήμης ό.π. σελ.25 επ.) ότι, ο άνθρωπος μπορεί να επιβιώσει και με το ένα από τα δύο ημισφαίρια τού εγκεφάλου,(οπότε το άλλο «επαναπρογραμματίζεται» ώστε να αντισταθμίσει την απώλεια) Πειό κάτω ασχολούμαστε ειδικώτερα με το θέμα.

 

-Ο καθηγητής Γενετικής  Σταμάτης Αλαχιώτης λέγει :   «…Μερικοί ερευνητές …υποστηρίζουν ότι ,η μεγέθυνση αυτή (του εγκεφά λου)χαρακτηρίζεται από δύο κύριες φάσεις: η πρώτη τοποθετείται πριν από περίπου 1,5-2 εκατομμύρια χρόνια και η άλλη στο τελευταίο μισό εκατομμύριο χρόνια. Την άποψη αυτή σχετίζουν με την ανάπτυξη μιας αρχικής πρωτόγονης ικανότητας σύνταξης που εμφανίστηκε κατά την μετάβαση των Αυστραλοπιθήκων και του Homo habilis προς τον Homo erectus και αργότερα μιας περισσότερο επεξεργασμένης σύνταξης κατά την προέλευση του Homo sapiens.
H υποστηριζόμενη διακεκομμένη αυτή συσχέτιση που αφορά τόσο την εξέλιξη του όγκου του εγκεφάλου όσο και την προέλευση της γλωσσικής ικανότητας χρησιμοποιείται και ως υπόθεση εργασίας για να προσεγγιστεί το ερώτημα αν η εμφάνιση της γλώσσας ήταν μια ξαφνική ή βαθμιαία διαδικασία. …..Υπέρ της απότομης εμφάνισης της γλώσσας χρησιμοποιείται από τον γενετιστή Lewontin το επιχείρημα ότι, όλες οι γλώσσες της εποχής μας (ακόμη και πρωτόγονων φυλών) είναι σύνθετα συστήματα. Στην ίδια επιχειρηματολογία κινούμενοι  μερικοί φαντάζονται ότι ,η προέλευσή μας προέκυψε ως ένα ξαφνικό γεγονός, όταν κάποιος πρόγονος πέρασε το κατώφλι της ανθρωπότητας. Και στο ίδιο πνεύμα υποστηρίζουν ότι, οι σύγχρο νες ικανότητες της ομιλίας εμφανίστηκαν ξαφνικά στους προϊστο ρικούς χρόνους. Μια τέτοια όμως άποψη θα ήταν ισχυρή μόνο αν συνοδευόταν και από άλλες περιπτώσεις ριζικής αναδιοργάνωσης της βιολογίας και της συμπεριφοράς του ανθρώπου. Προβάλλοντας όμως την ιστορική γλωσσική παράμετρο στο εξελικτικό παρελθόν, οι ειδικοί γλωσσολόγοι αναγνωρίζουν εξελικτικές τάσεις που αντανακλούν μια αλληλουχία προς πιο σύνθετα γλωσσικά συστήματα. Σχετικές μελέτες αναφέρονται στην διατήρηση πανάρχαιων γλωσσικών ήχων, πλαταγισμάτων της γλώσσας, σε φυλές της Αφρικής που ενσωματώθηκαν στο λεξιλόγιό τους. Την συνήθεια αυτή πιθανότατα κληρονόμησαν από κοινό πρόγονο (40.000 χρόνια πριν) ο οποίος μιλούσε κάποια πανάρχαιη «πρωτο γλώσσα».Αν όμως η γλώσσα χαρακτηρίζεται από βαθμιαία εξέλιξη, τότε ένα άλλο βασανιστικό ερώτημα αφορά το πότε προήλθε. Και ενώ οι βιολόγοι έχουν στη διάθεσή τους ποικίλα γενετικά και παλαιοντολογικά ευρήματα για να ιχνοθετήσουν την εξέλιξη του ανθρώπου, οι γλωσσολόγοι έχουν ένα τεράστιο κενό. Το κενό αυτό φιλοξενεί πειράματα σε πιθήκους λ.χ. και σε άλλα είδη, όπως τα πτηνά, σε μια προσπάθεια αποκωδικοποίησης της εξέλιξης της γλωσσικής ικανότητας. Μια, ας πούμε φειδωλή, άποψη για την διαφορά της γλωσσικής ικανότητας μεταξύ ανθρώπων και πιθήκων, οι οποίοι διαχωρίστηκαν πριν από πέντε περίπου εκατομμύρια χρόνια, προέρχεται από διαφορές στη διαδικασία της πληροφορίας, στην ικανότητα, στην μνήμη και στον εθελούσιο έλεγχο πάνω στον φωνητικό μηχανισμό παρά στην απουσία ενδογενών γλωσσικών δομών.H πιθανή ύπαρξη περιοχών του λόγου στον εγκέφαλο του Homo habilis υποστηρίζει την άποψη ότι, στα μισά της εξέλιξης, από τους πιθηκοειδείς προγόνους μας ως τον Homo sapiens, αναπτύ χθηκαν και μερικά βιολογικά χαρακτηριστικά που σχετίζονται με την ομιλία και ισχυροποιούν την πιθανότητα να ήταν η έναρθρη ομιλία, σε κάποια αρχική μορφή, στις ικανότητες του Homo habilis. Τελευταί α υποστηρίζεται επίσης ότι, το κανάλι που μεταφέρει το νεύρο το οποίο ελέγχει την κίνηση του οργάνου της γλώσσας θεωρείται μεγαλύτερο στους ανθρώπους του Νεάντερταλ και στους αρχαϊκούς Homo sapiens σε σχέση με τους πιθήκους, τους Αυστραλοπιθήκους και τον Homo habilis. H επιμήκυνση του εν λόγω νεύρου πρέπει να συνέβη πριν από 300.000 χρόνια με βάση την χρονολόγηση σχετικών απολιθωμάτων οστών. Επειδή η επιμήκυνση αυτή μπορεί να συσχετισθεί και με τη λειτουργία της ομιλίας, συμπεραίνεται ότι, μια τέτοια ικανότητα που μοιάζει με αυτήν του ανθρώπου εξελίχθηκε πολύ νωρίτερα από ό,τι υποστηρίζεται με αρχαιολογικά ευρήματα τα οποία βασίστηκαν στην έναρξη της συμβολικής σκέψης.
Μια άλλη σοβαρή ανατομική αλλαγή που σχετίζεται με την προέ λευση της γλώσσας αφορά το μέγεθος του θωρακικού καναλιού από το οποίο περνούν τα νεύρα που ελέγχουν τη συστολή των μυών του θώρακα, με επίπτωση στην κατάλληλη ρύθμιση της αναπνοής, απα ραίτητη για την ομιλία. Και στην περίπτωση αυτή θεωρείται ότι , υπάρχει διαφορά ως προς την έκταση της κάλυψης της θωρακικής περιοχής με τα εν λόγω νεύρα, με τον Homo sapiens και τον Νεά ντερνταλ να έχουν αυξημένη κάλυψη σε αντίθεση με τον Homo erectus και τους παλαιότερους προγόνους. Εκτιμάται ότι, η αλλαγή αυτή πρέπει να έγινε μεταξύ 1.600.000 και 100.000 χρόνια πριν, ενισχύοντας τον έλεγχο της αναπνοής που συμπαρέσυρε την εξέλιξη της γλώσσας.Για την παρακολούθηση της εξέλιξης των ανθρωπο ειδών σε συνδυασμό με τα αναφερόμενα στις γλωσσικές του ικανότητες, αναφέρουμε παρενθετικά και συνοπτικά στο σημείο αυτό τη γενική εξελικτική αλληλουχία των «κυρίαρχων» ειδών: Australopithecus afarensis (3,5 εκατ. χρόνια πριν) Australopithecus africanus (3 εκατ. χρόνια πριν), Homo habilis (2,2 εκατ. χρόνια πριν θεωρείται ότι, αντιπροσωπεύει ένα μεγάλο βήμα εξέλιξης από την ζωώδη στην ανθρώπινη κατάσταση), Homo erectus (1,6 εκατ. χρόνια πριν), Homo sapiens neanderthalensis (πάνω από 130 χιλ. χρόνια πριν έζησε ως 30 χιλ. χρόνια πριν) και Homo sapiens sapiens (ο σύγχρονος άνθρωπος, 35-40 χιλ. χρόνια πριν). Το εξελικτικό αυτό οδοιπορικό που έφερε τον άνθρωπο να θαυμάζεται για την μοναδική επικοινωνιακή του συμπεριφορά με την κατάκτηση της μοναδικής γλωσσικής του ικανότητας, την ρητορική του δεινότητα και την υπερδύναμη που βγαίνει από τον λόγο, τον καθιστά ταυτό χρονα και υπεύθυνο γα την μοναδική αυτή ισχύ του. Το ομηρικό ρηθέν «τέκνον εμόν ποίον σε έπος φύγεν έρκος οδόντων;» (τι σου ξέφυγε τέκνο μου από το διάφραγμα των δοντιών σου;) δραματο ποιεί αυτό που πολλές φορές ξεφεύγει από το προσβλητικό μας οπλοστάσιο, την «διγλωσσία», την αμετροέπεια και την ύβριν - «θανατηφόρες» βόμβες - που δεν συνάδουν με τις δυνατότητες του εκλεπτυσμένου εγκεφάλου μας. Και τούτο διότι ο χειρισμός της γλώς σας απαιτεί ισχυρά «εργαλεία» που μόνο η παιδεία τα διαθέτει. Ποιος μπορεί να έχει αντίρρηση;»

 

-Ο Karl Pribram, νευρολόγος στο Πανεπιστήμιο του Stanford, πρότεινε την θεωρία ότι, ο εγκέφαλος είναι ένα είδος "ολογράμματος", ένας αναλυτής μοντέλων και συχνοτήτων, που δημιουργεί την "σκληρή" πραγματικότητα, ερμηνεύοντας συχνότητες από μια διάσταση πέρα απ' το χώρο και το χρόνο. Με άλλα λόγια, ο φυσικός κόσμος που ξέρουμε είναι "ισομορφικός" – δηλαδή όμοιος - με τις διαδικασίες του εγκεφάλου.Ίσως λοιπόν, μια συμμαχία κβαντικών φυσικών, νευρολόγων, παραψυχολόγων και μυστικιστών  μας δώσει μια νέα και διαφορετική εικόνα του σύμπαντος, μη-αιτιοκρατικού αλλά "συμπαθητικού", που λειτουργεί πιο πολύ σαν μια μεγάλη σκέψη παρά σαν μια μεγάλη μηχανή, ενοποιώντας ύλη, ενέργεια και συνείδηση.Μόνο τότε ίσως να ελευθερωθούν τα παραφυσικά φαινόμενα απ' το στίγμα του "αποκρυφισμού" και να μην αντιμετωπίζονται σαν ενοχλητικά. Στα πλαίσια αυτά, οι αντιλήψεις μας και ο κόσμος μας θα αλλάξουν για πάντα.

 

 

 

Η σημασία του μαγειρέματος των τροφών-τo κρέας

   Η νευροπειστήμονας Suzana Herculano  υποστηρίζει ότι, με την επινόηση του μαγειρέματος από τους προγόνους μας ,ο άνθρωπος,με την προ-πέψη των(μαγειρεμένων τροφών) μπορεί να   εξοικονομεί χρόνο.

Αναλυτικώτερα:

Η επιστήμονας  διατυπώνει τις ακόλουθες σκέψεις,που παραθέ τουμε,αποσπασματικώς, για λόγους οικονομίας  χώρου και χρόνου ,κατά τρόπο όμως,που νομίζουμε πώς  δεν αδικεί την συγγραφέα.

Αντιγράφουμε:  «Το σενάριο ότι, «όλοι οι εγκέφαλοι είναι φτιαγμένοι με τον ίδιο τρόπο» δεν είναι ακριβώς σωστό,…..,ο ανθρώπινος εγκέφαλος φαίνεται  ιδιαίτερος ως προς το ποσό της ενέργειας που καταναλώνει. Αν και ζυγίζει μόνο το 2% του σώματος, μόνος του χρησιμοποιεί το 25% της ενέργειας που απαιτεί το σώμα σας για να δουλεύει ημερησίως. Δηλαδή 500 θερμίδες από συνολικά 2.000 θερμίδες, μόνον για να συνεχίσει να λειτουργεί ο εγκέφαλός σας,ότι έτσι, ο ανθρώπινος εγκέφαλος είναι μεγαλύτερος από ό, τι θα πρέπει να είναι, καταναλώνει πολλή περισσότερη ενέργεια από ό,τι θα έπρεπε, άρα είναι ξεχωριστός,…. καθώς στην  βιολογία, αναζητούμε κανόνες που ισχύουν για όλα τα ζώα και την ζωή γενικότερα, άρα … οι κανόνες της εξέλιξης … ισχύουν για όλους,…. ίσως δύο εγκέφαλοι παρόμοιου μεγέθους στην ουσία μπορεί να αποτελούνται από πολύ διαφορετικούς αριθμούς νευρώνων,… ίσως ένας πολύ μεγάλος εγκέφαλος δεν έχει κατ΄ ανάγκη περισσότερους νευρώνες από έναν εγκέφαλο μετρίου μεγέθους……έχουμε, κατά μέσο όρο, 86 δισεκατομ μύρια νευρώνες, 16 δισεκατομμύρια των οποίων είναι στον εγκεφαλι κό φλοιό, κι αν συνυπολογίσουμε πως ο εγκεφαλικός φλοιός είναι η έδρα λειτουργιών όπως η ευαισθητοποίηση και η λογική κι αφηρη μένη συλλογιστική, κι ότι, 16 δισεκατομμύρια είναι οι περισσότεροι νευρώνες που έχει οποιοσδήποτε φλοιός,…. Νομίζω, ότι, αυτή είναι η απλούστερη εξήγηση για τις αξιοσημείωτες γνωστικές ικανότητές μας,…. και οι ανθρώπινοι και οι υπόλοιποι εγκέφαλοι χρειάζονται περίπου το ίδιο, κατά μέσο όρο έξι θερμίδες ανά δισεκατομμύριο νευρώνες ανά ημέρα. Έτσι το συνολικό κόστος ενέργειας ενός εγκεφάλου είναι μια απλή, γραμμική συνάρτηση του αριθμού των νευρώνων του, κι αποδεικνύεται ότι, ο ανθρώπινος εγκέφαλος κοστί ζει ακριβώς τόση ενέργεια όση περιμέναμε. Δηλαδή ο λόγος που ο ανθρώπινος εγκέφαλος κοστίζει τόση ενέργεια είναι απλά επειδή έχει έναν τεράστιο αριθμό νευρώνων κι επειδή είμαστε πρωτεύοντα με πολλούς περισσότερους νευρώνες για τον δεδομένο σωματότυπό μας από οποιοδήποτε άλλο ζώο, το σχετικό κόστος ενέργειας του εγκεφά λου μας είναι μεγάλο, αλλά ακριβώς επειδή είμαστε πρωτεύοντα, όχι επειδή είμαστε ξεχωριστοί,……………… επειδή οι νευρώνες είναι τόσο ακριβοί, υπάρχει μια αντιστάθμιση μεταξύ σωματότυπου κι αριθμού νευρώνων. Έτσι ένα πρωτεύον θηλαστικό που τρώει οκτώ ώρες την ημέρα μπορεί να αντέξει το πολύ 53 δισεκατομμύρια νευρώνες, αλλά το σώμα του δεν μπορεί να είναι μεγαλύτερο από 25 κιλά. Για να ζυγίζει περισσότερο από αυτό, πρέπει να παραχωρήσει νευρώνες. Έτσι είτε έχουμε μεγάλο σώμα ή μεγάλο πλήθος νευρώνων. Όταν τρώτε σαν ένα πρωτεύον, δεν μπορείτε να υποστηρίξετε και τα δύο.Μια διέξοδος από αυτόν τον περιορισμό μεταβολισμού θα ήταν να περάσουν ακόμα περισσότερες ώρες την ημέρα τρώγοντας αλλά αυτό γίνεται επικίνδυνο και μετά από ένα ορισμένο σημείο, απλά δεν είναι δυνατόν. Οι γορίλες και οι ουραγκοτάγκοι, για παράδειγμα, διαθέτουν περίπου 30 δισεκατομμύρια νευρώνες δαπανώντας οκτώ και μισή ώρες ανά ημέρα τρώγωντας κι αυτό φαίνεται να είναι περίπου όσο μπορούν. Εννέα ώρες σίτισης ανά ημέρα φαίνεται να είναι το πρακτικό όριο για ένα πρωτεύον.Τι γίνεται με μας; Με τα 86 δισεκατομμύρια νευρώνες και 60 έως 70 κιλά μάζας σώματος, θα έπρεπε να περνάμε πάνω από εννέα ώρες ημερησίως κάθε μέρα τρώγωντας, κάτι που απλά δεν είναι εφικτό. Αν τρώγαμε σαν πρωτεύ οντα, δεν θα έπρεπε να είμαστε εδώ.Πώς φτάσαμε εδώ, λοιπόν; Αν ο εγκέφαλός μας χρειάζεται τόση ενέργεια, όση θα έπρεπε κι αν δεν μπορούμε να περνάμε όλες τις ώρες που είμαστε ξύπνιοι τρώγοντας, τότε η μόνη εναλλακτική λύση, πραγματικά, είναι κάπως να παίρνουμε περισσότερη ενέργεια από τις ίδιες τροφές. Κατά αξιοση μείωτο τρόπο, αυτό ταιριάζει ακριβώς με αυτό που οι πρόγονοί μας πιστεύεται ότι, εφηύραν ενάμιση εκατομμύριο χρόνια πριν, όταν ανακάλυψαν το μαγείρεμα. Το μαγείρεμα είναι η χρήση φωτιάς για την προ-πέψη τροφής  έξω από το σώμα μας. Τα μαγειρεμένα τρόφιμα είναι  μαλακότερα, έτσι τα μασάμε πιο εύκολα και να τα μετατρέπουμε σε  χυλό στο στόμα μας, το οποίο τους επιτρέπει να αφομοιωθούν εντελώς και ν'απορροφηθούν στο έντερο, που τα κάνει να αποφέρουν πολλή περισσότερη ενέργεια σε πολύ λιγότερο χρόνο. Έτσι το μαγείρεμα απελευθερώνει χρόνο για να κάνουμε πολύ πιο ενδιαφέροντα πράγματα με τον χρόνο μας και με τους νευρώνες μας από το να σκεφτόμαστε το φαγητό, να ψάχνουμε για τροφή και να καταβροχθίζουμε τροφή όλη την ημέρα.Λόγω της μαγειρικής, αυτό που κάποτε ήταν ένα μεγάλο πρόβλημα, αυτός ο μεγάλος, επικίνδυνα ακριβός εγκέφαλος με πολλούς νευρώνες, μπόρεσε να γίνει ένα σημαντικό πλεονέκτημα, αφού μπορούσαμε πλέον να προμηθευτούμε αρκετή ενέργεια για πολλούς νευρώνες και είχαμε τον χρόνο να κάνουμε ενδιαφέροντα πράγματα με αυτούς. Έτσι νομίζω ότι, αυτό εξηγεί γιατί ο ανθρώπινος εγκέφαλος έγινε τόσο μεγάλος τόσο γρήγορα στην διαδικασία της εξέλιξης, ενώ εν τω μεταξύ παρέμεινε απλά ένας εγκέφαλος πρωτευόντων. Με αυτόν τον μεγάλο εγκέφαλο, που έκανε δυνατό το μαγείρεμα, πήγαμε γρήγορα από τα  ωμά τρόφιμα στην καλλιέργεια, στην γεωργία, τον πολιτι σμό, τα παντοπωλεία, την ηλεκτρική ενέργεια, τα ψυγεία, όλα αυτά τα πράγματα που σήμερα μάς επιτρέπουν  να πάρουμε όλη την ενέργεια που χρειαζόμαστε για όλη την ημέρα με ένα μόνο γεύμα στο αγαπημένο μας φαστ- φουντ. Έτσι, αυτό που κάποτε ήταν μια λύση τώρα έγινε το πρόβλημα, και ειρωνικά, αναζητούμε τη λύση σε ωμά τρόφιμα.Ποιό είναι το ανθρώπινο πλεονέκτημα; Τι είναι αυτό που έχουμε που κανένα άλλο ζώο δεν έχει; Η απάντησή μου είναι ότι ,έχουμε τον μεγαλύτερο αριθμό νευρώνων στον εγκεφαλικό φλοιό και νομίζω ότι, αυτή είναι η απλούστερη εξήγηση για τις αξιοσημείωτες γνωστικές ικανότητές μας. Τι κάνουμε που κανένα άλλο ζώο δεν κάνει και που πιστεύω ότι, ήταν θεμελιώδες για να μας επιτρέψει να επιτύχουμε αυτό το μεγάλο , μέγιστο αριθμό νευρώνων στον φλοιό; Με μια λέξη, μαγειρεύουμε. Κανένα άλλο ζώο δεν μαγειρεύει το φαγητό του. Μόνον οι άνθρωποι. Νομίζω πώς έτσι φτάσαμε να γίνουμε άνθρωποι.»

-  Ο M.Ruse (ό.π. σελ. 225) αποδίδει κι αυτός, τον μεγάλο εγκέφαλο στην  μεγάλη κατανάλωση κρέατος που κατέστη δυνα τή,με την μετατροπή τής ζούγκλας σε πεδιάδες και που έδωσε τις πολλές θερμίδες που χρειάζεται ο εγκέφαλος.Ετσι εξηγεί ότι,τα σαρκοφάγα έχουν μεγαλύτερο εγκέφαλο από τα χορτοφάγα και το ότι ,οι μεγάλοι πίθηκοι ,που έχουν σχετικώς μεγάλο εγκέφαλο, δεν είναι καθαρώς χορτοφάγοι.Οπως παρατηρεί ο συγγραφέας,κανείς εξελικτιστής, δεν αμφισβητεί πώς η  έκρηξη του μεγέθους του εγκεφάλου  ήταν κυρίως προσαρμοστική.

 

Ο εγκέφαλος έχει προσελκύσει το ενδιαφέρον όχι μόνο των Ανθρωπο λόγων, των ψυχολόγων, των κοινωνιολόγων, των φιλοσόφων και των πολιτικών, έχει κινήσει την περιέργεια όλων των βιολόγων (μικροβιο λόγων, ανατομών, βιοχημικών, γενετιστών, παλαιόντο- βιολόγων, φυσιολόγων, εξελικτικών βιολόγων, νευρολόγων, των χημικών, των φαρμακολόγων και των μηχανικών υπολογιστών. Πιο πρόσφατα, μπήκαν στον χορό ακόμη και ερευνητές αγοράς και οικονομολόγοι…,που οδηγούν σε συγκεκριμένες αντιδράσεις και γεινώτερα συμπεριφορές

 

.Επιστημονική θέση θέλει τα σφάλματα του ανθρώπου  να οφείλονται συνήθως σε έμφυτους περιορισμούς επεξεργασίας του ανθρώπινου εγκεφάλου,χωρίς να αποκλείεται και εμπλοκή ορισμένων «εσφαλμένων» μνημονικών ή/και αντιληπτικών διεργασιών.Καθώς η αβεβαιότητα και η πολυπλοκότητα είναι χαρακτηριστικά τής ανθρώπινης φύσεως,φαίνεται ότι, ο εγκέφαλος είναι προγραμματισμένος κατά τέτοιο τρόπο,ώστε να αναζητεί και να θέλει να επιτύχει δομή,συνοχή και τάξη  μέσα στην αταξία,  πράγμα που ναι μεν από τη μία πλευρά,διευκολύνει την επιβίωση,από  την άλλη όμως έμφανίζει ένα ¨γνωστικό κόστος» τα αναφερόμενα γνωστικά σφάλμα τα.

Σαν συμπέρασμα  θα μπορούσε κανείς να πεί,ότι, ο τρόπος με τον οποίο ο καθένας μας αντιλαμβάνεται,κατηγοριοποιεί,και αξιολογεί,είναι σε μαγάλο βαθμό προκατειλημμένος, πολλές φορές ασυνειδήτως.Απαιτείται μεγάλη   προσπάθεια ώστε  να απελευθερωθεί ο άνθρωπος, από βάρη  που έχει εκ γενετής,ή που υφίσταται , πέρα από τις όποιες άλλες νευρωνικές προσαρμογές  που κάνει ο εγκέφαλος αναλόγως με τις επιδράσεις και απαιτήσεις τού εκάστοτε περιβάλλοντος, στις γυναίκες εμφανίζει αυξομειώσεις και σε μηνιαία βάση, ανταποκρινόμενος στη…… «μουσική» των οιστρογόνων.Οι ερευνητές του Ινστιτούτου Ανθρωπίνων Γνωσιακών και Εγκεφαλικών Επιστημών Μαξ Πλανκ στη Λειψία, με επικεφαλής την Κλαούντια Μπαρτ, προέβησαν στην  σχετική δημοσίευση στο περιοδικό «Nature Scientific Reports», μελέτησαν με τεχνικές απεικόνισης τον εγκέφαλο μιας μόνο γυναίκας σε διαδοχικούς κύκλους περιόδου.Διεπίστωσαν ότι, παράλληλα με την αύξηση των οιστρογόνων όσο πλησιάζει η ωορρηξία ο ιππόκαμπος του εγκεφάλου αυξάνει επίσης σε όγκο, τόσο στη φαιά όσο και στη λευκή ουσία του. Όταν όμως οι  ορμόνες  αυτές υποχωρούν  ο ιππόκαμπος  πάλι ελαττώνεται.Παραμένει μυστήριο πώς αυτή η συνεχής διόγκωση και συρρίκνωση της συγκεκριμένης ζωτικής εγκεφαλικής περιοχής επηρεάζει τον νου, τη μνήμη και τα συναισθήματα μιας γυναίκας.

Οι επιστήμονες ελπίζουν ότι, θα φωτίσουν περισσότερο τις αιτίες της «διαταραχής προεμμηνορροϊκής δυσφορίας», η οποία εμφανίζεται σε περίπου μία γυναίκα στις 12, προκαλώντας μια σειρά από δυσάρεστα σωματικά και ψυχικά συμπτώματα μετά την ωορρηξία και λίγο πριν την εμφάνιση της περιόδου.

 

Ειδικώτερα η διαστρωμάτωση τού εγκεφάλου και η σημασία της.

 

Τρία είναι  τα βασικά τμήματα:

                   1.Αρχαιοεγκέφαλος.Αντιστοιχεί στον εγκέφαλο των ερπετών, που εμφανίστηκαν πριν από 650-750  εκατομμύρια χρόνια περίπου, περιέχει προγονική γνώση και προγονικές μνήμες,εκτελεί πιστά, δεν είναι αρκετά καλός ώστε να αντιμετωπίζει νέες καταστάσεις και φαίνε ται σαν να είναι προσκολλημένος σε  κάποιο προγονικό εγώ.Η συμπε ριφορά του είναι στερεότυπη ,ενστικτώδης,αντανακλαστική. Ελέγχει τους ενστικτώδεις μηχανισμούς,των οποίων η σκοπιμότητα είναι η διατήρηση τού ατόμου και τού είδους.Οπως γράφει ο Daniel Goleman (ό.π.σελ.40 επ.)η πιο πρωτόγονη περιοχή τού εγκεφάλου,που είναι κοινή σε όλα τα είδη που διαθέτουν ένα  ελάχιστο νευρικό σύστημα, είναι το εγκεφαλικό στέλεχος που   αποτελεί την προέκταση προς τα πάνω, μέσα στο κρανίο τού νωτιαίου μυελού,που βρίσκεται στην σπονδυλική στήλη. Αυτή η περιοχή ρυθμίζει  βασικές ζωτικές λειτουργίες,(αναπνοή,μεταβολισμός) ενώ ελέγχει  και τις στερεότυπες αντιδράσεις και κινήσεις.Γενικώς αυτός ο πρωτόγονος εγκέφαλος δεν μπορεί να θεωρηθεί ότι, μαθαίνει ή σκέπτε ται.Περισσότερο αποτελεί ένα  σύστημα προγραμματισμένων  από τα πριν  ρυθμιστών που διατηρούν την λειτουργία τού σώματος,και τις αντιδράσεις του,στα σωστά επίπεδα,ώστε να τού εξασφαλίζουν την επιβίωση..

          2.-Μεσεγκέφαλος.Αντιστοιχεί  στον εγκέφαλο των κατώτερων θηλαστικών,που εμφανίστηκαν πριν από 100-200 εκατομμύρια χρόνια. Παίζει θεμελιακό ρόλο στη συγκινησιακή συμπεριφορά.Εχει μεγαλύτερη ικανότητα να μαθαίνει νέους τρόπους προσέγγισης  και να λύνει προβλή ματα  βασιζόμενος στην άμεση εμπειρία.Περιλαμβάνει  τον ρινεγκέφαλο, τον υποθάλαμο, τους θαλάμους,την υπόφυση το τετράδυμο ,τα σκέλη.Ο ρινεγκέφαλος,είναι ένα κέντρο συγκινήσεων και συναισθημάτων,και για πολλούς  η έδρα τής διαισθητικής και τηλεπαθητικής αντίληψης. Οπως γράφει ο  Daniel Goleman από το εγκεφαλικό στέλεχος,ξεπήδησαν τα συγκινησιακά.κέντρα,

          3.- Νεοεγκέφαλος.Αντιστοιχεί στον εγκέφαλο των ανώτερων θηλαστικών, που εμφανίστηκαν πριν από  50-30 εκατομμύρια χρόνια,και τού ανθρώπου,πριν από  50-500 χιλιάδες χρόνια περίπου. Με την εμφάνιση των πρώτων θηλαστικών προστέθηκαν νέα ουσιώδη στρώματα,τού συγκινη σιακού εγκεφάλου.Όπως λέγει ο Daniel Goleman, περίπου εκατό εκατομμύρια χρόνια πριν, ο εγκέφαλος των θηλαστικών παρουσίασε,μια αλματώδη εξέλιξη.Από  τις συγκινησιακές περιοχές που αναφέρονται αμέ σως  πιο πάνω, αναπτύχθηκε ο νεοφλοιός,ο σκεπτόμενος εγκέφαλος.Το ζήτημα τής επιβίωσης,οφείλεται στην ικανότητα τού νεοφλοιού,να καταρτίζει μακρόπνοα προγράμματα.Ο πολιτισμός  οφείλεται στον νεο φλοιό.  Αυτές οι προσθήκες,στον εγκέφαλο επέτρεψαν  στο  να διανθιστεί η συναισθηματική  ζωή με αποχρώσεις,όπως η αγάπη. (Είδη που στερούνται νεοφλοιού  , όπως τα ερπετά ,στερούνται μητρικής στοργής.) Ο αριθμός των συνδέσεων , και η αύξηση τού όγκου τού νεοφλοιού ,  και των συνδέσεων, εξηγεί,γιατί ,ο άνθρωπος,έχει πολύ μεγαλύτερο εύρος, αντιδράσεων στα συναισθήματά  με περισσότερες αποχρώσεις.Οπως παρατηρεί πάλι,ο Daniel Goleman,ένα κουνέλι ή ένας πίθηκος εμφανί ζουν πολύ πιο περιορισμένες  αντιδράσεις στο φόβο, από τον άνθρωπο.

          -O Arthur Koestler (ό.π.σελ.201 επ.)   αναφερόμενος στην κατασκευή τού εγκεφάλου, αναρωτιέται μήπως υπάρχει κάποιο δομικό λάθος  κατασκευής στο κρανίο τού ανθρώπου,  που δεν αποκλείεται να απειλεί με την εξαφάνιση το ανθρώπινο είδος και σαν εξήγηση τής « υποψίας» του αυτής τοποθετεί την εξωφρενική ταχύτητα  με την οποία εξελίχθηκε ο ανθρώπι νος εγκέφαλος…..,βλέπει ως πιθανό ότι, η εξέλιξη απέθεσε μια νέα ανώτερη δομή πάνω σε μια παλιότερη  με λειτουργίες που ως ένα βαθμό επικαλύπτονται ,χωρίς να εφοδιάσει  την νέα μ΄ένα ξεκάθαρο ιεραρχικό έλεγχο πάνω στη παλαιά προκαλώντας έτσι σύγχυση και συγκρούσεις. Αναφέρει άποψη ,επικαλούμενος  τον MacLean, κατά τον οποίο,η εξωφρενική ταχύτητα με την οποία εξελίχθηκε-διογκώθηκε  ο εγκέφαλος, οδήγησε σε ένα παθολογικό αποτέλεσμα.Πειό συγκεκριμένα στο ότι, ο ανθρώπινος εγκεφαλικός φλοιός, είναι ένα είδος κακοήθους υπερπλα σίας,με αποτέλεσμα οι λειτουργίες του να  βρίσκονται έξω από τον φυσιολογικό έλεγχο. Ο συγγραφέας συνεχίζει γράφοντας ότι, η σύγχρονη έρευνα, δέχεται σαν αιτία τού τρόπου με τον οποίο λειτουργεί ο εγκέφα λος,όχι το μεγεθός του,αλλά τον ανεπαρκή συντονισμό, ανάμεσα στον παλαιό εγκέφαλο και τον νεοεγκέφαλο. Επικαλούμενος  και πάλι τον   MacLean ,γράφει ότι,  ενώ οι νοητικές λειτουργίες  μας εκτελούνται από τα πιο νέα και εξαιρετικώς ανεπτυγμένα  μέρη τού εγκεφάλου,η συγκινησι ακή συμπεριφορά μας,εξακολουθεί να κυριαρχείται από ένα σχετικά ακατέργαστο και πρωτόγονο σύστημα.Συνεχίζοντας ο Arthur Koestler.( .Το φάντασμα κλπ. σελ.250 επ. )λέγει ότι, η έλλειψη αυτή συντονισμού μεταξύ των διάφορων τμημάτων (διαστρωματώσεων) τού εγκεφάλου, πρέπει για το καλό τής ανθρωπότητας,να αντιμετωπισθεί από την επιστήμη.Το φάρμακο αυτό,η επέμβαση αυτή,δεν θα γινόνταν αναγκαστικώς μ΄έναν νομικό καταναγκασμό,ή  με επίσημες ενθαρρύνσεις,αλλά θα  γινόνταν αποδεκτή από τους ανθρώπους, που πιστεύουν στην χρησιμότητα μιάς τέτοιας επέμβασης,όπως ακριβώς τα διάφορα ηρεμιστικά χάπια,των οποίων η χρησιμοποίηση ασφαλώς  δεν έγινε μετά από κρατικό εξαναγκασμό, αλλά μετά από αποδοχή από τους ανθρώπους,ότι, είναι κάτι που κατά τη γνώμη τους, τους διευκολύνει.Αν κατά τον ίδιο,μια τέτοια αντιμε τώπιση γινόνταν αποδεκτή,θα προέκυπταν πολλές ωφέλιμες συνέπει ες,όπως πτώση τής εγκληματικότητας και των  αυτοκτονιών, και  άλλες που δεν μπορούν από τώρα να προβλεφθούν.Θα επρόκειτο ωσάν  μεταλλάξεις να είχαν πάρει το δρόμο τους. Αντιλαμβάνεται βεβαίως  ο συγγραφέας,ότι, μια τέτοια ιδέα θα συναντούσε ενδεχομένως αντίδραση ,όπως από τα απολυταρχικά κράτη,ή και από άλλους που δεν θα τους πολυάρεζε η ιδέα,  «πώς πρέπει να στηριχθούμε για τη σωτηρία μας πάνω στη μοριακή χημεία και όχι στην ψυχική αναγέννηση»  και που θα έβλεπαν μια υλιστική προσέγγιση προς το θέμα. Διατυπώνει όμως τη γνώμη,ότι, ο τελευταίος ενδοιασμός είναι αβά σιμος και ότι, η προσπάθεια να μεταχειριστούμε το νού,για να θεραπεύ σουμε τις δικές του ατέλειες ,είναι θεμιτή ιδίως γιατί καθώς είμαστε μια άρρωστη ράτσα,είμαστε κουφοί στη πειθώ. Και τελειώνει με την ιδέα και την ελπίδα ότι, μόνον έτσι,θα μπορέσει ο σημερινός homo maniacus να μεταμορφωθεί σε homo sapiens.

         

-Το ότι, η  διαστρωματική εξέλιξη τού εγκεφάλου,και η συνύπαρξη  τού αρχαίου,μέσου και νεωτέρου εγκεφάλου,δημιουργούν ένα ελάττωματικό όργανο  και ότι, πρόκειται στο σημείο αυτό για  «αμέλεια»  στην εξέλιξη ,υποστηρίζεται  και από άλλους συγγραφείς.

-Ο K.L.Lorenz, βλέπει στην δομή αυτή, την εκπληκτική πνευματικότητα τού ανθρώπου αλλά και την απροσμέτρητη κτηνωδία.(Ευαγγέλου ό.π.σελ.33)

         

          Ειδικώτερα  οι διαφορές μεταξύ ανθρώπινου εγκεφάλου και  πρωτευόντων.

        Παρά τις συνεχείς έρευνες δεν έχει μέχρι σήμερα καταστεί εφικτό και  ομοφώνως αποδεκτό, να προσδιοριστούν οι διαφορές αυτές και να εντοπισθεί τι είναι εκείνο που καθιστά τον ανθρώπινο εγκέφαλο μοναδικό και   ικανότερο κατά πολύ από τον εγκέφαλο των πλησιεστέρων συγγενών  του.

 

Σε συνέχεια λοιπόν των όσων πιο πάνω γράφονται έχουμε ανακεφαιώνοντας και συμπληρώνοντας:

 

Το μέγεθος-βάρος:

 

 Ο ανθρώπινος εγκέφαλος ζυγίζει γύρω στα 1,4 χιλιόγραμμα.Των ελεφάντων περισσότερο από 4.Αν θέλουμε να συσχετίσουμε το βάρος τού εγκεφάλου με τού υπολοίπου σώματος, έχουμε ότι, στις φάλαινες και τους ελέφαντες,το βάρος αυτό είναι το 1% του σωματικού βάρους,ενώ στον άνθρωπο,το 2%.Αλλά η διαφορά αυτή δεν οδηγεί σε ασφαλή συμπεράσματα, γιατί υπάρχουν μικρά ζώα όπως οι ποντικοί,που εμφανίζουν πενταπλάσια αναλογία μάζας εγκεφάλου/σώματος σε σχέση με τον άνθρωπο.Αναζητήθηκε λοιπόν άλλη μέθοδος.Ετσι μερικοί επιστήμονες  υπελόγισαν το πηλίκο εγκεφαλοποίησης(: το κλάσμα τής μάζας του εγκεφάλου ενός είδους,που θα αναμένονταν να έχει ο εγκέφαλος του με βάση το μέγεθός του,ανάλογα με την ταξινομική ομάδα στην οποία ανήκει-  το EQ).Κατέληξαν έτσι στο συμπέρασμα ότι, ο ανθρώπινος εγκέφαλος υπερτερεί τού εγκεφάλου όλων των ζώων,έχοντας 7πλάσιο βάρος εγκεφάλου σε σχέση με  άλλα ζώα.Κι εδώ τα πράγμα τα περιπλέκονται καθώς έχει διαπιστωθεί πώς  μερικά ζώα όπως οι πίθηκοι καπουτσίνοι,έχουν μεγαλύτερο EQ  από τους πιο κοντινούς συγγενείς μας,τους χιμπατζήδες.Ακόμη  περισσότερο.Πολλές σημαντι κές καινοτομίες στην συμπεριφορά των ανθρωποειδών πιθήκων,δεν συνδέονται πάντοτε με την αύξηση του μεγέθους του κρανίου τους. Επιχειρήθηκε επίσης να ανευρεθεί η διαφορά  στο ότι, ο ανθρώπινος εγκέφαλος έχει  μεγαλύτερο αριθμό νευρώνων  από αυτό που αναμένονταν από ένα πρωτεύον  με το ίδιο μέγεθος εγκεφάλου,αλλά και η παράμετρος αυτή δεν αποδείχτηκε ότι, συνιστούσε κάτι το ξεχωριστό μεταξύ των πρωτευόντων.Καταβλήθηκε προσπάθεια να εντοπισθεί η διαφορά στο φλοιό, στο τρόπο σύνδεσης μεταξύ των δύο ημισφαιρίων και στο ότι, ο φλοιός τού ανθρώπινου εγκεφά λου,είναι ιδιαίτερα εκτεταμένος. Και αυτή η προσπάθεια δεν κατέληξε σε γενικώς αποδεκτά συμπεράσματα. Σε κυτταρικό επίπεδο

διαπιστώθηκε ότι, οι  νευρώνες τού ανθρώπινου φλοιού, δημιουρ γούν  περισσότερες και μεγαλυτέρου μήκους συνάψεις σε σχέση με τους εγκεφάλους των άλλων προτευόντων.Και εδώ δεν έχουμε ασφαλή και γενικώς αποδεκτά συμπεράσματα.

 

O -Michael S.Gazzaniga  κλείνει το τέλος του κεφαλαίου του, για τον εγκέφαλο,στο βιβλίο του  « ΑΝΘΡΩΠΟΣ, Η επιστήμη πίσω από όσα μας κάνουν μοναδικούς» (ό.π. σελ.68),ώς εξής :

                                                                                                              

«ΣΥΜΠΕΡΑΣΜΑ

Οι ιστορικές και οι παρούσες επιστημονικές και κοινωνικές δυ­νάμεις που υποστηρίζουν την ιδέα ότι, η μόνη διαφορά μεταξύ του εγκεφάλου ενός ανθρωποειδούς πιθήκου και ενός ανθρώ­που έγκειται στο μέγεθος —δηλαδή, στον αριθμό των νευρώ­νων— είναι ακατανίκητες. Και όμως, από μια ψύχραιμη μελέτη των δεδομένων που έχουμε μπροστά μας προκύπτει ξεκάθαρα ότι, ο ανθρώπινος εγκέφαλος έχει πολλά μοναδικά χαρακτηρι­στικά. Στην πραγματικότητα, η επιστημονική βιβλιογραφία βρίθει παραδει γμάτων που κυμαίνονται από το επίπεδο της μακροσκοπικής ανατομικής μέχρι το κυτταρικό και το μορια­κό επίπεδο. Με λίγα λόγια, η υπόθεσή μας για τη μοναδικότη­τα του ανθρώπινου εγκεφάλου θεμελιώνεται σε στέρεη βάση. Αν ο εγκέφαλός μας είναι διαφορετικός στις λεπτομέρειες, για­τί να μην είναι διαφορετικός και ο νους μας;»

 

Στο τέλος του κυρίως κειμένου μας,παραθέτουμε,ανακεφαλαιωτικά,  στοιχεία που δικαιολογούν  την έννοια αυτή της μοναδικότητας του ανθρώπινου. εγκεφάλου.

 

Η ΣΗΜΑΣΙΑ ΤΗΣ ΜΝΗΜΗΣ                                                                  

Η σημασία τής μνήμης και της συνδεόμενης μ΄αυτήν συνείδησης  και  πείρας ,είναι αυτονόητη.Ειδικά για τις  αναμνήσεις μας έχει γραφεί ότι  χωρίς αυτές θα είμασταν zombies.!

          -Ο W.Kohler πειραματιζόμενος  γύρω στο 1930  με χιμπατζήδες 

στο ζωολογικό κήπο τού Βερολίνου,κατέληξε στο συμπέρασμα ότι, τα σφάλματα και οι αστοχίες τους,οφείλονταν όχι στην αδυναμία κρίσης  αλλά στην ανεπάρκεια  τής μνήμης τους .Παρατηρεί βέβαια ο Παπανούτσος (ό.π.σελ.281) ότι ,μεταγενέστερη κριτική ,ετροποποίησε την  άποψη αυτή, δεχθείσα ότι, δεν επρόκειτο για ανεπάρκεια  μνήμης, αλλά απλώς για μνήμη διαφορετική από την ανθρώπινη, αλλά   ακόμη και αν έχουν έτσι τα πράγματα, η σύνδεση κρίσης και μνήμης  αποδεικνύεται  ότι, υπάρχει.

          Σαφέστερα: Είναι αναμφίφολο ότι, υπάρχει σαφής εννοιολογική διαφορά μεταξύ μνήμης και κρίσης,μεταξύ μνήμης και ευφυίας.Γίνεται όμως δεκτό ότι, μνήμη  και ιδίως η ενεργός μνήμη,επηρεάζει σε σημαντικό βαθμό την νοημοσύνη. Η μνήμη είναι εκείνη που σε δεδομένη στιγμή,μας δίνει τις αποθηκευμένες πληροφορίες και γνώσεις για να μπορέσουμε γρήγορα και εύκολα, να λύσουμε ένα πρόβλημα. Και η ικανότητά μας να επιλύσουμε ένα πρόβλημα συχνά εκλαμβάνεται ως νοημοσύνη. Επομένως, όπως λέγεται,μνήμη και νοημοσύνη είναι οι δύο όψεις του ίδιου νομίσματος.Ετσι λόγου  χάριν,τα άτομα που είναι καλοί μαθηματικοί,είναι συχνά  ικανοί, να λύσουν με άνεση  προβλήματα και η εξήγηση ευρίσκεται στο ότι, δύνανται εύκολα να έχουν την αποθηκευμένη πληροφορία, που τους επιτρέπει να αντιμετωπίσουν με επιτυχία το πρόβλημα.Αυτό δεν σημαίνει ότι κατανάγκην είναι περισσότερο ευφυείς,από άλλους,αλλά  ότι ,μάλλον έχουν αποθηκεύσει πληροφορίες που μπορούν να ανασύρουν όταν τις χρειασθούν

 

Πόσο πισω στο παρελθόν μπορει να ανατρέξει η μνήμη

          Δημοσιεύθηκε στο φύλλο της  29-4-2017 τής βολιώτικης εφημερί δας «ΤΑΧΥΔΡΟΜΟΣ» η είδηση  ότι, η Ρεμπέκα Σαρόν,είναι μία από τις 80 περιπτώσεις στο κόσμο που έχει την ικανότητα να ενθυμείται πολύ παληά γεγονότα.Η μνήμη της  ανατρέχει στην εποχή που ήταν νεογέννητο  και βρίσκονταν στη κούνια,ενώ επίσης θυμάται τα όνειρα που έβλεπε  όταν ήταν ηλικίας μόλις 18 μηνών.

 

 

Σε ποιό σημείο του εγκεφάλου εδράζεται η μνήμη

 

 

 

Εδώ εμφανίζεται ο ρόλος του ιππόκαμπου.Ο ιππόκαμπος αποτελεί μία εγκεφαλική δομή που είναι μέρος του μεταιχμιακού συστήματος. Συμμετέχει στη μεταφορά πληροφοριών από τη βραχυπρόθεσμη μνήμη στη μακροπρόθεσμη και την πλοήγηση στον χώρο. Οι άνθρωποι με εκτεταμένες διμερείς βλάβες στον ιππόκαμπο εμφανίζουν αδυναμία να σχηματίζουν και να συγκρατούν νέες πληροφορίες.

Βλάβη στον ιππόκαμπο δεν επηρεάζει ορισμένους τύπους μνήμης, όπως την ικανότητα μάθησης νέων δεξιοτήτων. Το γεγονός αυτό υποδεικνύει ότι οι εν λόγω ικανότητες εξαρτώνται από διαφορετικούς τύπους μνήμης (διαδικαστική μνήμη) και διαφορετικές περιοχές του εγκεφάλου.

Υπάρχει σχέση μεταξύ του μεγέθους του ιππόκαμπου και της μνήμης

. Μείωση του όγκου του ιππόκαμπου είναι ένα από τα πρώτα διαγνωστικά χαρακτηριστικά της νόσου Αλτσχάιμερ . `-

          Ο Daniel Goleman( ό.π.σελ.429 επ. ομοίως ο Michael S.Gazzani ga ) θέλει τον ιππόκαμπο ως ουσιαστικό αποθηκευτικό χώρο της μνήμης

Οταν λ.χ.ακούμε έναν ήχο ο ιππόκαμπος  τον αναλύει  και τον συγκρίνει  με κάποιον άλλο ήχο που έχουμε ακούσει,  ώστε να διαπιστώσει  αν αυτός τού είναι γνώριμος. Σχεδόν στο ίδιο χρονικό διάστημα,ο ακουστικός φλοιός, προβαίνει σε μια λεπτομερέστερη ανάλυση του ήχου με στόχο να προσδιορίσει την προέλευσή του και στην συνέχεια   στέλνει το μήνυμά του  στην αμυγδαλή  και στον ιππόκαμπο που  αυτοί τον συσχετίζουν με παρόμοιες αναμνήσεις.

  -Όμως υποστηρίζεται  και το  ότι,  το κέντρο τής μνήμης δεν βρίσκεται σ΄ένα συγκεκριμένο σημείο τού εγκεφάλου, αλλά σ΄ολόκληρο τον εγκέφαλο(: ολιστική θεωρία-πείραμα με τα ποντίκια  από τον Lashley,Johnson ό.π. σελ.37-για μερικούς-όπως πιο κάτω εκτενέστερα εκτίθεται- και έξω από τον άνθρωπο!!!) Πολλοί δέχονται ότι, η μνήμη δεν υπάρχει στο επίπεδο των μορίων αλλά των νευρώνων που συνθέτουν τον εγκέφαλο(Αλλοι,και αλλού,όπως πιο κάτω αναγράφεται).  Οταν ο εγκέφαλος εκτεθεί σ΄ένα νέο συμβάν, ενεργοποιείται μια μοναδική διά ταξη νευρώνων . Οι συνάψεις παίζουν προφανώς σημαντικό ρόλο  στην διατήρηση τής μνήμης, αλλά παραμένει άγνωστο πως αυτό γίνεται(Mayer  σελ.298).Η ολιστική αυτή θεωρία  δεν γίνεται όμως αποδεκτή από όλους τους επιστήμονες, μερικοί από τους οποίους υποστηρίζουν ,ότι, οι αναμνήσεις εντοπίζονται  σε συγκεκριμένα  τμήματα τού εγκεφάλου. (:εντο πιστική θεωρία).Ετσι ο Penfield υποστήριξε ότι ,τα πειράματα που έκανε σε επιληπτικούς, έδειξαν ότι, όταν άγγιζε με το ηλεκτρόδιο, ένα ορισμένο σημείο τού εγκεφάλου,  προκαλούσε πάντοτε την εμφάνιση τής ίδιας εντυπώ σεως. Και τα συμπεράσματα όμως αυτά δεν έγιναν δεκτά.Μερικοί μίλησαν για παραισθήσεις. Πειράματα Jakobson (ό.π. σελ.42): Εξήγαγε το RNA από τον εγκέφαλο εκπαιδευμένων ποντικών ,τα έβαλε σε άλλους μη εκπαιδευμένους, που έδειξαν ότι εγνώριζαν ό,τι και οι δότες.Παρόμοια αποτελέσματα έγιναν και σε σκύλους: Εκοψαν σε κομμάτια τους εκπαιδευμένους ,τα έδωσαν σε άλλους ως τροφή,που έδειξαν να κληρονομούν τα συγκεκριμένα χαρακτηριστικά,(: να αποφεύγουν το φώς).

Αν δεχθεί κανείς νεώτερες απόψεις ,η συνείδηση και η μνήμη, ενδεχο μένως εδράζονται και εκτός τού ανθρώπινου σώματος. Σχετικά παραπέ μπουμε στην περίπτωση τού νευροχειρουργού Eben Alexander  που παραθέτουμε   πιο κάτω.

 Ειδικώτερα, έχουνδιατυπωθεί απόψεις,υποστηριζόμενες   από(φερόμενα ως) πραγματικά περιστατικά,κατά τα οποία ο εγκέφαλος δεν είναι το αποκλειστικό μέρος όπου εδράζεται η μνήμη, όπου αποθηκεύονται οι αναμνήσεις. Ετσι εκτός από την αναφερόμενη περίπτωση του Eben Alexander, γίνεται επίκληση πειραμάτων με ποντικούς .Εκπαιδευμένοι ποντικοί,να ευρίσκουν το σημείο όπου υπήρχε τροφή,θανατώθηκαν και δόθηκαν τεμάχιά τους σε άλλους ποντικούς,που χωρίς εκπαίδευση  εύρισκαν το μέρος όπου υπήρχε η τροφή .

Ο εγκέφαλος μιας γυναίκας και κυρίως ο ιππόκαμπος, το κέντρο της μνήμης και των συναισθημάτων, μεταβάλλεται ελαφρά σε μέγεθος, παράλληλα με τις ορμονικές μεταβολές λόγω του κύκλου της εμμηνόρροιας, σύμφωνα με μια νέα μικρή γερμανική επιστημονική έρευνα, την πρώτη που κάνει μια τέτοια διαπίστωση.

 

Ήταν ήδη γνωστό ότι ο εγκέφαλος και των δύο φύλων εμφανίζει αξιοσημείωτη πλαστικότητα ακόμα και μετά την ενηλικίωση. Όμως η νέα μελέτη προσθέτει ένα νέο δεδομένο: ότι, πέρα από τις όποιες άλλες νευρωνικές προσαρμογές κάνει ο εγκέφαλος ανάλογα με τις επιδράσεις και απαιτήσεις του εκάστοτε περιβάλλοντος, στην περίπτωση των γυναικών εμφανίζει αυξομειώσεις και σε μηνιαία βάση, ανταποκρινόμενος στη «μουσική» των οιστρογόνων.

 

Οι ερευνητές του Ινστιτούτου Ανθρωπίνων Γνωσιακών και Εγκεφαλικών Επιστημών Μαξ Πλανκ στη Λειψία, με επικεφαλής την Κλαούντια Μπαρτ, που έκαναν τη δημοσίευση στο περιοδικό «Nature Scientific Reports», μελέτησαν με τεχνικές απεικόνισης τον εγκέφαλο μιας μόνο γυναίκας σε διαδοχικούς κύκλους περιόδου.

 

Οι επιστήμονες, που εστίασαν στην επίδραση των ορμονικών μεταβολών στη δομή του γυναικείου εγκεφάλου, διαπίστωσαν ότι παράλληλα με την αύξηση των οιστρογόνων όσο πλησιάζει η ωορρηξία ο ιππόκαμπος του εγκεφάλου αυξάνει επίσης σε όγκο, τόσο η φαιά όσο και η λευκή ουσία του. Όταν όμως οι εν λόγω ορμόνες υποχωρούν πάλι, ξαναμικραίνει και ο ιππόκαμπος.

 

Παραμένει μυστήριο πώς αυτή η συνεχής διόγκωση και συρρίκνωση της συγκεκριμένης ζωτικής εγκεφαλικής περιοχής επηρεάζει τον νου, τη μνήμη και τα συναισθήματα μιας γυναίκας. Το θέμα θα μελετηθεί περαιτέρω στο μέλλον σε μεγαλύτερο δείγμα γυναικών.

 

Με την έρευνα αυτή, μεταξύ άλλων, οι επιστήμονες ελπίζουν ότι θα φωτίσουν περισσότερο τις αιτίες της «διαταραχής προεμμηνορροϊκής δυσφορίας», η οποία εμφανίζεται σε περίπου μία γυναίκες στις 12, προκαλώντας μια σειρά από δυσάρεστα σωματικά και ψυχικά συμπτώματα μετά την ωορρηξία και λίγο πριν την εμφάνιση της περιόδου

 

Τον Νοέμβριο του 2014,δημοσιεύθηκαν ανακοινώσεις από γιατρούς,που υποστηρίζουν ότι, σε περιπτώσεις μεταμοσχεύσεων οργάνων, παρουσιάστηκε το φαινόμενο ο δέκτης να αποκτά και μέρος της μνήμης  ή τρόπου συμπεριφοράς του δότη. Μιλούν πλέον για κυττταρική μνήμη. Μια από τις περιπτώσεις για τις οποίες έγινε πολύς λόγος, ήταν η  της Claire Sylvia που σε ηλικία 70 ετών δέχθηκε μεταμόσχευση καρδιάς και πνεύμονα,από ένα νεαρό παιδί 18 ετών,που είχε σκοτωθεί σε τροχαίο  δυστύχημα καθώς οδηγούσε την μοτοσυκλέττα του.Μετά την επέμβαση η Claire Sylvia άρχισε να της αρέσουν τροφές που δεν προτιμούσε προηγουμένως.Μετά από σχετική επικοινωνία με την οικογένεια του δότη,αποκαλύφθηκε ότι ,είχε τις ίδιες προτιμήσεις με τον δότη της.Για όλα αυτά συνέγραψε και σχετικό βιβλίο.

Άλλη περίπτωση: Σ’ένα μικρό κορίτσι ηλικίας 8 ετών μεταμοσχεύθηκε η καρδιά ενός επίσης νεαρού κοριτσιού ηλικίας 10 ετών. Μετά την επέμβαση, ο δέκτης,άρχισε να έχει εφιάλτες,ότι, κάποιος προσπαθούσε να το σκοτώσει. Αποδείχθηκε ότι, η δότρια είχε δολοφονηθεί. Ηταν τόσο  λεπτομερείς οι σκηνές που έβλεπε στον ύπνο και που περιέγραψε, της,ώστε χάρις σ΄αυτές,η αστυνομία κατόρθωσε να ανακαλύψει τον δολοφόνο, ο οποίος και καταδικάστηκε.

-Ο Antonio Damasio   γράφει.(ό.π.σελ.306)  « Οι νευρικές και μη νευρικές δομές δεν είναι απλά γειτονικοί αλλά συνεχείς   και διαδραστικοί συνεργάτες.Δεν είναι απομωνομένες οντότητες που στέλλουν σήματα το ένα στο άλλο,σαν τα τσίπς σ’ένα κινητό τηλέφωνο.Με απλά λόγια : οι εγκέφαλοι και τα σώματα,ανήκουν στο ίδιο ενεργοποιητικό σύνολο του μυαλού»

Δηλαδή επαναλαμβάνουμε: Υποστηρίζεται   ότι,  το κέντρο τής μνήμης δεν βρίσκεται σ΄ένα συγκεκριμένο σημείο τού εγκεφάλου, αλλά σ΄ολόκληρο τον εγκέφαλο .Οτι, η μνήμη δεν υπάρχει στο επίπεδο των μορίων αλλά των νευρώνων που συνθέτουν τον εγκέφαλο.  Οταν ο εγκέφαλος εκτεθεί σ΄ένα νέο συμβάν, ενεργοποιείται μια μοναδική διάταξη νευρώνων . Οι συνάψεις παίζουν προφανώς σημαντικό ρόλο  στην διατήρη ση τής μνήμης, αλλά παραμένει άγνωστο πως αυτό γίνεται(Mayer σελ.298).Η ολιστική αυτή θεωρία  δεν γίνεται όμως αποδεκτή από όλους τους επιστήμονες, μερικοί από τους οποίους υποστηρίζουν ,ότι, οι αναμνήσεις εντοπίζονται  σε συγκεκριμένα  τμήματα τού εγκεφάλου. (:εντοπιστική θεωρία)

-Θα μου επιτραπεί να παραθέσω μια δική μου  εμπειρία,που προεξοφλώ,ότι θα  είναι και εμπειρία  και πολλών άλλων και συνδέεται με την λειτουργία της μνήμης, την ανάδυση πληροφορίων,που είχαν ήδη καταχωρηθεί, απ’αυτήν και την πορεία τους από το ασνείδητο στο συνειδητό.Και εξηγούμαι: Μου συμβαίνει αρκετές φορές να έχω λησμονήσει μια πληροφορία και να προσπαθώ να την θυμηθώ.Ο καλύτερος τροπος όπως έχω διαπιστώσει είναι όχι να ασκήσω την σχετική πίεση στον εαυτό μου αλλά να αφήσω τα πράγματανα , «ήσυχα» να εκδηλωθούν μόνα τους.Πολλές φορές η ανάδυση αυτή, μετά από πολλές έρχεται «από μόνη της»  δηλαδή  χωρίς καμιά συνειδητή προσπάθεια ,μόλις ξυπνήσω.Σημαίνει κάτι το φαινόμενο αυτό;.

 

Ο ΕΓΚΕΦΑΛΟΣ ΚΑΙ Η ΑΝΑΠΤΥΞΗ ΤΟΥ ΑΝΘΡΩΠΟΥ

 

Ο εγκέφαλος ενός πεντάχρονου είναι ένα τέρας ενέργειας. Χρησιμοποιεί διπλάσια ποσότητα γλυκόζης (την ενέργεια που τροφοδοτεί τον εγκέφαλο) από αυτή ενός πλήρως ενηλίκου, σύμφωνα με μια νέα μελέτη από ανθρωπολόγους στο Πανεπιστήμιο Northwestern.

Η μελέτη βοηθά στην επίλυση του μακροχρόνιου μυστηρίου του γιατί τα ανθρώπινα παιδιά αναπτύσσονται τόσο αργά σε σύγκριση με τους πιο στενούς συγγενείς ζώων μας.

Δείχνει ότι η ενέργεια που διοχετεύεται στον εγκέφαλο κυριαρχεί στον μεταβολισμό στο ανθρώπινο σώμα νωρίς στη ζωή και είναι πιθανόν λοτι για τον λόγο αυτό, οι άνθρωποι αναπτύσσονται με ρυθμό πιο αργό από ένα  ερπετό  ή από ένα θηλαστικό κατά την παιδική ηλικία.

Τα αποτελέσματα της μελέτης δημοσιέθυκαν στο περιοδικό Proceedings of the National Academy of Sciences.

«Τα ευρήματά μας υποδηλώνουν ότι, το σώμα μας δεν έχει την πολυτέλεια να μεγαλώσει γρηγορότερα κατά τη διάρκεια των νηπίων και των παιδικών ετών, επειδή απαιτούνται τεράστιοι πόροι για να τροφοδοτηθεί η ανάπτυξη του ανθρώπινου εγκεφάλου», δήλωσε ο Christopher Kuzawa, πρώτος συγγραφέας της μελέτης και καθηγητής ανθρωπολογίας στο Weinberg College. Βορειοδυτικών Τεχνών και Επιστημών. «Ως άνθρωποι, έχουμε πολλά να μάθουμε και αυτή η μάθηση απαιτεί έναν πολύπλοκο και ενεργοβόρα εγκέφαλο».

Ο Kuzawa είναι επίσης μέλος ΔΕΠ του Πολιτικού Ερευνητικού Ινστιτούτου στο Northwestern.

Η μελέτη είναι η πρώτη που συγκεντρώνει υπάρχοντα δεδομένα μαγνητικής τομογραφίας εγκεφάλου - τα οποία μετρούν την κατανάλωση γλυκόζης και τον όγκο του εγκεφάλου, αντίστοιχα - για να δείξει ότι η ηλικία που ο εγκέφαλος καταβροχθίζει τους περισσότερους πόρους είναι επίσης η ηλικία που η ανάπτυξη του σώματος είναι πιο αργή. Στην ηλικία των 4 ετών, όταν αυτή η «διαρροή εγκεφάλων» είναι στο αποκορύφωμά της και η ανάπτυξη του σώματος επιβραδύνεται στο ελάχιστο, ο εγκέφαλος καταναλώνει πόρους με ρυθμό που ισοδυναμεί με το 66% αυτού που χρησιμοποιεί ολόκληρο το σώμα σε ηρεμία.

Τα αποτελέσματα επιβεβαιώνουν μια μακροχρόνια υπόθεση στην ανθρωπολογία ότι, τα παιδιά μεγαλώνουν πολύ αργά επειδή το ανθρώπινο σώμα χρειάζεται να διοχετεύει ένα τεράστιο ποσοστό των πόρων του στον εγκέφαλο κατά την παιδική ηλικία, αφήνοντας λίγα ποσοστά για την ανάπτυξη. του σώματος. Βοηθούν επίσης να εξηγηθούν ορισμένες κοινές παρατηρήσεις που μπορεί να έχουν πολλοί γονείς.

«Μετά από μια ορισμένη ηλικία, είναι δύσκολο να μαντέψει κανείς την ηλικία ενός μικρού παιδιού ή του μικρού παιδιού από το μέγεθός του», είπε ο Kuzawa. «Αντίθετα, πρέπει να ακούτε την ομιλία τους και να παρακολουθείτε τη συμπεριφορά τους. Η μελέτη μας δείχνει, ότι, αυτό δεν είναι τυχαίο. Η ανάπτυξη του σώματος σχεδόν σταματά σε μια ηλικία που η ανάπτυξη του εγκεφάλου γίνεται  με μεγάλη  ταχύτητα, επειδή ο εγκέφα λος εξαντλεί τους διαθέσιμους πόρους. "

Παλαιότερα πίστευαν ότι, το φορτίο των πόρων του εγκεφάλου στο σώμα ήταν μεγαλύτερο κατά τη γέννηση, όταν το μέγεθος του κεφαλιού σε σχέση με το σώμα είναι μεγαλύτερο. Αντίθετα, οι ερευνητές διαπίστωσαν ότι, ο εγκέφαλος κορυφώνει την χρήση της γλυκόζης στην ηλικία των 5 ετών.Στην ηλικία των 4 ετών, ο εγκέφαλος καταναλώνει γλυκόζη με ρυθμό συγκρίσιμο με το 66%του μεταβολικού ρυθμού ηρεμίας του σώματος (ή περισσότερο από το 40% της συνολικής ενεργειακής δαπάνης του σώματος).

«Η άνοδος του κόστους του εγκεφάλου στο μέσον της παιδικής ηλικίας έχει να κάνει με το γεγονός ότι, οι συνάψεις, οι συνδέσεις στον εγκέφαλο φτάνουν στο μέγιστο σε αυτή την ηλικία, όταν μαθαίνουμε τόσα πολλά πράγματα που πρέπει να γνωρίζουμε για να είμαστε ο επιτυχημένος άντρας»,  είπε ο Kuzawa.

«Στην ακμή του ,στην παιδική ηλικία, ο εγκέφαλος δαπανάι  τα δύο τρίτα των θερμίδων που χρησιμοποιεί ολόκληρο το σώμα σε ηρεμία, πολύ περισσότερες  δηλαδή,από άλλα είδη πρωτευόντων», δήλωσε ο William Leonard, συν-συγγραφέας της μελέτης. Ο μεγάλος μας εγκέφαλος,είναι υπαίτιος του ότι, τα παιδιά μεγαλώνουν πιο αργά και είναι λιγότερο ενεργά σωματικά σε αυτήν την ηλικιακή ομάδα. Τα ευρήματά μας υποδηλώνουν έντονα ότι, οι άνθρωποι εξελίχθηκαν για να αναπτυχθούν αργά κατά την διάρκεια αυτής της περιόδου, προκειμένου να ελευθερώσουν καύσιμα για τους αγαπημένους, πολυάσχολους εγκεφάλους της παιδικής μας ηλικίας. "

Η έρευνα βασίζεται σε υλικό από το Πανεπιστήμιο Northwestern.

Στην κατηγορία των θηλαστικών, τα πρωτεύοντα γενικά αναπτύς σονται πιο αργά από άλλα ζώα. Και μεταξύ των πρωτευόντων, ο Χόμο Σάπιενς είναι ο βασιλιάς των ζωοθυλακίων, περνώντας σημαντικό χρόνο στην παιδική και εφηβική ηλικία. Όπως συνοψίζεται από μια αμερικανική μελέτη που δημοσιεύτηκε στις 25 Αυγούστου στο Proceedings of the National Academy of Sciences (PNAS)

 

Η ΕΛΕΥΘΕΡΙΑ ΤΗΣ ΒΟΥΛΗΣΕΩΣ ΚΑΙ Ο ΕΓΚΕΦΑΛΟΣ 

 Όπως  γράφει ο Michael Corbalis( ό.π. σελ.101) είναι  πιθανόν ο προμετωπιαίος φλοιός να εμπλέκεται με την ελευθερία τής βουλήαεως

Ο Μ.Gazzaniga (ό.π.σελ. 357) γράφει:

«Στον νού τού σύγχρονου ανθρώπου, και μόνο σε αυτόν από όλο το ζωικό βασίλειο, ο κόσμος δεν παρουσιάζεται ως μια σειρά από αυστηρά οριζόμενα ερεθίσματα που πυροδοτούν ένα στενό ρεπερτόριο στερεότυπων συμπεριφορών, αλλά ως μιά τεράστια και πολύπλοκη σειρά από αντιλήμματα και συγκυριακές δυνατότητες. Ο ανθρώπινος νους είναι ελεύθερος να οργανώνει τα στοιχεία της αντίληψής του σε μια ατελειωτη σειρά από συνδυαστικές δυνατότητες.Και οι περισσότερες από αυτές τις δυνητικές μορφές οργάνωσης και οι περισσότερες κύριες μεταλλάξεις, θα ήταν μοιραίες.Η  ελευθερία είναι το κλειδί της ανθρώπινης επιτυχίας αλλά  είναι και μια πρόσκληση στην καταστροφή.»

 .

 

Η ΜΝΗΜΗ ΣΤΑ ΖΩΑ ΚΑΙ ΤΑ ΦΥΤΑ

           

            Η μνήμη στα ζώα

            Είναι γνωστό ότι,  τα ζώα έχουν ,μνήμη.Yπάρχουν πάμπολλα σχετικά παραδείγματα:.

 Οι σολωμοί επιστρέφουν ακριβώς στον οικείο γι΄αυτούς ποταμό,που αποτελεί τον τόπο γέννησης των απογόνων τους.Η θαλάσσια χελώνη εξακολουθεί να αποτελεί ανεξήγητο φαινόμενο , η μνήμη της και η  ικανό τητά της να  θυμάται και να εντοπίζει θέσεις.Οι χελώνες αυτές  συνεχώς έρχονται να γεννήσουν στις θέσεις όπου είχαν γεννηθεί ,ταξειδεύοντας χιλιάδες μίλια στη θάλασσα,και ο τρόπος με τον οποίο το επιτυγχάνουν αποτελεί  μυστήριο λέγει ο  βιολόγος John Roger Brothers, τού Πανεπιστημίου της   Καρολίνα .Προβάλλουν ως εξήγηση ότι, η χελώνη καταχωρεί με την γέννησή της τις ακριβείς συντεταγμένες  τής τοποθεσίας όπου γεννήθηκε με την βοήθεια τού μαγνητικού πεδίου  της Γής.Γνώριζαν βεβαίως οι επιστήμονες ότι, τα ζώα αυτά,κινούνται  με βάση το μαγνητικό πεδίο της Γής, που χρησιμοποιούν ως πυξίδα,αλλά αγνοούσαν ότι, το χρησιμοποιούν για να ξαναβρεθούν  στον τόπο όπου γεννήθηκαν.

Επίσης οι ικανότητες πλοήγησης που διαθέτουν τα μεταναστευτικά πτηνά, είναι παροιμιώδες αλλά όχι πλήρως κατανοητές.( Whitfield ό.π.σελ.137) Επίσης  τα δελφίνια για τα οποία λέγεται ότι,διατηρούν την μεγαλύτερη κοινωνική μνήμη μεταξύ όλων των  μη ανθρώπινων ειδών. Συγκεκριμενως έχει διαπιστωθεί,ότι, τα ζώα αυτά,έχουν την ικανότητα να αναγνωρίζουν συντρόφους που είχαν στα  ενυδρεία, έστω και αν ζούσαν χωριστά για περισσότερο από 20χρόνια

(Περισσότερα στο Παράρτημα υπό : «Dolphins Keep Lifelong Social Memories, Longest in a Non-Human Species»)

Αλλά   τα παραδείγματα για τη μνημη των ζώων,δεν σταματούν  εδώ,.Σε μερικές περιπτώσεις έχουν σχέση με την συνεργασία μεταξύ έμβιων όντων. Χαρακτηριστική είναι η περίπτωση τής συνεργασίας ενός  ζώου,όπως ο καρχαρίας με τους καθαριστές που εκτός άλλων δείχνει ένα σχεδιασμό και προγραμματισμό και μια συνεννόηση και νοητική επαφή,δείγμα μιάς ευφυίας και μιάς τρομερής μνήμης..Πράγματι καθαριστές και πελάτες, ανταμώνουν σε «σταθμούς καθαρισμού»που είναι πάντοτε οι  ίδιοι.. Ενας σταθμός αντιστοιχεί  στην περιοχή, ενός μεμονωμένου καθαριστή.Ο καθαριστής, συνήθως περιμένει τους πελάτες του,στο σταθμό του.Όταν ο πελάτης εισέλθει στον σταθμό καθαρι σμού, παίρνει μια συγκεκριμένη στάση: παραμένει  ακίνητος σε μια κάθετη στάση.Τότε ο καθαριστής αρχίζει  να καταβροχθίζει τα παράσιτα  που είναι κολλημένα στο δέρμα τού πελάτη.Όταν τελειώσει το έργο, ο πελάτης φεύγει από το σταθμό.Δείγμα τής αμοιβαίας εμπιστοσύνης,είναι  η περίπτωση, καρχαρία .Ανοίγει το στόμα του,εισέρχεται μέσα ο καθαριστής, και καταβρο χθίζει τα παράσιτα που υπάρχουν εκεί.Ο καρχαρίας στέκεται  ακίνητος προσέχοντας να μην καταπιεί τον καθαριστή. .( Robert Barbault  .« Ενας Ελέφαντας κλπ» σελ.150 επ.).

Γνωστή επίσης  η μεγάλη μνήμη τού ελέφαντα.. Το φυτοφάγο αυτό ζώο που  ζει στην Αφρική και την Ασία,έχει ιδιαίτερα ανεπτυγμένη μνήμη που το βοηθά στο να απομνημονεύει περιοχές με βλάστηση και να εξασφαλίζει την τροφή  του. Για το λόγο αυτό όταν αναφερόμαστε σε κάποιο άτομο με ισχυρή μνήμη λέμε  ότι,  « έχει μνήμη ελέφαντα».

 

H μνήμη στα φυτά

Ο  Cleve Backster ,έδειξε πώς τα φυτά,έχουν μνήμη, και αισθήματα. Ο Δρ Μαρσέλ Βόγκελ,έδειξε πώς τα φυτά μπορούν να διαβάσουν την σκέψη τού ανθρώπου που θέλει να τα βλάψει.Οι  καθηγητές Gordon Orians  και David Rowds απέδειξαν ότι, τα φυτά επικοινωνούν μεταξύ  τους.Ειδοποιούν, τα γύρω δέντρα, για τις τυχόν επιθέσεις που δέχονται  από έντομα και σκουλήκια.Τα σήματα αυτά κινδύνου  συνίστανται σε εκπομπές φερομονών, ουσιών δηλαδή που πολλές φορές εκκρίνουν τα ζώα και επιδρούν σε άλλα ζώα τού αυτού είδους.Οι αποδέκτες των μηνυμάτων αυτών αμυνόμενοι,  μεταβάλλουν  την χημική σύσταση  των  φύλλων τους,τα κάνουν λιγώτερο γευστικά.Οι μεταβολές αυτές διαπιστώθηκαν επί τόπου. (Ι.Ευαγγέλου σελ.216 επ.)                Υποστηρίζεται επίσης ότι, τα φυτά έχουν αυτό που λέγεται αγάπη.Ετσι λ.χ.βλέπουμε ότι, αν κανείς φυτέψει τρείς-τέσσερες καταβολάδες στην σειρά, και στην συνέχεια κόψει το μητρικό φυτό,τα νέα φυτά δεν θα αναπτυχθούν εξίσου καλά,σαν το μητρικό φυτό, που υπάρχει για να τους προσφέρει την ακτινοβολία του.Τα φυτά επίσης επηρεάζονται από την μουσική,και έχουν νοητική πρόοδο και προσαρμογή.(Περισσότερα στον Ι.Ευαγγέλου ό.π.,σελ.218 επ.)

‘       -Για τα φυτά,υπάρχει ένα πολύ ωραίο βιβλίο,που συνέγραψαν οι Peter Tompkins και Christopher Bird (« Η μυστική ζωή των φυτών» Χατzηνικολής 1976-The  secret life of plants).Αναφέρεται σ΄αυτό,ότι, έχει πειραματικώς διαπιστωθεί,ότι, τα φυτά έχουν εκτός άλλων,διανόηση,  αισθήματα, μνήμη ,παραίσθηση αντίληψη, (ικανότητα να   προβλέπουν τις προθέσεις των ανθρώπων και ακόμη περισσότερο να ξεχωρίζουν τις πραγματικές προθέσεις από τις προσποιητές) ευαι σθησία στον προσανατολισμό,στις ακτίνες Χ και στις υψηλές συχνότητες τής τηλεόρασης, εφευρετικότητα στην κατάστρωση κατάσκευών ανώτερη από των ανθρώπων-μηχανικών, ικανότητα να προβλέπουν κυκλώνες, καταιγίδες,λαίλαπες σεισμούς και εκρήξεις ηφαιστεί ων,ικανότητα να επικοινωνούν μεταξύ τους,  και να ξεχωρίζουν ήχους, που δεν συλλαμβάνει ο άνθρωπος.

-Ο Ραούλ Φρανσέ,βιεννέζος βιολόγος, διετύπωσε εκτός άλλων, την

άποψη,ότι, η επίγνωση των φυτών θα μπορούσε  να πηγάζει  από τον

υπερ-υλικό κόσμο των κοσμικών όντων ,των ντέβα.Εχει γραφεί πώς τα φυτά  είναι οι παράνυμφοι στο γάμο τής φυσικής με την μεταφυσική!

 

ΣΥΝΕΙΔΗΣΗ ΚΑΙ ΕΓΚΕΦΑΛΙΚΗ ΔΡΑΣΤΗΡΙΟΤΗΤΑ

      Εχει γραφεί πώς πέρα από τα βασικά  σημεία τής αντίληψης και των κινητικών μας ικανοτήτων ο ανθρώπινος εγκέφαλος έχει μια εξαιρετική ιδιότητα: την συνείδηση. Θα μπορούσε κανείς να την ονομάσει και αυτεπίγνωση, ή ενημερότητα, ή απλά (όπως με ανεπίτρεπτη ίσως ελαφρότητα και προσπάθεια για χιουμοριστική διάθεση γράφει κάποιος)το γεγονός αυτό που καθιστά τόσο μεγάλο μπελά το να αποτελεί κάποιος το γεύμα ενός θαλάσσιου σαρκοφάγου, όπως ο καρχαρίας. (!) Η συνείδηση είναι αυτή που μάς διαχωρίζει από τα ζόμπι. Αντιλαμβανόμαστε τους εαυτούς μας ως ηθοποιούς στην σκηνή τής ζωής και νιώθουμε πως στα βάθη τού κρανίου μας υπάρχει ένα δικό μας 'Εγώ'. Σημαίνει ότι, γνωρίζουμε ότι…γνωρίζουμε.

      Υποστηρίζεται, από μερικούς, ότι, η ανθρώπινη συνείδηση είναι ανεξάρτητη από την εγκεφαλική δραστηριότητα.Συγκεκριμένως αρχίζει πλέον να αμφισβη τείται η ιδέα πώς η συνείδηση είναι απλώς ένα αποτέλεσμα εγκεφαλικής δράσης.Ειδικοί επιστήμονες,που ασχολούνται με τη λειτουργία τού εγκεφά λου,όπως ο καθηγητής J.C.Eccles, ο Sir Cyril Burt,ο  Δρ.Wilder Penfield και ο καθηγητής W.H.Thorpe έχουν την γνώμη ότι, ο εγκέφαλος είναι περισσότερο ένα  πολύπλοκο όργανο που καταχωρεί και διοχετεύει  την συνείδηση,παρά την παράγει. « Ο εγκέφαλος είναι αγγελιοφόρος τής συνείδησης» εγραφει χαρακτηριστικώς ο  Eccles.Ο David J.Chalmers Ph.D.  το 1997 στο  « the Scientific American «Η συνείδηση ,η υποκειμενική εμπειρία τού εσώτερου εαυτού μας  θα μπορούσε να είναι ένα φαινόμενο πολύ πιο πέρα από την εμβέλεια τής νευροεπιστήμης.  Ακόμη μια  λεπτομερής γνώση τής δραστηριότητας τού εγκεφάλου και των νευρικών συσχετισμών τής συνείδησης ίσως αποτυγχάνει να εξηγήσει πώς και γιατί τα ανθρώπινα όντα,έχουν νούν και  αυτοεπίγνωση»

-Την ίδια άποψη ευρίσκουμε και την περίπτωση τού καθηγητή Eben Alexander για την οποία,καθώς ,κατά άποψή μας, είναι ενδιαφέρουσα, παρα θέτουμε μια ελαφρώς εκτενή περίληψη.

Ο καθηγητής είναι ο συγγραφέας ενός βιβλίου  best seller «Απόδειξη Παραδείσου», ("Proof of Heaven"). Νευροχειρουργός τού Πανεπιστημίου Χάρβαρντ  και ένας από τους εγκυρότερους πρώην σκεπτικιστές για την ζωή μετά τον θάνατο , ξύπνησε από κώμα 7 ημερών  μετά από βαριά βακτηριακή μηνιγγίτιδα,και μίλησε λέγοντας ότι... πήγε και ήρθε!.Σε μιά πολύκροτη εκπομπή τού ABC  που έσπασε σε θεαματικότητα κάθε ρεκόρ, περιέγραψε το ταξίδι από το οποίο-πάντοτε κατά τα λεγόμενά του- επέστρεψε, λέγοντας ότι ,ήρθε από μακριά.Στη Μονάδα Εντατικής Θεραπείας, όσο βρίσκονταν σε κώμα, στα «κεντρικά» τής Βοστόνης, με τους πιο έγκυρους τού κόσμου νευρο χειρούργους και νευροψυχίατρους, μια ομάδα θεραπόντων και  οι νοσοκόμες εξέταζαν το σώμα του ανοίγοντας τα βλέφαρα  του και φωτίζοντας τα μάτια του με τoν πιο εκτυφλωτικό φακό. Αλλά κανένας δεν ήταν εκεί('Βut nobody was there'), ανέφεραν διαρκώς κάθε μέρα επί μία εβδομάδα στο επίσημο ιστορικό. Και ο ίδιος όμως  καθηγητής, από την ώρα που ξύπνησε, όπως και στην συνέντευξή του στο ABC, δηλώνει «Δεν Ήταν Εκεί».Το Ταξίδι που πήγε στον Παράδεισο, επιμένει ότι, ήταν αληθινό. Στο βιβλίο αυτό ισχυρίζεται πώς   απέδειξε, όταν επανήλθε στις αισθήσεις του - και τον πραγματικό χρόνο αυτής τής ζωής – ότι, ο εγκέφαλος του δεν είχε καμία δυνατότητα ούτε να σκεφτεί, ούτε να ονειρευτεί, ούτε να θυμηθεί ή να σχηματίσει πλάνα και εικόνες, όπως αυτά που έφερε μαζί του γυρνώντας από το κώμα! Υποστηρίζει  ότι, υπάρχουμε πέρα από το σώμα μας και γνωρίζουμε πέρα από τον εγκέφαλο μας. Προτρέπει την σύγχρονη Επιστήμη να αλλάξει άποψη για την αντίληψή μας, και περιγρά φει τον παράδεισο...«Δεν είχα γλώσσα, ούτε καμιά από τις γήινες αναμνήσεις μου. Δεν είχα αίσθηση του σώματος μου καθόλου, αλλά βρέθηκα σε μια κατάφυτη κοιλάδα από μια άλλη διάσταση,  υπερ - πραγματική. Σ’ένα κόσμο, πλουσίως υπερπραγματικό,( rich ultra-real world,) όπως λέγει, μιάς ασύλληπτα Σοφής Σύλληψης...».Συνεχίζει λέγοντας,ότι, ως καθηγητής νευροχειρουργικής τού πιο έγκυρου στο κόσμο Κέντρου Γνώσης τής Ιατρικής, τού Χάρβαρντ, που λόγω ειδικότητας είναι ο καθ'ύλην αρμόδιος να γνωρίζει τις λειτουργίες, τα όρια και τους μηχανισμούς κάθε νευρώνα τού ανθρώπινου εγκεφάλου, έχει ήδη αποδείξει με το παράδειγμά του, σε επιστημονικούς όρους ότι, η Εμπειρία και  η Ανάμνηση, με τις Εικόνες Ζωντανές αφότου ξύπνησε από το κώμα, είναι απολύτως αδύνατον να συνέβησαν σε ανθρώπινο εγκέφαλο με τόσο μολυσμα τική βακτηριακή μηνιγγίτιδα η οποία είχε εξαφανίσει, από τον δικό του εγκέφαλο, κάθε επίπεδο γλυκόζης!Ο Δρ. Αλεξάντερ εξήγησε στην εκπομπή τού ABC το «περιστατικό τού εαυτού του», λέγοντας ότι, τα εγκεφαλογραφήματα έδειχναν απολύτως νεκρές τις περιοχές τού εγκεφάλου που προσδίδουν συνείδηση, σκέψη, μνήμη και κατανόηση: «..Γνωρίζω ότι, πολλοί θα το αποδώ σουν σε παραίσθηση, αλλά εγώ επιστημονικά αποδεικνύω ότι, δεν ήταν ούτε όνειρο ούτε παραίσθηση, ούτε μυθοπλασίες, και προσωπικά γνωρίζω ό,τι Έχει συμβεί, αλλά Έξω από το Μυαλό μου».«...Οι παραισθήσεις, στις οποίες αποδί δαμε ως σκεπτικιστές την εξήγηση από τις περιγραφές ασθενών με Επιθανάτιες Εμπειρίες, απαιτούν την λειτουργία κάποιου ελάχιστου, βασικού αν μη τι άλλο, συγχρονισμού στο φλοιό τού εγκεφάλου. Στη δική μου περίπτωση, τα επίπεδα τής γλυκόζης που με μια βακτηριακή μηνιγγίτιδα πέφτουν από 100 στο 80 – 60, και με μια επιθετική μηνιγγιτίδα φτάνουν στο 20, σε μένα είχαν φτάσει στο 1. Κανένας ασθενής δε θα θυμόταν τίποτα σ’ αυτά τα επίπεδα, ούτε ο εγκέφα λος θα ήταν ικανός να τα παράξει».Στο πιο επιστημονικό Ταξίδι στο Παράδεισο που άκουσαν οι άνθρωποι ποτέ, ο δρ Αλεξάντερ περιγράφει: « Ημουν μια κουκίδα Επίγνωσης χωρίς να κουβαλάω καμία από τις γήινες εμπειρίες μου, ούτε το σώμα μου. Στην αρχή, (πριν φτάσω στον Παράδεισο) βρέθηκα σε ένα κατασκότεινο περιβάλλον με κάποιου τύπου «καλωδίωση». Σαν να θυμάμαι ρίζες, και διακλαδώσεις, και εκεί νομίζω ότι, έμεινα για πολύ καιρό, θα έλεγα, για χρόνια... Ελευθερώθηκα από εκείνο το πανέμορφο σπειροειδές λευκό φως που εξέπεμπε μια απίστευτα συγκλονιστική μελωδία που με εισήγαγε στη Φωτεινή Κοιλάδα...»Σαν σκηνή από παιδικό παραμύθι ο Dr.Alexander θυμάται μια νεαρή γυναίκα να εμφανίζεται διάσπαρτα στον Χωροχρόνο (.. "να τσουλάει μπροστά του στον Χώρο και τον Χρόνο"..!) και χωρίς λόγια να τού μιλά: «Με κοίταζε, και χωρίς καμία λέξη καταλάβαινα αμέσως ό,τι μού έλεγε, έπαιρνα το μήνυμα μόνο από το κοίταγμά της: «.. Είσαι αγάπη, είσαι εκλεκτός, δεν έχεις τίποτα να φοβάσαι...»Και  ο τόσο αυστηρός ακαδημαϊκά καθηγητής τού Χάρβαρντ, θυμάται, και περιγράφει επιστημονικά στην μαρτυρία τής δικής του Επιθανάτιας Εμπειρίας,( Near - Death - Experience,) τη νεαρή γυναίκα να ίπταται πάνω σ’ ένα φτερό πεταλούδας! Ενδιαφέρον έχει η περιγραφή τού Αλεξάντερ για τον Θεό.Τον αντιλήφθηκε μέσα από μια σφαίρα κρυστάλλινου φωτός «Ο Θεός....», λέει χαρακτηριστικά, «...ήταν μια απέραντη παρουσία αγάπης, ήταν το όλον τής αιωνιότητας και τής υπαρκτής συνείδησης. Αλλά ήταν αυτή η σφαίρα κρυστάλλινου φωτός ο απαραίτητος μετασχηματιστής, σαν ένας μεταφραστής που ήταν απαραίτητος για να υπάρξει το Άπλετο Φως του Θείου και Απίστευτου...»

Στα εξονυχιστικά τεστ αντιληπτότητας, μνήμης και κάθε άλλης εγκεφαλικής λειτουργίας που περίμεναν τον Δόκτορα όταν γύρισε από  το κώμα, - για τα γήινα -,   τού έδειξαν, αμέσως μόλις ξύπνησε στην ΜΕΘ (και αυτό χαρακτηρίζεται επιστημονικά απρόβλεπτο, ή και θαύμα, γιατί δεν υπήρχαν πιθανότητες ο εγκέφαλός του να επανέλθει), και μια σειρά από φωτογραφίες γνωστών και άγνωστων στην ζωή του μέχρι πριν από το ατύχημα. Αναγνώρισε την βιολογική του αδελφή, - που ποτέ όσο ζούσε πριν στο νοσοκομείο δεν είχε συναντήσει γιατί ήταν υιοθετημένος -, στο πρόσωπο τής νεράιδας του από τον Χωροχρόνο.Τώρα, με πλήρως αποκατεστημένη την λειτουργία τού εγκέφαλου του, - τόσο θεαματικά που σκίζουν πτυχία στο Χάρβαρντ !-, o Alexander προκαλεί, από το THINK - TANK τής Γνώσης για τον Άνθρωπο, όπου βρίσκεται, την Επιστήμη, να αλλάξει κι αυτή με τη σειρά της, μυαλά! «Είναι πια ξεκάθαρο για την Σύγχρονη Γνώση ότι, πρέπει να αναποδο γυρίσουμε το πλάνο και να το δούμε από την άλλη πλευρά,» λέει. «...Η συνειδητότητα υπάρχει σε μια πολύ πιο πλούσια μορφή , ελεύθερη και ανεξάρτητη από τον εγκέφαλο, γιατί πηγάζει από την συνείδηση των ψυχών μας οι οποίες είναι αιώνιες, και το γεγονός ότι, η Επίγνωση, η Συνείδηση, η Ψυχή, το Πνεύμα μας, δεν εξαρτώνται από την ύπαρξη τού εγκεφάλου στο φυσικό σύμπαν.Στην πραγματικότητα η συνειδητότητα απελευθερώνεται σε πολύ πιο πλούσια επίγνωση όταν είμαστε Εκτός...»

 

    Σε μια προσπάθεια στοιχειώδους πληρότητας και αντικει μενικότητας, προσθέτουμε ότι, στην αφήγηση αυτή ασκήθηκε κριτική που εστιάζεται στα παρακάτω ,κατά τη γνώμη μου, κρίσιμα,σημεία

-Τα περί συναντήσεως τού γιατρού,με μια όμορφη κοπέλλα αφαιρούν σοβαρότητα.

-Αμφισβητείται,ως αντιεπιστημονική, η άποψη ότι, παρά την πλήρη  παύση λειτουργίας τού εγκεφάλο,οι αναμνήσεις διατηρήθηκαν.. Όταν ο  ρωτήθηκε σχετικώς,απάντησε,ότι, πιστεύει πώς,ο νούς μπορεί να υφίσταται ανεξάρτητα από τον εγκέφαλο,χωρίς να  είναι σε θέση να προσδιορίσει πού.  

-                 Οπως απέδειξε ο  διάσημος νευρολόγος Oliver Sacks σ΄ένα βιβίο που εξέδωσε το 2012, (Hallucinations (Knopf)) υπάρχουν πολλοί παράγοντες, που μπορούν να προκαλέσουν τέτοιες φανταστικές ψευδαισθήσεις.Ως παράδειγμα αναφέρονται σχετικά πειράματα που διεξήγαγε ο ελβετός νευρολόγος Olaf Blanke που υποστηρίζει πως σήμερα γνωρίζουμε την ύπαρξη πολλών παραγόντων ,ικανών να δημιουργήσουν παραισθήσεις που εξηγούνται από τον Oliver Sacks  στο βιβλίο του. Ως παράδειγμα ο Olaf Blanke  με τους συνεργάτες του  δημιούργησαν ένα φανταστικό πρόσωπο (“shadow person”) σε μία  ασθενή  διεγείροντας  ηλεκτρικώς  τον εγκέφα λό της,με αποτέλεσμα  αυτή, να έχει την εντύπωση,ότι κάποιος στέκονταν πίσω της.

Τα ίδια σχεδόν    με τα όσα ο  δρ.Αλεξάντερ,  ανευρίσκει κανείς και σε ένα  άλλο βιβλίο.Ετσι, στο βιβλίο του « Ματιές στην Αιωνιότητα» ο Raymond Moody, καταρχήν δέχεται ότι,στις περισσότερες περιπτώσεις η τηλεπάθεια οφείλεται σε υπερφυσικές δυνάμεις και ότι , είναι ένα έντονο στοιχείο στις κοινές επιθανάτιες εμπειρίες.Προτείνει την υπόθεση,ότι, η μνήμη μας (και επομένως και η συνείδηση) είναι δυνατόν να αποθηκευθεί έξω από το σώμα μας και αναφέρεται σε πειράματα, που έδειξαν ότι, υπάρχει  έξω από τον εγκέφαλο Ακόμη ειδικότερα δέχεται σαν υπόθεση, ότι, τα παραδείγματα τηλεπάθειας, ίσως αποτελούν ενδείξεις ότι ,η μνήμη μπορεί να αποθηκευθεί εκτός τού εγκεφάλου ,στη δομή τού σύμπαντος και ότι, μπορούμε να αποκτήσουμε πρόσβαση σ΄αυτή με διάφορους τρόπους, όπως με τις επιθανάτιες εμπειρίες. Μερικοί ερευνητές αποκαλούν το φαινόμενο αυτό « συμμετοχικό σύμπαν»,στο οποίο   η ζωή και ο νούς αποτελούν αναπόσπαστο τμήμα τής δομής τού σύμπαντος.Συμφώνως με τους ίδιους,θεωρητικώς οι αναμνήσεις μας,είναι αποθηκευμένες  παντού γύρω μας.Προβάλλεται  από μερικούς (ερευνητές των κοινών επιθανάτιων εμπειριών) η υπόθεση,  ότι, μάς περιβάλλει ένας  « ιστός μνήμης» πράγμα που εξηγεί το γεγονός ότι, μοιραζόμαστε  τις αναμνήσεις, τα συναισθήματα και τις αισθήσεις κάποιου άλλου, κατά την κοινή ανασκόπηση τής ζωής. Με ειδική αναφορά στις κοινές επιθανάτιες εμπειρίες οι ερευνητές υποστηρί ζουν ότι,το άτομο που τις βιώνει « συντονίζεται» στο ίδιο κανάλι μνήμης  με το άτομο που πεθαίνει, έτσι ώστε μοιράζονται την ίδια εμπειρία.(ό.π σελ..68 επ.) Στην τηλεπάθεια,  για εξήγηση τής διαίσθησης, όρασης εξ αποστάσεως κλπ. έχει προταθεί και μιά άλλη υπόθεση. Είναι το σύστημα ενσυναίσθησης τού εγκεφάλου.Αντιγράφω για να μην προδώσω τον συγγραφέα( ό.π. σελ.168 επ.)

«Αυτό το σύστημα  αποτελείται από κατοπτρικούς νευρώνες ,(εγκεφαλικά κύτταρα  πού ενεργοποιούνται όταν παρακολουθούμε κάποιον να κάνει ακόμη και ανεπαίσθητες κινήσεις). Αυτοί οι νευρώνες σύμφωνα  ,με τη δρ.Μπάρμπαρα Βίλντ τού Πανεπιστημίου Τίμπιγκεν τής Γερμανίας, μάς επιτρέπουν να « αντιληφθούμε έμμεσα τον αντικατο πτρισμό των πραγματικών συναισθημάτων συνανθρώπων μας  και να εισέλθουμε στον συναισθηματικό κόσμο άλλων………..Ισως αυτοί οι νευρώνες  να προκαλούν κάποιο είδος μετάδοσης τής σκέψης,τη στιγμή τού θανάτου, επιτρέποντας σε κάποιον με πραγματική ικανότητα ενσυναίσθησης, να κατανοήσει τις σκέψεις και τα συναισθήματα τού ετοιμοθανάτου»( ό.π.168 επ.,)»

(Αλλά και γιατί μόνον τού ετοιμοθανάτου;)

 

          Από δημοσίευση  σε  αμερικανικό ιατρικό επιστημονικό περιοδικό τής 22-8-2013, που αλίευσα από το διαδίκτυο,προκύπτει ότι, το θέμα τής συνδέσεως τής συνειδήσεως,με  εγκεφαλική δραστηριότητα απασχολεί την επιστήμη.Ως γνωστόν μέχρι σχεδόν πρόσφατα, επικρατούσε η αντίληψη, ότι, με την παύση τής καρδιακής λειτουργίας,έπαυε και η λειτουργία τού εγκεφάλου.Η άποψη αυτή,τουλάχιστον στο μέτρο που αφορά  ένα βραχύ χρονικό διάστημα μετά τον «θάνατο» αμφισβητείται  πλέον. Τούτο  προκύ πτει και από σχετικές αναφορές,όπως αυτές που  προπαρατίθενται, και έχουν σχέση με τις παραθανάτιες εμπειρίες(NDE),που αφηγούνται ότι έχουν βιώσει τουλάχιστο σε ποσοστό 20% πρόσωπα που είχαν κριθεί κλινικώς νεκρά.Εκτός όμως από τις αφηγήσεις αυτές,υπάρχουν και σχετικά πειράματα που έγιναν σε ποντικούς, ( για τα οποία γράφουμε και πιο πάνω)από τους ερευνητές καθηγητές τής ιατρικής τού Πανεπιστημίου Michigan  George Mashour, M.D. Ph.D.  αναισθησιολόγο και νευρο χειρουργό, και Jimo Borjigin, Ph.D. Αποδείχθηκε συγκεκριμένως, ότι, οι ποντικοί, για βραχύ χρονικό διάστημα (: μετά τον κλινικό  τους θάνατο,τότε δηλαδή που η καρδιά έχει παύσει να λειτουργεί,και το αίμα να τροφοδοτεί τον εγκέφαλο,) διατηρούσαν (τουλάχιστον για ένα χρονικό διάστημα 30 δευτερολέπτων μετά τη παύση της καρδιακής λειτουργίας) ικανότητα συνειδητής αντιλήψεως και μάλιστα σε βαθμό υψηλότερο από αυτόν τού προθανάτιου σταδίου,όπως παρατηρεί ο  George Mashour. Το συμπέρασμα  των πειραμάτων είναι ότι ,η συνείδηση τόσο σε ανθρώπους όσο και σε ζώα,δεν συνδέεται,( τουλάχιστον αποκλειστικώς)με την λειτουργία τού εγκεφάλου.

 

Ειδικώς για την λειτουργία τού εγκεφάλου  του ανθρώπου   στην στιγμη που πεθαίνει,παραθέτουμε  δημοσίευμα  της 23.2.2022,στο διαδίκτυο:

«Για πρώτη φορά, επιστήμονες κατέγραψαν τι συμβαίνει στον εγκέφαλο την στιγμή που ο άνθρωπος πεθαίνει.Οι ερευνητές που έκαναν την συγκεκριμένη ανακάλυψη, διεπίστωσαν ότι, η δραστηριότητα που παρατηρήθηκε στον εγκέφαλο, την στιγμή που ο άνθρωπος χάνει την ζωή του, είναι η αντίστοιχη με αυτή που παρατηρείται όταν ο άνθρωπος ονειρεύ εται, αναπολεί ή κάνει ασκήσεις διαλογισμού.»

Η έρευνα δημοσιεύθηκε σε επιστημονικό περιοδικό της Νευροεπιστήμης (Frontiers in Ageing Neuroscience) και αφορά στον ηλεκτρικό εγκεφαλο γράφημα ενός 87χρονου ασθενούς, ο οποίος απεβίωσε ξαφνικά από καρδιακή ανακοπή.Τα 900 δευτερόλεπτα εγκεφαλικής λειτουργίας που καταγράφηκαν την ώρα του θανάτου του ασθενούς περιγράφηκαν ως παρόμοια με την «ανασκόπηση της ζωής.

«Μέσω της δημιουργίας των ταλαντώσεων που συμβαίνουν όταν ανακαλούμε πράγματα από τη μνήμη μας, ο εγκέφαλος μπορεί να "παίζει" μια τελευταία ανασκόπηση των σημαντικών γεγονότων της ζωής μας, ακριβώς πριν πεθάνουμε», δήλωσε ο Δρ Ajmal Zemmar, νευροχειρουργός στο Πανεπιστήμιο της Louisville στις ΗΠΑ, που διήυθηνε την έρευνα.

Οι ερευνητές επισήμαναν επίσης ότι, σύμφωνα με τα ευρήματά τους, ο εγκέφαλος μπορεί να παραμένει ενεργός και «συντονισμένος» καθώς το άτομο πεθαίνει και ακόμα και μετά τον θάνατό του.

Πρόκειται για την πρώτη έρευνα που εξετάζει την εγκεφαλική λειτουργία ανθρώπου που πεθαίνει, ενώ παρόμοιες ταλαντώσεις παρατηρήθηκαν και σε ποντίκια (πειραματόζωα), σε ελεγχόμενο περιβάλλον.

Πάντως, επειδή ο ασθενής είχε ιστορικό με βλάβες στον εγκέφαλο, οι ερευνητές δέχονται ότι, τα δεδομένα τους είναι «πολύπλοκα», ενώ σκοπεύ ουν να επεκτείνουν τα πειράματά τους, ώστε να επιβεβαιώσουν την έρευνά τους.

Ο Δρ Zemmar καταλήγει: «Κάτι που μπορούμε να μάθουμε από την έρευνα αυτή είναι ότι, αν και οι αγαπημένοι έχουν κλειστά τα μάτια τους την ώρα που ετοιμάζονται να μας αφήσουν, στο μυαλό τους μπορεί να βλέπουν κάποιες από τις πιο όμορφες στιγμές που βίωσαν στη ζωή τους».  Πηγή: <a rget="_blank"f="https://www.iefimerida.gr">iefimerida.gr</a> - <a target="_blank" href=https://www.iefimerida.gr/kosmos/epistimones-kategrapsan-egkefalos-pethainoyme»

 

          (Περισσότερα στο Παράρτημα)

         

Οι Penrose και Stuart Hameroff έχουν διατυπώσει την θεωρία, ότι,  η ανθρώπινη συνείδηση, είναι το αποτέλεσμα τής κβαντικής βαρύτητας,σε μικροσωληνίσκους(microtubes).Ο πρώτος στο βιβλίο του  « Shadows of the Mind» που κυκλοφόρησε το 1994 υποθέτει ότι, η ανθρώπινη συνείδηση είναι μη –αλγοριθμική, και επομένως δεν μπορεί να « μοντελοποιηθεί» με μια συμβατική, μηχανή  ψηφιακού υπολογιστή. Κατά τον ίδιο η ανθρώπινη νόηση, έχει ικανότητες, τις οποίες δεν  θα μπορούσε να έχει μια μηχανή Turing. Η ουσία τής άποψης τού Penrose είναι ότι, η θεωρία που θέλει να βλέπει τον εγκέφαλο ως υπολογιστή, είναι εσφαλμένη.

 

(Περισσότερα στο παράρτημα)

 

Σχετικώς με την εξέλιξη της συνειδήσεως,ο Μichael Grazianο καθηγητής ψυχολογίας και νευροεπιστήμης στο Παναπειστήμιο  του Princeton ,σύμφωνα με απόψεις του που δημοσιεύθηκαν τον Ιούνιο του 2016,αφού παρατηρεί ότι, ο εγκέφαλος δεν εξελίχθηκε ώστε να παρέχει μια ακριβή εικόνα του κόσμου,πράγμα που θα εσήμαινε σπατάλη ενέργειας,αλλά για να παρέχει εκείνη τη πληροφορία,όση ήταν  απαραίτητη για να καθοδηγεί την συμπερι φορά μας,και συνεχίζει λέγοντας ότι,, σπανίως μέχρι τώρα η συνειδητότητα με λετήθηκε  στο πλαίσιο τής θεωρίας τής εξέλιξης ,ότι ,πιθανώς η συνειδητότητα επρόβαλε ,ως  η λύση, ενός από τα βασικώτερα προβλήματα που αντιμετώ πισε ένα νευρικό σύστημα καθώς  ο εγκέφαλος ανέπτυξε πολύπλοκους και λεπτούς μηχανισμούς    με τους  οποίους  συνέλεγε σήματα,σε βάρος άλλων,( γι αυτό και δεν μπορούμε να εξηγήσουμε πώς ο εγκέφαλος δημιουργεί συνειδητότητα) και η συνειδητότητα είναι το  τελευταίο αποτέλεσμα  αυτής τής εξέλιξης.Οτι,  κατά την  άποψη αυτή, που πρέπει να επαληθευθεί,η συνειδη τότητα εξελίχτηκε βαθμιαίως στα τελευταία πεντακόσια εκατομμύρια χρόνια,και παρουσιάζεται σε πολλά σπονδυλωτά είδη.,που εμφανίστηκαν πριν από 520 περίπου εκατομμύρια χρόνια.Ότι, η γλώσσα είναι πιθανώς το τελευταίο  στάδιο, εξέλιξης  τής συνειδητότητας.(: « This is why we can’t explain how the brain produces consciousness».)

            Εχει γραφεί πώς η   συνειδητότητατα  συνιστά λάθος κατασκευής και ότι, για να την κατανοήσουμε πρέπει να εγκαταλείψουμε τον μυστικισμό, ότι, η συνειδητότητα  δεν έχει σχέση ούτε με την φιλοσοφία ούτε με την θρησκεία  αλλά είναι καθαρώς θέμα επιστήμης.Οτι, αν κατανοήσουμε τον τρόπο με τον οποίο λειτουργεί ο εγκέφαλος  θα ,μπορέσουμε να δημιουργήσουμε συνειδη τότητα με τον υπολογιστή..παρόλο που η η τεχνητή συνειδητότητα εμφανίζε ται ως πολύ δύσκολο πρόβλημα.

Σχετικώς τώρα ,ειδικώτερα με την  εξέλιξη και λειτουργία του  εγκεφάλου ο

Ο Michael S.Gazzaniga (ό.π.σελ .365) λέγειι ότι ,κατά την θεωρία της ευχέρειας  του  Reber, o εγκέφαλός μας εξελίχθηκε έτσι,  ώστε να επεξεργάζεταιι αστραπιαία  διάφορες προτιμήσεις πού σύμφωνα με ενδείξεις οφείλονται σε εγγενείς διεργασίες,και ότι,οι προτιμήσεις αυτές μεταβάλλονται με την πάροδο του χρόνου.Οταν βλέπουμε κάτι  που ο εγκέφαλός μας επεξεργάζεται με μεγάλη ευχέρεια,παρουσιάζουμε αυξημένη δραστηριότητα σε έναν συγκεκριμένο μύ,πολύ πριν ι σχηματίσουμε

κρίσι γι’αυτό πού βλέπουμε.Εχουμε μια μικρή δράση προετοιμασίας, για την κρίση που πρόκειται να ακολουθήσει.Αποδείχθηκε ότι, η συναισθηματική θετική απόκριση, συμβάλλει  στην συνέχεια στην αισθητική κρίση,: «Ναι αυτό είναι καλό μου αρέσει»….. η αισθητική κρίσηδεν  βασίζεται μόνον στην ευχέρεια αλλά στον συνδυασμό με την θετική απόκριση που βιώνει κάποιος  από την ταχεία επεξεργασία.Επομένως αυτό που μας αρέσει είναι η  διαδικασία ,όχι,το ερέθισμα.,….Οταν παρατηρεί κάποιος ένα αισθητικά ‘ομορφο θέαμα ο κογχομετωπιαίος φλοιός  δραστηριοποιείται όσο χρόνο λαμβάνει ερεθίσματα, και περισσόροόταν λ.χ. όταν ένας πίνακας ζωγραφικής είναι όμορφος..η δραστηριότητα εμφανίζεται και όταν έχουμε δυσάρεστα ερεθίσματα.

 

 

 ANAΓΚΑΙΟΤΗΤΑ ΥΠΑΡΞΗΣ ΕΓΚΕΦΑΛΟΥ

Αντιγράφουμε από τον  Καίσλερ «Οι Υπνοβάτες» σελ.382.

  «Τήν στιγμή πού ή έξελικτικη γενετική δέν είναι σέ θέση νά μάς εξηγήσει για ποιο λόγο μιά βιολογικά λιγώτερο ή περισσότερο γερή ράτσα πρέπει νά  εξελιχθεί  διανοητικά άπό άνθρώπους τών σπηλαίων σέ άνθρώπους τού διαστήματος μπορούμε να  νά ύποθέσουμε μόνο ότι ό όρος «διανοητική εξέλιξη» είναι κάτι περισσότερο άπό μία άπλή μεταφορά και ότι, άναφέ ρεται σέ κάποια διεργασία σύμφωναμε την οποία ώρισμένοι παράγοντες ένεργούν προς μία κατεύθυνση ,για την οποία δεν έχουμε άκόμα καμμία ένδειξη. Τό μόνο πού ξέρουμε είναι ότι, ή διανοητική εξέλιξη δεν είναι δυνατό νά γίνει καταληπτή ούτε σάν μία άθροιστική, γραμμική διεργασία ούτε σάν μία περίπτωση «οργανικής άνάπτυξης» άνάλογης μέ τήν ώρίμαν ση ενός άτόμου. Καί ότι θά ήταν ίσως φρονιμώτερο νά τήν άντιμε τωπίσουμε κάτω από τα φώτα τής βιολογικής έξέλιξης, τής οποίας είναι συνέχεια.

Φαίνεται πραγματικά σκοπιμώτερο νά έξετάσουμε τήν ιστορία της σκέψης σύμφωνα με  όρους δανεισμένους άπό τήν βιολογία (έστω καί άν δέν είναι σέ θέση νά μάς προσφέρουνν τίποτα περισσότερο άπό άπλές άναλο γίες) παρά σέ όρους μαθηματικής προόδου.Η « Διανοητική πρόοδος»,παρουσιάζεται έχοντας γραμμικές άναλογίες, μία συνεχή καμπύλη, μία σταθερά άνερχόμενη έπιφάνεια νερού — ένώ  είναι γνωστή σάν μιά σπάταλη διεργασία άναζήτησης πού χαρακτηρίζειται από  άπότομες μεταλλάξεις άγνωστης αίτιας, καθώς περνάει άπό τό σιγανό κοσκίνισμα της επιλογής,και από τα       άδιέξοδα τής ύπερεξειδίκευσης καί τής άκαμπτης αποπροσαρμοστικότητας. Μία «πρόοδος» δέν μπορεί, άπό τον ορισμό της, νά παίρνει από τον ορισμό της μιά λαθεμένη κατεύθυνση.Η εξέλιξη   τό κάνει συνεχώς. Και τό ϊδιο κάνει και η εξέλιξη τών ιδεών στις όποίες συμπεριλαμβάνονται       και οι ιδέες τών «θετικών επιστημών». Οί νέες ιδέες ξεπηδάν αύτόματες σάν τή μετάλλαξη, ή άχανής πλειοψηφία είναι άχρηστη, παράδοξες θεωρίες άντίστοιχες τών βιολογικών  τεράτων, χωρίς καμμιά άξία έπιβίωσης. Υπάρχει ένας συνεχής άγώνας επιβίωσης μεταξύ τών άνταγω νιστικών θεωριών τού κάθε κλάδου τής Ιστορίας τής σκέψης. Ή διεργασία τής «φυσικής έπιλογής» έχει, κι’ αύτή έπίσης, τό αντίστοιχό της στήν διανοη τική έξέλιξη: μέσα άπό τό πλήθος τών νέων έννοιών που ξεπροβάλλουν, έπιβιώνουν έκείνες μόνο πού είναι σωστά προσαρμοσμένες στο διανοητικό milieu τής περιόδου. Μιά νέα θεωρητική άντίληψη θά ζήσει ή θα πεθάνειι άνάλογα μέ τό πόσο μπορεί νά έρθει σέ συνεννόηση μέ τό περιβάλλον της. Ή έπιβιωτική άξία της έξαρτάται άπό τήν ικανότητά της νά προσφέρει άποτελέσματα. "Οταν ονομάζομε τις ιδέες «γόνιμες» ή «στείρες» καθο δηγούμαστε άσυνείδητα άπό βιολογικές άναλογίες. Ό άγώνας μεταξύ τού Πτολεμαίκού,του Τυχονικού καί τού Κοπερνικού συστήματος ή μεταξύ τών Καρτεσιανών και Νευτωνικών άπόψεων περί βαρύτητας είχε άποφασισθεί άπ’ αύτά τά τα κριτήρια.. Έπίσης βρίσκουμε στήν ιστορία τών ιδεών ώρισμένες μεταλλαγές πού δεν  φαίνονται ν’ άνταποκρίνωνται σέ καμμιά φανερή άνάγκη καί πού φαίνονται με- πρώτη ματιά σάν άπλές παιχνι διάρικες ιδιοτροπίες, όπως ήταν τό έργο τού Απολλώνιου πάνω στήν τομή τού κώνου ή,η μή-Εύκλείδιος γεωμετρία, πού η πρακτική της άξία έγινε φανερή άργότερα μόνο. Αντίθετα, ύπάρχουν όργανα πού έχουν χάσει τον σκοπό τους καί έξακολουθούν νά ύπάρχουν σάν μιά έξελικτική κληρονομιά. Ή μητέρα έπιστήμη είναι κι’αύτή γεμάτη άπό άναδρομές καί άπό στοιχειώδεις πιθηκισμούς.»

 

Η ΥΠΝΩΣΗ ΕΠΙΦΕΡΕΙ ΑΛΛΑΓΕΣ ΣΤΟΝ ΕΓΚΕΦΑΛΟ;

Όταν κανείς υπνωτίζεται, πρόκειται για αυθυποβολή ή όντως συμβαίνουν αλλαγές στον εγκέφαλό του; Στο παλαιό αυτό ερώτημα, η απάντηση είναι ότι συμβαίνει το δεύτερο, σύμφωνα με μια νέα αμερικανική επιστημονική έρευνα.

Οι ερευνητές, με επικεφαλής τον καθηγητή ψυχιατρικής Ντέιβιντ Σπίγκελ τού Πανεπιστημίου Στάνφορντ τής Καλιφόρνια, σύμφωνα με τους «Τάιμς της Νέας Υόρκης», που προέβησαν στην σχετική δημοσίευση στο περιοδικό νευροεπι στήμης «Cerebral Cortex», μελέτησαν τον εγκέφαλο 36 ανθρώπων που ήσαν υπνωτισμένοι, συγκριτικά με τον εγκέφαλο 21, που δεν είχαν υπνωτισθεί.

Η μαγνητική απεικόνιση απεκάλυψε ότι, ορισμένες ζωτικές εγκεφαλικές περιο χές λειτουργούν διαφορετικά στη φάση τής ύπνωσης, συνεπώς η επίδραση τής τελευταίας δεν βρίσκεται μόνο στο μυαλό τού ατόμου (τουλάχιστον όχι μόνο), αλλά είναι και θέμα νευροφυσιολογίας.

Η ύπνωση, που τον 19ο αιώνα είχε χρησιμοποιηθεί εκτεταμένα, γνωρίζει νέα άνθηση και χρησιμοποιείται από τους γιατρούς και τους ψυχοθεραπευτές για την καταπολέμηση τής αϋπνίας, των φοβιών, τού πόνου, τη διακοπή τού καπνίσματος και άλλων εθισμών .

«Νομίζω ότι, έχουμε πλέον αρκετά πειστικά στοιχεία πως ο εγκέφαλος δουλεύει διαφορετικά, όταν κάποιος έχει υπνωτισθεί» δήλωσε ο Σπίγκελ και τόνισε ότι, τα ευρήματα εξηγούν την έλλειψη αυτοσυνείδησης στη φάση τής ύπνωσης.

Πάντως, όπως αναφέρει τηλεγράφημα τού Αθηναϊκού πρακτορείου, είναι σίγουρο ότι, δεν πρόκειται να πεισθούν όλοι οι επιστήμονες από την νέα μελέτη, καθώς αρκετοί επιμένουν ότι, η ύπνωση είναι μια κατάσταση που δημιουργείται όχι από τη βιολογία αλλά από τις προσδοκίες τού ατόμου και ουσιαστικά βρίσκεται μέσα στο «λογισμικό» τού νου και όχι στο «υλικό» τού εγκεφάλου του.

- (Περισσότερα το : http://www.ekriti.gr/ygeia-epistimi/i-ypnosi-mporei-pragmatika-na-allaxei-ton-egkefalo#sthash.gaYhvg0H.dpuf)

 

ΟΞΥΓΟΝΩΣΗ ΕΓΚΕΦΑΛΟΥ ΚΑΙ ΑΙΜΟΦΟΡΑ ΑΓΓΕΙΑ

Κάθε νευρώνας, σαν κύτταρο που είναι — όπως και κάθε άλλο κύττα ρο τού εγκεφάλου — χρειάζεται οξυγόνο για να λειτουργήσει. Το οξυγόνο μεταφέρεται στα εγκεφαλικά κύτταρα μέσω ενός συστήματος αιμοφόρων αγγείων, που είναι τόσο πολύπλοκα στην δενδροειδή διαρρύθμισή τους όσο και οι νευρώνες, αφού σε κάθε νευρώνα πρέπει να καταλήγει τουλάχιστον ένα αιμοφόρο αγγείο — όπως σε μια πόλη, όπου σε κάθε σπίτι ή διαμέρισμα καταλήγει ένας σωλήνας ύδρευσης από το κεντρικό δίκτυο.Το πρόβλημα όμως είναι ότι, κάποιες ουσίες που υπάρχουν στο αίμα είναι δηλητηριώδεις για τον νευρώνα. Αν ένα αγγείο σπάσει και το αίμα κατακλύσει το νευρώ να, αυτός δηλητηριάζεται. Είναι ας πούμε σαν τα σπίτια τής “εγκεφαλικής πόλης” να έχουν τοίχους φτιαγμένους από αλάτι, οπότε αν ο σωλήνας ύδρευσης σπάσει και το νερό αντί για το νεροχύτη (όπου πάει κανονικά) πλημμυρίζει το σπίτι, οι τοίχοι διαλύονται και το σπίτι παύει να υφίσταται. Γι΄αυτό, το σύστημα των αιμοφόρων αγγείων είναι απομονωμένο εντελώς από τους νευρώνες, ώστε μέσω αυτού να γίνεται μόνο η τροφοδοσία σε οξυγόνο, χωρίς το αίμα να φτάνει μέχρι το κυτταρικό σώμα του νευρώ να. Η απομόνωση τού αίματος από τους νευρώνες, που λέγεται αιματο-εγκεφαλικός φραγμός, επιτυγχάνεται μέσω ειδικών κυττάρων που ονομάζονται αστροκύτταρα. Τα αστροκύτταρα περικλείουν τα αιμοφόρα αγγεία, και αφήνουν να γίνεται μόνο η τροφοδοσία των νευρώνων σε οξυγόνο χωρίς να επιτρέπουν στις άλλες βλαβερές ουσίες τού αίματος να φτάσουν στους νευρώνες.

Παρά τη μόνωση όμως που παρέχουν τα αστροκύτταρα, συμβαίνει από καιρού σε καιρό να σπάσει κάποιο αγγείο, και να καταστραφεί μια περιοχή νευρώνων. Αυτό λέγεται “εγκεφαλικό επεισόδιο” (το κοινό “εγκεφαλικό”), και η επικινδυνότητά του είναι ανάλογη τού αριθμού των νευρώνων που καταστράφηκαν, και βέβαια με την κρισιμότητα τής πληροφορίας που επεξεργάζονταν στο παρελθόν οι νευρώνες αυτοί. Το  « εγκεφαλικό» μπορεί να περάσει εντελώς απαρατήρητο, ή μπορεί να οδηγήσει και στο θάνατο. Από τέτοια όμως επεισόδια συλλέγουμε πληροφορίες για το ποιά περιοχή τού εγκεφάλου είναι υπεύθυνη για συγκεκριμένη λειτουργία. Αυτός βέβαια είναι απλώς ένας από τους πολλούς τρόπους συλλογής δεδομένων.

 

Η φτώχεια  και έγκέφαλος –διανοητική ανάπτυξη

Αντιγράφουμε από την γαλλική «LE MONDE»  της 13-3-2017

Από τις επιστημονικές μελέτες μέχρι τις διεθνείς εκθέσεις, δεν υπάρχει σχεδόν καμία αμφιβολία: τα παιδιά είναι τα κύρια θύματα της φτώχειας και ο εγκέφαλός τους βρίσκεται σε κίνδυνο. Στις αναπτυσσόμενες χώρες, 385 εκατομμύρια μεγαλώνουν σε «ακραία φτώχεια» (που ορίζεται από εισόδημα μικρότερο από 1,90 δολάρια (1,80 ευρώ) ανά άτομο την ημέρα σε ένα οικογενειακό σπίτι), σύμφωνα με πρόσφατη ανάλυση της UNICEF και της Παγκόσμιας Τράπεζας.

Οι λεγόμενες πλούσιες χώρες απέχουν πολύ από το να αποφύγουν τον σχετικό κίνδυνο. Στις Ηνωμένες Πολιτείες όπως και στη Γαλλία, περί που 1 στα 5 παιδιά ζει κάτω από το όριο της φτώχειας. Δηλαδή 15 εκατομ μύρια μικροί Αμερικανοί  και 2 έως 3 εκατομμύρια ανήλικοι στην Γαλλία. Αυτό το τελευταίο ποσοστό ποικίλλει ανάλογα με τις πηγές και τον ορισμό του ορίου της φτώχειας. Το INSEE ευνοεί τον καθορισμό του στο 60% του διαμέσου εισοδήματος, δηλαδή 1.700 έως 2.100 ευρώ μηνιαίως για μια οικογένεια με δύο παιδιά κάτω των 14 ετών. Ωστόσο, αυτός ο δείκτης, ο οποίος καλύπτει πολύ διαφορετικές πραγματικότητες, αποτελεί αντικείμενο συζήτησης στην κοινωνία.

Όσον αφορά τη δημόσια υγεία, οι συνέπειες είναι σοβαρές. Ενώ η βρεφική θνησιμότητα μειώνεται παγκοσμίως, τα παιδιά των φτωχότερων οικογενειών έχουν διπλάσιες πιθανότητες να πεθάνουν πριν από την ηλικία των 5 ετών από εκείνα που προέρχονται από τα πιο πλούσια σπίτια. Η επισφάλεια προδιαθέτει για πολλές σωματικές και ψυχικές ασθένειες (επιπλοκές προωρότητας, υποσιτισμός, μολυσματικές ασθένειες κ.λπ.), οι οποίες είναι δυνητικά ακόμη πιο σοβαρές εάν συνδυάζονται με φτωχότερη πρόσβαση στη φροντίδα.

Και μετά υπάρχει ο εγκέφαλος, η ανάπτυξη του οποίου μπορεί να επηρεαστεί. Σίγουρα, αυτό ισχύει για τους περισσότερους ιστούς ή όργανα που εκτίθενται σε στρες και δύσκολες υλικές συνθήκες. "Εκτός από το ότι το να είναι εξοπλισμένα με εγκέφαλο υψηλών επιδόσεων είναι ακριβώς αυτό που χρειάζονται περισσότερο τα παιδιά από αυτό το κοινωνικό στρώμα για να ελπίζουν ότι, μια μέρα θα έχουν πρόσβαση στο ομώνυμο ασανσέρ", υπογράμμισε η νευροεπιστήμονας Angela Sirigu στις στήλες μας το 2012. ("Science & Ιατρική» συμπλήρωμα της 13ης Οκτωβρίου).

Το λεπτό  αυτό θέμα δεν είναι καινούργιο. Οι καταστροφικές επιπτώσεις της φτώχειας στις γνωστικές και συναισθηματικές ικανότητες περιγράφηκαν ήδη από τη δεκαετία του 1950 από ερευνητές στην αναπτυ ξιακή ψυχολογία, τις κοινωνικές επιστήμες και την εκπαίδευση... Μια νέα σελίδα άνοιξε με νευροεπιστημονικές προσεγγίσεις, με στόχο να κατανο ήσουν πόσο δυσμενής κοινωνικο-οικονομική κατάσταση (SES ) επηρεάζει την ανάπτυξη του εγκεφάλου.

 

(Μάθετε περισσότερα στη διεύθυνση http://www.lemonde.fr/sciences/article/2017/03/13/la-pauvrete-nuit-gravement-a-au-cerveau-des-la-naissance_5093874_1650684.html#ZLR0hC4dl3Hkf9HGF

http://s1.lemde.fr/image/2017/03/13/534x0/5093873_7_3acb_2017-03-13-5fc577d-17861-2tuazh-rhrkd9rudi_92efae6c0bed20594bc8.)

 

(Το κείμενο στην γαλλική στο «Παράρτημα»)

 

 ΓΟΝΙΔΙΑ ΚΑΙ ΕΓΚΕΦΑΛΟΣ( ΓΗΡΑΝΣΗ-ΑΠΟΓΗΡΑΝΣΗ-ΑΝΑΠΛΑΣΗ ΤΟΥ ΕΓΚΕΦΑΛΟΥ)

 

Η κορύφωση της ανθρώπινης πνευματικής δραστηριότητας

εμφανίζεται περίπου στα 70 χρόνια, όταν ο εγκέφαλος αρχίζει να λειτουργεί σε πλήρη ισχύ.

Με την πάροδο του χρόνου, η ποσότητα της μυελίνης στον εγκέφαλο αυξάνεται, μια ουσία που διευκολύνει την ταχεία διέλευση των σημάτων μεταξύ των νευρώνων. Λόγω αυτού, οι πνευματικές ικανότητες αυξάνονται κατά 300% σε σύγκριση με τον μέσο όρο.

Και η αιχμή της ενεργού παραγωγής αυτής της ουσίας πέφτει στην ηλικία των 60-80 ετών. Ενδιαφέρον είναι επίσης το γεγονός ότι μετά από τα 60 χρόνια, το άτομο μπορεί να χρησιμοποιήσει 2 ημισφαίρια ταυτόχρονα. Αυτό σας επιτρέπει να λύσετε πολύ πιο περίπλοκα προβλήματα.

Ο καθηγητής Monchi Uri από το Πανεπιστήμιο του Μόντρεαλ πιστεύει ότι ο εγκέφαλος ενός ηλικιωμένου επιλέγει την λιγότερο ενεργοβόρα διαδρομή, κόβοντας περιττά και αφήνοντας μόνο τις σωστές επιλογές για την επίλυση του προβλήματος. Διεξήχθη μελέτη στην οποία συμμετείχαν διαφορετικές ηλικιακές ομάδες. Οι νέοι μπερδεύονταν πολύ όταν περνούσαν τα τεστ, ενώ όσοι ήταν άνω των 60 έπαιρναν τις σωστές αποφάσεις.

Ας δούμε τώρα τα χαρακτηριστικά του εγκεφάλου στην ηλικία των 60-80 ετών. Είναι πραγματικά ρόδινα.

Η κορύφωση της ανθρώπινης πνευματικής δραστηριότητας εμφανίζεται περίπου στα 70 χρόνια, όταν ο εγκέφαλος αρχίζει να λειτουργεί σε πλήρη ισχύ.

Με την πάροδο του χρόνου, η ποσότητα της μυελίνης στον εγκέφαλο αυξάνεται, μια ουσία που διευκολύνει την ταχεία διέλευση των σημάτων μεταξύ των νευρώνων. Λόγω αυτού, οι πνευματικές ικανότητες αυξάνονται κατά 300% σε σύγκριση με τον μέσο όρο.

Και η αιχμή της ενεργού παραγωγής αυτής της ουσίας πέφτει στην ηλικία των 60-80 ετών. Ενδιαφέρον είναι επίσης το γεγονός ότι μετά από 60 χρόνια, το άτομο μπορεί να χρησιμοποιήσει 2 ημισφαίρια ταυτόχρονα. Αυτό σας επιτρέπει να λύσετε πολύ πιο περίπλοκα προβλήματα.

Ο καθηγητής Monchi Uri από το Πανεπιστήμιο του Μόντρεαλ πιστεύει ότι ο εγκέφαλος ενός ηλικιωμένου επιλέγει τη  λιγότερο ενεργοβόρα διαδρομή, κόβοντας περιττά και αφήνοντας μόνο τις σωστές επιλογές για την επίλυση του προβλήματος. Διεξήχθη μελέτη στην οποία συμμετείχαν διαφορετικές ηλικιακές ομάδες. Οι νέοι μπερδεύονταν πολύ όταν περνούσαν τα τεστ, ενώ όσοι ήταν άνω των 60 έπαιρναν τις σωστές αποφάσεις.

Ας δούμε τώρα τα χαρακτηριστικά του εγκεφάλου στην ηλικία των 60-80 ετών. Είναι πραγματικά ρόδινα.

Η αποσιώπηση ενός και μόνο γονιδίου είναι  ικανή να μετατρέψει τον ηλικιωμένο εγκέφαλο (ποντικών) σε έναν νεαρό εγκέφαλο, γεμάτο πλαστι κότητα, έτοιμο για μάθηση αλλά και για ταχεία επούλωση των εν δυνάμει βλαβών του. Αυτό αναφέρουν με δημοσίευσή τους στην έγκριτη επιθεώ ρηση «Neuron» ερευνητές τού Πανεπιστημίου Γέιλ.Οι επιστήμονες γνώριζαν επί μακρόν ότι, ο νεαρός και ο ηλικιωμένος εγκέφαλος διαφέρουν σε μεγάλο βαθμό. Ο εγκέφαλος των εφήβων είναι πιο «εύπλαστος», πιο πλαστικός , γεγονός που τους επιτρέπει να μαθαίνουν ταχύτερα ξένες γλώς σες (και όχι μόνο) σε σύγκριση με τους ενήλικες ενώ παράλληλα είναι σε θέση να αναρρώνει πολύ ταχύτερα σε περίπτωση τραυματισμού του. Ο εγκέφαλος των ενηλίκων πάλι είναι πιο «άκαμπτος», γεγονός που τουλά χιστον ως έναν βαθμό, οφείλεται στη λειτουργία ενός και μόνο γονιδίου, τού Nogo Receptor 1, το οποίο επιβραδύνει την διαδικασία τής ταχείας δημιουργίας συνάψεων μεταξύ των νευρώνων.Διερευνώντας επί μήνες τις συνάψεις σε ζωντανά ποντίκια οι ειδικοί από το Γέιλ εντόπισαν τον γενετικό «διακόπτη-κλειδί» για την ωρίμανση τού εγκεφάλου. Όπως είδαν το γονίδιο Nogo Receptor 1 καταστέλλει τα υψηλά επίπεδα πλαστικότητας τού εφηβικού εγκεφάλου και δημιουργεί πολύ πιο χαμηλά επίπεδα πλαστικό τητας σηματοδοτώντας έτσι τη μετάβαση στην ενήλικη (εγκεφαλική) ζωή. Ωστόσο ποντίκια που δεν έφεραν αυτό το γονίδιο, διατήρησαν σ΄ όλη την ενήλικη ζωή τους τα νεανικά επίπεδα πλαστικότητας τού εγκεφάλου τους. Όταν μάλιστα οι ερευνητές μπλόκαραν τη λειτουργία αυτού τού γονιδίου σε γηραιά ποντίκια, ξαναγύρισαν το «ρολόι» τού γηρασμένου εγκεφάλου σε εφηβικά επίπεδα πλαστικότητας.

Στην ηλικία των 60 ένας δραστήριος ,υγιής και αποφασιστικός άνθρωπος  χρησιμοποιεί και τα δύο ημισφαίρια του εγκεφάλου Η ικανότητα  ενός ανθρώπου  δεν μειώνεται με την ηλικία ,αντιθέτως αυξάνεται φθάνοντας στο ανώτατο σημείο,στην ηλικία μεταξύ  80-90/. Από την ηλικία των 60 και μετά ,ο άνθρωπος όταν αποφασίζει για κάτι,δεν χρησιμοποιεί το ένα ημισφαίριο όπως οι νέοι ,αλλά και τα δύο.Ασφαλώς εγκέφαλος δεν είναι τόσο γρήγορος όπως κατά την νεότητα,αλλά είναι καλύτερος ως προς την ελαστικότητα.Γι’ αυτό,με την ηλικία είναι πιθανότερο να παίρνουμε σωστές αποφάσεις.

 Ο μέσος όρος ηλικίας,όσων τιμήθηκαν με το βραβείο Νόμπελ,είναι η των 62 ετών, των προέδρων των 100 μεγαλυτέρων επιχειρήσεων,σε παγκόσμια κλιμακα 65,των ιερέων  στις 100 μεγαλύτερες εκκλησίες στις ΗΠΑ 71.

 

ΑΛΛΑ:

Νεώτερες απόψεις,απομακρυνόμενες από άλλες αντίθετες προηγούμενες ,υποστηρίζουν ότι ,το γήρας δεν αποκλείει την νευρογένση, τον σχηματι σμό νέων κυττάρων  και ότι, γενικώτερα, δεν σηματοδοτεί κατανάγκη  μειωμένη εγκεφαλική δραστριότητα. Ακόμη και το μυικό συστημα μπορεί να συνεχίζει να είναι για ικανό χρόνο΄ σε καλή κατάσταση.

Αντί άλλων παραθέτουμε(μεταφρασμένα) ορισμένα σχετικά αποσπάσματα, από δημοσιεύσεις ,για το  θέμα μας που αλιεύσαμε από το διαδίκτυο,σε ιστοτόπους που παρατίθενται στο « Παράρτημα.»

 

« Τώρα, μια νέα μελέτη διαπιστώνει ότι, ακόμη και άτομα που έχουν περάσει πολύ  από τη μέση ηλικία μπορούν να δημιουργήσουν φρέσκα εγκεφαλικά κύτταρα και ότι, προηγούμενες μελέτες που απέτυχαν να  τα εντοπίσουν …μπορεί να είχαν χρησιμοποιήσει λανθασμένες μεθόδους.»Η νευρογένεση - η ικανότητα δημιουργίας νέων κυττάρων ιππόκαμπου - μειώνεται με την ηλικία στα πρωτεύοντα. Αυτή η φθίνουσα παραγωγή νευρώνων επίστευανι ότι, συμβαίνει και σε γηρασμένους ανθρώπους. Τώρα η μελέτη υποδηλώνει ότι, η διαδικασία νευρογένεσης συνεχίζεται στον ενήλικο ανθρώπινο ιππόκαμπο. ….Μιλώντας στο «Independent» του Ηνωμένου Βασιλείου, ο Δρ Boldrini είπε: «Βρήκαμε ότι, οι ηλικιωμένοι έχουν παρόμοια ικανότητα να δημιουργούν χιλιάδες νέους νευρώνες ιππόκαμπου από προγονικά κύτταρα…... Βρήκαμε επίσης ισοδύναμους όγκους του ιππόκαμπου ανά ηλικίες». ……«Όλοι γνωρίζουμε ανθρώπους που είναι στα ενενήντα τους και είναι ευκρινείς», πρόσθεσε ο Δρ Boldrini στην «Daily Mail». Σε κάποιο βαθμό, η έρευνά της που αμφισβητεί προηγούμενες θεωρίες ότι οι νευρώνες σταματούν να αναπτύσσονται μετά την εφηβεία εξηγεί τώρα γιατί αυτό είναι δυνατό.

«Η εργασία «παρέχει σαφείς, οριστικές αποδείξεις ότι η νευρογένεση ισχύει σε όλη τη ζωή», λέει ο Paul Frankland, νευροεπιστήμονας στο Hospital for Sick Children στο Τορόντο του Καναδά.»

(Περισσότερα στο Παράρτημα,στο κείμενο στην αγγλική,υπό τον τίτλο, FEATURES OF THE BRAIN OF AN ELDERLY PERSON και στους ιστοτόπους https://www.theguardian.com/science/2019/mar/25/humans-can-make-new-brain-cells-into-their-90s-scientists-discover

 

https://www.science.org/content/article/new-neurons-life-old-people-can-still-make-fresh-brain-cells-study-finds

 

https://cordis.europa.eu/article/id/123279-trending-science-do-our-brain-cells-die-as-we-age-researchers-now-say-no

 

https://www.hindustantimes.com/more-lifestyle/people-as-old-as-79-may-still-generate-new-brain-cells/story-CLzXjLHYz5A98GX5b7pHWM.html

https://www.nytimes.com/2005/08/02/science/your-body-is-younger-than-you-think.html

 

 

https://text.npr.org/133776800

 

https://www.washingtonpost.com/national/health-science/youre-never-too-old-to-exercise-just-ask-my-98-year-old-mom-if-you-see-her-at-the-gym/2013/12/13/1fec72ce-4c86-11e3-ac54-aa84301ced81_story.html

 

 

Πόσο παληά μπορεί ανατρέξει η  μνήμη

Είναι εντελώς αδύνατο   να θυμηθούμε την γέννηση μας ούτε τις πρώτες λέξεις.Αυτές οι αυτοβιογραφικές αναμήσει της βρεφικής αμνησίας (infatile amnesia)δεν συνέβησαν πρινον από την ηλικία των 2 ή 3 ετών  λέγει  η Vanessa LoBue, Επίκουρη Καθηγήτρια Ψυχολογίας στο Πανεπιστήμιο Rutgers - Newark.

 Σχηματίζουν αναμνήσεις τα βρέφη; Ερευνες όμως αποδεικνύουν  ότι. τα βρέφη μπορούν να σχηματίσουν αναμνήσεις,ήδη από τις πρώτες μέρες της ζωής τους.Μπορούν να θυμηθούν το πρόσωπο της μητέρας τους και να το ξεχωρίσουν από το πρόσωπο ενός ξένου. Λίγους μήνες μετά, τα νήπια δείχνουν ότι θυμούνται περισσότερα πρόσωπα, χαμογελώντας σε αυτά που βλέπουν πιο συχνά.Πέρα από την αυτοβιογραφική μνήμη  υπάρχουν και άλλα είδη μνήμης, όπως η σημασιολογική (Semantic memory), που στην ουσία αφορά τη γενική μας γνώση για τον κόσμο και η διαδικαστική (Procedural memory), που στην ουσία μας επιτρέπει να αποκτούμε νέες δεξιότητες.Πειράματα που πραγματοποίησε στις δεκαετίες του ‘80 και του ‘90 η ψυχολόγος Carolyn Rovee-Collier έδειξαν ότι τα βρέφη μπορούν να σχηματίσουν άλλα είδη αναμνήσεων. Δεν εκφράζουν με λέξεις όσα θυμούνται, αλλά οι ερευνητές βρήκαν τρόπο να αξιολογηθούν οι αναμνήσεις τους για μεγάλο χρονικό διάστημα.

Εξηγείται η βρεφική αμνησία;

Τι συμβαίνει, όμως, στην περίπτωση της βρεφικής αμνησίας; Οι επιστήμονες δεν γνωρίζουν προς το παρόν εάν τη βιώνουμε επειδή δεν μπορούμε να σχηματίσουμε αυτοβιογραφικές αναμνήσεις ή αν δεν έχουμε τρόπο να τις ανακτήσουμε. Υπάρχουν, ωστόσο, μερικές θεωρίες. Η μία είναι ότι, οι αυτοβιογραφικές αναμνήσεις απαιτούν το άτομο να έχει κάποια αίσθηση του εαυτού του. Παλαιότερα πειράματα έχουν δείξει ότι, τα βρέφη κάτω των 18 μηνών δεν φαίνεται να αναγνωρίζουν τον εαυτό τους π.χ. σε έναν καθρέφτη. Από την άλλη, βρέφη μεταξύ 18 και 24 μηνών φαίνεται να αναγνωρίζουν το πρόσωπό τους.Μια άλλη πιθανή εξήγηση είναι ότι τα βρέφη αναπτύσσουν τη γλώσσα αργότερα στη ζωή τους. Έτσι, δεν μπορούν να σχηματίσουν αφηγήσεις για τη δική τους ζωή, τις οποίες να μπορούν στη συνέχεια να ανακαλέσουν.Τέλος, ο ιππόκαμπος, η περιοχή του εγκεφάλου που είναι σε μεγάλο βαθμό υπεύθυνη για τη μνήμη, δεν έχει αναπτυχθεί πλήρως στη βρεφική ηλικία.

 

 

Η πολλή σκέψη κουράζει τον εγκέφαλο

Η χειρωνακτική εργασία είναι εξαντλητική. Όπως το τρέξιμο, έτσι και μια κοπιαστική μέρα σωματικής εργασίας αδειάζει τις ενεργειακές αποθήκες του σώματος, και μας προκαλεί την αίσθηση της κόπωσης.

Η πνευματική εργασία μπορεί επίσης να αποδειχθεί εξαντλητική. Ο «γνωστικός έλεγχος», που περιλαμβάνει την πνευματική προσπάθεια, τον αυτοέλεγχο και τη δύναμη της βούλησης, επίσης εξασθενεί ανάλογα με την ένταση κάθε προσπάθειας. Αλλά σε αντίθεση με τον μηχανισμό της σωματικής κόπωσης, η αιτία της «γνωστικής κόπωσης» δεν έχει διαφωτιστεί. 

Οι παλιότερες αναφορές και υποθέσεις ήταν ελλιπείς. Μία από τις πιο γνωστές βιολογικές αναλύσεις, βασίζεται σε όσα είναι γνωστά για τη μυϊκή κόπωση. Υποθέτει ότι η άσκηση γνωστικού ελέγχου καταναλώνει ενέργεια με τη μορφή γλυκόζης και ότι στο τέλος μιας ημέρας μεγάλης πνευματικής πίεσης, ο εγκέφαλος λειτουργεί με λίγα «καύσιμα». Το πρόβλημα όμως με αυτή την εκδοχή των γεγονότων είναι ότι το ενεργειακό κόστος που συνδέεται με τη σκέψη είναι ελάχιστο. Μια ανάλυση προηγούμενων μελετών δείχνει ότι οι γνωστικά καταπονημένοι και «εξαντλημένοι» εγκέφαλοι χρησιμοποιούν λιγότερο από το ένα δέκατο της θερμιδικής αξίας μιας καραμέλας Tic-Tac σε πρόσθετη γλυκόζη.

Αν η γνωστική κόπωση δεν προκαλείται από έλλειψη ενέργειας, τότε τι την εξηγεί;

Μια ομάδα επιστημόνων με επικεφαλής τον Antonius Wiehler του Πανεπιστημιακού Νοσοκομείου Pitié-Salpêtrière, στο Παρίσι, εξέτασε τα πράγματα από τη λεγόμενη νευρομεταβολική σκοπιά. Υποθέτουν ότι η γνωστική κόπωση είναι αποτέλεσμα της συσσώρευσης μιας συγκεκριμένης χημικής ουσίας στην περιοχή του εγκεφάλου που συνδέεται με τον έλεγχο. Η ουσία αυτή, είναι ένας διεγερτικός νευροδιαβιβαστής που αφθονεί στο κεντρικό νευρικό σύστημα των θηλαστικών και παίζει ρόλο σε πλήθος δραστηριοτήτων, όπως η μάθηση, η μνήμη και ο κύκλος ύπνου-αφύπνισης. 

Κοινώς η πνευματική εργασία οδηγεί σε χημικές αλλαγές στον εγκέφαλο, οι οποίες εκδηλώνονται συμπεριφορικά ως κόπωση. Αυτό, επομένως, είναι ένα σήμα για να σταματήσει η εργασία, προκειμένου να αποκατασταθεί η ισορροπία στον εγκέφαλο. Στη νέα δημοσίευσή τους στο Current Biology, οι ερευνητές περιγράφουν ένα πείραμα που έκαναν για να εξηγήσουν πώς συμβαίνουν όλα αυτά. 

Για να προκαλέσουν γνωστική κόπωση, μια ομάδα συμμετεχόντων κλήθηκε να εκτελέσει για λίγο περισσότερο από έξι ώρες διάφορες εργασίες που απαιτούσαν σκέψη. Στους μισούς ανατέθηκαν εύκολα πράγματα να κάνουν και στους άλλους μισούς δύσκολα. Για παράδειγμα, σε μια εργασία, γράμματα εμφανίζονταν σε μια οθόνη υπολογιστή κάθε δευτερόλεπτο περίπου. Όσοι ανήκαν στην εύκολη ομάδα έπρεπε να θυμηθούν αν το τρέχον γράμμα ταίριαζε με το προηγούμενο γράμμα. Αυτή ήταν η ομάδα με την εύκολη δουλειά, ενώ στην ομάδα με την δυσκολότερη πνευματική εργασία, οι συμμετέχοντες έπρεπε να θυμηθούν αν το γράμμα που έβλεπαν, είχε εμφανιστεί και τρεις θέσεις νωρίτερα.

Κατά διαστήματα, καθ' όλη τη διάρκεια του πειράματος, ζητήθηκε από τους συμμετέχοντες να λάβουν αποφάσεις που θα μπορούσαν να αποκαλύψουν τη γνωστική τους κόπωση. Μπορεί να τους ρωτούσαν αν θα ήθελαν να κερδίσουν 50 ευρω για ημίωρη ποδηλασία σε ποδήλατο γυμναστικής, στο επίπεδο ισχύος έξι (εργασία υψηλού κόστους, υψηλής ανταμοιβής) ή 37 ευρώ για 30 λεπτά στο επίπεδο ισχύος δύο (χαμηλού κόστους, χαμηλής ανταμοιβής).

Οι συμμετέχοντες στους οποίους ανατέθηκαν τα πιο απαιτητικά καθήκοντα γνωστικού ελέγχου ήταν πιο πιθανό να επιλέξουν τις προτάσεις χαμηλού κόστους και χαμηλής ανταμοιβής, ιδίως προς το τέλος των έξι ωρών.

Επιπλέον, οι συμμετέχοντες με τις δύσκολες εργασίες επένδυσαν λιγότερη προσπάθεια για τη λήψη αυτής της απόφασης. Και όλα φάνηκαν στα μάτια τους. Η κόρη του ματιού αρχικά συστέλλεται όταν στους συμμετέχοντες παρουσιάζονται οι δύο επιλογές. Ο χρόνος που χρειάζεται η κόρη για να διασταλεί στη συνέχεια αντικατοπτρίζει την ποσότητα της νοητικής προσπάθειας που καταβλήθηκε. Οι χρόνοι διαστολής της κόρης των συμμετεχόντων στους οποίους ανατέθηκαν δύσκολα καθήκοντα μειώθηκαν σημαντικά καθώς προχωρούσε το πείραμα.

Κατά τη διάρκεια του πειράματος οι επιστήμονες χρησιμοποίησαν μια τεχνική που ονομάζεται φασματοσκοπία μαγνητικού συντονισμού, για τη μέτρηση βιοχημικών αλλαγών στον εγκέφαλο. Συγκεκριμένα, επικεντρώθηκαν στον πλευρικό προμετωπιαίο φλοιό, μια περιοχή του εγκεφάλου που σχετίζεται με τον γνωστικό έλεγχο.

Αν η υπόθεσή τους επαληθευόταν, θα υπήρχε μια μετρήσιμη χημική διαφορά μεταξύ των εγκεφάλων των συμμετεχόντων με δύσκολο και εύκολο έργο. Και πράγματι, αυτό ακριβώς διαπίστωσαν. Η ανάλυσή τους έδειξε υψηλότερες συγκεντρώσεις γλουταμινικού οξέως στις συνάψεις του πλευρικού προμετωπιαίου φλοιού των συμμετεχόντων με δύσκολη εργασία. Έτσι, δείχνοντας ότι η γνωστική κόπωση συνδέεται με αυξημένο γλουταμινικό οξύ στον προμετωπιαίο φλοιό. Ο Δρ Wiehler εικάζει ότι αυτό είναι το αποτέλεσμα ενός μηχανισμού στον εγκέφαλο που υπολογίζει, αναλύοντας το κόστος και το όφελος. Όμως η κόπωση και το αυξημένο γλουταμινικό οξύ να αυξάνουν το κόστος της νοητικής προσπάθειας. 

Μπορεί κάλλιστα να υπάρχουν τρόποι να μειωθούν τα επίπεδα του και αναμφίβολα κάποιοι ερευνητές θα αναζητήσουν τώρα φίλτρα με τα οποία θα μπορούσαν να «χακάρουν» τον εγκέφαλο, ώστε να επιταχύνουν τεχνητά την ανάκαμψη από την κόπωση. Εν τω μεταξύ, η καλύτερη λύση είναι η φυσική: ο ύπνος.

Internet 13-8-2022 Posted 13-8-2022

 

 

Γυρνώντας πίσω το ρολόι τού εγκεφάλου

«Αυτά είναι τα μόρια που χρειάζεται ο εγκέφαλος για την μετάβαση από την εφηβεία στην ενηλικίωση» ανέφερε ο δρ Στίβεν Στριτμάτερ, καθηγητής Νευρολογίας και Νευροβιολογίας στο Πανεπιστήμιο Γέιλ, καθώς και επικεφαλής τής νέας μελέτης. Ο ειδικός προσέθεσε ότι, «τα νέα ευρήματα μαρτυρούν πως μπορούμε να γυρίσουμε πίσω το ‘ρολόι’ τού ενήλικου εγκεφάλου κάνοντάς τον να αναρρώνει από τα τραύματά του όσο γρήγορα αναρρώνει ένα παιδί».Σήμερα η αποκατάσταση μετά από βλάβες στον εγκέφαλο όπως αυτές που προκαλεί ένα εγκεφαλικό επεισόδιο απαιτεί από τους ασθενείς να επαναδιδαχθούν απλά πράγματα, όπως το να κινούν το χέρι τους. Οι ερευνητές ανεκάλυψαν ότι, ενήλικα ποντίκια με έλλειψη τού Nogo Receptor ανέρρωναν μετά από τραυματισμό τού εγκεφάλου εξίσου γρήγορα με έφηβα ποντίκια και ήταν σε θέση να φέρνουν εις πέρας νέες πολύπλοκες κινητικές ασκήσεις πιο γρήγορα σε σύγκριση με ενήλικα ποντί κια που έφεραν το γονίδιο.

 

Ελπίδα για ασθενείς με εγκεφαλικό

«Το γεγονός αυτό μαρτυρεί ότι, η διαχείριση τού Nogo Receptor και στους ανθρώπους θα μπορούσε να επιταχύνει την αποκατάσταση μετά από βλά βες  στον εγκέφαλο, όπως αυτές που προκαλούνται εξαιτίας εγκεφαλικού επεισοδίου» σημείωσε ο Φέρας Ακμπικ, διδακτορικός φοιτητής στο Πανεπιστήμιο Γέιλ και πρώτος συγγραφέας τής νέας μελέτης.Οι επιστήμονες κατέδειξαν επίσης πως το συγκεκριμένο γονίδιο επιβραδύνει την απώλεια μνήμης. Ποντίκια χωρίς το Nogo Receptor ξεχνούσαν πιο γρήγορα στρεσογόνες εμπειρίες, γεγονός που μαρτυρεί ότι, κάποια ημέρα η αποσιώπηση τού γονιδίου θα μπορούσε να βοηθήσει στη θεραπεία τής διαταραχής μετατραυματικού στρες.

 

(  « Το Βήμα»  της 10-3-2013)

           

          Η « ΑΝΑΓΝΩΣΗ-ΑΝΑΛΥΣΗ» ΤΟΥ ΕΓΚΕΦΑΛΟΥ

          H χαρτογράφηση τού εγκεφάλου.

          Ο εγκέφαλος και ο Λόγος.

          Ο εγκέφαλος και τα κοινωνικά θέματα

       

Η χαρτογράφηση τού εγκεφάλου,έχει προχωρήσει.Το 2005, ο Δρ.Olaf Sporns τού Πανεπιστημίου τής Indiana  και ο  Patric Hagmann τού Πανεπιστημιακού Νοσοκομείου τής   Lausanne,ανεξάρτητα ενεργούν τες,  ταυτόχρονα, επρότειναν τον όρο  "connectome" για την  χαρτογρά φηση των νευρικών συνδέσεων με τον εγκέφαλο.

Η χαρτογράφηση  αυτή,περιείχε  εκατό δισεκατομμύρια νευρώνων και ίσως ένα  εκατομμύριο δισεκατομμύρια συνάψεων.Μέχρι προ τινος,το μόνον  ζώο για το οποίο εγνώριζαν το πλήρες connectome ήταν ένας σκώ ληκας, μήκους ενός  χιλιοστού, με  μόνον 300 νευρώνες και 7000 συνδέ σεις.Ολες αυτές και παρόμοιες  προσπάθειες βοηθούν στην καλύτερη γνώση τού εγκεφάλου

Επίσης στις ΗΠΑ «χαρτογραφήθηκε» για πρώτη φορά ο τρόπος που ο ανθρώπινος εγκέφαλος αντιδρά στις λέξεις και οργανώνει την γλώσσα. Ο «σημασιολογικός άτλαντας» αποκαλύπτει ποιές περιοχές του εγκεφάλου ενεργοποιούνται από τις λέξεις και τις διαφορετικές σημασίες τους. Η ανακά λυψη αναμένεται να βοηθήσει στην ανάγνωση των ανθρωπίνων σκέψεων στο μέλλον, π.χ. σε ανθρώπους που δεν μπορούν να μιλήσουν λόγω εγκεφαλικού τραυματισμού ή άλλης πάθησης.

 

 Η ομαδοποίηση

Η νέα έρευνα επιβεβαιώνει ότι¨, ο εγκέφαλος «αρχειοθετεί» τις λέξεις με πολύ διαφορετικό τρόπο από ό,τι ένα λεξικό, ομαδοποιώντας τις ανάλογα με την σημασία τους. Όπως διαπιστώθηκε επίσης, ο «χάρτης» φαίνεται να είναι παρόμοιος σε διαφορετικούς ανθρώπους.

Οι επιστήμονες τού Πανεπιστημίου τής Καλιφόρνια-Μπέρκλεϊ, με επικεφαλής τους Τζακ Γκάλαντ και Αλεξ Χουθ, προεβησαν στη σχετική δημοσίευση στην επιθεώρηση «Nature». Οι επτά αγγλόφωνοι εθελοντές που συμμετείχαν, άκουγαν ένα ραδιοφωνικό πρόγραμμα για πάνω από δύο ώρες, ενώ η νευρωνική δραστηριότητα τού εγκεφάλου τους παρακολουθούνταν συνεχώς με την τεχνική της λειτουργικής μαγνητικής απεικόνισης (fMRI).Οι επιστήμονες κατέγραφαν τις παραμικρές αλλαγές στη ροή του αίματος και στην οξυγόνωση του εγκεφάλου στον εγκεφαλικό φλοιό, ανάλογα με τις λέξεις που άκουγαν οι εθελοντές. Στη συνέχεια, με τη βοήθεια ενός αλγόριθμου ηλεκτρονικού υπολο γιστή, δημιουργήθηκε ένας σημασιολογικός «χάρτης», ο οποίος συσχετίζει τις λέξεις και τις σημασίες τους με συγκεκριμένες περιοχές του αριστερού και του δεξιού ημισφαιρίου.

Κάθε σημείο του εγκεφάλου συνδέεται με έναν αριθμό σχετιζόμενων λέξεων από πλευράς σημασίας. Από την άλλη, η ίδια λέξη ενεργοποιείται σε διαφο ρετικές περιοχές τού εγκεφάλου, ανάλογα με τη διαφορετική σημασία της κάθε φορά. Για παράδειγμα, στην αριστερή περιοχή τού εγκεφαλικού φλοιού λίγο πάνω από το αριστερό αυτί ενεργοποιείται η λέξη «θύμα» (στα αγγλικά) και στο ίδιο περίπου σημείο εντοπίζονται οι σχετικές λέξεις «σκοτωμένος», «καταδικασμένος», «δολοφονημένος» κ.α. Στην πάνω δεξιά πλευρά του εγκεφάλου γειτνιάζουν οι «οικογενειακές» λέξεις (σύζυγος, παιδιά, γονείς κ.α.).«Η ομοιότητα στη σημασιολογική ‘τοπογραφία' του εγκεφάλου διαφορετικών ανθρώπων είναι πράγματι εκπληκτική», δήλωσε ο Χουθ, ο οποίος προτίθεται να μελετήσει περαιτέρω τον «χάρτη» σε μεγαλύτερο αριθμό εθελοντών. Επίσης, πέρα από τις σημασίες των λέξεων, θα επιδιωχθεί να δημιουργηθούν εγκεφαλικοί «άτλαντες» και για άλλες πλευρές τής γλώσσας όπως η δομή της, δηλαδή η σύνταξη.Στο απώτερο μέλλον, θα μπορούσε μάλιστα να φαντασθεί κανείς ότι, τέτοιοι «άτλαντες» θα επέτρεπαν να διαβα σθεί η σκέψη τού καθενός μας και όχι μόνο των ανήμπορων να μιλήσουν.

 Μια προοπτική που ασφαλώς δεν θα ευχαριστήσει τους πάντες.

-Ο τρόπος με τον οποίο ο εγκέφαλος κατευθύνει  τις σκέψεις μας παρεμένει μέχρι σήμερα (2008) αδιευκρίνιστος  ( Michael S.Gazzaniga ό.π.σελ.26)

 

Η κοινωνικότητα

Κατά τον Michael S.Gazzaniga (ό.π.σελ.137)ομεγάλος μας εγκέφαλος υπάρχειπρωτίστωςγια  να ασχολείταιμε κοινωνικά θέματα….γιατί για να επιβιωσσουμε  έπρεπε να είμαστε .. κοινωνικοί…να κατανοήσουμ ε την εξελικτική βιολογία .Αν θέλουμε νακαυτσανοήσουμετην  βιολογία των σημερινών ικανοτήτως μας πουπεριλαμβάνουν φαινόμενα όπως ο αλτρουισμός ,πρέπει να θυμηθούμε πώςλειτουργεί η εξέλιξη. 

 

Τα μαθηματικά έχουν το δικό τους «κύκλωμα» στον εγκέφαλο

 

Σύμφωνα με  είδηση που δημοσιεύθηκε  την 13 Απριλίου 2016,Γάλλοι νευρο επιστήμονες ανεκάλυψαν στον εγκέφαλο των επαγγελματιών μαθηματικών τα διακριτά νευρωνικά «αποτυπώματα» της προχωρημένης μαθηματικής σκέψης..

Τα εγκεφαλικά αυτά «κυκλώματα», που ενεργοποιούνται από τις δύσκολες μαθηματικές έννοιες, αποτελούν σε μεγάλο βαθμό το ίδιο νευρωνικό δίκτυο που «χαρίζει» στους ανθρώπους την κατανόηση των απλών αριθμών. Απλώς στην περίπτωση των «υψηλών» μαθηματικών, η δραστηριοποίηση αυτού του δικτύου είναι πιο έντονη. Όμως είναι τελείως διακριτό από το αντίστοιχο νευρωνικό δίκτυο για την γλώσσα που υπάρχει στο αριστερό ημισφαίριο του ανθρώπινου εγκεφάλου.

Οι ερευνητές, με επικεφαλής τον κορυφαίο γάλλο νευροεπιστήμονα Στανισλάς Ντεάν του Κολλεγίου της Γαλλίας και της Μονάδας Γνωσιακής Νευροα πεικόνισης, που προέβησαν στην τη σχετική δημοσίευση στο περιοδικό της Εθνικής Ακαδημίας Επιστημών των ΗΠΑ (PNAS), μελέτησαν με την τεχνική της λειτουργικής μαγνητικής απεικόνισης (fMRI) τους εγκεφάλους 15 υψηλού επιπέδου μαθηματικών και -για λόγους σύγκρισης- 15 μη μαθηματικών, που ήσαν επίσης υψηλού ακαδημαϊκού επιπέδου.Και οι δύο ομάδες συμμετεχόντων κλήθηκαν να χαρακτηρίσουν ως αληθείς, ψευδείς ή άνευ νοήματος μια σειρά από μαθηματικές και μη μαθηματικές έννοιες και δηλώσεις.

Διαπιστώθηκε ότι, έννοιες που προέρχονταν από τα μαθηματικά (ανάλυση, άλγεβρα, γεωμετρία, τοπολογία), ενεργοποιούσαν συγκεκριμένες εγκεφαλικές περιοχές στους μαθηματικούς, αλλά όχι στους μη μαθηματικούς. Οι περιοχές αυτές είναι διαφορετικές από εκείνες που σχετίζονται με την επεξεργασία της γλώσσας και την κατανόηση του νοήματος του λόγου και οι οποίες ενεργοποιούνται σε όλους τους ανθρώπους, μαθηματικούς και μη.

Εξάλου, οι περιοχές του εγκεφάλου που ενεργοποιούνται από τις προχω ρημένες μαθηματικές έννοιες, «πυροδοτούνται» επίσης, αν και σε μικρότερο βαθμό, όταν οι άνθρωποι -μαθηματικοί και μη- κάνουν απλούς υπολογισμούς με αριθμούς.

Ο ανθρώπινος εγκέφαλος είναι μοναδικός στο ζωικό βασίλειο – από όσο γνωρίζουμε τουλάχιστον- στην κατανόηση των μαθηματικών εννοιών. Το πώς και γιατί εξελίχθηκε αυτή η ικανότητα στους προγόνους μας τους πιθήκους, παραμένει ακόμη ένα επιστημονικό μυστήριο.

Δύο είναι οι βασικές θεωρίες που έχουν προταθεί. Είτε  η μαθηματική ικανότητα αναπτύχθηκε παράλληλα και ως παρακλάδι της γλωσσικής ικα νότητας (κάτι που υποστηρίζει και ο Νόαμ Τσόμσκι), είτε η μαθηματική ικανότητα είναι ουσιαστικά άσχετη με τη γλώσσα (κάτι που π.χ. πίστευε ο Αϊνστάιν). Η νέα νευροεπιστημονική έρευνα έρχεται να ενισχύσει τη δεύτερη άποψη και μάλλον θα ικανοποιήσει τους περισσότερους μαθηματικούς.

Σύμφωνα με τους γνωσιακούς νευροεπιστήμονες, θεωρείται πιθανό ότι, τα μαθηματικά αναδύθηκαν στον ανθρώπινο εγκέφαλο μέσα από τις αρχαίες και μη γλωσσικές διαισθήσεις που είχαν οι πρόγονοί μας σχετικά με το χώρο, τον χρόνο και τον αριθμό. Ακόμη και τα νήπια φαίνεται να έχουν τέτοιες αφηρημένες πρωτο-μαθηματικές διαισθήσεις, οι οποίες αποτελούν το θεμέλιο για την πιο προχωρημένη μαθηματική σκέψη.

         

Ο ΗΛΕΚΤΡΟΝΙΚΟΣ ΕΓΚΕΦΑΛΟΣ

 

Ενα βήμα πιο κοντά  στην κατασκευή,» ηλεκτρονικού» εγκεφάλου, δηλαδή,στην τεχνητή νοημοσύνη και στη δημιουργία σκεπτόμενων ρομπότ και υπολογιστών βρίσκονται οι επιστήμονες, καθώς  ανακοίνωσαν ένα νέο πρόγραμμα υπολογιστή που έχει την δομή τού ανθρώπινου εγκεφάλου. «Το υπολογιστικό πρόγραμμα έχει την ιδιότητα να μιμείται την ανθρώπινη συμπεριφορά», γράφεται στην επιστημονική επιθεώρηση «Science», όπου δημοσιεύτηκαν οι πρώτες δοκιμές. Το υπολογιστικό πρόγραμμα θέτει σε λειτουργία έναν υπολογιστή ο οποίος ακολούθως μπορεί μόνος του να παίζει απλά παιχνίδια, να ζωγραφίζει ό,τι βλέπει και να πραγματοποιεί απλές αριθμητικές πράξεις. Αυτό όμως που έκανε ιδιαίτερη εντύπωση στους ειδικούς δεν είναι οι ιδιότητες ή δυνατότητές του, αλλά τα λάθη του.

«Οταν θέτεις ένα ερώτημα στον Spaun, δεν απαντά αμέσως, αλλά κάνει μια μικρή παύση για να σκεφτεί και ο χρόνος απόκρισης είναι όσο και ο μέσος χρόνος που χρειάζεται ο άνθρωπος για να δώσει μία απάντηση», εξηγεί ο Κρις Ελίασμιθ, μηχανικός νευροεπιστήμονας από το Πανεπιστήμιο τού Γουότερλου στον Καναδά που συμμετείχε στην δημι ουργία τού προγράμματος. Το όνομά του προέρχεται από τα αρχικά Semantic Pointer Architecture Unified Network, δηλαδή Ενοποιημένο Δίκτυο Εννοιολογικής Αρχιτεκτονικής. Επιστήμονες υποστηρίζουν πως είναι το πρώτο μοντέλο βιολογικού υπολογιστικού εγκεφάλου ,ικανό να μπορεί πραγματοποιεί δραστηριότητες που τού αναθέτουν και να εμφανίζει σημά δια συμπεριφοράς. Ακριβώς επειδή ο Spaun μπορεί να εκτελεί διάφορες ενέργειες που μοιάζουν με αυτές που κάνει ο άνθρωπος, λέει ο δρ Ελίασμιθ, θα μπορεί σύντομα να μάς δώσει απαντήσεις και για το πώς λειτουργεί και πως αντιδρά ο ανθρώπινος εγκέφαλος. «Πέρα από τα ρομπότ, στην επιστήμη τής ιατρικής θα μπορούν για παράδειγμα οι ειδικοί να προκαλούν στον Spaun σχιζοφρένεια και να δοκιμάζουν φάρμακα χρησιμοποιώντας τον χημικό τους τύπο. Μπορεί δηλαδή να αντικαταστήσει όχι απλώς τα πειραματόζωα, αλλά να ξεπεράσει τα ηθικά διλήμματα που υπάρχουν στις δοκιμές φαρμάκων σε ανθρώπους».Ο Spaun έχει προγραμματιστεί ώστε να ανταποκρίνεται σε οκτώ τύπους διαφορετικών αιτημάτων, περιλαμβανομένων τής αντιγραφής σε ό,τι δει, τής αναγνώ ρισης αριθμών και γραφής διαφορετικών γραφικών χαρακτήρων, να απαν τά σε ερωτήσεις αριθμητικής και να ολοκληρώνει ένα σχέδιο αφότου έρθει σε οπτική επαφή με τα παραδείγματα που τού έχουν δώσει. O Spaun αποτελείται από δύο βασικές δομές οι οποίες αντιπροσωπεύουν τμήμα τής βασικής δομής τού ανθρώπινου εγκεφάλου: τον εγκεφαλικό φλοιό, τα βασικά γάγγλια κι’ ένα περίβλημα νευρώνων που είναι συνδεδεμένοι μεταξύ τους ακριβώς όπως και στον ανθρώπινο εγκέφαλο ώστε να μιμείται τις λειτουργίες του. «Αυτό το μοντέλο που δημιουργήθηκε προσπαθεί να αναπαραγάγει την ανθρώπινη γνωσιακή λειτουργία η οποία είναι ιδιαίτερα ευέλικτη», εξηγεί ο δρ Ελίασμιθ.

 

          ΥΠΟΛΟΓΙΣΤΗΣ ΒΛΕΠΕΙ ΤΑ ΟΝΕΙΡΑ

 

Σε δημοσίευση στο διαδίκτυο με ημερομηνία   05/04/2013  διαβάζουμε:

«Σε συνδυασμό με λειτουργική μαγνητική τομογραφία, ιάπωνες κατέγραψαν τις ονειρικές εικόνες με ακρίβεια 60%.Συγκεκριμένως Ιάπωνες νευροεπιστήμονες ανεκοίνωσαν ότι, κατόρθωσαν να «δουν» σε έναν βαθμό τα όνειρα ανθρώπων με την βοήθεια υπολογιστών, κάνοντας ένα ακόμα βήμα για αυτό που μερικοί θεωρούν μεγάλο επίτευγμα και άλλοι μεγάλο εφιάλτη: την στιγμή που τα μηχανήματα θα μπορούν να «διαβάζουν» τα όνειρα τού καθενός.Οι ερευνητές, με επικεφαλής τον καθηγητή Γιουκιγιάσου Καμιτάνι των Εργαστηρίων Υπολογιστικής Νευροεπιστήμης ATR στο Κιότο, που έκαναν την σχετική δημοσίευση στην επιθεώρηση «Science», σύμφωνα με το BBC, χρησιμοποίησαν την απεικο νιστική τεχνική τής λειτουργικής μαγνητικής τομογραφίας (fMRI), σε συνδυασμό με ειδικό λογισμικό ηλεκτρονικού υπολογιστή, και κατόρθωσαν να «διαβάσουν» με ποσοστό ακρίβειας 60% τις ονειρικές εικόνες που οι εθελοντές τού πειράματος έβλεπαν, καθώς κοιμούνταν.Μπορεί ο «πατέρας» τής ψυχανάλυσης Ζίγκμουντ Φρόιντ να έδινε τεράστια σημασία στα όνειρα, όμως το γιατί ονειρεύονται οι άνθρωποι παραμένει ακόμα μυστήριο για την επιστήμη. «Δεν ξέρουμε σχεδόν τίποτε για τη λειτουργία τού ονείρου» παραδέχτηκε η νευροεπιστήμονας Μασάκο Ταμάκι.«Είχα την ισχυρή πεποίθηση όμως πως η αποκωδικοποίηση των ονείρων θα ήταν εφικτή, τουλάχιστον για ορισμένες πλευρές τους. Δεν εξεπλάγην από τα αποτελέ σματα, αλλά ενθουσιάστηκα» δήλωσε ο Καμιτάνι.Οι ιάπωνες ερευνητές συνεργάστηκαν με τρεις εθελοντές που κοιμούνταν και ονειρεύονταν σε συνθήκες εργαστηρίου. Μόλις οι εθελοντές φαινόταν πως ονειρεύονταν (πριν το πρώτο στάδιο ύπνου REM), οι επιστήμονες τούς ξυπνούσαν και τούς ζητούσαν να περιγράψουν τι είχαν δει στον ύπνο τους. Αυτό επαναλή φθηκε πάνω από 200 φορές με καθέναν από τούς τρεις συμμετέχοντες στο πείραμα.

Η παραμικρή ονειρική εικόνα, όσο εξωπραγματική και αν ήταν, καταγρα φόταν από τους ερευνητές οι οποίοι στην συνέχεια ζητούσαν από τους εθελοντές, ενώ αυτή τη φορά ήταν ξύπνιοι, να δουν σε μια οθόνη υπολο  γιστή τις ίδιες εικόνες. Έτσι, οι επιστήμονες επέτυχαν να συσχετίσουν κάθε εικόνα με ένα νευρωνικό «αποτύπωμα» στον εγκέφαλο των εθελοντών. Με αυτό τον τρόπο δημιούργησαν μια μεγάλη βάση ψηφιακών-νευρωνικών δεδομένων, στην οποία παρόμοιες εικόνες ήταν ενταγμένες στην ίδια κατηγορία (π.χ. όνειρα σπιτιών, ξενοδοχείων και κάθε άλλου κτίσματος ταξινομήθηκαν ως «οικοδομές»).Στο επόμενο στάδιο, οι εθελοντές κοιμήθκαν και πάλι μόνο που την φορά αυτή οι εικόνες που δημιουργούσε ο εγκέφαλός τους στη διάρκεια τού ονείρου (δηλαδή τα εναλλασσόμενα νευρωνικά μοτίβα), ήταν δυνατό να συσχετιστούν από το λογισμικό τού υπολογιστή, με συγκεκριμένες εικόνες που ήδη περιείχε η βάση δεδομένων. Επειδή οι ίδιες περιοχές τού εγκεφάλου ενεργοποιούνται όταν κανείς βλέπει την ίδια εικόνα, είτε είναι ξύπνιος, είτε ονειρεύεται, το τελικό αποτέλεσμα ήταν ότι, οι επιστήμονες μπορούσαν να «μαντέψουν» σε σημαντικό βαθμό τι περίπου ονειρεύονταν οι εθελοντές, πριν καν αυτοί ξυπνήσουν και περιγράψουν το όνειρό τους.

Οι ιάπωνες ερευνητές προτίθενται να εμβαθύνουν την έρευνά τους στο πεδίο που λαμβάνει χώρα ο βαθύς ύπνος, στο μέσον τής νύχτας, όταν οι άνθρωποι συνήθως βλέπουν και τα πιο ζωντανά όνειρά τους (στάδιο REM). Επιπλέον θέλουν να προχωρήσουν κι άλλο την έρευνά τους για να διαπι στώσουν αν και κατά πόσο είναι δυνατόν, μέσα από την καταγραφή, απεικόνιση και ανάλυση τής εγκεφαλικής δραστηριότητας, να προβλέψουν άλλες πλευρές των ονείρων, πέρα από τις εικόνες, όπως τα συναισθήματα, τις μυρωδιές, τα χρώματα κ.α. που βιώνει κάποιος όταν ονειρεύεται.»

 

Ποτέ τα μηχανήματα δεν θα μπορούν να διαβάζουν πλήρως τα όνειρα τού καθενός;

Ο γνωσιακός νευροεπιστήμονας δρ Μαρκ Στόουκς τού Πανεπιστημίου τής Οξφόρδης έκανε λόγο για «συναρπαστική έρευνα», η οποία μάς φέρνει πιο κοντά στην εποχή που τα μηχανήματα θα διαβάζουν τα ανθρώπινα όνειρα. Επεσήμανε όμως πως κάτι τέτοιο απέχει ακόμα πολλά χρόνια εωσότου γίνει πραγματικότητα. «Δεν υπάρχει πάντως κατ' αρχήν κάποιος λόγος που να μην μπορεί να συμβεί κάτι τέτοιο. Η δυσκολία έγκειται κυρίως στη συστη ματική συσχέτιση τής εγκεφαλικής δραστηριότητας με τα φαινόμενα των ονείρων» είπε.Προειδοποίησε πάντως πως θα είναι σχεδόν αδύνατον στο μέλλον το ίδιο μηχανικό σύστημα αποκωδικοποίησης των ονείρων να μπορεί να «διαβάσει» τα όνειρα τού καθενός: «Ποτέ δεν θα μπορούσαμε πραγματικά να φτιάξουμε ένα μηχάνημα που θα διαβάζει τα όνειρα τού οποιουδήποτε. Τα όνειρα έχουν ένα ιδιοσυγκρασιακό χαρακτήρα για τον καθένα, συνεπώς η (ονειρική) εγκεφαλική δραστηριότητα ποτέ δεν θα είναι ομοιόμορφη για όλους»

 

Ο ΕΓΚΕΦΑΛΟΣ ΚΑΙ ΤΟ ΓΕΛΙΟ

 Αντιγράφω:

 

« Καθώς ο κόσμος γιορτάζει την Παγκόσμια Ημέρα Ευτυχίας σήμερα (Πέμπτη, 20 Μαρτίου), μπορούμε να πούμε αν οι άνθρωποι είναι πραγματικά ευτυχισμένοι μόνο από το γέλιο τους;

Ένας ερευνητής από το Royal Holloway του Πανεπιστημίου του Λονδίνου, ανεκάλυψε ότι, υπάρχουν σαφείς διαφορές μεταξύ του τρόπου με τον οποίο ο εγκέφαλός μας ανταποκρίνεται στο γνήσιο και το ψεύτικο γέλιο.

Μια μελέτη με επικεφαλής την Δρ Carolyn McGettigan, από το Τμήμα Ψυχολογίας, κατέγραψε τις εγκεφαλικές απαντήσεις των συμμετεχόντων καθώς άκουγαν τους ίδιους ανθρώπους να παράγουν γνήσιο γέλιο, που προκλήθηκε από την παρακολούθηση αστείων βίντεο στο YouTube και το αναγκαστικό γέλιο. Οι συμμετέχοντες, που δεν γνώριζαν ότι, η μελέτη αφορούσε την αντίληψη του γέλιου, επέδειξαν διαφορετικές νευρολογικές απαντήσεις όταν άκουσαν ψεύτικο γέλιο. Αυτό υποδηλώνει ότι ,ο εγκέφα λός μας όχι μόνο διακρίνει μεταξύ των δύο τύπων γέλιου, αλλά  και προσπαθεί να βρει γιατί το ψεύτικο γέλιο δεν είναι γνήσιο.

«Καθώς γιορτάζουμε σήμερα την Παγκόσμια Ημέρα Ευτυχίας, είναι συναρπαστικό να εξετάζουμε τον τρόπο με τον οποίο ο εγκέφαλός μας μπορεί να ανιχνεύσει την πραγματική ευτυχία σε άλλους ανθρώπους», είπε ο πιστήμονας Μακ Γκέτιγκαν. «Ο εγκέφαλός μας είναι πολύ ευαίσθητος στην κοινωνική και συναισθηματική σημασία του γέλιου.

«Κατά την διάρκεια της μελέτης μας, όταν οι συμμετέχοντες άκουσαν ένα γέλιο, ενεργοποίησαν περιοχές του εγκεφάλου που σχετίζονται με την νοητοποίηση σε μια προσπάθεια να κατανοήσουν τη συναισθηματική και ψυχική κατάσταση του άλλου ατόμου.

"Πράγματι, μερικοί από τους συμμετέχοντες ασχολήθηκαν με μέρη του εγκεφάλου που ελέγχουν τις κινήσεις και ανιχνεύουν την αίσθηση. Αυτά τα άτομα ήταν πιο ακριβή στο να πουν ποία από τα γέλια ήταν στημενα και ποιά ήταν αληθινά. Αυτό υποδηλώνει ότι, ως ακροατές, "δοκιμάζοντας" πώς το γέλιο θα αισθανόταν αν το παρασκευάζαμε μόνοι μας μπορεί να είναι ένας χρήσιμος μηχανισμός για την κατανόηση της σημασίας του».

Η Παγκόσμια Ημέρα Ευτυχίας γιορτάστηκε για πρώτη φορά από την Γενική Συνέλευση του ΟΗΕ στις 20 Μαρτίου 2013 και αναγνωρίζει τη σημασία της ευτυχίας

 

Ο ΕΓΚΕΦΑΛΟΣ ΚΑΙ ΤΟ ΘΡΗΣΚΕΥΤΙΚΌ ΣΥΝΑΙΣΘΗΜΑ

 

  Ο Michael Corbalis(.ο.π σελ.39) ασχολούμενος με τις συμμετρίες τού εγκεφάλου, και δεχόμενος ότι,αυτές «έχουν πρκύψει μάλλον  για να επιτρέπουν στην μια πλευρά τού εγκεφάλου  να πάρει τον έλεγχο» διερωτάται  μήπως ο ασύμμετρος εγκέφαλος είναι πιο φιλόξενος απέναντι στην λογική,ενώ ο συμμετρικός  ευνοεί περισσότερο  την πνευματική ,θρησκευτική πλευρά τής ανθρώπινης φύσης.

Ο Δημήτρης Καπογιαννάκης ερευνητής στο Εθνικό Ινστιτούτο Νευρολογικών διαταραχών των ΗΠΑ, εδημοσίευσε(σύμφωνα με είδηση  τής 1  Μαίου 2016 τής εφημερίδας «ΤΟ ΒΗΜΑ») το 2009  την εργασία του(πολύκροτη κατά τον χαρακτηρισμό του δημοσιεύματος) «Γνωσιακά και νευρικά θεμέλια τής Θρησκευτικής πίστης»Κατά το ίδιο πάντοτε δημοσί ευμα  ήταν ο πρώτος που χαρτογράφησε την θρησκεία τού εγκεφάλου και εντόπισε ποιές περιοχές τού εγκεφάλου ενεργοποιούνται όταν ο εξεταζό μενος καλείται να απαντήσει σε θέματα θρησκείας. Κατά τον ίδιο υπάρχουν δύο είδη θρησκευτικής πίστης και δύο υποσύνολα εγκεφαλικών περιοχών που τις επεξεργάζονται αντιστοίχως.Το ένα είδος είναι εκείνο  πού σχετίζεται με θρησκευτικές  εμπειρίες.Λέγει: Όταν για παράδειγμα θυμάσαι ή φαντάζεσαι ότι, η πίστη σου σε βοηθάει να απαντήσεις σε θέματα ηθικής όπως το εάν είναι σωστό να κάνουμε ευθανασία.Το άλλο έχει να κάνει με αφηρημένες ιδέες,όπως «ο Θεός είναι πανταχού παρών».Αυτή η διάκριση σε πρακτική και δογματική  είναι κάτι που η νευοεπιστήμη δεν είχε εξετάσει παλαιότερα καθώς θεωρούσε την θρησκευτική πίστη, ενιαία.Πάντοτε κατά το ίδιο δημοσίευμα  στις 23 Μαρτίου 2016, στο επιστημονικό περιοδικό PLOS  καταχωρήθηκε έρευνα κατά την οποία  η θέση που λαμβάνει ο καθένας μας,υπέρ τής επιστήμης ή τής θρησκείας οφείλεται στην δομή τού εγκεφάλου. Συναφής με την άποψη αυτή, είναι και εκείνη ερευνητών των αμερικανικών Πανεπιστημίων Case Western Reserve  και  Babson College  που δέχεται ότι,  « το που κλίνει η ζυγαριά –ή ακόμη και πότε φθάνει στον φανατισμό-σχετίζεται με το αν το εγκεφαλικό μας δίκτυο αναλυτικής σκέ ψης  υπερφαλαγγίζει εκείνο της συμπόνοιας και τούμπαλιν. Ο επικεφαλής τής έρευνας καθηγητής Αντονι Τζάκ, λέγει:  «Απ’ό,τι είδαμε το άλμα πίστης που χρειάζεται για την αποδοχή τού υπερφυσικού,έχει να κάνει με τον παραμερισμό,τού κριτικού/αναλυτικού τρόπου σκέψης,προκειμένου ν΄αφήσουμε χώρο για μεγαλύτερη κοινωνική και συναισθηματική ενόρα ση….Το να κλείνει το παράθυρο που βλέπει τον πραγματικό κόσμο σου επιτρέπει ν΄ανοίγεις το άλλο που σ’αφηνει να δείς τα πράγματα μέσα από συναισθήματα.»

Πάντοτε κατά το ίδιο δημοσίευμα ο Ελληνοαμερικανός Ρίτσαρντ –Ελευθέριος Μπογιατζής λέγει πώς οι πιστεύοντες στη Θρησκεία υστε ρούν διανοητικώς των άλλων,ενώ υπερτερούν σε αισθήματα κοινωνικό τητας και συμπόνοιας.Εχω την γνώμη,ότι,η «διαπίστωση» αυτή,οφείλεται  ίσως  στο ότι, κατά κανόνα οι άθεοι,προέχονται από πλουσιώτερα στρώματα,και έχουν την δυνατότητα για μια καλύτερη μόρφωση.

 

Αντιγραφή από το διαδίκτυο(Απριλ.2022)

«Αν τα θρησκευτικά αισθήματα και οι υπερβατικές εμπειρίες των ανθρώπων εξαρτώνται άμεσα ή έμμεσα από τις δομές του εγκεφάλου τους, τότε μήπως έχουν δίκιο οι νευροθεολόγοι να υποστηρίζουν ότι το «Κέντρο του Θεού», δηλαδή το περίπλοκο βιολογικό υπόστρωμα κάθε μυστικιστικής, υπερβατικής και θρησκευτικής εμπειρίας, θα πρέπει να αναζητηθεί τελικά στον εγκέφαλό μας; Μήπως, παρά τις εμφανείς πολιτισμικές, ιστορικές και γεωγραφικές διαφοροποιήσεις μεταξύ των θρησκειών, υπάρχει ένα κοινό εγκεφαλικό και άρα πανανθρώπινο στοιχείο που το μοιράζονται όλοι οι πιστοί; Αυτό υποστηρίζει η Νευροθεολογία και αυτόν τον κοινό θρησκευτικό παρονομαστή επιχειρεί να αποκαλύψει.»

 

Νευροθεολογία ή οι εγκεφαλικές ρίζες της θρησκευτικής πίστης

 

Η περίφημη τοιχογραφία του Μιχαήλ Αγγελου «Η δημιουργία του Αδάμ», που υπάρχει στην Καπέλα Σιξτίνα, το παρεκκλήσι του Βατικανού στη Ρώμη, αναπαριστά τον Δημιουργό με την αγγελική συνοδεία του τη στιγμή της δημιουργίας του ανθρώπου. Το περίεργο με αυτό το ζωγραφικό αριστούργημα των αρχών του 16ου αιώνα είναι ότι, αναπαριστά τον Θεό και τα αγγελάκια να έρχονται στη Γη μέσα σε ένα μαγικό «όχημα» ή «πέπλο» που θυμίζει πολύ το ανατομικό περίγραμμα της οβελιαίας τομής ενός ανθρώπινου εγκεφάλου.

Ο πρώτος που αναγνώρισε αυτές τις ανατομικές ομοιότητες ήταν ο Αμερικανός νευρολόγος Frank Lynn Meshberger, ο οποίος μετά την επίσκεψή του στην Καπέλα Σιξτίνα δημοσίευσε ένα εκτενές άρθρο στο ιατρικό περιοδικό Journal of American Medical Association. Σε αυτό περιέγραφε λεπτομερώς τις αινιγματικές αντιστοιχίες μεταξύ των μορφών του έργου και των δομών του ανθρώπινου εγκεφάλου Αν, πράγματι, οι μορφές του Θεού και των αγγέλων είναι έτσι σχεδιασμένες ώστε να μοιάζουν ανατομικά με κάποιες βασικές δομές του εγκεφάλου μας, γιατί ο μεγάλος Ιταλός καλλιτέχνης επέλεξε να συνδέσει την πράξη της δημιουργίας του ανθρώπου με την έλευση ενός Θεού-εγκεφά λου, που με το θεϊκό άγγιγμά Του δημιούργησε τον πρώτο ανθρώπινο νου; Ή, αντίθετα, με αυτήν την τοιχογραφία ο Μιχαήλ Αγγελος θέλησε να υποδείξει συμβολικά ότι, η αφήγηση της δημιουργίας που υπάρχει στη Βίβλο είναι μόνο ένα εγκεφαλικό, δηλαδή ανθρώπινο δημιούργημα;Εκτοτε πολλά έχουν γραφτεί τόσο υπέρ όσο και κατά αυτών των δύο ερμηνειών του έργου, αλλά και για το αν πράγματι ο Μιχαήλ Αγγελος, σχεδιάζοντας τον Θεό και τους αγγέλους, επέλεξε συνειδητά να αναπαραστήσει με αυτούς τις ανατομικές λεπτομέρειες από το περίγραμμα ενός ανθρώπινου εγκεφάλου.Οσο γοητευτική κι αν φαίνεται σήμερα αυτή η τρίτη ερμηνεία του έργου είναι μάλλον ανακριβής, διότι την εποχή που έζησε ο Μιχαήλ Αγγελος ακόμη και οι καλύτεροι ανατόμοι δεν είχαν μια σαφή εικόνα για την εσωτερική δομή του κεντρικού νευρικού συστήματος, ούτε και τα επιστημονικά μέσα -τεχνικές συντήρησης των ευαίσθητων εγκεφαλικών ιστών και μικροσκόπια- για να μελετήσουν τις περίπλοκες δομές του εγκεφάλου. Και ακόμη λιγότερα μπορούσαν να γνωρί  ζουν οι ζωγράφοι, ακόμη κι αν, όπως ο Μιχαήλ Αγγελος, ήταν καλά ενημε ρωμένοι για τις προόδους της ανατομίας.Ακόμη και χωρίς τις εκ των υστέρων γνωστικές προβολές, δηλαδή την «αναγνώριση» σε ένα σπουδαίο έργο τέχνης του παρελθόντος κάποιων επιστημονικών ανατομικών γνώσεων που αποκτήθηκαν πολύ μετά τη δημιουργία του, η συγκεκριμένη τοιχογραφία του Μιχαήλ Αγγελου εξακολουθεί να έχει μεγάλη συμβολική αξία για τους ερευνητές της Νευροθεολογίας. Αν μη τι άλλο, γιατί σε αυτό το υπέροχο έργο αναγνωρίζουν τη συμβολική αναπαράσταση των ερευνών τους: να αποκα λύψουν πώς ο ανθρώπινος εγκέφαλος δημιουργεί και βιώνει τις θρησκευτικές εμπειρίες.

Είναι ο εγκέφαλος η κατοικία του Θεού;

 

Γιατί περίπου το 90% των ανθρώπων δηλώνει ότι ,εξακολουθεί να πιστεύει στην ύπαρξη κάποιας υπερφυσικής, δημιουργικής δύναμης, ενώ το 50% από αυτούς αποκαλεί αυτήν τη δύναμη «Θεό»; Η επίμονη παρουσία και η σχεδόν καθολική γοητεία του «υπερφυσικού» και του «υπερβατικού» στην ανθρώπινη σκέψη αποτελούν αφενός μια πρόκληση για την επιστημονική και εξορθολογισμένη νοοτροπία μας και αφετέρου ένα απολύτως νόμιμο ερώτημα που χρήζει επιστημονικής εξηγήσεως.Είναι ένα πρόβλημα του οποίου η επιστημονική διερεύνηση ούτε διευκολύνεται ούτε εξαντλείται στις απλοϊκές και στείρες ιδεολογικές αντιπαραθέσεις ανάμεσα σε «ένθεους πνευματιστές» και «άθεους υλιστές». Μήπως η ιλιγγιώδης πρόοδος των γνώσεών μας σχετικά με την αρχιτεκτονική και τη λειτουργία του εγκεφάλου μπορεί να μας διαφωτίσει περισσότερο;Ο Μάικλ Πέρσινγκερ ήταν ο πρώτος που με τις έρευνές του έθεσε τα θεμέλια της σύγχρονης Νευροθεολογίας. Το 1983 άρχισε να μελετά συστηματικά το γιατί οι άνθρωποι που ανήκουν σε διαφορετικά εκκλησιαστικά δόγματα ή σε εντελώς διαφορετικές πολιτισμικές παραδόσεις βιώνουν με πανομοιότυπο τρόπο κάποιες υπερβατικές ή μυστικιστικές εμπειρίες.Για να διερευνήσει αυτή τη σκανδαλώδη σύμπτωση, ο Πέρσινγκερ χρησιμοποίησε μια συσκευή, ένα είδος κράνους, που δημιουργούσε ένα σχετικά ισχυρό αλλά ακίνδυνο μαγνητικό πεδίο γύρω από το κεφάλι των εθελοντών που το φορούσαν. Ο ίδιος, αν και δήλωνε άθεος, μόλις δοκίμασε το κράνος διαπίστωσε έκπληκτος ότι είχε, πρώτη φορά στη ζωή του, μια υπερβατική εμπειρία: ένιωσε κάτι σαν την παρουσία του Θεού!Χάρη στα πειράματα με το «κράνος του Θεού», διεπίστωσε ότι, οι εκστατικές εμπειρίες και τα έντονα θρησκευτικά συναισθήματα προέκυπταν κατά κανόνα όταν η ηλεκτρο μαγνητική διέγερση από το κράνος εστιαζόταν στους κροταφικούς λοβούς του εθελοντή. Ηταν η πρώτη σοβαρή προσπάθεια εντοπισμού της « κατοικίας του Θεού’»«στους κροταφικούς λοβούς του εγκεφάλου μας.Ακολούθησαν οι έρευνες του Β. Σ. Ραματσάντραν, διεθνούς φήμης νευρολόγου, που έδειξαν ότι ορισμένες εκδηλώσεις της λεγόμενης «ιερής νόσου», δηλαδή της επιληψίας, μας αποκαλύπτουν πως ο εγκέφαλος των ανθρώπων διαθέτει ένα εξειδι  κευμένο νευρικό κύκλωμα που εντοπίζεται στο εσωτερικό του στεφανιαίου συστήματος, το οποίο φαίνεται να παίζει αποφασιστικό ρόλο στην παραγωγή των θρησκευτικών εμπειριών. Τα συμπεράσματα των πολυετών ερευνών του παρουσίασε ο Ραματσάντραν στο περίφημο βιβλίο του «Φαντάσματα στον εγκέφαλο» ( Πανεπιστημιακές Εκδόσεις Κρήτης).

Τα τελευταία χρόνια συσσωρεύθηκαν, τόσο από εργαστηριακές έρευνες όσο και από κλινικές μελέτες, επιπρόσθετες ενδείξεις ότι, οι θρησκευτικές και υπερβατικές εμπειρίες των ανθρώπων εξαρτώνται από συγκριμένες δομές του εγκεφάλου. Για παράδειγμα, οι έρευνες του νευροψυχιάτρου Αντριου Νιούμπεργκ, καθηγητή Νευροθεολογίας στο Πανεπιστήμιο της Πενσιλβάνια (ΗΠΑ) και συγγραφέα του πολυσυζητημένου βιβλίου «Γιατί πιστεύουμε» (εκδόσεις ΑΒΓΟ), όπου υποστηρίζει με πλήθος παραδειγμάτων ότι, ο εγκέφαλός μας είναι ουσιαστικά μια μηχανή πίστης επειδή… δεν έχει άλλη επιλογή.Σ’ αυτό το  συμπέρασμα κατέληξε ο Α. Νιούμπεργκ μελετώντας με νευροαπεικονιστικές μεθόδους (αξονική και μαγνητική λειτουργική τομογραφία) τους εγκεφάλους πολλών απλών πιστών και μοναχών από διαφορετικά θρησκευτικά τάγματα, καθώς προσεύχονται ή όταν βρίσκονται σε βαθύ διαλογισμό.

Διερευνώντας τις προϋποθέσεις των θρησκευτικών εμπειριών

Πράγματι, χάρη στις νέες απεικονιστικές μεθόδους οι σύγχρονες έρευνες επέτυχαν να παρακολουθήσουν λεπτομερώς τις διεργασίες που συντελούνται στο εσωτερικό του ανθρώπινου εγκεφάλου όταν ο άνθρωπος βρίσκεται σε κατάσταση θρησκευτικής έκστασης.Ετσι, εκτός από τις αναμενόμενες περιοχές του μετωπιαίου φλοιού που ενεργοποιούνται όταν συγκεντρώνουμε συνειδητά την προσοχή μας σε κάτι, ο Νιούμπεργκ διεπίστωσε ότι, στους πιστούς όταν προσεύχονται δραστηριοποιείται έντονα και το στεφανιαίο σύστημα, ένα περίπλοκο δίκτυο από πιο αρχαϊκές δομές κάτω από τον φλοιό του εγκεφάλου που είναι γνωστό ότι παίζει αποφασιστικό ρόλο στη μνήμη, τη μάθηση και το συναίσθημα.Επίσης, παρετήρησε εντυπωσιακή μείωση της δραστηριότητας των βρεγματικών λοβών του εγκεφάλου τους, δηλαδή της περιοχής του εγκεφαλι κού φλοιού που είναι γνωστό ότι, εμπλέκεται άμεσα στη διαμόρφωση του αισθήματος του Εγώ και της προσωπικής ταυτότητας. Κατά τη διάρκεια της βαθιάς προσευχής ή του διαλογισμού φαίνεται πως επέρχεται η απενεργο ποίηση ορισμένων νευρωνικών κυκλωμάτων στους βρεγματικούς λοβούς, με συνέπεια να γίνονται ολοένα και πιο ασαφή τα όρια μεταξύ του Εγώ και του εξωτερικού κόσμου. Ετσι δημιουργείται, πιθανότατα, στην ή στον προσευ χόμενο και την ή τον διαλογιζόμενο μύστη η ρεαλιστικότατη ψευδαίσθηση ότι όταν βρίσκεται σε έκσταση ενώνεται με το Σύμπαν και επικοινωνεί με το Υπερπέραν!Βέβαια, από μια άλλη σκοπιά, θα μπορούσε κανείς να αντιτείνει ότι, δεν είναι ο εγκέφαλος που παράγει την «έκσταση» αλλά, αντίθετα, η μυσταγωγική υπερβατική εμπειρία κάνει την είσοδό της στα γήινα πράγματα, όχι «εξ αιτίας» αλλά «μέσω» των συγκεκριμένων περιοχών του εγκεφάλου μας, ο οποίος λειτουργεί ως δέκτης ή υποδοχέας της «υπερβατικής πραγματικότητας».

Η ερμηνεία των εμπειρικών και των πειραματικών δεδομένων εξαρτάται, λοιπόν, από τις ιδεολογικές προκαταλήψεις του παρατηρητή: για κάποιους τα πειράματα αυτά αποτελούν την πολυπόθητη απόδειξη της ύπαρξης του Θεού, ενώ αντίθετα για τους πιο προσεκτικούς και δύσπιστους παρατηρητές αποτελούν την επιβεβαίωση ότι, κάθε εμπειρία του υπερβατικού και του απόλυτου είναι τελικά το προϊόν της ενεργοποίησης ορισμένων εγκεφαλικών δομών.

Πάντως, και σε ό,τι αφορά την εξελικτική προέλευση του ανθρώπινου θρησκευτικού αισθήματος, δηλαδή της «αυθόρμητης» προδιάθεσης για πίστη σε υπερφυσικά όντα και σε αλλόκοσμες δυνάμεις, οι απόψεις των ειδικών διίστανται. Μια σχολή σκέψης υποστηρίζει ότι, η βιολογική μας εξέλιξη, μέσω της φυσικής επιλογής, ενίσχυσε την προδιάθεσή μας για θρησκευτική πίστη επειδή αυτή η κοινή πίστη συνέβαλλε -και εξακολουθεί να συμβάλλει- στην αύξηση της κοινωνικής συνοχής και την μαζική αποδοχή των «αφύσικων» περιορισμών της ανθρώπινης κοινωνικότητας.

Ομως, μια διαφορετική εξελικτική προσέγγιση υποστηρίζει ότι, η θρησκευτική προδιάθεση και η πίστη σε υπερφυσικά όντα δεν υπήρξαν ποτέ αντικείμενο της φυσικής επιλογής. Αντίθετα, αποτελούν απλώς τα «υποπροϊόντα» των νοητικών και γνωστικών λειτουργιών του πολύπλοκου εγκεφάλου μας. Νοητικές λειτουργίες που ενώ διαμορφώθηκαν από την εξέλιξη κατά το μακρινό παρελθόν για να εξυπηρετούν τις ανάγκες επιβίωσης του είδους μας, τελικά κατέληξαν να επιτελούν εντελώς διαφορετικές λειτουργίες.

Μήπως τελικά, παρά τους ευσεβείς πόθους μας και τις επίμονες ψευδαισθήσεις μας, η προδιάθεσή μας για το υπερβατικό, όταν εκφράζεται ως θρησκευτική πίστη σε θεούς και δαίμονες, δεν είναι τίποτα λιγότερο και τίποτα περισσότερο από ένα εξελικτικό ατύχημα;

 

ΕΓΚΕΦΑΛΟΣ - ΣΚΕΨΗ-ΓΝΩΣΗ

 

Επιστήμονες πιστεύουν πως στο μέλλον θα μπορέσουν να αποκωδικοποιήσουν τις σκέψεις εγκεφαλικώς πασχόντων ,που αδυνα τούν να μιλήσουν. Εχει γραφεί πώς ερευνητές από τις ΗΠΑ, κατώρ θωσαν να ανακατασκευάσουν λέξεις από σχέδια εγκεφαλικών κυμά των.Ένα πρόγραμμα υπολογιστού,χρησιμοποιήθηκε ώστε να μαντεύει τις λέξεις που είχαν ακούσει εθελοντές,με το να αναλύει την εγκεφα λική δραστηριότητα. Άλλες έρευνες, έδειξαν ότι, οι λέξεις που φαν τάζονται άτομα,δραστηροποιούν τις ίδιες εγκεφαλικές περιοχές,με αυτές που διεγείρουν οι λέξεις που προφέρονται.Υπάρχει η ελπίδα,ότι θα καταστεί δυνατόν να γνωρίσει κανείς τις λέξεις που σκέπτεται κά ποιος, με το να « διαβάζει»τα εγκεφαλικά κύματα,που παράγουν, πράγμα που εφόσον επιτευχθεί,θα έχει  μεγάλη χρησιμότητα για την θεραπεία ατόμων που έχουν υποστεί βλάβη στο λόγο και δεν μπορούν να μιλήσουν λέγει ο καθηγητής Robert Knight, τού Πανεπιστημίου Berkeley που παραδέχεται όμως ότι, οι έρευνες βρίσκονται σε αρχικό στάδιο.

        Μερικοί ανησυχούν ότι ,μια τέτοια τεχνολογία,θα επέτρεπε να διαβάζει κανείς την σκέψη τού άλλου,παρατηρείται όμως πώς τέτοιοι φόβοι είναι αστήρικτοι και αδικαιολόγητοι.Ο καθηγητής  Pasley και  συνάδελφοί του, επισημαίνουν,ότι, τα αποτελέσματά τους επιτεύ χθηκαν μόνον επειδή,επιληπτικοί ασθενείς συνεργάστηκαν μαζύ τους,  και επέτρεψαν να τοποθετηθεί στην επιφάνεια τού εγκεφάλου τους τους πλέγμα ολόκληρο από ηλεκτρόδια( : Ετσι όμως δεν υπάρχει φόβος παραμερίζοντας κάποιος με βία την αντίσταση συνανθρώπου του να διαβάζει τη σκέψη του; Πρβλ.προβλήματα με τον ορρό τής αλήθειας κλπ).

(περισσότερα στο Παράρτημα)

Και η   γνώση,η εμπειρία  προκαλεί οργανικές μεταβολές στον εγκέφαλό μας(Johnson 15-Maturana-Varela εν «Το δέντρο της Γνώσης») .Ο Eric Kandel έδειξε το 1960,ότι, μια υποτυπώδης μορφή μάθησης,προκαλεί αλλαγές στο απλό νευρικό σύστημα,ενός θαλάσσιου σαλιγκαριού,τού Aphysia(Johnson ό.π.σελ. 50).Εχει υποστηριχθεί ,ότι, η συμπεριφορά τού ανθρώπου προσδιορίζεται πε ρισσότερο από βιολογικούς παράγοντες και ελάχιστα από το περιβάλλον. Ο Σουηδός Hyden απέδειξε  ότι, κατά την εκπαίδευση ποντικών εμφανίζονται βιοχημικές μεταβολές, στον εγκέφαλό τους,και οι Hall ,Yeakel και Rhodes, υποστηρίζουν ότι, η συναισθηματικότητα σε ποντικούς και  άλλα τρωκτικά μεταβιβάζεται κληρονομικώς.

 Τί συμβαίνει σε επίπεδο νευρώνων όταν μαθαίνουμε οτιδήποτε;

Η πιο στοιχειώδης μεταβολή που συμβαίνει σε επίπεδο νευρώνων όταν ένας οργανισμός μαθαίνει οτιδήποτε είναι ο συσχετισμός Hebb . Ένας “συσχετισμός” μπορεί να δημιουργηθεί στους νευρώνες είτε ενός νοητικά πολύ απλού ζώου, π.χ. όταν ένα σαλιγκάρι μαθαίνει προσωρινά — καθώς κινείται — να αποφεύγει ένα αιχμηρό αντικείμενο που βρίσκεται στο δρόμο-του, είτε και τού νοητικά πιο πολύπλοκου ζώου, δηλ. τού ανθρώπου, π.χ. όταν μαθαίνουμε ότι, μια συγκεκριμένη μάρκα καφέ συνδέεται με μια διαφήμιση τής τηλεόρασης. Καί στις δύο περιπτώσεις έχουμε έναν συσχετισμό μεταξύ δύο πραγμάτων. Στην μεν περίπτωση τού σαλιγκαριού έχουμε κάτι το στοιχειώδες: ένα επαναλαμβανόμενο εξωτερικό ερέθισμα (διαρκές άγγιγμα τού αιχμηρού αντικειμένου) προκαλεί σύσπαση στις μυϊκές δομές τού μαλάκιου αρκετές φορές, οπότε το ζωάκι “μαζεύει” για λίγο το σώμα-του χωρίς να επιχειρεί να προχωρήσει πάλι στην ίδια διεύθυνση· επομένως μπορούμε να πούμε ότι “έμαθε” (προσωρινά) να αποφεύγει τη διεύθυνση αυτή. Στην δε περίπτωση τού ανθρώπου έχουμε τον συσχετισμό μεταξύ δύο πολύπλοκων εννοιών: η “τάδε” μάρκα καφέ (με ορισμένο όνομα και άρωμα, αν την έχουμε ήδη δοκιμάσει) συνδέεται στο μυαλό-μας με μια σειρά μουσικών και άλλων ηχητικών, όπως και οπτικών ερεθισμάτων, που αποτελούν την διαφήμιση. Στο σαλιγκάρι, ο συσχετισμός μπορεί να υλοποιηθεί με μόνο δύο νευρώνες, ενώ στον εγκέφαλο τού ανθρώπου, επειδή οι συνδεόμενες έννοιες υλο ποιούνται με χιλιάδες, ή εκατομμύρια νευρώνες, αντίστοιχα πολύ πλοκες είναι και οι διασυνδέσεις μεταξύ-τους. Λόγω της πολύ πλοκότητας των συνδέσεων σε νοητικώς ανώτερα ζώα, πειράματα για το πώς υλοποιούνται οι συσχετισμοί Hebb κατά κανόνα, γίνονται σε απλούστατους οργανισμούς. Ο μηχανισμός πάντως είναι ο ίδιος, είτε πρόκειται για σαλιγκάρια, είτε για ανθρώπους.

Ο μηχανισμός αφορά στο πώς ένας νευρώνας συνδέεται με άλλον νευρώνα. Για το σαλιγκάρι, ο ένας νευρώνας μπορεί να είναι ένας αισθητήρας σε σημείο τού σώματός του όπου αγγίζεται από το αιχμηρό αντικείμενο, και ο άλλος νευρώνας μπορεί να είναι αυτός που θα προκαλέσει την μυϊκή σύσπαση. Για να συνδεθούν οι δύο νευρώνες, όπως αναφέρθηκε σε προηγούμενη παράγραφο, ο πρώτος νευρώνας κάνει κάποιες από τις νευραξονικές απολήξεις-του να μεγαλώσουν (διακλαδιζόμενες και/ή επιμηκυνόμενες), οι οποίες έτσι φτάνουν και δημιουργούν συνάψεις στο δεύτερο νευρώνα. Μπορεί οι δύο νευρώνες να ήσαν ήδη συνδεδεμένοι, και οι συνάψεις να γίνουν περισσότερες· ή — πιο σπάνια — μπορεί να γίνουν συνδέσεις για πρώτη φορά. Σε οποιαδήποτε περίπτωση, η πληροφορία (ηλεκτρικό σήμα) μεταφέρεται τώρα πιο εύκολα μεταξύ των δύο νευρώνων.

Εχει γραφεί ότι, όσο πιο νοήμων είναι ένας νους, τόσο πιο πολλές είναι οι συνδέσεις (άρα οι συνάψεις) στον εγκέφαλό του –όταν συγκρίνουμε ίση ποσότητα χιμπαντζή (π.χ. 1 mm³) με ίση ποσότητα ανθρώπινου εγκεφάλου, διαπιστώνουμε ότι, ο εγκέφαλος τού ανθρώπου έχει πολύ περισσότερες συνάψεις.

 Δηλαδή η σκέψη δημιουργεί ύλη,(συνδέσεις-συνάψεις)

 

 

 

Από το  βιβλίο του  Michael S.Gazzaniga αντιγράφουμε:

 «Ο τρόπος με τον οποίο ο εγκέφαλος κατευθύνει τις σκέψεις και τις πράξεις μας παραμένει αδιευκρίνιστος. Ένα μεγάλο μυ­στήριο είναι το πώς μια σκέψη μεταβαίνει από τα βάθη του ασυνειδήτου στον κόσμο του συνειδητού. Καθώς οι μέθοδοι για τη μελέτη του εγκεφάλου έχουν βελτιωθεί, κάποια μυστή­ρια βρήκαν απάντηση αλλά φαίνεται πως η διαλεύκανση ενός μυστηρίου συχνά οδηγεί στη δημιουργία πολύ περισσότερων. Οι απεικονιστικές μελέτες του εγκεφάλου είχαν ως αποτέλε­σμα να αμφισβητηθούν κάποιες κοινά αποδεκτές αρχές και να απορριφθούν εντελώς κάποιες άλλες. Παραδείγματος χάριν, η άποψη ότι ο εγκέφαλος λειτουργεί ως υπεύθυνος γενικών κα­θηκόντων, ο οποίος επεξεργάζεται όλες τις εισερχόμενες πλη­ροφορίες ισότιμα και με τον ίδιο τρόπο και κατόπιν τις εναρ­μονίζει μεταξύ τους, είναι λιγότερο αποδεκτή σήμερα απ’ ό,τι ήταν πριν από δεκαπέντε χρόνια. Από τις απεικονιστικές μελέ­τες προκύπτει ότι συγκεκριμένα τμήματα του εγκεφάλου δρα­στηριοποιούνται για συγκεκριμένους τύπους πληροφορίας. Όταν κοιτάζουμε ένα εργαλείο (ένα τεχνούργημα, που δημι­ούργησε ο άνθρωπος έχοντας κατά νουν κάποιον σκοπό), δεν μετέχει ολόκληρος ο εγκέφαλός μας στη μελέτη του· μόνο μια ορισμένη περιοχή ενεργοποιείται για την εξέτασή του.

Τα ευρήματα στον τομέα αυτό οδηγούν σε πολλά ερωτή­ματα. Πόσοι τύποι πληροφορίας υπάρχουν, καθένας με τη δι­κή του περιοχή; Ποια συγκεκριμένη πληροφορία ενεργοποιεί κάθε περιοχή; Γιατί έχουμε ορισμένες περιοχές για ένα είδος δραστηριότητας και όχι για κάποιο  άλλο ;Και τι γίνεται αν δεν υφίσταται μια ορισμένη περιοχή για κάποιον τύπο πληροφορίας;Άν και οι σύγχρονες τεχνικές απεικόνισης μπορούν να μας δείξουν ποιο τμήμα του εγκεφάλου ασχολείται με συγκεκριμένες μορφές σκέψης ή δράσης, δεν μας διαφωτίζουν για το τι ακριβώς συμβαίνει σε αυτό το τμήμα του εγκεφάλου. Σήμερα, ο φλοιός των εγκεφαλικών ημισφαιρίων θεωρείται «ίσως η πιο πολύπλοκη οντότητα που γνωρίζει η επιστήμη»

 

Ο ΕΓΚΕΦΑΛΟΣ ΕΙΝΑΙ ΠΡΟΓΡΑΜΜΑΤΙΣΜΕΝΟΣ ΓΙΑ ΤΗΝ ΑΝΑΓΝΩΣΗ;

         

Σε άρθρο που δημοσιεύθηκε στη Γαλλική εφημερίδα LE Monde  την 2-12-2013 γράφεται ότι,κατά την άποψη τού  τιμηθέντα με το με το Μεγάλο Εθνικό βραβείο  για την υγεία και την ιατρική έρευνα (Grand Prix de l’Institut national de la santé et de la recherche médicale) Stanislas Dehaene,καθηγητού στο Collège de France,ο ανθρώπινος εγκέφαλος,έχει μοναδικές ικανότητες, τροποποιείται με την μάθηση και είναι  οργανωμένος  για να μπορεί να διαβάζει.

 

 

ΕΓΚΕΦΑΛΟΣ - ΓΛΩΣΣΑ

 

          Ο ρόλος του εγκεφάλου  έχει εκτός  άλλων σχέση και με την γλώσσα,( αποκλειστικώς ανθρώπινο φαινόμενο,) όπως και σε άλλο σημείο τονίζεται.

Ετσι δίνεται μια εξήγηση σένα παράδοξο.Οτι, δηλαδή, ενώ από πλευράς εξέλιξης και ανατομικής ο άνθρωπος συγγενεύει  περισσότερο με τους πιθήκους παρά  με τα πτηνά,τα τελευταία φέρονται ικανότερα να  παράγουν φθόγγους παρόμοιους  με τους ανθρώπινους.  Η ερμηνεία που προτείνεται από τους επιστήμονες είναι ναι μεν οι πίθηκοι έχουν την ανατομία για να μιλήσουν  πλήν όμως  το μυαλό τους δεν μπορεί να μεταφέρει τις λέξεις προς τα έξω. Αυτό είναι το συμπέρασμα μιας νέας μελέτης που δημοσιεύθηκε στο περιοδικό Science Advances. Χρησιμοποιώντας ακτίνες Χ, οι ερευνητές παρακολούθησαν την κίνηση του στόματος και του λαιμού ενός πιθήκου μακάκου, ενώ έτρωγε και έκανε διάφορες εκφράσεις με το πρόσωπό του.Στην συνέχεια χρησιμοποίησαν τα δεδομένα για να δημιουργήσουν μοντέλα σε υπολογιστή με τους πιθήκους να λένε φράσεις όπως: “Καλές διακοπές” και “Θα με παντρευ τείς;”…Ανεκάλυψαν ότι, η ανατομία της φωνητικής οδού του πιθήκου επιτρέπει στους μακάκους να παράγουν πέντε φωνήεντα τα οποία, είναι “ένα επαρκές φάσμα των ήχων ομιλίας για την υποστήριξη της ομιλού μενης γλώσσας”. Έτσι, το πρόβλημα δεν είναι με την ανατομία του πιθήκου αλλά βρίσκεται κάπου στον εγκέφαλό του.“Οι εγκέφαλοι των πιθήκων δεν έχουν άμεσους δεσμούς με τους νευρώνες της γλώσσας και του λάρυγγα, δεν μπορούν τα τους ελέγξουν”, λέγει η Tecumseh Fitch, που συμμετείχε στην έρευνα.

          Υπενθυμίζουμε:Η Γλώσσα δεν είναι μόνον μέσο επικοινωνίας.Είναι και εργαλείο για γνώση.

 

Στο φύλλο τής 19-9-2016 της βολιώτικης εφημερίδας ΤΑΧΥΔΡΟΜΟΣ δημοσιεύθηκει η είδηση ότι, σε πειράματα που έγιναν σε 22 αμερι κανούς  φοιτητές διαπιστώθηκε πώς η ικανότητα του εγκεφάλου να επεξεργάζεται γρήγορα πληροφορίες εξαρτάται από τις «γλωσσικές αναμνήσεις» του καθενός. Το πείραμα συγκεκριμένα έδειξε ότι ,η ηλεκτρική δραστηριότητα του εγκεφάλου των εθελοντών που ήδη γνώριζαν κάποιες ξένες γλώσσες ήταν μεγαλύτερη.

Οπως σχολίασε ο κύριος συγγραφέας της μελέτης Γιούρι Στίροφ, ερευνητής τού Κέντρου  για τη Γνώση και τη Λήψη Αποφάσεων της HSE, όσο περισσότερες ξένες γλώσσες γνώριζε ένα άτομο, τόσο ταχύτερα σχηματιζόταν το νευρωνικό δίκτυο που κωδικοποιεί τις πληροφορίες για τις νέες λέξεις. Τελικώς λοιπόν φάνηκε ότι οι νέες αυτές πληροφορίες αλλάζουν τη φυσιολογία του εγκεφάλου, αφού η καινούργια γνώση με την οποία «φορτώνουμε» τον σκληρό δίσκο που κρύβεται μέσα στο κεφάλι μας αυξάνει την πλαστικότητά του. Και μάλιστα περισσότερες τέτοιες νέες πληροφορίες μεταφράζονται και σε μεγαλύτερη πλαστικότητα.

        Υπάρχει διχογνωμία αν εκείνος που γνωρίζει δύο ή περισσό τερες γλώσσες είναι ευφυέστερος,από κάποιον που γνωρίζει μόνον τη μητρική του γλώσσα.Συναφώς γίνεται διάκριση ανάμεσα σε δύο έννοιες,τα μεταξύ όρια των οποίων είναι δυσδιάκριτα.Της ευφυίας(intelligence) και τής εκτελεστικής λειτουργίας(executive function). Ετσι  αφού  εγκαταλείφθηκε οριστικώς ή άποψη που επιρατούσε μέχρι το 1970 κατά την οποία η  ταυτόχρονη εκμάθηση δύο  γλωσσών προκαλεί σύγχυση στα παιδιά και  συνεπάγεται καθυ στέρηση στην διανοητική τους ανάπτυξη ,γίνεται πλέον από τους περισσότερους, δεκτό ,ότι, δύο ή περισσότερες γλώσσες δεν οδη γούν στην αύξηση της ευφυίας  αλλά καθιστούν πλέον ευκίνητο και ταχύτερο τον εγκέφαλο, λ.χ.να διακρίνει ταχύτερα  και ευκολώτερα έναν γνωστό του σ΄ένα πλήθος.Η  γνώση δύο γλωσσών δημιουργεί  αλλαγές στις εγκεφαλικές συνδέσεις και αυξάνει την δραστηριότητα και στα δύο ημισφαίρια.Πλέον αυτού,όπως προσφυώς έχει γραφεί, η γνώση δύο γλωσσών έχει τα ίδια αποτελέσματα με το να έχει κανείς πολλούς φίλους από άλλες χώρες.Διευρύνει ορίζοντες .Εναντι   των πλεονεκτημάτων αυτών επιστήμονες θέλουν τον γνωρίζοντα μόνον την μητρική του γλώσσα,να υπερτερεί ως προς το ότι, συγκρατεί ευκολώτερα λέξεις από την μητρική του γλώσσα.

(Περισσότερα στο Παράρτημα υπό: Bilingualism, brain, executive function, intelligence,)

 

 

ΑΛΛΗΛΕΠΙΔΡΑΣΕΙΣ ΤΗΣ ΕΓΚΕΦΑΛΟΥ  ΚΑΙ ΚΑΡΔΙΑΣ

(βλ.και  http://www.heartmath.org/research/science-of-the-heart/head-heart-interactions.html)

 

        Παραδοσιακά, η μελέτη της επικοινωνίας των μονοπατιών μεταξύ της καρδιάς και του εγκεφάλου, ήταν μάλλον «μίας κατεύθυ νσης», όπου οι επιστήμονες εστιάζονταν κυρίως και πρωτίστως στις αποκρίσεις της καρδιάς στις εντολές του εγκεφάλου. Πάρα ταύτα, γίνεται πλέον δεκτό ότι, η επικοινωνία μεταξύ της καρδιάς και του εγκεφάλου είναι κατ’ ουσίαν ένας δυναμικός, συνεχής, αμφίδρομος διάλογος, όπου κάθε όργανο διηνεκώς επηρεάζει την λειτουργία του έτερου οργάνου.  Η έρευνα έδειξε ότι, η καρδιά επικοινωνεί με τον εγκέφαλο, κυρίως μέσω τεσσάρων περιοχών: νευρολογικά (μέσω της μετάδοσης νευρικών ώσεων), βιοχημικά (μέσω των ορμονών και νευροδιαβιβαστών), βιοφυσικά (μέσω κυμάτων πίεσης) και ενεργητι κά (μέσω αλληλεπιδράσεων των ηλεκτρομαγνητικών πεδίων). Η επικοινωνία μέσω αυτών των κυκλωμάτων επιδρά σημαντικά στην δραστηριότητα του εγκεφάλου. Επιπροσθέτως, η έρευνα απέδειξε πως τα μηνύματα που η καρδιά αποστέλλει στον εγκέφαλο μπορούν επίσης να επιδράσουν στην επίδοση.

Η καρδιά επικοινωνεί με τον εγκέφαλο και το σώμα με τέσσερεις τρόπους:

·         Νευρολογική επικοινωνία (νευρικό σύστημα)

·         Βιοφυσική επικοινωνία (σφυγμικό κύμα)

·         Βιοχημική επικοινωνία (ορμόνες)

·         Ηλεκτρομαγνητική επικοινωνία (ηλεκτρομαγνητικά πεδία)

 

Οι έρευνες εστιάζονται κυρίως στο πως ο εγκέφαλος αντιδρά στα πρότυπα που παράγονται από την καρδιά όταν βιώνουμε θετικά συναισθήματα. Οι πρώτες δύο έρευνες εστιάζονται κυρίως στις νευρολογικές αλληλεπιδράσεις, δείχνοντας ότι, τα κεντρομόλα σήματα (afferent signals) που στέλνει η καρδιά προς τον εγκέφαλο κατά την διάρκεια των θετικών συναισθημάτων μπορεί να μεταβάλλουν την δραστηριότητα του εγκεφάλου πολλαπλώς. Με την πρώτη έρευνα, αποδείχθηκε ότι, η καρδιακή συνοχή δύναται να προκαλεί συγχρονισμό μεταξύ των εγκεφαλικών κυμάτων χαμηλής συχνότητας και των καρδιακών ρυθμών. Με την δεύτερη  αποδείχθηκε ότι, ο συνεκτικός καρδιακός ρυθμός οδηγεί σε μια αύξηση του συγχρονισμού καρδιάς-εγκεφάλου. Οι συνέπειες αυτών των ευρημάτων διερευνούνται στην τρίτη έρευνα, και αυτό που προέκυψε ήταν ότι, σε συνθήκες υψηλής συνοχής του καρδιακού ρυθμού, τα άτομα δείχνουν σημαντική βελτίωση σε γνωστικές επιδόσεις.

Συνολικά, τα αποτελέσματα αυτών των ερευνών δείχνουν ότι αν κανείς συνειδητά μεταβάλει στην συναισθηματική του κατάσταση, μέσω της εστίασης του στην καρδιά, αυτό μεταβάλλει τις κεντρομόλες ώσεις από την καρδιά στον εγκέφαλο. Τα δεδομένα δείχνουν ότι. όσο οι άνθρωποι βιώνουν ειλικρινώς θετικά συναι σθήματα, στα οποία οι καρδιακοί τους ρυθμοί γίνονται πιο συνεκτι κοί, αυτό μεταβάλλει τις πληροφορίες που στέλνονται από την καρδιά στον εγκέφαλο και συμβάλλει στην αλλαγή της λειτουργίας του εγκεφαλικού φλοιού και επηρεάζει την επίδοση. Αυτά τα ευρήματα βοηθούν ώστε να εξηγηθούν οι  σημαντικές αλλαγές στην αντίληψη, την αυξημένη νοητική διαύγεια και την αυξημένη ενορατική αντίληψη.

Οι δύο τελικές έρευνες αφορούν την ενεργειακή επικοινωνία από την καρδιά, που επίσης αναφέρεται ως καρδιοηλεκτρομαγνητική επι κοινωνία. Η καρδιά είναι η πιο δυναμική γεννήτρια ηλεκτρο μαγνητικής ενέργειας στο ανθρώπινο σώμα, και παράγει το ευρύτερο ρυθμικό ηλεκτρομαγνητικό πεδίο από κάθε άλλο σωματικό όργανο. Το ηλεκτρομαγνητικό πεδίο της καρδιάς είναι 60 φορές μεγαλύτερο σε εύρος από ό,τι το ηλεκτρικό πεδίο που παράγεται από τον εγκέφαλο. Το πεδίο αυτό, όταν μετράταιι με την μορφή του ηλεκτροκαρδιογραφήματος, μπορεί να εντοπιστεί οπουδήποτε στην επιφάνεια του σώματος. Επιπρόσθετα, το μαγνητικό πεδίο που παράγει η καρδιά είναι 5.000 φορές ισχυρότερο από το πεδίο που παράγεται από τον εγκέφαλο, και χρησιμοποιώντας τρόπους μέτρησης με μαγνητόμετρο (SQUID-based magnetometers ) μπορεί να ανιχνευτεί αρκετά μέτρα μακριά από το σώμα και  προς όλες τις κατευθύνσεις . Λαμβάνοντας υπόψη τα ανωτέρω ευρήματα, όπου το καρδιακό πεδίο διαμορφώνεται αναλόγως την συναισθηματική διάθεση, ακολούθησε  μια σειρά ερευνών για να διερευνήθεί η  πιθανότητα  το ηλεκτρομαγνητικό πεδίο που δημιουργείται από την καρδιά  να μπορεί να μεταφέρει πληροφορίες που να τις λαμβάνουν και άλλοι άνθρωποι.

 

( Βλ.και Το ηλεκτρομαγνητικό πεδίο της καρδιάς

The Heart's Electromagnetic Field

http://www.heartmath.org/images/stories/main/elements/containers/round_corners/solid/blue_light_top_left.png

http://www.heartmath.org/images/stories/main/spacer.gif

http://www.heartmath.org/images/stories/main/elements/containers/round_corners/solid/blue_light_top_right.png)

 

Εγκέφαλος και Θάνατος

 

-Στην ιατρική δεν υπάρχει ομοφωνία ως προς το πού τοποθετείται ο θάνατος.

-Ενας ορισμός :-Εγκέφαλος χωρίς λειτουργία για ικανό διάστημα,-όχι αυτόματη αναπνοή,σημαντική μείωση κυκλοφορίας αίματος..

 -Κατά τον Ι.Ευαγγέλου( .Το πρόβλημα τής Ευθανασίας) , έχουμε δύο  ορισμούς:

1.Λειτουργικός ορισμός: Μη αναστρέψιμη απώλεια  των ζωτικών λειτουργιών τού οργανισμού,που σημαίνει :

α)Απώλεια συνειδήσεως

β) Ελλειψη τής αυτόματης αναπνοής

γ)Ελλειψης τής αυτόματης καρδιακής λειτουργίας

2.Εγκεφαλικός ορισμός: Μη αναστρέψιμη απώλεια των λειτουργιών τού εγκεφαλικού στελέχους,που σημαίνει :

α)Απώλεια τής συνείδησης,

β)Μη διέγερση τής αναπνοής

.γ) Μη διατήρηση τής αρτηριακής πίεσης

δ)Ελλειψη τής λειτουργίας των κινητικών και αισθητικών νευρικών οδών

ε) Ελλειψη των αντανακλαστικών των καρδιακών νεύρων

Όπως παρατηρεί ο ίδιος,μετά από διάστημα 30-200 ωρών από τον θάνατο τού εγκεφαλικού στελέχους, διακόπτεται πλήρως η καρδιακή λειτουργία.

 (Είναι γνωστό ότι,η έννοια του θανάτου,όπως ορίζεται αμέσως πιό πάνω δεν συμπίπτει με τον «κυτταρικό θάνατο»,αφού λ.χ.και όταν σταματήσει η λειτουργία τής καρδιάς, λ.χ. οι τρίχες μεγαλώνουν, 24 ώρες μετά .την παύση λειτουργίας τής καρδιάς,  μπορούμε να πάρουμε δερματικό μόσχευμα,που να γίνει δεκτό από τον λήπτη ,48 ώρες μετά την παύση λειτουργίας τής καρδιάς,  μπορούμε  να πάρουμε οστικό μόσχευμα και .72 ώρες  μετά  την παύση λειτουργίας τής καρδιάς,αρτηριακό μόσχευμα.) 

 

Ο Εγκέφαλος στον Ανθρωποκαι τον σκύλο.

Αντιγραφή από το διαδίκτυο.

 

«Η πρώτη μελέτη για τη σύγκριση της λειτουργίας του εγκεφάλου μεταξύ ανθρώπων και οποιουδήποτε ζώου μη πρωτεύοντος δείχνει ότι, οι σκύλοι έχουν αφιερωμένες περιοχές φωνής στον εγκέφαλό τους, όπως ακριβώς κάνουν οι άνθρωποι. Ο εγκέφαλος των σκύλων, όπως και αυτός των ανθρώπων, είναι επίσης ευαίσθητος σε ακουστικές ενδείξεις συναισθήματος, σύμφωνα με μια μελέτη στο περιοδικό «Cell Press, Current Biology στις 20 Φεβρουαρίου». Τα ευρήματα υποδηλώνουν ότι, οι περιοχές φωνής εξελίχθηκαν πριν από τουλάχιστον 100 εκατομμύρια χρόνια, την εποχή του τελευταίου κοινού πρόγονου ανθρώπων και σκύλων, λένε οι ερευνητές. Προσφέρει επίσης νέα εικόνα για την μοναδική σύνδεση των ανθρώπων με τους καλύτερους φίλους μας στο ζωικό βασίλειο και βοηθά στην εξήγηση των συμπεριφορικών και νευρικών μηχανισμών που έκαναν αυτή τη συμμαχία τόσο αποτελεσματική για δεκάδες χιλιάδες χρόνια.

«Οι σκύλοι και οι άνθρωποι μοιράζονται ένα παρόμοιο κοινωνικό περιβάλλον», λέει ο Attila Andics της Ομάδας Έρευνας Συγκριτικής Ηθολογίας MTA-ELTE στην Ουγγαρία. "Τα ευρήματά μας υποδηλώνουν ότι, χρησιμοποιούν επίσης παρόμοιους εγκεφαλικούς μηχανισμούς για την επεξεργασία κοινωνικών πληροφοριών. Αυτό μπορεί να υποστηρίξει την επιτυχία της φωνητικής επικοινωνίας μεταξύ των δύο ειδών."Ο Andics και οι συνεργάτες του εκπαίδευσαν 11 σκυλιά να ξαπλώνουν ακίνητα σε έναν σαρωτή εγκεφάλου fMRI. Αυτό κατέστησε δυνατή την διεξαγωγή του ίδιου πειράματος νευροαπεικόνισης τόσο σε σκύλους όσο και σε ανθρώπους - κάτι που δεν είχε γίνει ποτέ πριν. Κατέγραψαν τις εγκεφαλικές δραστη ριότητες τόσο των σκύλων όσο και των ανθρώπων, ενώ τα άτομα άκουγαν σχεδόν 200 ήχους σκύλων και ανθρώπων, που κυμαίνονταν από γκρίνια ή κλάμα μέχρι παιχνιδιάρικο γάβγισμα ή γέλιο.

 

 

 

Οι εικόνες δείχνουν ότι, ο εγκέφαλος του σκύλου και του ανθρώπου περιλαμβάνει περιοχές φωνής σε παρόμοιες τοποθεσίες. Δεν αποτελεί έκπληξη το γεγονός ότι η περιοχή φωνής των σκύλων ανταποκρίνεται πιο έντονα σε άλλους σκύλους ενώ αυτή των ανθρώπων ανταποκρίνεται πιο έντονα σε άλλους ανθρώπους.

Οι ερευνητές παρατήρησαν επίσης εντυπωσιακές ομοιότητες στον τρόπο με τον οποίο ο εγκέφαλος του σκύλου και του ανθρώπου επεξεργάζονται συναισθηματικά φορτισμένους ήχους. Και στα δύο είδη, μια περιοχή κοντά στον πρωτεύοντα ακουστικό φλοιό φώτιζε περισσότερο με χαρούμενους ήχους παρά με δυσαρεστικούς ήχους. Ο Andics λέει ότι οι ερευνητές εντυπωσιάστηκαν περισσότερο από την κοινή ανταπόκριση στα συναισθήματα μεταξύ των ειδών.

Υπήρχαν επίσης κάποιες διαφορές: στους σκύλους, το 48% όλων των ευαίσθητων στον ήχο περιοχών του εγκεφάλου ανταποκρίνονται πιο έντονα σε ήχους άλλους από τις φωνές. Αυτό έρχεται σε αντίθεση με τους ανθρώπους, στους οποίους μόνο το 3% των ευαίσθητων στον ήχο περιοχών του εγκεφάλου εμφανίζουν μεγαλύτερη ανταπόκριση στους μη φωνητικούς ήχους έναντι των φωνητικών.»(Προσθ.25-4-2022)

 

Οι δυνατότητες –η κόπωση του εγκεφάλου

 

Ο εγκέφαλός μας είναι καταπληκτικός. Αν όμως  θέλουμε να επιτύχουμε στα σχέδιά μας, , θα πρέπει πρώτα να κατανοήσουμε τις αρχές με τις οποίες λειτουργεί.

Παραθέτουμε –με σχετικήεπιφύλαξη- σκεψεις ειδικών,:

1.Για τον εγκέφαλό μας, δεν υπάρχει διαφορά ανάμεσα στην πραγματικότητα και την φαντασία

Ο εγκέφαλός μας αντιδρά σε κάθε σκέψη και δεν μπορεί να ξεχωρίσει ένα πραγματικό γεγονός από την φαντασία. Αυτός είναι ο λόγος που οι άνθρωποι που βλέπουν μέσα από ροζ γυαλιά, είναι πιο ευτυχισμένοι και το σώμα μας δέχεται το εικονικό φάρμακο (placebo) ως πραγματικό φάρμακο.

2.Η πνευματική δουλειά δεν καταπονεί  τον εγκέφαλο

Το αίσθημα της κόπωσης του εγκεφάλου, προκύπτει εξαιτίας των συναισθημάτων. Η σύνθεση του αίματος που ρέει διαμέσου του εγκεφάλου, παραμένει αμετάβλητη κατά την ενεργή λειτουργία του. Ωστόσο, για παράδειγμα, το αίμα από τις φλέβες ενός ανθρώπου πουκοινείτα;ι συνεχώες μεταβάλλεταιι σημαντικά.

3.Συνήθως, ο εγκέφαλος λειτουργεί αυτόματα

Περισσότερες από τις μισές σημερινές σκέψεις, αφορούν σκέψεις του χθες. Γι’ αυτό είναι τόσο δύσκολο για τους απαισιόδοξους να αλλάξουν την αντίληψή τους για τον κόσμο. Πρέπει κυριολεκτικά να καθαρίσουν τον εγκέφαλό τους και να αντιδρούν συχνότερα θετικά  σε καταστάσεις.

4.Βλέπουμε αυτό που σκεφτόμαστε

Όλες οι σκέψεις μετατρέπονται σε εμπειρίες ζωής. Για παράδειγμα, αν ονειρευτείτε ένα ταξίδι στο Παρίσι, θα βλέπετε ενθύμια της πόλης παντού. Αν θέλετε να αλλάξετε τον κόσμο γύρω σας, αλλάξτε τις σκέψεις σας.

5.Ο εγκέφαλός μας χρειάζεται προπόνηση, όπως και οι μύες μας

Ο εγκέφαλος δεν διαφέρει από τους μυς: χρειάζεται επίσης προπόνηση. Η μάθηση, η υγιεινή διατροφή, ο καλός ύπνος, τα ταξίδια σε καινούργιους τόπους, οι καινούργιες δραστηριότητες, ο χορός ακόμα και παιχνίδια σαν το Τέτρις, μπορούν να είναι χρήσιμα για τον εγκέφαλο.

6.Ο εγκέφαλός μας δεν ξεκουράζεται ποτέ

Ακόμα και όταν κοιμόμαστε, ο εγκέφαλός μας συνεχίζει να εργάζεται με εντατικό   ρυθμό.. Η δραστηριότητα κατά την διάρκεια του ύπνου, είναι μεγαλύτερη απ΄’ο τι την ημέρα.

. 7.To να σταματά την λειτουργία του κατά καιρούς, είναι ζωτικής σημασίας

Για να μην πνιγούμε από τις αρνητικές σκέψεις, πρέπει να “σταματάμε την λειτουργία του εγκεφάλου μας”, για να αφήσουμε το ανοσοποιητικό μας σύστημα να κάνει ένα διάλειμμα. Μην ξεχνάτε την ενεργή ξεκούραση: για τον εγκέφαλό μας αυτό είναι το πιο χρήσιμο είδος χαλάρωσης.

8.Είναι καλό να ξεχνάμε, γιατί με αυτόν τον τρόπο κρατάμε την ευελιξία του νευρικού συστήματος

Για να “αποθηκεύσουμε” καινούργιες αναμνήσεις, ο εγκέφαλός μας πρέπει να απαλλαγεί από  τις παλιές. Θα ήταν ωραίο να μπορούσαμε να αποφασίσουμε τι θα θυμόμαστε και τι θα ξεχνάμε. Για να το κάνουμε αυτό, πρέπει να χρησιμοποιούμε τις πληροφορίες που θέλουμε να διατηρήσουμε πιο συχνά

. 9.O εγκέφαλός μας είναι αναίσθητος στον πόνο Ο εγκέφαλός μας αντιδρά στον πόνο, αλλά δεν τον αισθάνεται, εξαιτίας της έλλειψης των απαραίτητων υποδοχέων. Αυτό δεν ισχύει για πολλά αιμοφόρα αγγεία, νεύρα και ιστούς που περιβάλλουν τον εγκέφαλο.

10.Μπορούμε να μεταβάλλουμε  τον εγκέφαλό μας

Οποιοδήποτε είδος δραστηριότητας  δημιουργεί  στον εγκέφαλό  μας νεες νευρικές συνδέσεις. Αν πιστεύουμε ότι δεν μπορούμε να επτύχουμε  προαγωγή, αυτή η ιδέα ενισχύει την συνείδησή μας με την πάροδο του χρόνου. Αλλά αν χρησιμοποιήσετε την φράση “Θα πετύχω”, ο ίδιος ο εγκέφαλός σας θα σας δώσει ευκαιρίες για να πετύχετε τον στόχο σας.

 

 

 

Η Μοναδικότητα του ανθρώπινου εγκεφάλου(διαγραμματικά)

 

1.-Το μέγεθος.(Βλ.πιό πάνω)

2.-Η Λευκή ουσία,που στον προμετωπιαίο φλοιό είναι δυσανόλογα  περισσότερεη στον ανθρωπο,απ’ό,τι στα άλλα πρωτεύοντα..και απ’αυτό προκύπτει ένας μεγαλύτερος  βαθμός συνεδετικότητας   σε αυτό το τμήμα του εγκεφάλου.( Κατά την Βικιπαίδεια η λευκή ουσία βρίσκεται στην εξωτερική περιοχή της φαιάς ουσίας -στον νωτιαίο μυελό) …  επηρεάζει τις λειτουργίες της μάθησης και εμπλέκεται σε δυσλειτουργίες του εγκεφάλου

3.-Οι νευρώνες.Υπάρχουν διαφορές στον ανθρώπινο εγκέφαλο  στα είδη των νευρώνων και στις ιδιότητες που διέπουν την απόκριση των νευρώνων μέσα στον εγκέφαλο,γράφει ο Michael  S.Gassaniga.

Υπάρχουν διαφορές ως προς την συνδετικότητα…..το σύστημα των δικών μας κατοπτρικών νευρώνων(:ενεργοποιούνται όταν ο πίθηκος ενεργεί μια πράξη κατά την οποία το χέρι ή το στόμα του του αλληλεπιδρούν με ένα αντικείμενο.Ενεργοποιούνται   επίσης όταν ο πίθηκος βλέπει απλώς έναν άλλο πίθηκο η τον πειραματιστή,να εκετεί την ίδια πράξη  και  γι’ αυτό τον λόγο  ονομάστικαν κατοπτρι κοί)  είναι  πολύ πιο εκτεταμένοι απ’ό,τι σε άλλα είδη. Στον άνθρωπο σημειώνεται η ύπαρξη πολλών ίσως  και 40 διαφορετικών τύπων νευρώνων, μερικοί από τους οποίους είναι ειδικώς ανθρώπινοι.

4.- Ο Ralph Holloway  υποστηρίζει ότι,εξελικτικές αλλαγές στην γνωστική ικανότητα είναι αποτέλεσμα τής αναδιάρθρωσης του εγκεφάλου..και όχι απλώς μερικών αλλαγών στο μέγεθός του.

5.-Η έσχατη μοναδικότητα του ανθρώπινου εγκεφάλου,κατά την διατύπωση του Michael  S.Gassaniga οφείλεται στην μοναδική αλληλουχία του DNA μας.

6.-Ο φλοιός των εγκεφαλικών ημισφαιρίων που θεωρείται «ισως η πιο πολύπλοκη οντότητα που γνωρίζει η επιστήμη»

7.-  Υποστηρίζεται ‘ότι, ο ανθρώπινος εγκέφαλος είναι μοναδικός στο ζωικό βασίλειο – από όσο γνωρίζουμε τουλάχιστον- στην κατανόηση των μαθηματικών εννοιών. Το πώς και γιατί εξελίχθηκε αυτή η ικανότητα στους προγόνους μας τους πιθήκους, παραμένει ακόμη ένα επιστημονικό μυστήριο.

8.- Η γρήγορη αύξηση- του εγκεφάλου--( σε όγκο και πολυπλοκότητα  τέτοια πού δεν παρατηρείται σε καμία άλλη ζωική ομάδα-)

9.-;; Ο ανθρώπινος εγκέφαλος είναι μοναδικός στο ζωικό βασίλειο – από όσο γνωρίζουμε τουλάχιστον- στην κατανόηση των μαθηματικών εννοιών. Το πώς δεν το γνωρίζουμε.

10.-Ο μηχανισμός –ικανότητα αποσύνδεσης  που διακρίνει την προσποίηση από την πραγματικότητα  στον εγκέφαλό μας.

11.-(Ο άνθρωπος) είναι το μόνο ζώο που επεμβαίνει συνειδητά  στο DNAτουμέσω της τεχνολογίας)

12.-(Ο άνθρωπος είναι το μόνο ζώο μπορεί μέσω τής τεχνολογίασ να διαχωρίσει το σέξ από την αναπαραγωγή.

13.-Η κρίσιμη διαφορά του άνθρώπινου εγκέφαλου,από τους εγκεφάλους των άλλων ζώων ,είναι ότι, δεν έχουμε την ίδια συνδεσμολοία .Τα πάντα έχουν τροποποιθεί και διασυνδεθεί.

14.-Ο άνθρωπος  έχει την ικανότητα  να αναστείλει δράσεις στην πάροδο του χρόνου (καθυστερημένη ικανοποίηση ) και την τιμωρία των απατεώνων  κατά την αμοιβαία ανταλλαγή.( Gassaniga ό.π.209)

 

ΕΓΚΕΦΑΛΟΣ ΚΑΙ ΠΑΡΑΨΥΧΟΛΟΓΙΑ (ΜΕΤΕΝΣΑΡΚΩΣΗ ΚΛΠ.)

   ΟΙ ΚΑΤΟΠΤΡΙΚΟΙ ΝΕΥΡΩΝΕΣ

 

-Ο Cretin,  καθηγητήςτού τμήματος νευρολογίας των πανεπιστημιακών νοσοκομείων τού Strasbourg,υποστηρίζει ότι, η αντικαταθλιπτική θεραπεία προκαλεί επεισόδια παραμνησίας και επιληπτικά.Τα επεισόδια αυτά,εμφανίζονται μαζύ σε ομάδες των δέκα ή δώδεκα ή  σε διάστημα δύο ή τριών ημερών, πριν να επανεμφανισθούν μετά από μια διακοπή εξ ή οκτώ εβδομάδων.«Η συμπτωματολογία αυτή, είναι χαρακτηριστική των επιληπτικών κρίσεων», λέγει και προσθέτει,ότι, μερικές φορές,το φαινόμενο παρουσιάζεται μετά από ένα στρές,  ότι, μερικές φορές ,το φαινόμενο συνοδεύει μια ευχάριστη αίσθηση και ,ότι συνδέεται με ανωμαλία τού εγκεφάλου. Αναφέρει την περίπτωση τού Fabien,  ηλικίας 52 ετών, παλαιού στρατιωτκού αλεξιπτω τιστού,ημιπαράλυτου,και πάσχοντα από κατάθλιψη.Το επεισόδιο τού  déjà-vu τού συμβαίνει καθώς βρίσκεται σε κινούμενο αυτοκίνητο,σε κακή ψυχολογική κατάσταση εξαιτίας μιάς σοβαρής φιλονικίας με την σύζυγό του,όπως αφηγείται ο Cretin.Κατέχεται από μία αίσθηση déjà-vu που συνδέεται με μια παραμνησία με την ανάμνηαη ενός παλαιού περιστατικού,με την μορφή μιάς οπτικής παραίσθησης.Ξαναζεί σκηνή που είχε ζήσει όταν ήταν νέος στρατευμένος. Εχει την εντύπωση ότι, βρίσκεται σ΄ένα αεροπλάνο που διευθύνει ο ίδιος, και ότι, το αυτοκίνητό του,θα απογειωθεί. Πρόκειται για μια αίσθηση, που μοιάζει με οργασμική,μέχρις ότου  επανέλθει στην πραγματικότητα, και το αυτοκίνητό του,να βρεθεί έξω από το δρόμο σ’ένα αγρό. Η μαγνητική  τομογραφία(IRM) ( Imaginerie par resonnance magnetique) τού εγκεφάλου, θα δείξει και εδώ,την ύπαρξη μιάς μορφολογικής ανωμαλίας τού φλοιού, ( entorhinal). Η διάγνωση δίνει μια επιληψία .Η αντικαταθλιπτική του θεραπεία, επιδείνωνε την κατάσταση και τον καθιστούσε, επιθετικό και ευέξαπτο.(τα αντικαταθλιπτικά φάρμακα δημιουργούν κρίσεις επιληψίας εάν η επιληψία δεν αντιμετωπίζεται θεραπευτικώς) .Όταν τέθηκε υπό μια τέτοια θεραπαεία ο , Fabien έφθασε μέχρι τού σημείου να δεί τέτοιο déjà-vu".Γι΄αυτόν, αυτή η « έκσταση» ανήκει ήδη στο παρελθόν.(Le Monde ca 14-12-2012)

-           

-          -(ΠΑΡΕΙΔΩΛΙΑ) Οπως απέδειξε ο  διάσημος νευρολόγος Oliver Sacks σ΄ένα βιβίο που εξέδωσε το 2012, (Hallucinations (Knopf)) υπάρχουν πολλοί παράγοντες, που μπορούν να προκαλέσουν  φανταστικές ψευδαισθήσεις.Ως παράδειγμα αναφέρονται σχετικά πειράματα που διεξήγαγε ο ελβετός νευρολόγος Olaf Blanke που υποστηρίζει πως σήμερα γνωρίζουμε την ύπαρξη πολλών παραγόντων ,ικανών να δημιουργήσουν παραισθήσεις που εξηγούνται από τον Oliver Sacks  στο βιβλίο του. Ως παράδειγμα ο Olaf Blanke  με τους συνεργάτες του  δημιούργησαν ένα φανταστικό πρόσωπο (“shadow person”) σε μία  ασθενή  διεγείροντας  ηλεκτρικώς  τον εγκέφαλό της,με αποτέλεσμα  αυτή, να έχει την εντύπωση,ότι κάποιος στέκονταν πίσω της.

 

Στην προσπαθεια ναν εξηγήθούν φαινόμενα τηλεπάθειας,προτάθηκε η  υπόθεση των ηλεκτρομαγνητικών κυμάτων, που όμως δεν έγινε δεκτή. (Faraday case, Burt 77-Baudouin 111) .Ο Raymond Moody(ό.π.  «Ματιές κλπ.»169) εκφράζει αμφιβολίες κατά πόσον η τηλεπάθεια σχετίζεται με την λήψη εγκεφαλικών κυμάτων,όπως υποστηρίζει η θεωρία πού διετύπωσε από το 1882  ο Φρέντερικ Μαιερς,και διατυπώνει την πρόταση να ερευνη θεί η πιθανότητα,οι άνθρωποι να επικοινωνουν μεταξύ τους,μέσω των ΚΑΤΟΠΤΡΙΚΩΝ ΝΕΥΡΩΝΩΝ,

 

Οι καθρεπτικοί νευρώνες είναι μία από τις πιο σημαντικές ανακαλύψεις κατά την τελευταία δεκαετία της νευροεπιστήμης.Πρόκειται για ι μια ποικιλία οπτικοχωρικών νευρώνων που δείχνουν ουσιαστικά την ανθρώπινη κοινωνική αλληλεπίδραση. Ουσιαστικά, οι καθρεπτικοί νευρώνες ανταποκρίνονται σε ενέργειες που παρατηρούμε σε άλλους. Το ενδιαφέρον είναι ότι, οι καθρεπτικοί νευρώνες πυροδοτούνται με τον ίδιο τρόπο όταν αναδημιουργούμε πραγματικά αυτήν τη δράση. Εκτός από την μίμηση, είναι υπεύθυνοι για μυριάδες άλλες εξελιγμένες ανθρώπινες συμπεριφορές και διαδικασίες σκέψης. Τα ελαττώματα στο σύστημα των καθρεπτικών νευρώνων συνδέονται με διαταραχές όπως ο αυτισμός. Εχει γραφεί ότι,οι  νευρώνες αυτοί διεμόρφωσαν τον πολιτισμό μας.                                           

Η παρακούθηση της παρακολούθησης των ματιών των βρεφών υποδηλώνουν ότι ,το σύστημα νευρωνικού καθρέφτη αναπτύσσεται πριν από την ηλικία των 12 μηνών και ότι αυτό μπορεί να τα βοηθήσει να κατανοήσουν τις ενέργειες άλλων ανθρώπων. Δύο στενά συνδεδεμένα μοντέλα υποστηρίζουν ότι, οι καθρέφτες νευρώνες εκπαιδεύονται μέσω Hebbian ή συνεργατικής μάθησης.(: μια νευροεπιστημονική θεωρία που δέχεται ότι, μια αύξηση στη συναπτική αποτελεσματικότητα προκύπτει από την επαναλαμβανόμενη και επίμονη διέγερση ενός μετασυναπτικού κυττάρου κι ενός προσυναπτικού κυττάρου,με στόχο να εξηγηθεί η συναπτική πλαστικότητα, η προσαρμογή των εγκεφαλικών νευρώνων κατά τη διάρκεια της μαθησιακής διαδικασίας).

Στις αρχές της δεκαετίας του 1990, μια ομάδα νευροεπιστημόνων στο Πανεπιστήμιο της Πάρμας έκανε μια εκπληκτική ανακάλυψη: Ορισμένες ομάδες νευρώνων στον εγκέφαλο των μακάκων πιθήκων πυροδοτήθηκαν όχι μόνο όταν ένας πίθηκος  προέβαινε σε  μια δράση ( λ.χ.αρπάζοντας ένα μήλο από ένα κουτί), αλλά επίσης  και όταν ο πίθηκος παρακολούθούσε κάποιον άλλον να εκτελεί αυτή τη δράση. Στη συνέχεια το ίδιο συνέβη όταν ο πίθηκος άκουσε κάποιον να δρά σε άλλο δωμάτιο.

Εν συντομία   παρόλο που αυτοί οι «καθρεπτικοί νευρώνες» ήταν μέρος του κινητικού συστήματος του εγκεφάλου, φαινόταν να συσχετίζονται όχι με συγκεκριμένες κινήσεις, αλλά με συγκεκριμένους στόχους.

Τις επόμενες δεκαετίες, αυτή η θεωρία «κατανόησης δράσης» των καθρεπτικών νευρώνων εξελίχθηκε σε ένα ευρύ φάσμα ελπιδοφόρων υποθέσεων.Δεδομένου ότι ,οι περισσότεροι πιστεύουμε ότι, οι στόχοι είναι πιο αφηρημένοι από τις κινήσεις, οι καθρεπτικοί μας νευρώνες έρχονται αντιμέτωποι με την διακριτή πιθανότητα πώςι αυτές οι καθημερινές κατηγορίες ενδέχεται να χάνουν κρίσιμα κομμάτια του παζλ Ετσι, ορισμένοι επιστήμονες προτείνουν ότι οι καθρεπτικοί νευρώνες μπορεί να εμπλέκονται σε συναισθήματα ενσυναίσθησης, ενώ άλλοι πιστεύουν ότι αυτά τα κύτταρα μπορούν να διαδραματίσουν κεντρικό ρόλο στις ανθρώπινες ικανότητες, όπως η ομιλία.Μερικοί γιατροί λένε ότι έχουν ανακαλύψει νέες θεραπείες για ψυχικές διαταραχές επανεξετάζοντας ασθένειες μέσω του πρίσματος του καθρεπτικού νευρώνα. Για παράδειγμα, ο Marco Iacoboni τού UCLA και άλλοι, έχουν παρουσιάσει αυτό που ο Iacoboni ονόμασε «υπόθεση σπασμένου καθρέφτη» του αυτισμού – την ιδέα ότι οι δυσλειτουργικοί καθρεπτικοί νευρώνες είναι πιθανώς υπεύθυνοι για την έλλειψη ενσυναίσθησης και θεωρίας του νου που βρίσκονται σε ακραίο φάσμα αυτισμού.

Λέγοντας θεωρία του νού  εννούμε την ικανότητα να αποδίδουμε διανοητικές καταστάσεις – πεποιθήσεις, προθέσεις, επιθυμίες, συναισθήματα, γνώσεις κ.λπ. – στον εαυτό μας και στους άλλους. Η θεωρία του νου είναι απαραίτητη για να εννοήσουμε  ότι οι άλλοι έχουν πεποιθήσεις, επιθυμίες, προθέσεις και προοπτικές που είναι διαφορετικές από τις δικές μας.

 

Είναι γεγονός ότιέχουν διατυπωθείν γίνει έντονες κριτικές των παραπάνω απόψεων Αν αποδειχθει ότι, οι καθρεπτικοί νευρώνες διαδραματίζουν μόνον βοηθητικούς ρόλους – και όχι κεντρικούς – στην κατανόηση της δράσης, είναι πιθανόν η αναζήτηση  να ακολουθεί λανθασμενο δρόμο για την ανέυρεση των αιτιών του  αυτισμού και διαταραχές τού λόγου.

 

 Τίθεται το ερώτημα:Μπορούν να κατανοήσουν οι καθρεπτικοί νευρώνες;

Υπάρχει κάτι περίεργο για το εύρος των δράσεων που ανταποκρίνονται οι καθρεπτικοί νευρώνες. Δεν ανταποκρίνονται σε παντομίμα ή σε ασήμαντες χειρονομίες ή σε τυχαίους ήχους ζώων. Φαίνονται ειδικά συντονισμένοι για να ανταποκρίνονται σε ενέργειες με σαφείς στόχους – είτε αυτές οι ενέργειες γίνονται αντιληπτές μέσω της όρασης, του ήχου ή οποιασδήποτε άλλης αισθητηριακής οδού.

Αυτή η συνειδητοποίηση οδήγησε τους ερευνητές των καθρεπτικών νευρώνων να παρουσιάσουν αυτό που αποκαλούν υπόθεση «κατανόηση δράσης» – δηλαδή ότι οι καθρεπτικοί νευρώνες είναι η νευρωνική βάση για την ικανότητά μας να κατανοούμε τις ενέργειες των άλλων.

Σε αυτήν την υπόθεση στηρίζεται ένα βασίλειο: Εάν είναι αλήθεια, το Iacoboni μπορεί να έχει δίκιο ότι μπορούμε να αντιμετωπίσουμε τον αυτισμό και τις διαταραχές του λόγου, επισκευάζοντας το ανθρώπινο σύστημα καθρεπτικών νευρώνων.

Άλλο ερώτημα :Εξαρτάται η ενσυναίσθηση από τους καθρεπτικούς νευρώνες;

Τα στοιχεία  δείχνουν έντονα ότι ,οι καθρεπτικοί νευρώνες αντιστοιχούν μεταξύ των .

 

         

Για τις δυνατότητες τής σκέψης  να επιδράσει επί τής ύλης,επί τού εγκεφάλου,  και να δημιουργήσει καταστάσεις, παραπέμπουμε  στο πόνημα μας για την Παραψυχολογία.

 

Εγκέφαλος και Σύμπαν

 

Ίσως το σύμπαν να είναι ένας γιγάντιος εγκέφαλος που σκέφτεται

Η μεγάλη φυσικός Σαμπίν Χοσενφέλντερ αναρωτιέται αν αντί για αστρόσκονη, είμαστε και μόρια στους νευρώνες του μεγαλύτερου γνωστού μυαλού που υπήρξε ποτέ.

ΔΙΑΣΤΗΜΑ

ΚΩΣΤΑΣ ΜΑΝΙΑΤΗΣ

01 ΙΑΝΟΥΑΡΙΟΥ 2023

Το άρθρο της Σαμπίν Χοσενφέλντερ στο περιοδικό Time με αυτόν τον προβοκατόρικο -αλλά λογικό όπως θα δούμε- τίτλο έχει κάνει μεγάλη αίσθηση, και εκτός των ανθρώπων της επιστήμης. Η ίδια είναι ερευνήτρια στο Ινστιτούτο Προηγμένων Σπουδών της Φρανκφούρτης, με περισσότερα από ογδόντα ερευνητικά άρθρα δημοσιευμένα σχετικά με τα θεμέλια της φυσικής, συμπεριλαμβανομένης της κβαντικής βαρύτητας, της φυσικής πέρα από το τυπικό μοντέλο, της σκοτεινής ύλης και των κβαντικών θεμελίων. Και η θέση της ότι το σύμπαν μπορεί αν είναι ένας μεγάλος εγκέφαλος σίγουρα μας ιντριγκάρει.Ακολουθεί το κείμενο της όπως το δημοσίευσε για χάρη του αμερικανικού περιοδικού:

"Το σύμπαν μας εμπεριέχει περίπου 200 δισεκατομμύρια γαλαξίες, οι οποίοι δεν είναι ομοιόμορφα κατανεμημένοι -υπό την έλξη της βαρύτητας, σχηματίζουν σμήνη και τα σμήνη σχηματίζουν υπερσμήνη. Ανάμεσα σε αυτά τα σμήνη, λοιπόν, οι γαλαξίες ευθυγραμμίζονται κατά μήκος λεπτών νημάτων, των “γαλαξιακών νημάτων”, που μπορεί να έχουν μήκος αρκετών εκατοντάδων εκατομμυρίων έτη φωτός. Τα γαλαξιακά σμήνη και νημάτα περιβάλλονται από κενά που περιέχουν πολύ λίγη ύλη. Συνολικά, ο κοσμικός ιστός μοιάζει κάπως με τον ανθρώπινο εγκέφαλο.Για να είμαστε πιο ακριβείς, η κατανομή της ύλης στο σύμπαν μοιάζει λίγο με το "connectome", δηλαδή το δίκτυο των νευρικών συνδέσεων στον ανθρώπινο εγκέφαλο. Οι νευρώνες στον ανθρώπινο εγκέφαλο, επίσης, σχηματίζουν συστάδες και συνδέονται με άξονες, που είναι μακριές νευρικές ίνες που στέλνουν ηλεκτρικά ερεθίσματα από τον έναν νευρώνα στον άλλο.Η ομοιότητα μεταξύ του ανθρώπινου εγκεφάλου και του σύμπαντος δεν είναι μία επιφανειακή ιδέα. Έχει αναλυθεί αυστηρά σε μια μελέτη του 2020 από τον Ιταλό αστροφυσικό, Φράνκο Βάτζα, και τον νευροεπιστήμονα, Αλμπέρτο Φελέττι. Υπολόγισαν πόσες δομές διαφορετικών μεγεθών υπάρχουν στο σύνδεσμο του ανθρώπινου εγκεφάλου και στον κοσμικό ιστό και επισήμαναν “μια αξιοσημείωτη ομοιότηταΗ βαθύτερη φωτογραφία του Σύμπαντος όπως δημοσιεύτηκε απ' τη NASA στις 11 Ιουλίου του 2022. NASA/ESA/CSA/STScI via AP  AP

Βρήκαν, λοιπόν, ότι τα δείγματα εγκεφάλου σε κλίμακες κάτω από περίπου 1 χιλιοστό και η κατανομή της ύλης στο σύμπαν μέχρι περίπου 300 εκατομμύρια έτη φωτός είναι δομικά παρόμοια. Θα μπορούσε δηλαδή το σύμπαν να είναι ένας γιγαντιαίος εγκέφαλος μέσα στον οποίον ο γαλαξίας μας αποτελεί απλώς έναν νευρώνα; Θα μπορούσαμε δηλαδή να γινόμαστε μάρτυρες του αυτοστοχασμού του ενώ επιδιώκουμε τις δικές μας σκέψεις;Σίγουρα, δεν ξέρουμε τι είναι η συνείδηση. Αλλά ξέρουμε ότι τα μόνα πράγματα για τα οποία είμαστε εύλογα σίγουροι ότι μπορούν να σκεφτούν -οι εγκέφαλοι- ότι έχουν πολλές συνδέσεις και στέλνουν πολλές πληροφορίες πέρα δώθε μέσω αυτών των συνδέσεων. Ακόμη και αν δεν καταλαβαίνουμε τη συνείδηση, η υψηλή συνδεσιμότητα και η γρήγορη σηματοδότηση φαίνονται αγώγιμα στη σκέψη. Το ότι το σύμπαν είναι δομικά παρόμοιο με τον εγκέφαλο εγείρει το ερώτημα αν έχει παρόμοιες ικανότητες σκέψης.

ΠΟΛΥ ΜΕΓΑΛΟ ΓΙΑ ΝΑ ΣΚΕΦΤΕΙ

Το σύμπαν, ωστόσο, είναι διαφορετικό από τον ανθρώπινο εγκέφαλο με διάφορους τρόπους, κυρίως

επειδή διαστέλλεται, και η διαστολή του επιταχύνεται. Εάν τα σμήνη γαλαξιών ήταν οι νευρώνες του σύμπαντος, τότε θα πετούσαν χωριστά το ένα από το άλλο με ολοένα αυξανόμενη ταχύτητα –και ήδη το κάνουν εδώ και μερικά δισεκατομμύρια χρόνια.

Μια άλλη σημαντική διαφορά είναι ότι χρειάζεται πολύς χρόνος για να διασχίσουν τα σήματα το σύμπαν. Οι νευρώνες στον ανθρώπινο εγκέφαλο στέλνουν περίπου 5 έως 50 σήματα το δευτερόλεπτο. Τα περισσότερα από αυτά τα σήματα (το 80%) είναι μικρής απόστασης, διανύοντας απόσταση μόνο περίπου ενός χιλιοστού, αλλά περίπου το 20% κινούνται σε μεγάλες αποστάσεις, συνδέοντας διαφορετικά μέρη του εγκεφάλου. Χρειαζόμαστε και τα δύο για να σκεφτούμε. Τα σήματα στον εγκέφαλό μας ταξιδεύουν με περίπου 100 μέτρα το δευτερόλεπτο, ένα εκατομμύριο φορές πιο αργά από την ταχύτητα του φωτός. Αλλά ο εγκέφαλος είναι μικρός και χρειάζονται μόνο κλάσματα δευτερολέπτων για να κολλήσουν τα σήματα σε αυτόν.

Το σύμπαν, αντίθετα, έχει σήμερα διάμετρο περίπου 90 δισεκατομμύρια έτη φωτός και -όπως μας δίδαξε ο Άλμπερτ Αϊνστάιν- τίποτα δεν ταξιδεύει πιο γρήγορα από την ταχύτητα του φωτός. Αυτό σημαίνει ότι αν μια πλευρά του υποθετικού σύμπαντος-εγκεφάλου ήθελε τουλάχιστον να λάβει υπόψη του την άλλη πλευρά του, αυτό θα χρειαζόταν 90 δισεκατομμύρια χρόνια ακόμη και με την ταχύτητα του φωτός. Και η αποστολή ενός μόνο σήματος στον πλησιέστερο νευρώνα μας, το σμήνος γαλαξιών M81, θα χρειαζόταν τουλάχιστον 11 εκατομμύρια χρόνια.

Αυτό σημαίνει ότι -σύμφωνα με το αισιόδοξο σενάριο- το σύμπαν μπορεί να έχει διαχειριστεί περίπου 1000 ανταλλαγές μεταξύ των πλησιέστερων νευρώνων του από τη Μεγάλη Έκρηξη. Αν αφήσουμε τις συνδέσεις μεγάλης εμβέλειας εντελώς στην άκρη, αυτό είναι περίπου όσο ο εγκέφαλός μας σε 3 λεπτά. Και η ικανότητα του σύμπαντος να συνδέεται με τον εαυτό του μειώνεται με τη διαστολή του, οπότε από εδώ και πέρα τα πράγματα χειροτερεύουν

Αυτό σημαίνει ότι αν το σύμπαν σκέφτεται, δεν σκέφτεται πολύ. Για τους περισσότερους φυσικούς, αυτό είναι και το τέλος των όσων συζητάμε. Τι γίνεται όμως αν το σύμπαν δεν είναι τόσο μεγάλο όσο φαίνεται;

ΟΛΑ ΣΥΝΔΕΟΝΤΑΙ

Ερευνητές της εταιρείας DeepMind που ανήκει στην Google δίδαξαν πρόσφατα φυσική σε ένα μηχάνημα τεχνητής νοημοσύνης. Τροφοδότησαν με ώρες βίντεο το πρόγραμμα του υπολογιστή και έμαθαν, μεταξύ άλλων, ότι τα αντικείμενα δεν εξαφανίζονται αυθόρμητα, αλλά μετακινούνται συνεχώς από ένα μέρος σε κοντινά μέρη. Στη φυσική, αυτό το ονομάζουμε “τοπικότητα”. Είναι μια από τις πιο βασικές ιδιότητες της φύσης. Και είναι από αυτά που καταλαβαίνουμε λιγότερο.

Δεν είναι μόνο ότι δεν καταλαβαίνουμε γιατί το σύμπαν σέβεται την τοπικότητα. Δεν είμαστε σίγουροι ότι η τοπικότητα παραμένει έγκυρη στην υποατομική σφαίρα. Αν όχι, τότε αυτό θα μπορούσε να έχει βαθιές συνέπειες. Θα μπορούσε να είναι ότι ο ίδιος ο χώρος έχει πολύ περισσότερες συνδέσεις από ό,τι παρατηρούμε, μη τοπικές, που δεν μοιάζουν με τις πύλες: πας σε ένα άκρο και τηλεμεταφέρεσαι στιγμιαία σε διαφορετικό μέρος.

Αυτές οι μη τοπικές συνδέσεις θα πρέπει να είναι πολύ μικρές για εμάς, διαφορετικά θα τις είχαμε ήδη παρατηρήσει. Αλλά και πάλι θα συνέδεαν το διάστημα με τον εαυτό του. Με αυτόν τον τρόπο, δύο μέρη που πιστεύουμε ότι βρίσκονται σε αντίθετα άκρα του σύμπαντος μπορεί να είναι πολύ κοντά το ένα στο άλλο. Το σύμπαν θα ήταν μόνο φαινομενικά μεγάλο, μια ψευδαίσθηση που γεννήθηκε από την περιορισμένη μας αντίληψη.

Οι συνάδελφοί μου στη φυσική κάνουν εικασίες σχετικά με αυτό για διάφορους λόγους. Πρώτον, γνωρίζουμε ότι τα κβαντικά εφέ μπορούν να δημιουργήσουν ισχυρές μη τοπικές συνδέσεις μεταξύ των σωματιδίων. Αυτή η “διαπλοκή”, όπως λέγεται, είναι που δίνει στους κβαντικούς υπολογιστές το προβάδισμά τους. Η διαπλοκή δεν επιτρέπει τη μη τοπική μεταφορά πληροφοριών, αλλά μας λέει ότι η γνωστή τοποθεσία των σφαιρών που κυλούν σε κεκλιμένα επίπεδα δεν είναι το μόνο στο οποίο πρέπει να σταθούμε.

Γνωρίζουμε επίσης ότι η θεωρία της βαρύτητας του Αϊνστάιν περιέχει σκουληκότρυπες που αποτελούν σύντομους δρόμους μεταξύ τόπων που φαίνονται να βρίσκονται μακριά. Ενώ οι μεγάλες σκουληκότρυπες δεν μπορούν να υπάρχουν στο σύμπαν μας επειδή θα έκλειναν αμέσως, το τι θα έκαναν οι σκουληκότρυπες στο κβαντικό βασίλειο, κανείς δεν ξέρει πραγματικά. Για να το μάθουμε, θα χρειαζόμασταν μια θεωρία για τις κβαντικές ιδιότητες του διαστήματος, την οποία -παρά τα 80 και πλέον χρόνια αναζήτησης- δεν έχουμε βρει ακόμα. Πολύ πιθανό, ωστόσο, οι κβαντικές σκουληκότρυπες να δημιουργούν μη τοπικές συνδέσεις.

Τέλος, υπάρχει το ζήτημα ότι οι μαύρες τρύπες μπορούν να καταστρέψουν πληροφορίες. Μόλις διασχίσετε τον ορίζοντα, φαίνεται ότι θα πρέπει να κινηθείτε πιο γρήγορα από το φως για να επιστρέψετε. Αλλά μια μη τοπική σύνδεση σε ολόκληρο τον ορίζοντα θα έβγαζε επίσης πληροφορίες. Μερικοί φυσικοί έχουν μάλιστα προτείνει ότι η σκοτεινή ύλη, ένας υποθετικός τύπος ύλης που υποτίθεται ότι αποτελεί το 85% της ύλης στο σύμπαν, είναι πραγματικά μια εσφαλμένη απόδοση. Μπορεί να υπάρχει μόνο κανονική ύλη, απλώς η βαρυτική της έλξη πολλαπλασιάζεται και απλώνεται επειδή τα μέρη δεν συνδέονται τοπικά μεταξύ τους.

Ένα μη τοπικά συνδεδεμένο σύμπαν, επομένως, θα είχε νόημα για πολλούς λόγους. Εάν αυτές οι εικασίες είναι σωστές, το σύμπαν μπορεί να είναι γεμάτο με μικροσκοπικές πύλες που συνδέουν φαινομενικά μακρινά μέρη. Οι φυσικοί, Φωτεινή Μαρκοπούλου και Λι Σμόλιν υπολόγισαν ότι το σύμπαν μας θα μπορούσε να περιέχει έως και 10 (σε ισχύ 360) τέτοιων μη τοπικών συνδέσεων. Και αφού οι συνδέσεις δεν είναι τοπικές ούτως ή άλλως, δεν έχει σημασία ότι επεκτείνονται μαζί με το σύμπαν. Ο ανθρώπινος εγκέφαλος, για σύγκριση, έχει σχεδόν 10 (έως την 15η δύναμη) συνδέσεις.

Επιτρέψτε μου να ξεκαθαρίσω ότι δεν υπάρχουν απολύτως αποδείξεις ότι υπάρχουν μη τοπικές συνδέσεις ή ότι, αν υπήρχαν, θα επέτρεπαν πράγματι στο σύμπαν να σκεφτεί. Δεν μπορούμε όμως να αποκλείσουμε ούτε αυτό το ενδεχόμενο. Όσο τρελό κι αν ακούγεται, η ιδέα ότι το σύμπαν είναι ευφυές είναι συμβατή με όλα όσα γνωρίζουμε μέχρι τώρα.

ΠΗΓΗ ΘΑΥΜΑΤΟΣ

Έκανα όνομα, καλώς ή κακώς, απομυθοποιώντας ανοησίες της φυσικής που έγιναν πρωτοσέλιδα. Από την υποτιθέμενη παρατήρηση αρνητικής μάζας (δεν υπάρχει κάτι τέτοιο) μέχρι την αποστολή μηνυμάτων ταχύτερα από το φως με το κβαντικό διαδίκτυο (δεν μπορεί να γίνει) έως την επαφή με παράλληλα σύμπαντα (σας διαβεβαιώνω ότι δεν είχαμε κανένα).

Αλλά καθώς όλο και περισσότεροι από τους συναδέλφους μου είναι εκεί έξω μαζί μου απομυθοποιώντας ψεύτικες επιστημονικές ειδήσεις στα social media, διαπίστωσα ότι έτσι ζωγραφίζουμε μια μονόπλευρη εικόνα. Η επιστήμη έχει περισσότερα να πει από το “όχι, δεν μπορείς”. Ανοίγει επίσης το μυαλό μας σε νέες δυνατότητες, νέες πηγές θαύματος και νέους τρόπους για να κατανοήσουμε την ύπαρξη μας.

Το σύμπαν μπορεί να σκεφτεί, η Μεγάλη Έκρηξη μπορεί να επαναληφθεί και αντίγραφά σας μπορεί να ζουν σε παράλληλους κόσμους. Αυτές είναι οι δυνατότητες που βρήκαμε στις θεωρίες μας στη φυσική. Δεν υποστηρίζονται από στοιχεία και μπορεί να μην υποστηριχθούν ποτέ. Αλλά δεν αντικρούονται ούτε με στοιχεία. Και αυτές είναι ιστορίες που αξίζει επίσης να ειπωθούν".

ΔΙΑΣΤΗΜ

=

 

 

 

Αγία Τριάδα /Βόλος    έως  1-1-2023 (Aναρτήθηκε 29 -4-2022)

                                   

 

                                                Γ.Α.ΚΟΥΚΟΥΒΙΝΟΣ

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

ΠΑΡΑΡΤΗΜΑ

 

Une étude portant sur plus d’un million de personnes assure aujourd’hui que notre vitesse mentale ne commence à baisser qu’à partir de 60 ans.

https://www.theguardian.com/science/2019/mar/25/humans-can-make-new-brain-cells-into-their-90s-scientists-discover

 

https://www.science.org/content/article/new-neurons-life-old-people-can-still-make-fresh-brain-cells-study-finds

 

One of the thorniest debates in neuroscience is whether people can make new neurons after their brains stop developing in adolescence—a process known as neurogenesis. Now, a new study finds that even people long past middle age can make fresh brain cells, and that past studies that failed to spot these newcomers may have used flawed methods.

Neurogenesis – the ability to generate new hippocampal cells – declines with age in primates. This decreasing production of neurons was believed to occur in ageing humans, too. Now the study suggests that the neurogenesis process continues in the adult human hippocampus. The scientific community considers that memory may begin to fail because no new neurons grow in this part of the brain. Speaking to the UK’s ‘Independent’, Dr Boldrini said: “We found that older people have similar ability to make thousands of hippocampal new neurons from progenitor cells as younger people do. We also found equivalent volumes of the hippocampus across ages.” But the researchers also revealed fewer blood vessels and connections between cells in the older brains. The older the individual, the less new blood vessels he or she forms. Comparing perfectly healthy brains to diseased ones could open the door to developing new treatments for psychological and neurological conditions such as Alzheimer’s disease. “We all know people that are in their nineties and are sharp,” added Dr Boldrini in the ‘Daily Mail’. To some extent, her research disputing previous theories that neurons stop developing after adolescence now explains why that’s possible.

Neurogenesis – the ability to generate new hippocampal cells – declines with age in primates. This decreasing production of neurons was believed to occur in ageing humans, too. Now the study suggests that the neurogenesis process continues in the adult human hippocampus. The scientific community considers that memory may begin to fail because no new neurons grow in this part of the brain. Speaking to the UK’s ‘Independent’, Dr Boldrini said: “We found that older people have similar ability to make thousands of hippocampal new neurons from progenitor cells as younger people do. We also found equivalent volumes of the hippocampus across ages.” But the researchers also revealed fewer blood vessels and connections between cells in the older brains. The older the individual, the less new blood vessels he or she forms. Comparing perfectly healthy brains to diseased ones could open the door to developing new treatments for psychological and neurological conditions such as Alzheimer’s disease. “We all know people that are in their nineties and are sharp,” added Dr Boldrini in the ‘Daily Mail’. To some extent, her research disputing previous theories that neurons stop developing after adolescence now explains why that’s possible

.

Dr Boldrini said: “We found that older people have similar ability to make thousands of hippocampal new neurons from progenitor cells as younger people do. We also found equivalent volumes of the hippocampus across ages.” But the researchers also revealed fewer blood vessels and connections between cells in the older brains. The older the individual, the less new blood vessels he or she forms. Comparing perfectly healthy brains to diseased ones could open the door to developing new treatments for psychological and neurological conditions such as Alzheimer’s disease. “We all know people that are in their nineties and are sharp,” added Dr Boldrini in the ‘Daily Mail’. To some extent, her research disputing previous theories that neurons stop developing after adolescence now explains why that’s possible.

United States ΕΠ

Researchers have long hoped that neurogenesis could help treat brain disorders like depression and Alzheimer's disease. But last year, a study in Nature reported that the process peters out by adolescence, contradicting previous work that had found newborn neurons in older people using a variety of methods. The finding was deflating for neuroscientists like Frankland, who studies adult neurogenesis in the rodent hippocampus, a brain region involved in learning and memory. It "raised questions about the relevance of our work," he says.

But there may have been problems with some of this earlier research. Last year's Nature study, for example, looked for new neurons in 59 samples of human brain tissue, some of which came from brain banks where samples are often immersed in the fixative paraformaldehyde for months or even years. Over time, paraformaldehyde forms bonds between the components that make up neurons, turning the cells into a gel, says neuroscientist María Llorens-Martín of the Severo Ochoa Molecular Biology Center in Madrid. This makes it difficult for fluorescent antibodies to bind to the doublecortin (DCX) protein, which many scientists consider the "gold standard" marker of immature neurons, she says.

The number of cells that test positive for DCX in brain tissue declines sharply after just 48 hours in a paraformaldehyde bath, Llorens-Martín and her colleagues report today in Nature Medicine. After 6 months, detecting new neurons "is almost impossible," she says.

When the researchers used a shorter fixation time—24 hours—to preserve donated brain tissue from 13 deceased adults, ranging in age from 43 to 87, they found tens of thousands of DCX-positive cells in the dentate gyrus, a curled sliver of tissue within the hippocampus that encodes memories of events. Under a microscope, the neurons had hallmarks of youth, Llorens-Martín says: smooth and plump, with simple, undeveloped branches.

In the sample from the youngest donor, who died at 43, the team found roughly 42,000 immature neurons per square millimeter of brain tissue. From the youngest to oldest donors, the number of apparent new neurons decreased by 30%—a trend that fits with previous studies in humans showing that adult neurogenesis declines with age. The team also showed that people with Alzheimer's disease had 30% fewer immature neurons than healthy donors of the same age, and the more advanced the dementia, the fewer such cells.

Some scientists remain skeptical, including the authors of last year's Nature paper. "While this study contains valuable data, we did not find the evidence for ongoing production of new neurons in the adult human hippocampus convincing," says Shawn Sorrells, a neuroscientist at the University of Pittsburgh in Pennsylvania who co-authored the 2018 paper. One critique hinges on the DCX stain, which Sorrells says isn't an adequate measure of young neurons because the DCX protein is also expressed in mature cells. That suggests the "new" neurons the team found were actually present since childhood, he says. The new study also found no evidence of pools of stem cells that could supply fresh neurons, he notes. What's more, Sorrells says two of the brain samples he and his colleagues looked at were only fixed for 5 hours, yet they still couldn't find evidence of young neurons in the hippocampus.

Llorens-Martín says her team used multiple other proteins associated with neuronal development to confirm that the DCX-positive cells were actually young, and were "very strict," in their criteria for identifying young neurons.

Heather Cameron, a neuroscientist at the National Institute of Mental Health in Bethesda, Maryland, remains persuaded by the new work. Based on the "beauty of the data" in the new study, "I think we can all move forward pretty confidently in the knowledge that what we see in animals will be applicable in humans, she says. "Will this settle the debate? I'm not sure. Should it? Yes." ΕΠ ΠΡΛΨ

---

 

 

https://cordis.europa.eu/article/id/123279-trending-science-do-our-brain-cells-die-as-we-age-researchers-now-say-no

 

https://www.hindustantimes.com/more-lifestyle/people-as-old-as-79-may-still-generate-new-brain-cells/story-CLzXjLHYz5A98GX5b7pHWM.html

https://www.nytimes.com/2005/08/02/science/your-body-is-younger-than-you-think.html

 

Και οχι μόνο ο εγκέφαλος δημιουργεί καινούργια κύτταρα αλλά και μυς που υποτίθεται οτι χάνονται μετά από την ηλικία των πενήντα

 

https://text.npr.org/133776800

 

https://www.washingtonpost.com/national/health-science/youre-never-too-old-to-exercise-just-ask-my-98-year-old-mom-if-you-see-her-at-the-gym/2013/12/13/1fec72ce-4c86-11e3-ac54-aa84301ced81_story.html

 

ΑπάντησηΠροώθηση

 

 

 

 

Par Jean-Paul Fritz

·Publié le 20 février 2022 à 17h00

T

 

L’âge d’or pour nos capacités cérébrales serait autour des 25 ans. Cette idée, renforcée par des travaux scientifiques, circule dans le grand public depuis des décennies : nous aurions une période de croissance, celle de l’enfance à l’adolescence, qui se prolongerait, au niveau du cerveau, jusqu’à un pic que nous rencontrerions quelque part entre 20 et 30 ans. Après ? Le déclin, inévitable. On réfléchirait moins vite. Avant le naufrage de la vieillesse, le navire de l’esprit aurait pris l’eau depuis longtemps. Et si ce n’était qu’une légende, ou a minima une mauvaise interprétation des faits ? C’est ce qu’affirme aujourd’hui une étude signée par trois chercheurs de l’Institut de psychologie de l’université allemande de Heidelberg.

Après 30 ans, le déclin ?

La notion selon laquelle les personnes plus âgées sont mentalement plus lentes que les plus jeunes a des conséquences notables sur la vie professionnelle et a apparemment trouvé de forts soutiens empiriques, de même que dans la littérature scientifique. Un « corpus important de recherches […] a rapporté de manière conséquente une relation négative entre la vitesse mentale et l’âge », ce qui, en clair, voudrait dire que « les personnes plus âgées sont plus lentes que les plus jeunes dans une large variété de tâches et contextes cognitifs ». Il y aurait même, selon ces études passées, « une relation approximativement linéaire » entre l’âge et la vitesse cognitive qui démarrerait quelque part entre 20 et 30 ans pour descendre in ΟΧΙ

 

 

A computer program was used to predict what spoken words volunteers had listened to by analysing their brain activity.

Previous research has shown that imagined words activate similar brain areas as words that are actually uttered.

The hope is that imagined words can be uncovered by "reading" the brain waves they produce.

"This is huge for patients who have damage to their speech mechanisms because of a stroke or Lou Gehrig's disease and can't speak," said Professor Robert Knight, one of the researchers from the University of California at Berkeley.

"If you could eventually reconstruct imagined conversations from brain activity, thousands of people could benefit."

However, the study involved the use of electrodes inserted through the skull on to the brains of epileptic patients.

A system sophisticated enough to achieve the same result non-invasively remains a long way off.

Prof Knight acknowledged that the research was at an early stage and controlling movement with brain activity was "relatively simple" compared with reconstructing language. But he added: "This experiment takes that earlier work to a whole new level."

The findings are reported today in the online journal Public Library of Science Biology.

Scientists enlisted the help of people undergoing brain surgery to investigate the cause of untreatable epileptic seizures.

To pinpoint where the seizures were being generated, neurosurgeons cut a hole in the skull and placed an array of electrodes on to the surface of the brain.

In the case of 15 seizure patients, brain activity from the temporal lobe was recorded as they listened to five to 10 minutes of conversation.

Two different computational models were devised to match the spoken sounds to patterns of activity from the electrodes.

Patients then heard a single word, and the models were used to predict what it was from the earlier analysis.

The better of the two programmes reproduced a synthesised sound realistic enough for the scientists to guess the original word.

There is evidence that the brain breaks sound down to its component acoustic frequencies, with speech spanning the range from about 1 Hertz (cycles per second) to 8,000 Hertz.

Study leader Dr Brian Pasley, also from Berkeley, said: "We are looking at which cortical sites are increasing activity at particular acoustic frequencies, and from that, we map back to the sound."

He compared the technique to a pianist "hearing" the music a colleague is playing in a sound-proof room simply by looking at the keys.

Dr Pasley added: "This research is based on sounds a person actually hears, but to use this for a prosthetic device, these principles would have to apply to someone who is imagining speech.

"There is some evidence that perception and imagery may be pretty similar in the brain. If you can understand the relationship well enough between the brain recordings and sound, you could either synthesise the actual sound a person is thinking, or just write out the words with a type of interface device."

The research builds on previous work on the way animals encode sound in the brain's auditory cortex.

Scientists have used brain recordings to guess the words ferrets were read, even though the animals were unable to understand them.

British expert Professor Jan Schnupp, from Oxford University, said: "This study by Pasley and others is really quite remarkable. Neuroscientists have of course long believed that the brain essentially works by translating aspects of the external world, such as spoken words, into patterns of electrical activity. But proving that this is true by showing that it is possible to translate these activity patterns back into the original sound (or at least a fair approximation of it) is nevertheless a great step forward, and it paves the way to rapid progress toward biomedical applications.

"Some may worry ... that this sort of technology might lead to 'mind-reading' devices which could one day be used to eavesdrop on the privacy of our thoughts. Such worries are unjustified. It is worth remembering that Pasley and colleagues could only get their technique to work because epileptic patients had co-operated closely and willingly with them, and allowed a large array of electrodes to be placed directly on the surface of their brains. No non-invasive brain scanning technique in existence is able to provide the very fine temporal and the spatial resolution needed to make proper mind-reading possible."

a first step has been taken towards hearing imagined speech using a form of electronic telepathy, it has been claimed.

scientists believe in future it may be possible to “decode” the thoughts of brain-damaged patients who cannot speak.

in a study described by one british expert as “remarkable”, us researchers were able to reconstruct heard words from brain wave patterns.

a computer program was used to predict what spoken words volunteers had listened to by analysing their brain activity.

previous research has shown that imagined words activate similar brain areas as words that are actually uttered.

the hope is that imagined words can be uncovered by “reading” the brain waves they produce.

“this is huge for patients who have damage to their speech mechanisms because of a stroke or lou gehrig’s disease and can’t speak,” said professor robert knight, one of the researchers from the university of california at berkeley.

“if you could eventually reconstruct imagined conversations from brain activity, thousands of people could benefit.”

however, the study involved the use of electrodes inserted through the skull on to the brains of epileptic patients.

a system sophisticated enough to achieve the same result non-invasively remains a long way off.

prof knight acknowledged that the research was at an early stage and controlling movement with brain activity was “relatively simple” compared with reconstructing language. but he added: “this experiment takes that earlier work to a whole new level.”

the findings are reported today in the online journal public library of science biology.

scientists enlisted the help of people undergoing brain surgery to investigate the cause of untreatable epileptic seizures.

to pinpoint where the seizures were being generated, neurosurgeons cut a hole in the skull and placed an array of electrodes on to the surface of the brain.

in the case of 15 seizure patients, brain activity from the temporal lobe was recorded as they listened to five to 10 minutes of conversation.

two different computational models were devised to match the spoken sounds to patterns of activity from the electrodes.

patients then heard a single word, and the models were used to predict what it was from the earlier analysis.

the better of the two programmes reproduced a synthesised sound realistic enough for the scientists to guess the original word.

there is evidence that the brain breaks sound down to its component acoustic frequencies, with speech spanning the range from about 1 hertz (cycles per second) to 8,000 hertz.

study leader dr brian pasley, also from berkeley, said: “we are looking at which cortical sites are increasing activity at particular acoustic frequencies, and from that, we map back to the sound.”

he compared the technique to a pianist “hearing” the music a colleague is playing in a sound-proof room simply by looking at the keys.

dr pasley added: “this research is based on sounds a person actually hears, but to use this for a prosthetic device, these principles would have to apply to someone who is imagining speech.

“there is some evidence that perception and imagery may be pretty similar in the brain. if you can understand the relationship well enough between the brain recordings and sound, you could either synthesise the actual sound a person is thinking, or just write out the words with a type of interface device.”

the research builds on previous work on the way animals encode sound in the brain’s auditory cortex.

scientists have used brain recordings to guess the words ferrets were read, even though the animals were unable to understand them.

british expert professor jan schnupp, from oxford university, said: “this study by pasley and others is really quite remarkable. neuroscientists have of course long believed that the brain essentially works by translating aspects of the external world, such as spoken words, into patterns of electrical activity. but proving that this is true by showing that it is possible to translate these activity patterns back into the original sound (or at least a fair approximation of it) is nevertheless a great step forward, and it paves the way to rapid progress toward biomedical applications.

“some may worry ... that this sort of technology might lead to ‘mind-reading’ devices which could one day be used to eavesdrop on the privacy of our thoughts. such worries are unjustified. it is worth remembering that pasley and colleagues could only get their technique to work because epileptic patients had co-operated closely and willingly with them, and allowed a large array of electrodes to be placed directly on the surface of their brains. no non-invasive brain scanning technique in existence is able to provide the very fine temporal and the spatial resolution needed to make proper mind-reading possible.(ιν περιληπτικώς)”

-

 

edit]Parapsychological investigation of ESP

Main articles: Parapsychology, Scientific investigation of telepathy, and Ganzfeld experiment

Toi, mon cerveau exporté

 

L' article ci-dessous vient de paraître dans le nouveau numéro du trimestriel Usbek & Rica, auquel je collabore régulièrement. Je remercie cette revue de m'avoir autorisé à le reproduire ici. Usbek & Rica, dont le sous-titre est "Le magazine qui explore le futur", se trouve chez tous les bons marchands de journaux au prix de 5 €.

 

 

 

Je me souviens de cette phrase : « Sans nos souvenirs, nous ne sommes que des zombies. » Je me souviens que je l'ai lue dans Science en octobre 2012. Je venais d'avoir quarante-cinq ans. C'était il y a presque trois-quarts de siècle. Je me souviens que l'auteur de cette phrase, György Buzsáki, était chercheur en neurosciences à l'université de New York. En fait, je me souviens de tout.

 

C'est ce jour de 2012 que j'ai commencé à me dire que l'immortalité ne passerait sans doute pas par la préservation du corps. Qu'il existait un raccourci beaucoup plus élégant : copier sur un énorme disque dur la structure, le circuit, le contenu, le mode d'emploi de notre cerveau. Les réseaux de neurones où est stockée notre vie et l'hippocampe qui est le bibliothécaire de notre mémoire. Il a encodé nos souvenirs, il sait sur quelle étagère il les a rangés et il les ressort de la bibliothèque sur demande.

 

 

A l'époque, c'étaient les balbutiements de la recherche sur le connectome, ce puzzle géant en trois dimensions qui contient à la fois nos 100 milliards de neurones et toute leur connectique, peut-être un million de milliards de synapses. Le seul animal dont on connaissait alors le connectome complet était un ver d'un millimètre de longueur, doté de seulement 300 neurones et de 7 000 connexions. Mais cela n'empêchait pas d'avoir de grands projets. Par exemple de lancer, avec le Human Connectome Project (2009-2014), la cartographie globale d'un cerveau humain. Ou bien de tester des technologies pour conserver toute la structure cérébrale intacte après la mort, avec une plastination des tissus effectuée dans les minutes suivant le décès, méthode bien plus efficace que la cryogénie.

 

Toutes ces expériences ont permis de comprendre le cerveau intime et d'aboutir à la méthode d'aspiration numérique de l'esprit (ANE), qui ne nécessitait même pas le passage de vie à trépas pour être effectué. Les années 2040 allaient s'achever. Il était temps, je me faisais vieux. En 2053, à l'âge de quatre-vingt-six ans, j'ai investi dans l'ANE et c'est ainsi que j'ai exporté mon cerveau sur deux supports : le « cloud » et une série de mini-disques en quartz, pour un total d'1 yottaoctet. Pierre Barthélémy 2.0 était né. J'ai réactualisé la version tous les ans, uniquement pour les nouveaux souvenirs car, en raison de la baisse sensible de mes capacités mentales, mieux valait ne pas toucher au reste. La dernière mise à jour date de 2058, ce qui me laisse penser que Pierre Barthélémy 1.0 est mort dans les mois qui ont suivi.

 

J'avais laissé une copie en héritage à chacun de mes enfants et petits-enfants, pour ne pas que ma vie et mes souvenirs s'effacent avec moi, pour qu'ils puissent explorer le passé de leur famille à travers mon cerveau préservé. L'interface leur permettait d'afficher les souvenirs de manière chronologique, que ce soit sous forme de mots, d'extraits audio, de photographies, de vidéos, voire d'odeurs ou de touchers virtuels pour ceux de mes héritiers qui seraient équipés d'une cabine sensorielle. Il leur serait possible de se mettre, l'espace d'un instant, dans la peau de Papa ou de Papy Pierre, d'explorer à travers moi un monde et un temps disparus, de goûter à ces inimitables keuftés ou beureks que cuisinait ma grand-mère arménienne. D'entendre le patois parlé par mon grand-père lozérien. De marcher dans les pas d'un enfant du siècle passé.

 

Dès que j'ai été injecté dans le « cloud », tous mes souvenirs, même les plus enfouis, me sont réapparus en bloc. Je me suis retrouvé avec la mémoire d'un prodige de foire. Tous les bouts de mon passé qui n'ont pas été détruits dans le remodelage permanent de mon cerveau, du temps où j'étais un être de chair, tous sont omniprésents. Et j'ai aussitôt regretté de ne pas avoir pris l'option PC (Politiquement correct) à la place de l'option MAC (Mémoire ancienne complète). Je n'ai pas été un salaud ni un criminel mais mes mensonges, mes forfaits, mes lâchetés sont là et bien là, mon « misérable petit tas de secrets ». Ils n'ont pas été triés par l'ANE. Mes héritiers ont dû finir par les découvrir et se dégoûter de moi car, l'un après l'autre a désinstallé de son ordinateur Pierre Barthélémy 2.0. Sans doute ne voulaient-ils pas garder cette image de leur père ou grand-père.

 

Mais moi, je demeure à jamais, immortel, dans le « nuage ». Personne ne va me débrancher et ma vie éternelle est un cauchemar éveillé. Tout est là simultanément. Le temps est devenu quantique et je suis au même instant cet enfant de maternelle qui s'ouvre le front le deuxième jour de l'école, cet homme qui se marie le 2 septembre 1995, ce journaliste qui voyage en Antarctique et au pôle Nord, ce vieillard qui a peur de la maladie. Je suis tout cela, et bien davantage, tout le temps qui passe. Je n'ai plus le plaisir proustien de la madeleine, je n'ai plus le bonheur de la réminiscence parce que tout est là étalé devant moi et parce que, pour se souvenir, il faut avoir oublié.(ιν περιληπτοικ

 

Pierre Barthélémy (@PasseurSciences sur Twitter)(Le monde ca 14-12-2012)

Ο πρώτος ηλεκτρονικός εγκέφαλος

Νέο πρόγραμμα υπολογιστή σκέφτεται όπως ο άνθρωπος, παίζει απλά παιχνίδια, ζωγραφίζει και κάνει λάθη!

 

ΕΠΙΜΕΛΕΙΑ ΓΙΑΝΝΗΣ ΔΕΒΕΤΖΟΓΛΟΥ

ΔΗΜΟΣΙΕΥΘΗΚΕ: Σάββατο 01 Δεκεμβρίου 2012

 

 

Ενα βήμα πιο κοντά στην τεχνητή νοημοσύνη και στη δημιουργία σκεπτόμενων ρομπότ και υπολογιστών βρίσκονται οι επιστήμονες, καθώς χθες ανακοίνωσαν ένα νέο πρόγραμμα υπολογιστή το οποίο έχει τη δομή του ανθρώπινου εγκεφάλου. «Το υπολογιστικό πρόγραμμα έχει την ιδιότητα να μιμείται την ανθρώπινη συμπεριφορά», υπογράμμισαν στην επιστημονική επιθεώρηση «Science», όπου δημοσιεύτηκαν οι πρώτες δοκιμές. Το υπολογιστικό πρόγραμμα θέτει σε λειτουργία έναν υπολογιστή ο οποίος ακολούθως μπορεί μόνος του να παίζει απλά παιχνίδια, να ζωγραφίζει ό,τι βλέπει και να πραγματοποιεί απλές αριθμητικές πράξεις. Αυτό όμως που έκανε ιδιαίτερη εντύπωση στους ειδικούς δεν είναι οι ιδιότητες ή δυνατότητές του, αλλά τα λάθη του.

«Οταν θέτεις ένα ερώτημα στον Spaun, δεν απαντά αμέσως, αλλά κάνει μια μικρή παύση για να σκεφτεί και ο χρόνος απόκρισης είναι όσο και ο μέσος χρόνος που χρειάζεται ο άνθρωπος για να δώσει μία απάντηση», εξηγεί ο Κρις Ελίασμιθ, μηχανικός νευροεπιστήμονας από το Πανεπιστήμιο του Γουότερλου στον Καναδά που συμμετείχε στη δημιουργία του προγράμματος. Το όνομά του προέρχεται από τα αρχικά Semantic Pointer Architecture Unified Network, δηλαδή Ενοποιημένο Δίκτυο Εννοιολογικής Αρχιτεκτονικής.

Οι ίδιοι υποστηρίζουν πως είναι το πρώτο μοντέλο βιολογικού υπολογιστικού εγκεφάλου που μπορεί πραγματοποιεί δραστηριότητες που του αναθέτουν και να εμφανίζει σημάδια συμπεριφοράς. Ακριβώς επειδή ο Spaun μπορεί να εκτελεί διάφορες ενέργειες που μοιάζουν με αυτές που κάνει ο άνθρωπος, λέει ο δρ Ελίασμιθ, θα μπορεί σύντομα να μας δώσει απαντήσεις και για το πώς λειτουργεί και πως αντιδρά ο ανθρώπινος εγκέφαλος. «Πέρα από τα ρομπότ, στην επιστήμη της ιατρικής θα μπορούν για παράδειγμα οι ειδικοί να προκαλούν στον Spaun σχιζοφρένεια και να δοκιμάζουν φάρμακα χρησιμοποιώντας τον χημικό τους τύπο. Μπορεί δηλαδή να αντικαταστήσει όχι απλώς τα πειραματόζωα, αλλά να ξεπεράσει τα ηθικά διλήμματα που υπάρχουν στις δοκιμές φαρμάκων σε ανθρώπους», εξηγεί.

Ο Spaun έχει προγραμματιστεί ώστε να ανταποκρίνεται σε οκτώ τύπους διαφορετικών αιτημάτων, περιλαμβανομένων της αντιγραφής σε ό,τι δει, της αναγνώρισης αριθμών και γραφής διαφορετικών γραφικών χαρακτήρων, να απαντά σε ερωτήσεις αριθμητικής και να ολοκληρώνει ένα σχέδιο αφότου έρθει σε οπτική επαφή με τα παραδείγματα που του έχουν δώσει.

 

Η δομή του. O Spaun αποτελείται από δύο βασικές δομές οι οποίες αντιπροσωπεύουν τμήμα της βασικής δομής του ανθρώπινου εγκεφάλου: τον εγκεφαλικό φλοιό, τα βασικά γάγγλια κι ένα περίβλημα νευρώνων που είναι συνδεδεμένοι μεταξύ τους ακριβώς όπως και στον ανθρώπινο εγκέφαλο ώστε να μιμείται τις λειτουργίες του. «Αυτό το μοντέλο που καταφέραμε να δημιουργήσουμε προσπαθεί να αναπαραγάγει την ανθρώπινη γνωσιακή λειτουργία η οποία είναι ιδιαίτερα ευέλικτη», εξηγεί ο δρ Ελίασμιθ(ιν).

 

 

Previous

 

16-12-2012

Ουάσινγκτον

Η αποσιώπηση ενός και μόνο γονιδίου ήταν ικανή να μετατρέψει τον ηλικιωμένο εγκέφαλο (ποντικών) σε έναν νεαρό εγκέφαλο, γεμάτο πλαστικότητα, έτοιμο για μάθηση αλλά και για ταχεία επούλωση των εν δυνάμει βλαβών του. Αυτό αναφέρουν με δημοσίευσή τους στην έγκριτη επιθεώρηση «Neuron» ερευνητές του Πανεπιστημίου Γέιλ.

 

Ηλικιωμένος VS Νεαρός εγκέφαλος

 

Οι επιστήμονες γνώριζαν επί μακρόν ότι ο νεαρός και ο ηλικιωμένος εγκέφαλος διαφέρουν σε μεγάλο βαθμό. Ο εγκέφαλος των εφήβων είναι πιο «εύπλαστος», πιο πλαστικός όπως λέμε, γεγονός που τους επιτρέπει να μαθαίνουν ταχύτερα ξένες γλώσσες (και όχι μόνο) σε σύγκριση με τους ενήλικες ενώ παράλληλα είναι σε θέση να αναρρώνει πολύ ταχύτερα σε περίπτωση τραυματισμού του. Ο εγκέφαλος των ενηλίκων πάλι είναι πιο «άκαμπτος», γεγονός που τουλάχιστον ως έναν βαθμό, οφείλεται στη λειτουργία ενός και μόνο γονιδίου, του Nogo Receptor 1, το οποίο επιβραδύνει τη διαδικασία της ταχείας δημιουργίας συνάψεων μεταξύ των νευρώνων.

 

Διερευνώντας επί μήνες τις συνάψεις σε ζωντανά ποντίκια οι ειδικοί από το Γέιλ εντόπισαν τον γενετικό «διακόπτη-κλειδί» για την ωρίμανση του εγκεφάλου. Όπως είδαν το γονίδιο Nogo Receptor 1 καταστέλλει τα υψηλά επίπεδα πλαστικότητας του εφηβικού εγκεφάλου και δημιουργεί πολύ πιο χαμηλά επίπεδα πλαστικότητας σηματοδοτώντας έτσι τη μετάβαση στην ενήλικη (εγκεφαλική) ζωή. Ωστόσο ποντίκια που δεν έφεραν αυτό το γονίδιο, διατήρησαν σε όλη την ενήλικη ζωή τους τα νεανικά επίπεδα πλαστικότητας του εγκεφάλου τους. Όταν μάλιστα οι ερευνητές μπλόκαραν τη λειτουργία αυτού του γονιδίου σε γηραιά ποντίκια, ξαναγύρισαν το «ρολόι» του γηρασμένου εγκεφάλου σε εφηβικά επίπεδα πλαστικότητας.

Γυρνώντας πίσω το ρολόι του εγκεφάλου

«Αυτά είναι τα μόρια που χρειάζεται ο εγκέφαλος για τη μετάβαση από την εφηβεία στην ενηλικίωση» ανέφερε ο δρ Στίβεν Στριτμάτερ, καθηγητής Νευρολογίας και Νευροβιολογίας στο Πανεπιστήμιο Γέιλ καθώς και επικεφαλής της νέας μελέτης. Ο ειδικός προσέθεσε ότι «τα νέα ευρήματα μαρτυρούν πως μπορούμε να γυρίσουμε πίσω το ‘ρολόι’ του ενήλικου εγκεφάλου κάνοντάς τον να αναρρώνει από τα τραύματά του όσο γρήγορα αναρρώνει ένα παιδί».

Σήμερα η αποκατάσταση μετά από βλάβες στον εγκέφαλο όπως αυτές που προκαλεί ένα εγκεφαλικό επεισόδιο απαιτεί από τους ασθενείς να επαναδιδαχθούν απλά πράγματα, όπως το να κινούν το χέρι τους. Οι ερευνητές ανακάλυψαν ότι ενήλικα ποντίκια με έλλειψη του Nogo Receptor ανέρρωναν μετά από τραυματισμό του εγκεφάλου εξίσου γρήγορα με έφηβα ποντίκια και ήταν σε θέση να φέρνουν εις πέρας νέες πολύπλοκες κινητικές ασκήσεις πιο γρήγορα σε σύγκριση με ενήλικα ποντίκια που έφεραν το γονίδιο.

Ελπίδα για ασθενείς με εγκεφαλικό

«Το γεγονός αυτό μαρτυρεί ότι η διαχείριση του Nogo Receptor και στους ανθρώπους θα μπορούσε να επιταχύνει την αποκατάσταση μετά από βλάβες στον εγκέφαλο, όπως αυτές που προκαλούνται εξαιτίας εγκεφαλικού επεισοδίου» σημείωσε ο Φέρας Ακμπικ, διδακτορικός φοιτητής στο Πανεπιστήμιο Γέιλ και πρώτος συγγραφέας της νέας μελέτης

Οι επιστήμονες έδειξαν επίσης πως το συγκεκριμένο γονίδιο επιβραδύνει την απώλεια μνήμης. Ποντίκια χωρίς το Nogo Receptor ξεχνούσαν πιο γρήγορα στρεσογόνες εμπειρίες, γεγονός που μαρτυρεί ότι κάποια ημέρα η αποσιώπηση του γονιδίου θα μπορούσε να βοηθήσει στη θεραπεία της διαταραχής μετατραυματικού στρες. ΙΝ ΠΡΛΨ

 

 ( διαδίκτυο από το « Το Βήμα¨;»(10-3-2013)

 

 

 

 

 

 

Είδαν» τα όνειρα μέσω υπολογιστή

Σε συνδυασμό με λειτουργική μαγνητική τομογραφία, ιάπωνες κατέγραψαν τις ονειρικές εικόνες με ακρίβεια 60%

ΔΗΜΟΣΙΕΥΣΗ:  05/04/2013 16:19

 

Ιάπωνες νευροεπιστήμονες ανακοίνωσαν ότι κατάφεραν να «δουν» σε έναν βαθμό τα όνειρα ανθρώπων με τη βοήθεια υπολογιστών, κάνοντας ένα ακόμα βήμα για αυτό που μερικοί θεωρούν μεγάλο επίτευγμα και άλλοι μεγάλο εφιάλτη: τη στιγμή που τα μηχανήματα θα μπορούν να «διαβάζουν» τα όνειρα του καθενός

Οι ερευνητές, με επικεφαλής τον καθηγητή Γιουκιγιάσου Καμιτάνι των Εργαστηρίων Υπολογιστικής Νευροεπιστήμης ATR στο Κιότο, που έκαναν τη σχετική δημοσίευση στην επιθεώρηση «Science», σύμφωνα με το BBC, χρησιμοποίησαν την απεικονιστική τεχνική της λειτουργικής μαγνητικής τομογραφίας (fMRI), σε συνδυασμό με ειδικό λογισμικό ηλεκτρονικού υπολογιστή, και κατόρθωσαν να «διαβάσουν» με ποσοστό ακρίβειας 60% τις ονειρικές εικόνες που οι εθελοντές του πειράματος έβλεπαν, καθώς κοιμούνταν.

Μπορεί ο «πατέρας» της ψυχανάλυσης Ζίγκμουντ Φρόιντ να έδινε τεράστια σημασία στα όνειρα, όμως το γιατί ονειρεύονται οι άνθρωποι παραμένει ακόμα μυστήριο για την επιστήμη. «Δεν ξέρουμε σχεδόν τίποτε για τη λειτουργία του ονείρου» παραδέχτηκε η νευροεπιστήμονας Μασάκο Ταμάκι.

«Είχα την ισχυρή πεποίθηση όμως πως η αποκωδικοποίηση των ονείρων θα ήταν εφικτή, τουλάχιστον για ορισμένες πλευρές τους. Δεν εξεπλάγην από τα αποτελέσματα, αλλά ενθουσιάστηκα» δήλωσε ο Καμιτάνι.

Οι ιάπωνες ερευνητές συνεργάστηκαν με τρεις εθελοντές που κοιμούνταν και ονειρεύονταν σε συνθήκες εργαστηρίου. Μόλις οι εθελοντές φαινόταν πως ονειρεύονταν (πριν το πρώτο στάδιο ύπνου REM), οι επιστήμονες τους ξυπνούσαν και τους ζητούσαν να περιγράψουν τι είχαν δει στον ύπνο τους. Αυτό επαναλήφθηκε πάνω από 200 φορές με καθέναν από τους τρεις συμμετέχοντες στο πείραμα.

Η παραμικρή ονειρική εικόνα, όσο εξωπραγματική και αν ήταν, καταγραφόταν από τους ερευνητές οι οποίοι στη συνέχεια ζητούσαν από τους εθελοντές, ενώ αυτή τη φορά ήταν ξύπνιοι, να δουν σε μια οθόνη υπολογιστή τις ίδιες εικόνες. Έτσι, οι επιστήμονες κατάφεραν να συσχετίσουν κάθε εικόνα με ένα νευρωνικό «αποτύπωμα» στον εγκέφαλο των εθελοντών. Με αυτό τον τρόπο δημιούργησαν μια μεγάλη βάση ψηφιακών-νευρωνικών δεδομένων, στην οποία παρόμοιες εικόνες ήταν ενταγμένες στην ίδια κατηγορία (π.χ. όνειρα σπιτιών, ξενοδοχείων και κάθε άλλου κτίσματος ταξινομήθηκαν ως «οικοδομές»).

Τα νευρωνικά μοτίβα των ονείρων

Στο επόμενο στάδιο, οι εθελοντές έπεσαν ξανά για ύπνο, μόνο που τώρα πλέον οι εικόνες που δημιουργούσε ο εγκέφαλός τους στη διάρκεια του ονείρου (δηλαδή τα εναλλασσόμενα νευρωνικά μοτίβα), ήταν δυνατό να συσχετιστούν από το λογισμικό του υπολογιστή με συγκεκριμένες εικόνες που ήδη περιείχε η βάση δεδομένων. Επειδή οι ίδιες περιοχές του εγκεφάλου ενεργοποιούνται όταν κανείς βλέπει την ίδια εικόνα, είτε είναι ξύπνιος, είτε ονειρεύεται, το τελικό αποτέλεσμα ήταν ότι οι επιστήμονες μπορούσαν να «μαντέψουν» σε σημαντικό βαθμό τι περίπου ονειρεύονταν οι εθελοντές, πριν καν αυτοί ξυπνήσουν και περιγράψουν το όνειρό τους.

Οι ιάπωνες ερευνητές προτίθενται να εμβαθύνουν την έρευνά τους στο πεδίο που λαμβάνει χώρα ο βαθύς ύπνος, στο μέσον της νύχτας, όταν οι άνθρωποι συνήθως βλέπουν και τα πιο ζωντανά όνειρά τους (στάδιο REM). Επιπλέον, θέλουν να προχωρήσουν κι άλλο την έρευνά τους για να διαπιστώσουν αν και κατά πόσο είναι δυνατόν, μέσα από την καταγραφή, απεικόνιση και ανάλυση της εγκεφαλικής δραστηριότητας, να προβλέψουν άλλες πλευρές των ονείρων, πέρα από τις εικόνες, όπως τα συναισθήματα, τις μυρωδιές, τα χρώματα κ.α. που βιώνει κάποιος όταν ονειρεύεται.

 

Ποτέ τα μηχανήματα δεν θα μπορούν να διαβάζουν πλήρως τα όνειρα του καθενός

Ο γνωσιακός νευροεπιστήμονας δρ Μαρκ Στόουκς του πανεπιστημίου της Οξφόρδης έκανε λόγο για «συναρπαστική έρευνα», η οποία μας φέρνει πιο κοντά στην εποχή που τα μηχανήματα θα διαβάζουν τα ανθρώπινα όνειρα. Επεσήμανε όμως πως κάτι τέτοιο απέχει ακόμα πολλά χρόνια εωσότου γίνει πραγματικότητα. «Δεν υπάρχει πάντως κατ' αρχήν κάποιος λόγος που να μην μπορεί να συμβεί κάτι τέτοιο. Η δυσκολία έγκειται κυρίως στη συστηματική συσχέτιση της εγκεφαλικής δραστηριότητας με τα φαινόμενα των ονείρων» είπε.

Προειδοποίησε πάντως πως θα είναι σχεδόν αδύνατον στο μέλλον το ίδιο μηχανικό σύστημα αποκωδικοποίησης των ονείρων να μπορεί να «διαβάσει» τα όνειρα του καθενός: «Ποτέ δεν θα μπορούσαμε πραγματικά να φτιάξουμε ένα μηχάνημα που θα διαβάζει τα όνειρα του οποιουδήποτε. Τα όνειρα έχουν ένα ιδιοσυγκρασιακό χαρακτήρα για τον καθένα, συνεπώς η (ονειρική) εγκεφαλική δραστηριότητα ποτέ δεν θα είναι ομοιόμορφη για όλους».

 

 

 

 

 

ΛΗΔΑ ΠΑΠΑΔΟΠΟΥΛΟΥ l.papadopoulou@eleftherotypia.net

(Ελευθεροτυπία 11-4-2013;)

 

Αίνιγμα παραμένει η συρρίκνωση του εγκεφάλου των «Χόμπιτ»

ΔΗΜΟΣΙΕΥΣΗ: 17/04/2013 11:11 |

Κρανίο «Χόμπιτ» ή αλλιώς «Ανθρώπου του Φλόρες» που βρέθηκε στην Τζακάρτα της Ινδονησίας το 2004 και δείχνει πόσο μικρότερο ήταν το μέγεθος του σε σχέση με αυτό του κρανίου του Homo sapiens.

 

ΠΡΟΒΕΒΛΗΜΕΝΕΣ ΚΑΤΑΧΩΡΗΣΕΙΣ

In Eben Alexander's best-selling book Proof of Heaven: A Neurosurgeon's Journey into the Afterlife (Simon & Schuster), he recounts his near-death experience (NDE) during a meningitis-induced coma. When I first read that Alexander's heaven includes “a beautiful girl with high cheekbones and deep blue eyes” who offered him unconditional love, I thought, “Yeah, sure, dude. I've had that fantasy, too.” Yet when I met him on the set of Larry King's new streaming-live talk show on Hulu, I realized that he genuinely believes he went to heaven. Did he?

 

Not likely.

1.- First, Alexander claims that his “cortex was completely shut down” and that his “near-death experience ... took place not while [his] cortex was malfunctioning, but while it was simply off.”

In King's green room, I asked him how, if his brain was really nonfunctional, he could have any memory of these experiences, given that memories are a product of neural activity? He responded that he believes the mind can exist separately from the brain.

 How, where, I inquired? That we don't yet know, he rejoined. The fact that mind and consciousness are not fully explained by natural forces, however, is not proof of the supernatural. In any case, there is a reason they are called near-death experiences: the people who have them are not actually dead.

 

2.-Second, we now know of a number of factors that produce such fantastical hallucinations, which are masterfully explained by the great neurologist Oliver Sacks in his 2012 book Hallucinations (Knopf). For example, Swiss neuroscientist Olaf Blanke and his colleagues produced a “shadow person” in a patient by electrically stimulating her left temporoparietal junction. “When the woman was lying down,” Sacks reports, “a mild stimulation of this area gave her the impression that someone was behind her; a stronger stimulation allowed her to define the ‘someone’ as young but of indeterminate sex.”

 

 

Harvard creates brain-to-brain interface, allows humans to control other animals with thoughts alone

by Sebastian Anthony posted on August 01, 2013 02:58PM GMT

Researchers at Harvard University have created the first noninvasive brain-to-brain interface (BBI) between a human… and a rat.

Large_human-rat-brain-to-brain-interface-640x353

Simply by thinking the appropriate thought, the BBI allows the human to control the rat’s tail. This is one of the most important steps towards BBIs that allow for telepathic links between two or more humans — which is a good thing in the case of friends and family, but terrifying if you stop to think about the nefarious possibilities of a fascist dictatorship with mind control tech.

In recent years there have been huge advances in the field of brain-computer interfaces, where your thoughts are detected and “understood” by a sensor attached to a computer, but relatively little work has been done in the opposite direction (computer-brain interfaces). This is because it’s one thing for a computer to work out what a human is thinking (by asking or observing their actions), but another thing entirely to inject new thoughts into a human brain. To put it bluntly, we have almost no idea of how thoughts are encoded by neurons in the brain. For now, the best we can do is create a computer-brain interface that stimulates a region of the brain that’s known to create a certain reaction — such as the specific part of the motor cortex that’s in charge of your fingers. We don’t have the power to move your fingers in a specific way — that would require knowing the brain’s encoding scheme — but we can make them jerk around.ΙΝ

 

 

Dolphins Keep Lifelong Social Memories, Longest in a Non-Human Species

Aug. 6, 2013 — Dolphins can recognize their old tank mates' whistles after being separated for more than 20 years -- the longest social memory ever recorded for a non-human species.

 

The remarkable memory feat is another indication that dolphins have a level of cognitive sophistication comparable to only a few other species, including humans, chimpanzees and elephants. Dolphins' talent for social recognition may be even more long-lasting than facial recognition among humans, since human faces change over time but the signature whistle that identifies a dolphin remains stable over many decades.

"This shows us an animal operating cognitively at a level that's very consistent with human social memory," said Jason Bruck, who conducted the study and received his Ph.D. in June 2013 from the University of Chicago's program in Comparative Human Development. His study is published in the current issue of the Proceedings of the Royal Society of London B.

To establish how well dolphins could remember their former companions, Bruck collected data from 53 different bottlenose dolphins at six facilities, including Brookfield Zoo near Chicago and Dolphin Quest in Bermuda. The six sites were part of a breeding consortium that has rotated dolphins and kept records on which ones lived together, going back decades.

"This is the kind of study you can only do with captive groups when you know how long the animals have been apart," Bruck said. "To do a similar study in the wild would be almost impossible."

"Signature whistles" offer means to test memory

In recent years, other studies have established that each dolphin develops its own unique signature whistle that appears to function as a name. Researchers Vincent M. Janik and Stephanie L. King at Scotland's University of St. Andrews reported earlier this year that a wild bottlenose dolphin can learn and repeat signatures belonging to other individuals, and answer when another dolphin mimics its unique call.

Bruck played recordings of signature whistles to dolphins that had once lived with the animals that made the calls. Determining whether the dolphins recognized their old companions required a methodical comparison of how they responded to familiar calls versus calls belonging to dolphins they had never met.

First, Bruck would play recording after recording of signature whistles that the target dolphins had never heard before. His initial studies showed that these "dolphins get bored quickly listening to signature whistles from dolphins they don't know." Once they were habituated to the unfamiliar calls, Bruck would play a recording of an animal that he knew the target dolphin had lived with.

The familiar calls often would perk up the dolphins and elicit an immediate response.

"When they hear a dolphin they know, they often quickly approach the speaker playing the recording," Bruck said. "At times they will hover around, whistle at it, try to get it to whistle back."

To check that the response was the result of recognition, Bruck also would play a test recording of an unfamiliar bottlenose that was the same age and sex as the familiar animal. All the behavior was scored according to how quickly and to what degree the animals responded.

A clear pattern emerged in the data: Compared with unfamiliar calls, dolphins responded significantly more to whistles from animals they once knew, even if they had not heard the calls in decades.

An audio reunion of old companions

In one notable example, Bruck played a recording of a female dolphin named Allie, who currently lives at the Brookfield Zoo, for Bailey, a female now in Bermuda. The pair had last lived together at Dolphin Connection in the Florida Keys when Allie was 2 and Bailey was 4. But 20 years and six months after their last contact, Bailey still recognized the recording of Allie's signature whistle.

That kind of performance after decades apart was typical, leading Bruck to conclude that dolphins maintain lifelong memories of each others' whistles. In the wild, bottlenose dolphins have an average life expectancy of around 20 years, though longer-lived individuals can survive up to 45 years or more.

In fact, Bruck's study appears to show the longest pure memory of any kind in a non-human species. Anecdotally, an elephant can remember a mother after 20 years, but testing animals' long-term memories outside of family relationships requires more systematic study of multiple relationships.

Exactly why dolphins' social memories persist so long remains unclear. Dolphins exhibit sophisticated social connections that follow a "fission-fusion" model. In the open ocean, dolphins may break apart from one group and "fuse" with other groups many times over. Such relationships could have required a growth in memory capacity. But it's also possible that memory is just one facet of the advanced mind that evolved in dolphins for other reasons.

"Why do they need this kind of memory? I'm not sure they do," Bruck said. "The cognitive abilities of dolphins are really well developed, and sometimes things like this are carry-along traits. But to test whether this kind of social memory capacity is adaptive, we would need more demographic data from multiple populations in the wild to see if they experience 20-year separations."

The emergence of advanced memory in marine mammals as well as in humans shows that in evolution, "there are lots of ways to get from point A to point B," Bruck said. "It's nice to see this kind of ability in a non-primate, as this is a great example of convergent evolution."

Probing similarities to human names

Another big question such research raises is how similar dolphins' signature calls are to human words and names. So far no one has been able to test what signature whistles signify in a dolphin's mind.

"We know they use these signatures like names, but we don't know if the name stands for something in their minds the way a person's name does for us," Bruck said. "We don't know yet if the name makes a dolphin picture another dolphin in its head."

For his next round of research, Bruck said, "That's my goal -- show whether the call evokes a representational mental image of that individual."

Share this story on Facebook, Twitter, and Google:

 

Other social bookmarking and sharing tools:

Share on stumbleupon Share on linkedin Share on pinterest_share Share

on blogger ShareIN peril

====================================================================================

 

Shadows of the Mind: A Search for the Missing Science of Consciousness is a 1994 book by mathematical physicist Roger Penrose, and serves as a followup to his 1989 book …………..Penrose hypothesizes that:-

Human consciousness is non-algorithmic, and thus is not capable of being modeled by a conventional Turing machine-type of digital computer……………...

The human mind has abilities that no Turing machine could possess because of this mechanism of non-computable physics………... The essence of Penrose's argument is that while a formal proof system cannot, because of the theorem, prove its own incompleteness, Gödel-type results are provable by human mathematicians. He takes this disparity to mean that human mathematicians are not describable as formal proof systems and are not running an algorithm, so that the computational theory of mind is false, and computational approaches to artificial general intelligence are unfounded………………….. (The argument was first given by Penrose in The Emperor's New Mind (1989),……………….. The Emperor's New Mind and suggested to Penrose that certain structures within brain cells (neurons) were suitable candidate sites for quantum processing and ultimately for consciousness…………….. Penrose's views on the human thought process are not widely accepted in scientific circles ………. because people can construe false ideas to be factual, the process of thinking is not limited to formal logic. Further, AI programs can also conclude that false statements are true, so error is not unique to humans. Another dissenter, Charles Seife, has said, "Penrose, the Oxford mathematician famous for his work on tiling the plane with various shapes, is one of a handful of scientists who believe that the ephemeral nature of consciousness suggests a quantum process."(ιν περιληπτικώς)

………….

Penrose and Stuart Hameroff have constructed the Orch-OR theory in which human consciousness is the result of quantum gravity effects in microtubules…………..However, in 2007, Gregory S. Engel claimed that all arguments concerning

 

 

 

Human brain

The human brain has the same general structure as the brains of other mammals, but is larger than any other in relation to body size…………… when measured using the encephalization quotient which compensates for body size, the human brain is almost twice as large as the brain of the bottlenose dolphin, and three times as large as the brain of a chimpanzee. ………….The adult human brain weighs on average about 3 lbs. (1.5 kg)[1] with a volume of around 1130 cubic centimetres (cm3) in women and 1260 cm3 in men, although there is substantial individual variation. Men with the same body height and body surface area as women have on average 100 grams heavier brains, although these differences do not correlate in any simple way with IQ or other measures of cognitive performance……The human brain has many properties that are common to all vertebrate brains, including a basic division into three parts called the forebrain, midbrain, and hindbrain,………….As a mammalian brain, the human brain has special features that are common to all mammalian brains,………..

As a primate brain, the human brain has a much larger cerebral cortex, in proportion to body size, than most mammals, and a very highly developed visual system………..As a hominid brain, the human brain is substantially enlarged even in comparison to the brain of a typical monkey. The sequence of evolution from Australopithecus (four million years ago) to Homo sapiens (modern man) was marked by a steady increase in brain size, particularly in the frontal lobes, which are associated with a variety of high-level cognitive functions. (It is noteworthy, though, that Neanderthals, an extinct subspecies of modern humans, had larger brains at adulthood than present-day humans……………The dominant feature of the human brain is corticalization. The cerebral cortex in humans is so large that it overshadows every other part of the brain…………The cerebral cortex is nearly symmetrical, with left and right hemispheres that are approximate mirror images of each other…(ι ν,περιληπτικώς)………..

 

Understanding the relationship between the brain and the mind is a great challenge…………One is obliged to admit that perception and what depends upon it is inexplicable on mechanical principles,………….. Main article: Lateralization of brain function……….Each hemisphere of the brain interacts primarily with one half of the body, but for reasons that are unclear, the connections are crossed: the left side of the brain interacts with the right side of the body, and vice versa.[citation needed………..

In the course of evolution of the Homininae, the human brain has grown in volume from about 600 cm3 in Homo habilis to about 1500 cm3 in Homo sapiens neanderthalensis. Subsequently, there has been a shrinking over the past 28,000 years. The male brain has decreased from 1,500 cm3 to 1,350 cm3 while the female brain has shrunk by the same relative proportion. For comparison, Homo erectus, a relative of humans, had a brain size of 1,100 cm3. However, the little Homo floresiensis, with a brain size of 380 cm3, a third of that of their proposed ancestor H. erectus, used fire, hunted, and made stone tools at least as sophisticated as those of H. erectus. "As large as you need and as small as you can" has been said to summarize the opposite evolutionary constraints on human brain size.Studies tend to indicate small to moderate correlations (averaging around 0.3 to 0.4) between brain volume and IQ…………

The study of how language is represented and processed by the brain is neurolinguistics. This field originated from the 19th-century discovery that damage to different parts of the brain appeared to cause different symptoms: physicians noticed that individuals with damage to a brain region now known as Broca's area had difficulty in producing language, whereas those with damage to a region now known as Wernicke's area had difficulty in understanding it. Since then, there has been substantial debate over what processes these and other parts of the brain subserve, and over whether or not there even is a strong one-to-one relationship between brain regions and language functions.

More recently, much research on language has also used more modern methods (particularly electrophysiology and functional neuroimaging, as described above) to examine how language processing occurs in people without brain damage or other impairments.

 

In 2005, Dr. Olaf Sporns at Indiana University and Dr. Patric Hagmann at Lausanne University Hospital independently and simultaneously suggested the term "connectome" to refer to a map of the neural connections within the brain. This term was directly inspired by the ongoing effort to sequence the human genetic code—to build a genome.(ιν περιληπτικώς)

"C

1-9-2013

 

Το τοξόπλασμα, το τρομερό αυτό παράσιτο που μολύνει το ένα τρίτο των ανθρώπων και έχει συνδεθεί με συμπεριφορικές αλλαγές, αυτοκτονίες και σχιζοφρένεια, προκαλεί μόνιμες αλλαγές στον εγκέφαλο, αποκαλύπτει νέα μελέτη: Τα προσβεβλημένα ποντίκια τρέχουν από μόνα τους να πέσουν στα νύχια της γάτας, ακόμα κι αν δείχνουν να έχουν ξεπεράσει την ασθένεια.

 

Προηγούμενες μελέτες είχαν καταστήσει σαφές ότι η τοξοπλάσμωση, η ασθένεια που προκαλεί το μονοκύτταρο πρωτόζωο Toxoplasma gondii, κάνει τα ποντίκια να χάνουν τον έμφυτο φόβο τους απέναντι στις γάτες και να μην αποφεύγουν πια τα ούρα τους.

 

Ο μηχανισμός αυτού του παράξενου φαινομένου παραμένει ασαφής, το βέβαιο όμως είναι ότι η συμπεριφορική αλλαγή επιτρέπει στο παράσιτο να πετύχει το σκοπό του: Η γάτα τρώει το ποντίκι, το τοξόπλασμα μολύνει τη γάτα και βρίσκει ευκαιρία να αναπαραχθεί στο πεπτικό της σύστημα. Νέα παράσιτα απελευθερώνονται στο περιβάλλον με τα κόπρανα της γάτας και ο κύκλος ζωής του παράσιτου ξεκινά από την αρχή.

 

Κοινό παράσιτο επηρεάζει τη χημεία του εγκεφάλου, ίσως και τη συμπεριφορά

Θα φανταζόταν κανείς ότι η περίεργη αυτή αντίδραση εξαφανίζεται αν ο ξενιστής καταφέρει να απαλλαγεί από τη μόλυνση. Η νέα μελέτη, η οποία δημοσιεύεται στην online επιθεώρηση PLoS ONE, δείχνει ότι τα ποντίκια παραμένουν «ατρόμητα» απέναντι στον εχθρό ακόμα και αν το παράσιτο έχει εξαφανιστεί από τον εγκέφαλό τους.

 

Η Ουέντι Ίνγκραμ και οι συνεργάτες της στο Πανεπιστήμιο της Καλιφόρνια στο Μπέρκλεϊ μόλυναν ποντίκια με διάφορα στελέχη τοξοπλάσματος και παρακολούθησαν τη συμπεριφορά τους. Εντός τριών εβδομάδων από την έκθεση στο παράσιτο, όλα τα πειραματόζωα είχαν πάψει να αποφεύγουν τα ούρα μιας αγριόγατας.

 

Τα μολυσμένα ποντίκια συνέχιζαν να μην φοβούνται τις γάτες για τουλάχιστον τέσσερις μήνες, διάστημα που θα αντιστοιχούσε σε μερικά χρόνια για τον άνθρωπο.

 

Αυτό συνέβη ακόμα και στα πειραματόζωα που είχαν μολυνθεί με ένα γενετικά τροποποιημένο τοξόπλασμα, το οποίο δεν σχηματίζει κύστεις μέσα στα κύτταρα του εγκεφάλου όπως άλλα στελέχη. Παρόλο όμως που το τοξόπλασμα δεν σχημάτιζε κύστεις και είχε εξαφανιστεί από τον εγκέφαλο, η συμπεριφορική αλλαγή παρέμενε.

 

Η παρατήρηση αυτή έχει σημασία για τις μελέτες που εξετάζουν την πιθανή σχέση της τοξοπλάσμωσης με τη σχιζοφρένεια. Συγκεκριμένα, τα αποτελέσματα δείχνουν να διαψεύδουν μια πιθανή εξήγηση, σύμφωνα με την οποία οι κύστεις του τοξοπλάσματος αυξάνουν την παραγωγή ντοπαμίνης, ενός νευροδιαβιβαστή που σχετίζεται με τη σχιζοφρένεια.

 

Κάτι τέτοιο δεν φαίνεται να συμβαίνει, οπότε η πιθανή σχέση του τοξοπλάσματος με τη σχιζοφρένεια παραμένει μυστηριώδης όπως πάντα.

 

Είναι ωστόσο πιθανό ότι η τοξοπλάσμωση προκαλεί συμπεριφορικές αλλαγές και στον άνθρωπο -προηγούμενες μελέτες έχουν συνδέσει το παράσιτο με αυξημένο κίνδυνο τροχαίου ατυχήματος και αυτοκτονικό ιδεασμό.

 

Δεδομένου ότι το τοξόπλασμα μολύνει γύρω στο ένα τρίτο του παγκόσμιου ανθρώπινου πληθυσμού, και είναι ιδιαίτερα επικίνδυνο για τις εγκύους, το θέμα έχει σημασία.

 

Όπως όμως παραδέχεται ο Μάικλ Άιζεν, μέλος της ερευνητικής ομάδας, «αυτό το παράσιτο γνωρίζει περισσότερα για τους εγκεφάλους μας από ό,τι γνωρίζουμε εμείς οι ίδιοι».

 

«Η ικανότητά του να προκαλεί τις επιθυμητές αλλαγές στην περίπλοκη συμπεριφορά των τρωκτικών είναι απλά συναρπαστική. Το τοξόπλασμα έχει κάνει εξαίρετη δουλειά για να αυξήσει το ρυθμό μετάδοσης σε νέους ξενιστές».

 

Ne

Tεχνητό πόδι κινείται με τη σκέψη

Πρόκειται για το πρώτο «έξυπνο» κάτω άκρο, το οποίο έχει τοποθετηθεί επιτυχώς σε έναν 32χρονο ασθενή

ΔΗΜΟΣΙΕΥΣΗ:  26/09/2013 18:25

 Tεχνητό πόδι κινείται με τη σκέψη

Ο Βαν Βότερ είναι ο πρωτοπόρος της βιονικής τεχνολογίας (Πηγή: Rehabilitation Institute of Chicago)

          5       

emailεκτύπωση  

Σικάγο

Ένας 32χρονος που έχασε το πόδι του από τον μηρό και κάτω έγινε ο πρώτος ασθενής που περπατά με βιονικό πόδι ελεγχόμενο με τη δύναμη της σκέψης.

 

Η τεχνολογία που παρουσιάζεται στο «New England Journal of Medicine» είχε ήδη αξιοποιηθεί σε προθέματα για τα χέρια, μέχρι σήμερα όμως δεν είχε αξιοποιηθεί στα κάτω άκρα.

 

Το ρομποτικό πόδι που απέκτησε ο Βαν Βότερ αναγνωρίζει τα ηλεκτρικά σήματα που μεταδίδει το ισχιακό νεύρο στον μηρό, ερμηνεύει αυτά τα σήματα και στέλνει εντολές σε δύο κινητήρες που βρίσκονται στο γόνατο και τον αστράγαλο.

 

Χάρη στο ρομποτικό πρόθεμα, ο Βότερ μπορεί να εκτελεί μια σειρά περίπλοκων κινήσεων με συνεχή ροή - μπορεί να περπατά, να ανεβοκατεβαίνει σκάλες, να σηκώνεται και να κάθεται χωρίς τους ειδικούς χειρισμούς που απαιτούν τα συμβατικά τεχνητά μέλη.

 

Για παράδειγμα, όταν ανέβαινε σκάλες με το προηγούμενο τεχνητό άκρο, ο 32χρονος έπρεπε να πατά πάντα το ίδιο πόδι στο επόμενο σκαλί. Τώρα, όμως, μπορεί να χρησιμοποιεί τα κάτω άκρα του εναλλάξ.

 

Για συγκεκριμένη κατηγορία ασθενών

 

Το μόνο πρόβλημα με τη νέα τεχνολογία είναι ότι μπορεί να εφαρμοστεί μόνο σε ασθενείς που έχουν υποβληθεί σε ειδική χειρουργική επέμβαση αμέσως μετά τον ακρωτηριασμό. Στις περισσότερες περιπτώσεις, οι χειρουργοί κόβουν και αχρηστεύουν τα κύρια κινητικά νεύρα.

 

Ο Βαν Βότερ ήταν ο πρώτος ασθενής στον οποίο τα κινητικά νεύρα του ποδιού δεν αποκόπηκαν. Αντίθετα, οι άκρες του ισχιακού νεύρου που ελέγχει το πόδι συνδέθηκαν χειρουργικά στον δικέφαλο μυ στο πίσω μέρος του μηρού.

 

Η επέμβαση και οι δοκιμές του ρομποτικού ποδιού πραγματοποιήθηκαν στο Ινστιτούτο Αποκατάστασης του Σικάγο με χρηματοδότηση του αμερικανικού στρατού, ο οποίος σχεδιάζει να αξιοποιήσει την τεχνολογία σε ακρωτηριασμένους στρατιώτες.

 

Έπειτα από μερικούς μήνες εκπαίδευσης, ο ασθενής είχε μάθει να ελέγχει το δικέφαλο μυ σκεπτόμενος ότι κινούσε το πόδι που έλειπε.

 

Τα ρομποτικό πόδι καταγράφει με μια σειρά ηλεκτροδίων τα ηλεκτρικά σήματα του ισχιακού νεύρου. Ο επεξεργαστής του αποφασίζει ποια κίνηση θέλει να εκτελέσει ο χρήστης, και στέλνει τις αντίστοιχες εντολές στις μηχανικές αρθρώσεις του γονάτου και του αστραγάλου.

 

Επιπλέον, όμως, το τεχνητό μέλος διαθέτει γυροσκόπιο, επιταχυνσιόμετρο και άλλους αισθητήρες που αυξάνουν την ακρίβεια της κίνησης.

 

Οι αισθητήρες αυτοί από μόνοι τους επιτρέπουν στο τεχνητό μέλος να εκτελεί τη σωστή κίνηση στο 87% των περιπτώσεων. Αξιοποιώντας ταυτόχρονα και τα σήματα που καταγράφουν τα ηλεκτρόδια, η ακρίβεια ανεβαίνει στο 98%.

 

Επόμενος στόχος, επισημαίνουν οι ερευνητές, είναι να μηδενίσουν αυτά τα λάθη ώστε να αποφεύγονται οι πτώσεις.

 

O Βότερ, πάντως, είναι ήδη πολύ ικανοποιημένος. Επέδειξε μάλιστα τις ικανότητες του ποδιού του ανεβαίνοντας τους 103 ορόφους ενός ουρανοξύστη στο Σικάγο.

 

 

 

                             Αγία Τριάδα –Βόλος……….έως 15-2-2014

 

*Η μηχανή Τούρινγκ (Turing machine) είναι μια βασική αφηρημένη μηχανή που μεταχειρίζεται σύμβολα, η οποία, παρ' όλη την απλότητά της, μπορεί να προσαρμοστεί έτσι ώστε να προσομοιώσει τη λογική οποιουδήποτε αλγορίθμου. Οι μηχανές Τούρινγκ περιγράφηκαν το 1936 από τον Άλαν Τούρινγκ. Ενώ σχεδιάστηκαν για να είναι τεχνικά εφικτές, οι μηχανές Τούρινγκ δεν προορίζονταν να είναι πρακτική υπολογιστική τεχνολογία, αλλά ένα νοητό πείραμα για τα όρια των μηχανικών υπολογισμών. Έτσι, δεν κατασκευάστηκαν στην πραγματικότητα. Η μελέτη των αφηρημένων τους ιδιοτήτων φανερώνει πολλές αρχές της επιστήμης υπολογιστών και της θεωρίας πολυπλοκότητας.

Μια μηχανή Τούρινγκ που μπορεί να προσομοιώσει μια οποιαδήποτε άλλη μηχανή Τούρινγκ λέγεται Καθολική Μηχανή Τούρινγκ (ή απλά καθολική μηχανή). Ένας πιο μαθηματικός ορισμός με παρόμοια "καθολική" φύση τέθηκε από τον Αλόνζο Τσερτς, του οποίου η εργασία πάνω στο λογισμό λάμδα συνυφαίνεται με αυτή του Τούρινγκ σε μια τυπική θεωρία υπολογισμού που είναι γνωστή ως η θέση Τσερτς-Τούρινγκ. Η θέση λέει ότι οι μηχανές Τούρινγκ όντως εμπεριέχουν την ανεπίσημη έννοια της αποδοτικής μεθόδου στη λογική και τα μαθηματικά, και δίνουν έναν ακριβή ορισμό ενός αλγορίθμου ή μιας μηχανικής διαδικασίας.

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

ΠΑΡΑΡΤΗΜΑ

Human and dog brains both have dedicated 'voice areas'

 

Published: Friday, February 21, 2014 - 06:23 in Psychology & Sociology

Related images

(click to enlarge)

 

This dog is waiting to be scanned.

Eniko Kubinyi

This is a dog in the scanner.

Eniko Kubinyi

These are dogs at the MR Research Centre (Budapest).

Borbala Ferenczy

The first study to compare brain function between humans and any nonprimate animal shows that dogs have dedicated voice areas in their brains, just as people do. Dog brains, like those of people, are also sensitive to acoustic cues of emotion, according to a study in the Cell Press journal Current Biology on February 20. The findings suggest that voice areas evolved at least 100 million years ago, the age of the last common ancestor of humans and dogs, the researchers say. It also offers new insight into humans' unique connection with our best friends in the animal kingdom and helps to explain the behavioral and neural mechanisms that made this alliance so effective for tens of thousands of years.

 

"Dogs and humans share a similar social environment," says Attila Andics of MTA-ELTE Comparative Ethology Research Group in Hungary. "Our findings suggest that they also use similar brain mechanisms to process social information. This may support the successfulness of vocal communication between the two species."

 

Andics and his colleagues trained 11 dogs to lay motionless in an fMRI brain scanner. That made it possible to run the same neuroimaging experiment on both dog and human participants -- something that had never been done before. They captured both dogs' and humans' brain activities while the subjects listened to nearly 200 dog and human sounds, ranging from whining or crying to playful barking or laughing.

 

The images show that dog and human brains include voice areas in similar locations. Not surprisingly, the voice area of dogs responds more strongly to other dogs while that of humans responds more strongly to other humans.

 

The researchers also noted striking similarities in the ways the dog and human brains process emotionally loaded sounds. In both species, an area near the primary auditory cortex lit up more with happy sounds than unhappy ones. Andics says the researchers were most struck by the common response to emotion across species.

 

There were some differences, too: in dogs, 48% of all sound-sensitive brain regions respond more strongly to sounds other than voices. That's in contrast to humans, in which only 3% of sound-sensitive brain regions show greater response to nonvocal versus vocal sounds.

 

The study is the first step toward understanding how it is that dogs can be so remarkably good at tuning into the feelings of their human owners.

 

"This method offers a totally new way of investigating neural processing in dogs," Andics says. "At last we begin to understand how our best friend is looking at us and navigating in our social environment."

 

Source: Cell Press

 

 

« Le cerveau est préorganisé pour la lecture »

LE MONDE SCIENCE ET TECHNO | 02.12.2013 à 16h53 • Mis à jour le 02.12.2013 à 19h00 |

Propos recueillis par Florence Rosier

 

Stanislas Dehaene.

Il a longtemps été le benjamin de l’Académie des sciences. A 40 ans, en 2006, il a été élu professeur au Collège de France. Le 2 décembre, il a reçu le Grand Prix de l’Institut national de la santé et de la recherche médicale (Inserm). Tout le travail de Stanislas Dehaene consiste à visualiser le cerveau humain en action. Comment le cerveau de l’enfant apprend-il à lire ou à calculer ? D’où viennent les compétences uniques du cerveau humain ? Autant de sujets passionnants sur lesquels il revient pour nous dans son laboratoire de neuro-imagerie cognitive, à Neurospin (Inserm-CEA), à Saclay.

 

Avant de rejoindre le champ des neurosciences, vous étiez mathématicien. Cette discipline est-elle devenue incontournable dans l’étude du cerveau ?

Les neurosciences accordent une place croissante aux mathématiques. C’est une mutation profonde semblable à celle de la physique des années 1900 à 1940. Un exemple parmi d’autres : la plasticité cérébrale est cette capacité du cerveau à se modifier par l’apprentissage. Notre cerveau compile des statistiques temporelles ou spatiales sur les informations de notre environnement.

Pensez à notre connaissance de l’orthographe : à l’écoute d’un mot nouveau, nous jugeons certaines orthographes plausibles et d’autres non. Cette connaissance implicite a été internalisée dans notre cerveau à la suite de l’exposition à des millions de mots. D’où cette hypothèse : chaque région du cortex calculerait ce qui est probable et ce qui ne l’est pas et ferait des prédictions. Comment ces opérations...

L’accès à la totalité de l’article est protégé Déjà abonné ? Identifiez-vous

Stanislas Dehaene.

« Le cerveau est préorganisé pour la lecture »(ιν περιληπτικώς)

 

Il vous reste 82% de l'article à lire

Achetez cet article 2 €

 

 

A computer program was used to predict what spoken words volunteers had listened to by analysing their brain activity.

Previous research has shown that imagined words activate similar brain areas as words that are actually uttered.

The hope is that imagined words can be uncovered by "reading" the brain waves they produce.

"This is huge for patients who have damage to their speech mechanisms because of a stroke or Lou Gehrig's disease and can't speak," said Professor Robert Knight, one of the researchers from the University of California at Berkeley.

"If you could eventually reconstruct imagined conversations from brain activity, thousands of people could benefit."

However, the study involved the use of electrodes inserted through the skull on to the brains of epileptic patients.

A system sophisticated enough to achieve the same result non-invasively remains a long way off.

Prof Knight acknowledged that the research was at an early stage and controlling movement with brain activity was "relatively simple" compared with reconstructing language. But he added: "This experiment takes that earlier work to a whole new level."

The findings are reported today in the online journal Public Library of Science Biology.

Scientists enlisted the help of people undergoing brain surgery to investigate the cause of untreatable epileptic seizures.

To pinpoint where the seizures were being generated, neurosurgeons cut a hole in the skull and placed an array of electrodes on to the surface of the brain.

In the case of 15 seizure patients, brain activity from the temporal lobe was recorded as they listened to five to 10 minutes of conversation.

Two different computational models were devised to match the spoken sounds to patterns of activity from the electrodes.

Patients then heard a single word, and the models were used to predict what it was from the earlier analysis.

The better of the two programmes reproduced a synthesised sound realistic enough for the scientists to guess the original word.

There is evidence that the brain breaks sound down to its component acoustic frequencies, with speech spanning the range from about 1 Hertz (cycles per second) to 8,000 Hertz.

Study leader Dr Brian Pasley, also from Berkeley, said: "We are looking at which cortical sites are increasing activity at particular acoustic frequencies, and from that, we map back to the sound."

He compared the technique to a pianist "hearing" the music a colleague is playing in a sound-proof room simply by looking at the keys.

Dr Pasley added: "This research is based on sounds a person actually hears, but to use this for a prosthetic device, these principles would have to apply to someone who is imagining speech.

"There is some evidence that perception and imagery may be pretty similar in the brain. If you can understand the relationship well enough between the brain recordings and sound, you could either synthesise the actual sound a person is thinking, or just write out the words with a type of interface device."

The research builds on previous work on the way animals encode sound in the brain's auditory cortex.

Scientists have used brain recordings to guess the words ferrets were read, even though the animals were unable to understand them.

British expert Professor Jan Schnupp, from Oxford University, said: "This study by Pasley and others is really quite remarkable. Neuroscientists have of course long believed that the brain essentially works by translating aspects of the external world, such as spoken words, into patterns of electrical activity. But proving that this is true by showing that it is possible to translate these activity patterns back into the original sound (or at least a fair approximation of it) is nevertheless a great step forward, and it paves the way to rapid progress toward biomedical applications.

"Some may worry ... that this sort of technology might lead to 'mind-reading' devices which could one day be used to eavesdrop on the privacy of our thoughts. Such worries are unjustified. It is worth remembering that Pasley and colleagues could only get their technique to work because epileptic patients had co-operated closely and willingly with them, and allowed a large array of electrodes to be placed directly on the surface of their brains. No non-invasive brain scanning technique in existence is able to provide the very fine temporal and the spatial resolution needed to make proper mind-reading possible."

a first step has been taken towards hearing imagined speech using a form of electronic telepathy, it has been claimed.

scientists believe in future it may be possible to “decode” the thoughts of brain-damaged patients who cannot speak.

in a study described by one british expert as “remarkable”, us researchers were able to reconstruct heard words from brain wave patterns.

a computer program was used to predict what spoken words volunteers had listened to by analysing their brain activity.

previous research has shown that imagined words activate similar brain areas as words that are actually uttered.

the hope is that imagined words can be uncovered by “reading” the brain waves they produce.

“this is huge for patients who have damage to their speech mechanisms because of a stroke or lou gehrig’s disease and can’t speak,” said professor robert knight, one of the researchers from the university of california at berkeley.

“if you could eventually reconstruct imagined conversations from brain activity, thousands of people could benefit.”

however, the study involved the use of electrodes inserted through the skull on to the brains of epileptic patients.

a system sophisticated enough to achieve the same result non-invasively remains a long way off.

prof knight acknowledged that the research was at an early stage and controlling movement with brain activity was “relatively simple” compared with reconstructing language. but he added: “this experiment takes that earlier work to a whole new level.”

the findings are reported today in the online journal public library of science biology.

scientists enlisted the help of people undergoing brain surgery to investigate the cause of untreatable epileptic seizures.

to pinpoint where the seizures were being generated, neurosurgeons cut a hole in the skull and placed an array of electrodes on to the surface of the brain.

in the case of 15 seizure patients, brain activity from the temporal lobe was recorded as they listened to five to 10 minutes of conversation.

two different computational models were devised to match the spoken sounds to patterns of activity from the electrodes.

patients then heard a single word, and the models were used to predict what it was from the earlier analysis.

the better of the two programmes reproduced a synthesised sound realistic enough for the scientists to guess the original word.

there is evidence that the brain breaks sound down to its component acoustic frequencies, with speech spanning the range from about 1 hertz (cycles per second) to 8,000 hertz.

study leader dr brian pasley, also from berkeley, said: “we are looking at which cortical sites are increasing activity at particular acoustic frequencies, and from that, we map back to the sound.”

he compared the technique to a pianist “hearing” the music a colleague is playing in a sound-proof room simply by looking at the keys.

dr pasley added: “this research is based on sounds a person actually hears, but to use this for a prosthetic device, these principles would have to apply to someone who is imagining speech.

“there is some evidence that perception and imagery may be pretty similar in the brain. if you can understand the relationship well enough between the brain recordings and sound, you could either synthesise the actual sound a person is thinking, or just write out the words with a type of interface device.”

the research builds on previous work on the way animals encode sound in the brain’s auditory cortex.

scientists have used brain recordings to guess the words ferrets were read, even though the animals were unable to understand them.

british expert professor jan schnupp, from oxford university, said: “this study by pasley and others is really quite remarkable. neuroscientists have of course long believed that the brain essentially works by translating aspects of the external world, such as spoken words, into patterns of electrical activity. but proving that this is true by showing that it is possible to translate these activity patterns back into the original sound (or at least a fair approximation of it) is nevertheless a great step forward, and it paves the way to rapid progress toward biomedical applications.

“some may worry ... that this sort of technology might lead to ‘mind-reading’ devices which could one day be used to eavesdrop on the privacy of our thoughts. such worries are unjustified. it is worth remembering that pasley and colleagues could only get their technique to work because epileptic patients had co-operated closely and willingly with them, and allowed a large array of electrodes to be placed directly on the surface of their brains. no non-invasive brain scanning technique in existence is able to provide the very fine temporal and the spatial resolution needed to make proper mind-reading possible.(ιν περιληπτικώς)”

-

 

edit]Parapsychological investigation of ESP

Main articles: Parapsychology, Scientific investigation of telepathy, and Ganzfeld experiment

Toi, mon cerveau exporté

 

L' article ci-dessous vient de paraître dans le nouveau numéro du trimestriel Usbek & Rica, auquel je collabore régulièrement. Je remercie cette revue de m'avoir autorisé à le reproduire ici. Usbek & Rica, dont le sous-titre est "Le magazine qui explore le futur", se trouve chez tous les bons marchands de journaux au prix de 5 €.

 

Je me souviens de cette phrase : « Sans nos souvenirs, nous ne sommes que des zombies. » Je me souviens que je l'ai lue dans Science en octobre 2012. Je venais d'avoir quarante-cinq ans. C'était il y a presque trois-quarts de siècle. Je me souviens que l'auteur de cette phrase, György Buzsáki, était chercheur en neurosciences à l'université de New York. En fait, je me souviens de tout.

C'est ce jour de 2012 que j'ai commencé à me dire que l'immortalité ne passerait sans doute pas par la préservation du corps. Qu'il existait un raccourci beaucoup plus élégant : copier sur un énorme disque dur la structure, le circuit, le contenu, le mode d'emploi de notre cerveau. Les réseaux de neurones où est stockée notre vie et l'hippocampe qui est le bibliothécaire de notre mémoire. Il a encodé nos souvenirs, il sait sur quelle étagère il les a rangés et il les ressort de la bibliothèque sur demande.

A l'époque, c'étaient les balbutiements de la recherche sur le connectome, ce puzzle géant en trois dimensions qui contient à la fois nos 100 milliards de neurones et toute leur connectique, peut-être un million de milliards de synapses. Le seul animal dont on connaissait alors le connectome complet était un ver d'un millimètre de longueur, doté de seulement 300 neurones et de 7 000 connexions. Mais cela n'empêchait pas d'avoir de grands projets. Par exemple de lancer, avec le Human Connectome Project (2009-2014), la cartographie globale d'un cerveau humain. Ou bien de tester des technologies pour conserver toute la structure cérébrale intacte après la mort, avec une plastination des tissus effectuée dans les minutes suivant le décès, méthode bien plus efficace que la cryogénie.

Toutes ces expériences ont permis de comprendre le cerveau intime et d'aboutir à la méthode d'aspiration numérique de l'esprit (ANE), qui ne nécessitait même pas le passage de vie à trépas pour être effectué. Les années 2040 allaient s'achever. Il était temps, je me faisais vieux. En 2053, à l'âge de quatre-vingt-six ans, j'ai investi dans l'ANE et c'est ainsi que j'ai exporté mon cerveau sur deux supports : le « cloud » et une série de mini-disques en quartz, pour un total d'1 yottaoctet. Pierre Barthélémy 2.0 était né. J'ai réactualisé la version tous les ans, uniquement pour les nouveaux souvenirs car, en raison de la baisse sensible de mes capacités mentales, mieux valait ne pas toucher au reste. La dernière mise à jour date de 2058, ce qui me laisse penser que Pierre Barthélémy 1.0 est mort dans les mois qui ont suivi.

J'avais laissé une copie en héritage à chacun de mes enfants et petits-enfants, pour ne pas que ma vie et mes souvenirs s'effacent avec moi, pour qu'ils puissent explorer le passé de leur famille à travers mon cerveau préservé. L'interface leur permettait d'afficher les souvenirs de manière chronologique, que ce soit sous forme de mots, d'extraits audio, de photographies, de vidéos, voire d'odeurs ou de touchers virtuels pour ceux de mes héritiers qui seraient équipés d'une cabine sensorielle. Il leur serait possible de se mettre, l'espace d'un instant, dans la peau de Papa ou de Papy Pierre, d'explorer à travers moi un monde et un temps disparus, de goûter à ces inimitables keuftés ou beureks que cuisinait ma grand-mère arménienne. D'entendre le patois parlé par mon grand-père lozérien. De marcher dans les pas d'un enfant du siècle passé.

 

Dès que j'ai été injecté dans le « cloud », tous mes souvenirs, même les plus enfouis, me sont réapparus en bloc. Je me suis retrouvé avec la mémoire d'un prodige de foire. Tous les bouts de mon passé qui n'ont pas été détruits dans le remodelage permanent de mon cerveau, du temps où j'étais un être de chair, tous sont omniprésents. Et j'ai aussitôt regretté de ne pas avoir pris l'option PC (Politiquement correct) à la place de l'option MAC (Mémoire ancienne complète). Je n'ai pas été un salaud ni un criminel mais mes mensonges, mes forfaits, mes lâchetés sont là et bien là, mon « misérable petit tas de secrets ». Ils n'ont pas été triés par l'ANE. Mes héritiers ont dû finir par les découvrir et se dégoûter de moi car, l'un après l'autre a désinstallé de son ordinateur Pierre Barthélémy 2.0. Sans doute ne voulaient-ils pas garder cette image de leur père ou grand-père.

Mais moi, je demeure à jamais, immortel, dans le « nuage ». Personne ne va me débrancher et ma vie éternelle est un cauchemar éveillé. Tout est là simultanément. Le temps est devenu quantique et je suis au même instant cet enfant de maternelle qui s'ouvre le front le deuxième jour de l'école, cet homme qui se marie le 2 septembre 1995, ce journaliste qui voyage en Antarctique et au pôle Nord, ce vieillard qui a peur de la maladie. Je suis tout cela, et bien davantage, tout le temps qui passe. Je n'ai plus le plaisir proustien de la madeleine, je n'ai plus le bonheur de la réminiscence parce que tout est là étalé devant moi et parce que, pour se souvenir, il faut avoir oublié.(ιν περιληπτικ

 

Pierre Barthélémy (@PasseurSciences sur Twitter)(Le monde ca 14-12-2012)

Ο πρώτος ηλεκτρονικός εγκέφαλος

Νέο πρόγραμμα υπολογιστή σκέφτεται όπως ο άνθρωπος, παίζει απλά παιχνίδια, ζωγραφίζει και κάνει λάθη!

 

ΕΠΙΜΕΛΕΙΑ ΓΙΑΝΝΗΣ ΔΕΒΕΤΖΟΓΛΟΥ

ΔΗΜΟΣΙΕΥΘΗΚΕ: Σάββατο 01 Δεκεμβρίου 2012

 

 

Ενα βήμα πιο κοντά στην τεχνητή νοημοσύνη και στη δημιουργία σκεπτόμενων ρομπότ και υπολογιστών βρίσκονται οι επιστήμονες, καθώς χθες ανακοίνωσαν ένα νέο πρόγραμμα υπολογιστή το οποίο έχει τη δομή του ανθρώπινου εγκεφάλου. «Το υπολογιστικό πρόγραμμα έχει την ιδιότητα να μιμείται την ανθρώπινη συμπεριφορά», υπογράμμισαν στην επιστημονική επιθεώρηση «Science», όπου δημοσιεύτηκαν οι πρώτες δοκιμές. Το υπολογιστικό πρόγραμμα θέτει σε λειτουργία έναν υπολογιστή ο οποίος ακολούθως μπορεί μόνος του να παίζει απλά παιχνίδια, να ζωγραφίζει ό,τι βλέπει και να πραγματοποιεί απλές αριθμητικές πράξεις. Αυτό όμως που έκανε ιδιαίτερη εντύπωση στους ειδικούς δεν είναι οι ιδιότητες ή δυνατότητές του, αλλά τα λάθη του.

«Οταν θέτεις ένα ερώτημα στον Spaun, δεν απαντά αμέσως, αλλά κάνει μια μικρή παύση για να σκεφτεί και ο χρόνος απόκρισης είναι όσο και ο μέσος χρόνος που χρειάζεται ο άνθρωπος για να δώσει μία απάντηση», εξηγεί ο Κρις Ελίασμιθ, μηχανικός νευροεπιστήμονας από το Πανεπιστήμιο του Γουότερλου στον Καναδά που συμμετείχε στη δημιουργία του προγράμματος. Το όνομά του προέρχεται από τα αρχικά Semantic Pointer Architecture Unified Network, δηλαδή Ενοποιημένο Δίκτυο Εννοιολογικής Αρχιτεκτονικής.

Οι ίδιοι υποστηρίζουν πως είναι το πρώτο μοντέλο βιολογικού υπολογιστικού εγκεφάλου που μπορεί πραγματοποιεί δραστηριότητες που του αναθέτουν και να εμφανίζει σημάδια συμπεριφοράς. Ακριβώς επειδή ο Spaun μπορεί να εκτελεί διάφορες ενέργειες που μοιάζουν με αυτές που κάνει ο άνθρωπος, λέει ο δρ Ελίασμιθ, θα μπορεί σύντομα να μας δώσει απαντήσεις και για το πώς λειτουργεί και πως αντιδρά ο ανθρώπινος εγκέφαλος. «Πέρα από τα ρομπότ, στην επιστήμη της ιατρικής θα μπορούν για παράδειγμα οι ειδικοί να προκαλούν στον Spaun σχιζοφρένεια και να δοκιμάζουν φάρμακα χρησιμοποιώντας τον χημικό τους τύπο. Μπορεί δηλαδή να αντικαταστήσει όχι απλώς τα πειραματόζωα, αλλά να ξεπεράσει τα ηθικά διλήμματα που υπάρχουν στις δοκιμές φαρμάκων σε ανθρώπους», εξηγεί.

Ο Spaun έχει προγραμματιστεί ώστε να ανταποκρίνεται σε οκτώ τύπους διαφορετικών αιτημάτων, περιλαμβανομένων της αντιγραφής σε ό,τι δει, της αναγνώρισης αριθμών και γραφής διαφορετικών γραφικών χαρακτήρων, να απαντά σε ερωτήσεις αριθμητικής και να ολοκληρώνει ένα σχέδιο αφότου έρθει σε οπτική επαφή με τα παραδείγματα που του έχουν δώσει.

 

Η δομή του. O Spaun αποτελείται από δύο βασικές δομές οι οποίες αντιπροσωπεύουν τμήμα της βασικής δομής του ανθρώπινου εγκεφάλου: τον εγκεφαλικό φλοιό, τα βασικά γάγγλια κι ένα περίβλημα νευρώνων που είναι συνδεδεμένοι μεταξύ τους ακριβώς όπως και στον ανθρώπινο εγκέφαλο ώστε να μιμείται τις λειτουργίες του. «Αυτό το μοντέλο που καταφέραμε να δημιουργήσουμε προσπαθεί να αναπαραγάγει την ανθρώπινη γνωσιακή λειτουργία η οποία είναι ιδιαίτερα ευέλικτη», εξηγεί ο δρ Ελίασμιθ(ιν).

 

 

Previous

 

16-12-2012

Ουάσινγκτον

Η αποσιώπηση ενός και μόνο γονιδίου ήταν ικανή να μετατρέψει τον ηλικιωμένο εγκέφαλο (ποντικών) σε έναν νεαρό εγκέφαλο, γεμάτο πλαστικότητα, έτοιμο για μάθηση αλλά και για ταχεία επούλωση των εν δυνάμει βλαβών του. Αυτό αναφέρουν με δημοσίευσή τους στην έγκριτη επιθεώρηση «Neuron» ερευνητές του Πανεπιστημίου Γέιλ.

 

Ηλικιωμένος VS Νεαρός εγκέφαλος

 

Οι επιστήμονες γνώριζαν επί μακρόν ότι ο νεαρός και ο ηλικιωμένος εγκέφαλος διαφέρουν σε μεγάλο βαθμό. Ο εγκέφαλος των εφήβων είναι πιο «εύπλαστος», πιο πλαστικός όπως λέμε, γεγονός που τους επιτρέπει να μαθαίνουν ταχύτερα ξένες γλώσσες (και όχι μόνο) σε σύγκριση με τους ενήλικες ενώ παράλληλα είναι σε θέση να αναρρώνει πολύ ταχύτερα σε περίπτωση τραυματισμού του. Ο εγκέφαλος των ενηλίκων πάλι είναι πιο «άκαμπτος», γεγονός που τουλάχιστον ως έναν βαθμό, οφείλεται στη λειτουργία ενός και μόνο γονιδίου, του Nogo Receptor 1, το οποίο επιβραδύνει τη διαδικασία της ταχείας δημιουργίας συνάψεων μεταξύ των νευρώνων.

 

Διερευνώντας επί μήνες τις συνάψεις σε ζωντανά ποντίκια οι ειδικοί από το Γέιλ εντόπισαν τον γενετικό «διακόπτη-κλειδί» για την ωρίμανση του εγκεφάλου. Όπως είδαν το γονίδιο Nogo Receptor 1 καταστέλλει τα υψηλά επίπεδα πλαστικότητας του εφηβικού εγκεφάλου και δημιουργεί πολύ πιο χαμηλά επίπεδα πλαστικότητας σηματοδοτώντας έτσι τη μετάβαση στην ενήλικη (εγκεφαλική) ζωή. Ωστόσο ποντίκια που δεν έφεραν αυτό το γονίδιο, διατήρησαν σε όλη την ενήλικη ζωή τους τα νεανικά επίπεδα πλαστικότητας του εγκεφάλου τους. Όταν μάλιστα οι ερευνητές μπλόκαραν τη λειτουργία αυτού του γονιδίου σε γηραιά ποντίκια, ξαναγύρισαν το «ρολόι» του γηρασμένου εγκεφάλου σε εφηβικά επίπεδα πλαστικότητας.

Γυρνώντας πίσω το ρολόι του εγκεφάλου

«Αυτά είναι τα μόρια που χρειάζεται ο εγκέφαλος για τη μετάβαση από την εφηβεία στην ενηλικίωση» ανέφερε ο δρ Στίβεν Στριτμάτερ, καθηγητής Νευρολογίας και Νευροβιολογίας στο Πανεπιστήμιο Γέιλ καθώς και επικεφαλής της νέας μελέτης. Ο ειδικός προσέθεσε ότι «τα νέα ευρήματα μαρτυρούν πως μπορούμε να γυρίσουμε πίσω το ‘ρολόι’ του ενήλικου εγκεφάλου κάνοντάς τον να αναρρώνει από τα τραύματά του όσο γρήγορα αναρρώνει ένα παιδί».

Σήμερα η αποκατάσταση μετά από βλάβες στον εγκέφαλο όπως αυτές που προκαλεί ένα εγκεφαλικό επεισόδιο απαιτεί από τους ασθενείς να επαναδιδαχθούν απλά πράγματα, όπως το να κινούν το χέρι τους. Οι ερευνητές ανακάλυψαν ότι ενήλικα ποντίκια με έλλειψη του Nogo Receptor ανέρρωναν μετά από τραυματισμό του εγκεφάλου εξίσου γρήγορα με έφηβα ποντίκια και ήταν σε θέση να φέρνουν εις πέρας νέες πολύπλοκες κινητικές ασκήσεις πιο γρήγορα σε σύγκριση με ενήλικα ποντίκια που έφεραν το γονίδιο.

Ελπίδα για ασθενείς με εγκεφαλικό

«Το γεγονός αυτό μαρτυρεί ότι η διαχείριση του Nogo Receptor και στους ανθρώπους θα μπορούσε να επιταχύνει την αποκατάσταση μετά από βλάβες στον εγκέφαλο, όπως αυτές που προκαλούνται εξαιτίας εγκεφαλικού επεισοδίου» σημείωσε ο Φέρας Ακμπικ, διδακτορικός φοιτητής στο Πανεπιστήμιο Γέιλ και πρώτος συγγραφέας της νέας μελέτης

Οι επιστήμονες έδειξαν επίσης πως το συγκεκριμένο γονίδιο επιβραδύνει την απώλεια μνήμης. Ποντίκια χωρίς το Nogo Receptor ξεχνούσαν πιο γρήγορα στρεσογόνες εμπειρίες, γεγονός που μαρτυρεί ότι κάποια ημέρα η αποσιώπηση του γονιδίου θα μπορούσε να βοηθήσει στη θεραπεία της διαταραχής μετατραυματικού στρες.

 

 ( διαδίκτυο από το « Το Βήμα¨;»(10-3-2013)(ιν πλήρες)

 

 

 

 

 

 

Είδαν» τα όνειρα μέσω υπολογιστή

Σε συνδυασμό με λειτουργική μαγνητική τομογραφία, ιάπωνες κατέγραψαν τις ονειρικές εικόνες με ακρίβεια 60%

ΔΗΜΟΣΙΕΥΣΗ:  05/04/2013 16:19

 

Ιάπωνες νευροεπιστήμονες ανακοίνωσαν ότι κατάφεραν να «δουν» σε έναν βαθμό τα όνειρα ανθρώπων με τη βοήθεια υπολογιστών, κάνοντας ένα ακόμα βήμα για αυτό που μερικοί θεωρούν μεγάλο επίτευγμα και άλλοι μεγάλο εφιάλτη: τη στιγμή που τα μηχανήματα θα μπορούν να «διαβάζουν» τα όνειρα του καθενός

Οι ερευνητές, με επικεφαλής τον καθηγητή Γιουκιγιάσου Καμιτάνι των Εργαστηρίων Υπολογιστικής Νευροεπιστήμης ATR στο Κιότο, που έκαναν τη σχετική δημοσίευση στην επιθεώρηση «Science», σύμφωνα με το BBC, χρησιμοποίησαν την απεικονιστική τεχνική της λειτουργικής μαγνητικής τομογραφίας (fMRI), σε συνδυασμό με ειδικό λογισμικό ηλεκτρονικού υπολογιστή, και κατόρθωσαν να «διαβάσουν» με ποσοστό ακρίβειας 60% τις ονειρικές εικόνες που οι εθελοντές του πειράματος έβλεπαν, καθώς κοιμούνταν.

Μπορεί ο «πατέρας» της ψυχανάλυσης Ζίγκμουντ Φρόιντ να έδινε τεράστια σημασία στα όνειρα, όμως το γιατί ονειρεύονται οι άνθρωποι παραμένει ακόμα μυστήριο για την επιστήμη. «Δεν ξέρουμε σχεδόν τίποτε για τη λειτουργία του ονείρου» παραδέχτηκε η νευροεπιστήμονας Μασάκο Ταμάκι.

«Είχα την ισχυρή πεποίθηση όμως πως η αποκωδικοποίηση των ονείρων θα ήταν εφικτή, τουλάχιστον για ορισμένες πλευρές τους. Δεν εξεπλάγην από τα αποτελέσματα, αλλά ενθουσιάστηκα» δήλωσε ο Καμιτάνι.

Οι ιάπωνες ερευνητές συνεργάστηκαν με τρεις εθελοντές που κοιμούνταν και ονειρεύονταν σε συνθήκες εργαστηρίου. Μόλις οι εθελοντές φαινόταν πως ονειρεύονταν (πριν το πρώτο στάδιο ύπνου REM), οι επιστήμονες τους ξυπνούσαν και τους ζητούσαν να περιγράψουν τι είχαν δει στον ύπνο τους. Αυτό επαναλήφθηκε πάνω από 200 φορές με καθέναν από τους τρεις συμμετέχοντες στο πείραμα.

Η παραμικρή ονειρική εικόνα, όσο εξωπραγματική και αν ήταν, καταγραφόταν από τους ερευνητές οι οποίοι στη συνέχεια ζητούσαν από τους εθελοντές, ενώ αυτή τη φορά ήταν ξύπνιοι, να δουν σε μια οθόνη υπολογιστή τις ίδιες εικόνες. Έτσι, οι επιστήμονες κατάφεραν να συσχετίσουν κάθε εικόνα με ένα νευρωνικό «αποτύπωμα» στον εγκέφαλο των εθελοντών. Με αυτό τον τρόπο δημιούργησαν μια μεγάλη βάση ψηφιακών-νευρωνικών δεδομένων, στην οποία παρόμοιες εικόνες ήταν ενταγμένες στην ίδια κατηγορία (π.χ. όνειρα σπιτιών, ξενοδοχείων και κάθε άλλου κτίσματος ταξινομήθηκαν ως «οικοδομές»).

Τα νευρωνικά μοτίβα των ονείρων

Στο επόμενο στάδιο, οι εθελοντές έπεσαν ξανά για ύπνο, μόνο που τώρα πλέον οι εικόνες που δημιουργούσε ο εγκέφαλός τους στη διάρκεια του ονείρου (δηλαδή τα εναλλασσόμενα νευρωνικά μοτίβα), ήταν δυνατό να συσχετιστούν από το λογισμικό του υπολογιστή με συγκεκριμένες εικόνες που ήδη περιείχε η βάση δεδομένων. Επειδή οι ίδιες περιοχές του εγκεφάλου ενεργοποιούνται όταν κανείς βλέπει την ίδια εικόνα, είτε είναι ξύπνιος, είτε ονειρεύεται, το τελικό αποτέλεσμα ήταν ότι οι επιστήμονες μπορούσαν να «μαντέψουν» σε σημαντικό βαθμό τι περίπου ονειρεύονταν οι εθελοντές, πριν καν αυτοί ξυπνήσουν και περιγράψουν το όνειρό τους.

Οι ιάπωνες ερευνητές προτίθενται να εμβαθύνουν την έρευνά τους στο πεδίο που λαμβάνει χώρα ο βαθύς ύπνος, στο μέσον της νύχτας, όταν οι άνθρωποι συνήθως βλέπουν και τα πιο ζωντανά όνειρά τους (στάδιο REM). Επιπλέον, θέλουν να προχωρήσουν κι άλλο την έρευνά τους για να διαπιστώσουν αν και κατά πόσο είναι δυνατόν, μέσα από την καταγραφή, απεικόνιση και ανάλυση της εγκεφαλικής δραστηριότητας, να προβλέψουν άλλες πλευρές των ονείρων, πέρα από τις εικόνες, όπως τα συναισθήματα, τις μυρωδιές, τα χρώματα κ.α. που βιώνει κάποιος όταν ονειρεύεται.

 

Ποτέ τα μηχανήματα δεν θα μπορούν να διαβάζουν πλήρως τα όνειρα του καθενός

Ο γνωσιακός νευροεπιστήμονας δρ Μαρκ Στόουκς του πανεπιστημίου της Οξφόρδης έκανε λόγο για «συναρπαστική έρευνα», η οποία μας φέρνει πιο κοντά στην εποχή που τα μηχανήματα θα διαβάζουν τα ανθρώπινα όνειρα. Επεσήμανε όμως πως κάτι τέτοιο απέχει ακόμα πολλά χρόνια εωσότου γίνει πραγματικότητα. «Δεν υπάρχει πάντως κατ' αρχήν κάποιος λόγος που να μην μπορεί να συμβεί κάτι τέτοιο. Η δυσκολία έγκειται κυρίως στη συστηματική συσχέτιση της εγκεφαλικής δραστηριότητας με τα φαινόμενα των ονείρων» είπε.

Προειδοποίησε πάντως πως θα είναι σχεδόν αδύνατον στο μέλλον το ίδιο μηχανικό σύστημα αποκωδικοποίησης των ονείρων να μπορεί να «διαβάσει» τα όνειρα του καθενός: «Ποτέ δεν θα μπορούσαμε πραγματικά να φτιάξουμε ένα μηχάνημα που θα διαβάζει τα όνειρα του οποιουδήποτε. Τα όνειρα έχουν ένα ιδιοσυγκρασιακό χαρακτήρα για τον καθένα, συνεπώς η (ονειρική) εγκεφαλική δραστηριότητα ποτέ δεν θα είναι ομοιόμορφη για όλους».

 

 

 

 

Εκαναν τον εγκέφαλο διαφανή και προσβάσιμο

Μια νέα τεχνική για τη μελέτη του εγκεφάλου, χάρη στην οποία φιλοδοξούν να ξεκλειδώσουν κάποια από τα μυστικά του, εφηύραν επιστήμονες στο αμερικανικό πανεπιστήμιο Στάνφορντ: λέγεται «Clarity» («Διαύγεια») και κάνει τον εγκέφαλο πλήρως διάφανο, επιτρέποντας την τρισδιάστατη εξέταση του συνόλου των νευρώνων και των μοριακών δομών του χωρίς καμία τομή.

Προς το παρόν έχει χρησιμοποιηθεί με επιτυχία στον εγκέφαλο ενός νεκρού ποντικού, αλλά και σε έναν ανθρώπινο εγκέφαλο που είχε διατηρηθεί επί δέκα χρόνια στο εργαστήριο, ενώ κατά τους εφευρέτες της μπορεί να εφαρμοστεί και σε άλλα όργανα. Ο δρ Καρλ Ντάισεροθ και η ομάδα του θέλησαν να βρουν έναν τρόπο για να κάνουν ορατά τα «σκοτεινά» σημεία του εγκεφάλου, ο οποίος είναι ουσιαστικά μια μάζα γεμάτη πτυχώσεις. Αυτό που κάνει τα σκοτεινά σημεία αδιαπέραστα από το φως και άλλες χημικές ουσίες είναι τα λιπίδια. Αυτά όμως συμβάλλουν στο σχηματισμό των μεμβρανών των κυττάρων και δίνουν στον εγκέφαλο τη δομή του, οπότε, εάν αφαιρεθούν, οι εναπομείναντες ιστοί καταρρέουν.

 

Οι ερευνητές του Στάνφορντ κατάφεραν να αντικαταστήσουν τα λιπίδια με ένα ειδικό υδροτζέλ (αποτελούμενο κυρίως από νερό). Αυτό που μένει μετά την ειδική επεξεργασία είναι ένας διάφανος εγκέφαλος που διατηρεί κι επιτρέπει στους επιστήμονες να δουν καθαρά όλες του τις δομές: νευρώνες, ιστούς, διακλαδώσεις, συνδέσεις μεταξύ των νευρώνων, κ.λπ. Εχουν έτσι στη διάθεσή τους μια πλήρη τρισδιάστατη χαρτογράφηση όλων των εγκεφαλικών κυκλωμάτων και πρόσβαση σε πληροφορίες που είναι αδύνατον να συλλέξουν με άλλες μεθόδους απεικόνισης. Το μυστηριώδες «μαύρο κουτί» που λέγεται εγκέφαλος έχει πλέον «φωτιστεί» και ο δρόμος για την αποκωδικοποίηση της λειτουργίας του έχει ίσως ανοίξει.

 

(Πηγή: AFP)

 

ΛΗΔΑ ΠΑΠΑΔΟΠΟΥΛΟΥ l.papadopoulou@eleftherotypia.net

(Ελευθεροτυπία 11-4-2013;)

 

Αίνιγμα παραμένει η συρρίκνωση του εγκεφάλου των «Χόμπιτ»

ΔΗΜΟΣΙΕΥΣΗ: 17/04/2013 11:11 |

Κρανίο «Χόμπιτ» ή αλλιώς «Ανθρώπου του Φλόρες» που βρέθηκε στην Τζακάρτα της Ινδονησίας το 2004 και δείχνει πόσο μικρότερο ήταν το μέγεθος του σε σχέση με αυτό του κρανίου του Homo sapiens.

 

ΠΡΟΒΕΒΛΗΜΕΝΕΣ ΚΑΤΑΧΩΡΗΣΕΙΣ

Χάστε 12 κιλά σε 14 μέρες

Η καλύτερη δίαιτα στην Ελλάδα Ανακαλύψτε τη συγκλονιστική αλήθεια

www.satividagoodshape.com

 

5

            

ΔΙΑΒΑΣΤΕ ΑΚΟΜΗ

Οστά και εργαλεία από Νεάντερταλ εντοπίστηκαν στη Μάνη

Η εξέταση DNA τοποθετεί αργότερα την «έξοδο» του Homo sapiens από την Αφρική στην Ευρώπη

Τα μεγαλύτερα μάτια των Νεάντερταλ αποτέλεσαν την αιτία του αφανισμού τους

Το αινιγματικό και μικροσκοπικό ανθρώπινο είδος που βαφτίστηκε «Χόμπιτ» (επιστημονικά «Άνθρωπος του Φλόρες» ή Homo floresiensis), ίχνη του οποίου ανακαλύφθηκαν το 2003 σε ένα απομονωμένο νησί της Ινδονησίας, δεν ήταν εκ φύσεως νάνος, αλλά φαίνεται πως συρρικνώθηκε σταδιακά.

 

Αυτό συνέβη ως αποτέλεσμα προσαρμογής στο απομονωμένο περιβάλλον, λόγω έλλειψης επαρκούς τροφής, στο πλαίσιο μιας εξελικτικής διαδικασίας «νησιωτικού νανισμού» που συναντάται και σε άλλα είδη, σύμφωνα με νέες εκτιμήσεις ιαπώνων επιστημόνων.

 

Οι ερευνητές, με επικεφαλής τον καθηγητή Γιουσούκε Καϊφού του Εθνικού Μουσείου Φύσης και Επιστήμης του Τόκιο, που έκαναν τη σχετική δημοσίευση στο περιοδικό βιολογίας «Proceedings B» της Βασιλικής Εταιρίας Επιστημών της Βρετανίας, σύμφωνα με το BBC, το Γαλλικό Πρακτορείο και το «Science», έκαναν νέες απεικονιστικές μελέτες με τομογράφο, στις οποίες διαπίστωσαν ότι ο εγκέφαλος των «Χόμπιτ» ήταν ελαφρώς μεγαλύτερος σε όγκο από τις έως τώρα εκτιμήσεις, φθάνοντας τα 426 κυβικά εκατοστά, δηλαδή περίπου όσο του χιμπατζή.

 

Οι ιάπωνες επιστήμονες θεωρούν ότι το μέγεθος αυτό είναι αρκετά μεγάλο για να δικαιολογήσει την υπόθεση του νησιωτικού νανισμού, με δεδομένο ότι ο σύγχρονος άνθρωπος (Homo sapiens) έχει μεν σχεδόν τριπλάσιο εγκέφαλο (1.300 κυβ. εκατοστά), αλλά και σχεδόν διπλάσιο ύψος από ότι το μυστηριώδες είδος του νησιού Φλόρες, που έφθανε περίπου το ένα μέτρο και ζύγιζε γύρω στα 25 κιλά.

 

Οι «Χόμπιτ» (οι οποίοι πήραν το όνομά τους από τα ομώνυμα μικροσκοπικά ανθρωποειδή που φαντάστηκε ο Τόλκιεν στα διάσημα βιβλία του που έγιναν και ταινίες), ζούσαν στο εν λόγω νησί πριν από 90.000 έως 13.000 χρόνια.

 

Μέχρι σήμερα, οι επιστήμονες έχουν διαμορφώσει κυρίως δύο ανταγωνιστικές υποθέσεις:

 

- Η μία είναι ότι πρόκειται για ένα παρακλάδι ενός προγόνου του ανθρώπου, του «Όρθιου Ανθρώπου» (Homo erectus), ο οποίος προηγήθηκε του Homo sapiens και έφθασε με κάποιο τρόπο από την ανατολική Ασία στο νησί της Ινδονησίας πριν από περίπου 800.000 χρόνια.

 

Ενώ αρχικά ο εγκέφαλός του εκτιμάται ότι είχε όγκο περίπου 860 κυβικά εκατοστών, σταδιακά συρρικνώθηκε σε διαστάσεις νάνου, κάτι που έχει διαπιστωθεί και σε διάφορα ζώα, όταν απομονώνονται σε κάποιο νησί (π.χ. νάνοι-ελέφαντες).

 

- Η δεύτερη υπόθεση είναι ότι οι «Χόμπιτ» εξελίχτηκαν από κάποιον ακόμα πιο πρωτόγονο πιθηκοειδή πρόγονο του ανθρώπου, όπως ο Homo Habilis ή ένας Αυστραλοπίθηκος όπως η «Λούσι», που εξ αρχής είχαν μικρότερο εγκέφαλο και επίσης κατάφεραν από την Αφρική να μεταναστεύσουν έως τη νήσο Φλόρες.

 

- Υπάρχει και μια τρίτη λιγότερο πιθανή θεωρία, ότι οι «Χόμπιτ» αποτελούν πιο σύγχρονο παρακλάδι του Homo sapiens, που δεν αναπτύχθηκε κανονικά λόγω κάποιας νευρολογικής ασθένειας.

 

Η πρώτη υπόθεση του νησιωτικού νανισμού είχε χάσει έδαφος τελευταία, επειδή πολλοί επιστήμονες θεωρούσαν ότι ο εγκέφαλος του «Χόμπιτ» ήταν μικρότερος, γύρω στα 400 κυβικά εκατοστά, όγκος που εθεωρείτο πολύ μικρός για να έχει προέλθει από τη συρρίκνωση του εγκεφάλου του Homo erectus.

 

Όμως η νέα μεγαλύτερη εκτίμηση (426 κυβικά εκατοστά) έρχεται να καταστήσει πιο εύλογη τη θεωρία του σταδιακού νανισμού λόγω της νησιωτικής απομόνωσης.

 

«Η μελέτη μας δεν αποδεικνύει ότι ο erectus είναι ο πρόγονος του floresiensis. Όμως δείξαμε ότι αυτό είναι δυνατό και καταρρίψαμε το αντεπιχείρημα πολλών ανθρώπων ότι ο εγκέφαλος του floresiensis είναι πολύ μικρός».

 

Άλλοι διακεκριμένοι ανθρωπολόγοι, όπως ο καθηγητής Κρις Στρίνγκερ του Μουσείου Φυσικής Ιστορίας του Λονδίνου, εμφανίζονται πάντως πιο επιφυλακτικοί και δεν αποκλείουν ακόμα τη δεύτερη υπόθεση, δηλαδή την πιθανότητα ο «Χόμπιτ» να προέρχεται από έναν άγνωστο έως σήμερα πιθηκοειδή πρόγονο του ανθρώπου με μικρό εγκέφαλο, ο οποίος από την Αφρική έφθασε έως την Ινδονησία.

0 Σχόλια αναγνωστών

 

Read More »

In Eben Alexander's best-selling book Proof of Heaven: A Neurosurgeon's Journey into the Afterlife (Simon & Schuster), he recounts his near-death experience (NDE) during a meningitis-induced coma. When I first read that Alexander's heaven includes “a beautiful girl with high cheekbones and deep blue eyes” who offered him unconditional love, I thought, “Yeah, sure, dude. I've had that fantasy, too.” Yet when I met him on the set of Larry King's new streaming-live talk show on Hulu, I realized that he genuinely believes he went to heaven. Did he?

 

Not likely.

1.- First, Alexander claims that his “cortex was completely shut down” and that his “near-death experience ... took place not while [his] cortex was malfunctioning, but while it was simply off.”

In King's green room, I asked him how, if his brain was really nonfunctional, he could have any memory of these experiences, given that memories are a product of neural activity? He responded that he believes the mind can exist separately from the brain.

 How, where, I inquired? That we don't yet know, he rejoined. The fact that mind and consciousness are not fully explained by natural forces, however, is not proof of the supernatural. In any case, there is a reason they are called near-death experiences: the people who have them are not actually dead.

 

2.-Second, we now know of a number of factors that produce such fantastical hallucinations, which are masterfully explained by the great neurologist Oliver Sacks in his 2012 book Hallucinations (Knopf). For example, Swiss neuroscientist Olaf Blanke and his colleagues produced a “shadow person” in a patient by electrically stimulating her left temporoparietal junction. “When the woman was lying down,” Sacks reports, “a mild stimulation of this area gave her the impression that someone was behind her; a stronger stimulation allowed her to define the ‘someone’ as young but of indeterminate sex.”

 

 

Harvard creates brain-to-brain interface, allows humans to control other animals with thoughts alone

by Sebastian Anthony posted on August 01, 2013 02:58PM GMT

Researchers at Harvard University have created the first noninvasive brain-to-brain interface (BBI) between a human… and a rat.

Large_human-rat-brain-to-brain-interface-640x353

Simply by thinking the appropriate thought, the BBI allows the human to control the rat’s tail. This is one of the most important steps towards BBIs that allow for telepathic links between two or more humans — which is a good thing in the case of friends and family, but terrifying if you stop to think about the nefarious possibilities of a fascist dictatorship with mind control tech.

In recent years there have been huge advances in the field of brain-computer interfaces, where your thoughts are detected and “understood” by a sensor attached to a computer, but relatively little work has been done in the opposite direction (computer-brain interfaces). This is because it’s one thing for a computer to work out what a human is thinking (by asking or observing their actions), but another thing entirely to inject new thoughts into a human brain. To put it bluntly, we have almost no idea of how thoughts are encoded by neurons in the brain. For now, the best we can do is create a computer-brain interface that stimulates a region of the brain that’s known to create a certain reaction — such as the specific part of the motor cortex that’s in charge of your fingers. We don’t have the power to move your fingers in a specific way — that would require knowing the brain’s encoding scheme — but we can make them jerk around.

 

 

Dolphins Keep Lifelong Social Memories, Longest in a Non-Human Species

Aug. 6, 2013 — Dolphins can recognize their old tank mates' whistles after being separated for more than 20 years -- the longest social memory ever recorded for a non-human species.

 

The remarkable memory feat is another indication that dolphins have a level of cognitive sophistication comparable to only a few other species, including humans, chimpanzees and elephants. Dolphins' talent for social recognition may be even more long-lasting than facial recognition among humans, since human faces change over time but the signature whistle that identifies a dolphin remains stable over many decades.

"This shows us an animal operating cognitively at a level that's very consistent with human social memory," said Jason Bruck, who conducted the study and received his Ph.D. in June 2013 from the University of Chicago's program in Comparative Human Development. His study is published in the current issue of the Proceedings of the Royal Society of London B.

To establish how well dolphins could remember their former companions, Bruck collected data from 53 different bottlenose dolphins at six facilities, including Brookfield Zoo near Chicago and Dolphin Quest in Bermuda. The six sites were part of a breeding consortium that has rotated dolphins and kept records on which ones lived together, going back decades.

"This is the kind of study you can only do with captive groups when you know how long the animals have been apart," Bruck said. "To do a similar study in the wild would be almost impossible."

"Signature whistles" offer means to test memory

In recent years, other studies have established that each dolphin develops its own unique signature whistle that appears to function as a name. Researchers Vincent M. Janik and Stephanie L. King at Scotland's University of St. Andrews reported earlier this year that a wild bottlenose dolphin can learn and repeat signatures belonging to other individuals, and answer when another dolphin mimics its unique call.

Bruck played recordings of signature whistles to dolphins that had once lived with the animals that made the calls. Determining whether the dolphins recognized their old companions required a methodical comparison of how they responded to familiar calls versus calls belonging to dolphins they had never met.

First, Bruck would play recording after recording of signature whistles that the target dolphins had never heard before. His initial studies showed that these "dolphins get bored quickly listening to signature whistles from dolphins they don't know." Once they were habituated to the unfamiliar calls, Bruck would play a recording of an animal that he knew the target dolphin had lived with.

The familiar calls often would perk up the dolphins and elicit an immediate response.

"When they hear a dolphin they know, they often quickly approach the speaker playing the recording," Bruck said. "At times they will hover around, whistle at it, try to get it to whistle back."

To check that the response was the result of recognition, Bruck also would play a test recording of an unfamiliar bottlenose that was the same age and sex as the familiar animal. All the behavior was scored according to how quickly and to what degree the animals responded.

A clear pattern emerged in the data: Compared with unfamiliar calls, dolphins responded significantly more to whistles from animals they once knew, even if they had not heard the calls in decades.

An audio reunion of old companions

In one notable example, Bruck played a recording of a female dolphin named Allie, who currently lives at the Brookfield Zoo, for Bailey, a female now in Bermuda. The pair had last lived together at Dolphin Connection in the Florida Keys when Allie was 2 and Bailey was 4. But 20 years and six months after their last contact, Bailey still recognized the recording of Allie's signature whistle.

That kind of performance after decades apart was typical, leading Bruck to conclude that dolphins maintain lifelong memories of each others' whistles. In the wild, bottlenose dolphins have an average life expectancy of around 20 years, though longer-lived individuals can survive up to 45 years or more.

In fact, Bruck's study appears to show the longest pure memory of any kind in a non-human species. Anecdotally, an elephant can remember a mother after 20 years, but testing animals' long-term memories outside of family relationships requires more systematic study of multiple relationships.

Exactly why dolphins' social memories persist so long remains unclear. Dolphins exhibit sophisticated social connections that follow a "fission-fusion" model. In the open ocean, dolphins may break apart from one group and "fuse" with other groups many times over. Such relationships could have required a growth in memory capacity. But it's also possible that memory is just one facet of the advanced mind that evolved in dolphins for other reasons.

"Why do they need this kind of memory? I'm not sure they do," Bruck said. "The cognitive abilities of dolphins are really well developed, and sometimes things like this are carry-along traits. But to test whether this kind of social memory capacity is adaptive, we would need more demographic data from multiple populations in the wild to see if they experience 20-year separations."

The emergence of advanced memory in marine mammals as well as in humans shows that in evolution, "there are lots of ways to get from point A to point B," Bruck said. "It's nice to see this kind of ability in a non-primate, as this is a great example of convergent evolution."

Probing similarities to human names

Another big question such research raises is how similar dolphins' signature calls are to human words and names. So far no one has been able to test what signature whistles signify in a dolphin's mind.

"We know they use these signatures like names, but we don't know if the name stands for something in their minds the way a person's name does for us," Bruck said. "We don't know yet if the name makes a dolphin picture another dolphin in its head."

For his next round of research, Bruck said, "That's my goal -- show whether the call evokes a representational mental image of that individual."

Share this story on Facebook, Twitter, and Google:

 

Other social bookmarking and sharing tools:

Share on stumbleupon Share on linkedin Share on pinterest_share Share on blogger Share

 

Shadows of the Mind: A Search for the Missing Science of Consciousness is a 1994 book by mathematical physicist Roger Penrose, and serves as a followup to his 1989 book …………..Penrose hypothesizes that:-

Human consciousness is non-algorithmic, and thus is not capable of being modeled by a conventional Turing machine-type of digital computer……………...

The human mind has abilities that no Turing machine could possess because of this mechanism of non-computable physics………... The essence of Penrose's argument is that while a formal proof system cannot, because of the theorem, prove its own incompleteness, Gödel-type results are provable by human mathematicians. He takes this disparity to mean that human mathematicians are not describable as formal proof systems and are not running an algorithm, so that the computational theory of mind is false, and computational approaches to artificial general intelligence are unfounded………………….. (The argument was first given by Penrose in The Emperor's New Mind (1989),……………….. The Emperor's New Mind and suggested to Penrose that certain structures within brain cells (neurons) were suitable candidate sites for quantum processing and ultimately for consciousness…………….. Penrose's views on the human thought process are not widely accepted in scientific circles ………. because people can construe false ideas to be factual, the process of thinking is not limited to formal logic. Further, AI programs can also conclude that false statements are true, so error is not unique to humans. Another dissenter, Charles Seife, has said, "Penrose, the Oxford mathematician famous for his work on tiling the plane with various shapes, is one of a handful of scientists who believe that the ephemeral nature of consciousness suggests a quantum process."(ιν περιληπτικώς)

………….

Penrose and Stuart Hameroff have constructed the Orch-OR theory in which human consciousness is the result of quantum gravity effects in microtubules…………..However, in 2007, Gregory S. Engel claimed that all arguments concerning

 

 

 

Human brain

The human brain has the same general structure as the brains of other mammals, but is larger than any other in relation to body size…………… when measured using the encephalization quotient which compensates for body size, the human brain is almost twice as large as the brain of the bottlenose dolphin, and three times as large as the brain of a chimpanzee. ………….The adult human brain weighs on average about 3 lbs. (1.5 kg)[1] with a volume of around 1130 cubic centimetres (cm3) in women and 1260 cm3 in men, although there is substantial individual variation. Men with the same body height and body surface area as women have on average 100 grams heavier brains, although these differences do not correlate in any simple way with IQ or other measures of cognitive performance……The human brain has many properties that are common to all vertebrate brains, including a basic division into three parts called the forebrain, midbrain, and hindbrain,………….As a mammalian brain, the human brain has special features that are common to all mammalian brains,………..

As a primate brain, the human brain has a much larger cerebral cortex, in proportion to body size, than most mammals, and a very highly developed visual system………..As a hominid brain, the human brain is substantially enlarged even in comparison to the brain of a typical monkey. The sequence of evolution from Australopithecus (four million years ago) to Homo sapiens (modern man) was marked by a steady increase in brain size, particularly in the frontal lobes, which are associated with a variety of high-level cognitive functions. (It is noteworthy, though, that Neanderthals, an extinct subspecies of modern humans, had larger brains at adulthood than present-day humans……………The dominant feature of the human brain is corticalization. The cerebral cortex in humans is so large that it overshadows every other part of the brain…………The cerebral cortex is nearly symmetrical, with left and right hemispheres that are approximate mirror images of each other…(ι ν,περιληπτικώς)………..

 

Understanding the relationship between the brain and the mind is a great challenge…………One is obliged to admit that perception and what depends upon it is inexplicable on mechanical principles,………….. Main article: Lateralization of brain function……….Each hemisphere of the brain interacts primarily with one half of the body, but for reasons that are unclear, the connections are crossed: the left side of the brain interacts with the right side of the body, and vice versa.[citation needed………..

In the course of evolution of the Homininae, the human brain has grown in volume from about 600 cm3 in Homo habilis to about 1500 cm3 in Homo sapiens neanderthalensis. Subsequently, there has been a shrinking over the past 28,000 years. The male brain has decreased from 1,500 cm3 to 1,350 cm3 while the female brain has shrunk by the same relative proportion. For comparison, Homo erectus, a relative of humans, had a brain size of 1,100 cm3. However, the little Homo floresiensis, with a brain size of 380 cm3, a third of that of their proposed ancestor H. erectus, used fire, hunted, and made stone tools at least as sophisticated as those of H. erectus. "As large as you need and as small as you can" has been said to summarize the opposite evolutionary constraints on human brain size.Studies tend to indicate small to moderate correlations (averaging around 0.3 to 0.4) between brain volume and IQ…………

The study of how language is represented and processed by the brain is neurolinguistics. This field originated from the 19th-century discovery that damage to different parts of the brain appeared to cause different symptoms: physicians noticed that individuals with damage to a brain region now known as Broca's area had difficulty in producing language, whereas those with damage to a region now known as Wernicke's area had difficulty in understanding it. Since then, there has been substantial debate over what processes these and other parts of the brain subserve, and over whether or not there even is a strong one-to-one relationship between brain regions and language functions.

More recently, much research on language has also used more modern methods (particularly electrophysiology and functional neuroimaging, as described above) to examine how language processing occurs in people without brain damage or other impairments.

 

In 2005, Dr. Olaf Sporns at Indiana University and Dr. Patric Hagmann at Lausanne University Hospital independently and simultaneously suggested the term "connectome" to refer to a map of the neural connections within the brain. This term was directly inspired by the ongoing effort to sequence the human genetic code—to build a genome.(ιν περιληπτικώς)

"C

1-9-2013

 

Το τοξόπλασμα, το τρομερό αυτό παράσιτο που μολύνει το ένα τρίτο των ανθρώπων και έχει συνδεθεί με συμπεριφορικές αλλαγές, αυτοκτονίες και σχιζοφρένεια, προκαλεί μόνιμες αλλαγές στον εγκέφαλο, αποκαλύπτει νέα μελέτη: Τα προσβεβλημένα ποντίκια τρέχουν από μόνα τους να πέσουν στα νύχια της γάτας, ακόμα κι αν δείχνουν να έχουν ξεπεράσει την ασθένεια.

 

Προηγούμενες μελέτες είχαν καταστήσει σαφές ότι η τοξοπλάσμωση, η ασθένεια που προκαλεί το μονοκύτταρο πρωτόζωο Toxoplasma gondii, κάνει τα ποντίκια να χάνουν τον έμφυτο φόβο τους απέναντι στις γάτες και να μην αποφεύγουν πια τα ούρα τους.

 

Ο μηχανισμός αυτού του παράξενου φαινομένου παραμένει ασαφής, το βέβαιο όμως είναι ότι η συμπεριφορική αλλαγή επιτρέπει στο παράσιτο να πετύχει το σκοπό του: Η γάτα τρώει το ποντίκι, το τοξόπλασμα μολύνει τη γάτα και βρίσκει ευκαιρία να αναπαραχθεί στο πεπτικό της σύστημα. Νέα παράσιτα απελευθερώνονται στο περιβάλλον με τα κόπρανα της γάτας και ο κύκλος ζωής του παράσιτου ξεκινά από την αρχή.

 

Κοινό παράσιτο επηρεάζει τη χημεία του εγκεφάλου, ίσως και τη συμπεριφορά

Θα φανταζόταν κανείς ότι η περίεργη αυτή αντίδραση εξαφανίζεται αν ο ξενιστής καταφέρει να απαλλαγεί από τη μόλυνση. Η νέα μελέτη, η οποία δημοσιεύεται στην online επιθεώρηση PLoS ONE, δείχνει ότι τα ποντίκια παραμένουν «ατρόμητα» απέναντι στον εχθρό ακόμα και αν το παράσιτο έχει εξαφανιστεί από τον εγκέφαλό τους.

 

Η Ουέντι Ίνγκραμ και οι συνεργάτες της στο Πανεπιστήμιο της Καλιφόρνια στο Μπέρκλεϊ μόλυναν ποντίκια με διάφορα στελέχη τοξοπλάσματος και παρακολούθησαν τη συμπεριφορά τους. Εντός τριών εβδομάδων από την έκθεση στο παράσιτο, όλα τα πειραματόζωα είχαν πάψει να αποφεύγουν τα ούρα μιας αγριόγατας.

 

Τα μολυσμένα ποντίκια συνέχιζαν να μην φοβούνται τις γάτες για τουλάχιστον τέσσερις μήνες, διάστημα που θα αντιστοιχούσε σε μερικά χρόνια για τον άνθρωπο.

 

Αυτό συνέβη ακόμα και στα πειραματόζωα που είχαν μολυνθεί με ένα γενετικά τροποποιημένο τοξόπλασμα, το οποίο δεν σχηματίζει κύστεις μέσα στα κύτταρα του εγκεφάλου όπως άλλα στελέχη. Παρόλο όμως που το τοξόπλασμα δεν σχημάτιζε κύστεις και είχε εξαφανιστεί από τον εγκέφαλο, η συμπεριφορική αλλαγή παρέμενε.

 

Η παρατήρηση αυτή έχει σημασία για τις μελέτες που εξετάζουν την πιθανή σχέση της τοξοπλάσμωσης με τη σχιζοφρένεια. Συγκεκριμένα, τα αποτελέσματα δείχνουν να διαψεύδουν μια πιθανή εξήγηση, σύμφωνα με την οποία οι κύστεις του τοξοπλάσματος αυξάνουν την παραγωγή ντοπαμίνης, ενός νευροδιαβιβαστή που σχετίζεται με τη σχιζοφρένεια.

 

Κάτι τέτοιο δεν φαίνεται να συμβαίνει, οπότε η πιθανή σχέση του τοξοπλάσματος με τη σχιζοφρένεια παραμένει μυστηριώδης όπως πάντα.

 

Είναι ωστόσο πιθανό ότι η τοξοπλάσμωση προκαλεί συμπεριφορικές αλλαγές και στον άνθρωπο -προηγούμενες μελέτες έχουν συνδέσει το παράσιτο με αυξημένο κίνδυνο τροχαίου ατυχήματος και αυτοκτονικό ιδεασμό.

 

Δεδομένου ότι το τοξόπλασμα μολύνει γύρω στο ένα τρίτο του παγκόσμιου ανθρώπινου πληθυσμού, και είναι ιδιαίτερα επικίνδυνο για τις εγκύους, το θέμα έχει σημασία.

 

Όπως όμως παραδέχεται ο Μάικλ Άιζεν, μέλος της ερευνητικής ομάδας, «αυτό το παράσιτο γνωρίζει περισσότερα για τους εγκεφάλους μας από ό,τι γνωρίζουμε εμείς οι ίδιοι».

 

«Η ικανότητά του να προκαλεί τις επιθυμητές αλλαγές στην περίπλοκη συμπεριφορά των τρωκτικών είναι απλά συναρπαστική. Το τοξόπλασμα έχει κάνει εξαίρετη δουλειά για να αυξήσει το ρυθμό μετάδοσης σε νέους ξενιστές».

 

Ne

Tεχνητό πόδι κινείται με τη σκέψη

Πρόκειται για το πρώτο «έξυπνο» κάτω άκρο, το οποίο έχει τοποθετηθεί επιτυχώς σε έναν 32χρονο ασθενή

ΔΗΜΟΣΙΕΥΣΗ:  26/09/2013 18:25

 Tεχνητό πόδι κινείται με τη σκέψη

Ο Βαν Βότερ είναι ο πρωτοπόρος της βιονικής τεχνολογίας (Πηγή: Rehabilitation Institute of Chicago)

          5       

emailεκτύπωση  

Σικάγο

Ένας 32χρονος που έχασε το πόδι του από τον μηρό και κάτω έγινε ο πρώτος ασθενής που περπατά με βιονικό πόδι ελεγχόμενο με τη δύναμη της σκέψης.

 

Η τεχνολογία που παρουσιάζεται στο «New England Journal of Medicine» είχε ήδη αξιοποιηθεί σε προθέματα για τα χέρια, μέχρι σήμερα όμως δεν είχε αξιοποιηθεί στα κάτω άκρα.

 

Το ρομποτικό πόδι που απέκτησε ο Βαν Βότερ αναγνωρίζει τα ηλεκτρικά σήματα που μεταδίδει το ισχιακό νεύρο στον μηρό, ερμηνεύει αυτά τα σήματα και στέλνει εντολές σε δύο κινητήρες που βρίσκονται στο γόνατο και τον αστράγαλο.

 

Χάρη στο ρομποτικό πρόθεμα, ο Βότερ μπορεί να εκτελεί μια σειρά περίπλοκων κινήσεων με συνεχή ροή - μπορεί να περπατά, να ανεβοκατεβαίνει σκάλες, να σηκώνεται και να κάθεται χωρίς τους ειδικούς χειρισμούς που απαιτούν τα συμβατικά τεχνητά μέλη.

 

Για παράδειγμα, όταν ανέβαινε σκάλες με το προηγούμενο τεχνητό άκρο, ο 32χρονος έπρεπε να πατά πάντα το ίδιο πόδι στο επόμενο σκαλί. Τώρα, όμως, μπορεί να χρησιμοποιεί τα κάτω άκρα του εναλλάξ.

 

Για συγκεκριμένη κατηγορία ασθενών

 

Το μόνο πρόβλημα με τη νέα τεχνολογία είναι ότι μπορεί να εφαρμοστεί μόνο σε ασθενείς που έχουν υποβληθεί σε ειδική χειρουργική επέμβαση αμέσως μετά τον ακρωτηριασμό. Στις περισσότερες περιπτώσεις, οι χειρουργοί κόβουν και αχρηστεύουν τα κύρια κινητικά νεύρα.

 

Ο Βαν Βότερ ήταν ο πρώτος ασθενής στον οποίο τα κινητικά νεύρα του ποδιού δεν αποκόπηκαν. Αντίθετα, οι άκρες του ισχιακού νεύρου που ελέγχει το πόδι συνδέθηκαν χειρουργικά στον δικέφαλο μυ στο πίσω μέρος του μηρού.

 

Η επέμβαση και οι δοκιμές του ρομποτικού ποδιού πραγματοποιήθηκαν στο Ινστιτούτο Αποκατάστασης του Σικάγο με χρηματοδότηση του αμερικανικού στρατού, ο οποίος σχεδιάζει να αξιοποιήσει την τεχνολογία σε ακρωτηριασμένους στρατιώτες.

 

Έπειτα από μερικούς μήνες εκπαίδευσης, ο ασθενής είχε μάθει να ελέγχει το δικέφαλο μυ σκεπτόμενος ότι κινούσε το πόδι που έλειπε.

 

Τα ρομποτικό πόδι καταγράφει με μια σειρά ηλεκτροδίων τα ηλεκτρικά σήματα του ισχιακού νεύρου. Ο επεξεργαστής του αποφασίζει ποια κίνηση θέλει να εκτελέσει ο χρήστης, και στέλνει τις αντίστοιχες εντολές στις μηχανικές αρθρώσεις του γονάτου και του αστραγάλου.

 

Επιπλέον, όμως, το τεχνητό μέλος διαθέτει γυροσκόπιο, επιταχυνσιόμετρο και άλλους αισθητήρες που αυξάνουν την ακρίβεια της κίνησης.

 

Οι αισθητήρες αυτοί από μόνοι τους επιτρέπουν στο τεχνητό μέλος να εκτελεί τη σωστή κίνηση στο 87% των περιπτώσεων. Αξιοποιώντας ταυτόχρονα και τα σήματα που καταγράφουν τα ηλεκτρόδια, η ακρίβεια ανεβαίνει στο 98%.

 

Επόμενος στόχος, επισημαίνουν οι ερευνητές, είναι να μηδενίσουν αυτά τα λάθη ώστε να αποφεύγονται οι πτώσεις.

 

O Βότερ, πάντως, είναι ήδη πολύ ικανοποιημένος. Επέδειξε μάλιστα τις ικανότητες του ποδιού του ανεβαίνοντας τους 103 ορόφους ενός ουρανοξύστη στο Σικάγο.

 

 

ΕΓΚΕΦΑΛΟΣ

 

 

        ΒΙΒΛΙΟΓΡΑΦΙΑ

 

1.-Φρ.Κάπρα « Η κρίσιμη καμπή»Ωρόρα 1984

2.-Ι.Ευαγγέλου «Εγκέφαλος» Σαββάλας 1993

3.-Α.Κέσλερ ¨  «Το φάντασμα στην μηχανή» Χατζηνικολής 1977.

4.- George Johnson  « Τα παλάτια τής Μνήμης» Κάτοπτρο 1993(In the palaces of memory- 1991)

5.-Edward Wilson « Για μια ανθρώπινη φύση»    1988

6.-Ian Stewart « Οι μυστικοί αριθμοί» Τραυλός

7.- Ernst Mayer « Τι είναι εξέλιξη» Κάτοπτρο 2005

8.-Gary Zukav” La danse des éléments” Laffont  1982(The dancing Wu Li Masters 1979)

Τ4,9 επ.

9.-F.H.Rhodes  «Η εξέλιξη της Ζωής» Πορεία1990(The evoluton of life,Pelikan Books 1974)

10.-Daniel Goleman « Η συναισθηματική νοημοσύνη» Πεδίο 2011(Emotional Intelligence 1995)

 

Περιγραφή-ανατομικά-λειτουργία.

 

            Ο  ανθρώπινος εγκέφαλος ζυγίζει, περίπου 1.250 γραμμάρια.(στον χιμπατζή,450,στον Australopithecus afarensis 415,στον  homo erectus 826 στον άνθρωπο τού Νεάντερνταλ 1.600,---με τον εγκέφαλο ενός μωρού ανθρώπου,να διπλασιάζεται σχεδόν στο μέγεθός του,μεσα στον πρώτο χρόνο από τη γέννησή του) Το  μέγεθος τού εγκεφάλου,υπερτριπλασιάστηκε στα τελευταία 4.000.000 χρόνια….ο ρυθμός τής αλλαγής δεν ήταν ομαλός……… η γρήγορη αύξηση( σε όγκο και πολυπλοκότητα τέτοια πού δεν παρατηρείται ΄σε καμία άλλη ζωική ομάδα-.Rhodes ό.π.269) τού εγκεφάλου-που συνέβη κατά την αντικατάσταση τής δενδρόφυτης σαβάνας από τη θαμνόφυτη και σταμάτησε όταν η επιλογή για περαιτέρω αύξηση  δεν ανταμείβονταν πλέον με κάποιο αναπαραγωγικό πλεονέκτημα(Mayer 302 .)-  δείχνει να  σχετίζεται  με την απαλλαγή των hominidae  από την ασφάλεια τής ζωής στα δέντρα,πράγμα που ανάγκασε  στην ανάπτυξη μιάς εφευρετικότητας, για να αποφεύγουν τα σαρκοφάγα ζώς, και την ανάπτυξη τού λόγου .(Mayer 299 .)……………..εκεί που διαφέρει ριζικά ο ανθρώπινος εγκέφαλος,με άλλους θηλαστικών,,εκτός από το βάρος του, είναι η ύπαρξη πολλών ίσως  και 40 διαφορετικών τύπων νευρώνων,μερικοί από τους οποίους είναι ειδικώς ανθρώπινοι.Ο εγκέφαλος τού ανθρώπου, φαίνεται να μην έχει αλλάξει  από την πρώτη εμφάνιση  τού homo sapiens ,δηλαδή εδώ και 150.000 χρόνια.(Mayer 297 επ..)

            Ο εγκέφαλος σ΄ένα ενήλικα περιέχει 30 δισεκατομμύρια  νευρικά κύτταρα(νευρώνες).Ο φλοιός τού εγκεφάλου περιέχει  περίπου 10.000.000.000 νευρώνες,και 1 εκατομμύριο δισεκατομμύρια  συνδέσεις μεταξύ τους(τις συνάψεις).Κάθε νευρώνας έχει ένα κεντρικό στέλεχος,τον άξονα,και πολυάριθμες μικρές διακλαδώσεις,τους δενδρίτες ,οι οποίοι στις συνάψεις  βρίσκονται σε επαφή με άλλους νευρώνες. Οι νευρώνες δεν πολλαπλασιάζονται κατά τη διάρκεια τής ζωής, δεν αντικαθίστανται όταν καταστρέφονται .Αν όμως υποστούν κάποια βλάβη ,οι συνδέσεις ανάμεσα στα νευρικά κύτταρα ,οι δενδρίτες, μερικές φορές αντικαθίστανται(Johnson ό.π. 59)….Ο μηχανισμός που επέφερε αυτή την ανάκτηση,παρέμενε μυστηριώδης…..Ο βιολόγος Gary Lynch,ειδικευμένος στην χημεία τής ανθρώπινης μνήμης, είχε πεισθεί  ότι, ο εγκέφαλος  δεν είναι στατικός,αλλά μπορεί να αλλάξει……(Διερωτήθηκε,αν ο εγκέφαλος είναι στατικός πώς μπορεί να μαθαίνει ο άνθρωπος;;)……….Ο εγκέφαλος μας όχι μόνον μπορεί  να σχηματίσει νέα «καλώδια» και συνδέσεις,,αλλά και το κάνει κάθε στιγμή.Ο  Lynch πίστευε,ότι  η βλάστηση ή κάτι παρόμοιο συντελείται συνεχώς στον εγκέφαλο.. (Johnson ό.π.67).Οι νευρώνες λειτουργούν ως μικροσκοπικές μικρές γεννήτριες, παράγοντας ώσεις.Ο εγκέφαλος στέλνει ριπές νευρικών ώσεων στον νωτιαίο μυελό, για να κινήσει ένα χέρι ή ένα πόδι.

-Και τα δύο  ημισφαίρια εκτελούν νοητικές λειτουργίες,όμως το αριστερό  χρησιμοποιείται για τις λεπτομέρειες, το δεξιό για τις γενικές εικόνες.Χονδρικώς θα λέγαμε ότι, το αριστερό ημισφαίριο είναι ορθολογικό, και αντιλαμβάνεται τον κόσμο γραμμικώς, και το δεξιό δεν είναι ορθολογικό και αντιλαμβάνεται  ολόκληρες δομές( Gary Zukav” 59).Γενικώς κάθε ημισφαίριο εκτελεί διαφορετικές λειτουργίες.Λ.χ. το αριστερό ρυθμίζει τη γλώσσα  στο 99% των δεξιόχειρων ανθρώπων, και μόνον το 60% των αριστερόχειρων, και αμφίχειρων .

-Τα δύο ημισφαίρια διαφέρουν στο τρόπο πτύχωσης των ιστών Όπως παρατηρεί ο Ian Stewart (ό.π.56 επ.) «  ορισμένες σημαντικές  συμμετρίες  αποκαλύπτονται όταν παρατηρούμε  τη λειτουργία και όχι τη μορφή,…μια σχολαστική εξέταση  δείχνει  ότι τα δύο ημισφαίρια διαφέρουν αρκετά ακόμη και στον τρόπο πτύχωσης. Οι δύο πλευρές τού εγκεφάλου,εμφανίζουν μια  λειτουργική ασυμμετρία  που είναι πιο αξιοπρόσεκτη από την ασυμμετρία τής δομής του..( Μια παρένθεση:Ανάλυση με υπολογιστή έδειξε διαφορά   μεταξύ τού ανδρικού και τού γυναικείου προσώπου)..

 

Σε ποιο σημείο τού εγκεφάλου εδράζεται η μνήμη

           

Φαίνεται ότι  το κέντρο τής μνήμης δεν βρίσκεται σ΄ένα συγκεκριμένο σημείο τού εγκεφάλου, αλλά σ΄ολόκληρο τον εγκέφαλο(: ολιστική θεωρία-πείραμα με τα ποντίκια  από τον Lashley,Johnson ό.π.37 Σήμερα δέχονται ότι, η μνήμη δεν υπάρχει στο επίπεδο των μορίων,αλλά των νευρώνων που συνθέτουν τον εγκέφαλο,.Όταν ο εγκέφαλος εκτεθεί σ΄ένα νέο συμβάν,ενεργοποιείται μια μοναδική διάταξη νευρώνων . Οι συνάψεις παίζουν προφανώς σημαντικό ρόλο  στην διατήρηση τής μνήμης, αλλά παραμένει άγνωστο πως αυτό γίνεται(Mayer 298).Η ολιστική αυτή θεωρία  δεν γίνεται όμως αποδεκτή από όλους τους επιστήμονες, μερικοί από τους οποίους υποστηρίζουν ,ότι οι αναμνήσεις εντοπίζονται  σε συγκεκριμένα  τμήματα τού εγκεφάλου. (:εντοπιστική θεωρία).Ετσι ο Penfield υποστήριξε ότι ,τα πειράματα που έκανε σε επιληπτικούς,έδειξαν ότι όταν άγγιζε με το ηλεκτρόδιο, ένα ορισμένο σημείο τού εγκεφάλου,  προκαλούσε πάντοτε την εμφάνιση τής ίδιας εντυπώσεως,Και τα συμπεράσματα αυτά δεν έγιναν δεκτά,.Μερικοί μίλησαν για παραισθήσεις.Πειράματα Jakobson (ό.π.42): Εξήγαγε το RNA από τον εγκέφαλο εκπαιδευμένων ποντικών ,τα έβαλε σε άλλους μη εκπαιδευμένους,,που έδειξαν ότι εγνώριζαν ό,τι και οι δότες,.Παρόμοια αποτελέσματα και σε σκυλιά,: Εκοψαν σε κομμάτια τα εκπαιδευμένα ,τα έδωσαν σε άλλα ως τροφή,που έδειξαν να κληρονομούν τα συγκεκριμένα χαρακτηριστικά,(: να αποφεύγουν το φώς).

 

Εμπειρία και μεταβολές στον εγκέφαλο

Η εμπειρία προκαλεί οργανικές μεταβολές στον εγκέφαλό μας(Johnson 15)….Ο Eric Kandel,εδειξε το 1960,ότι μια υποτυπώδης μορφή μάθησης,προκαλεί αλλαγές στο απλό νευρικό σύστημα,ενός θαλάσσιου σαλιγκαριού.τού Aphysia(Johnson 50).Εχει υποστηριχθεί ,ότι, η συμπεριφορά του ανθρώπου προσδιορίζεται περισσότερο από βιολογικούς παράγοντες και ελάχιστα από το περιβάλλον,. Ο Σουηδός Hyden απέδειξε  ότι κατά την εκπαίδευση ποντικών εμφανίζονται βιοχημικές μεταβολές, στον εγκέφαλό τους,και οι Hall ,Yeakel και Rhodes,;ότι η συναισθηματικότητα σε ποντικούς, και  άλλα τρωκτικά μεταβιβάζεται κληρονομικώς.

 

Διαστρωμάτωση τού εγκεφάλου.

 

Τρία τα βασικά τμήματα

                        -1.Αρχαιοεγκέφαλος.Αντιστοιχεί στον εγκέφαλο των ερπετών. που εμφανίστηκαν πριν από 650-750 χρόνια περίπου.,περιέχει προγονική γνώση και προγονικές μνήμες.,εκτελεί πιστά,,δεν είναι αρκετά καλός ώσρε να αντιμετωπίζει νέες κατάστάσεις.,φαίνεται σαν να ε’ιναι προσκολλημένος σε σε κάποιο προγονικό εγώ..Η συμπεριφορά του είναι στερεότυπη ,ενστικτώδης,αντανακλαστική..Ελέγχει τους ενστικτώδεις μηχανισμούς,των οποίων η σκοπιμότητα είναι η διατήρηση του ατόμου και τού είδους.Αναλυτικώτερα, όπως γράφει ο -Daniel Goleman(ό.π.40 επ.)η πιο πρωτόγονη περιοχή του εγκεφάλου,που είναι κοινή σε όλα τα είδη που διαθέτουν ένα  ελάχιστο νευρικό σύστημα, είναι το εγκεφαλικό στέλεχος που   αποτελεί την προέκταση προς τα πάνω, μέσα στο κρανίο τούυ νωτιαίου μυελού,σπου βρίσκεται στην σπονδυλική στήλη.Αυτή η περιοχή ρυθμίζει  βασικές ζωτικές λειτουργίες,(αναπνοή,μεταβολισμός) ενώ ελέγχει τις στερεότυπες αντιδράσεις και κινήσεις.Αυτός ο πρωτόγονος εγκέφαλος δεν μπορεί να θεωρηθεί ότι μαθαίνει η σκέπτεται.Περισσότερο αποτλεί ένα  σύστημα προγραμματισμένων  από τα πριν  ρυθμιστών που διατηρούν τη λειτουργία του σώματος,και τις αντιδράσεις του,στα σωστά επίπεδα,ώστε να τού εξασφαλίζουν την επιβίωση..

            2.-Μεσεγκέφαλος.Αντιστοιχεί  στον εγκέφαλο των κατώτερων θηλαστικών,που εμφανίστηκαν πριν από 100-200 εκατομμύρια χρόνια. Παίζει θεμελιακό ρόλο στη συγκινησιακή συμπεριφορά.Εχει μεγαλύτερη ικανότητα να μαθαίνει νέους τρόπους προσέγγισης  και να λύνει προβλήματα  βασιζόμενος στην άμεση εμπειρία,Περιλαμβάνει  τον ρινεγκέφαλο,τον υποθάλαμο τους θαλάμους,την υπόφυση το τετράδυμο ,τα σκέλη..Ο ρινεγκέφαλος,είναι ένα κέντρο συγκινήσεων και συναισθημάτων.,και για πολλούς  η έδρα τής διαισθητικής και τηλεπαθητικής αντίληψης. Οπως γράφει ο  Daniel Goleman.από το εγκεφαλικό στέλεχος,ξεπήδησαν τα συγκινησιακά.κέκτρα,

            3.- Νεοεγκέφαλος.Αντιστοιχεί στον εγκέφαλο των ανώτερων θηλαστικών, που εμφανίστηκαν πριν από  50-30 εκατομμύρια χρόνια,και τού ανθρώπου,πριν από  50-500 χιλιάδες χρόνια. .Ειδικότερα,με την εμφάνιση των πρώτων θηλαστικών,προστέθηκαν νέα ουσιώδη στρώματα,τού συγκινησιακού εγκεφάλου.Όπως γράφει ο Daniel Goleman, περίπου εκατό εκατομμύρια χρόνια πριν, ο εγκέφαλος των θηλαστικών παρουσίασε,μια αλματώδη εξέλιξη.Από  τις συγκινησιακές περιοχές που αναφέρονται αμέσως πιο πάνω, αναπτύχθηκε ο νεοφλοιός,ο σκεπτόμενος εγκέφαλος.Το ζήτημα τής επιβίωσης,οφείλεται στο ταλέντο τού νεοφλοιού,να καταρτίζει μακρόπνοα προγράμματα,Ο πολιτισμός  οφείλεται στον νεοφλοιό.Αυτές οι προσθή κες,στον εγκέφαλο επέτρεψαν  να διανθιστεί η συναισθηματική  ζωή με αποχρώσεις,όπως η αγάπη. (Είδη που στερούνται νεοφλοιού  , όπως τα ερπετά στερούνται μητρικής στοργής.) Ο αριθμός των συνδέσεων ,ο και η αύξηση του όγκου τού νεοφλοιού ,  και των συνδέσεων, εξηγεί,γιατί ,ο άνθρωπος,έχει πολύ μεγαλύτερο εύρος,αντιδράσεων στα συναισθήματά  και περισσότερες αποχρώσες.Οπως παρατηρεί ο Daniel Goleman,ένα κουνέλι ή ένας πίθηκος εμφανίζουν πολύ πιο περιορισμένες  αντιδράσεις στο φόβο, από τον άνθρωπο.

            -O Α.Κέσλερ (ό.π.201 επ.)   αναφερόμενος στην κατασκευή του εγκεφάλου, αναρωτιέται μήπως υπάρχει κάποιο δομικό λάθος  κατασκευής στο κρανίο τού ανθρώπου,  ,που δεν αποκλείεται να απειλεί με την εξαφάνιση τον .άνθρωπο,και σαν εξήγηση τής « υποψίας του αυτής» τοποθετεί την εξωφρενική ταχύτητα  με την οποία εξελίχθηκε ο ανθρώπινος εγκέφαλος.,……….. πώς η εξέλιξη υπέθεσε μια νέα ανώτερη δομή πάνω σε μια παλιότερη ,με λειτουργίες ΄που ως .ένα βαθμό επικαλύπτονται ,χωρίς να εφοδιάσει  την νέα μ΄ένα ξεκάθαρο ιεραρχικό έλεγχο,πάνω στη παλαιά ,προκαλώντας έτσι σύγχυση και συγκρούσεις. Αναφέρει άποψη ,επικαλούμενος  τον Μακλήν, κατά την οποία,η εξωφρενική ταχύτητα με την οποία εξελίχθηκε-διογκώθηκε  ο εγκέφαλος, οδήγησε σε ένα παθολογικό αποτέλεσμα.Πειό συγκεκριμένα στο ότι, ο ανθρώπινος εγκεφαλικός φλοιός, είναι ένα είδος κακοήθου υπερπλασίας,,με αποτέλεσμα οι λειτουργίες του να  βρίσκονται έξω από τον φυσιολογικό έλεγχο.Ο συγγραφέας συνεχίζει γράφοντας ότι, η σύγχρονη έρευνα, δέχεται σαν αιτία ,τού τρόπου με τον οποίο λειτουργεί ο εγκέφαλος,όχι το μεγεθός του,αλλά τον ανεπαρκή συντονισμό, ανάμεσα στον παλαιό εγκέφαλο και τον νεοεγκέφαλο. Επικαλούμενος τον   MacLean,γράφει ότι  ενώ οι νοητικές λειτουργίες  μας εκτελούνται από τα πιο νέα και εξαιρετικώς ανεπτυγμένα  μέρη τού εγκεφάλου,η συγκινησιακή συμπεριφορά μας,εξακολουθεί να κυριαρχείται από ένα σχετικά ακατέργαστο και πρωτόγονο σύστημα.

            -Το ότι η  διαστρωματική εξέλιξη τού εγκεφάλου,και η συνύπαρξη  τού αρχαίου.μέσου και νεωτέρου εγκεφάλου,δημιουργούν ένα ελαττωματικό όργανο  και ότι, πρόκειται στο σημείο αυτό για¨  «αμέλεια»  στην εξέλιξη ,υποστηρίζεται  και από άλλους συγγραφείς.Ο K.L.Lorenz, βλέπει στην δομή αυτή, την εκπληκτική πνευματικότητα τού ανθρώπου αλλά και την απροσμέτρητη κτηνωδία.(Ευαγγέλου ό.π.33)

 

 

Σάββατο 07 Δεκεμβρίου 2013 / 19:30 στις κατηγορίες ΥΓΕΙΑ  -->

 dyslΠρόβλημα επικοινωνίας μεταξύ περιοχών του εγκεφάλου εντόπισε σαν αιτία νέα έρευνα

«Φως» στις αιτίες της δυσλεξίας ρίχνει μια νέα διεθνής επιστημονική έρευνα. Οι ερευνητές κατέληξαν στο συμπέρασμα ότι πίσω από το σύνδρομο κρύβονται προβλήματα επικοινωνίας ανάμεσα στις ακουστικές και τις γλωσσικές περιοχές του εγκεφάλου, που έχουν ως συνέπεια την ελαττωματική νευρική «καλωδίωση».

 

Η δυσλεξία είναι μια συχνή μαθησιακή νευρολογική διαταραχή, από την οποία πάσχει το 4% έως 10% του παγκόσμιου πληθυσμού και η οποία δεν κάνει κοινωνικο-οικονομικές ή φυλετικές διακρίσεις. Οι δυσλεκτικοί συχνά δυσκολεύονται να γράψουν και να διαβάσουν σωστά, με συνέπεια να έχουν προβλήματα στην πορεία της εκπαίδευσής τους.

 

Η δυσλεξία, που μπορεί να κληρονομηθεί, αποτελεί ένα είδος «τύφλωσης απέναντι στις λέξεις» και είναι άσχετη με το δείκτη νοημοσύνης, με αποτέλεσμα αρκετοί να μην την θεωρούν πραγματικό ιατρικό πρόβλημα, ενώ άλλοι επιμένουν πως πρόκειται για βιολογικό θέμα που άπτεται της νευροεπιστήμης. Έτσι, μέχρι σήμερα δύο είναι οι κυρίαρχες θεωρίες για τις αιτίες της.

 

Η πρώτη θεωρία, που η νέα έρευνα έρχεται να ενισχύσει, προκρίνει ότι προκαλείται από πραγματικά προβλήματα «καλωδίωσης» του εγκεφάλου. Σύμφωνα με τη δεύτερη προέρχεται απλώς από την ανικανότητα του εγκεφάλου να κατανοήσει τη σχέση ήχων και συμβόλων που απαρτίζουν την ανθρώπινη γλώσσα, χωρίς όμως να υπάρχει κάποιο ελαττωματικό νευροβιολογικό υπόβαθρο.

 

Οι ερευνητές από το Βέλγιο, τη Βρετανία και την Ελβετία, με επικεφαλής τον καθηγητή ψυχιατρικής Μπαρτ Μπόετς του Καθολικού Πανεπιστημίου της Λουβέν, που έκαναν τη σχετική δημοσίευση στο περιοδικό Science, μελέτησαν τους εγκεφάλους 23 ενήλικων ανθρώπων με δυσλεξία και 22 χωρίς αυτήν, με τη βοήθεια λειτουργικής μαγνητικής τομογραφίας (fMRI).

 

Οι επιστήμονες κατέληξαν στο συμπέρασμα ότι οι δυσλεκτικοί καταλαβαίνουν μεν μια χαρά τις ελάχιστες «μονάδες ήχου», τα λεγόμενα «φωνήματα» της γλώσσας, με τα οποία δημιουργούνται οι λέξεις, όμως δεν διαθέτουν τα κατάλληλα νευρωνικά «κυκλώματα» για την επεξεργασία τους λόγω των προβλημάτων ενδοεπικοινωνίας του εγκεφάλου.

 

Όπως είπε ο Μπόετς, καταρρίπτεται η ευρέως διαδεδομένη άποψη ότι οι άνθρωποι που πάσχουν από αυτήν, έχουν κατώτερη ικανότητα να αναγνωρίσουν και να διακρίνουν τους ξεχωριστούς ήχους μιας γλώσσας. Αντίθετα, όπως είπε, το πρόβλημα πηγάζει από την ελλιπή διασύνδεση ανάμεσα στην ακουστική περιοχή του εγκεφάλου (όπου γίνεται η επεξεργασία των ήχων των φωνημάτων) και στην περιοχή του Μπροκά (όπου γίνεται η ανωτέρου επιπέδου φωνολογική επεξεργασία της γλώσσας).

 

Οι ερευνητές εξέφρασαν την ελπίδα πως η έρευνά τους μπορεί να βοηθήσει στην ανάπτυξη πιο αποτελεσματικών τεχνικών για τη βελτίωση της κατάστασης των δυσλεκτικών ανθρώπων, για παράδειγμα μέσω μη επεμβατικής διέγερσης του εγκεφάλου.

 

Ήδη βρίσκεται σε εξέλιξη μια δεύτερη σχετική έρευνα, που θα μελετήσει τους εγκεφάλους παιδιών με κληρονομικό κίνδυνο δυσλεξίας, για να διαπιστωθεί με ποιο τρόπο η δυσλεξία αναπτύσσεται διαχρονικά.

 

newsbeast.gr

 

 

inShare

 

← Βαριούνται που ζουν! Άδεια η Βουλή λίγο πριν την ψήφιση του προϋπολογισμούΤα εσπεριδοειδή προστατεύουν γυναίκες από εγκεφαλικό →

 

 

 

Ο "ασυνεπής"

Κάθε φορά που βλέπω λεφτά στον ύπνο μου,πρώτα πάω για ψώνια και μετά ξυπνάω.

ΜΑΝΤΙΝΑΔΕΣ

Μαντινάδες & Όνειρα της

 

THE POWER OF THE BILINGUAL BRAIN(TIME 23-7-2013)

CLASSROOMS ARE PLACES where little eurekas happen—and teachers live for them. The sixth-grader struggling with the first week of algebra has no idea what a nonsensical instruction like "solve for x" means—and then all at once, blink, the light goes on. The second-grader grasps for the first time why a poem doesn't have to rhyme and then coins a perfect little word picture to prove it. For Helene Cha-Philippe, a teacher at Morningside Elementary School in Salt Lake City, the moment happened when one of her first-grade girls said, "I eat the teacher."

Technically, that's not what the little girl said. What she said was "Je mange le professeur." Then she laughed in delight and pride, and Cha-Philippe did too. Just months before, the child had not spoken a word of French. Now she spoke many words. That day', she was working with the verb monger and was supposed to say, "I cat the banana." Instead she made a tiny, silly, first-grader's joke. She had stopped wrestling with the language and had begun playing with it-—and with that she had crossed a threshold.

          "It was such a wonderful experience," says Cha-Philippe. "She realized that it was possible to combine words and make a joke in a language that wasn't her own."

           All over Utah, elementary-school students are joking and studying and singing and reading and fluently speaking in languages not their own: French, Spanish, Mandarin Chinese and, soon, Portuguese. They are part of one of the most ambitious-total-immersion language-education programs ever attempted in the U.S. It kicked off in the 2009 school year with 1,400 students in 25 schools and by this fall will include 20,000 kids in 100 schools—or 20% of all the elementary schools in the state, with nearly 95% of school districts partici-pating up through grade 12. Competition for spots in the program is keen: families apply online before kids enter kindergarten or first grade—depending on the school; district—and the ones who will participate are picked by lottery. Those who are chosen take half their subjects each day in the new language and the other half in English.

          The idea behind the program has less to do with the usual talk about a globalizing world and America's need to become a polyglot nation if it's going to compete effectively with China and other rising economies—though that's part of it— and more to do with the nimble minds of the boys and girls doing the learn-ing. Research is increasingly showing that the brains of people who know two or more languages are different from those who know just one—and those differences are all for the better. Multi-lingual people, studies show, are better at reasoning, at multitasking, at grasping and reconciling conflicting ideas. They work faster and expend less energy doing so, and as they age, they retain their cognitive faculties longer, delaying the onset of dementia and even full-blown Alzheimer's disease.

          A bilingual brain is not necessarily a smarter brain, but it is proving to be a more flexible, more resourceful one. In a polyglot world, that's a lesson that a largely monoglot country like the U.S. ignores at its peril. "Monolingualism," says Gregg Roberts, a language-immersion specialist with the Utah state office of education, "is the illiteracy of the 21st century."

 

Wired for Words

WHEN" IT COMES TO LANGUAGE,  THERE'S no such thing as starting too early—and it turns out the brain can be bilingual even before birth. The human auditory system is functional from the third trimester on, and the loudest thing an in utero baby hears is its mother's voice, speaking whatever language or languages she knows. Those sounds, with their characteris-tic rhythms and phonemes, are poured straight into the baby's brain and become comfortingly familiar.

          Of course, it isn't easy to get inside a newborn's mind and determine what it does and doesn't like, but with language at least, investigators have figured out a method. The more vigorously a comfortable, well-fed baby sucks on a pacifier, the more stimulated it is by its environment. Developmental psychologist Krista Byers-Heinlein of Concordia University in Montreal has used this technique to study babies 3 days old and younger. The mothers of some of the cahildren were monolingual English speakers; the mothers of  the others spoke both English and Tagalog, language common in parts of Canada where there are high concentrations of ilipino immigrants.

          When the babies with pacifiers were played recordings from multiple languages, those with monolingual moms sucked harder only when they heard English; the others perked up both at English and at Tagalog. "You think, These babies are newborns—how can they be bilibingual?" says Byers-Heinlein. "But their mothers' voices affected their preferences."

          That exceedingly early start on language only accelerates as it goes along. Research by cognitive neuroscientist Janet Werker of the University of British Columbia and others extended Byers-Heinlein's work to babies who were a few months old, trying to determine if they could distinguish between languages by sight alone, watching silent videos of adults reciting lines from The Little Prince in English and French. In this case it was eye contact— the amount of time they spent looking before they got bored and looked away—that indicated their interest and recognition. From 4 to 6 months of age, babies from both monolingual English homes and bilingual French-English homes could tell the difference. But by 8 months, the mono-linguals dropped out of the race, and only the bilinguals could manage the task.

          At Spring Lane Elementary School outside Salt Lake City, the kids are a good deal more than 8 months old, but their brains are clearly still very language friendly. On a recent morning late in the school year, a class of first-graders learning Mandarin had broken down into smaller groups, working together on various assignments. One cluster of five kids sat on the floor, listening to a Mandarin-language story through headphones while reading along in books. The other children were busy with writing lessons. Their teacher, April Ridge, 30, who learned to speak Mandarin when she was 21 in preparation for two years as a Mormon missionary in Taiwan, was quietly coaching one little girl when the bell sounded. She looked up and made a series of rapid-fire announcements in fluent Mandarin that appeared to have something to do with getting coats on for recess or hands washed for lunch or who knew what, but if the instructions were a mystery to the monolinguals present, they made perfect sense to the kids, who scrambled and obeyed.

          "They made steady progress through the year," Ridge says. "We started school in August when they could speak only English. They were able to follow directions in Mandarin by January. After that came speaking, then reading, then writing. Now I hear them at recess, mixing Mandarin and English. They help each other out and remind each other of words they forget."

          Such cooperation is a formal part of the curriculum in the schools—what the teachers call "pair-share," with kids teaming up and turning to a designated buddy for a lost word or concept. That's a good thing, particularly when it comes to Mandarin, since the Utah school system doesn't fool around. The students are taught to read and write in traditional Mandarin characters, with pinyin—the phonetic, Roman- alphabet form of writing Mandarin—not introduced until the third grade and then only for the more difficult words.

          Utah's program got its start in 2009 under then governor and later ambassador to China Jon Huntsman, the rare American political figure who is fluent in Mandarin. Huntsman argued that multilingualism in education would be increasingly essential in the 21st century for students, business people and government officials, and while many people outside the state speculated that the missionary work of the Utah-based Mormon church was the real driver behind the plan, state education officials deny that. "This really was mostly about the state and millennial parents seeing the need for language training," says Roberts.

          The program is a surprising bargain by government standards. It's funded by the state legislature at an average of $2 million per year, plus a supplemental appropriation of $10,000 per school per year to buy books. With the program entering its fifth year, that means grades 1 through 4 have already been supplied, with the remaining grades set to be added each year as the oldest kids move along. Both students and teachers are reminded to keep the books in good enough shape that they can be reused each year. "We always tell them, 'Take care of them, because when they're gone, they're gone,'" says Carolyn Schubach, associate director for advanced learning in the Granite school district.

          Kids who make it through eighth grade in the language program take advanced-placement courses in ninth. For roth-through i2th-graders, the state education office is collaborating with the University of Utah and Brigham Young University to offer college-level courses. Whatever Utah is doing, it must be doing it right: so far, officials from 22 other states have dropped by to study the program with an eye toward launching their own.

 

The Polyglot Brain

IT'S TOO EARLY TO MEASURE EXACTLY what the lifelong benefits of early language training will be, but all of the science suggests that they will be considerable—and that some of the differences will be physically detectable in the brains of the polyglot kids. Research psychologist Ellen Bialystok of Toronto's York University cites brain scans of London cabdrivers, who are celebrated for their down-to-the-lastalley knowledge of their city's streetscape. Those scans show greater development in the regions of the brain responsible for spatial reasoning. Similar findings have-turned up in the motor-control regions that govern the fingers of violinists and other musicians. Still, the cause and effect are murky here. "Does the training cause the brain changes," Bialystok asks, "or do you select into being a cabdriver or a musician because you already have a brain that's inclined toward those skills?"

          Last year in Sweden, psychologists at Lund University decided to test that idea when it comes to multilingualism, scanning the brains of the incoming class at the Armed Forces Interpreter Academy in Uppsala, where students undergo a grueling program that takes them from no knowledge of an unfamiliar language like Arabic or Dari to total fluency in 13 months. As a control, the investigators scanned other students entering a similarly rigorous program in medicine or cognitive science for the same length of time. At the end of the period, all the students were rescanned. Among the language students, there was detectable growth in the hippocampus, which helps govern memory and mastery

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

ainharet form of writing Mandarin—not introduced until the third grade and then only for the more difficult words.

Utah's program got its start in 2009 un¬der then governor and later ambassador to China Jon Huntsman, the rare American political figure who is fluent in Mandarin. Huntsman argued that multilingualism in education would be increasingly essen¬tial ir; the 21st century for students, busi-nes-speople and government officials, and while m<:. ny people outside the state specu¬lated that the missionary work of the Utah-based Mormon church was the real driver behind the plan, state education officials deny that. "This really was mostly about the state and millennial parents seeing the need for language training," says Roberts.

The program is a surprising bargain by government standards. It's funded byvthe state legislature at an average of $2 million per year, plus a supplemental appropria¬tion of $10,000 per school per year to buy books. With the program entering its fifth year, that means grades 1 through 4 have already been supplied, with the remain¬ing grades set to be added each year as the oldest kids move along. Both students and teachers are reminded to keep the books ingood enough shape that they can be reused each year. "We always tell them, 'Take care of them, because when they're gone, they're gone,'" says Carolyn Schubach, as¬sociate director for advanced learning in the Granite school district.

Kids who make it through eighth grade in the language program take advanced-placement courses in ninth. For roth-through i2th-graders, the state education office is collaborating with the University of Utah and Brigham Young University to offer college-level courses. Whatever Utah is doing, it must be doing it right: so far, officials from 22 other states have dropped by to study the program with an eye to¬ward launching their own.

The Polyglot Brain

IT'S TOO EARLY TO MEASURE EXACTLY what the lifelong benefits of early language training will be, but all of the science suggests that they will be considerable—and that some of the differences will bephysically detectable in the brains of the polyglot kids. Research psychologist Ellen Bialystok of Toronto's York University cites brain scans of London cabdrivers, who are celebrated for their down-to-the-last-alley knowledge of their city's streetscape. Those scans show greater development in the regions of the brain responsible for spatial reasoning. Similar findings have-turned up in the motor-control regions that govern the fingers of violinists and other musicians. Still, the cause and effect are murky here. "Does the training cause the brain changes," Bialystok asks, "or do you select into being a cabdriver or a mu-sician because you already have a brain that's inclined toward those skills?"

Last year in Sweden, psychologists at Lund University decided to test that idea when it comes to multilingualism, scanning the brains of the incoming class at the Armed Forces Interpreter Academy in Uppsala, where students undergo a grueling program that takes them from no knowledge of an unfamiliar language like Arabic or Dari to total fluency in 13 months. As a control, the investigators scanned other students entering a similarly rigorous program in medicine or cognitive science for the same length of time. At the end of the period, all the students were rescanned. Among the language students, there was detectable growth in the hippocampus, which helps govern memory and mastery of new material, and in three areas of the cerebral cortex, where higher-order reasoning is processed. Among the other students there were no such changes.

          Biologist Nina Kraus of Northwest-ern University has used scalp electrodes to record the activity of the auditory region in the brain stem, looking for how it behaves in bilinguals. What she found is that people who know more than one language are better than monolinguals at picking up speech-relevant sounds, such as key pitches or rhythms, out of a confusing soundscape, producing a telltale blip in the scalp readings. "As people use sound in a meaningful way," Kraus says, "the ner¬vous system changes."

          Bialystok believes the relevant difference in the brains of bilinguals involves less the density or shape of the gray matter—the neurons—than the white matter, the myelin sheathing that insulates neural connections. She and her colleagues conducted scans showing healthier myelin in the frontal lobes and the corpus callosum—the neural cable that connects the two hemispheres of the brain—in bilinguals than in mono-linguaLs. "Str ctural differences are where the new science is unfolding," she says.

 

 

 

Brain Be Nimble

BUT IT IS THE KNOCK-ON EFFECTS    NOT how the brain looks but how it functions— that argue most for learning additional languages, and it appears that the bilingual brain is simply more efficient. The constant toggling that comes from having to choose between two words for every object or concept in your world is a total-immersion exercise in what cognitive scientists call task switching and what the rest of us call trying to do 17 things at once. Every time you interrupt an e-mail to pick up the phone, then interrupt the phone call to respond to someone who pops into your office, and then go back to the phone and the e-mail, the tracks in your brain must clank one way or the other. It's more challenging still when you're handling multiple tasks not sequentially but simultaneously.

How deftly any one person responds to these messy real-world challenges is hard to measure, but there are some good experimental proxies. In one, known as the Stroop test, subjects are flashed the names of colors on a screen, with the word matching the actual color of the letters,and are told to say the color's name or hit a key indicating what it is—a task nearly anyone can do instantaneously. Next they are flashed mismatches—the word red printed in blue, say—and told to ignore what the word says and announce only the color. This is a lot harder than you think, especially when you don't know when you'll get a matched example and whenv you'll get an unmatched one. Almost universally, bilinguals are faster and make fewer mistakes than monolinguals. Related studies have shown that the multilinguals' advantage is especially pronounced not in young adulthood, when the brain's executive functions are operating at their peak, but among kids and seniors, whose cognitive capabilities have either not fully come online or are starting to slip.

          "The loss of efficiency when we rotate among tasks is "called the global switch cost," says Bialystok. "Everyone slows down some or makes more errors, but multilinguals in all age groups have less of a drop-off." If that increased efficiency plays out in people's lives outside the lab—and there is no reason to think it doesn't—that would confer a real advantage over monolingual classmates, colleagues and others. The advantages of multilingualism in the senior population are especially important—and comparatively easy to measure. Cognitive neuroscientist Brian Gold of the University of Kentucky tested seniors in the 6o-to-68 age group on several of the familiar task-switching tests and  found that bilinguals were more accurate and also faster than monolinguals. When he scanned the subjects with functional magnetic resonance imaging while they worked, he also found that the bilinguals' brains were less rather than more active in the relevant regions than the monolinguals'. That's actually a good thing: greater activity means the brain is working harder, breaking a sweat it wouldn't have had to in its younger days. "Older people have to activate their brains more in general than younger people do," says Gold. "But bilingual seniors have to do it less." Bialystok has studied seniors suffering from serious age-related cognitive decline and those who are still high functioning and estimates that on average, bilinguals get an extra 4.1 years of clarity before symptoms of any form of dementia set in; those who develop Alzheimer's specifically get an extra 5.1 years.

None of that is to say that the monolingual middle-ager who is worried about dementia can simply take up a language and reap the same benefits a lifetime bilingual would. "The practical reality," says Gold, "is that adults are simply less likely than children to learn and continue to use a second language because they have to go far out of their way to do it, whereas it comes gift-wrapped for kids." At best, he says, language lessons in adulthood fall into the couldn't-hurt category—one more way to keep the aging brain active.

          The children in the Utah grammar schools are, of course, thinking about none of this yet, with their brainpower and their language talents still on a steep upward arc. The incoming fifth-graders who have been with the program since its first year represent an educational vanguard, the leading edge of a living longitudinal study that renews itself each year as more and more families clamor for spots in the participating schools. The planned addition of 20 to 25 schools per year for the next five years should help satisfy that growing demand.For the Utah teachers and kids, policyissues matter a lot less than the simpleday-to-day richness of bilingual living.Third-grade French teacher Georgia Geerling had never taught below the level ofcommunity college and high school beforeshe took a job at Morningside ElementarySchool, and she was not fully prepared forwhat the experience would be like. "Whenthey hug me, I'm so touched," she says."We had an assembly, and the kids were all onstage singing in French, and I justcried. They're so wiggly!" That's as fair away of describing third-graders as any. Buttheir restless bodies reflect equally active,playful, energetic brains. Learning the lyricism and the magic of another language can make them better brains too.

----------------------------------------------------------------------------

 

 

Motor excitability predicts working memory

 

Published: Monday, December 23, 2013 - 12:31 in Psychology & Sociology

Humans with a high motor excitability have a better working memory than humans with a low excitability. This was shown in a study conducted by scientists from the Transfacultary Research Platform at the University of Basel. By measuring the motor excitability, conclusions can be drawn as to the general cortical excitability -- as well as to cognitive performance. Working memory allows the temporary storage of information such as memorizing a phone number for a short period of time. Studies in animals have shown that working memory processes among others depend on the excitability of neurons in the prefrontal cortex. Moreover, there is evidence that motor neuronal excitability might be related to the neuronal excitability of other cortical regions. Researchers from the Psychiatric University Clinics (UPK Basel) and the Faculty of Psychology in Basel have now studied if the excitability of the motor cortex correlates with working memory performance- results were positive.

"The motor cortical excitability can be easily studied with transcranial magnetic stimulation," says Nathalie Schicktanz, doctoral student and first author of the study. During this procedure, electromagnetic impulses with increasing intensity are applied over the motor cortex. For subjects with high motor excitability already weak impulses are sufficient to trigger certain muscles -- such as those of the hand -- to show a visible twitch.

 

Conclusions for other cortical regions

In the present study, that included 188 healthy young subjects, the scientists were able to show that subjects with a high motor excitability had increased working memory performance as compared to subjects with a low excitability. "By measuring the excitability of the motor cortex, conclusions can be drawn as to the excitability of other cortical areas," says Schicktanz.

 

"The findings help us to understand the importance of neuronal excitability for cognitive processes in humans," adds Dr. Kyrill Schwegler, co-author of the study. The results might also have important clinical implications, as working memory deficits are a component of many neuropsychiatric disorders, such as schizophrenia or attention deficit hyperactivity disorder. In a next step, the scientists plan to study the relation between neuronal excitability and memory on a molecular level.

The study is part of a project lead by Prof. Dominique de Quervain and Prof. Andreas Papassotiropoulos. The project uses transcranial magnetic stimulation to study the cognitive functions in humans. The goal is to identify the neurobiological and molecular mechanisms of human memory.

 

Source: Universit&auml;t Basel

Brainlike Computers, Learning From Experience

 

Erin Lubin/The New York Times(28-12-2013-Internet)

By JOHN MARKOFF

Published: December 28, 2013

FACEBOOK

 

PALO ALTO, Calif. — Computers have entered the age when they are able to learn from their own

The first commercial version of the new kind of computer chip is scheduled to be released in 2014. Not only can it automate tasks that now require painstaking programming — for example, moving a robot’s arm smoothly and efficiently — but it can also sidestep and even tolerate errors, potentially making the term “computer crash” obsolete.

The new computing approach, already in use by some large technology companies, is based on the biological nervous system, specifically on how neurons react to stimuli and connect with other neurons to interpret information. It allows computers to absorb new information while carrying out a task, and adjust what they do based on the changing signals.

In coming years, the approach will make possible a new generation of artificial intelligence systems that will perform some functions that humans do with ease: see, speak, listen, navigate, manipulate and control. That can hold enormous consequences for tasks like facial and speech recognition, navigation and planning, which are still in elementary stages and rely heavily on human programming.

Designers say the computing style can clear the way for robots that can safely walk and drive in the physical world, though a thinking or conscious computer, a staple of science fiction, is still far off on the digital horizon.“We’re moving from engineering computing systems to something that has many of the characteristics of biological computing,” said Larry Smarr, an astrophysicist who directs the California Institute for Telecommunications and Information Technology, one of many research centers devoted to developing these new kinds of computer circuits.

Conventional computers are limited by what they have been programmed to do. Computer vision systems, for example, only “recognize” objects that can be identified by the statistics-oriented algorithms programmed into them. An algorithm is like a recipe, a set of step-by-step instructions to perform a calculation.

But last year, Google researchers were able to get a machine-learning algorithm, known as a neural network, to perform an identification task without supervision. The network scanned a database of 10 million images, and in doing so trained itself to recognize cats.

In June, the company said it had used those neural network techniques to develop a new search service to help customers find specific photos more accurately.

The new approach, used in both hardware and software, is being driven by the explosion of scientific knowledge about the brain. Kwabena Boahen, a computer scientist who leads Stanford’s Brains in Silicon research program, said that is also its limitation, as scientists are far from fully understanding how brains function.

“We have no clue,” he said. “I’m an engineer, and I build things. There are these highfalutin theories, but give me one that will let me build something.”

 

Until now, the design of computers was dictated by ideas originated by the physicist John von Neumann about 65 years ago. Microprocessors perform operations at lightning speed, following instructions programmed using long strings of 1s and 0s. They generally store that information separately in what is known, colloquially, as memory, either in the processor itself, in adjacent storage chips or in higher capacity magnetic disk drives.

The data — for instance, temperatures for a climate model or letters for word processing — are shuttled in and out of the processor’s short-term memory while the computer carries out the programmed action. The result is then moved to its main memory.

The new processors consist of electronic components that can be connected by wires that mimic biological synapses. Because they are based on large groups of neuron-like elements, they are known as neuromorphic processors, a term credited to the California Institute of Technology physicist Carver Mead, who pioneered the concept in the late 1980s.

They are not “programmed.” Rather the connections between the circuits are “weighted” according to correlations in data that the processor has already “learned.” Those weights are then altered as data flows in to the chip, causing them to change their values and to “spike.” That generates a signal that travels to other components and, in reaction, changes the neural network, in essence programming the next actions much the same way that information alters human thoughts and actions“Instead of bringing data to computation as we do today, we can now bring computation to data,” said Dharmendra Modha, an I.B.M. computer scientist who leads the company’s cognitive computing research effort. “Sensors become the computer, and it opens up a new way to use computer chips that can be everywhere.”

The new computers, which are still based on silicon chips, will not replace today’s computers, but will augment them, at least for now. Many computer designers see them as coprocessors, meaning they can work in tandem with other circuits that can be embedded in smartphones and in the giant centralized computers that make up the cloud. Modern computers already consist of a variety of coprocessors that perform specialized tasks, like producing graphics on your cellphone and converting visual, audio and other data for your laptop.

One great advantage of the new approach is its ability to tolerate glitches. Traditional computers are precise, but they cannot work around the failure of even a single transistor. With the biological designs, the algorithms are ever changing, allowing the system to continuously adapt and work around failures to complete tasks.

Traditional computers are also remarkably energy inefficient, especially when compared to actual brains, which the new neurons are built to mimic.

I.B.M. announced last year that it had built a supercomputer simulation of the brain that encompassed roughly 10 billion neurons — more than 10 percent of a human brain. It ran about 1,500 times more slowly than an actual brain. Further, it required several megawatts of power, compared with just 20 watts of power used by the biological brain.Running the program, known as Compass, which attempts to simulate a brain, at the speed of a human brain would require a flow of electricity in a conventional computer that is equivalent to what is needed to power both San Francisco and New York, Dr. Modha said.

I.B.M. and Qualcomm, as well as the Stanford research team, have already designed neuromorphic processors, and Qualcomm has said that it is coming out in 2014 with a commercial version, which is expected to be used largely for further development. Moreover, many universities are now focused on this new style of computing. This fall the National Science Foundation financed the Center for Brains, Minds and Machines, a new research center based at the Massachusetts Institute of Technology, with Harvard and Cornell.

The largest class on campus this fall at Stanford was a graduate level machine-learning course covering both statistical and biological approaches, taught by the computer scientist Andrew Ng. More than 760 students enrolled. “That reflects the zeitgeist,” said Terry Sejnowski, a computational neuroscientist at the Salk Institute, who pioneered early biologically inspired algorithms. “Everyone knows there is something big happening, and they’re trying find out what it is.”

A version of this article appears in print on December 29, 2013, on page A1 of the New York edition with the headline: Brainlike Computers, Learning From Experience.

 

Brainlike Υπολογιστές, Μαθαίνοντας από την εμπειρία

Με JOHN Μαρκόφ Πριν από 59 λεπτά

Kwabena Boahen κρατώντας ένα βιολογικά εμπνευσμένη επεξεργαστή που συνδέεται με ένα ρομποτικό βραχίονα σε ένα εργαστήριο στο Πανεπιστήμιο του Στάνφορντ.

Erin Lubin / The New York Times

Kwabena Boahen κρατώντας ένα βιολογικά εμπνευσμένη επεξεργαστή που συνδέεται με ένα ρομποτικό βραχίονα σε ένα εργαστήριο στο Πανεπιστήμιο του Στάνφορντ.

Η νέα προσέγγιση computing βασίζεται στο βιολογικό νευρικό σύστημα, συγκεκριμένα σχετικά με το πώς οι νευρώνες αντιδρούν σε ερεθίσματα και να συνδεθούν με άλλους νευρώνες να ερμηνεύσει τις πληροφορίες.

ΝΕΩΤΕΡΙΣΜΟΊ

 Η τεχνολογία μπορεί να χρησιμοποιηθεί σε μια δημόσια βιβλιοθήκη για να ελέγξει έξω ένα βιβλίο χωρίς την ανάγκη για μια κάρτα βιβλιοθήκης.

Ανάγνωση παλάμη σας για χάρη Ασφαλείας

Με ANNE Eisenberg

Η χρήση βιομετρικών σαρώσεις για την αναγνώριση των καταναλωτών αυξάνεται, αλλά κάποιοι ειδικοί ανησυχούν για τα δεδομένα να είναι hacked ή καταχρηστικά.

Νέα Ενέργεια αγώνες στο δρόμο του για Αγορές

Με ΜΑΤΘΑΙΟΥ Λ. WALD

Οι ειδικοί λένε ότι η πυρηνική και αιολική ενέργεια, ενώ μάχονται ο ένας τον άλλον, να πιέζεται από την πίεση της αγοράς από το φυσικό αέριο.

 Οι σιταποθήκες του C & H Hog Farms μπορεί να δει ανάμεσα στα δέντρα.  Πολλά κοντινά κάτοικοι αναρωτιούνται πώς μια τέτοια μεγάλη εγκατάσταση κατέληξαν σε μια σημαντική τουριστική περιοχή.

2.500 χοίροι Εγγραφή συζήτηση για Farms εναντίον Τοπία

Με JOHN ELIGON

Η εγκατάσταση ενός αγροκτήματος 2.500 χοίρων σε μια σημαντική τουριστική περιοχή έχει εγείρει ερωτήματα σχετικά με τις περιβαλλοντικές επιπτώσεις των εργασιών αυτών.

Πρώτη προσπάθειες αποτυγχάνουν να ελεύθερο σκάφος Απομονωμένοι από Heavy Ice

Με HENRY ΚΡΗΝΗ

Παγοθραυστικά αποστέλλονται δωρεάν ένα λανθάνον ρωσικό ερευνητικό πλοίο, το Akademik Shokalskiy, από την Ανταρκτική σταμάτησε από βαρέα πάγο μέσα στη θέα του πλοίου, δήλωσαν αξιωματούχοι νωρίς το Σάββατο.

ΤΈΧΝΕΣ | NEW JERSEY

 Στο Liberty Science Center, δεξιόστροφα από την κορυφή: Γκρέις Gardner, 8, από Middletown να ρίξει ένα πέρασμα σε μια από τις διαδραστικές σταθμούς? Εκ νέου δημιουργία του ντουλάπι του Eli Manning, quarterback των γιγάντων? Ένα αντίγραφο του Vince Lombardi Trophy απονεμηθεί στο Super Bowl πρωταθλητής? και μια παλιομοδίτικη συσκευή σας να στεγνώσει ένα βρεγμένο ποδοσφαίρου.

Εξερευνώντας την επιστήμη στο ποδόσφαιρο

Με VINCENT Μ. Mallozzi

Στο Liberty Science Center στο Jersey City, το ποδόσφαιρο είναι στο επίκεντρο για μερικές ακόμη εβδομάδες, που συμπίπτει με το Super Bowl σε κοντινή απόσταση.

Εκδηλώσεις στο New Jersey | Times Θέματα: New Jersey Arts

ΎΛΗ

Στον ανθρώπινο εγκέφαλο, το μέγεθος δεν είναι πραγματικά τα πάντα

Με CARL ZIMMER

Ερευνητές του Χάρβαρντ υποστηρίζουν ότι ο ανθρώπινος εγκέφαλος είναι τόσο προηγμένη όχι μόνο επειδή είναι μεγάλο, αλλά επειδή η ταχεία ανάπτυξη της προκάλεσε νευρώνες να αναπτύξουν νέες συνδέσεις και κυκλώματα.

MANTECAL ΕΦΗΜΕΡΊΔΑ

 Ο κ. Velasco κρατώντας τα μωρά.

Άτακτο προσπάθεια της Βενεζουέλας να σώσει ένα φολιδωτό Predator

Με WILLIAM Neuman και PAULA RAMÓN

Ένα αγρόκτημα που απαλλοτριώθηκε από την κυβέρνηση της Βενεζουέλας το 2009 αντιπροσωπεύει τόσο τις ελπίδες και τις απογοητεύσεις οικολόγους οι οποίοι έχουν εργαστεί για να σώσει τα κροκοδείλια Orinoco.

Βίντεο : Διάσωση ενός Predator

 Ο πρώην σταρ του NFL Tony Dorsett λέει ότι έχει ΣΤΕ

Νέες δοκιμές για το Brain Trauma Δημιουργία Ελπίδα και Σκεπτικισμός

Με KEN BELSON

Ερευνητές στο UCLA ελπίζουν ένα νέο τεστ θα τους βοηθήσει να βρουν εκφυλιστική ασθένεια του εγκεφάλου μεταξύ των πρώην ποδοσφαιριστές που είναι ακόμα ζωντανοί. Αλλά οι ειδικοί λένε οι απαιτήσεις ισχύος των εξετάσεων »είναι πρόωρη.

71 Σχόλια

Κοινή χειρουργική επέμβαση στο γόνατο κάνει πολύ λίγα για Κάποιοι, μελέτη προτείνει

Με PAM BELLUCK

Μια νέα μελέτη δείχνει ότι χιλιάδες άνθρωποι με ρήξη μηνίσκου μπορεί να υποβάλλονται σε περιττές αρθροσκοπική χειρουργική επέμβαση και ότι για πολλούς, επιλογές όπως τη φυσική θεραπεία μπορεί να είναι τόσο καλή.

Wind Power Developers Αγώνας ρολόι για την ασφαλή Επιδότηση

Στην Spacewalk, αστροναύτες ολοκληρώσει τις επισκευές στο σταθμό

Start-Up Χρήσεις φυτών Σπόροι για Βιοκαύσιμα

Χιλή: Indian Leader βρέθηκαν σε δεξαμενή

Επιστήμη Times: 24 Δεκ. του 2013

 

ΒΑΣΙΚΆ

 

Later School Start Times Improve Sleep and Daytime Functioning in Adolescents

Jan. 15, 2014 — Julie Boergers, Ph.D., a psychologist and sleep expert from the Bradley Hasbro Children's Research Center, recently led a study linking later school start times to improved sleep and mood in teens. The article, titled "Later School Start Time is Associated with Improved Sleep and Daytime Functioning in Adolescents," appears in the current issue of the Journal of Developmental & Behavioral Pediatrics.

Share This:

 

 

 

"Sleep deprivation is epidemic among adolescents, with potentially serious impacts on mental and physical health, safety and learning. Early high school start times contribute to this problem," said Boergers. "Most teenagers undergo a biological shift to a later sleep-wake cycle, which can make early school start times particularly challenging. In this study, we looked at whether a relatively modest, temporary delay in school start time would change students' sleep patterns, sleepiness, mood and caffeine use."

Boergers' team administered the School Sleep Habits Survey to boarding students attending an independent high school both before and after their school start time was experimentally delayed from 8 to 8:25 a.m. during the winter term.

The delay in school start time was associated with a significant (29 minute) increase in sleep duration on school nights, with the percentage of students receiving eight or more hours of sleep on a school night jumping from 18 to 44 percent. The research found that younger students and those sleeping less at the start of the study were most likely to benefit from the schedule change. And once the earlier start time was reinstituted during the spring term, teens reverted back to their original sleep levels.

Daytime sleepiness, depressed mood and caffeine use were all significantly reduced after the delay in school start time. The later school start time had no effect on the number of hours students spent doing homework, playing sports or engaging in extracurricular activities.

Boergers, who is also co-director of the Pediatric Sleep Disorders Clinic at Hasbro Children's Hospital, said that these findings have important implications for public policy. "The results of this study add to a growing body of research demonstrating important health benefits of later school start times for adolescents," she said. "If we more closely align school schedules with adolescents' circadian rhythms and sleep needs, we will have students who are more alert, happier, better prepared to learn, and aren't dependent on caffeine and energy drinks just to stay awake in class."

Share this story on Facebook, Twitter, and Google:

  

Other social bookmarking and sharing tools:

Share on stumbleupon Share on

 

 

Study reveals how ecstasy acts on the brain and hints at therapeutic uses

 

Published: Saturday, January 18, 2014 - 06:31 in Psychology & Sociology

Brain imaging experiments have revealed for the first time how ecstasy produces feelings of euphoria in users. Results of the study at Imperial College London, parts of which were televised in Drugs Live on Channel 4 in 2012, have now been published in the journal Biological Psychiatry.

 

The findings hint at ways that ecstasy, or MDMA, might be useful in the treatment of anxiety and post-traumatic stress disorder (PTSD).

 

MDMA has been a popular recreational drug since the 1980s, but there has been little research on which areas of the brain it affects. The new study is the first to use functional magnetic resonance imaging (fMRI) on resting subjects under its influence.

 

Twenty-five volunteers underwent brain scans on two occasions, one after taking the drug and one after taking a placebo, without knowing which they had been given.

 

The results show that MDMA decreases activity in the limbic system -- a set of structures involved in emotional responses. These effects were stronger in subjects who reported stronger subjective experiences, suggesting that they are related.

 

Communication between the medial temporal lobe and medial prefrontal cortex, which is involved in emotional control, was reduced. This effect, and the drop in activity in the limbic system, are opposite to patterns seen in patients who suffer from anxiety.

 

MDMA also increased communication between the amygdala and the hippocampus. Studies on patients with PTSD have found a reduction in communication between these areas.

 

The project was led by David Nutt, the Edmond J. Safra Professor of Neuropsychopharmacology at Imperial College London, and Professor Val Curran at UCL.

 

Dr Robin Carhart-Harris from the Department of Medicine at Imperial, who performed the research, said: "We found that MDMA caused reduced blood flow in regions of the brain linked to emotion and memory. These effects may be related to the feelings of euphoria that people experience on the drug."

 

Professor Nutt added: "The findings suggest possible clinical uses of MDMA in treating anxiety and PTSD, but we need to be careful about drawing too many conclusions from a study in healthy volunteers. We would have to do studies in patients to see if we find the same effects."

 

MDMA has been investigated as an adjunct to psychotherapy in the treatment of PTSD, with a recent pilot study in the US reporting positive preliminary results.

 

As part of the Imperial study, the volunteers were asked to recall their favourite and worst memories while inside the scanner. They rated their favourite memories as more vivid, emotionally intense and positive after MDMA than placebo, and they rated their worst memories less negatively. This was reflected in the way that parts of the brain were activated more or less strongly under MDMA. These results were published in the International Journal of Neuropsychopharmacology.

 

Dr Carhart-Harris said: "In healthy volunteers, MDMA seems to lessen the impact of painful memories. This fits with the idea that it could help patients with PTSD revisit their traumatic experiences in psychotherapy without being overwhelmed by negative emotions, but we need to do studies in PTSD patients to see if the drug affects them in the same way."

 

Source: Imperial College London

 

Share

 

Print this ArticleTwitterFacebookDeliciousStumble

 

Κέιμπριτζ

Οι ειδικοί από το Πανεπιστήμιο του Κέιμπριτζ εκτιμούν ότι η μελέτη θα βοηθήσει περισσότερο στη βελτίωση της διάγνωσης και θεραπείας των ψυχιατρικών παθήσεων και όχι τόσο στην επίλυση των σεξιστικών διαφορών μεταξύ ανδρών και γυναικών

 

 

 

A region deep inside the brain controls how quickly people make decisions about love, according to new research at the University of Chicago. The finding, made in an examination of a 48-year-old man who suffered a stroke, provides the first causal clinical evidence that an area of the brain called the anterior insula "plays an instrumental role in love," said UChicago neuroscientist Stephanie Cacioppo, lead author of the study.

In an earlier paper that analyzed research on the topic, Cacioppo and colleagues defined love as "an intentional state for intense [and long-term] longing for union with another" while lust, or sexual desire, is characterized by an intentional state for a short-term, pleasurable goal.

In this study, the patient made decisions normally about lust but showed slower reaction times when making decisions about love, in contrast to neurologically typical participants matched on age, gender and ethnicity. The findings are presented in a paper, "Selective Decision-Making Deficit in Love Following Damage to the Anterior Insula," published in the journal Current Trends in Neurology.

"This distinction has been interpreted to mean that desire is a relatively concrete representation of sensory experiences, while love is a more abstract representation of those experiences," said Cacioppo, a research associate and assistant professor in psychology. The new data suggest that the posterior insula, which affects sensation and motor control, is implicated in feelings of lust or desire, while the anterior insula has a role in the more abstract representations involved in love.

In the earlier paper, "The Common Neural Bases Between Sexual Desire and Love: A Multilevel Kernel Density fMRI Analysis," Cacioppo and colleagues examined a number of studies of brain scans that looked at differences between love and lust.

The studies showed consistently that the anterior insula was associated with love, and the posterior insula was associated with lust. However, as in all fMRI studies, the findings were correlational.

"We reasoned that if the anterior insula was the origin of the love response, we would find evidence for that in brain scans of someone whose anterior insula was damaged," she said.

In the study, researchers examined a 48-year-old heterosexual male in Argentina, who had suffered a stroke that damaged the function of his anterior insula. He was matched with a control group of seven Argentinian heterosexual men of the same age who had healthy anterior insula.

The patient and the control group were shown 40 photographs at random of attractive, young women dressed in appealing, short and long dresses and asked whether these women were objects of sexual desire or love. The patient with the damaged anterior insula showed a much slower response when asked if the women in the photos could be objects of love."The current work makes it possible to disentangle love from other biological drives," the authors wrote. Such studies also could help researchers examine feelings of love by studying neurological activity rather than subjective questionnaires

The full article can be found online at: https://hpenlaboratory.uchicago.edu/sites/caciopponeurolab.uchicago.edu/files/uploads/Cacioppo%20et%20al_Current%20Trends%20in%20Neurology%202013.pdf

 

Source: University of Chicago(ΙΝ πλήρες)

 

People who claim to see "Jesus in toast" may no longer be mocked in the future thanks to a new study by researchers at the University of Toronto and partner institutions in China.

Researchers have found that the phenomenon of "face pareidolia"--where onlookers report seeing images of Jesus, Virgin Mary, or Elvis in objects such as toasts, shrouds, and clouds--is normal and based on physical causes.

"Most people think you have to be mentally abnormal to see these types of images, so individuals reporting this phenomenon are often ridiculed," says lead researcher Prof. Kang Lee of the University of Toronto's Eric Jackman Institute of Child Study. "But our findings suggest that it's common for people to see non-existent features because human brains are uniquely wired to recognize faces, so that even when there's only a slight suggestion of facial features the brain automatically interprets it as a face," said Lee.

Although this phenomenon has been known for centuries, little is understood about the underlying neural mechanisms that cause it. In the first study of its kind, researchers studied brain scans and behavioural responses to individuals seeing faces and letters in different patterns. They discovered face paredilia isn't due to a brain anomaly or imagination but is caused by the combined work of the frontal cortex which helps generate expectations and sends signals to the posterior visual cortex to enhance the interpretation stimuli from the outside world.

Researchers also found that people can be led to see different images--such as faces or words or letters--depending on what they expect to see, which in turn activates specific parts of the brain that process such images. Seeing "Jesus in toast" reflects our brain's normal functioning and the active role that the frontal cortex plays in visual perception. Instead of the phrase "seeing is believing" the results suggest that "believing is seeing."

The research was undertaken by researchers from the University of Toronto, Beijing Jiaotong University, Xidian University, and the Institute of Automation Chinese Academy of Sciences. The findings were published in the journal Cortex.

Story Source:

The above story is based on materials provided by University of Toronto. Note: Materials may be edited for content and length.

Journal Reference:

Jiangang Liu, Jun Li, Lu Feng, Ling Li, Jie Tian, Kang Lee. Seeing Jesus in toast: Neural and behavioral correlates of face pareidolia. Cortex, 2014; 53: 60 DOI: 10.1016/j.cortex.2014.01.013

Cite This Page:

 

--------------------------------------------------------------------------------------------------

Memory refresh. Newborn neurons in the dentate gyrus of the hippocampus (above) may help erase old memories and establish new ones.

 

Do you remember your first birthday? How about what you ate for breakfast 3 weeks ago? For most people, such events slip through the sieve of memory, never to be retrieved. Now, the first study of its kind in mice suggests that the brain may clear away that old information in the process of forming new memories.

 

For the most part, the brain stops producing new neurons—a process called neurogenesis—soon after birth. In humans, mice, and some other species, however, neurogenesis continues throughout life in a brain region that encodes memories about space and events, called the dentate gyrus of the hippocampus. In adult humans, the dentate gyrus produces roughly 700 new brain cells each day.

 

Studies in mice have shown that suppressing neurogenesis can impair a type of learning called pattern separation, which allows us to distinguish between two similar but slightly different circumstances. One example is remembering where you parked the car from 1 day to the next, explains René Hen, a neuroscientist at Columbia University who was not involved in the new study.

 

Although the precise role of neurogenesis in memory is still controversial, more than a decade of research has demonstrated that boosting neurogenesis with exercise and antidepressants such as Prozac can increase rodents' ability to learn new information about places and events. A few years ago, however, neuroscientist Paul Frankland of the Hospital for Sick Children in Toronto, Canada, noticed that some of the animals in his experiment actually did worse on certain memory tasks when their neuron birth rates had been ramped up. In particular, they performed poorly on tests that required them to retain details about past events.

 

The result was “way too interesting to ignore,” Frankland says. Because neurogenesis surges in newborn mice and humans and then tapers to a slow trickle by adulthood, Frankland and colleagues wondered if that explosion of new neurons could help explain the widespread phenomenon of infantile amnesia—the inability of adults to remember events that occurred before they were 2 to 4 years old. Some theoretical models suggested that new neurons destabilize memories already stored in the hippocampus by degrading the information there, but the idea had never been explored in live animals.

 

To test the hypothesis, Frankland and his team first compared the stability of memories in adult mice versus 17-day-old mice, which are equivalent to human babies less than a year old. They removed the rodents from their familiar, sawdust-lined enclosures and put them into a box with a metal floor that delivered brief foot shocks. After returning the mice to their cages, over the course of 6 weeks the researchers placed the rodents back in the box but did not repeat the shocks. More than a month later, the adult mice continued to freeze when placed in the environment where they'd had the painful experience. The younger mice, however, forgot the association within a day. The juveniles "can remember for 24 hours, but then they forget," Frankland says.

 

Next, the team looked at whether different rates of neurogenesis between adult and infant mice could explain the young rodents' forgetfulness. Exercise can increase neurogenesis in mice by more than 50%, so the researchers gave a separate group of adult mice wheels to run in. (Left to their own devices, mice will run up to 5 kilometers a night.) They also treated separate groups of mice with drugs, such as Prozac, that boost new neuron birth. Increasing neurogenesis by as much as 100% returned the adult mice to an "infantlike" state of forgetfulness in the foot shock test and other similar memory tasks, Frankland and his colleagues report online today in Science.

 

It is difficult to completely eliminate the birth of new neurons in infant mice, but by genetically engineering dividing neural stem cells to self-destruct the team was able to achieve about a 50% reduction of neurogenesis in the animals, Frankland says. With less neurogenesis, the young rodents acted more like adult mice in the experiment. They froze when first placed in the box for roughly a week, rather than just 1 day, after receiving the foot shocks.

 

Psychologists have long considered the process of forgetting as key to a healthy mind, yet neuroscientists haven’t paid much attention to it in the past, Frankland says. "If you embrace the idea that forgetting is healthy," then it makes sense that neurogenesis may contribute to the clearing out of old memories, he says. Although it's pure speculation at this point, he says, it's possible that one way that antidepressants help people with depression, a condition linked to reduced neurogenesis, "is to promote some sort of clearing or forgetting," he says.

 

"One has to be a bit cautious" about extrapolating the new findings to people because we don’t have a way to measure neurogenesis in the live human brain, Hen notes. Forgetting may also be a downside of adult neurogenesis because the new memories outcompete old memories, notes neuroscientist Jonas Frisén of the Karolinska Institute in Stockholm. “This is an exciting new insight.”

 

POSTED IN:

 

--------------------------------------------------------------

Your brain is incredibly well-suited to handling whatever comes along, plus it's tough and operates on little energy. Those attributes -- dealing with real-world situations, resiliency and energy efficiency -- are precisely what might be possible with neuro-inspired computing.

"Today's computers are wonderful at bookkeeping and solving scientific problems often described by partial differential equations, but they're horrible at just using common sense, seeing new patterns, dealing with ambiguity and making smart decisions," said John Wagner, cognitive sciences manager at Sandia National Laboratories.In contrast, the brain is "proof that you can have a formidable computer that never stops learning, operates on the power of a 20-watt light bulb and can last a hundred years," he said.Although brain-inspired computing is in its infancy, Sandia has included it in a long-term research project whose goal is future computer systems. Neuro-inspired computing seeks to develop algorithms that would run on computers that function more like a brain than a conventional computer.

"We're evaluating what the benefits would be of a system like this and considering what types of devices and architectures would be needed to enable it," said microsystems researcher Murat Okandan.

Sandia's facilities and past research make the laboratories a natural for this work: its Microsystems & Engineering Science Applications (MESA) complex, a fabrication facility that can build massively interconnected computational elements; its computer architecture group and its long history of designing and building supercomputers; strong cognitive neurosciences research, with expertise in such areas as brain-inspired algorithms; and its decades of work on nationally important problems, Wagner said.

New technology often is spurred by a particular need. Early conventional computing grew from the need for neutron diffusion simulations and weather prediction. Today, big data problems and remote autonomous and semiautonomous systems need far more computational power and better energy efficiency.

Neuro-inspired computers would be ideal for robots, remote sensors

Neuro-inspired computers would be ideal for operating such systems as unmanned aerial vehicles, robots and remote sensors, and solving big data problems, such as those the cyber world faces and analyzing transactions whizzing around the world, "looking at what's going where and for what reason," Okandan said.

Such computers would be able to detect patterns and anomalies, sensing what fits and what doesn't. Perhaps the computer wouldn't find the entire answer, but could wade through enormous amounts of data to point a human analyst in the right direction, Okandan said.

"If you do conventional computing, you are doing exact computations and exact computations only. If you're looking at neurocomputation, you are looking at history, or memories in your sort of innate way of looking at them, then making predictions on what's going to happen next," he said. "That's a very different realm."

Modern computers are largely calculating machines with a central processing unit and memory that stores both a program and data. They take a command from the program and data from the memory to execute the command, one step at a time, no matter how fast they run. Parallel and multicore computers can do more than one thing at a time but still use the same basic approach and remain very far removed from the way the brain routinely handles multiple problems concurrently.

The architecture of neuro-inspired computers would be fundamentally different, uniting processing and storage in a network architecture "so the pieces that are processing the data are the same pieces that are storing the data, and the data will be processed with all nodes functioning concurrently," Wagner said. "It won't be a serial step-by-step process; it'll be this network processing everything all at the same time. So it will be very efficient and very quick."

Unlike today's computers, neuro-inspired computers would inherently use the critical notion of time. "The things that you represent are not just static shots, but they are preceded by something and there's usually something that comes after them," creating episodic memory that links what happens when. This requires massive interconnectivity and a unique way of encoding information in the activity of the system itself, Okandan said.

More neurosciences research opens more possibilities for brain-inspired computing

Each neuron in a neural structure can have connections coming in from about 10,000 neurons, which in turn can connect to 10,000 other neurons in a dynamic way. Conventional computer transistors, on the other hand, connect on average to four other transistors in a static pattern.

Computer design has drawn from neuroscience before, but an explosion in neuroscience research in recent years opens more possibilities. While it's far from a complete picture, Okandan said what's known offers "more guidance in terms of how neural systems might be representing data and processing information" and clues about replicating those tasks in a different structure to address problems impossible to solve on today's systems.

Brain-inspired computing isn't the same as artificial intelligence, although a broad definition of artificial intelligence could encompass it.

"Where I think brain-inspired computing can start differentiating itself is where it really truly tries to take inspiration from biosystems, which have evolved over generations to be incredibly good at what they do and very robust against a component failure. They are very energy efficient and very good at dealing with real-world situations. Our current computers are very energy inefficient, they are very failure-prone due to components failing and they can't make sense of complex data sets," Okandan said.

Computers today do required computations without any sense of what the data is -- it's just a representation chosen by a programmer.

"Whereas if you think about neuro-inspired computing systems, the structure itself will have an internal representation of the datastream that it's receiving and previous history that it's seen, so ideally it will be able to make predictions on what the future states of that datastream should be, and have a sense for what the information represents." Okandan said.

He estimates a project dedicated to brain-inspired computing will develop early examples of a new architecture in the first several years, but said higher levels of complexity could take decades, even with the many efforts around the world working toward the same goal.

"The ultimate question is, 'What are the physical things in the biological system that let you think and act, what's the core essence of intelligence and thought?' That might take just a bit longer," he said.

Story Source:

The above story is based on materials provided by Sandia National Laboratories. Note: Materials may be edited for content and length.(Internet 15-5-2014)

 

 

Η μηχανή Τούρινγκ (Turing machine) είναι μια βασική αφηρημένη μηχανή που μεταχειρίζεται σύμβολα, η οποία, παρ' όλη την απλότητά της, μπορεί να προσαρμοστεί έτσι ώστε να προσομοιώσει τη λογική οποιουδήποτε αλγορίθμου. Οι μηχανές Τούρινγκ περιγράφηκαν το 1936 από τον Άλαν Τούρινγκ. Ενώ σχεδιάστηκαν για να είναι τεχνικά εφικτές, οι μηχανές Τούρινγκ δεν προορίζονταν να είναι πρακτική υπολογιστική τεχνολογία, αλλά ένα νοητό πείραμα για τα όρια των μηχανικών υπολογισμών. Έτσι, δεν κατασκευάστηκαν στην πραγματικότητα. Η μελέτη των αφηρημένων τους ιδιοτήτων φανερώνει πολλές αρχές της επιστήμης υπολογιστών και της θεωρίας πολυπλοκότητας.

 

Μια μηχανή Τούρινγκ που μπορεί να προσομοιώσει μια οποιαδήποτε άλλη μηχανή Τούρινγκ λέγεται Καθολική Μηχανή Τούρινγκ (ή απλά καθολική μηχανή). Ένας πιο μαθηματικός ορισμός με παρόμοια "καθολική" φύση τέθηκε από τον Αλόνζο Τσερτς, του οποίου η εργασία πάνω στο λογισμό λάμδα συνυφαίνεται με αυτή του Τούρινγκ σε μια τυπική θεωρία υπολογισμού που είναι γνωστή ως η θέση Τσερτς-Τούρινγκ. Η θέση λέει ότι οι μηχανές Τούρινγκ όντως εμπεριέχουν την ανεπίσημη έννοια της αποδοτικής μεθόδου στη λογική και τα μαθηματικά, και δίνουν έναν ακριβή ορισμό ενός αλγορίθμου ή μιας μηχανικής διαδικασίας.

 

-----------------------------------------------------------------------------------------

 

Le regret est la prise de conscience d’avoir fait une erreur, dont l’évitement aurait permis d’être mieux loti, explique le professeur David Redish, l’un des auteurs de l’étude. La difficulté était de distinguer cette notion de la déception, qui signifie simplement que les choses ne sont pas aussi bonnes qu’espéré. » La clé est donc dans le choix laissé au rat, permettant de mettre en avant les changements de décision.

Chez les humains, une région du cerveau, le cortex orbitofrontal, est active lors de l’expression du regret. C’est aussi le cas chez les rongeurs qui se rendent compte de leur erreur face à la seconde option, l’activation du cerveau indiquant une occasion ratée.

« Ce qui est intéressant, c’est que le cortex orbitofrontal du rat représente ce que celui-ci aurait dû faire, et non la récompense manquée. Cela a du sens, car on ne regrette pas la chose que l’on n’a pas eue, on regrette la chose que l’on n’a pas faite », commente le professeur Redish. Le modèle du regret chez l’animal pourrait finalement, selon les chercheurs, aider à comprendre la façon dont le regret affecte les décisions que les hommes prennent.

Le Monde ca 10-6-2014)

------------------------------------------------------------

One mental ability that is often taken as an indicator of intelligence level is memory ability. While the two are strongly linked, memory is not necessarily a good indicator of intelligence. In particular, working memory, which can be affected by things such as stress, can give a false impression of an individual’s intelligence or lack of intelligence.

 

Like many aspects of intelligence, memory can be improved with training and depends on a complicated set of interactions between biological pathways and environmental factors.

 

What is Memory?

In the broadest sense, memory is your ability to store, retain and then retrieve specific pieces of information, previous experiences or knowledge of procedures (e.g. skills and habits) on request. It is an important function of the brain and also an important aspect of cognition, which involves not just remembering (and forgetting) but also reasoning, abstract thinking, imagination, attention, insight and appreciation of beauty.

Contrary to popular perception, memory is not so much storage space as a series of processes for registering and encoding information for later use (and retrieval). Thus, our cognitive ability to do this changes as we age, although the rate and amount of change varies from individual to individual and is not solely determined by a person’s biological age.

 

 

 

Research has shown that it is possible to take actions to prevent memory loss and the deterioration of other brain function as we age.

 

Types of Memory

The common division of memory is into long-term (events and knowledge from our pasts) and short-term memory (recent knowledge and happenings).

Another way to classify memories is into explicit memories, which are things you can recall consciously and which you can describe verbally – such as people, places and specific facts. Another way is implicit memories, which are the skills and procedures which you learn, such as dancing or playing a certain sport or even driving.

 

Memory is also sometimes specified as “working memory” which is the ability to retain and manipulate information – for example, doing mathematics calculations in your head rather than using a pen and paper.

 

Working Memory

Research has shown that there is a strong relationship between intelligence and working memory, although the exact nature of the relationship is still under debate. However, studies have shown that poor working memory, rather than low intelligence, could be the reason why some children under-achieve at school, where working memory is particularly necessary to perform tasks such as writing down dictated sentences.

Children suffering from poor working memory can be seriously impaired in their ability to learn, which may be translated as a lack of intelligence, when this is not the case. These children need to be identified and alternative methods of teaching used, to help them achieve their potential.

============================================================

 

Throughout our lives, our brains adapt to what we learn and memorize. The brain is indeed made up of complex networks of neurons and synapses that are constantly re-configured. However, in order for learning to leave a trace, connections must be stabilized. A team at the University of Geneva (UNIGE) discovered a new cellular mechanism involved in the long-term stabilization of neuron connections, in which non-neuronal cells, called astrocytes, play a role unidentified until now. These results, published in Current Biology, will lead to a better understanding of neurodegenerative and neurodevelopmental diseases.

 

 

The central nervous system excitatory synapses -- points of contact between neurons that allow them to transmit signals -- are highly dynamic structures, which are continuously forming and dissolving. They are surrounded by non-neuronal cells, or glial cells, which include the distinctively star-shaped astrocytes. These cells form complex structures around synapses, and play a role in the transmission of cerebral information which was widely unknown before.

Plasticity and Stability

By increasing neuronal activity through whiskers stimulation of adult mice, the scientists were able to observe, in both the somatosensory cortex and the hippocampus, that this increased neuronal activity provokes an increase in astrocytes movements around synapses. The synapses, surrounded by astrocytes, re-organise their architecture, which protects them and increases their longevity. The team of researchers led by Dominique Muller, Professor in the Department of Fundamental Neuroscience of the Faculty of Medicine at UNIGE, developed new techniques that allowed them to specifically "control" the different synaptic structures, and to show that the phenomenon took place exclusively in the connections between neurons involved in learning. "In summary, the more the astrocytes surround the synapses, the longer the synapses last, thus allowing learning to leave a mark on memory," explained Yann Bernardinelli, the lead author on this study.

This study identifies a new, two-way interaction between neurons and astrocytes, in which the learning process regulates the structural plasticity of astrocytes, who in turn determine the fate of the synapses. This mechanism indicates that astrocytes apparently play an important role in the processes of learning and memory, which present abnormally in various neurodegenerative and neurodevelopmental diseases, among which Alzheimer's, autism, or Fragile X syndrome.

This discovery highlights the until now underestimated importance of cells which, despite being non-neuronal, participate in a crucial way in the cerebral mechanisms that allow us to learn and retain memories of what we have learned.

Story Source:

The above story is based on materials provided by Université de Genève. Note: Materials may be edited for content and length.

Journal Reference:

Yann Bernardinelli, Jerome Randall, Elia Janett, Irina Nikonenko, Stéphane König, Emma Victoria Jones, Carmen E. Flores, Keith K. Murai, Christian G. Bochet, Anthony Holtmaat, Dominique Muller. Activity-Dependent Structural Plasticity of Perisynaptic Astrocytic Domains Promotes Excitatory Synapse Stability. Current Biology, 2014; DOI: 10.1016/j.cub.2014.06.025

 

Tout au long de notre vie, notre cerveau à s'adapter à ce que nous apprenons et mémoriser. Le cerveau est en effet constitué de réseaux complexes de neurones et des synapses qui sont constamment reconfigurés. Toutefois, afin d'apprendre à laisser une trace, les connexions doivent être stabilisées. Une équipe de l'Université de Genève (UNIGE) ont découvert un nouveau mécanisme cellulaire impliqué dans la stabilisation à long terme de connexions neuronales, dans lequel les cellules non-neuronales, appelées astrocytes jouent un rôle non identifié jusqu'à présent. Ces résultats, publiés dans la revue Current Biology , conduira à une meilleure compréhension des maladies neurodégénératives et du développement neurologique.

 

 

Les synapses centrales nerveux excitateurs du système - les points de contact entre les neurones qui leur permettent de transmettre des signaux - sont des structures très dynamiques, qui sont continuellement formage et de dissolution. Ils sont entourés par des cellules non neuronales, ou des cellules gliales, les astrocytes qui comprennent en forme d'étoile distinctement. Ces cellules forment des structures complexes autour de synapses, et jouent un rôle dans la transmission d'informations cérébral qui était largement inconnue avant.

Plasticité et de stabilité

En augmentant l'activité neuronale par moustaches stimulation de souris adultes, les scientifiques ont pu observer, à la fois dans le cortex somatosensoriel et l'hippocampe, que cette augmentation de l'activité neuronale provoque une augmentation des mouvements de astrocytes autour des synapses. Les synapses, entouré par les astrocytes, ré-organiser leur architecture, qui les protège et augmente leur longévité. L'équipe de chercheurs dirigée par Dominique Muller, professeur au Département de neurosciences fondamentales de la Faculté de médecine de l'UNIGE, a développé de nouvelles techniques qui leur permettaient de spécifiquement «contrôle» les différentes structures synaptiques, et de montrer que le phénomène a eu lieu exclusivement dans les connexions entre les neurones impliqués dans l'apprentissage. "En résumé, plus les astrocytes entourent les synapses, plus les synapses dernier, permettant ainsi d'apprendre à laisser une marque sur la mémoire», explique Yann Bernardinelli, l'auteur principal de cette étude.

Cette étude identifie une nouvelle interaction bidirectionnelle entre les neurones et les astrocytes, dans lequel le processus d'apprentissage régule la plasticité structurale des astrocytes, qui à leur tour déterminent le sort des synapses. Ce mécanisme indique que les astrocytes jouent apparemment un rôle important dans les processus d'apprentissage et de la mémoire, qui présentent anormalement dans diverses maladies neurodégénératives et du développement neurologique, dont la maladie d'Alzheimer, l'autisme ou le syndrome de l'X fragile.

Cette découverte met en évidence l'importance jusqu'à maintenant sous-estimé de cellules qui, en dépit d'être non-neuronales, participent de manière cruciale dans les mécanismes cérébraux qui nous permettent d'apprendre et de retenir les souvenirs de ce que nous avons appris.

Histoire Source:

L'histoire ci-dessus est basée sur des matériaux fournis par l'Université de Genève . Remarque: Les matériaux peuvent être édités pour le contenu et la durée.

Journal de référence :

Yann Bernardinelli, Jérôme Randall, Elia Janett, Irina Nikonenko, Stéphane König, Emma Victoria Jones, Carmen E. Flores, Keith K. Murai, Christian G. Bochet, Anthony Holtmaat, Dominique Muller. dépendant de l'activité de construction de plasticité périsynaptiques Astrocytic Domaines Favorise excitateur Synapse stabilité . Current Biology , 2014; DOI: 10.1016/j.cub.2014.06.025

Citer cette page :

MLA APA Chicago

Université de Genève. "Comment le cerveau stabilise les connexions afin de mieux apprendre." ScienceDaily. ScienceDaily 17 Juillet 2014. <www.sciencedaily.com/releases/2014/07/140717125047.htm>.

============================================================

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 P===============================================

Οι υπεράνθρωπες εγκεφαλικές ικανότητες και το σύστημα γνώσης των αρχαίων Ελλήνων

 

Ξεφυλλίζοντας τις σύγχρονες ανατυπώσεις κειμένων των αρχαίων Ελλήνων συγγραφέων, τα λιγοστά και αποσπασματικά "απομεινάρια" ενός ολόκληρου κόσμου και ενός σώματος γνώσης -που μας πληγώνει να σκεφτόμαστε ότι κάποτε ήταν ενιαίο- δεν είναι λίγες οι φορές που νιώθουμε τη σκέψη μας να "μουδιάζει"...

 

 

 

Αν αποτολμούσαμε να εξετάσουμε συνολικά τον αρχαίο ελληνικό πολιτισμό, η κυρίαρχη διαπίστωση στην οποία θα καταλήγαμε, θα ήταν ότι πρόκειται για ένα δημιούργημα πνευματικά ανώτερο, την αντανάκλαση της συλλογικής σκέψης πολ λών ξεχωριστών διανοιών, οι οποίες για κάποιο "άγνωστο" λόγο, συνυπήρξαν στον συγκεκριμένο χώρο και χρόνο.

 

 

 Τότε, όμως, θα οδηγούμασταν σε ένα άλλο, εξίσου αφοπλιστικό ερώτημα, ποιοι δηλαδή ήταν οι ιδιαίτεροι εκείνοι παράγοντες, οι οποίοι συνέτειναν στη σχεδόν ταυτόχρονη, ενσάρκωση, όλων αυτών των ανώτερων διανοιών στον ελληνικό χώρο; Κάποιοι εικάζουν ότι ήταν η γλώσσα. (Ή και το καθεστώς δημοκρατίας που επικρατούσε) Ίσως πάλι όχι. Ή τουλάχιστον όχι μόνο.

 

 

Γιατί υπάρχουν πργματικά πολλές ενδείξεις ότι οι εκπληκτικές -σχεδόν υπεράνθρωπες- αυτές εγκεφαλικές ικανότητες των δημιουργών του ελληνικού πολιτισμού, καλλιεργούνταν κατά τη μακρινή αρχαιότητα, και μάλιστα σύμ φωνα με μία πολύ συγκεκριμένη μέθοδο, η οποία μεταγενέστερα επικράτησε να αναφέρεται ως Μνημονική Τέχνη. Δεν αποκλείεται, επίσης, και η ίδια η μαθηματικά δομημένη, "μνημονική" ελληνική γλώσσα, να αποτελεί, όπως θα δούμε και στη συνέχεια, απλή προέκταση των ανώτερων διανοητικών ικανοτήτων που καλλιεργούνταν μέσω της μακροχρόνιας και επίμονης εξάσκησης του νου, στο προαιώνιο αυτό σύστημα γνώσης.

 

Την Τέχνη της Μνήμης, της οποίας τα ίχνη χάνονται στις "σκοτεινές" εποχές πολύ πριν από τα ομηρικά χρόνια, τη συναντάμε σε συχνές αναφορές σε ολόκληρη την κλασική και ελληνιστική αρχαιότητα, ενώ αργότερα την παρακολουθούμε να διαδίδεται και στο λατινικό χώρο, όπου και προσωρινά ατονεί ιδίως μετά την επικράτηση του Χριστιανισμού και τη γενικότερη πνευματική "παρακμή" της Ρωμαϊκής Αυτοκρατορίας), για να αναβιώσει αρκετούς αιώνες αργότερα, την εποχή του Μεσαίωνα και της Αναγέννησης.

 

Η παρατήρηση ότι όλες οι αναφορές της αρχαίας ελληνικής γραμματείας στην Τέχνη της Μνήμης είναι σχετικά σύντομες, μας οδηγεί στο συμπέρασμα ότι η εξάσκηση της στα αρχαία χρόνια ήταν σε τέτοιο βαθμό διαδεδομένη, ώστε να θεωρείται "περιττή" μια πιο λεπτομερειακή αναφορά σε αυτήν (σε αντίθεση π.χ. με τα μαθηματικά). Το γεγονός δε ότι η εξάσκηση της δεν ανακόπηκε μετά τη διάδοση της γραφής (ούτε καν μετά την ανακάλυψη της τυπογραφίας, κατά τα πρώι μα χρόνια της Αναγέννησης), μας κάνει να "υποψιαζόμαστε" ότι πρόκειται για πολλά παραπάνω από ό,τι η ονομασία "Μνημονική Τέχνη" αφήνει να εννοηθεί...

 

Πρόκειται για μια μέθοδο "εσωτερικής γραφής" -"αποτύπωσης", όπως χαρακτηριστικά αναφέρει ο Αριστοτέλης "των εννοιών με τη μορφή εικόνων στις κέρινες πλά κες της ψυχης"(!)- η οποία επι τρέπει στον ασκούμενο την ανάκληση κάθε είδους πληροφορίας, σαν να ξεφυλλίζει τις σελίδες ενός βιβλίου.

Αυτή η σχολαστική οργάνωση και ταξινό μηση των ιδεών, των εννοιών και των πληρο φοριών στον ανθρώπινο νου με την, μη δεσμευτική για τη σκέψη, μορφή των εικό νων, επιτρέπει την αλληλεπίδραση και το συσχετισμό τους σε ένα επίπεδο κατά πολύ βαθύτερο από αυτό της συνηθισμένης σκέψης.

 

Με αυτόν τον τρόπο, διευκολύνεται η παραγωγή πρωτότυπων ιδεών, οι οποίες φαίνονται να προέρχονται από "έμπνευση", καθώς το λογικό μέρος του νου (που λειτουργεί με το λόγο), δεν παρεμβάλλεται στη νοητική διαδικασία, επιτρέποντας ενδεχομένως στην ανθρώπινη διάνοια να συντονιστεί σε κάποιες συχνότητες, κατά τις οποίες γίνεται εφικτή η αλληλεπίδραση της με κάποιο είδος "μορφογενετικού πεδίου" συμπαντικής γνώσης!

 

 

Η ξεχασμένη τέχνη της ελληνικής αρχαιότητας

Άρρηκτα δεμένη με κάθε ρητορική μάθηση αλλά και με την (προφορική) διάδοση της Μυθολογίας και της Ιστορίας (πολλές φορές έμμετρα!), μπορούμε να είμαστε βέβαιοι ότι η καλλιέργεια της μνημοτεχνικής γνώρισε ευρύτατη διάδοση σε ολόκληρο τον ελλαδικό (καθώς και τον αιγυπτιακό) χώρο, πολλούς αιώνες πριν την ανακάλυψη οποιουδή ποτε είδους γραφής! Μνήμες από τις μακρινές εκείνες εποχές της αρχαιότητας μας μεταφέρει ο Πλάτωνας στο διάλογο "Φαιδρός", όπου με έκπληξη παρατηρούμε τον θρυλικό για τη σοφία του βασιλέα των αιγυ πτιακών Θηβών, Θαμού - Άμμωνα, να επι-πλήττει το θεό Θεού για την ανακάλυψη της γραφής, λέγοντας του τα εξής: «Και τώρα εσύ, που είσαι ο πατέρας των γραμμάτων, οδηγήθηκες από την συμπάθεια σον (προς τους ανθρώπους) να τους αποδώσεις μια ικανότητα αντίθετη από εκείνη την οποία πραγματικά κατέχουν. Γιατί αυτή η εφεύρεση (η γραφή) θα προκαλέσει τη λήθη στα μυαλά όσων μάθουν να την εξα σκούν, επειδή δεν θα καλλιεργούν πλέον τη μνήμη τους!

 

 

 

Η εμπιστοσύνη τους στη γραφή -η οποία θα προέρχεται πλέον από εξω τερικούς χαρακτήρες, που δεν αποτελούν μέρος των εαυτών τους (δεν θα αποτελεί δηλαδή μέρος της ψυχής τους, κατά τον Πλάτωνα)- θα αποθαρρύνει τη χρήση της ίδιας της μνήμης τους μέσα τους.

 

Ανακάλυψες το φάρμακο όχι της μνήμης, αλλά της υπενθύμισης. Και προσφέρεις στους μαθητές σου την επίφαση της σοφίας, όχι την αληθινή σοφία, γιατί θα διαβάζουν πολλά πράγματα χωρίς στοτέλη στην Τέχνη της Μνήμης, γίνεται σαφής διάκριση μεταξύ μνήμης, υπενθύμισης και ανάμνησης, με την ανάκληση των πληροφοριών να αποτελεί τη συνειδητή προσπάθεια κάποιου να "βρει το δρόμο του ανάμεσα στα περιεχόμενα της μνήμης του". Αυτό καθίσταται δυνατό με τη βοή θεια δύο βασικών -συμπληρωματικών μετα ξύ τους- νοητικών αρχών, του συνειρμού (χτίζουμε τις νέες γνώσεις πάνω στις παλιές) και της ακολουθίας (της αλληλένδετης δηλαδή σειράς κατά την οποία αποτυπώνο νται οι εικόνες στη νόηση).

 

Γενικά, θα λέγαμε ότι οι απόψεις του Αρι στοτέλη για τις διαδικασίες μνήμης και ανά μνησης είναι σύμφωνες με τις αρχές μάθη σης, όπως τις εκφράζει στο "περί Ψυχής". Η προερχόμενη από τις αισθήσεις αντίληψη, μετατρέπεται από τη φαντασία σε εικόνες, οι οποίες "τροφοδοτούν" τις νοητικές λειτουργίες.

 

Η άποψη αυτή, με τη φαντασία να παί ζει δηλαδή το ρόλο "διαμεσολαβητή" ανάμε σα στην αντίληψη και τη σκέψη, σε συνδυα σμό με το συμπέρασμα στο οποίο καταλήγει ο Αριστοτέλης, ότι δηλαδή «είναι αδύνατο για την ψυχή να σκεφτεί χωρίς την ύπαρξη κάποι ας νοητής εικόνας», φαίνεται να είναι απόλυ τα σύμφωνη και να αιτιολογεί την επιλογή (μνημονικών) εικόνων και τόπων κατά την εξάσκηση της μνημονικής τέχνης της αρχαι ότητας. «Μπορούμε να σκεφτούμε όποτε επιλέ ξουμε», παρατηρεί ο σοφός δάσκαλος της αρχαιότητας, «επειδή είναι δυνατό να επανα φέρουμε τα πράγματα στο μυαλό μας, ακριβώς όπως εκείνοι που ασκούν τη μνημοτεχνική, κατασκευάζουν εικόνες»...

 

 

 

 Η πλατωνική "ανάμνηση της ψυχής"

Αν η μνήμη αποτελεί για τον Αριστοτέλη φυσική νοητική διαδικασία, για τον Πλάτω να δεν είναι παρά ανάμνηση της ψυχής από τον Κόσμο των Ιδεών. Ξεπερνώντας, ωστόσο, την "επιφανειακή" αυτή διαφορά, μπορούμε εύκολα να διαπιστώσουμε ότι οι απόψεις του Πλάτωνα συμπληρώνουν αυτές του Αριστοτέλη, επιτρέποντας μας να ανα συνθέσουμε μια σχετικά ολοκληρωμένη εικόνα για τη μνημονική τέχνη στην ελληνι κή αρχαιότητα, της οποίας και οι δύο ήταν μέτοχοι.

 

Στο Θεαίτητο βρίσκουμε το Σωκράτη να χρησιμοποιεί για την ψυχή την ίδια παρο μοίωση, ότι δηλαδή αυτή αποτελείται από ένα υλικό σαν κερί, στο οποίο οι ιδέες αποτυ πώνονται με τη μορφή εικόνων και αποτελεί το δώρο της Μνημοσύνης, της μητέρας των Μουσών, στους ανθρώπους. Στο διάλογο Φαίδων αναπτύσσεται η θεωρία ότι, καθώς είναι αδύνατο να αντιληφθούμε κάτι το οποίο δεν έχει καμία σχέση με εμάς, αναγκα στικά κάθε μάθηση/γνώση είναι έμφυτη στην ψυχή μας. Αντιλαμβανόμαστε π.χ. το δίκαιο ή το άδικο, επειδή η ψυχή μας είναι εξοικειωμένη με την έννοια της δικαιοσύνης από την προηγούμενη ύπαρξη της στον Κόσμο των Ιδεών, πριν ενσαρκωθεί στο σώμα μας. Στον "Φαίδρο", όπου ο Πλάτων εκθέτει την άποψη ότι η ρητορική τέχνη πρέπει να υπηρετεί μόνο την αλήθεια, επικρίνοντας τους σοφιστές, γίνεται φανερό ότι θεωρεί "βλάσφημη" τη χρήση της μνημοτεχνικής (ως μέρος της διδασκαλίας της ρητορικής τέχνης), για την εξυπηρέτηση των ψευ δών συμπερασμάτων των σοφιστών.

 

Μπορεί στο έργο του Πλάτωνα να μη βρί σκουμε κάποια συγκεκριμένη περιγραφή των αρχών της μνημονικής τέχνης, οι ιδέες του όμως φαίνονται να είναι διαποτισμένες με αυτήν, εκφράζοντας όλη την αισιοδοξία και τη βεβαιότητα ότι η σοφία βρίσκεται ήδη μέσα μας και το μόνο που έχουμε να κάνουμε, είναι να την αφουγκραστούμε προ σεκτικά. Ας μην ξεχνάμε επίσης, ότι στον Πλάτωνα χρωστάμε και την πολύτιμη διά σωση της ανάμνησης ότι η Τέχνη της Μνή μης, η "εσωτερική" δηλαδή γραφή των πλη ροφοριών, προϋπήρξε της κανονικής γρα φής. Άλλωστε, οι πλατωνικές Ιδέες ήταν που (όπως θα δούμε και στη συνέχεια) ενέπνευ σαν την "αναβίωση" της Τέχνης της Μνήμης στις περιόδους του Μεσαίωνα και της Αναγέννησης.

 

 

Μία ανεκτίμητη πηγή από τη λατινική γραμματεία: τα "χαμένα" κομμάτια του παζλ

Την περίοδο 86-82 π.Χ., κάποιος άγνωστος καθηγητής της ρητορικής τέχνης στη Ρώμη, ολοκλήρωνε για τους μαθητές του μια πραγματεία, η οποία έμελλε να μείνει στην Ιστορία με το όνομα του προσώπου στο οποίο αφιερωνόταν, κάποιον (επίσης άγνωστο) Ερέννιο (Ad Herennium). Η αξία του συγκε κριμένου έργου, είναι για τους σύγχρονους ερευνητές της Τέχνης της Μνήμης πραγμα τικά ανεκτίμητη, καθώς πρόκειται ουσιαστι κά για τη μοναδική σχετικά ολοκληρωμέ νη πηγή, αναφορικά με το προαιώνιο αυτό σύστημα γνώσης, η οποία ευτυχήσα με να φτάσει ακέραιη ως τις μέρες μας από τον αρχαίο κόσμο.

 

«Υπάρχουν δύο είδη μνήμης», αναφέρει ο ανώνυμος συγγραφέας σε αυστηρά ακαδημαϊκό ύφος και ύστερα από εκτενή ανάλυση των μερών της ρητορικής τέχνης, «η φυσική και η τεχνητή. Η φυσική μνήμη, είναι εκείνη η οποία χαράσσεται στο νου μας ταυτόχρονα με τη σκέψη. Η τεχνητή μνήμη ενδυναμώνεται και στερεοποιείται με την εκπαίδευση». Στη συνέχεια, ο ανώνυμος συγγραφέας παραθέτει πλήθος παντελώς άγνωστων στην εποχή μας ελληνικών πηγών για τη διδασκαλία της μνημοτεχνικής, προτού επανέλθει στην περι γραφή της τεχνητής μνήμης, αναφέροντας, μεταξύ άλλων, τα εξής: «Η τεχνητή μνήμη απαρτίζεται από τόπους και εικόνες. Ως (μνημονικός) τόπος (locus), θεωρείται ένα μέρος (όπως π.χ. ένα κτίριο), το οποίο μπορεί εύκολα να αποτυπωθεί στη μνήμη, ενώ οι (μνημονικές) εικόνες (imagines) απαρτίζονται από μορ φές, σύμβολα ή αγάλματα των εννοιών που θέλουμε να απομνημονεύσουμε»! Παρατηρού με ότι σήμερα θα μπορούσαμε να αντιστοιχί σουμε αυτούς τους τόπους με τους «virtual τόπους» ή τις τοποθεσίες/φακέλλους ενός κυβερνοχώρου.

 

Η Τέχνη της Μνήμης παρουσιάζεται και εδώ ως μια μέθοδος εσωτερικής γραφής, της οποίας οι ασκητές "καταγράφουν" νοητικά ό,τι τους υπαγορεύεται και είναι ανά πάσα στιγμή έτοιμοι να το "διαβάσουν" από τη μνήμη τους. «Γιατί οι "τόποι" είναι σαν τις κέρινες πλάκες ή τους παπύρους, οι εικόνες είναι σαν τα γράμματα, η οργάνωση και η διά ταξη των εικόνων είναι σαν το κείμενο και η παράδοση (του κειμένου) είναι σαν την ανά γνωση» !

 

Οι μαθητευόμενοι στην Τέχνη της Μνή μης καλούνται να δείξουν ιδιαίτερη προσοχή στην επιλογή των "τόπων". Πρέπει να εφο διάσουν τη μνήμη τους με μεγάλο αριθμό τέτοιων τόπων, έτσι ώστε να μπορούν να συγκρατούν μεγάλο όγκο πληροφοριών. Οι τόποι αυτοί (οι οποίοι μπορούν να είναι και φανταστικοί, δηλαδή, να μην είναι αναπαρα στάσεις υπαρκτών χώρων) πρέπει να αποτυ πωθούν στη σκέψη των ασκούμενων με κάθε λεπτομέρεια, να είναι επαρκώς φωτισμένοι (ώστε όλες οι εικόνες να είναι "ευανάγνωστες"), να είναι ευρύχωροι αλλά σαφώς οριοθετημένοι (ώστε να μπορούν να τοποθετηθούν σε αυτούς πλήθος μνημονικών αντικειμένων) και φυσικά να είναι συνδεδεμένοι μεταξύ τους, αποτελώντας ένα ενιαίο σύνολο (ώστε οι μαθητευόμενοι της μνημονικής τέχνης να μπορούν να μετακινηθούν άνετα σε αυτούς προς όποια κατεύθυνση επιθυμούν).

 

 

Πόσο παλαιά είναι η Τέχνη της Μνήμης; Μερικές σκέψεις για τη χρονολόγηση της μεθόδου

Το "πολύτιμο" κείμενο Ad Herennium φαίνεται να βάζει τα

πράγματα σε μια σειρά, όσον αφορά την αναζήτηση των αρχών της "χαμένης" Τέχνης της Μνήμης. Όμως οι "εκπλήξεις" από το "Ad Herennium" δεν σταματούν στα όσα ήδη αναφέραμε. Στη συνοπτική του αναφορά στη "μνήμη των λέξεων", ο ανώνυμος ρητοροδιδάσκαλος,προβαίνει στο ακόλουθο σχόλιο:

 

«Γνωρίζω ότι οι περισσότεροι από τους Έλληνες, οι οποίοι έχουν γράψει αναφορικά με τη Μνήμη, ακολούθησαν την οδό της παράθεσης εικόνων που ανταποκρίνονται σε πολλές λέξεις (έννοιες-verba), έτσι ώστε όσοι θα επιθυμούσαν να απομνημο νεύσουν αυτές τις εικόνες, θα τις είχαν έτοιμες χωρίς να κοπιάζουν στην αναζήτηση τους».

 

Θα ήταν αδύνατο να αφήσουμε την απίστευτη αυτή παρατήρη ση ασχολίαστη. Κάπως έτσι, ή μάλλον, ακριβώς έτσι, δεν ήταν και οι πρώτες μορφές γραφής; Συγκεκριμένες εικονομορφικές συμβολικές αναπαραστάσεις (π.χ. ιερογλυφικά), οι οποίες χρη σιμοποιούνταν για να αποδώσουν πολλαπλά παρεμφερή νοήμα τα; Μήπως το συγκεκριμένο απόσπασμα επιβεβαιώνει τον "μύθο" του Πλάτωνα για την προΰπαρξη μιας "εσωτερικής", μνημονικής γραφής στην ψυχή των ανθρώπων, την οποία διαδέ χτηκε η γραφή που όλοι γνωρίζουμε;

 

Ας ξαναδιαβάσουμε το απόσπασμα... Χωρίς αμφιβολία, οι εικόνες στις οποίες αναφέρεται εδώ ο συγγραφέας φαίνονται να είναι οι ίδιες αναπαραστάσεις που βρίσκουμε διάσπαρτες στον αρχαίο κόσμο (π.χ. στον αινιγματικό "δίσκο της Φαιστού" ή στις "ιερογλυφικές γραφές της Αιγύπτου, κ.α.), εξέλιξη των οποίων αποτέλεσαν και τα πρώτα είδη γραφής.

Είναι πολύ πιθανό στο συγκεκριμένο απόσπασμα να βρίσκεται η ατράνταχτη απόδειξη ότι η γραφή προήλθε από παραφθορά των συμβόλων που χρησιμοποιούνταν κατά την εξάσκηση της Τέχνης της Μνήμης, για την οποία, θα μπορούσαμε να υποστηρίξουμε με βεβαιότητα ότι διδασκόταν συστηματικά επί χιλιετίες πριν την ύπαρξη γραφής!

 

Στο τεύχος 130 (Φεβρ. 2005) το ΤΜ δημοσίευσε άρθρο, βασι σμένο στις έρευνες των Φλόρενς και Κένεθ Γουντ, το οποίο απο δείκνυε ότι ο Όμηρος περιγράφοντας τα γεγονότα του Τρωικού πολέμου, ουσιαστικά περιέγραφε τις κινήσεις των αστερισμών του ουρανού όπως φαίνεται από την Ελλάδα. Αυτό που έδειξαν οι έρευνες των Γουντ ήταν ότι οι αστρονομικές πληροφορίες που περιλαμβάνονται στο ομηρικό έπος αρχίζουν από το 8900 π.Χ., αν όχι πολύ παλαιότερα. Ήταν η εποχή κατά την οποία η εξαιρε τικά αργή περιστροφική κίνηση του άξονα της Γης (wobbling), η οποία ευθύνεται για την εναλλαγή των "ζωδιακών εποχών", επανέφερε το άστρο του Σείριου στον ελληνικό ουρανό, μετά από απουσία 7.000 περίπου ετών.

 

Αν έχουν δίκιο οι Γουντ, αν δηλαδή η επιστροφή του Σείριου αποδίδεται συμβολικά στο έπος με την επιστροφή του "λαμπρό τερου άστρου" -δηλαδή του Αχιλλέα- στη μάχη, τότε μια "μετριοπαθής" χρονολόγηση για την Τέχνη της Μνήμης (καθώς και για το ίδιο το ομηρικό έπος, το οποίο άλλωστε διασώθηκε μέσω αυτής), θα μας έδινε ως αφετηρία των ιστορικών πληρο φοριών που περιλαμβάνονται στο έπος, περίπου το έτος 8900 π.Χ.!

 

Όμως, η Ιλιάδα δεν αρχίζει με την επιστροφή του Αχιλλέα στη μάχη αλλά με τη "μήνιν" αυτού και την "αποχώρηση" του, η οποία, αν ακολουθήσουμε τη λογική, τις αποδείξεις και τα συμπεράσματα των Γουντ, πρέπει να συνέβη περίπου 7.000 χρό νια νωρίτερα, όταν το άστρο του Σείριου "αποχώρησε" και χάθηκε από το ελληνικό στερέωμα.

 

Είναι, λοιπόν, δυνατό η πρώτη αναφορά στην Τέχνη της Μνήμης, να ανάγεται στο 15900 περίπου π.Χ.; Αυτό δεν θα σήμαινε ότι η εσωτερική γραφή προϋπήρξε της εξωτερικής κατά τουλά χιστον 10.000 έτη; Και η συγκεκριμένη εκτίμηση, γίνεται σύμφω να με τη χρονολόγηση της πινακίδας του Δισπηλιού της Καστο ριάς (με τη μέθοδο του άνθρακα C14, η οποία ανήγαγε την έναρ ξη της γραφής στον ελληνικό χώρο στα 5260 π.Χ.), διαφορετικά, στον αριθμό αυτό θα χρειαστεί να προσθέσουμε και μερικές ακόμα χιλιάδες χρόνια...

 

Γιατί όχι; Εξάλλου, όπως φαίνεται και από το παραπάνω από σπασμα, η "εσωτερική γραφή" αποτελεί επίσης μορφή γραφής, και μάλιστα πολύ πιο εξελιγμένης, καθώς η καλλιέργεια της απαιτεί από τον ασκούμενο την ανάπτυξη απίστευτων εγκεφαλι κών ικανοτήτων διαλογισμού, οραματισμού, και φυσικά, μνήμης. Επίσης, δεν λείπει ούτε η βιβλιογραφία, ούτε οι αποδείξεις για την ύπαρξη της εν λόγω τέχνης...

 

Σκεφτείτε το λίγο... Σταματήστε για λίγα λεπτά την ανάγνωση αυτού του κειμένου και αναλογιστείτε τις ατέλειωτες ώρες δια λογισμού και συστηματοποιημένης μνημοτεχνικής εξάσκησης που θα απαιτούνταν για να σχηματίσει κάποιος τους μνημονι κούς τόπους και τις νοητές εκείνες εικόνες, ώστε να είναι σε θέση να απαγγείλει και τις 24 ραψωδίες της Ιλιάδας... Μάλιστα, πολύ περισσότερο αν οι Γουντ κάνουν λάθος, οπότε στην προ σπάθεια του αυτή ραψωδός δεν χρησιμοποιεί τα άστρα ως μνη μονικά βοηθήματα... Αναλογιστείτε τώρα το σύνολο της ελληνι κής μυθολογίας, το οποίο διαμορφώθηκε πριν από την ύπαρξη γραφής καθώς και τον πλούτο της αρχαίας ελληνικής γλώσσας, η οποία αναγκαστικά, επίσης προϋπήρξε της γραπτής της αναπα ράστασης μέσω συμβόλων...

 

Αναμφίβολα, οι διάνοιες οι οποίες ανέπτυξαν και διατήρησαν τον πλούτο της ελληνικής γλώσσας, Μυθολογίας και Ιστορίας επί χιλιετίες χωρίς την ύπαρξη γραφής, όφειλαν να είναι εξα¬σκημένες σε ένα μνημονικό σύστημα, αν όχι το ίδιο, τότε πολύ πιο εξελιγμένο, σύνθετο και απαιτητικό (όσον αφορά τη χρήση των διανοητικών τους ικανοτήτων) από αυτά της κλασικής και ρωμαϊκής περιόδου, που παρουσιάσαμε. Μήπως ένα σύστημα, το οποίο θα προϋπέθετε τη χρήση των 45.000 περίπου ορατών από τη Γη άστρων, ως μνημονικούς "τόπους";

 

Στο σημείο αυτό, αξίζει να παραθέσουμε μια μικρή λεπτομέ¬ρεια, την οποία ελάχιστοι φαίνεται ότι γνωρίζουν: τα 45 (μνημο-τεχνικά;) σύμβολα που "διακοσμούν" το δίσκο της Φαιστού (περ.1600 π.Χ.) δεν είναι εγχάρακτα, αλλά έχουν "αποτυπωθεί" σε πηλό με λίθινες σφραγίδες! Η ίδια αυτή τεχνική σήμερα, δεν αποκαλείται (όχι απλά γραφή, αλλά) "τυπογραφία";

 

Γίνεται πλέον ξεκάθαρο, ότι ο μοναδικός λόγος για τον οποίο οι μακρι νοί μας πρόγονοι δεν ανέπτυξαν νωρίτερα "εξωτερική" γραφή, είναι ότι, απλούστατα, δεν την είχαν ανάγκη... Δεν αποκλείεται μάλιστα, αν ποτέ καταφέρουμε να αποκρυπτογραφήσουμε τον δίσκο της Φαιστού, να αποκαλυφθεί ότι το "μυστηριώδες" περιεχόμενο του, το οποίο τόσο πολύ έχει προβληματίσει τους επιστήμονες, δεν ήταν τίποτε άλλο από ένα απλό παιδικό τρα γουδάκι ή ποίημα, για τους νεαρούς μαθητευόμενους της μνημο νικής, "εσωτερικής" γραφής. Άλλωστε, οι Έλληνες (και συγκε κριμένα οι Αθηναίοι) δεν ήταν που νίκησαν τους υπερανεπτυγμέ-νους τεχνολογικά, αλλά διεφθαρμένους και αλαζόνες Άτλαντες, σύμφωνα με τον πλατωνικό "μύθο" στον "Κριτία";

 

Προσπαθήστε τώρα να θυμηθείτε την -αποδεκτή ως μόνη "ορθή" από την παγκόσμια ακαδημαϊκή κοινότητα- θεωρία περί ινδοευρωπαϊκής φυλής και γλώσσας, που διδαχθήκαμε όλοι στα σχολεία και τα πανεπιστήμια (και η οποία εξακολουθεί να διδά σκεται, σχεδόν αυθαίρετα), και αποφασίστε ποια σας φαίνεται πιο πειστική...

 

Ο άγνωστος εκείνος δάσκαλος της ρητορικής και της μνήμης προτείνει επίσης να εφο διάσουμε νοητά κάθε πέμπτο τόπο με ένα χαρακτηριστικό αντικείμενο (π.χ. ένα χρυσό χέρι) και κάθε δέκατο (decimus) με τη μορφή ενός οικείου μας προσώπου, προκειμέ νου να μην κάνουμε λάθος στη σειρά σύνδε σης τους. Οι τόποι αυτοί δεν πρέπει να μοιά ζουν μεταξύ τους, καθώς ενδέχεται να τους μπερδέψουμε στη σκέψη μας.

 

Όσον αφορά τις εικόνες, ο συγγραφέας του "Ad Herennium", τις διακρίνει σε δύο κατηγορίες, μία για τα πράγματα (res) και μία άλλη για τις λέξεις-έννοιες (verba). Η απομνημόνευση των πραγμάτων (memoria rerum) είναι σχετικά απλή και ο ασκούμενος μπορεί να την τελειοποιήσει σύντομα και χωρίς μεγάλη δυσκολία. Αντίθετα, η απομνη μόνευση των λέξεων-εννοιών (memoria verborum), η ικανότητα δηλαδή να ανακα λούμε στη μνήμη μας (όπως οι ποιητές της αρχαιότητας) ολόκληρα κείμενα, είναι πολύ πιο σύνθετη και απαιτεί μακροχρόνια εξά σκηση, καθώς και έναν τεράστιο αριθμό μνη μονικών τόπων. Στο σημείο αυτό αξίζει να σταθούμε, καθώς η τελευταία παρατήρηση πιθανότατα εξηγεί γιατί ο Όμηρος (όπως βέβαια και οι γενιές των προκατόχων του), επέλεξε να "τοποθετήσει" μνημοτεχνικά ολό κληρο το έπος της Ιλιάδας στον τεράστιο αριθμό των αστεριών, των πλανητών και των αστερισμών του στερεώματος... (βλ. ΤΜ, τεύχ. 130)

Ολοκληρώνοντας την αναφορά μας στην ενότητα της μνήμης του "Ad Herennium", o συγγραφέας προτείνει, σε ό,τι αφορά στις εικόνες, να επιλέγονται μορφές υπερφυσι κές, αστείες ή γκροτέσκες, καθώς το μυαλό μας έχει την τάση να ξεχνά ο,τιδήποτε το συνηθισμένο.

 

 

Μερικές ακόμα αναφορές (Κικέρων, Πλούταρχος, Στράβων, Κιντιλιανός):

Η "αστρική" Μνήμη του Μητρόδωρου του Σκέψιου

Ένα άλλο, προερχόμενο επίσης από τη λατινική γραμματεία, έργο με αναφορές στη μνημονική τέχνη, είναι και το "De Oratore" του Κικέρωνα, στην εισαγωγή του οποίου βρίσκουμε τη γνωστή ιστορία με την οποία περιγράφεται η ανακάλυψη της Τέχνης της Μνήμης από τον Σιμωνίδη.

 

Η μικρή αναφορά που γίνεται στο έργο αυτό στις αρχές της μνημονικής τέχνης, φαίνεται να επαληθεύει πλήρως το "Ad Herennium" και γίνεται εύκολα αντιληπτό ότι ο Κικέρωνας απευθύ νεται (όπως και οι κλασικοί Έλληνες συγ γραφείς) σε αναγνώστες, οι οποίοι είναι ήδη αρκετά εξοικειωμένοι με αυτές. Μεταξύ άλλων, αναφέρει ότι ο ίδιος έχει γνωρίσει δύο Έλληνες με "θεϊκές ικανότητες Μνήμης" και αναφέρει δύο ονόματα: τον Χαρμάδα από την Αθήνα και τον Μητρόδωρο τον Σκέψιο, τον οποίο συνάντησε στη Μ. Ασία και εικάζει ότι τη στιγμή που γράφει το "De Oratore", βρίσκεται ακόμα εν ζωή.

Ειδικά για τον Μητρόδωρο, γνωρίζουμε από αναφορά του Πλουτάρχου, ότι είχε πρω τοστατήσει σε μια αυτονομιστική κίνηση των ελληνικών πόλεων της Μ. Ασίας από τη ρωμαϊκή κυριαρχία, ενώ ο Στράβων (στα Γεωγραφικά του, 13ος τόμος), αναφέρει ότι ακολούθησε μια πορεία από τη Φιλοσοφία στην Πολιτική για να καταλήξει στη διδα σκαλία της ρητορικής τέχνης. Ο μεγάλος γεωγράφος αναφέρει επίσης ότι ο Μητρόδω ρος είχε συγγράψει και σχετική πραγματεία (ή πραγματείες), η οποία όμως δυστυχώς δεν σώζεται σήμερα, και μας δίνει την πληροφο ρία ότι η ρητορική του δεινότητα ήταν τέτοια, ώστε άφηνε πάντα το ακροατήριο του άναυδο...

 

Η πιο "αινιγματική" ωστόσο πληροφορία για αυτόν τον αρχαίο Έλληνα ασκητή της μνημονικής τέχνης, έρχεται από έναν άλλο λατίνο δάσκαλο της ρητορικής, τον Κιντιλιανό (Quintilianus), ο οποίος πιθανότατα γνώριζε (όπως και ο Κικέρωνας) το έργο του Μητρόδωρου. Αναφέρει λοιπόν, ότι ο Μητρόδωρος στη μνημονική του τέχνη χρησιμοποι ούσε «360 μνημονικούς τόπους στα δώδε κα ζώδια, μέσα από τα οποία διέρχεται ο Ήλιος».

Αναμφίβολα, πρόκειται για μία αρχαία μαρτυρία η οποία επιβεβαιώνει ότι η Τέχνη της Μνήμης στην αρχαιότητα συνδεόταν με τη μελέτη των άστρων και τη χρήση τους ως μνημονικούς τόπους. Μήπως λοιπόν το μνημονικό σύστημα στο οποίο είχε εξασκηθεί ο Μητρόδωρος ήταν το ίδιο (ή έστω παρεμφερές) με αυτό του Ομήρου; Εκτός αυτού, στην αναφορά αυτή ίσως να κρύβεται και η εξήγηση στο ερώτημα γιατί οι περισσότεροι από τους μεταγενέστερους στοχαστές του Μεσαίωνα και της Αναγέννη σης επέλεξαν επίσης να χρησιμοποιήσουν τις 360 μοίρες του ζωδιακού κύκλου, σε μια προ σπάθεια αναδημιουργίας των αρχαίων ελλη νικών μνημονικών συστημάτων...

 

 

Η Τέχνη της Μνήμης στο Μεσαίωνα και την Αναγέννηση: αναζητώντας την αρχαία γνώση

Τα "σκοτεινά" χρόνια που ακολούθησαν την πτώση της Ρώμης, η γενικότερη πνευματική παρακμή παρέσυρε κάθε γνώση στη λήθη. Στα πλαίσια αυτά, και η διδασκαλία της μνη-μοτεχνικής φαίνεται να ατονεί σταδιακά (με ελάχιστες εξαιρέσεις) και να χάνεται, εντασ σόμενη στο θολό ημίφως της μαγικής, "δαι μονικής" γνώσης, προερχόμενης από την "αναίσχυντη, ειδωλολατρική αρχαιότητα". Οι μνήμες της ύπαρξης αυτής της τέχνης, ωστό σο, υπήρχαν ακόμα ολοζώντανες, όπως και οι περισσότερες από τις (λατινικές κυρίως) πηγές, οι οποίες στα χέρια των λίγων "εκλεκτών" της γνώσης, αποτέλεσαν τον οδηγό τους στις μεμονωμένες προσπάθειες αναπαραγωγής του εντυπωσιακού αυτού συστήματος γνώσης.

 

Η αναζήτηση λοιπόν ενός μνημονικού συστήματος ικανού να ανακτήσει ολόκληρο το σώμα της χαμένης αρχαίας σοφίας, τοποθετήθηκε από τα πρώιμα κιόλας μεσαιω νικά χρόνια στην κορυφή των επιδιώξεων της νέας κάστας φιλοσόφων-μάγων που δημιουργήθηκε. Βασιζόμενοι στην αριστοτε λική πεποίθηση ότι είναι αδύνατο να υπάρξει καινούρια γνώση, έστρεψαν από την αρχή τις έρευνες τους στο παρελθόν. Στην αναζήτηση αυτή, καταλυτικό ρόλο έπαιξε και η μελέτη των θεωριών του Πλάτωνα, ότι κάθε γνώση είναι ανάμνηση της ψυχής από τον Κόσμο των Ιδεών, με τη μνήμη να αποτελεί έμφυτη ιδιότητα που ανήκει στις δυνατότη τες του ανθρώπινου νου.

 

Δεν θα ήταν υπερβολή, αν λέγαμε ότι οι ερευνητές του Μεσαίωνα και της Αναγέννη σης αισθάνονταν σαν το παιδί εκείνο που, μεγαλώνοντας, έχασε το θείο δώρο της ψυχικής ανάμνησης. Η "Ars Magna" (Μεγάλη Τέχνη), όπως ονομάστηκε η προσπάθεια αυτή αποκατάστασης της επαφής της ανθρώπινης ψυχής με τη συμπαντική γνώση, αποτέλεσε από νωρίς το "Άγιο Δισκοπότηρο" της φιλο σοφικής έρευνας, στην αναζήτηση του οποί ου αναλώθηκαν πολλά από τα φωτεινότερα πνεύματα της εποχής (π.χ. Julio Camillo, Θωμάς ο Ακινάτης, Albertus Magnus, Raymond Lull κ.α.)·

 

Σε όλα σχεδόν τα μνημονικά συστήματα της εποχής που κατά καιρούς δημιουργούνταν, η Τέχνη της Μνήμης, εμφανιζόταν να είναι ενδεδυμένη το περίβλημα του μάγου. Απομονώνοντας, ωστόσο, τις επικλήσεις και τις μαγικο-θρησκευτικές δοξασίες, μπορούμε με ασφάλεια να διαπιστώσουμε ότι οι μνημονικές αρχές των μεσαιωνικών και αναγεννη σιακών συστημάτων ήταν ουσιαστικά οι ίδιες με αυτές των αρχαίων χρόνων.

 

 

Μερικά μνημονικά συστήματα του Μεσαίωνα και της Αναγέννησης

Οι αναφορές από τα διάφορα μνημοτεχνικά συστήματα που κατά καιρούς προτάθηκαν και χρησιμοποιήθηκαν στη μεσαιωνική και αναγεννησιακή περίοδο, είναι πολλές και εντυπωσιακές. Ενδεικτικά μόνο, αξίζει να αναφέρουμε ότι τέτοιου είδους μνημονικούς τόπους αποτέλεσαν και οι αίθουσες της Κολάσεως του Δάντη(Ι), ενώ πολλοί είναι εκείνοι που υποστήριξαν (εδώ και πολ λούς μάλιστα αιώνες) ότι το συγκεκριμένο έργο δεν αποτελεί παρά μια ακόμα μνημοτεχνική-μεταφυσική διατριβή με χριστιανικές αναφορές!

 

Ωστόσο, ξεχωρίζοντας και αξιολογώντας τις κατά καιρούς μνημονικές μελέτες των "σκοτεινών" αυτών εποχών, μπορούμε εύκολα να διακρίνουμε εκείνες, οι οποίες, εκτός του ότι άσκησαν τεράστια επίδραση στη διαμόρφωση του φιλοσοφικού στοχα σμού των εν λόγω περιόδων, αποτέλεσαν και την αφετηρία των αναζητήσεων του αναμφισβήτητα μεγαλύτερου ασκητή της Τέχνης της Μνήμης της μεταχριστιανικής περιόδου: του μεγάλου Giordano Bruno, αλλά και άλλων σπουδαίων στοχαστών εκείνης της καθοριστικής περιόδου.

 

 

Η "Ars Brevis" (Τέχνη των Γενναίων) του Ramon Lull

Γεννημένος στη Μαγιόρκα, το 1235 -δέκα περίπου χρόνια μετά τον Θωμά τον Ακινάτη- ο Ramon Lull, ήταν ο πρώτος που επιχείρησε να αφομοιώσει το σύνολο της διαθέσιμης κατά την εποχή του γνώσης σε ένα ομοι ογενές σύστημα μνημοτεχνικά δομημένο. Η "Are Brevis" (Τέχνη των Γενναίων ή γενναία τέχνη), όπως επικράτησε να αποκαλούν το σύστημα του τόσο ο ίδιος όσο και οι πολυάριθμοι συνεχιστές του έργου του, έδινε στον ασκούμενο τη δυνατότητα να συνδυάζει παρεμφερείς μεταξύ τους έννοιες κατά τρόπο τέτοιο, ώστε να προκύπτουν "πρωτότυποι" στοχασμοί.

 

Το σύστημα "αναζήτησης της αλήθειας" του Lull (του οποίου την επινόηση απέδιδε ο ίδιος σε "θεϊκή φώτιση", αποτέλεσμα μιας υπερβατικής εμπειρίας κατά την επίσκεψη του στο όρος Randa, σε ένα νησί της Μαγιόρ κα!), αφομοίωνε και αστρολογικές δοξασίες και αντιλήψεις. Μετά από πολλές αναθεωρή σεις και διαδοχικές "βελτιώσεις", ο Lull προ χώρησε κατά την περίοδο 1305-8 στην τελευταία εκδοχή της μεθόδου του, την επινόηση της οποίας ο ίδιος φρόντισε να συνοδεύσει με μεγαλεπήβολες διακηρύξεις και σχόλια, απο δίδοντας της την "υπεροπτική" ονομασία "Ars Magna" (Μεγάλη Τέχνη).

 

Στη μέθοδο αυτή, για πρώτη φορά βλέπουμε να χρησιμοποιούνται παρεμφερείς μεταξύ τους έννοιες τοποθετημένες σε κυκλική διάταξη, έτσι ώστε να διευκολύνεται ο συσχετισμός τους με την κεντρική, υπό διερεύνηση ιδέα, η οποία βρίσκεται στο κέντρο της σχη ματικής απεικόνισης. Ο Νεοπλατωνιστης αυτός ως προς τις φιλοσοφικές του αντιλήψεις, άσκησε τεράστια επιρροή στο φιλοσοφικό στοχασμό της εποχής του (σε βαθμό ώστε οι σύγχρονοι μελετητές να κάνουν λόγο για "ρεύμα σκέψης Λαλλιαμού" - Lullism), και με τις επιδράσεις του έργου του να είναι ευδιά κριτες ακόμα και στην Αναγέννηση.

 

Το φιλοσοφικό μνημοτεχνικό σύστημα του Lull υιοθετήθηκε αργότερα από τους εκπροσώπους των Φραγκισκανών, αντλώντας από τις ιδέες του το ιδεολογικό υπόβαθρο του κινήματος τους. (Και αφού μιλάμε για μέθοδο μνήμης, θυμηθείτε τα όσα γράφαμε στο τεύχος 130 για τις επιδράσεις του ελληνικού Νεοπλατωνισμού σε όλα τα μεταγενέστερα δυτικά εσωτερικά συστήματα...)

 

 

Το "Θέατρο της Μνήμης" του Julio Camillo

 

 

 

Πιο πιστός στις αρχαίες αρχές της Τέχνης της Μνήμης, όπως τη βρίσκουμε να διατυπώνεται μέσα από τα αρχαία κείμενα, ο Julio Camillo Delminio έδωσε στους μνημονικούς τόπους του συστήματος που εισηγήθηκε, τη μορφή αρχαίου ελληνικού αμφιθεάτρου. Ο γεννημένος το 1480 Ιταλός στοχαστής και ερευνητής της Τέχνης της Μνήμης, από νωρίς διαπίστωσε ότι η αρχιτεκτονική διαρρύθμιση ενός αμφιθεάτρου θα παρουσίαζε τεράστια πλεονεκτήματα στην εξάσκηση της μνημονικής τέχνης. Σύμφωνο προς τις προϋποθέσεις των (μνη μονικών) τόπων του "Ad Herennium" και του Αριστοτέλη, το ελληνικό αμφιθέατρο διαθέτει ένα κεντρικό. σημείο αφετηρίας (σκηνή), το οποίο προσφέρει τεράστια ελευ θερία κινήσεων, καθώς μέσω των διαδρόμων επικοινωνεί με όλα τα, ευδιάκριτα χωρισμέ να σε επτά διαδοχικά επίπεδα, διαστήματα των κερκίδων.

 

Όσον αφορά τις (μνημονικές) εικόνες που επέλεξε να χρησιμοποιήσει ως φορείς των εννοιών, ο Camillo προσπάθησε στο θέατρο του να αναπαραστήσει ολόκληρο το σύμπαν όπως προβάλλεται μέσα από την ελληνική μυθολογία, την αστρολογία και την καβαλιστική παράδοση. Οι κερκίδες χωρίζονταν από 6 διαδρόμους σε 7 τμήματα, τα οποία ο ίδιος ονόμαζε "στήλες του Οίκον της Σοφίας τον Σολόμωντος". Καθένα από αυτά τα τμήματα χρησιμοποιούταν για να αποδώσει και έναν διαφορετικό πλανήτη με τις αστρολογικές του ιδιότητες, έφερε το όνομα ενός θεού της αρχαίας ελληνικής θρησκείας, ενώ τα επίπεδα "αφιερώνονταν" σε χαρακτήρες και τόπους της ελληνικής μυθολογίας.

 

Τα "εντνπωσιακά σχέδια ενός νοητικού μνημοτεχνικον θεάτρον στο οποίο θα απεικονιζόταν ολόκληρη η συμπαντικη γνώση" του μυστηριώδη σοφού, δεν άργησαν να διαδοθούν σε ολόκληρη την Ιταλία. Το 1530, ο Camillo βρέθηκε στο Παρίσι, προσκεκλημέ νος ίου Γάλλου βασιλιά, ο οποίος ανέλαβε και τη χρηματοδότηση της υλικής κατα σκευής του. Μαρτυρίες της εποχής αναφέρουν ότι λίγο καιρό αργότερα, ένα μικρό ξύλινο αμφιθέατρο με πολύ παράξενη διακόσμηση είχε ανεγερθεί στη βασιλική αυλή της Γαλλίας...

Όμως φαίνεται ότι το αποτέλεσμα δεν ικανοποίησε τον Camillo, καθώς το 1532 επιστρέφει στην Ιταλία, όπου αρχίζει νέες προ σπάθειες για την υλοποίηση της κατασκευής του μνημονικού του θεάτρου, αυτή τη φορά στη Βενετία. Ο Julio Camillo τελικά πέθανε το 1544 και το όνειρο της κατασκευής του "θεάτρου της Μνήμης", στο οποίο είχε αφιερώσει και το μεγαλύτερο μέρος της ζωής του ποτέ δεν υλοποιήθηκε όπως θα ήθελε.

Το "μνημονικό παλάτι" του Matteo Ricci. Η διδασκαλία της Τέχνης της Μνήμης στην Κίνα!

 

Ο Matteo Ricci ήταν ένας Ιησουίτης ιερέας στον οποίο το 1577 ανατέθηκε να μεταβεί στη μακρινή Κίνα για να κηρύξει τη χριστιανική πίστη και τη δυτική σκέψη στους υπη κόους της δυναστείας των Μινγκ. Μετά από μακροχρόνια όμως παραμονή και χωρίς να έχει καταφέρει να κεντρίσει ιδιαίτερα το ενδιαφέρον των Κινέζων, το 1596 ανέφερε σε μια τυχαία συνομιλία του με έναν πρίγκιπα της δυναστείας για ένα σύστημα μνήμης, το οποίο επιτρέπει στον ασκούμενο την απο μνημόνευση με τη μορφή εικόνων τεράστιου όγκου πληροφοριών σύμφωνα με μια μέθοδο, την οποία στη μακρινή δύση αποκαλούσαν "εσωτερική γραφή". Η μέθοδος αυτή είχε ανακαλυφθεί πριν πολλά χρόνια σε μια μακρινή χώρα της Δύσης, την Ελλάδα, από έναν ποιητή ευγενούς καταγωγής, ονόματι Xi-mo-ni-de (Σιμωνίδης)!

 

Η είδηση για την ύπαρξη μιας τόσο εκπληκτικής τέχνης, ενθουσίασε τους ευγενείς της πόλης Nanchang στην επαρχία Jianxi, όπου διέμενε και τον προσκάλεσαν να τους την διδάξει. Ο Ricci, ο οποίος γνώριζε τις γενικές αρχές της μνημοτεχνικής (καθώς στα πλαί σια των νομικών σπουδών που είχε παρακο λουθήσει στη Ρώμη το 1572, είχε διδαχθεί το έργο του Κικέρωνα), οργάνωσε για το πρω τότυπο αυτό "ποίμνιο" που κατάφερε επιτέ λους να συγκεντρώσει μια σειρά μνημονικών τόπων, οι οποίοι συγκροτούσαν ένα παλάτι.

Οι αίθουσες του "μνημονικού παλατιού" του Ricci διακοσμούνται από κινεζικά ιδεο γράμματα, τα οποία όμως πρέσβευαν διαφορετικές παραστάσεις της Βίβλου, προσαρμο σμένες στις κινεζικές παραδόσεις.

 

Βλέποντας τη μαζική ανταπόκριση των Κινέζων ευγενών στη διδασκαλία της τέχνης της Μνήμης, πολύ σύντομα συνέγραψε και μελέτη στα κινεζικά και άρχισε να περιοδεύει, κηρύττοντας μέσα από τη μνημονική τέχνη το λόγο του θεού.

 

Το ενδιαφέρον των Κινέζων για τον πολιτισμό που ανέ πτυξε ένα τόσο εξελιγμένο σύστημα -τον ελληνικό- οδήγησε το 1607 τον Ricci, όταν πλέον είχε εγκατασταθεί στο Πεκίνο, να μεταφράσει στα κινεζικά και να εκδώσει και τα πρώτα έξι βιβλία των "στοιχείων της Γεωμετρίας" του Ευκλείδη. Τελικά, μετά από μεγάλη προσπάθεια, οι κόποι του δείχνουν να ευοδώνονται όταν, στις 8 Σεπτεμβρίου 1609, παίρνει άδεια από τον αυτοκράτορα της δυναστείας να ιδρύσει στο Πεκίνο την "Αδελφότητα της Μαρίας". Ο Matteo Ricci πέθανε στο Πεκίνο στις 11 Μαΐου 1610. Το βιβλίο του για τη μνημονική τέχνη, φυλά χτηκε με ευλάβεια από τους ευγενείς της δυναστείας των Μινγκ και κληροδοτούμενο από γενιά σε γενιά, σώζεται ως τις μέρες μας.

 

 

Το "μαγικό" σύστημα μνήμης του Giordano Bruno

Η αναδημιουργία ενός μνημοτεχνικού συστήματος ικανού να επιτύχει την πλατω νική ανάμνηση, ήταν ένα ζήτημα, το οποίο από νωρίς απασχόλησε την κορυφαία πνευ ματική μορφή της Αναγέννησης, από την εποχή που ήταν ακόμα δομινικανός μοναχός. Δεν θα ήταν υπερβολή, αν λέγαμε όχι η "μαγική", όπως την αποκαλούσε, μνήμη αποτελούσε τον "κορμό" του μεγάλου δέντρου των αναζητήσεων του, με τις φιλο σοφικές, θεολογικές και κοσμολογικές του απόψεις να είναι απλά οι καρποί. Άλλωστε, εκτός από τα αμιγώς "μνημονικά" έργα του, αναφορές στην μνημονική τεχνική που χρησιμοποιούσε βρίσκουμε στο σύνολο σχεδόν των μελετών του, ενώ ολόκληρος ο φιλοσοφικός του στοχασμός φαίνεται να αποτελεί το αποτέλεσμα και την επιβεβαίωση της αποτελεσματικότητας των τεχνικών μνήμης που χρησιμοποιούσε.

 

Η ύπαρξη στην ελληνική αρχαιότητα συλλογιστικών συστημάτων ικανών να παράγουν σχεδόν αλάνθαστα αποτελέσματα, ήταν για τον Μπρούνο αυταπόδεικτη. Αφετηρία του μνημονικού συστήματος που εισηγήθηκε, στάθηκε η ανάλυση της συλλογιστικής διαδικασίας παραγωγής ιδεών και εξαγωγής συμπερασμάτων, όπως τη συναντάμε στο έργο του Πλάτωνα. Παρατήρησε ότι η "εκμαίευση" των αληθειών από τον Σωκράτη επιτυγχανόταν ξεκινώντας από απλούς ορισμούς των εννοιών και διερευνώντας όλες τις γύρω τους. Στο κλείσιμο της αλληγο ρίας αυτής, βρίσκουμε ακόμα μία περιγραφή του μνημονικού συστήματος του Μπρούνο.

 

Οι ύμνοι τους οποίους χρησιμοποι εί στο έργο αυτό, παρουσιάζουν εξαι ρετική ομοιότητα με τους Ορφικούς ύμνους και αποσκοπούν, σύμφωνα με την κορυφαία ερμηνεύτρια του έργου του, Frances A.Yates, στην ψυχική προετοιμασία και τόνωση των μελετητών της μνημονικής τέχνης και στη διέγερση της φαντα σίας τους, ώστε να φτάσουν σε εγκεφαλική και ψυχική κατάσταση ετοιμότητας να "δεχθούν" τη γνώση από το Σύμπαν, με την εξάσκηση της μνημονικής τέχνης. Βλέπουμε λοιπόν ότι η «ανάμνηση» δεν είναι μία απλή μηχανιστική διαδικασία, αλλά απαιτεί κατάλληλο ψυχικό υπόβαθρο...

 

Σύντομα, ο Μπρούνο εκδίδει και τρίτο "μνημονικό" έργο, την "Τέχνη της Μνήμης" (Are Memoriae). Φαίνεται ότι οι έρευνες του για την απεικόνιση της συμπαντικής και ανθρώπινης διάνοιας τον οδήγησαν στην υιο θέτηση μιας πιο αφαιρετικής φόρμας, με εντονότερο το στοιχείο του συμβολισμού, καθώς τόσο οι ομόκεντροι κύκλοι, όσο και οι πίνακες αναφοράς έχουν λιγοστέψει. Έχει πλέον εμβαθύνει στη "χαοτική" σκέψη και τα σύμβολα του παραπέμπουν σε αστερισμούς και σε επεισόδια παρμένα από την ελληνική μυθολο γία, θεωρώντας ότι αποτελούν γνησιότερους συμβολισμούς μεγαλύτερης δύναμης και μεστότητας νοημάτων και ότι βρίσκονται πιο κοντά στη συμπαντική σκέψη.

 

To Ars Memoriae έχει χαρακτηριστεί από τους μελετητές του έργου του Μπρούνο ως "μαγικό". Αποτελεί, ωστόσο, την ευθεία προέκταση της πορείας που ακολουθεί η σκέψη του από το συγκεκριμένο στο αφηρημένο, από το υλικό στο πνευματικό και από το ανθρώπινο στο Συμπαντικό.

 

Αρκετά χρόνια αργότερα, κατά τη διάρκεια της παραμονής του στη Γερμανία, ο Μπρούνο θα επανέλθει στην προσπάθεια του να δημιουργήσει ένα σύστημα μνήμης εκφρασμένο αυτή τη φορά μέσα από εικόνες και σύμβολα, ικανών να φέρουν την ανθρώπινη ψυχή σε επαφή με την "αληθινή πραγματικότητα", με την έκδοση των «30 αγαλμάτων» (Lampas Triginte Statuarum). Στο έργο αυτό, το οποίο έχει κυρίως θρησκευτικό χαρακτήρα, οι αστρολογικές παραστάσεις στις οποίες στηριζόταν η διαδικασία της "ανάμνησης", έχουν πλέον αντικατασταθεί από μορφές αγαλμάτων, τις οποίες ο Μπρούνο χαρακτηρίζει ως "εσωτερικές εικόνες". Θεωρεί τη φαντασία ως τον ισχυρότερο και αμεσότερο τρόπο να επι τύχει κάποιος την επαφή με τον πνευματικό κόσμο και χρησιμοποιεί τις μορφές αυτές ως πιο αποτελεσματικούς ψυχικούς συνδέσμους της φαντασίας (της ανθρώπινης διάνοιας) με το Θείο.

 

Πρώτη μορφή στις απεικονίσεις του είναι αυτή του Απόλλωνα που συμβολίζει το Εν και το Φως και ακολουθεί ο Κρόνος που αντιπροσωπεύει την Αρχή. Ανάμεσα στα υπόλοιπα αγάλματα βρίσκουμε τις μορφές του Προμηθέα, του Ηφαίστου, της Θέτιδος, του Γανυμήδη ή Τοξότη, του Ουρανού, της Αφροδίτης, του Έρωτα, της Αρτέμιδος και φυσικά της Αθηνάς, η οποία εκπροσωπώντας τη Σοφία, αποτελεί την ιερότερη, σύμφωνα με τον Μπρούνο, από τις Θηλυκές Θεότητες.

 

Εξαιρετικό, επίσης, ενδιαφέρον παρουσιάζει στο έργο αυτό και ο πρωταρχικός δια χωρισμός του Θεϊκού στοιχείου, για το οποίο αναφέρει ότι είναι αδύνατο να αποδοθεί με κάποια μορφή άλλη από τη φυσική του, που είναι το Φως και έχει τριαδική υπόσταση. Το Θεϊκό αυτό στοι χείο, δύναται να γίνει αντιληπτό από την ανθρώπινη διάνοια με τις έννοιες: του "Πατρός ή Νου ή της Ουσίας των Ουσιών", του "Υιού ή της πρωταρχικής διάνοιας, της ομορφιάς και της αγάπης της δημιουργίας", και του "Φωτός", το οποίο αποτελεί την ψυχή του Κόσμου και όλων των πραγμάτων (anima mundi) και τη Ζωοποιό Ενέργεια του Σύμπαντος.

 

Η πορεία των αναζητήσεων του Μπρούνο στην αναδημιουργία των μνημοτεχνικών μεθόδων της αρχαιότητας, παρουσιάζει ιδιαί τερο ενδιαφέρον, καθώς έχοντας ως αφετηρία τις ερμητικές και πλατωνικές θεωρίες και ιδέες, καταλήγει να επαληθεύει πρακτικές αιώνων. Το μνημονικό σύστημα του Μπρούνο φαίνεχαι να επιβεβαιώνει ότι οι αφηρημένες έννοιες και οι συμβολικές εικόνες διευρύνουν την αντίληψη, αμβλύνουν τη λογική-γραμμική οκέψη και προκαλούν την κατάλληλη διανοητική κατάσταση, επιτρέποντας με αυτό τον τρόπο στην ανθρώπινη ψυχή να επικοινωνήσει με το θείο κατά τον αμεσότερο δυνατό τρόπο.

 

 

Μερικές "τολμηρές" υποθέσεις…

 

 

 

Ας "ξεχάσουμε" για λίγο όλα όσα γνωρίζουμε για τον αρχαίο ελληνικό πολιτισμό και ας επιχειρήσουμε να τον ξανα-αντικρίσουμε με την αποκαλυπτική απλότητα της πρώτης ματιάς. Παρατηρούμε λοιπόν, ότι τα ονόματα και οι ιδιότητες των αρχαίων Θεών συμπί πτουν με τα αντίστοιχα των πλανητών, ενώ η δράση τους αποτυπώνεται σε επεισόδια της Μυθολογίας, με συμμετοχή και κατώτερων θεοτήτων, τα ονόματα των οποίων πάλι, κατά "σύμπτωση", συμπίπτουν με τα ονόμα τα και τις ιδιότητες των αστερισμών!

 

Σε κάποια φάση της εξέλιξης του πολιτι σμού αυτού, δημιουργείται από πρωτογενείς αποτυπώσεις των εννοιών σε εικόνες, μια αρχική μορφή κωδικοποιημένης επικοινωνίας, η οποία φθείρεται με την πάροδο των αιώνων και απλοποιείται, για να δώσει τη θέση της στους χαρακτήρες που γνωρίζουμε σήμερα ως γραφή!

 

Η συγκεκριμένη γραφή που αναπτύσσεται, ακριβώς οπως και οι μνημονικές εικόνες, διαβάζεται κανονικά από τα αριστερά προς χα δεξιά, αλλά και αντίστροφα. Την ίδια περίπου εποχή, οι πιο οξυδερκείς παρατηρη τές των άστρων διατυπώνουν τις αρχές της Γεωμετρίας (όπως π.χ. ο Θαλής), της Φιλοσο φίας (Ησίοδος), της Ποίησης (Όμηρος) ή των θρησκευτικών αντιλήψεων (Ορφικοί), ενώ άλλοι, οι οποίοι πιθανότητα "μαγεύτηκαν" από την αναλλοίωτη και αιώνια λάμψη των άστρων, μπορούν και "αντιλαμβάνονται" τις δονήσεις τους (Πυθαγόρας) και προσπαθούν να τις αναπαράγουν. Δημιουργείται έτσι η Μουσική (η πλησιέστερη σύμφωνα με τον Πλάτωνα τέχνη στο θεϊκό στοιχείο, καθώς είναι άϋλη), από τη μελέτη των αρχών της οποίας προκύπτουν τα Μαθηματικά. Η επι σταμένη έρευνα καθώς και η πρακτική εφαρ μογή των αρχών των μαθηματικών οδηγεί στην ανάπτυξη όλων των υπολοίπων τεχνών και επιστημών (π.χ. Γλυπτική, Αρχιτεκτονική), με αποτέλεσμα μια γενικότερη περίοδο ευημερίας και άνθισης, κατά την οποία χτί ζονται πόλεις (πάλι σε αντανάκλαση των αστερισμών. Βλ. Νίκ. Λίτσας, "Μυστικές Δια δρομές στην Άγνωστη, Ελλάδα και η Αναζήτηση, τον Πραγματικού Ομήρου").

 

Όλοι αυτοί οι τομείς γνώσης (π.χ. η Αστρονομία, τα Μαθηματικά, η Φιλοσοφία, η Μουσική, η θρησκεία, οι εικαστικές τέχνες, η Ναυσιπλοΐα, η Αρχιτεκτονική, κ.α.) είναι φυσικά αλληλένδετοι μεταξύ τους, αλληλεπι δρούν και εξελίσσονται ταυτόχρονα και για την αποτύπωση τους χρησιμοποιούν την παραφθαρμένη μορφή των αρχικών "μνημο νικών" εικόνων (γραφή). Σημειώστε ότι τα γράμματα του ελληνικού αλφαβήτου χρησι μοποιούνται για να αποδώσουν όχι μόνο τον γραπτό λόγο, αλλά και τους αριθμούς, καθώς και τους μουσικούς τόνους (νότες).

 

Δηλαδή, ακριβώς όπως και οι μνημονικές εικόνες, χα γράμματα αποτελούν στον αρχαίο ελληνικό πολιτισμό "φορείς" πολλαπλών νοημάτων, αναλόγως του συστήματος σκέψης με το οποίο τα ερμη νεύουμε. Επίσης, όλες αυτές οι γνώσεις εμφανίζονται να έχουν "θεϊκή" προέλευση. (Μήπως τελικά η "συνωνυμία" άστρων, πλα νητών, αστερισμών, Θεών και μυθικών χαρακτήρων ήταν ουσιαστικά "μνημοτεχνική" ταυτοσημία;)

 

Απομακρυνόμενοι πλέον από τον ελληνικό χώρο, όλες αυτές οι τέχνες, οι επιστήμες και οι γνώσεις μεταναστεύουν στο λατινικό κόσμο, όπου, αποκομμένες από τις ρίζες τους, ατροφούν σε μια "σκοτεινή" περίοδο πνευματικής παρακμής και εξαθλίωσης, για να αναβιώσουν μερικούς αιώνες αργότερα, σε μια προσπάθεια αναδημιουργίας του αρχαίου κόσμου (Αναγέννηση). Την περίοδο εκείνη μάλιστα, η φωτεινότερη πνευματική μορφή (Giordano Bruno) οδηγείται μέσα από τη μελέτη των αρχαίων πηγών στην επαλήθευ ση και την επιβεβαίωση όλων των αρχών της ελληνικής σκέψης, με ιδιαίτερη έμφαση (όπως και οι Έλληνες) στην παρατήρηση και την μελέτη των άστρων.

Ολοκληρώνοντας τον μακροσκελή (και αναγκαστικά γενικευτικό) αυτό συλλογισμό, θα αποτολμήσουμε τη διατύπωση ορισμε'νων "τολμηρών" ερωτημάτων, θεωρώντας ότι το να θέτει κανείς ερωτήματα αποτελεί πολύ πιο ειλικρινή στάση από την "αφοριστική" κατάθεση απαντήσεων:

 

Μήπως ολόκληρο το σώμα της αρχαίας και σύγχρονης γνώσης στηρίχθηκε στις αρχές της Τέχνης της Μνήμης, σύμφωνα με τις οποίες η μάθηση οικοδομείται με την ορθή τοποθέτηση κάθε πληροφορίας πάνω στην παλαιά γνώση;

Μήπως είχε δίκιο ο Πλάτωνας και η γνώση που προέρχεται από το διάβασμα γρα πτών πηγών δεν ασκεί καμία απολύτως επί δραση στη διαμόρφωση της ψυχής μας, αλλά λειτουργεί ανασταλτικά στην απόκτηση της σοφίας;

Μήπως, αντίθετα με τις απόψεις των ιστορικών και των ανθρωπολόγων, η ανάπτυξη της γραφής σήμανε την έναρξη μιας εκτεταμένης περιόδου πνευματικής παρακ μής του ελληνισμού, καθώς άρχισε σταδιακά να εγκαταλείπεται η μνημονική Τέχνη;

Μήπως το πραγματικό απόγειο του ελλη νικού πολιτισμού θα πρέπει να το αναζητή σουμε όχι στην κλασική εποχή, αλλά στην εκτενή προ-ομηρική περίοδο, κατά την οποία διαμορφώνονταν οι μυθικές αντιλήψεις και η γλώσσα;

Μήπως η ταύτιση της σκέψης με μη συγκεκριμένες μορφές και εικόνες εννοιών (όπως αυτές της ελληνικής Μυθολογίας), αποδεσμεύει την ανθρώπινη διάνοια από τις από τις "αλυσίδες" της ασφυκτικά λογικής, γραμμικής πραγματικότητας και επιτρέπει την επικοινωνία με τη συμπαντική διάνοια, καθιστώντας δυνατή την πλατωνική ανάμνηση της ψυχής;

Μήπως θα πρέπει να επιχειρήσουμε να "ξαναδιαβάσουμε" ολόκληρη την ελληνική Μυθολογία, προσπαθώντας να αποκωδικο ποιήσουμε τις "μνημονικές" της εικόνες;

Μήπως το ίδιο θα πρέπει να κάνουμε και με την αρχαία ελληνική τέχνη στο σύνολο της, προσέχοντας τόσο την ακριβή θέση της κάθε ανάγλυφης μορφής π.χ. στα αετώματα ή στις εισόδους των αρχαίων ναών όσο και τις επιμέρους της λεπτομέρειες;

Μήπως, κάτω από το φως των νέων αυτών αποκαλύψεων, η αρχαία ελληνική μυθολογία θα έπρεπε να εισαχθεί στην εκπαί δευση και να διδάσκεται σχολαστικά, προκειμένου να αυξηθούν οι μαθησιακές, αντιληπτικές και συλλογιστικές ικανότητες των μαθητών;

Μήπως το ίδιο ακριβώς θα πρέπει να γίνει και με τις αρχές της μνημονικής τέχνης;

Μήπως όλες αυτές οι αλήθειες κρατήθη καν επίτηδες κρυφές από το ευρύ κοινό, σε μια προσπάθεια γενικότερης πνευματικής υποβάθμισης του συνόλου από ομάδες μυημένων, ώστε να καθίσταται ευκολότερη η χειραγώγηση του; (Είναι γνωστό ότι ειδικά στην περίπτωση του Μπρούνο, οι διδασκαλίες του ποτέ δεν έγιναν ευρύτερα γνωστές, ωστόσο αποτέλεσαν το πνευματικό υπόβαθρο της οργάνωσης των Ροδόσταυρων.)

Μήπως η επιστροφή στην εξάσκηση της Τέχνης της Μνήμης θα οδηγούσε όχι μόνο τον ελληνισμό, αλλά και ολόκληρη την ανθρωπότητα σε μια νέα πνευματική ανάταση;

 

Του Χρήστου Βαγενά

Δημοσιεύτηκε στο περιοδικό «Τρίτο Μάτι».

 

Στην ενότητα μας "Αρχαίοι Έλληνες " μπορείτε να διαβάζετε και να μάθετε για τους λαμπρούς προγόνους μας!!!

 

 

 

 

 

aneksigita-fainomena

schizas.com

 

*Το http://master-lista.blogspot.gr/ και οι ιδρυτές του, δεν φέρουν καμία ευθύνη για τις απόψεις, το περιεχόμενο ή την νομιμότητα των ιστοσελίδων που παραπέμπει. Η ευθύνη για λήψη αδειών βαρύνει μόνο την εκάστοτε ιστοσελίδα.

 

*

 See more at: http://master-lista.blogspot.gr/2015/01/blog-post_294.html#sthash.iv1cDCmr.dpuf

=============================================================Κατασκευάστηκε το πρώτο τεχνητό νευρωνικό κύκλωμα

Σημαντικό βήμα στην τεχνητή νοημοσύνη, με τη δημιουργία του πρώτου τεχνητού λειτουργικού νευρωνικού κυκλώματος

 

Share on facebookShare on twitterShare on google_plusone_shareShare on linkedinShare on evernoteShare on pinterest_shareShare on emailShare on print

←

ΕΠΟΜΕΝΟ ΘΕΜΑ

Η Verizon αγοράζει την AOL για 4,4 δισ. δολάρια|→

ΠΡΟΗΓΟΥΜΕΝΟ ΘΕΜΑ

Η Next Thing φέρνει τον υπολογιστή τσέπης Chip των 10 ευρώ (δείτε τον)

Δημοσίευση: 12/05/2015 - 14:29 Τελευταία ενημέρωση: 12/05/2015 - 14:291 σχόλιο

Share on emailShare on print

 

13

SHARES

 

Share on facebookShare on twitterShare on google_plusone_shareShare on linkedinShare on evernoteShare on pinterest_shareShare on emailShare on print

Ερευνητές στις ΗΠΑ έκαναν ένα μικρό αλλά σημαντικό βήμα στο πεδίο της τεχνητής νοημοσύνης, παρουσιάζοντας ένα απλό λειτουργικό τεχνητό νευρωνικό κύκλωμα. Για πρώτη φορά, ένα τέτοιο κύκλωμα, που προσπαθεί να μιμηθεί τον ανθρώπινο εγκέφαλο, αποτελείται από περίπου 100 τεχνητές συνάψεις και είναι λειτουργικό, καθώς μπορεί να εκτελέσει μία απλή ανθρώπινη εγκεφαλική λειτουργία: την ταξινόμηση μίας εικόνας.

 

Οι μηχανικοί του Πανεπιστημίου της Καλιφόρνια-Σάντα Μπάρμπαρα, με επικεφαλής τον καθηγητή Ντμίτρι Στρούκοφ του Τμήματος Ηλεκτρολόγων Μηχανικών και Μηχανικών Η/Υ, που έκαναν τη σχετική δημοσίευση στο περιοδικό «Nature», ανακοίνωσαν ότι το λεγόμενο «ολοκληρωμένο νευρομορφικό δίκτυο» μπορεί σταδιακά, με περαιτέρω εξέλιξη, να επεκταθεί, ώστε σιγά-σιγά να μοιάσει περισσότερο στον ανθρώπινο εγκέφαλο. Κάτι καθόλου εύκολο, ασφαλώς, με δεδομένο ότι ο εγκέφαλός μας διαθέτει ένα τετράκις εκατομμύριο συναπτικές συνδέσεις νευρώνων (εγκεφαλικών κυττάρων).

 

Παρόλες τις αδυναμίες του, ο ανθρώπινος εγκέφαλος παραμένει πρότυπο υπολογιστικής ισχύος και αποτελεσματικότητας για τους μηχανικούς, που πασχίζουν να δημιουργήσουν πιο έξυπνους τεχνητούς εγκεφάλους, κάνοντάς τους να μοιάζουν περισσότερο με τους ανθρώπινους.

 

Το πρωτοποριακό νευρομορφικό κύκλωμα βασίζεται στα λεγόμενα «memristor» -συνδυασμός των λέξεων μνήμη (memory) και αντίσταση (resistor)- τα οποία αντικαθιστούν τα συμβατικά τρανζίστορ. Τα memristor είναι ηλεκτρονικά εξαρτήματα που βασίζονται στην κίνηση όχι των ηλεκτρονίων, αλλά των ιόντων, μιμούμενα τον τρόπο που τα ανθρώπινα νευρικά κύτταρα γεννούν και μεταδίδουν τα ηλεκτρικά σήματα.

 

Όμως, για να μπορέσει η τεχνητή νοημοσύνη, έστω, να προσεγγίσει κάπως τη βιολογική ανθρώπινη νοημοσύνη, θα χρειασθούν πολύ περισσότερα memristor να ενσωματωθούν στα νευρομορφικά δίκτυα. Μόνο τότε αυτά θα γίνουν πιο πολύπλοκα και πιο «φυσικά» στη λειτουργία τους, κάνοντας τα ίδια πράγματα που το ανθρώπινο μυαλό εκτελεί αβίαστα και χωρίς ιδιαίτερη κατανάλωση ενέργειας.

 

Οι Αμερικανοί ερευνητές, πάντως, δήλωσαν αισιόδοξοι ότι τα μελλοντικά «τσιπάκια» θα ενσωματώνουν τέτοια τεχνητά νευρομορφικά κυκλώματα, αυξάνοντας τις δυνατότητες των υπολογιστών. Για να γίνει αυτό όμως το επόμενο πρακτικό βήμα θα είναι να ενσωματώσουν αποδοτικά ένα νευρομορφικό δίκτυο από memristor στην υπάρχουσα συμβατική τεχνολογία δημιουργίας ημιαγωγών (τσιπ).

 

http://www.nature.com/nature/journal/v521/n7550/full/nature14441.html.

 

 

Πηγή: http://www.skai.gr/news/technology/article/281334/kataskeuastike-to-proto-tehnito-neuroniko-kukloma-/#ixzz3ZxSRFKcs

Follow us: @skaigr on Twitter | skaigr on Facebook

May 21, 2015

Source:

University of Southern California - Health Sciences

Summary:

Through a clinical collaboration between Caltech, Keck Medicine of USC and Rancho Los Amigos National Rehabilitation Center, a 34-year-old paralyzed man is the first person in the world to have a neural prosthetic device implanted in a region of the brain where intentions are made, giving him the ability to perform a fluid hand-shaking gesture, drink a beverage, and even play 'rock, paper, scissors,' using a robotic arm.

Share:

  22   77   0   6 Total shares:  105

FULL STORY

 

Giving himself a drink for the first time in 10 years, Sorto says, "This study has been very meaningful to me. As much as the project needed me, I needed the project. The project has made a huge difference in my life. It gives me great pleasure to be part of the solution for improving paralyzed patients' lives."

Credit: Spencer Kellis and Christian Klaes/Caltech

Paralyzed from the neck down after suffering a gunshot wound when he was 21, Erik G. Sorto now can move a robotic arm just by thinking about it and using his imagination.

 

Through a clinical collaboration between Caltech, Keck Medicine of USC and Rancho Los Amigos National Rehabilitation Center, the now 34-year-old Sorto is the first person in the world to have a neural prosthetic device implanted in a region of the brain where intentions are made, giving him the ability to perform a fluid hand-shaking gesture, drink a beverage, and even play "rock, paper, scissors," using a robotic arm.

 

Neural prosthetic devices implanted in the brain's movement center, the motor cortex, can allow patients with paralysis to control the movement of a robotic limb. However, current neuroprosthetics produce motion that is delayed and jerky--not the smooth and seemingly automatic gestures associated with natural movement. Now, by implanting neuroprosthetics in a part of the brain that controls not the movement directly but rather our intent to move, Caltech researchers have developed a way to produce more natural and fluid motions.

 

Designed to test the safety and effectiveness of this new approach, the clinical trial was led by principal investigator Richard Andersen, the James G. Boswell Professor of Neuroscience at Caltech, neurosurgeon Charles Y. Liu, professor of neurological surgery, neurology, and biomedical engineering at USC, and neurologist Mindy Aisen, chief medical officer at Rancho Los Amigos.

 

Andersen and his colleagues wanted to improve the versatility of movement that a neuroprosthetic can offer to patients by recording signals from a different brain region other than the motor cortex, i.e., the posterior parietal cortex (PPC), a high-level cognitive area. In earlier animal studies, the Andersen lab found that it is here, in the PPC, that the initial intent to make a movement is formed. These intentions are then transmitted to the motor cortex, through the spinal cord, and on to the arms and legs where the movement is executed.

 

"The PPC is earlier in the pathway, so signals there are more related to movement planning--what you actually intend to do--rather than the details of the movement execution," Andersen says. "When you move your arm, you really don't think about which muscles to activate and the details of the movement--such as lift the arm, extend the arm, grasp the cup, close the hand around the cup, and so on. Instead, you think about the goal of the movement, for example, 'I want to pick up that cup of water.' So in this trial, we were successfully able to decode these actual intents, by asking the subject to simply imagine the movement as a whole, rather than breaking it down into a myriad of components. We expected that the signals from the PPC would be easier for patients to use, ultimately making the movement process more fluid."

 

The device was surgically implanted in Sorto's brain at Keck Hospital of USC in April 2013, and he since has been training with Caltech researchers and staff at Rancho Los Amigos to control a computer cursor and a robotic arm with his mind. The researchers saw just what they were hoping for: intuitive movement of the robotic arm.

 

Sorto, a single father of two who has been paralyzed for over 10 years, was thrilled with the quick results: "I was surprised at how easy it was [to control the robotic arm]," he says. "I remember just having this out-of-body experience, and I wanted to just run around and high-five everybody."

 

The Surgery

 

The surgical team at Keck Medicine of USC performed the unprecedented neuroprosthetic implant in a five-hour surgery on April 17, 2013. Liu and his team implanted a pair of small electrode arrays in two parts of the posterior parietal cortex, one that controls reach and another that controls grasp. Each 4-by-4 millimeter array contains 96 active electrodes that, in turn, each record the activity of single neurons in the PPC. The arrays are connected by a cable to a system of computers that process the signals, to decode the brain's intent and control output devices, such as a computer cursor and a robotic arm.

 

"These arrays are very small so their placement has to be exceptionally precise, and it took a tremendous amount of planning, working with the Caltech team to make sure we got it right," says Liu, who also is director of the USC Neurorestoration Center and associate chief medical officer at Rancho Los Amigos. "Because it was the first time anyone had implanted this part of the human brain, everything about the surgery was different: the location, the positioning and how you manage the hardware. Keep in mind that what we're able to do--the ability to record the brain's signals and decode them to eventually move the robotic arm--is critically dependent on the functionality of these arrays, which is determined largely at the time of surgery."

 

The USC Neurorestoration Center's primary mission is to leverage partnerships to create unique opportunities to translate scientific discoveries into effective therapies.

 

"We are at a point in human research where we are making huge strides in overcoming a lot of neurologic disease," says neurologist Christianne Heck, associate professor of neurology at USC and co-director of the USC Neurorestoration Center. "These very important early clinical trials could provide hope for patients with all sorts of neurologic problems that involve paralysis such as stroke, brain injury, ALS and even multiple sclerosis."

 

The Rehabilitation

 

Sixteen days after his implant surgery, Sorto began his training sessions at Rancho Los Amigos National Rehabilitation Center, where a computer was attached directly to the ports extending from his skull, to communicate with his brain. The rehabilitation team of occupational therapists who specialize in helping patients adapt to loss of function in their upper limbs and "redesign" the way patients do tasks with the function they have left, worked with Sorto and the Caltech team daily to help Sorto visualize what it would be like to move his arm again.

 

"It was a big surprise that the patient was able to control the limb on day one¬¬¬--the very first day he tried," Andersen says. "This attests to how intuitive the control is when using PPC activity."

 

Although he was able to immediately move the robot arm with his thoughts, after weeks of imagining, Sorto refined his control of the arm. Now, Sorto is able to execute advanced tasks with his mind, such as controlling a computer cursor; drinking a beverage; making a hand-shaking gesture; and performing various tasks with the robotic arm.

 

Aisen, the chief medical officer at Rancho Los Amigos who led the study's rehabilitation team, says that advancements in prosthetics like these hold promise for the future of patient rehabilitation.

 

"We at Rancho are dedicated to advancing rehabilitation and to restoration of neurologic function through new technologies, which can be assistive or can promote recovery by capitalizing on the innate plasticity of the human nervous system," says Aisen, also a clinical professor of neurology at the Keck School of Medicine of USC. "This research is relevant to the role of robotics and brain-machine interfaces as assistive devices, but also speaks to the ability of the brain to learn to function in new ways. We have created a unique environment that can seamlessly bring together rehabilitation, medicine, and science as exemplified in this study."

 

Sorto has signed on to continue working on the project for a third year. He says the study has inspired him to continue his education and pursue a master's degree in social work.

 

"This study has been very meaningful to me," says Sorto. "As much as the project needed me, I needed the project. It gives me great pleasure to be part of the solution for improving paralyzed patients' lives. I joke around with the guys that I want to be able to drink my own beer--to be able to take a drink at my own pace, when I want to take a sip out of my beer and to not have to ask somebody to give it to me. I really miss that independence. I think that if it were safe enough, I would really enjoy grooming myself--shaving, brushing my own teeth. That would be fantastic."

 

"The better understanding of the PPC will help the researchers improve the neuroprosthetic devices of the future," Andersen says. "What we have here is a unique window into the workings of a complex high-level brain area, as we work collaboratively with our subjects to perfect their skill in controlling external devices."

 

Story Source:

 

The above story is based on materials provided by University of Southern California - Health Sciences. Note: Materials may be edited for content and length.

 

Journal Reference:

 

Tyson Aflalo, Spencer Kellis, Christian Klaes, Brian Lee, Ying Shi, Kelsie Pejsa, Kathleen Shanfield, Stephanie Hayes-Jackson, Mindy Aisen, Christi Heck, Charles Liu, Richard A. Andersen. Decoding motor imagery from the posterior parietal cortex of a tetraplegic human. Science, 2015 DOI: 10.1126/science.aaa5417

Cite This Page:

MLA

APA

Chicago

University of Southern California - Health Sciences. "Intuitive control of robotic arm using thoughts alone." ScienceDaily. ScienceDaily, 21 May 2015. <www.sciencedaily.com/releases/2015/05/150521144028.htm>.

S========================================

Οι νευροδιαβιβαστές ακετυλοχολίνη, σεροτονίνη, ντοπαμίνη, νοραδρεναλίνη και η μάθηση

Κορυφαίος καθηγητής νευροεπιστήμης στο πανεπιστήμιο του Μπέρκλεϊ ο Γουέλτερ Φρήμαν αναφέρει πως οι νευροδιαβιβαστές ακετυλοχολίνη (παίζει σημαντικό ρόλο στη μνήμη), σεροτονίνη (διάθεση, προσοχή), ντοπαμίνη (ικανοποίηση, ευχαρίστηση), νοραδρεναλίνη (λήψη αποφάσεων, εστίαση προσοχής) παίζουν τον κύριο ρόλο στη μάθηση. Αυτό ενδιαφέρει τους παιδαγωγούς. Αν δεν έχει το παιδί ακετυλοχολίνη έχει πρόβλημα στη μνήμη, δεν μπορεί να θυμηθεί τίποτα ότι κι αν κάνει. Η γνώση των νευροδιαβιβαστών εκ μέρους των παιδαγωγών οδηγεί σε καλύτερη διδασκαλία. Αν διαπιστώσουν κάποιο πρόβλημα που δεν μπορούν να το λύσουν (μνήμης, έλλειψη προσοχής, ευστροφία κ.λπ.) η γνώση των νευροδιαβιβαστών και η αύξησή τους μέσω της διατροφής, θα οδηγήσει σε βελτίωση του παιδιού.

Οι νευροδιαβιβαστές είναι οι βιολογικοί διακόπτες ή οι βιολογικές γέφυρες που επικοινωνούν οι νευρώνες (τα εγκεφαλικά κύτταρα) μεταξύ τους. Μιλούμε για 100 δισεκατομμύρια κύτταρα που ανάμεσά τους υπάρχει ένα μικρό χάσμα (περίπου 1/1.000 του χιλιοστού ) το λεγόμενο συναπτικό χάσμα (σχισμή).

 

Ακετυλοχολίνη

Ο πρώτος νευροδιαβιβαστής που ανακαλύφθηκε το 1921 είναι η ακετυλοχολίνη από το Γερμανό Ότο Λέβι η ανακάλυψη του οποίου του χάρισε το Νόμπελ Ιατρικής το 1936. Ο Λέβι απέδειξε με πείραμα πως ο ρυθμός της καρδιάς επιβραδύνεται με την ακετυλοχολίνη. Είναι ο νευροδιαβιβαστής της μνήμης. Η Ακετυλοχολίνη αποτελείται από το ακετυλο-σύνζυμο Α (προέρχεται από την Β5) και τη χολίνη (λέγεται και βιταμίνη Β4). Η χολίνη απότρεπε τη συσσώρευση λιπών και της χοληστερίνης στο σώμα και αυτός είναι ο κύριος ρόλος της. Αν δεν υπάρχει στον οργανισμό μας επαρκή ποσότητα αυτής της βιταμίνης, το λίπος συσσωρεύεται στο συκώτι και δεν διασπάται για να χρησιμοποιηθεί από το σώμα. Αν τρώμε χολίνη από τις τροφές αυξάνουμε τα επίπεδα ακετυλοχολίνης στο αίμα κυρίως έχουμε καλή μνήμη. Οι καλύτερες πηγές φυσικής χολίνης είναι: 1. Κρόκος αυγού 1.700mg στα 100gr. 2. Ρεβίθια 780mg στα 100gr. 3. Φακές 710mg στα 100gr. 4. Ρύζι 650mg στα 100gr. 5. Συκώτι 550mg στα 100gr.

Η χολίνη είναι το προϊόν αναγωγής της βεταΐνης της οποίας το καρβοξύλιο έχει μετατραπεί σε αλκοόλη από χημική άποψη αλλά αυτό δεν ενδιαφέρει τον παιδαγωγό. Τον ενδιαφέρει η φοβία που έχει καλλιεργηθεί για τα αυγά την κύρια πηγή χολίνης μιας και το άλλο συστατικό το ακετυλο-σύνζυμο Α βρίσκεται σε αφθονία και δεν έχουμε πρόβλημα στη σύνθεση της ακετυλοχολίνης.

Τον Απρίλιο του 1999 ερευνητές του Πανεπιστημίου Χάρβαρντ ανακοίνωσαν ότι η κατανάλωση ενός αυγού την ημέρα είναι απίθανο να αυξήσει να αυξήσει τον κίνδυνο καρδιοπαθειών ή των εγκεφαλικών όπως προέκυψε από ανάλυση της μελέτης υγείας των νοσοκόμων του Χάρβαρντ και της μελέτης των επαγγελματιών που εργάζονται στον χώρο της υγείας. Η έρευνα παρακολούθησε την κατανάλωση αυγών από 100.00 άτομα περισσότερο από μία δεκαετία. Ο γιατρός Δρ. Φρανκ Μπ. Χιου και οι συνεργάτες του κατέληξαν στο συμπέρασμα ότι η κατανάλωση ενός αυγού δεν είναι επιβλαβής. Αντιθέτως, είναι δυνατό να συμβάλλει στην αποτροπή καρδιοπαθειών λόγω του ότι τα αυγά αυξάνουν την HDL και έχουν φυλλικό οξύ, χρώμιο (προστατεύει από τις καρδιοπάθειες – τα νέου τύπου Stent έχουν χρώμιο εσωτερικά για τον κίνδυνο επαναστένωσης), χολίνη κ.λπ. Το ίδιο υποστηρίζει μελέτη που δημοσιεύθηκε στο περιοδικό Nutrition Bulletin του Βρετανικού Ιδρύματος Διατροφής, εχθρός της καρδιάς σημειώνει το περιοδικό είναι τα γλυκά, τα μπισκότα, τα κορεσμένα λίπη (κόκκινα κρέατα). Επίσης το κορυφαίο περιοδικό ΝΕΙΜ αναφέρει για έναν άνδρα 88 χρονών που έτρωγε 25 αυγά την ημέρα για 30 χρόνια. Αν και κατανάλωνε καθημερινά 5.000mg χοληστερίνης (περίπου 60 φορές πάνω από το συνιστώμενο) τα επίπεδα του στο αίμα ήταν φυσιολογικά. Αυτά τα λίγα παραδείγματα δείχνουν πως η φοβία των αυγών οδηγεί σε προβλήματα μνήμης στα παιδιά και τους ενήλικες όπως και συσσωρεύσεις λίπους, γιατί η λεκιθίνη γαλακτοματοποιεί τα λίπη.

Σε σειρά πειραμάτων του Πανεπιστημίου Ντιουκ, επιστήμονες ...

χορήγησαν σε αρουραίους που κυοφορούσαν φυσιολογικές δόσεις χολίνης επιπρόσθετη χολίνη ή καθόλου χολίνη και στη συνέχεια μελέτησαν τη διανοητική λειτουργία και τους εγκεφάλους στους απογόνους τους. Τα αποτελέσματα έδειξαν ότι οι αρουραίοι που έλαβαν επιπλέον χολίνη είχαν υπερεγκεφάλους που σημαίνει πως ως βρέφη και ενήλικες απέδειξαν καλύτερη μνήμη και μαθησιακές ικανότητες. Νεκροτομικές εξετάσεις εγκεφάλων απεκάλυψε πιο αποτελεσματικά κυκλώματα μετάδοσης μηνυμάτων. Οι εγκέφαλοί τους είχαν διαμορφωθεί κατά τέτοιο τρόπο ώστε να ήσαν ικανοί να μαθαίνουν γρήγορα. Όσο εκπληκτικό κι αν φαίνεται, η επιπλέον έγχυση ενός μοναδικού θρεπτικού συστατικού της χολίνης είχε σαν αποτέλεσμα τη συναρμολόγηση ενός εγκεφάλου εξαιρετικής ποιότητας.

Ακόμα πιο εκπληκτικό είναι το γεγονός ότι όταν οι απόγονοι των πειραματόζωων τους οποίους χορηγήθηκαν υψηλές δόσεις χολίνης έφτασαν σε γεροντική ηλικία η λειτουργία του εγκεφάλου τους παρέμεινε εξαιρετική και δε σημείωσε καμία φθορά. Όπως δήλωσε ο καθηγητής Σκοτ Σβαρτσβελντερ «Οι συνέπειες και οι προεκτάσεις αυτής της ανακάλυψης μπορεί να είναι πολύ σημαντικές. Διαπιστώσαμε ότι επιδρώντας σε ένα και μόνο θρεπτικό συστατικό για λίγες μόνο ημέρες στη διάρκεια της κύησης μπορεί να έχει δια βίου, μόνιμη επίδραση στον τρόπο με τον οποίο θα λειτουργήσει ο εγκέφαλος σε όλη τη διάρκεια της ζωής. Τα συμπεράσματα της έρευνας σύμφωνα με τους επιστήμονες μπορεί άνετα να ισχύουν και στους ανθρώπους. Χολίνη λοιπόν στις εγκυμονούσες είναι το επιστημονικό σύνθημα. Όπως υποστηρίζει ο γιατρός Δρ. Στήβεν Ζάιθελ του Πανεπιστημίου της Βορ. Καρολίνας και αυθεντία στη χολίνη διεθνώς, η χολίνη μεταβάλλεται δραματικά την ίδια τη δομή των κέντρων μνήμης στον ιππόκαμπο και στο διάφραγμα του αναπτυσσόμενου εμβρυακού εγκεφάλου. Όταν υπάρχει έλλειμμα χολίνης παρατηρείται μειωμένος ρυθμός κυτταρικής διαίρεσης στον εγκέφαλο του εμβρύου, μη φυσιολογική μετανάστευση των κυττάρων ενώ αυξανόμενος αριθμός κυττάρων του εγκεφάλου πεθαίνουν πρόωρα. Για πρώτη φορά δείξαμε ότι η ίδια δομή του εγκεφάλου του εμβρύου επηρεάζεται από τις τροφές που καταναλώνει η μητέρα στη διάρκεια της εγκυμοσύνης, κυρίως το συγκεκριμένο συστατικό φαίνεται ότι είναι πολύ σημαντικό. Διπλές τυφλές μελέτες (οι καλύτερες μελέτες στην Ιατρική) έδειξαν ενίσχυση της μνήμης με τη συμπληρωματική χορήγηση χολίνης. Η ενίσχυση της μνήμης ήταν μεγαλύτερη στα άτομα που παρουσίαζαν βραδεία μαθησιακή ικανότητα και αυτό οδήγησε τους ερευνητές στο συμπέρασμα ότι η βραδύτητα στη σκέψη και στη μαθησιακή ικανότητα οφειλόταν σε κατώτερα του φυσιολογικού επίπεδα χολίνης στον εγκέφαλο. Σύμφωνα με τους ερευνητές η χολίνη είναι πιο αποτελεσματική στη βελτίωση της μνήμης στους ηλικιωμένους και στα παιδιά που έχουν βραδεία μαθησιακή ικανότητα. Τα κενά μνήμης στις έρευνες μειώθηκαν κατά περίπου 50% σε σχέση με τα κενά μνήμης που παρατηρήθηκαν σε άτομα που δεν έλαβαν συμπληρωματική χολίνη. Όταν υπάρχουν αρκετά αποθέματα χολίνης οι νευρώνες (τα εγκεφαλικά κύτταρα) παράγουν και απελευθερώνουν μεγαλύτερη ποσότητα ακετυλοχολίνης.

Γύρω από τα 100 δις κύτταρα του εγκεφάλου υπάρχουν άλλα 900 δις κύτταρα που λέγονται νευρογλοία (glial cells). Πολλοί νευροεπιστήμονες θεωρούν την νευρογλοία τους κοιμώμενους γίγαντες του εγκεφάλου. Το ενδιαφέρον για τους δασκάλους έγκειται αφενός στο γεγονός πως η μελέτη του εγκεφάλου του Αϊνστάιν έδειξε πως έχει σημαντικά περισσότερη νευρογλοία από άλλους ανθρώπους αφετέρου στα πειραματόζωα με πλούσια ερεθίσματα μάθησης είχαν περισσότερη νευρογλοία από τα πειραματόζωα που ζούσαν σε φτωχό μαθησιακό περιβάλλον. Σύμφωνα με νευρο-βιολόγους τα νευρογλοιακά κύτταρα καθιστούν τον εγκέφαλο ικανό για υψηλές επιδόσεις. Τα νευρογλοιακά κύτταρα σχηματίζουν έναν ειδικό φράχτη που απαγορεύει την είσοδο στον εγκέφαλο τοξικών ουσιών που θα μπορούσαν να τον βλάψουν. Είναι ο λεγόμενος αιματο-εγκεφαλικός φραγμός (blood-brain barier). Αυτός ο φράχτης από τα 900 δις κύτταρα επιτρέπει μόνο σε ορισμένες ουσίες να τον διαπεράσουν. Η βιταμίνη της μνήμης η ακετυλο-χολίνη είναι μία από τις ελάχιστες ουσίες που διαπερνούν τον φράχτη αυτό. Καταλαβαίνετε αμέσως τι σημαίνει αυτό. Ακόμα και η χημειοθεραπεία αδυνατεί να το διαπεράσει. Στην αίθουσα του θρόνου, στην αίθουσα του βασιλιά εγκεφάλου φθάνουν ελάχιστοι. Η ακετυλο-χολίνη έχει το διαβατήριο της μνήμης και περνά ελεύθερα, όποτε θέλει. Τα νευρογλοιακά κύτταρα λειτουργούν επίσης σαν απορριματο-συλλέκτες απομακρύνοντας συντρίμματα και τοξίνες μετά από τον θάνατο των νευρώνων ή τραυματισμό. Ο ρόλος αυτός του καθαριστή προλαμβάνει βλάβες στον εγκέφαλο και τον κρατά σε φόρμα. Επίσης, ρυθμίζουν και διατηρούν την συγκέντρωση καλίου στον εξω-κυττάριο χώρο, μπορούν να αποθηκεύσουν και να προσλάβουν την περίσσεια καλίου.

Τροφές που περιέχουν κάλιο βοηθούν την νευρογλοία, κατά συνέπεια στη μάθηση. Το ηλεκτρικό ρεύμα που παράγουμε στον εγκέφαλο και στο σώμα μας χρειάζεται κάλιο για να παραχθεί. Συνεπώς τα παιδιά πρέπει να τρώνε μεγάλες ποσότητες καλίου για την σωστή λειτουργία της νευρογλοίας. Οι καλύτερες πηγές καλίου στα τρόφιμα είναι (ανά 100 γρ.): 1. φύκια 5.200-12.000mg 2. μελάσσα 2.927mg 3. μαϊντανός 1.000mg 4. ηλιόσποροι 920mg 5. γκρέιπφρουτ 810mg 6. σταφύλια 763mg 7. δαμάσκηνα 694mg 8. σαρδέλες 836mg 9. καρπούζι 600mg 10. φακές 590mg 11. μπανάνες 370mg. Ένα επίσης στοιχείο που πρέπει να προσεχθεί ιδιαιτέρως είναι τα τρανς λιπαρά (μαργαρίνες) σε σχέση με τον αιματο-εγκεφαλικό φραγμό. Τα τρανς λίπη παριστάνουν τα υγιή λίπη και παίρνουν την θέση των υποδοχέων διώχνοντας τα ωμέγα 3. Αν ο αιματο-εγκεφαλικός φραγμός είναι φτιαγμένος από τρανς λιπαρά θα αρχίσει να έχει διαρροές. Αυτό σημαίνει ότι θα μπαίνουν στον εγκέφαλο μεγαλύτερες ποσότητες τοξινών, ο φράχτης του εγκεφάλου δεν θα κάνει σωστά τη δουλειά του. Αν ο αιματο-εγκεφαλικός φραγμός έχει αντικατασταθεί από τρανς λιπαρά υπάρχει φόβος να αυξηθεί η πρόσληψη αλουμινίου, πραγματική εγκεφαλική πυρκαγιά. Οι ιοί αποκτούν μεγαλύτερη πρόσβαση στον εγκέφαλο με αποτέλεσμα βλάβη στους δείκτες των μηνυμάτων, στην ομαλή ροή στα εγκεφαλικά σήματα με συνέπεια την δυσλειτουργία των νευρώνων.

Όσοι άνθρωποι έχουν έλλειψη ωμέγα 3 λιπαρών οξέων θα απορροφήσουν διπλάσιες ποσότητες τρανς λιπαρών. Τα τρανς είναι θάνατος για τον εγκέφαλο. Για αυτό το υπουργείο Παιδείας με την απόφαση ΚΥΑΑ2Ε ΟΙΚ/1653/20.5.1998 ΥΠΕΠΘ απαγορεύει την χρήση μαργαρίνης δηλαδή τρανς λιπαρών στα τοστ και συνιστά προσθήκη βουτύρου και εποχικών λαχανικών. Ο παιδαγωγός όμως δεν ξέρει την αιτία αυτής της απαγόρευσης. Τα τρανς λιπαρά βλάπτουν τον αιματο-εγκεφαλικό φραγμό, διώχνουν τα ωμέγα 3. Η ακετυλο-χολίνη περνά τον φράχτη φτιάχνει την μνήμη.

 

Σεροτονίνη

Η σεροτονίνη πήρε το όνομά της από τον ορό του αίματος (serum στα λατινικά). Εμπλέκεται μεταξύ άλλων στο άγχος, στον έλεγχο της όρεξης, στη ρύθμιση της θερμοκρασίας, την ψυχική διάθεση, τη συμπεριφορά γενικότερα. Η έλλειψή της θεωρείται υπεύθυνη για ποικίλες ψυχικές διαταραχές, την αϋπνία, την κλεπτομανία, την κατάθλιψη, την ελλειμματική προσοχή των παιδιών, στα ανήσυχα πόδια, στο σύνδρομο ευερέθιστου εντέρου, στην ινομυαλγία, στην ημικρανία και στον πονοκέφαλο. Έχουμε επίσης εμμονές, αρνητικές σκέψεις, ακαμψία νοητική. Είναι ο νευροδιαβιβαστής των ερωτευμένων. Όλοι οι ερωτευμένοι έχουν υψηλή σεροτονίνη.

 

Πως ανεβάζουμε την σεροτονίνη

Υπάρχουν δύο τρόποι για να ανεβεί η σεροτονίνη μας. Επειδή η σεροτονίνη είναι το κλειδί για το συναίσθημα, το μεταιχμικό σύστημα (συναισθηματικό κέντρο) έχει μεγάλη ανάγκη από αυτή. Ο πρώτος καλός τρόπος για να ανέβει η σεροτονίνη (5HT - υδροξοτρυπταμίνη) είναι οι μπανάνες, οι μελιτζάνες, τα ακτινίδια, τα ψάρια, η ντομάτα, τα αυγά, η γαλοπούλα, τα φασόλια, τα μήλα, η βρώμη, το κοτόπουλο, ο ήλιος. Ο δεύτερος άσχημος τρόπος είναι το κάπνισμα, οι σοκολάτες, τα γλυκά. Γιατί είναι άσχημος ο δεύτερος τρόπος; Καταρχάς με το κάπνισμα η νικοτίνη αυξάνει τη στάθμη της σεροτονίνης, της ντοπαμίνης και της νορεπινεφρίνης. Οι νευροδιαβιβαστές αυτοί προκαλούν το ευχάριστο αίσθημα που νιώθει ο καπνιστής. Με αυτό τον απλό τρόπο χωρίς να το ξέρουν, ανεβάζουν τους νευροδιαβιβαστές. Είναι όμως η νικοτίνη καλή για την υγεία μας; Με την σοκολάτα και τα γλυκά αυξάνουμε στιγμιαία την ποσότητα της σεροτονίνης και αρκετά γρήγορα. Υπάρχει όμως το πρόβλημα της διάρκειας. Όσο ανεβαίνει απότομα και γρήγορα άλλο τόσο γρήγορα και πέφτει. Όσοι έχουν ημικρανία ή πονοκέφαλο έχουν παρατηρήσει το αποτέλεσμα αυτό όταν τρώνε σοκολάτες. Ανεβάζουν γρήγορα την σεροτονίνη που έχει ισχυρές αγγειοδιασταλτικές ιδιότητες και μετά γρήγορα πέφτει. Η σοκολάτα περιέχει φαινυλαιθυναμίνη και ανανταμιδιο. Έρευνες έχουν δείξει ότι στο αίμα υπερκινητικών παιδιών και σχιζοφρενών έχουν βρεθεί αυξημένα επίπεδα ανανταμιδίου και φαινυλαιθυλαμίνης. Σε πειραματόζωα διαφαίνεται ότι το ανανταμίδιο προκαλεί λησμοσύνη και τα ζώα προτιμούν να περπατούν λιγότερο και να ξαπλώνουν περισσότερο. Είναι η ουσία της τεμπελιάς. Γι’αυτό η σοκολάτα είναι εντελώς ακατάλληλη για τροφή των παιδιών. Εμείς θέλουμε σταθερή τροφοδοσία του εγκεφάλου με σεροτονίνη ώστε τα παιδιά να προσέχουν συνέχεια στο σχολείο. Επειδή η σεροτονίνη μεταφέρεται στον εγκέφαλο και βοηθιέται στην απορρόφηση από την ινσουλίνη ή τους υδατάνθρακες, καλοί υδατάνθρακες όπως μπανάνες, ακτινίδια, μήλα που απελευθερώνονται αργά στο αίμα είναι ο καλύτερος τρόπος πρόσληψης της σεροτονίνης. Η αργή απελευθέρωση βοηθά σημαντικά στην προσοχή των παιδιών. Επίσης όπως ανακάλυψε ο καθηγητής Ρ. Βάρτμαν του ΜΙΤ η σεροτονίνη από ζωικές πηγές γαλοπούλα, ψάρια κ.λπ. δεν απορροφιέται άμεσα, αν δεν υπάρχει υδατάνθρακας για μεταφορά. Γι’ αυτό οι μπανάνες, τα φρούτα και ο ήλιος ή φρούτα με ζωικές πηγές τρυπτοφάνης (γαλοπούλα) που μετατρέπεται σε σεροτονίνη είναι η άριστη επιλογή. Έχει επισημανθεί στη Σουηδία πως τα άτομα με κατάθλιψη αυτοκτονούν στους έξι μήνες που ήταν νύχτα λόγω του Β. Σέλας. Όλα είχαν χαμηλή σεροτονίνη εξαιτίας της έλλειψης ηλίου. Η ηλιοθεραπεία αυξάνει την σεροτονίνη. Εκτός από την προσοχή στα παιδιά που πρέπει να μας ενδιαφέρει άμεσα καθώς και στη συναισθηματική νοημοσύνη (παιδιά χαρούμενα και ευτυχισμένα), η σεροτονίνη παίζει μεγάλο ρόλο στις αρνητικές σκέψεις και στη νοητική ακαμψία (εμμονές) που πρέπει να αναλυθούν ιδιαιτέρως. Αν ένα παιδί έχει νοητική ακαμψία, εμμονές (είναι κολλημένο στο λάθος του – δεν αλλάζει ότι και αν του λένε). Γράφει λάθη και δεν διορθώνεται. Υψηλή σεροτονίνη αλλάζει θεαματικά την κατάσταση. Οι άνθρωπου λοιπόν χωρίζονται σε δύο κατηγορίες, τρίτη δεν υπάρχει. Ή στη μία θα είναι ή στην άλλη. Η κατηγορία των ανθρώπων με χαμηλή σεροτονίνη μοιάζει με την μύγα και με υψηλή σεροτονίνη με την μέλισσα. Η μύγα έχει την εξής ιδιότητα: να πηγαίνει και να κάθεται σε ότι βρώμικο υπάρχει. Για παράδειγμα, αν ένα περιβόλι είναι γεμάτο λουλούδια που ευωδιάζουν και σε μια άκρη του περιβολιού υπάρχει βρωμιά, τότε η μύγα, πετώντας μέσα σε αυτό το πανέμορφο περιβόλι, θα πετάξει πάνω από όλα τα άνθη και σε κανένα δεν θα καθίσει. Μόνο όταν δει την ακαθαρσία τότε αμέσως θα κατέβει και θα καθίσει πάνω σε αυτή και θα αρχίσει να την ανασκαλεύει αναπαυόμενη στη δυσωδία που προκαλείται από το ανακάτεμα αυτό και δεν θα ξεκολλά από εκεί. Αν πιάναμε μία μύγα και αυτή μπορούσε να μιλήσει και τη ρωτούσες να σου πει μήπως ξέρει αν πουθενά υπάρχουν τριαντάφυλλα τότε εκείνη θα απαντούσε πως δεν γνωρίζει καν τι είναι αυτά «εγώ, θα σου πει, ξέρω που υπάρχουν σκουπίδια, ακαθαρσίες, βρωμιές». Η μια λοιπόν κατηγορία των ανθρώπων μοιάζει με την μύγα. Έχουν μάθει να σκέφτονται και να ψάχνουν να βρουν ότι κακό υπάρχει αγνοώντας και μη θέλοντας να σταθούν στο καλό. Έχουν χαμηλή σεροτονίνη. Η άλλη κατηγορία των ανθρώπων μοιάζει με την μέλισσα. Ιδιότητα της μέλισσας είναι να βρίσκει και να κάθεται σε ότι καλό και γλυκό υπάρχει. Ας πούμε για παράδειγμα, πως σε μια αίθουσα που είναι γεμάτη ακαθαρσίες έχει τοποθετήσει κάποιος σε μια γωνιά ένα λουκούμι. Αν φέρουμε εκεί μία μέλισσα, εκείνη θα πετάξει και δεν θα καθίσει πουθενά έως ότου βρει το λουκούμι μόνο εκεί θα σταθεί. Αν πιάσεις τώρα την μέλισσα και την ρωτήσεις που υπάρχουν σκουπίδια αυτή θα σου πει ότι δεν γνωρίζει. Θα σου πει «εκεί υπάρχουν γαρδένιες, εκεί τριανταφυλλιές, εκεί θυμάρι, εκεί μέλι, εκεί ζάχαρη, εκεί λουκούμια» και γενικά θα είναι γνώστης όλων των καλών και θα έχει παντελή άγνοια όλων των κακών. Αυτή είναι η δεύτερη ομάδα των ανθρώπων με υψηλή σεροτονίνη, έχουν καλές σκέψεις και σκέφτονται και βλέπουν τα καλά. Χρέος του παιδαγωγού είναι η διαμόρφωση των παιδιών σε καλές και εργατικές μέλισσες γεμάτες υψηλή σεροτονίνη, ευτυχισμένες με την ζωή και μη ασχολούμενες με βρωμιές, μικρές και μεγάλες κακίες. Η ζωή είναι γεμάτη από ομορφιές και αυτές πρέπει να τις ζήσουν και να τις απολαύσουν. Αν όμως το παιδί έχει μία μηχανή που κατασκευάζει σφαίρες για τους συνανθρώπους του και μέσα στη μηχανή αυτή βάλει το καλύτερο υλικό που υπάρχει, για παράδειγμα χρυσάφι, η μηχανή του θα το διαμορφώσει σε καταστρεπτικό υλικό, θα βγάλει χρυσές καταστροφικές σφαίρες, αν της βάλεις ασήμι θα βγάλει ασημένιες σφαίρες και ούτω καθεξής.

Και με λίγα λόγια αυτή η μηχανή ότι υλικό κι αν της δώσεις από το πολυτιμότερο και καλύτερο έως το πιο ασήμαντο, η μηχανή αυτή, επειδή έτσι είναι φτιαγμένη πάντα αυτό που θα βγάζει θα είναι καταστρεπτικές σφαίρες. Αν όμως ένας δάσκαλος μετατρέψει την μηχανή αυτή και αντί να βγάζει σφαίρες τη φτιάξει έτσι ώστε να κατασκευάζει πιάτα ή εικόνες κ.λπ. πηλό αν της ρίξεις πήλινο πιάτο ή εικόνα θα φτιάξει, χρυσάφι χρυσό κ.λπ. Από την ποιότητα της σκέψης των παιδιών φαίνεται και η ποιότητα της διδασκαλίας τους. Όλα τα παιδιά δεν θα γίνουν επιστήμονες, επιβάλλεται όμως όλα τα παιδιά να γίνουν σωστοί άνθρωποι, μέλισσες να μην έχουν μύγες μέσα τους και μυγιάζονται που λέει προσφυέστατα ο λαός μας. Οι άνθρωποι της υψηλής σεροτονίνης δεν κάνουν προβολή (projection) στην ψυχολογία. Μια μέρα στο πάρκο μιας πόλης συζητούσαν κάποιοι άνθρωποι. Ξαφνικά κάποιος πέρασε τρέχοντας. Ο ένας σκέφτηκε: «κάτι θα έκλεψε φαίνεται αυτός και τρέχει». Ο άλλος σκέφτηκε: «κάποια γυναικοδουλειά έχει και γι’ αυτό τρέχει». Ο τρίτος σκέφτηκε: «θα τρέχει για την εκκλησία». Ο τέταρτος: «θα τρέχει για την τράπεζα που τον κυνηγούν τα χρέη». Η πέμπτη είπε: «έχει αφήσει τα παιδιά του στο φροντιστήριο, δεν θα έχει φαγητό στο σπίτι του». Ανάλογα λοιπόν με τις σκέψεις τους τις πρόβαλαν στο νεαρό. Αυτό το λέμε προβολή. Γι’ αυτό την στιγμή που κρίνουμε και κουτσομπολεύουμε τον άλλο φανερώνουμε τον εαυτό μας. Οι άνθρωποι με υψηλή σεροτονίνη προσέχουν τις προβολές και έχουν συναισθηματική ισορροπία. Μέσω του ανεβάσματος της σεροτονίνης έχουμε χαρούμενες σκέψεις, χωρίς προβολές και διάφορες μύγες να πετούν μέσα μας. Κυρίως μέσα μας. Στο σημείο αυτό πρέπει να ομολογήσουμε πως το σχολείο έχει αποτύχει πλήρως. Σύμφωνα με τις στατιστικές περίπου 85 εκατομμύρια ψυχοφάρμακα πωλούνται ετησίως στην Ελλάδα πολλά εξ’ αυτών με στόχο την σεροτονίνη. Όμως υπάρχει μία μεγάλη διαφορά. Τα ΣΣRI όπως λέγονται δεν παράγουν σεροτονίνη αλλά την ήδη υπάρχουσα σεροτονίνη την προστατεύουν από την καταστροφή, και έχουν παρενέργειες. Υψηλή σεροτονίνη εξισορροπεί την λειτουργία της αδρεναλίνης (ορμόνη του άγχους) και της ντοπαμίνης στον εγκέφαλο. Τα παιδιά δεν έχουν στρες την αληθινή μάστιγα της εποχής μας. «Όταν παρουσιαστεί έλλειψη σεροτονίνης εμφανίζονται γαστρεντερολογικά προβλήματα που σχετίζονται με την ελλιπή επικοινωνία του εντέρου νε τον εγκέφαλο» σημειώνει ο καθηγητής πανεπιστημίου Βάρβογλης. Πόσα παιδιά έχουμε δει με πόνους στο στομάχι και τα στέλνουμε στο σπίτι τους, χωρίς να υποψιαζόμαστε τη σύνδεση άγχους (αδρεναλίνης) χαμηλής σεροτονίνης; Το ίδιο δεν ισχύει με τους πονοκεφάλους. Θα κλείσω το κεφάλαιο σεροτονίνη με το αδυνάτισμα, μιας και τα ελληνόπουλα βρίσκονται στην κορυφή της λίστας με τα υπέρβαρα παιδιά. Και αυτό πρόβλημα σεροτονίνης; Ναι, γράφει ο διδάσκων της Ιατρικής Σχολής του Πανεπιστημίου Θεσσαλονίκης καθηγητής Γεώργιος Μανουσάκης . «Υπάρχουν σοβαρές ενδείξεις πως ο νευροδιαβιβαστής σεροτονίνη ελέγχει την όρεξη. Συγκεκριμένα ελαττωμένη ποσότητα σεροτονίνης συνεπάγεται αυξημένη όρεξη. Στον ανθρώπινο εγκέφαλο η σεροτονίνη παράγεται από μία ουσία γνωστής ως 5-υδροξυθρυπροφάνη (5HTP). Ελάττωση της όρεξης προκαλείται και από την αίσθηση κορεσμού (γεμάτο στομάχι) που προκαλούν οι φυτικές ίνες (πίτουρα, μήλα με φλούδα κ.λπ.)».

 

Ντοπαμίνη

Ρώτησαν κάποτε την καμήλα: διάλεξε τον ανήφορο ή τον κατήφορο. Και η απάντηση της καμήλας ήταν: χάθηκε ο ίσιος δρόμος; Αυτό το ανέκδοτο ισχύει για όλους τους νευροδιαβιβαστές αλλά προπάντων για την ντοπαμίνη. Χρειαζόμαστε την σωστή δόση ντοπαμίνης για την μάθηση και την ευχαρίστηση. Συνδέεται με την ψύχωση και την σχιζοφρένεια, εξαρτήσεις (ναρκωτικά). Χαμηλή τιμή της προκαλεί πάρκινσον. «Μεσότης αλήθεια εστί» έλεγε ο Αριστοτέλης. Ισχύει απόλυτα στην περίπτωση της ντοπαμίνης.

 

Ιστορία της ντοπαμίνης

Ανακαλύφθηκε το 1958 από τους Σουηδούς Άρβιντ Κάρλσον και Νιλς Χίλαπ. Το 2000 απονεμήθηκε το βραβείο Νόμπελ Ιατρικής στον Κάρλσον γιατί απέδειξε πως η ντοπαμίνη είναι ορμόνη και νευροδιαβιβαστής. Σαν ορμόνη επηρεάζει την απελευθέρωση της προλακτίνης από την υπόφυση. (Προλακτίνη: ορμόνη της γαλουχίας στις έγκυες. Υψηλή προλακτίνη δημιουργεί όγκους στον εγκέφαλο (προλακτίνωμα) έλλειψη σεξουαλικής επιθυμίας. Κάποιοι δεν έχουν παντρευτεί εξαιτίας υψηλής προλακτίνης. Η υψηλή προλακτίνης πέφτει με ανέβασμα της ντοπαμίνης. Η μπύρα ανεβάζει την προλακτίνη .)

 

Πού βρίσκεται

Η ντοπαμίνη παίζει σπουδαίο και σημαντικό ρόλο στη μάθηση. Προκαλεί συναισθήματα ικανοποίησης, ευχαρίστησης και κινήτρου. Βρίσκεται στις ζωικές τροφές (κρέας, ψάρια, αυγά, γαλακτοκομικά) και στους ξηρούς καρπούς. Από φυτικές πηγές μόνο η μπανάνα περιέχει αρκετή ποσότητα ντοπαμίνης. Επειδή η ισορροπία μεταξύ σεροτονίνης και ντοπαμίνης είναι σημαντική (υψηλή ποσότητα σεροτονίνης κατεβάζει την ντοπαμίνη και το αντίστροφο) το μέτρο είναι το ζητούμενο. Εδώ βρίσκεται το κρίσιμο σημείο που πρέπει να προσεχθεί ιδιαίτερα από τους παιδαγωγούς .

 

Η σημασία της στη διδασκαλία

Ο πολιτισμός μπορεί να μετρηθεί με τόνους ντοπαμίνης. «ντοπαρίστηκε» δε λέμε σήμερα; Το πάθος, η ψυχή, η καρδιά για οτιδήποτε, είναι το μεγάλο κυνήγι της ντοπαμίνης. Η ντοπαμίνη είναι το κύπελλο που ο εγκέφαλος προσφέρει στα δίκτυα των νευρώνων. Μεταφέρει μηνύματα από νευρώνα σε νευρώνα δηλαδή συναισθήματα ικανοποίησης και ευφορίας. Αυξάνει την περιέργεια και ξυπνά την φαντασία, ενισχύει την αυτοπεποίθηση και την αισιοδοξία, δίνει κίνητρο και προκαλεί διάθεση τόσο στη μάθηση όσο και στο σεξ. Επιπλέον, ενεργοποιεί το κινητικό σύστημα του σώματος. Βοηθά να μαθαίνουμε ευκολότερα.

Η ντοπαμίνη είναι η ορμόνη της ευτυχίας . Παρέα με την αδελφή της την σεροτονίνη φτιάχνουν το συναίσθημα, την συναισθηματική νοημοσύνη. Γιατί μαθαίνουμε καλύτερα όταν κάνουμε κάτι με ευχαρίστηση; Τι ρόλο παίζουν τα συναισθήματα και το κίνητρο στη συγκέντρωση; Γιατί δεν κουραζόμαστε όταν μαθαίνουμε και δουλεύουμε με την καρδιά μας; Παίζει ρόλο το συναίσθημα. Ο νους, ο εγκέφαλος είναι ο πομπός, η καρδιά είναι ο δέκτης. Πρέπει να επικοινωνεί ο εγκέφαλος με την καρδιά γιατί διαφορετικά δεν θα έχουμε μάθηση. Το σημείο είναι λεπτό, πολύ λεπτό. Το σχολείο μας ανεπαρκές.

Δεν διδάσκουμε το συναίσθημα, την καρδιά. Γι’ αυτό έχουμε μεγάλα προβλήματα. Ένα παράδειγμα. Μιλά κάποιος μπροστά σε ακροατήριο. Σύμφωνα με πολλές και διαφορετικές μελέτες είναι πολύ μεγάλο άγχος στους ανθρώπους. Λογικά με το νου, σκέφτεται πως δεν πρέπει να έχει άγχος. Όμως η καρδιά έχει διαφορετική γνώμη και δημιουργείται μεγάλη ανησυχία. Η ντοπαμίνη λύνει αυτά τα νευρο-γνωστικά προβλήματα. Μειωμένη ντοπαμίνη στον προμετωπικό λοβό πιστεύεται πως συνεισφέρει στην ελλειμματική προσοχή. Το λύσιμο προβλημάτων στα μαθηματικά η στη ζωή θεωρείται δουλειά της ντοπαμίνης. Η ντοπαμίνη απελευθερώνεται από τον λεγόμενο επικλινή πυρήνα (Nucleks Acckmbens) από εμπειρίες ικανοποίησης όπως η τροφή, το σεξ, τα φάρμακα και το τσιγάρο, την ικανοποίηση από τη μάθηση και τη γνώση και συνδέεται στενά με αυτές. Η ντοπαμίνη παθολογικά μεταβάλλεται σε εξαρτημένα άτομα (ναρκομανείς, ψυχασθενείς) οι οποίοι θέλουν συνεχώς ντοπαμινεργική διέγερση. Ο Μιχαέλ Κωχ ερευνητής του εγκεφάλου στο Πανεπιστήμιο της Βρέμης λέει χαρακτηριστικά: «Η ντοπαμίνη, μας ωθεί να κάνουμε πράγματα που μας προκαλούν συναισθήματα χαράς. Ο εγκέφαλος αυτό-επιβραβεύεται. Έρχεται σε διάθεση ευφορίας όταν καταφέρει να λύσει κάτι και επιπλέον το αποθηκεύει».

Με λίγα λόγια, η ντοπαμίνη παίζει καθοριστικό ρόλο στην μεταφορά πληροφοριών από την βραχυπρόθεσμη στην μακροπρόθεσμη μνήμη. Θέλουμε μαζί με την μάθηση, την καρδιά, την ευχαρίστηση, το «ντοπάρισμα», το ανέβασμα που προσφέρει απλόχερα η ντοπαμίνη. Η ντοπαμίνη πρέπει να απελευθερώνεται κατά τη διάρκεια της διδασκαλίας ώστε ο μαθητής να νιώθει ικανοποίηση και ευχαρίστηση με την μάθηση, ώστε να επαναλαμβάνει το διάβασμα. Υπάρχει αυτό το ενδογενές σύστημα επιβράβευσης του εγκεφάλου μας με μαέστρο την ντοπαμίνη. Πρέπει επίσης να παρακολουθήσουμε σε μικροβιολόγο τα επίπεδα της προλακτίνης μας. Υψηλή προλακτίνη εμποδίζει την απελευθέρωση της ντοπαμίνης άμεσα από τον οργασμό ή άλλες εμπειρίες ευχαρίστησης άρα το άτομο δεν ικανοποιείται με τίποτα, δεν ευχαριστιέται. Το ίδιο γίνεται και με την μάθηση. Υψηλή προλακτίνη σημαίνει αδυναμία απελευθέρωσης της ντοπαμίνης μετά από οποιαδήποτε μαθησιακή ενέργεια ή οποιαδήποτε δουλειά. Είναι τα άτομα που δεν ευχαριστιούνται με τίποτα. Έχουν εξετάσει στον μικροβιολόγο τους για ντοπαμίνη, σεροτονίνη, προλακτίνη ή νοραδρεναλίνη;

 

Ψύχωση, Σχιζοφρένεια και υπερβολική ντοπαμίνη

Είναι κοινή ομολογία πως κάτι το πολύ σάπιο υπάρχει στο βασίλειο της Δανιμαρκίας που έγραφε και ο Σαίξπηρ. Δεν μπορεί το περίπου 70% του πληθυσμού της Ελλάδας σύμφωνα με τις στατιστικές να παίρνει ψυχοφάρμακα (πουλήθηκαν μέσα σε ένα έτος 85 εκατομμύρια. Μετά μην απορούμε που έχουμε τόσες δαπάνες για την υγεία και μας κόβουν τους μισθούς). Υπάρχει άγνοια στον κόσμο. Εκτός από την έλλειψη της ντοπαμίνης υπάρχει το άλλο άκρο που είναι η υπερδιέγερση που βλέπουμε στην ψύχωση και την σχιζοφρένεια. Τα φάρμακα για την σχιζοφρένεια μπλοκάρουν τους υποδοχείς της ντοπαμίνης (υποδοχείς D2) και μειώνουν τα ψυχωτικά συμπτώματα. Τα ναρκωτικά όπως οι αμφεταμίνες και η κοκαΐνη που αυξάνουν τα επίπεδα ντοπαμίνης πάρα πολύ μπορεί να προκαλέσουν ψύχωση. Έτσι το φάρμακο σε αυτές τις περιπτώσεις είναι η μείωση της ντοπαμίνης. Σωστή δόση ντοπαμίνης στον άνθρωπο, σημαίνει ισορροπημένη προσωπικότητα που είναι το ζητούμενο στο σχολείο.

Τι μπορούν να κάνουν οι παιδαγωγοί; Τι πρέπει να διδάξουν στα παιδιά για να μην ψάχνουν την ντοπαμίνη στα ναρκωτικά, στα τσιγάρα και καταλήξουν ψυχαναγκαστικές προσωπικότητες.

 

Ο Ρώσος γιατρός Νικολάγιεφ που άφησε άφωνους τους γιατρούς

Ο ακαδημαϊκός και καθηγητής ιατρικής Γιούρι Νικολάγιεφ εφάρμοσε τις αρχές περιορισμού της ντοπαμίνης σε σχιζοφρενείς τουλάχιστον από πενταετία, που είχαν υποβληθεί ανεπιτυχώς σε πολλαπλά θεραπευτικά σχήματα. Η ιδέα του Νικολάγιεφ ήταν απλή. Που βρίσκεται η ντοπαμίνη στις τροφές; Απέκλεισε τις ζωικές τροφές και τους ξηρούς καρπούς παντελώς από το διαιτολόγιο. Από το 1945 στο ψυχιατρικό ινστιτούτο της Μόσχας θεράπευσε άνω των 10.000 ανθρώπων με ποσοστό ίασης μέχρι και 80% των περιπτώσεων χωρίς κανένα απολύτως φάρμακο. Για μερικές ημέρες στην αρχή ο πάσχων έκανε αυστηρή νηστεία πλήρους αποχής από την τροφή. Στη συνέχεια ακολουθούσε μόνο χορήγηση φρούτων και λαχανικών και ενός είδους υπόξινου γάλακτος. Οι ασθενείς συνέχιζαν να είναι καλά, έφευγε εντελώς η επιθετική συμπεριφορά και η υπερκινητικότητα, όσο καιρό εφάρμοζε την αγωγή. Σε περίπτωση διακοπής της νηστείας και της κατανάλωσης σκουπιδοτροφών, η νόσος υποτροπίαζε. Την παρουσίαση της εκπληκτικής μεθόδου του έκανε ο ίδιος ο καθηγητής Νικολάγιεφ στην Ελλάδα την Κυριακή, 18 Νοεμβρίου 1990. Η εντύπωση που έκανε στη Ρωσία ήταν τόσο μεγάλη που ο υπουργός υγείας καθηγητής Καλίνιν και η ακαδημία ιατρικών επιστημών της Ρωσίας συνιστούν με εγκύκλιό τους την μέθοδο Νικολάγιεφ σαν πρόληψη και θεραπεία των ψυχώσεων και των σχιζοφρενειών και υποδεικνύουν το νοσοκομείο 15 της Μόσχας σαν κέντρο εκπαίδευσης των γιατρών στη μέθοδο που την βρίσκουν ιδιαιτέρως αποτελεσματική. Κι αν ο Νικολάγιεφ έκανε καλά επιθετικούς τρελούς πόσο μάλλον βοηθούνται τα παιδιά του Δημοτικού Σχολείου αν διδαχθούν την σωστή διατροφή.

 

Τι μπορεί να κάνουν οι δάσκαλοι;

Υπάρχουν οικογένειες που τρώνε κάθε μέρα κρέας. Οι ζωικές τροφές βρίσκονται σε υπεραφθονία στο τραπέζι τους. Ο παράγοντας αυτός δεν εξετάζεται στα προβλήματα μάθησης. «Παν το πολύ τη φύσειν ενάντιον» έλεγαν οι αρχαίοι έλληνες. Χρέος του παιδαγωγού είναι να ενημερώσει, να ερευνήσει, να υποψιαστεί την υπερβάλλουσα ποσότητα ντοπαμίνης που μπορεί να έχουν τα παιδιά με τέτοια άσχημη διατροφή. Έχοντας υπόψη του την μέθοδο Νικολάγιεφ καθώς επίσης και το ρητό «ο λόγος των σοφών δασκάλων θεραπεύει» διδάσκει στα παιδιά την αλήθεια της μεσότητας. «Μηδέν άγαν». Ξέρω παιδιά που δεν τρώνε καθόλου λαχανικά. Πολλά δεν τρώνε ούτε φρούτα. Τι θα γίνουν αυτά όταν μεγαλώσουν;

Υπάρχει ντετερμινισμός (αιτιοκρατία) κάποια αιτία που έχει αποτύχει το σχολείο στη συναισθηματική νοημοσύνη. Αν η ντοπαμίνη του παιδιού είναι στα ύψη από τις τροφές σκουπίδια και η σεροτονίνη του είναι χαμηλή υπάρχει πρόβλημα που με τις συνήθεις παιδαγωγικές προσεγγίσεις δεν λύνεται. Δεν λύνεται ούτε με τα φάρμακα. «Η τροφή σου είναι το φάρμακό σου και το φάρμακό σου είναι η τροφή σου» έλεγε ο Ιπποκράτης. Γνώση και εφαρμογή των αρχών της διατροφής με σωστές συμβουλές στα παιδιά θα αφήσει έκπληκτους πολλούς δασκάλους από το αποτέλεσμα. Μόνο το αποτέλεσμα μετράει, για να δείξουμε την ορθότητα μιας θεωρίας.

 

Νοραδρεναλίνη

Πως μπορούμε με μία λέξη να χαρακτηρίσουμε την νοραδρεναλίνη; Ο νευροδιαβιβαστής της προσοχής. Θέλουμε τα παιδιά να μας προσέχουν; Νοραδρεναλίνη! Η γενική προσοχή γνωστή ως εγρήγορση ενεργοποιείται από την νοραδρεναλίνη ή νορεπινεφρίνη. Έχει δύο ονόματα. Λειτουργεί σαν ένα είδος καμπάνας: εκκρίνεται από τον μπλε πυρήνα, είναι όμως δικτυωμένη με μεγάλα τμήματα του εγκεφάλου. Με αυτό τον τρόπο αφυπνίζει τον εγκέφαλο στο σύνολό του. Οι αποφάσεις που θα πάρουμε εξαρτώνται από την νοραδρεναλίνη. Οι αναποφάσιστοι άνθρωποι έχουν χαμηλά επίπεδα νοραδρεναλίνης. Επίσης είναι αποφασιστικής σημασίας για την αντίληψη. Οξύνει την αντίληψη για την κατανόηση των μαθημάτων. Η νοραδρεναλίνη ενεργοποιεί διάφορες διεργασίες του συνειδητού. Ανεβάζει την πίεση, αυξάνει τους καρδιακούς παλμούς, προκαλεί εγρήγορση. Εκκρίνεται όταν υπάρχουν ψυχολογικές αλλαγές προκαλούμενες από στρες. Μαζί με την αδελφή της ντοπαμίνη παίζει μεγάλο ρόλο στην συγκέντρωση και στην προσοχή. Με την σεροτονίνη συνεργάζονται για την κατάθλιψη.

 

Πως παρασκευάζεται

Η νοραδρεναλίνη παρασκευάζεται από την ντοπαμίνη σε συνεργασία με την βιταμίνη C. Η ντοπαμίνη, η αδρεναλίνη και η νοραδρεναλίνη φτιάχνονται από το αμινοξύ «Tyrosine» (Τυροσίνη). Το γάλα έχει μεγάλες ποσότητες τυροσίνης. Γι’ αυτό είναι απαραίτητο τα παιδιά να πίνουν το γάλα τους όταν ξεκινούν το πρωί για το σχολείο. Μερικά πηγαίνουν σχολείο χωρίς να φάνε τίποτα. Αν λοιπόν δεν προσέχουν και κάνουν φασαρία, οι δεξαμένες τυροσίνης αδειάζουν και αυτή μπορεί να είναι μία από τις αιτίες. Έχοντας γνώση όλης αυτής της βιοχημικής διαδικασίας ο δάσκαλος τονίζει την σημασία του σωστού πρωινού. Η βιταμίνη C η οποία παίζει μεγάλο ρόλο στη σύνθεση της νοραδρεναλίνης βρίσκεται στον καρπό του αγριοτριαντάφυλλου (rose hips) από 3.000mg-5.000mg, στις κόκκινες πιπεριές 128mg-250mg, στις σταφίδες 200mg, στον μαϊντανό 175mg, στα μπρόκολα 90mg, στα γκρέιπφρουτ 76mg και μόνο 50mg στα πορτοκάλια. Όλα αυτά σε ποσότητα τροφής των 100 γραμμαρίων. Υπενθυμίζω πως γνωστό γερμανικό σούπερ μάκρετ έχει αγριοτριαντάφυλλα με κόστος €0.80 και δεν τα αγοράζει κανείς. Θέμα παιδείας ή ενημέρωσης; Κανονικά δεν θα πρέπει οι γερμανοί να απορούν μαζί μας; Επειδή η βιταμίνη C δεν αποθηκεύεται στο σώμα και χάνεται λέγεται υδατοδιαλυτή. Πρέπει να την παίρνουμε καθημερινά για την σύνθεση της νοραδρεναλίνης. Επιβάλλεται λοιπόν να ενημερωθούν τα παιδιά. Διαφορετικά κανένας παιδαγωγός δεν πρέπει να παραπονιέται για την ελλειμματική προσοχή των παιδιών στην τάξη.

 

Συμπεράσματα

Το κλειδί είναι η ομοιόσταση. Έτσι λένε την ισορροπία στην Ιατρική. Χρειάζονται όλα με μέτρο. Όχι στις διατροφικές υπερβολές. Πολύ κρέας, πολλές ζωικές τροφές, καθόλου φρούτα και λαχανικά είναι οι αποκλείσεις της μέσης και βασιλικής οδού. Η αδρεναλίνη, η νοραδρεναλίνη και η ντοπαμίνη λέγονται κατεχολαμίνες. Είναι στην ίδια οικογένεια. Για να γίνει ομοιόσταση στο αυτόνομο νευρικό σύστημα πρέπει να υπάρχει ισορροπία μεταξύ των κατεχολαμινών και της ακετυλοχολίνης. Πως μπορούμε να το δούμε; Όταν υπάρχει διαστολή της κόρης του ματιού έχουμε κυριαρχία της αδρεναλίνης (ορμόνη του στρες). Λέγεται Μυδρίαση. Η κατανάλωση ζάχαρης, κόκα κόλας αυξάνει υπερβολικά την ποσότητα αδρεναλίνης. Η διαφορά μεταξύ παιδιών και ενηλίκων είναι ότι στα παιδιά αυξάνεται 10 φορές περισσότερο από τους ενήλικες.

 

Μυδρίαση: Μεγάλη κόρη του ματιού, κυριαρχία της αδρεναλίνης, χρειάζεται ακετυλοχολίνη, τείνει προς ταχυκαρδία, κυρίαρχο συμπαθητικό νευρικό σύστημα

 

Μύση: μικρή κόρη του ματιού, κυριαρχία της ακετυλοχολίνης, τείνει προς βραδυκαρδία, παρασυμπαθητικό νευρικό σύστημα, χρειάζεται λίγη αδρεναλίνη

 

Σε αντίθεση, όταν έχουμε μικρή κόρη του οφθαλμού λέγεται μύση. Σε αυτή την περίπτωση το άτομο έχει ακετυλοχολίνη. Την μύση και την μυδρίαση την παρακολουθούν οι δάσκαλοι στα παιδιά στα Ιαπωνικά σχολεία. Στην κυριαρχία της αδρεναλίνης και νοραδρεναλίνης (μυδρίαση) έχουμε επιτάχυνση των παλμών της καρδιάς, διαστολή των βρόγχων, εφίδρωση και σε ακραίες περιπτώσεις ακόμα και ανόρθωση των τριχών της κεφαλής. Είναι γνωστή η φράση: μου σηκώθηκε η τρίχα. Όταν ηρεμούμε αναλαμβάνει δράση η ακετυλοχολίνη (μύση). Πολλοί συγγραφείς αναφέρονται στους ανθρώπους με κυριαρχία της ακετυλοχολίνης σαν καλοφαγάδες. Επειδή τρώνε πολύ και αφομοιώνουν καλά την τροφή τους. Επιπλέον, τείνουν προς βραδυκαρδία, έχουν καλά ανεπτυγμένη σεξουαλικότητα και βρίσκονται στα όρια της τελειομανίας. Την στιγμή της επίθεσης στους παλαιστές παρατηρείται μια δυνατή μύση (μικρή κόρη του οφθαλμού). Η ακετυλοχολίνη τους βρίσκεται στα ύψη. Επίσης εμφανίζεται στιγμιαία σε κάθε αύξηση του φωτός. Εν αντιθέσει, ο πόνος οδηγεί σε μυδρίαση όπως και ο φόβος, ο θυμός, η οργή και η αγανάκτηση και πολλές άλλες συναισθηματικές καταστάσεις. Είναι γνωστή η έκφραση «έχει μείνει με ορθάνοιχτα τα μάτια». Αναφέρεται πως οι πολύ επιδέξιοι και παρατηρητικοί κινέζοι έμποροι κοιτούν προσεκτικά τα μάτια των πελατών τους. Αν όταν μιλούν υπάρχει διαστολή της κόρης (μυδρίαση) είχαν επιτυχία στην πώληση. Μυδρίαση έχουμε και σε κάθε άνοδο της αδρεναλίνης. Στην μυδρίαση παρατηρούμε μειωμένη όρεξη, ταχυκαρδία, πολύ στρες λόγω αύξησης της αδρεναλίνης και αυτό είναι το κομβικό σημείο για την παιδεία. Επίσης παραπονιέται συχνά για μειωμένη ενέργεια και υπνηλία κατά την διάρκεια της ημέρας όπως επίσης και μειωμένη σεξουαλικότητα. Η ομοιόσταση λοιπόν του αυτόνομου νευρικού συστήματος βασίζεται στην ισότητα των δύο κλάδων. Στην απόλυτη συνεργασία του συμπαθητικού νευρικού συστήματος με το παρασυμπαθητικό νευρικό σύστημα. Πρακτικά αυτό σημαίνει πως αν ένα παιδί είναι αγχωμένο ή έχει ταχυκαρδίες με ακετυλοχολίνη σε μεγάλη δόση σταματούν σχεδόν αμέσως. Έχω δει παιδιά από 120 παλμούς να πέφτουν στους 60 παλμούς σε λίγες ημέρες. Φυσικά δεν έτρωγαν καθόλου αυγά. Πιστεύω πως η γνώση των νευροδιαβιβαστών εκ μέρους των δασκάλων και κυρίως η πρακτική εφαρμογή της, θα οδηγήσει σε καινούριες λεωφόρους, γρήγορες και αποτελεσματικές την παιδεία μας.

Δεν μας χρειάζονται δρόμοι μόνο για τα αυτοκίνητά μας. Προπαντός χρειάζονται οι δρόμοι του εγκεφάλου να είναι ανοιχτοί στην πρόοδο. Τον Πιαζέ και Ντιούι τους ξέρουμε. Πρέπει να κοιτάμε πάντοτε μπροστά ως παιδαγωγοί στις λεωφόρους των νευροδιαβιβαστών και της διατροφής. Όσοι θέλουν να μείνουν στα στενά και τα μονοπάτια επειδή τα συνήθισαν ας μείνουν. Το τρένο της ιστορίας και της παιδαγωγικής τρέχει πάντοτε με μεγάλη ταχύτητα. Σήμερα κάνει στάση στον Πύργο. Θα ανεβούμε;

 

 

 

Βιβλιογραφία

Ελληνική

1. Fiscbach Εγχειρίδιο Εργαστηριακών Εξετάσεων Ιατρικές Εκδόσεις Πασχαλίδης Αθήνα 1999

2. Εγκέφαλος και Εκπαίδευση Μαρία Κάτοιου-Ζαφράνα Εκδόσεις Αφοί Κυριακίδη Θεσσαλονίκη 2001

3. E Hunziker – G Mazzola Η νευρωτική ζούγκλα Εκδόσεις Π. Τραυλός – F – Κωσταράκη Αθήνα 1995

4. Αντώνης Καβάγιας Κλινική Φυτοθεραπεία Αρωμαροθεραπεία Ιατρικές Εκδόσεις Λίτσας Αθήνα (ΧΧ)

5. Γεώργιος Μανουσάκης Τα ιχνοστοιχεία στην υγεία του ανθρώπου Εκδόσεις Αφοί Κυριακίδη Θεσσαλονίκη 1992

6. Γεώργιος Μανουσάκης Συμπληρώματα Διατροφής Εκδόσεις Γ. Μανουσάκη Θεσσαλονίκη (ΧΧ)

7. Αναστάσιος Βάρβογλης Η χημεία στο πιάτο Εκδόσεις Κάτοπτρο Αθήνα 2008

8. Σπανός Ευάγγελος Κλινική χημεία Τόμοι Α και Β Έκδοση Βιοιατρικής Αθήνα 2007

9. Μπαζαίος Κώστας Συνδυασμοί Βιταμίνες Εκδόσεις Διατροφή και Υγεία Αθήνα 2000

10. Σάντρα Άαμοντ και Σαμ Γουάνγκ Καλωσήρθατε στον εγκέφαλό σας Εκδόσεις ΑΒΓΟ Αθήνα 2008

11. Βαγγέλης Κουρούκλης Ιριδολογία Τόμοι Α+Β+Γ Εκδόσεις Extra Αθήνα 2009

12. Πάτρικ Χόλφορντ Ανεβείτε φυσικής Εκδόσεις Κυβέλη Αθήνα 2006

13. Petra Thorbtietz Συγκέντρωση Πως μπορούν οι γονείς να βοηθήσουν το παιδί τους Εκδόσεις Κονιδάρη Αθήνα 2010

14. Ελληνική Εταιρεία Νευροεπιστήμης Τι γνωρίζουμε για τον εγκέφαλο Εκδόσεις Καστανιώτη Αθήνα 1996

 

Ξένη

1. Wikipedia Norepinephrine Dopamine Serotonin Tyrosine Adrenaline

2. Daniel Amen Change your Brain Change your life Editor Three Rivers Press New York 1998

3. Daniel Amen Making a good brain great Editor Three Rivers Press New York 2005

4. Faith Hickman Brynie 101 Question your brain Editor The Millbrook Press Bookfield Connecticut

5. Dale Purves Neuroscience Editor Dake University Medical School

6. Mark Bear Neuroscience Exploying the Brain Editor Williams and Wilins

7. Ben Jonathan N Hnaskor (2001) Dopamine as a Prolactin (PRL Inhibotor http://edvr.endojournals.org/egi/reprint/22/6/724.pdf Endocrine Reviews 22(6)724-763

8. Heijtz RD (2007) www.sciencedirect.com/science Motor Inhibitory role of Dopamine Di receptors: implications for ADHD.

9. Society for Neuroscience Brain Factors Facts Editor Socipt for Neuroscience

10. Frank navaratil For your Eyes only Editor Frank Navratil Prague 2001

11. David Sousa How the gifted Brain Learns Corwin Press Inc. Thousand oaks California 2003

Αναρτήθηκε από ΕΙΔΙΚΟ ΣΧΟΛΕΙΟ ΠΥΡΓΟΥ στις 11:08 μ.μ.

 

ow the brain recognizes objects

Date:

October 5, 2015

Source:

Massachusetts Institute of Technology

Summary:

Using data from both humans and nonhuman primates, neuroscientists have found that neuron firing patterns in the IT cortex correlate strongly with success in object-recognition tasks.

Neurons (stock image). Researchers have found that neuron firing patterns in the inferior temporal (IT) cortex correlate strongly with success in object-recognition tasks.

 

When the eyes are open, visual information flows from the retina through the optic nerve and into the brain, which assembles this raw information into objects and scenes.

 

Scientists have previously hypothesized that objects are distinguished in the inferior temporal (IT) cortex, which is near the end of this flow of information, also called the ventral stream. A new study from MIT neuroscientists offers evidence that this is indeed the case.

 

Using data from both humans and nonhuman primates, the researchers found that neuron firing patterns in the IT cortex correlate strongly with success in object-recognition tasks.

 

"While we knew from prior work that neuronal population activity in inferior temporal cortex was likely to underlie visual object recognition, we did not have a predictive map that could accurately link that neural activity to object perception and behavior. The results from this study demonstrate that a particular map from particular aspects of IT population activity to behavior is highly accurate over all types of objects that were tested," says James DiCarlo, head of MIT's Department of Brain and Cognitive Sciences, a member of the McGovern Institute for Brain Research, and senior author of the study, which appears in the Journal of Neuroscience.

 

The paper's lead author is Najib Majaj, a former postdoc in DiCarlo's lab who is now at New York University. Other authors are former MIT graduate student Ha Hong and former MIT undergraduate Ethan Solomon.

 

Distinguishing objects

 

Earlier stops along the ventral stream are believed to process basic visual elements such as brightness and orientation. More complex functions take place farther along the stream, with object recognition believed to occur in the IT cortex.

 

To investigate this theory, the researchers first asked human subjects to perform 64 object-recognition tasks. Some of these tasks were "trivially easy," Majaj says, such as distinguishing an apple from a car. Others -- such as discriminating between two very similar faces -- were so difficult that the subjects were correct only about 50 percent of the time.

 

After measuring human performance on these tasks, the researchers then showed the same set of nearly 6,000 images to nonhuman primates as they recorded electrical activity in neurons of the inferior temporal cortex and another visual region known as V4.

 

Each of the 168 IT neurons and 128 V4 neurons fired in response to some objects but not others, creating a firing pattern that served as a distinctive signature for each object. By comparing these signatures, the researchers could analyze whether they correlated to humans' ability to distinguish between two objects.

 

The researchers found that the firing patterns of IT neurons, but not V4 neurons, perfectly predicted the human performances they had seen. That is, when humans had trouble distinguishing two objects, the neural signatures for those objects were so similar as to be indistinguishable, and for pairs where humans succeeded, the patterns were very different.

 

"On the easy stimuli, IT did as well as humans, and on the difficult stimuli, IT also failed," Majaj says. "We had a nice correlation between behavior and neural responses."

 

The findings support the hypothesis that patterns of neural activity in the IT cortex can encode object representations detailed enough to allow the brain to distinguish different objects, the researchers say.

 

Model performance

 

The researchers also tested more than 10,000 other possible models for how the brain might encode object representations. These models varied based on location in the brain, the number of neurons required, and the time window for neural activity.

 

Some of these models, including some that relied on V4, were eliminated because they performed better than humans on some tasks and worse on others.

 

"We wanted the performance of the neurons to perfectly match the performance of the humans in terms of the pattern, so the easy tasks would be easy for the neural population and the hard tasks would be hard for the neural population," Majaj says.

 

The research team now aims to gather even more data to ask if this model or similar models can predict the behavioral difficulty of object recognition on each and every visual image -- an even higher bar than the one tested thus far. That might require additional factors to be included in the model that were not needed in this study, and thus could expose important gaps in scientists' current understanding of neural representations of objects.

 

They also plan to expand the model so they can predict responses in IT based on input from earlier parts of the visual stream.

 

"We can start building a cascade of computational operations that take you from an image on the retina slowly through V1, V2, V4, until we're able to predict the population in IT," Majaj says.

 

Story Source:

 

The above post is reprinted from materials provided by Massachusetts Institute of Technology. The original item was written by Anne Trafton. Note: Materials may be edited for content and length.

 

 

To measure the brain's response to sound, researchers play speech or music directly into the ears of study volunteers. The scientists then measure the electricity created by the brain as it translates sound through sensors attached to participants' heads.

Credit: © Andrey_Arkusha / Fotolia

Northwestern University professor Nina Kraus shed light on one of the brain's most complex tasks -- making sense of sound -- during the recent Falling Walls conference in Berlin.

The annual gathering features significant discoveries or "breakthroughs" by 20 of the world's leading scientists and social leaders across a wide range of fields.

During her 15-minute talk, Kraus explained how she was able to solve a major problem in the field by devising a new way to measure what happens in the brain when it's processing sound.

"The sounds of our lives change our brain," said Kraus, an inventor, amateur musician and director of Northwestern's Auditory Neuroscience Lab in the School of Communication. "In our lab, we investigate how our life in sound changes the brain, and how different forms of enrichment or decline influence how our brain processes sound."

To measure the brain's response to sound, researchers play speech or music directly into the ears of study volunteers. The scientists then measure the electricity created by the brain as it translates sound through sensors attached to participants' heads.

Results from a series of studies involving thousands of participants from birth to age 90 suggest that the brain's ability to process sound is influenced by everything from playing music and learning a new language to aging, language disorders and hearing loss.

 

Studies indicate that across the lifespan, people who actively play music (as a hobby) can hear better in noise than those who don't play music. Kraus' work also suggests that poverty and a mother's education level can affect a child's ability to process the essential parts of sound.

"We're able to look at how the brain processes essential ingredients in sound, which are rooted in pitch and timing and timbre," Kraus said at Falling Walls. "A mixing board is a good analogy. It's very fine tuning."

The newfound ability to measure sound processing in the brain has led to other important discoveries in neuroeducation by Kraus and her team. Moving out of the lab, they have conducted studies in schools, community centers and clinics.

 

Other findings:

 

• Kraus lab discovers biological approach to measure an individual's sound processing with unprecedented precision.

 

• The way a pre-literate child processes the ingredients of sound -- pitch, timing and timbre -- can predict future reading ability.

 

• Sound processing disadvantages can be partially offset by making music as well as speaking another language.

 

• Engagement matters. The brains of children who were more actively involved in Kraus lab studies saw more robust changes.

 

• Sound processing in the brain can be a neurological marker for issues such as autism, dyslexia and learning delays.

 

"Making sense of sound is one of the most computationally complex tasks we ask our brains to do, because we process information in microseconds," said Kraus, the Hugh Knowles Professor of Communication Sciences.

 

"It's not surprising that one of the first problems we encounter with so many disorders -- you get hit in the head, have a psychiatric problem or simply get older -- is understanding sound in a complex environment, like hearing a friend's voice in a noisy place. Sound processing in the brain really is a measure of brain health."

Πιγκουίνος επιστρέφει

κάθε χρόνο στον άνθρωπο

που τον έσωσε

24ΧΡΟΝΗ ΚΟΛΟΜΒΙΑΝΗ  

Μετέφερε κοκαΐνη μέσα στο στήθος της

«Εκρυψε» παιδί στη χειραποσκευή     

Ταξιδιώτρια σε πτήση Κωνσταντινούπολη - Παρίσι

Σε κλοιό δακρυγόνων

Aπό συναδέλφους... τους οι Kοσοβάροι βουλευτές

Πριν από τέσσερα χρόνια ένας 71χρονος

ψαράς βρήκε έναν πιγκουίνο καλυμμένο με

πετρέλαιο και πεινασμένο στην παραλία νη-

σιού στα ανοιχτά των ακτών του Ριο ντε Ζα-

νέιρο. Του έδωσε φαγητό, τον καθάρισε και

τον βοήθησε να συνεχίσει το ταξίδι του.

Από τότε κάθε χρόνο ο πιγκουίνος ταξι-

δεύει στη Βραζιλία για να δει τον ψαρά που

τον έσωσε.

Ο πιγκουίνος, που γεννά συνήθως στις

ακτές της Παταγονίας στην Αργεντινή και τη

Χιλή -περίπου 3.000-5.000 μίλια μακριά-

έχει γίνει πιστός του σύντροφος.

Κολυμπά κάθε χρόνο για να περάσει οκτώ

μήνες με τον συνταξιούχο ψαρά στο σπίτι

του στο νησί.

«Τον αγαπάω σαν ένα από τα παιδιά μου.

Με αφήνει να τον κάνω μπάνιο, να τον ταΐζω

σαρδέλες, Κανείς άλλος δεν μπορεί να τον

αγγίξει παρά μόνο εγώ. Αν κάποιος άλλος

πάει να τον αγγίξει, θα τον τσιμπήσει» δηλώ-

νει ο ψαράς

Τις λειτουργίες που γίνονται στον εγκέφαλο, έτσι ώστε να μπορεί να πιστεύει κάποιος στο Θεό, αποκάλυψαν οι επιστήμονες.

 

Σύμφωνα με πρόσφατη επιστημονική έρευνα, οι άνθρωποι που πιστεύουν στο Θεό καταστέλλουν τις περιοχές του εγκεφάλου τους που χρησιμοποιούνται για την αναλυτική σκέψη και θέτουν σε περαιτέρω λειτουργία τα τμήματα εκείνα του εγκεφάλου που είναι υπεύθυνα για την ενσυναίσθηση, προκειμένου να πιστεύουν στο Θεό.

 

Στον εγκέφαλο όσων δεν πιστεύουν συμβαίνει ακριβώς το αντίθετο.

 

«Οταν υπάρχει ένα θέμα πίστης, στο τμήμα του εγκεφάλου που χρησιμοποιείται για την αναλυτική σκέψη μπορεί να φανεί παράλογο», τονίζει ο καθηγητής Τόνι Τζακ, επικεφαλής της εν λόγω έρευνας.

«Αλλά, από ότι καταλαβαίνουμε για τον εγκέφαλο, η πίστη σε κάτι υπερφυσικό επιτυγχάνεται με το να παραμερίζεται η κριτική-αναλυτική σκέψη έτσι ώστε να γίνεται εφικτή η μεγαλύτερη  κοινωνική και συναισθηματική αντίληψη».

 

Σε μια ανάλυση οκτώ πειραμάτων, που δημοσιεύτηκε στο περιοδικό PLOS ONE, οι ερευνητές διαπίστωσαν επίσης ότι οι άνθρωποι που πιστεύουν έχουν περισσότερη κατανόηση σε σχέση με εκείνους που δεν πιστεύουν.

 

 

 

Eπίσης, οι ερευνητές διαπίστωσαν ότι η πνευματική πίστη και η ενσυναίσθηση συσχετίστηκαν θετικά με τη συχνότητα προσευχής ή διαλογισμού, ωστόσο, δεν βρέθηκαν να έχουν καμία σχέση με τις κοινωνικές επαφές που σχετίζονται με θρησκευτικές λειτουργίες.

 

Σε μια προηγούμενη έκθεση, ο καθηγητής Τζακ Μπρέιν χρησιμοποίησε ένα ειδικό μηχάνημα για να δείξει ότι το μυαλό έχε ένα αναλυτικό δίκτυο νευρώνων που επιτρέπει στους ανθρώπους να σκέφτονται κριτικά.

 

«Το να παραμερίζει κάποιος τη νατουραλιστική κοσμοθεωρία του, του επιτρέπεται να εμβαθύνει τη συναισθηματική-κοινωνική πλευρά του», εξηγεί ο καθηγητής και προσθέτει: «Και αυτό μπορεί να είναι το κλειδί και η εξήγηση στην ιστορία της πίστης όλων των κουλτουρών στην υπερφυσική ύπαρξη. Δείχνει ουσιαστικά το ενδιαφέρον για έναν μη υλικό τρόπο κατανόησης του κόσμου και της θέσης μας σε αυτόν».

 

Οι ερευνητές υποστηρίζουν ότι ο ανθρώπινος εγκέφαλος εξερευνά τον κόσμο και με τα δύο δίκτυα. Οταν παρουσιάζεται ένα πρόβλημα φυσικής ή κάποιο ηθικό δίλημμα, ένας υγιής εγκέφαλος ενεργοποιεί το κατάλληλο δίκτυο, ενώ ταυτόχρονα καταστέλλει το άλλο.

 

Αυτή η καταστολή, όμως, μπορεί να οδηγήσει σε σύγκρουση μεταξύ επιστήμης και  θρησκείας, προσθέτουν οι ερευνητές.

 

«Επειδή τα δίκτυα καταστέλλουν το ένα το άλλο, μπορούν να οδηγήσουν δύο ακραίες αντιλήψεις», δηλώνει ακόμη, ο Ρίτσαρντ Μπογιατζίς, καθηγητής οργανωσιακής συμπεριφοράς στο Πανεπιστήμιο Case Western Reserve.

 

«Αναγνωρίζοντας ότι έτσι λειτουργεί ο εγκέφαλος, μπορούμε να δημιουργήσουμε περισσότερους λόγους και ισορροπία στις συζητήσεις που αφορούν την επιστήμη και τη θρησκεία», καταλήγει.

 

 

128

Share

Tweet

Share

Share

Mail

Share

8 ΣΧΟΛΙΑ

ΔΙΑΒΑΣΤΕ ΠΕΡΙΣΣΟΤΕΡΑ ΠΙΣΤΗΘΕΟΣΑΝΤΙΛΗΨΗ

128

 

ΡΟΗ ΕΙΔΗΣΕΩΝ

ΚΟΣΜΟΣ | 7:35

Συμπληρώνεται η λίστα των θυμάτων -Ζευγάρι Αμερικανών νεκροί από τις βόμβες στο αεροδρόμιο των...

ΠΟΛΙΤΙΚΗ | 7:32

Ανάμεσα σε συμπληγάδες ο Τσίπρας -

 

 

Πηγή: Τι συμβαίνει στον εγκέφαλο κάποιου που πιστεύει στο Θεό | iefimerida.gr http://www.iefimerida.gr/news/258618/ti-symvainei-ston-egkefalo-kapoioy-poy-pisteyei-sto-theo#ixzz44AadjxJ6

Pourquoi dort-on si mal hors de son propre lit ?

LE MONDE SCIENCE ET TECHNO | 28.04.2016 à 15h50 • Mis à jour le 28.04.2016 à 16h44 |

Par Nathalie Jollien (Le Temps)

Abonnez vous à partir de 1 €  Réagir AjouterPartager (366)Tweeter

image: http://s2.lemde.fr/image/2016/04/28/534x0/4910475_6_08ce_dans-un-environnement-inhabituel-le-cerveau_f7ee798b721ed3d6bbff98b125d7b513.jpg

 

Dans un environnement inhabituel, le cerveau conserve une activité de veille.

Quand il s’agit de dormir, « on n’est jamais mieux que chez soi », affirme le dicton. Quand on dort dans un endroit qui ne nous est pas familier, à l’hôtel ou chez des amis par exemple, il n’est pas rare de passer une mauvaise nuit. Des chercheurs en ont découvert la raison. Les résultats de leur étude publiée le 21 avril dans la revue Current Biology indiquent qu’une partie d’un hémisphère du cerveau reste éveillée durant le sommeil et joue le rôle de veilleur de nuit.

Dans un environnement inhabituel, le sommeil met plus de temps à venir, il est discontinu et dure moins longtemps que d’habitude. Il a même un nom, « l’effet première nuit ». D’ailleurs, les spécialistes du sommeil n’utilisent pas les données enregistrées durant la première nuit où une personne dort dans un laboratoire. Seule la seconde session est prise en compte, quand le sommeil est redevenu normal.

Pourquoi le sommeil souffre-t-il de l’effet première nuit ? Pour le savoir, des chercheurs de l’université Brown aux Etats-Unis ont utilisé des techniques de neuro-imagerie avancées afin d’analyser le cerveau endormi.

Activité asymétrique

Ces images ont révélé un fait complètement inattendu. Au cours de la première nuit de sommeil, les deux hémisphères du cerveau montrent une activité asymétrique. Pour des raisons encore inconnues, le côté gauche du cerveau dort légèrement moins profondément que le côté droit. De plus, le côté gauche est plus réactif envers les sons, des stimuli externes intentionnellement provoqués par les expérimentateurs. Ces asymétries sont cependant transitoires. Elles n’ont été observées qu’au cours de la première nuit de sommeil, mais pas pour les nuits suivantes. La mauvaise qualité du sommeil serait donc due à un hémisphère cérébral trop vigilant, aux aguets, pour réagir en cas de menaces extérieures?

Lire aussi :   Smartphones et tablettes, les ennemis du sommeil

Ce sommeil cérébral partiel a déjà été observé dans la nature. « Des cétacés comme les dauphins ou les baleines ainsi que certains oiseaux ont leurs hémisphères cérébraux qui dorment en alternance, explique José Haba-Rubio, médecin spécialiste du sommeil au Centre hospitalier universitaire vaudois. Les cétacés doivent respirer l’air à la surface de l’eau de manière volontaire – contrairement à l’homme. Une partie de leur cerveau doit toujours être en éveil pour pouvoir nager vers la surface et déclencher une respiration volontaire. »

Certains oiseaux, comme les canards colverts, ne dorment littéralement que d’un œil. « Pour ne pas devenir vulnérables, ils restent en état de surveillance constante afin de fuir en cas de menace », indique José Haba-Rubio. Le cerveau humain montrerait donc le même système de vigilance accrue, quoique moins sensible, lorsqu’il se trouve dans un environnement inconnu, potentiellement dangereux. Un trait peut-être hérité des temps préhistoriques…

Alors que le corps dort, le cerveau serait plus actif qu’on le croyait jusque-là. Selon José Haba-Rubio, « le sommeil n’est pas un phénomène global. Chaque partie du cerveau dort à des seuils et parfois à des moments différents. Le travail ne s’arrête jamais. Les informations extérieures sont toujours analysées, même si les réactions du corps sont généralement plus lentes ».

Evaluation des dangers

Comment le sommeil asymétrique a-t-il été détecté chez l’humain? Cette découverte a été possible grâce à l’utilisation de différentes technologies de pointe peu répandues. Outre la polysomnographie qui, à l’aide d’électrodes, enregistre plusieurs variables physiologiques (dont le rythme respiratoire et cardiaque) au cours du sommeil, et les techniques d’imagerie par résonance magnétique (IRM), les chercheurs ont eu recours à la magnétoencéphalographie. Cette dernière enregistre l’activité magnétique des neurones et permet une meilleure localisation spatiale de l’activité neuronale comparée à l’électroencéphalogramme habituellement utilisé. Toutes ces techniques permettent de connaître l’intensité du sommeil

 Lire aussi :   Le sommeil, fabrique à souvenirs

Une asymétrie de la profondeur du sommeil a été trouvée dans des zones spécifiques du cerveau, le réseau du mode par défaut (RMD). Constitué des régions cérébrales actives lorsqu’un individu n’est pas focalisé sur le monde extérieur, ce réseau est actif lorsque le corps est au repos. Durant la réalisation d’une tâche, un mouvement du corps ou même un mot prononcé, le RMD est désactivé.

C’est l’hémisphère gauche, siège de la raison et de l’analyse qui serait le plus vigilant durant l’effet première nuit. Peut-être évalue-t-il mieux les dangers que l’hémisphère droit, siège de la créativité et de l’émotionnel. Les chercheurs font l’hypothèse que la veille pourrait être assurée en alternance par les deux hémisphères, selon les cycles de sommeil, comme chez les cétacés. En effet, pour des raisons techniques, seules les premières heures de sommeil correspondant au premier cycle de sommeil ont été étudiées dans ces expériences. « L’inconfort dans les scanners ne permettait pas un sommeil de longue durée », explique Masako Tamaki, principale responsable de l’étude.

Bonne nouvelle cependant, la qualité de sommeil peut être améliorée avec des moyens très simples d’après les auteurs, par exemple « en apportant son propre oreiller » pour créer un environnement rassurant. Le cerveau humain est flexible. A force de découcher, l’effet première nuit finit par se dissiper.

Nathalie Jollien (Le Temps)

image: http://s1.lemde.fr/medias/web/img/bg/vide.png

En savoir plus sur http://www.lemonde.fr/sciences/article/2016/04/28/pourquoi-dort-on-si-mal-hors-de-son-propre-lit_4910476_1650684.html#2BkYW4tumkl2OJTM.99

 

p--------------------

Επιστήμονες στις ΗΠΑ «χαρτογράφησαν» για πρώτη φορά τον τρόπο που ο ανθρώπινος εγκέφαλος αντιδρά στις λέξεις και οργανώνει τη γλώσσα. Ο «σημασιολογικός άτλαντας» αποκαλύπτει ποιές περιοχές του εγκεφάλου ενεργοποιούνται από τις λέξεις και τις διαφορετικές σημασίες τους. Η ανακάλυψη αναμένεται να βοηθήσει στην ανάγνωση των ανθρωπίνων σκέψεων στο μέλλον, π.χ. σε ανθρώπους που δεν μπορούν να μιλήσουν λόγω εγκεφαλικού τραυματισμού ή άλλης πάθησης.

 

 

Η ομαδοποίηση

 

Η νέα έρευνα επιβεβαιώνει ότι ο εγκέφαλος «αρχειοθετεί» τις λέξεις με πολύ διαφορετικό τρόπο από ό,τι ένα λεξικό, ομαδοποιώντας τις ανάλογα με τη σημασία τους. Όπως διαπιστώθηκε επίσης, ο «χάρτης» φαίνεται να είναι παρόμοιος στους διαφορετικούς ανθρώπους.

 

Οι επιστήμονες του Πανεπιστημίου της Καλιφόρνια-Μπέρκλεϊ, με επικεφαλής τους Τζακ Γκάλαντ και Αλεξ Χουθ, έκαναν τη σχετική δημοσίευση στην επιθεώρηση «Nature». Οι επτά αγγλόφωνοι εθελοντές που συμμετείχαν, άκουγαν ένα ραδιοφωνικό πρόγραμμα για πάνω από δύο ώρες, ενώ η νευρωνική δραστηριότητα του εγκεφάλου τους παρακολουθούνταν συνεχώς με την τεχνική της λειτουργικής μαγνητικής απεικόνισης (fMRI).

 

Τα πειράματα

 

Οι επιστήμονες κατέγραφαν τις παραμικρές αλλαγές στη ροή του αίματος και στην οξυγόνωση του εγκεφάλου στον εγκεφαλικό φλοιό, ανάλογα με τις λέξεις που άκουγαν οι εθελοντές. Στη συνέχεια, με τη βοήθεια ενός αλγόριθμου ηλεκτρονικού υπολογιστή, δημιουργήθηκε ένας σημασιολογικός «χάρτης», ο οποίος συσχετίζει τις λέξεις και τις σημασίες τους με συγκεκριμένες περιοχές του αριστερού και του δεξιού ημισφαιρίου.

 

Κάθε σημείο του εγκεφάλου συνδέεται με έναν αριθμό σχετιζόμενων λέξεων από πλευράς σημασίας. Από την άλλη, η ίδια λέξη ενεργοποιείται σε διαφορετικές περιοχές του εγκεφάλου, ανάλογα με τη διαφορετική σημασία της κάθε φορά. Για παράδειγμα, στην αριστερή περιοχή του εγκεφαλικού φλοιού λίγο πάνω από το αριστερό αυτί ενεργοποιείται η λέξη «θύμα» (στα αγγλικά) και στο ίδιο περίπου σημείο εντοπίζονται οι σχετικές λέξεις «σκοτωμένος», «καταδικασμένος», «δολοφονημένος» κ.α. Στην πάνω δεξιά πλευρά του εγκεφάλου γειτνιάζουν οι «οικογενειακές» λέξεις (σύζυγος, παιδιά, γονείς κ.α.).

 

Η τοπογραφία

 

«Η ομοιότητα στη σημασιολογική ‘τοπογραφία' του εγκεφάλου διαφορετικών ανθρώπων είναι πράγματι εκπληκτική», δήλωσε ο Χουθ, ο οποίος προτίθεται να μελετήσει περαιτέρω τον «χάρτη» σε μεγαλύτερο αριθμό εθελοντών. Επίσης, πέρα από τις σημασίες των λέξεων, θα επιδιωχθεί να δημιουργηθούν εγκεφαλικοί «άτλαντες» και για άλλες πλευρές της γλώσσας όπως η δομή της, δηλαδή η σύνταξη.

 

Στο απώτερο μέλλον, θα μπορούσε μάλιστα να φαντασθεί κανείς ότι τέτοιοι «άτλαντες» θα επέτρεπαν να διαβασθεί η σκέψη του καθενός μας και όχι μόνο των ανήμπορων να μιλήσουν. Μια προοπτική που ασφαλώς δεν θα ευχαριστήσει τους πάντες. Περ.ΙΝ

 

 

 

Σχόλια αναγνωστών (0)

Ιατρική – Βιολογία περισσότερες ειδήσεις

            15       

emailεκτύπωση  

ΛΕΞΕΙΣ ΚΛΕΙΔΙΑ

εγκέφαλος,  άτλας,  λέξεις,  γλώσσα,  Μπέρκλεϊ,  Nature,  οργάνωση,

κκ-

A New Theory Explains How Consciousness Evolved

A neuroscientist on how we came to be aware of ourselves.

 

 

Chris Helgren / Reuters

 

MICHAEL GRAZIANO  JUN 6, 2016   SCIENCE

Ever since Charles Darwin published On the Origin of Species in 1859, evolution has been the grand unifying theory of biology. Yet one of our most important biological traits, consciousness, is rarely studied in the context of evolution. Theories of consciousness come from religion, from philosophy, from cognitive science, but not so much from evolutionary biology. Maybe that’s why so few theories have been able to tackle basic questions such as: What is the adaptive value of consciousness? When did it evolve and what animals have it?

The Attention Schema Theory (AST), developed over the past five years, may be able to answer those questions. The theory suggests that consciousness arises as a solution to one of the most fundamental problems facing any nervous system: Too much information constantly flows in to be fully processed. The brain evolved increasingly sophisticated mechanisms for deeply processing a few select signals at the expense of others, and in the AST, consciousness is the ultimate result of that evolutionary sequence. If the theory is right—and that has yet to be determined—then consciousness evolved gradually over the past half billion years and is present in a range of vertebrate species.

Even before the evolution of a central brain, nervous systems took advantage of a simple computing trick: competition. Neurons act like candidates in an election, each one shouting and trying to suppress its fellows. At any moment only a few neurons win that intense competition, their signals rising up above the noise and impacting the animal’s behavior. This process is called selective signal enhancement, and without it, a nervous system can do almost nothing.

We can take a good guess when selective signal enhancement first evolved by comparing different species of animal, a common method in evolutionary biology. The hydra, a small relative of jellyfish, arguably has the simplest nervous system known—a nerve net. If you poke the hydra anywhere, it gives a generalized response. It shows no evidence of selectively processing some pokes while strategically ignoring others. The split between the ancestors of hydras and other animals, according to genetic analysis, may have been as early as 700 million years ago. Selective signal enhancement probably evolved after that.

 

The arthropod eye, on the other hand, has one of the best-studied examples of selective signal enhancement. It sharpens the signals related to visual edges and suppresses other visual signals, generating an outline sketch of the world. Selective enhancement therefore probably evolved sometime between hydras and arthropods—between about 700 and 600 million years ago, close to the beginning of complex, multicellular life. Selective signal enhancement is so primitive that it doesn’t even require a central brain. The eye, the network of touch sensors on the body, and the auditory system can each have their own local versions of attention focusing on a few select signals.

The next evolutionary advance was a centralized controller for attention that could coordinate among all senses. In many animals, that central controller is a brain area called the tectum. (“Tectum” means “roof” in Latin, and it often covers the top of the brain.) It coordinates something called overt attention – aiming the satellite dishes of the eyes, ears, and nose toward anything important

All vertebrates—fish, reptiles, birds, and mammals—have a tectum. Even lampreys have one, and they appeared so early in evolution that they don’t even have a lower jaw. But as far as anyone knows, the tectum is absent from all invertebrates. The fact that vertebrates have it and invertebrates don’t allows us to bracket its evolution. According to fossil and genetic evidence, vertebrates evolved around 520 million years ago. The tectum and the central control of attention probably evolved around then, during the so-called Cambrian Explosion when vertebrates were tiny wriggling creatures competing with a vast range of invertebrates in the sea.

Even if you’ve turned your back on an object, your cortex can still focus its processing resources on it.

The tectum is a beautiful piece of engineering. To control the head and the eyes efficiently, it constructs something called an internal model, a feature well known to engineers. An internal model is a simulation that keeps track of whatever is being controlled and allows for predictions and planning. The tectum’s internal model is a set of information encoded in the complex pattern of activity of the neurons. That information simulates the current state of the eyes, head, and other major body parts, making predictions about how these body parts will move next and about the consequences of their movement. For example, if you move your eyes to the right, the visual world should shift across your retinas to the left in a predictable way. The tectum compares the predicted visual signals to the actual visual input, to make sure that your movements are going as planned. These computations are extraordinarily complex and yet well worth the extra energy for the benefit to movement control. In fish and amphibians, the tectum is the pinnacle of sophistication and the largest part of the brain. A frog has a pretty good simulation of itself.

With the evolution of reptiles around 350 to 300 million years ago, a new brain structure began to emerge – the wulst. Birds inherited a wulst from their reptile ancestors. Mammals did too, but our version is usually called the cerebral cortex and has expanded enormously. It’s by far the largest structure in the human brain. Sometimes you hear people refer to the reptilian brain as the brute, automatic part that’s left over when you strip away the cortex, but this is not correct. The cortex has its origin in the reptilian wulst, and reptiles are probably smarter than we give them credit for.

The cortex is like an upgraded tectum. We still have a tectum buried under the cortex and it performs the same functions as in fish and amphibians. If you hear a sudden sound or see a movement in the corner of your eye, your tectum directs your gaze toward it quickly and accurately. The cortex also takes in sensory signals and coordinates movement, but it has a more flexible repertoire. Depending on context, you might look toward, look away, make a sound, do a dance, or simply store the sensory event in memory in case the information is useful for the future.

The most important difference between the cortex and the tectum may be the kind of attention they control. The tectum is the master of overt attention—pointing the sensory apparatus toward anything important. The cortex ups the ante with something called covert attention. You don’t need to look directly at something to covertly attend to it. Even if you’ve turned your back on an object, your cortex can still focus its processing resources on it. Scientists sometimes compare covert attention to a spotlight. (The analogy was first suggested by Francis Crick, the geneticist.) Your cortex can shift covert attention from the text in front of you to a nearby person, to the sounds in your backyard, to a thought or a memory. Covert attention is the virtual movement of deep processing from one item to another.

The cortex needs to control that virtual movement, and therefore like any efficient controller it needs an internal model. Unlike the tectum, which models concrete objects like the eyes and the head, the cortex must model something much more abstract. According to the AST, it does so by constructing an attention schema—a constantly updated set of information that describes what covert attention is doing moment-by-moment and what its consequences are.

“I’ve got something intangible inside me. It’s not an eyeball or a head or an arm. It exists without substance …”

Consider an unlikely thought experiment. If you could somehow attach an external speech mechanism to a crocodile, and the speech mechanism had access to the information in that attention schema in the crocodile’s wulst, that technology-assisted crocodile might report, “I’ve got something intangible inside me. It’s not an eyeball or a head or an arm. It exists without substance. It’s my mental possession of things. It moves around from one set of items to another. When that mysterious process in me grasps hold of something, it allows me to understand, to remember, and to respond.”

The crocodile would be wrong, of course. Covert attention isn’t intangible. It has a physical basis, but that physical basis lies in the microscopic details of neurons, synapses, and signals. The brain has no need to know those details. The attention schema is therefore strategically vague. It depicts covert attention in a physically incoherent way, as a non-physical essence. And this, according to the theory, is the origin of consciousness. We say we have consciousness because deep in the brain, something quite primitive is computing that semi-magical self-description. Alas crocodiles can’t really talk. But in this theory, they’re likely to have at least a simple form of an attention schema.

When I think about evolution, I’m reminded of Teddy Roosevelt’s famous quote, “Do what you can with what you have where you are.” Evolution is the master of that kind of opportunism. Fins become feet. Gill arches become jaws. And self-models become models of others. In the AST, the attention schema first evolved as a model of one’s own covert attention. But once the basic mechanism was in place, according to the theory, it was further adapted to model the attentional states of others, to allow for social prediction. Not only could the brain attribute consciousness to itself, it began to attribute consciousness to others.

If a basic ability to attribute awareness to others is present in mammals and in birds, then it may have an origin in their common ancestor, the reptiles.

When psychologists study social cognition, they often focus on something called theory of mind, the ability to understand the possible contents of someone else’s mind. Some of the more complex examples are limited to humans and apes. But experiments show that a dog can look at another dog and figure out, “Is he aware of me?” Crows also show an impressive theory of mind. If they hide food when another bird is watching, they’ll wait for the other bird’s absence and then hide the same piece of food again, as if able to compute that the other bird is aware of one hiding place but unaware of the other. If a basic ability to attribute awareness to others is present in mammals and in birds, then it may have an origin in their common ancestor, the reptiles. In the AST’s evolutionary story, social cognition begins to ramp up shortly after the reptilian wulst evolved. Crocodiles may not be the most socially complex creatures on earth, but they live in large communities, care for their young, and can make loyal if somewhat dangerous pets.

If AST is correct, 300 million years of reptilian, avian, and mammalian evolution have allowed the self-model and the social model to evolve in tandem, each influencing the other. We understand other people by projecting ourselves onto them. But we also understand ourselves by considering the way other people might see us. Data from my own lab suggests that the cortical networks in the human brain that allow us to attribute consciousness to others overlap extensively with the networks that construct our own sense of consciousness.

Language is perhaps the most recent big leap in the evolution of consciousness. Nobody knows when human language first evolved. Certainly we had it by 70 thousand years ago when people began to disperse around the world, since all dispersed groups have a sophisticated language. The relationship between language and consciousness is often debated, but we can be sure of at least this much: once we developed language, we could talk about consciousness and compare notes. We could say out loud, “I’m conscious of things. So is she. So is he. So is that damn river that just tried to wipe out my village.”

If the wind rustles the grass and you misinterpret it as a lion, no harm done. But if you fail to detect an actual lion, you’re taken out of the gene pool.

Maybe partly because of language and culture, humans have a hair-trigger tendency to attribute consciousness to everything around us. We attribute consciousness to characters in a story, puppets and dolls, storms, rivers, empty spaces, ghosts and gods. Justin Barrett called it the Hyperactive Agency Detection Device, or HADD. One speculation is that it’s better to be safe than sorry. If the wind rustles the grass and you misinterpret it as a lion, no harm done. But if you fail to detect an actual lion, you’re taken out of the gene pool. To me, however, the HADD goes way beyond detecting predators. It’s a consequence of our hyper-social nature. Evolution turned up the amplitude on our tendency to model others and now we’re supremely attuned to each other’s mind states. It gives us our adaptive edge. The inevitable side effect is the detection of false positives, or ghosts.

And so the evolutionary story brings us up to date, to human consciousness—something we ascribe to ourselves, to others, and to a rich spirit world of ghosts and gods in the empty spaces around us. The AST covers a lot of ground, from simple nervous systems to simulations of self and others. It provides a general framework for understanding consciousness, its many adaptive uses, and its gradual and continuing evolution.

 

MICHAEL GRAZIANO is an associate professor of psychology and neuroscience at Princeton University. He is the author of Consciousness and the Social Brain ΙΝ περιλ

Accept cookies

The Atlantic

SUBSCRIBE

SEARCH

MENU

Consciousness Is Not Mysterious

Consciousness Is Not Mysterious

It’s just the brain describing itself—to itself. 

 

 

Jason Lee / Reuters

 

 

 

 

 

   

TEXT SIZE

 

MICHAEL GRAZIANO  JAN 12, 2016   SCIENCE

.

Email

SIGN UP

When Isaac Newton was 17 years old, he performed a series of experiments with prisms and light beams. Within weeks he discovered the scientific explanation for color, invented the reflecting telescope, proposed the particle theory of light, and deduced that the human eye contained three receptor types corresponding to the three primary colors. Not bad for a teen.

 

Newton’s insights were not easily accepted. At the time, the prevailing theory of color was metaphysical. White light was thought to be pure, heavenly, and scrubbed of all contaminants, whereas colored light was contaminated by the worldly surfaces it touched. To scholars, the exact process by which white hhlight became dirtied was a philosophical hard problem worthy of debate.

 

We now know why that hard problem was so darn hard. The brain processes the world in a simplified and inaccurate manner, and those inaccuracies gave people the wrong idea about color. Deep in the visual system, the brain reconstructs information about light. In that simplified code, white corresponds to the color channels registering zero and the brightness channel cranked up high. Pure luminance without color is a physical impossibility, because white light is a mixture of all colors. The pre-Newtonian problem of color was hard because it had no possible solution.

 

Let me be as clear as possible: Consciousness doesn’t happen. It’s a mistaken construct.

Why would the brain evolve such an inaccurate, simplified model of the world? The reason is efficiency. The brain didn’t evolve to get all the scientific details right. That would be a waste of energy and computing time. Instead, it evolved to process information about the world just well enough, and quickly enough, to guide behavior. All the brain’s internal models are simplified caricatures of the world it models. Arguably, science is the gradual process by which the cognitive parts of our brains discover the profound inaccuracies in our deeper, evolutionarily built-in models of the world.

 

The hard problem of our own time is the mystery of consciousness. Let me be precise about what I mean by consciousness. These days it’s not hard to understand how the brain can process information about the world, how it can store and recall memories, how it can construct self knowledge including even very complex self knowledge about one’s personhood and mortality. That’s the content of consciousness, and it’s no longer a fundamental mystery. It’s information, and we know how to build computers that process information. What’s mysterious is how we get to be conscious of all that content. How do we get the inner feeling? And what is that inner feeling anyway?

 

It’s been called awareness, phenomenology, qualia, experience. It seems non-physical, ethereal, more like an energy than a substance, by definition private and therefore not objectively testable. And the fact that it seems like anything at all is the thing itself—the seeming.

 

At first sight, we have what appears to be an unsolvable hard problem. If the brain generates consciousness, how does it do it? What exactly is being generated? Energy? Matter? A third, more fundamental substance? Some scientists have suggested it’s generated by vibrations in the brain, perhaps oscillating activity in neurons, or perhaps quantum states of microscopic tubules inside the neurons. Or it could be independent of the brain altogether, as many mystics claim. One guess is that everything in the universe is imbued with a primordial consciousness. Maybe it’s a special life force, like in Star Wars, which has so far escaped scientific detection. Or maybe a deity breathed it into us and when we die it leaves the body and enters a new phase of existence.

 

The mythos of consciousness is every bit as confusing and nonsensical as the purity of white light, and the source of the confusion is the same. The brain constructs inaccurate models of the world. To understand consciousness scientifically, once again it’s necessary for the cognitive parts of our brains to discover the inaccuracies in our deeper, built-in models of ourselves.

 

 

The human brain insists it has consciousness, with all the phenomenological mystery, because it constructs information to that effect. The brain is captive to the information it contains. It knows nothing else. This is why a delusional person can say with such confidence, “I’m a kangaroo rat. I know it’s true because, well, it’s true.” The consciousness we describe is non-physical, confusing, irreducible, and unexplainable, because that packet of information in the brain is incoherent. It’s a quick sketch.

 

What’s it a sketch of? The brain processes information. It focuses its processing resources on this or that chunk of data. That’s the complex, mechanistic act of a massive computer. The brain also describes this act to itself. That description, shaped by millions of years of evolution, weird and quirky and stripped of details, depicts a “me” and a state of subjective consciousness.

 

This is why we can’t explain how the brain produces consciousness. It’s like explaining how white light gets purified of all colors. The answer is, it doesn’t. Let me be as clear as possible: Consciousness doesn’t happen. It’s a mistaken construct. The computer concludes that it has qualia because that serves as a useful, if simplified, self-model. What we can do as scientists is to explain how the brain constructs information, how it models the world in quirky ways, how it models itself, and how it uses those models to good advantage.

 

The study of consciousness needs to be lifted out of the mysticism that has dominated it. Consciousness is not just a matter of philosophy, opinion, or religion. It’s a matter of hard science. It’s a matter of understanding the brain and the mind—a trillion-stranded sculpture made out of information. It’s also a matter of engineering. If we can understand the functionality of the brain, then we can build the same functionality into our computers. Artificial consciousness may just be a hard problem within our grasp.

 

JUMP TO COMMENTS

 

   

 

LATEST VIDEO

 

 

The Steep Price of 'Green' Projects in Developing Nations

 

How a reforestation venture in Uganda is stripping local residents of their land and livelihood

ABOUT THE AUTHOR

ΕΠ.

 

 

New research from Newcastle University, UK, in collaboration with the Federal University of Rio de Janeiro, investigated the way the human brain folds and how this 'cortical folding' changes with age. Linking the change in brain folding to the tension on the cerebral cortex - the outer layer of neural tissue in our brains - the team found that as we age, the tension on the cortex appears to decrease. This effect was more pronounced in individuals with Alzheimer's disease. Pictured is lead author of the study, Dr Yujiang Wang, Newcastle University, UK.

Credit: Newcastle University

Losing the youthful firmness and elasticity in our skin is one of the first outward signs of aging. Now it seems it's not just our skin that starts to sag -- but our brains too.

 

New research from Newcastle University, UK, in collaboration with the Federal University of Rio de Janeiro, investigated the way the human brain folds and how this 'cortical folding' changes with age.

 

Linking the change in brain folding to the tension on the cerebral cortex -- the outer layer of neural tissue in our brains -- the team found that as we age, the tension on the cortex appears to decrease. This effect was more pronounced in individuals with Alzheimer's disease.

Publishing their findings in the academic journal PNAS, the team say this new research sheds light on the underlying mechanisms which affect brain folding and could be used in the future to help diagnose brain diseases.

Lead author Dr Yujiang Wang, of Newcastle University, explains, "One of the key features of a mammalian brain is the grooves and folds all over the surface -- a bit like a walnut -- but until now no-one has been able to measure this folding in a consistent way.

 

"By mapping the brain folding of over 1,000 people, we have shown that our brains fold according to a simple universal law. We also show that a parameter of the law, which is interpreted as the tension on the inside of the cortex, decreases with age.

 

"In Alzheimer's disease, this effect is observed at an earlier age and is more pronounced. The next step will be to see if there is a way to use the changes in folding as an early indicator of disease."

 

Common in all mammals

 

The expansion of the cerebral cortex is the most obvious feature of mammalian brain evolution and is generally accompanied by increasing degrees of folding of the cortical surface.

 

In the average adult brain, for example, if the cortex of one side -- or hemisphere -- was unfolded and flattened out it would have a surface area of about 100,000 mm2, roughly one and a half times the size of a piece of A4 paper.

 

Previous research has shown that folding of the cortex across mammalian species follows a universal law -- that is, regardless of size and shape, they all fold in the same way.

 

However, until now there has been no systematic study demonstrating that the same law holds within a species.

 

Tension slackens with age

 

"Our study has shown that we can use this same law to study changes in the human brain," explains Dr Wang, based in Newcastle University's world-leading School of Computing Science.

 

"From this, we identified a parameter that decreases with age, which we interpret as changing the tension on the cortical surface. It would be similar to the skin. As we age, the tension drops and the skin starts to slacken.

 

"It has long been known that the size and thickness of the cortex changes with age but the existence of a general law for folding shows us how to combine these quantities into a single measure of folding that can then be compared between genders, age groups and disease states."

 

Women's brains less folded

 

The team also found that male and female brains differ in size, surface area, and the degree of folding. Indeed, female brains tend to be slightly less folded than male brains of the same age. Despite this, male and female brains are shown to follow exactly the same law.

 

"This indicates that for the first time, we have a consistent way of quantifying cortical folding in humans," says Dr Wang.

 

Throughout the lifespan of healthy individuals, cortical folding changes in the same way in both men and women but in those with Alzheimer's disease the change in the brain folding was significantly different.

 

She adds: "More work is needed in this area but it does suggest that the effect Alzheimer's disease has on the folding of the brain is akin to premature aging of the cortex."

 

Story Source:

 

Materials provided by Newcastle University. Note: Content may be edited for style and length.

 

 

-------------------

Bilingualism, brain, executive function, intelligence,

How does your brain figure out how to process two different languages? And why doesn't it mix them up? Its powers of executive function are at play. Illustration by Alexandra Ossola

By Alexandra Ossola | Posted July 29, 2014

Posted in: Featured, Life Science

Tags: bilingual, bilingualism, brain, executive function, intelligence, neuroscience, smarter

Even as a young kid, I always wanted to be bilingual. I surrounded myself with friends from all over the world, and, after years of often-tedious training and practice, became relatively fluent in Spanish. But, starting a few years ago, pieces began appearing in major news outlets, The New York Times and NPR among them, all toeing the same line: bilinguals are smarter, says science. I was curious: what does “smarter” mean? And even though I learned Spanish as a young adult, does this later adaptation still grant me membership to the smart group?

 

This idea that bilinguals are smarter is relatively new. Up until the 1970s, most educators believed that learning two languages at once would confuse children and slow their cognitive growth. But science disagreed with these convictions, says Ellen Bialystok, a professor of psychology at York University in Toronto, Canada. The advent of neuroimaging technology (specifically the CAT scan) in the 1970s granted scientists a new way to investigate how different brains process language. But the emerging evidence wasn’t the only reason bilinguals seemed smarter; Americans’ changing attitudes played a big part, Bialystok says. As the cultural xenophobia of the 1950s subsided, society as a whole began to accept the shift towards multiculturalism.

 

Bialystok has been researching the bilingual brain for decades, and she is adamant: Bilinguals aren’t smarter than their single-language counterparts. “I think it’s a real problem that [my work] may be interpreted that way,” she says. Bilingual brains differ in their use of executive function — a system that helps the brain access particular regions or memories when prompted, like a neurological Dewey Decimal System. A person needs executive function to switch between tasks or look for a friend in a crowded restaurant. When less developed, executive function also makes adolescents more reckless.

Contrary to media reports, executive function is not the same as intelligence, Bialystok reiterates. But pinning down the concept of intelligence itself is not an easy task. Dictionaries define intelligence as the ability for a person to absorb and apply information — and that’s part of what executive function does, too. But this abstract definition of intelligence doesn’t mean much to science, Bialystok says, and “that’s one of the reasons you can’t say that bilingualism (or increased executive function) gives you more of it.” Intelligence and executive function have a murky relationship and, because of this obscurity, Bialystok may be right to doubt their synonymy.

But it’s undeniable that the bilingual brain has a particular prowess. “We might expect that bilingual speech would be riddled with errors, that sometimes you slip and the wrong language comes in,” Bialystok says. “But that doesn’t happen.” So, why doesn’t it?

The bilingual brain does something kind of surprising. For each language you learn, you develop what is called a lexicon—a series of rules, procedures and structures that tells your brain how to understand words. But you don’t usually hear words in isolation, says Albert Costa, a neuropsychologist at the Universitat Pompeu Fabra in Barcelona, Spain. Words are tethered to context, and your brain uses the lexicons to anticipate what could come next. If you’re truly bilingual, you have this predictive power for both languages. But the surprising part is that the parts of your brain where the lexicon is stored don’t just turn on and off when you need them; they’re engaged all the time.

 

“The monolingual will look at that animal and say, ‘dog’,” Bialystok says. “But to a bilingual, two alternatives present themselves. That means that bilinguals are always having to make a decision that monolinguals just don’t have to make.” These micro-decisions strengthen the executive function; the more your brain has to make the same kinds of choices, the better connected that wiring becomes, clearing the path for future communications from executive function. Changing neural pathways to meet new needs is a concept called neuroplasticity, and these constant tiny decisions reinforce the brain’s new configuration to make them more efficiently.

These changes in brain wiring sound good in theory, but how do scientists know for sure? Bilingualism creates changes in brain wiring that researchers can actually see. Many researchers use fMRI machines to track brain activity, creating an image of the brain by tracing oxygenated blood as it flows through it. Arturo Hernandez, a professor of developmental psychology at the University of Houston, used fMRI imaging to take brain scans of both bilinguals and monolinguals as they identified objects. He determined that bilinguals had more activity in both hemispheres of the pre-frontal cortex, which controls executive function. The increased activity, he hypothesized, stems from the need to repress one language in order to answer correctly in the other. Other researchers, including Bialystok and Costa, have conducted similar experiments over the past ten years, all with comparable results.

Even if the relationship between bilingualism and actual intelligence is unclear, executive function can help people do a lot of things that may make them seem smarter, such as doing more things at once and cancelling out distractions. Many people believe that knowing at least one other language makes it easier to learn a new one, and cognitive function may play a part in that—the equivalent of good study habits for your brain. But Bialystok thinks cognitive function has less impact on language than do the sheer similarities between languages’ structure and vocabulary. “In learning those patterns, you can get a bit of a free ride in learning a new language,” she says.

Despite the overall cognitive benefits, bilingualism may present some linguistic disadvantages. When children learn vocabulary, Costa says, monolinguals spend more time retaining words in their one language, while bilinguals have to construct two different vocabularies. Many factors can influence vocabulary acquisition, such as a person’s home environment and how much she reads. But, Costa says, “Everything else equal, bilinguals may have a reduced vocabulary in each language.” Bilinguals certainly know more words overall, he notes, but in each individual language, their vocabulary may suffer. However many bilinguals fill in the gap later in life, he suggests, using vocabularies just as vibrant as those of monolinguals. The long-term cognitive benefits, Costa says, really outweigh the minimal short-term detriments.

So maybe my natively bilingual friends aren’t necessarily more intelligent than I am. But can later learners like me still acquire better executive function? Costa has good news on this front. “What’s important is how you use the language, and how often you use it,” he says. “Everyday practice with the second language makes you control the language; you need to focus on the new language while you [ignore] the other one. This is what seems to help the develop.ment of executive function.” Frequent practice, it seems, does more than increase a person’s knowledge of the new syntax and vocabulary—the brain’s powers of executive function get stronger and more adept at making those tiny decisions for which language to use.

 

To me, the biggest advantage in being bilingual is the same as having great international friends: It allows a person to understand a different way of thinking, with unique philosophies and assumptions built into how others see the world. It would be nice to be able to thank my friends’ parents for dinner in flawless Arabic and to reap the benefits in my cognitive function for doing so. And even though I may never sound like a native speaker, I am content knowing that I could gain the same cognitive benefits of bilingualism over time. All I have to do is keep practicing.

===============

 

 

 

IL ARRIVE que, pour soulager de leurs crises certains épileptiques, on soit obligé de pratiquer une callosotomie. Il s’agit d’une opération chirurgicale qui consiste à séparer les hémisphères cérébraux en pratiquant une résection du corps calleux, cette zone du cerveau qui fait le pont entre sa partie droite et sa partie gauche. Quelque 200 millions de connexions sont coupées. Derrière cette intervention réside l’idée qu’une crise d’épilepsie se déclenchant dans un hémisphère ne pourra pas gagner l’autre.

 

Comme souvent en neurosciences, où c’est grâce à des altérations du cerveau que l’on comprend comment cet organe fonctionne, on a découvert en 1960 un phénomène étonnant chez les patients ayant subi cette opération : ils continuent en général de se comporter de manière normale mais, en l’absence de communication entre les deux hémisphères, chacun de ceux-ci peut abriter un flux de conscience différent. Des expériences ont par la suite montré que ces personnes se débrouillaient mieux que des sujets normaux lorsqu’on leur demandait d’effectuer deux tâches en même temps. Le revers de la médaille est que chaque côté de la tête ignore ce que ressent et pense l’autre…

 

A l’occasion d’une étude publiée dans le dernier numéro des Proceedings de l’Académie des sciences américaine, une équipe de l’université du Wisconsin s’est demandé si, dans la vie de tous les jours, notre cerveau pouvait, de manière temporaire et sans chirurgie, se couper en deux, réaliser des tâches complexes séparées dans deux parties distinctes qui ne communiqueraient pas. Pour trancher, il fallait pouvoir observer l’activité cérébrale des sujets. Et par conséquent réaliser une IRM (imagerie par résonance magnétique) fonctionnelle de leur encéphale pendant qu’ils passeraient une épreuve… de conduite.

 

Conscience partagée ?

 

Treize conducteurs expérimentés ont été conviés à prendre le volant d’une voiture virtuelle. Pendant qu’ils jouaient sur le simulateur à l’intérieur du « tunnel » de la machine à IRM, deux séquences sonores différentes leur étaient proposées : soit le guidage GPS de leur véhicule virtuel (avec des changements de file), soit l’écoute d’une émission d’informations. Même si la voix était à chaque fois la même, dans le premier cas le message diffusé était complémentaire de la conduite tandis que, dans le second, la bande sonore n’avait rien à voir avec le pilotage, ce qui, expliquent les auteurs de ce travail, était susceptible d’induire une « coupure fonctionnelle » dans le cerveau des participants.

 

Résultat ? Quand, comme dans le cas du guidage GPS, les tâches allaient dans le même sens, la connectivité entre les deux régions du cerveau impliquées dans l’exercice s’avérait meilleure que lorsque les « chauffeurs » virtuels écoutaient la radio. Dans cette dernière situation, l’intégration des informations entre les deux réseaux de neurones était tout bonnement égale à zéro. Un peu comme si les deux zones ne se parlaient pas. Pour les chercheurs, ces résultats montrent que, au quotidien, le cerveau peut facilement se couper en deux. Toute la question est de savoir si la conscience se partage de manière égale ou si elle privilégie une tâche plutôt qu’une autre. Dans le contexte de l’expérience, cette interrogation peut se traduire de la manière suivante : est-ce que, quand on conduit en écoutant un débat à la radio, la partie chauffeur se met en pilotage automatique ? Et est-ce que ledit pilotage n’en souffre pas ?

 

L’étude répond en partie à la question car on s’est aperçu que les performances des sujets sur le simulateur de conduite étaient améliorées lorsqu’ils écoutaient le GPS tandis qu’elles avaient tendance à se dégrader s’ils suivaient l’émission de radio. Sans le savoir, les chercheurs ont aussi donné des éléments de réponse à l’auteur de ces lignes qui, lorsqu’il cherche son chemin en voiture, a pour premier réflexe de… couper la radio, ce qui amuse beaucoup ses enfants. Un phénomène qu’a aussi remarqué Gad Elmaleh dans son sketch sur le GPS (« Vous connaissez ce truc ? Des fois, quand vous cherchez une rue, vous la trouvez pas, vous avez un réflexe étrange : vous baissez le son de la radio… »). Sans doute, par le biais de ce « réflexe étrange », la partie « pilote » veut-elle reprendre la main, réunifier le cerveau et récupérer la totalité des capacités cognitives disponibles – qui ne sont déjà pas fantastiques…

 

Pierre Barthélémy (suivez-moi ici sur Twitter ou bien là sur Facebook)

 

Le Monde 15-12-2016

Le Monde 15-12-2016

====

 

 

 

Επιστήμονες δημιούργησαν ποντίκια δολοφόνους με τη χρήση λέιζερ. Επόμενος σταθμός ο άνθρωπος;

HuffPost Greece  |  Newsroom

Δημοσιεύθηκε: 14/01/2017 11:46 πμ Ενημερώθηκε: 14/01/2017 11:47 πμ

Μέσα στο μυαλό κάθε ποντικού υπάρχει ένας δολοφόνος. Αυτό απέδειξε έρευνα επιστημόνων που εντόπισε και χειραγώγησε το σημείο εκείνο του εγκεφάλου τους με εντυπωσιακά, αν και τρομακτικά, αποτελέσματα, όπως μεταδίδει το Newscientist.

 

Οι επιστήμονες στις ΗΠΑ χειραγώγησαν κατάλληλα τον εγκέφαλο πειραματόζωων, μετατρέποντας άκακα και ήπια ποντικάκια σε φονικές μηχανές που δάγκωναν και σκότωναν ό,τι έβρισκαν μπροστά τους. Στη συνέχεια, με τον ίδιο τρόπο, οι επιστήμονες «κατέβασαν τον διακόπτη» και επανέφεραν τα τρωκτικά στην προηγούμενη καλόβολη κατάστασή τους.

 

Ειδικότερα, όπως μεταδίδει και το Αθηναϊκό Πρακτορείο, οι ερευνητές της Ιατρικής Σχολής του Πανεπιστημίου του Γέιλ, με επικεφαλής τον αναπληρωτή καθηγητή ψυχιατρικής Ιβάν ντε Αραούχο, που έκαναν τη σχετική δημοσίευση στο περιοδικό κυτταρικής βιολογίας "Cell", ανακοίνωσαν ότι με την έρευνά τους κατάφεραν να απομονώσουν για πρώτη φορά τα αρχαία κυκλώματα εγκεφαλικών κυττάρων που ρυθμίζουν το ένστικτο του κυνηγιού στους θηρευτές.

 

Διαπιστώθηκε ότι μια ομάδα νευρώνων πυροδοτεί την καταδίωξη της λείας και μια ξεχωριστή ομάδα ωθεί το ζώο να σκοτώσει.

 

Οι δύο ομάδες νευρώνων κατέστη δυνατό να ενεργοποιηθούν ή να απενεργοποιηθούν είτε ξεχωριστά, είτε από κοινού.

 

Οι επιστήμονες χρησιμοποίησαν τη λεγόμενη οπτογενετική τεχνολογία για να ενεργοποιήσουν ή να απενεργοποιήσουν με φως συγκεκριμένους εγκεφαλικούς νευρώνες στην κεντρική περιοχή της αμυγδαλής. «Μόλις ανάβαμε το λέιζερ, τα ποντίκια θα ορμούσαν σε ένα αντικείμενο, θα το άρπαζαν με τα σαγόνια τους και θα το δάγκωναν με μανία, σαν να ήθελαν να το σκοτώσουν», δήλωσε ο Αραούχο.

 

Τα πειραματόζωα επιτίθεντο σε άλλα μικρότερα ζώα και έντομα, που αμέσως καταβρόχθιζαν, καθώς και σε κάθε είδους αντικείμενα, π.χ. πλαστικά παιγνίδια, τα οποία κανονικά αποφεύγουν.

 

Όμως δεν επιτίθεντο σε άλλα ποντίκια στο κλουβί τους, ούτε σε αντικείμενα μεγαλύτερα σε μέγεθος από τα ίδια, άρα η επιθετικότητά τους είχε κάποια όρια.

 

Το ποιες πρακτικές εφαρμογές πάντως μπορεί να έχει μια τέτοια έρευνα, παραμένει ασαφές και ανησυχητικό.

 

 

 

 

 

 

 

 

13-03-2017 20:51

Ο εγκέφαλός μας είναι καταπληκτικός. Μπορεί να μας βοηθήσει να φτάσουμε κάθε κορυφή, να πραγματοποιήσουμε τα πιο τρελά μας όνειρα και να πετύχουμε τους πιο περίπλοκους στόχους μας. Ωστόσο, αν θέλουμε να τα καταφέρουμε όλα αυτά, θα πρέπει πρώτα να κατανοήσουμε τις αρχές με τις οποίες λειτουργεί.

Δείτε παρακάτω 10 γεγονότα σχετικά με τη λειτουργία του εγκεφάλου, που πρέπει να αρχίσετε να χρησιμοποιείτε από σήμερα.

1.Για τον εγκέφαλό μας, δεν υπάρχει διαφορά ανάμεσα στην πραγματικότητα και την φαντασία

Ο εγκέφαλός μας αντιδρά σε κάθε σκέψη και δεν μπορεί να ξεχωρίσει ένα πραγματικό γεγονός από την φαντασία. Αυτός είναι ο λόγος που οι άνθρωποι που βλέπουν μέσα από ροζ γυαλιά, είναι πιο ευτυχισμένοι και το σώμα μας δέχεται το εικονικό φάρμακο (placebo) ως πραγματικό φάρμακο.

2.Η πνευματική δουλειά δεν κουράζει τον εγκέφαλο

Το αίσθημα της κόπωσης του εγκεφάλου, προκύπτει εξαιτίας των συναισθημάτων. Η σύνθεση του αίματος που ρέει διαμέσου του εγκεφάλου, παραμένει αμετάβλητη κατά την ενεργή λειτουργία του. Ωστόσο, για παράδειγμα, το αίμα από τις φλέβες ενός ανθρώπου που δουλεύει όλη μέρα, αλλάζει σημαντικά.

3.Συνήθως, ο εγκέφαλος λειτουργεί αυτόματα

Περισσότερες από τις μισές σημερινές σκέψεις, αφορούν σκέψεις του χθες. Γι’ αυτό είναι τόσο δύσκολο για τους απαισιόδοξους να αλλάξουν την αντίληψή τους για τον κόσμο. Πρέπει κυριολεκτικά να καθαρίσουν τον εγκέφαλό τους και να αντιδρούν σε θετικά πράγματα πιο συχνά.

4.Βλέπουμε αυτό που σκεφτόμαστε

Όλες οι σκέψεις μετατρέπονται σε εμπειρίες ζωής. Για παράδειγμα, αν ονειρευτείτε ένα ταξίδι στο Παρίσι, θα βλέπετε ενθύμια της πόλης παντού. Αν θέλετε να αλλάξετε τον κόσμο γύρω σας, αλλάξτε τις σκέψεις σας.

5.Ο εγκέφαλός μας χρειάζεται προπόνηση, όπως και οι μύες μας

Ο εγκέφαλος δεν διαφέρει από τους μυς: χρειάζεται επίσης προπόνηση. Η μάθηση, η υγιεινή διατροφή, ο καλός ύπνος, τα ταξίδια σε καινούργιους τόπους, οι καινούργιες δραστηριότητες, ο χορός ακόμα και παιχνίδια σαν το Τέτρις, μπορούν να είναι χρήσιμα για τον εγκέφαλο.

6.Ο εγκέφαλός μας δεν ξεκουράζεται ποτέ

Ακόμα και όταν κοιμόμαστε, ο εγκέφαλός μας συνεχίζει να δουλεύει σκληρά. Η δραστηριότητα κατά την διάρκεια του ύπνου, είναι ακόμα μεγαλύτερη

. 7.To να σταματά την λειτουργία του κατά καιρούς, είναι ζωτικής σημασίας

Για να μην πνιγούμε από τις αρνητικές σκέψεις, πρέπει να “σταματάμε την λειτουργία του εγκεφάλου μας”, για να αφήσουμε το ανοσοποιητικό μας σύστημα να κάνει ένα διάλειμμα. Μην ξεχνάτε την ενεργή ξεκούραση: για τον εγκέφαλό μας αυτό είναι το πιο χρήσιμο είδος χαλάρωσης.

8.Είναι καλό να ξεχνάμε, γιατί με αυτόν τον τρόπο κρατάμε την ευελιξία του νευρικού συστήματος

Για να “αποθηκεύσουμε” καινούργιες αναμνήσεις, ο εγκέφαλός μας πρέπει να ξεφορτωθεί τις παλιές. Θα ήταν ωραίο να μπορούσαμε να αποφασίσουμε τι θα θυμόμαστε και τι θα ξεχνάμε. Για να το κάνουμε αυτό, πρέπει να χρησιμοποιούμε τις πληροφορίες που θέλουμε να διατηρήσουμε πιο συχνά

. 9.O εγκέφαλός μας είναι αναίσθητος στον πόνο Ο εγκέφαλός μας αντιδρά στον πόνο, αλλά δεν τον αισθάνεται, εξαιτίας της έλλειψης των απαραίτητων υποδοχέων. Αυτό δεν ισχύει για πολλά αιμοφόρα αγγεία, νεύρα και ιστούς που περιβάλλουν τον εγκέφαλο.

10.Μπορούμε να αλλάξουμε τον εγκέφαλό μας

Οποιοδήποτε είδος δραστηριότητας κάνει τον εγκέφαλό μας να δημιουργεί νέες νευρικές συνδέσεις. Αν πιστεύουμε ότι δεν μπορούμε να πάρουμε προαγωγή, αυτή η ιδέα ενισχύει την συνείδησή μας με την πάροδο του χρόνου. Αλλά αν χρησιμοποιήσετε την φράση “Θα πετύχω”, ο ίδιος ο εγκέφαλός σας θα σας δώσει ευκαιρίες για να πετύχετε τον στόχο σας.

 

 

Τήν στιγμή πού ή έξελικτικη γενετική δέν είναι σέ θέση νά μάς εΕ^ ποιο λόγο μιά βιολογικά λιγώτερο ή περισσότερο γερή ράτσα πρέπει νά ξΞΛ| διανοητικά άπό άνθρώπους τών σπηλαίων σέ άνθρώπους τού διαστήματος. .τα· ζ με νά ύποθέσουμε μόνο ότι ό δρος «διανοητική εξέλιξη» είναι κάτι περιΓΓτ!

^ ' άπό μία άπλή μεταφορά και ότι άναφέρεται σέ κάποια διεργασία σύμφα..:

όποία ώρισμένοι παράγοντες ένεργούν προς μία κατεύθυνση ,γιά^τήν ε~: ι έχουμε άκόμα καμμία ένδειξη. Τό μόνο πού ξέρουμε είναι ότι ή διανοητική :Ξ3 δενΤΓναί δυνατό νά γίνει καταληπτή ούτε σάν μία άθροιστική, γραμμική δχε:·Η ούτε σάν μία περίπτωση «οργανικής άνάπτυξης» άνάλογης μέ τήν ώρίμα.Γ* 1 άτόμου. Καί ότι θά ήταν ϊσως φρονιμώτερο νά τήν άντιμετωπίσουμε κάτ_ :ίΗ φώτα τής βιολογικής έξέλιξης, τής οποίας είναι συνέχεια.

Φαίνεται πραγματικά σκοπιμώτερο νά έξετάσουμε τήν ιστορία τής ο: - όρους δανεισμένους άπό τήν βιολογία (έστω καί άν δέν είναι σέ θέση νά μάς ι ' σφέρουν τίποτα περισσότερο άπό άπλές άναλογίες) παρά σέ όρους μαθημ^Ι προόδου. Ή «Διανοητική πρόοδος» παρουσιάζεται έχοντας γραμμικές άνα'·: μία συνεχή καμπύλη, μία σταθερά άνερχόμενη έπιφάνεια νερού — ένώ ή είναι γνωστή σάν μιά σπάταλη διεργασία άναζήτησης πού χαρακτηρίζει I άπότομες μεταλλάξεις άγνωστης αίτιας, καθώς περνάει άπό τό σιγανό κοζκβα 1τ}ς'1ίπίλ(^^         τά άδιέξοδα^τής ύπερεξειδίκευσης καί τής άκαμπτοι ιγι

σαρμοστικότητας. Μία «πρόοδος» δέν μπορεί, άπό τον ορισμό της, νά πα : λαθεμένη κατεύθυνσί]?ΠΡΓεξε?ΓΓζή τό κάνει συνεχώς. Και τό ϊδιο κάνει κα. * § λιξη τών (δέων στις όποΪ£ς~~σϋ]ΓΓΤερΊΧάμ^                        και ο[ ιδέες τών «θετι-1 ι

στημών». Οί νέες ιδέες ξεπηδάν αύτόματες σάν τή μετάλλαξη, ή άχα\~: ~ πλειοψηφία είναι άχρηστη, παράδοξες θεωρίες άντίστοιχες τών βιο ·: «■ τεράτων, χωρίς καμμιά άξία έπιβίωσης. Υπάρχει ένας συνεχής άγώνας > : ί βίωση μεταξύ τών άνταγωνιστικών θεωριών τού κάθε κλάδου τής Ιστορ.:: 1 σκέψης. Ή διεργασία τής «φυσικής έπιλογής» έχει, κι’ αύτή έπίσης, τό α.Τ]7~ χό της στήν διανοητική έξέλιξη: μέσα άπό τό πλήθος τών νέων έννο.1** τπ ξεπροβάλλουν, έπιβιώνουν έκεΐνες μόνο πού είναι σωστά προσαρμοσμέ.:: ι διανοητικό ΠΊΐΙΐθυ τής περιόδου. Μιά νέα θεωρητική άντίληψη θά ζήσει ή βο ι θάνει άνάλογα μέ τό πόσο μπορεί νά έρθει σέ συνεννόηση μέ τό περιβάλλω * Ή έπιβιωτική άξία της έξαρτάται άπό τήν Ικανότητά της νά προσφέρει άπ:~ιΙ σματα. "Οταν ονομάζομε τις ιδέες «γόνιμες» ή «στείρες» καθοδηγούσα: άσυνείδητα άπό βιολογικές άναλογίες. Ό άγώνας μεταξύ τού Πτολεμαίο: * Τυχονικού καί τού Κοπερνικού συστήματος ή μεταξύ τών Καρτεσιανήν κα] 1 Νευτωνικών άπόψεων περί βαρύτητας είχε άποφασισθεί άπ’ αύτά τά ·:ι ρια. Έπίσης βρίσκουμε στήν ιστορία τών ιδεών ώρισμένες μεταλλαγές ποι. I φαίνονται ν’ άνταποκρίνωνται σέ καμμιά φανερή άνάγκη καί πού φαίνονται μ£ - πρώτη ματιά σάν άπλές παιχνιδιάρικες ιδιοτροπίες, όπως ήταν τό έργο τού -ι λώνιου πάνω στήν τομή τού κώνου ή,ή μή-Εύκλείδιος γεωμετρία, πού τ>πρα·~ της άξία έγινε φανερή άργότερα μόνο. Αντίθετα, ύπάρχουν όργανα πού έχι χάσει τον σκοπό τους καί έξακολουθούν νά ύπάρχουν σάν μιά έξελικτική κλη: : μιά. Ή μητέρα έπιστήμη είναι κι⁵ αύτή γεμάτη άπό άναδρομές καί άπό στοΐ:ΐ δεις πιθηκισμούς. ΕΠ ΠΕΡ

 

 

 

THE BRAIN OF AN ELDERLY PERSON.

The director of the George Washington University College of Medicine  argues that the brain of an elderly person is much more plastic than is commonly believed. At this age, the interaction of the right and left hemispheres of the brain becomes harmonious, which expands our creative possibilities. That is why among people over 60 you can find

many  personalities who have just started their creative activities.

Of course, the brain is no longer as fast as it was in youth. However,it wins in flexibility. That is why, with age, we are more likely to  make the right decisions and are less exposed to negative emotions.  

The peak of human intellectual activity occurs at about 70 years old,when the brain begins to work at full strength.

Over time, the amount of myelin in the brain increases, a substance that facilitates the rapid passage of signals between neurons. Due to  this, intellectual abilities are increased by 300% compared to the average.

And the peak of active production of this substance falls on 60-80  years of age. Also interesting is the fact that after 60 years, a

person can use 2 hemispheres at the same time. This allows you to solve much more complex problems.

Professor Monchi Uri from the University of Montreal believes that the brain of an elderly person chooses the least energy-intensive path,cutting unnecessary and leaving only the right options for solving the problem. A study was conducted in which different age groups took part. Young people were confused a lot when passing the tests, while those over 60 made the right decisions.

Now let's look at the features of the brain at the age of 60-80. They  are really rosy. ΕΠ

 

FEATURES OF THE BRAIN OF AN ELDERLY PERSON.

 

1. The neurons of the brain do not die off, as everyone around them says. Connections between them simply disappear if a person does not engage in mental work.

2. Absent-mindedness and forgetfulness appear due to an overabundance  of information. Therefore, you do not need to focus your whole life on unnecessary trifles.

3. Beginning at the age of 60, a person, when making decisions, uses  not one hemisphere at the same time, like young people, but both.

4. Conclusion: if a person leads a healthy lifestyle, moves, ha  

feasible physical activity and has full mental activity, intellectual

abilities DO NOT decrease with age, but only GROW, reaching a peak by  the age of 80-90 years.

So don't be afraid of old age. Strive to develop intellectually. Learn  new crafts, make music, learn to play musical instruments, paint pictures! Dance! Take an interest in life, meet and communicate with friends, make plans for the future, travel as best you can. Don't  Forget to go to shops, cafes, concerts. Do not lock yourself alone it is destructive for any person. Live with the thought: all the good  

things are still ahead of me!

A large study in the United States found that:

 The most productive age of a person is from 60 to 70 years;

  The 2nd most productive human stage is the age from 70 to 80 years old;

  3rd most productive stage - 50 and 60 years old.

  Before that, the person has not yet reached his peak.

 The average age of the Nobel Prize laureates is 62;

 The average age of the presidents of the 100 largest companies in  the world is 63 years;

 The average age of pastors in the 100 largest churches in the United States is 71;

 The average age of dads is 76 years.

  This confirms that a person's best and most productive years are  between 60 and 80 years of age.

 

This study was published by a team of doctors and psychologists in  

the NEW ENGLAND JOURNAL OF MEDICINE.

 They found that at 60 you reach the peak of your emotional and

mental potential, and this continues until you are 80.

  Therefore, if you are 60, 70 or 80 years old, you are at the best  

level of your life.

 

* SOURCE: New England Journal of Medicine *.(Επερ.,Περιλ)

                                                                                                              

ΣΥΜΠΕΡΑΣΜΑ

Οι ιστορικές και οι παρούσες επιστημονικές και κοινωνικές δυ­νάμεις που υποστηρίζουν την ιδέα ότι η μόνη διαφορά μεταξύ του εγκεφάλου ενός ανθρωποειδούς πιθήκου και ενός ανθρώ­που έγκειται στο μέγεθος —δηλαδή, στον αριθμό των νευρώ­νων— είναι ακατανίκητες. Και όμως, από μια ψύχραιμη μελέτη των δεδομένων που έχουμε μπροστά μας προκύπτει ξεκάθαρα ότι ο ανθρώπινος εγκέφαλος έχει πολλά μοναδικά χαρακτηρι­στικά. Στην πραγματικότητα, η επιστημονική βιβλιογραφία βρίθει παραδειγμάτων που κυμαίνονται από το επίπεδο της μακροσκοπικής ανατομικής μέχρι το κυτταρικό και το μορια­κό επίπεδο. Με λίγα λόγια, η υπόθεσή μας για τη μοναδικότη­τα του ανθρώπινου εγκεφάλου θεμελιώνεται σε στέρεη βάση. Αν ο εγκέφαλός μας είναι διαφορετικός στις λεπτομέρειες, για­τί να μην είναι διαφορετικός και ο νους μας; ΕΠ

Ο εγκέφαλος έχει προσελκύσει το ενδιαφέρον όχι μόνο των ανθρωπολόγων, των ψυχολόγων, των κοινωνιολόγων, των φιλοσόφων και των πολιτικών, έχει κινήσει την περιέργεια όλων των βιολόγων (μικροβιολόγων, ανατομών, βιοχημικών, γενετιστών, παλαιόντο- βιολόγων, φυσιολόγων, εξελικτικών βιολόγων, νευρολόγων, των χημικών, των φαρμακολόγων και των μηχανικών υπολογιστών. Πιο πρόσφατα, μπήκαν στον χορό ακόμη και ερευνητές αγοράς και οικονομολόγοι…

,που οδηγούν σε συγκεκριμένες αντιδράσεις και γεινώτερα συμπεριφορές.Επιστημονική θέση θέλει τα σφάλματα αυτά να οφείλονται συνήθως σε έμφυτους περιορισμούς επεξεργασίας τούανθρώπινου εγκεφάλου,χωρίς να αποκλείεται και εμπλοκή ορισμένων «εσφαλμένων» μνημονικών ή/και αντιληπτικών διεργασιών.Καθώς η αβεβαιότητα και η πολυπλοκότητα είναι χαρακτηριστικά τής ανθρώπινης φύσεως,φαίνεται ότι, ο εγκέφαλος είναι προγραμματισμένος κατά τέτοιο τρόπο,ώστε να αναζητεί και να θέλει να επιτύχειι δομή,συνοχή και τάξη  μέσα στην αταξία,  πράγμα που ναι μεν από τη μία πλευρά,διευκολύνει την επιβίωση,από  την άλλη όμως έμφανίζει ένα ¨γνωστικό κόστος» τα αναφερόμενα γνωστικά σφάλματα.

Σαν συμπέρασμα  θα μπορούσε κανείς να πεί,ότι, ο τρόπος με τον οποίο ο καθένας μας αντιλαμβάνεται,κατηγοριοποιεί,και αξιολογεί,είναι σε μαγάλο βαθμό προκατειλημμένος, πολλές φορές ασυνειδήτως.Απαιτείται μεγάλη   προσπάθεια ώστε  να απελευθερωθεί ο άνθρωπος, από βάρη  που έχει εκ γενετής,ή που τούυφίσταται , πέρα από τις όποιες άλλες νευρωνικές προσαρμογές  που κάνει ο εγκέφαλος αναλόγως με τις επιδράσεις και απαιτήσεις τού εκάστοτε περιβάλλοντος, στις γυναίκες εμφανίζει αυξομειώσεις και σε μηνιαία βάση, ανταποκρινόμενος στη…… «μουσική» των οιστρογόνων.Οι ερευνητές του Ινστιτούτου Ανθρωπίνων Γνωσιακών και Εγκεφαλικών Επιστημών Μαξ Πλανκ στη Λειψία, με επικεφαλής την Κλαούντια Μπαρτ, προέβησαν στην  σχετική δημοσίευση στο περιοδικό «Nature Scientific Reports», μελέτησαν με τεχνικές απεικόνισης τον εγκέφαλο μιας μόνο γυναίκας σε διαδοχικούς κύκλους περιόδου.Διεπίστωσαν ότι, παράλληλα με την αύξηση των οιστρογόνων όσο πλησιάζει η ωορρηξία ο ιππόκαμπος του εγκεφάλου αυξάνει επίσης σε όγκο, τόσο στη φαιά όσο και στη λευκή ουσία του. Όταν όμως οι  ορμόνες  αυτές υποχωρούν  ο ιππόκαμπος  πάλι ελαττώνεται.Παραμένει μυστήριο πώς αυτή η συνεχής διόγκωση και συρρίκνωση της συγκεκριμένης ζωτικής εγκεφαλικής περιοχής επηρεάζει τον νου, τη μνήμη και τα συναισθήματα μιας γυναίκας.

Οι επιστήμονες ελπίζουν ότι, θα φωτίσουν περισσότερο τις αιτίες της «διαταραχής προεμμηνορροϊκής δυσφορίας», η οποία εμφανίζεται σε περίπου μία γυναίκα στις 12, προκαλώντας μια σειρά από δυσάρεστα σωματικά και ψυχικά συμπτώματα μετά την ωορρηξία και λίγο πριν την εμφάνιση της περιόδου. ΕΠ

 

 

,

 

 

 

Les neurosciences confirment que les difficultés matérielles nuisent au développement cérébral dès le plus jeune âge.  Mais des interventions précoces peuvent améliorer les performances cognitives des enfants défavorisés.

 

LE MONDE SCIENCE ET TECHNO | 13.03.2017 | Par Pascale Santi et Sandrine Cabut

http://s1.lemde.fr/image/2017/03/13/534x0/5093873_7_3acb_2017-03-13-5fc577d-17861-2tuazh-rhrkd9rudi_92efae6c0bed206ab88f9ac40c7155bf.jpg

 

D’études scientifiques en rapports internationaux, il n’y a plus guère de doute : les enfants sont les principales victimes de la pauvreté et leur cerveau est en péril. Dans les pays en voie de développement, ils sont 385 millions à grandir dans une « extrême pauvreté » (définie par un revenu inférieur à 1,90 dollar (1,80 euro) par personne et par jour dans un foyer familial), ­selon une récente analyse de l’Unicef et de la Banque mondiale.

Les pays dits riches sont loin d’être épargnés. Aux Etats-Unis comme en France, environ 1 enfant sur 5 vit sous le seuil de pauvreté. Soit 15 millions de petits Américains ; et 2 à 3 millions de mineurs en France. Ce dernier chiffre varie selon les sources et la définition du seuil de pauvreté. L’Insee privilégie de le fixer à 60 % du revenu médian, soit 1 700 à 2 100 euros mensuels pour une ­famille avec deux enfants de moins de 14 ans. Cet indicateur, qui recouvre des réalités très diverses, fait ­cependant débat dans la société.

En termes de santé publique, les conséquences sont lourdes. Si la mortalité infantile est en baisse dans le monde, les enfants des ­familles les plus pauvres ont un risque deux fois plus élevé de mourir avant 5 ans que ceux des foyers les plus aisés. La précarité prédispose à de nombreuses maladies physiques et mentales (complications de la prématurité, malnutrition, maladies infectieuses…), qui sont potentiellement d’autant plus sévères qu’elles se conjuguent à un moins bon accès aux soins.

Et puis il y a donc le cerveau, dont le développement peut être affecté. Certes, c’est le cas de la plupart des tissus ou organes exposés au stress et à des conditions matérielles difficiles. « Sauf qu’être équipé d’un ­cerveau performant est précisément ce dont ont le plus besoin les enfants ­issus de cette strate sociale pour ­espérer un jour accéder à l’ascenseur du même nom », soulignait la ­neuroscientifique Angela Sirigu dans nos colonnes en 2012 (supplément « Science & médecine » du 13 octobre).

Le sujet, délicat, n’est pas nouveau. Les effets délétères de la pauvreté sur les capacités cognitives et émotionnelles ont été décrits dès les ­années 1950 par des chercheurs en psychologie du développement, en sciences sociales et de l’éducation… Une nouvelle page s’est ouverte avec les approches neuroscientifiques, visant à comprendre comment un statut socio-économique (SES) défavorable influence le développement du cerveau.

 

En savoir plus sur ΕΠ ΠΕΡΛΨ

 

Eγκάφαλος και  γέλιο.

(Internet 20-3-2014)

As the world celebrates International Day of Happiness today (Thursday, 20 March), can we tell whether people are truly happy just from their laugh?

A researcher from Royal Holloway, University of London, has found that there are clear differences between how our brains respond to genuine and fake laughter.

A study led by Dr Carolyn McGettigan, from the Department of Psychology, recorded the brain responses of participants as they listened to the same people produce genuine laughter, caused by watching funny YouTube videos, and forced laughter. The participants, who were unaware the study was about laughter perception, demonstrated different neurological responses when they heard false laughter. This suggested that our brains not only distinguish between the two types of laughter, but attempt to work out why the fake laughter is not genuine.

"As we celebrate International Day of Happiness today, it's fascinating to consider the way our brain is able to detect genuine happiness in other people," said Dr McGettigan. "Our brains are very sensitive to the social and emotional significance of laughter.

"During our study, when participants heard a laugh that was posed, they activated regions of the brain associated with mentalizing in an attempt to understand the other person's emotional and mental state.

"Indeed, some of the participants engaged parts of the brain that control movements and detect sensation. These individuals were more accurate at telling which of the laughs were posed, and which were real. This suggests that as listeners, 'trying out' how a laugh would feel if we produced it ourselves might be a useful mechanism for understanding its meaning."

The International Day of Happiness was first observed by the UN General Assembly on 20 March 2013 and acknowledges the importance of happiness in the lives of people around th να περασθεί

 

Καθώς ο κόσμος γιορτάζει την Παγκόσμια Ημέρα Ευτυχίας σήμερα (Πέμπτη, 20 Μαρτίου), μπορούμε να πούμε αν οι άνθρωποι είναι πραγματικά ευτυχισμένοι μόνο από το γέλιο τους;

Ένας ερευνητής από το Royal Holloway του Πανεπιστημίου του Λονδίνου, ανακάλυψε ότι υπάρχουν σαφείς διαφορές μεταξύ του τρόπου με τον οποίο ο εγκέφαλός μας ανταποκρίνεται στο γνήσιο και το ψεύτικο γέλιο.

Μια μελέτη με επικεφαλής την Δρ Carolyn McGettigan, από το Τμήμα Ψυχολογίας, κατέγραψε τις εγκεφαλικές απαντήσεις των συμμετεχόντων καθώς άκουγαν τους ίδιους ανθρώπους να παράγουν γνήσιο γέλιο, που προκλήθηκε από την παρακολούθηση αστείων βίντεο στο YouTube και το αναγκαστικό γέλιο. Οι συμμετέχοντες, που δεν γνώριζαν ότι η μελέτη αφορούσε την αντίληψη του γέλιου, επέδειξαν διαφορετικές νευρολογικές απαντήσεις όταν άκουσαν ψεύτικο γέλιο. Αυτό υποδηλώνει ότι ο εγκέφαλός μας όχι μόνο διακρίνει μεταξύ των δύο τύπων γέλιου, αλλά προσπαθεί να βρει γιατί το ψεύτικο γέλιο δεν είναι γνήσιο.

«Καθώς γιορτάζουμε σήμερα την Παγκόσμια Ημέρα Ευτυχίας, είναι συναρπαστικό να εξετάζουμε τον τρόπο με τον οποίο ο εγκέφαλός μας μπορεί να ανιχνεύσει την πραγματική ευτυχία σε άλλους ανθρώπους», είπε ο Δρ ΜακΓκέτιγκαν. «Ο εγκέφαλός μας είναι πολύ ευαίσθητος στην κοινωνική και συναισθηματική σημασία του γέλιου.

«Κατά τη διάρκεια της μελέτης μας, όταν οι συμμετέχοντες άκουσαν ένα γέλιο, ενεργοποίησαν περιοχές του εγκεφάλου που σχετίζονται με τη νοητοποίηση σε μια προσπάθεια να κατανοήσουν τη συναισθηματική και ψυχική κατάσταση του άλλου ατόμου.

"Πράγματι, μερικοί από τους συμμετέχοντες ασχολήθηκαν με μέρη του εγκεφάλου που ελέγχουν τις κινήσεις και ανιχνεύουν την αίσθηση. Αυτά τα άτομα ήταν πιο ακριβή στο να πουν ποια από τα γέλια στάθηκαν και ποια ήταν αληθινά. Αυτό υποδηλώνει ότι ως ακροατές, "δοκιμάζοντας" πώς Το γέλιο θα αισθανόταν αν το παρασκευάζαμε μόνοι μας μπορεί να είναι ένας χρήσιμος μηχανισμός για την κατανόηση της σημασίας του».

Η Παγκόσμια Ημέρα Ευτυχίας γιορτάστηκε για πρώτη φορά από τη Γενική Συνέλευση του ΟΗΕ στις 20 Μαρτίου 2013 και αναγνωρίζει τη σημασία της ευτυχίας Ε$Π ΕΠ

 

image: http://s2.lemde.fr/image/2015/01/19/534x0/4559120_3_2c43_2015-01-19-d151b57-16821-gp2inu_9b5e2b66b9182ef07404a79b3ee13b06.jpg

 

 

Avec leur air pataud et leur allure paisible, les tortues marines reviennent inlassablement pondre sur les plages qui les ont vues naître. « La façon dont les tortues de mer retrouvent les plages de leur naissance est un mystère que de nombreuses théories essaient d’expliquer », confirme John Roger Brothers, de l’université de Caroline du Nord à Chapel Hill. Ce biologiste et son équipe viennent d’ajouter une autre pierre à l’édifice dans une étude parue le 15 janvier dans la revue Current Biology.

 

D’après eux, ces reptiles tranquilles enregistreraient dès la naissance les coordonnées exactes de la plage où ils se trouvent grâce au champ magnétique terrestre. « On savait déjà que les tortues se dirigent notamment grâce au champ magnétique terrestre lorsqu’elles sont en pleine mer. Mais on ignorait qu’elles l’utilisent aussi sur de plus petites distances pour retrouver leur lieu de naissance », précise John Roger Brothers. Les tortues tireraient un double profit du magnétisme : elles s’en serviraient comme d’une boussole donnant la direction générale à suivre, et aussi comme d’une carte géographique indiquant les coordonnées exactes des endroits recher...

 

L’accès à la totalité de l’article est protégé Déjà abonné ? Identifiez-vous

image: http://s1.lemde.fr/image/2015/01/19/92x61/4559120_7_4d73_2015-01-19-d151b57-16821-gp2inu_d7d8cf14276abe5ac5cdf64a0bc9724f.jpg

 

Des tortues marines à guidage magnétique

επ

 

En savoir plus sur http://www.lemonde.fr/sciences/article/2015/01/19/des-tortues-marines-a-guidage-magnetique_4559121_1650684.html#2SjUvIcEGYb5EJPy.99 ΕΠ

 

 

THE BRAIN OF AN ELDERLY PERSON.

The director of the George Washington University College of Medicine  argues that the brain of an elderly person is much more plastic than is commonly believed. At this age, the interaction of the right and left hemispheres of the brain becomes harmonious, which expands our creative possibilities. That is why among people over 60 you can find

many  personalities who have just started their creative activities.

Of course, the brain is no longer as fast as it was in youth. However,it wins in flexibility. That is why, with age, we are more likely to  make the right decisions and are less exposed to negative emotions.  

The peak of human intellectual activity occurs at about 70 years old,when the brain begins to work at full strength.

Over time, the amount of myelin in the brain increases, a substance that facilitates the rapid passage of signals between neurons. Due to  this, intellectual abilities are increased by 300% compared to the average.

And the peak of active production of this substance falls on 60-80  years of age. Also interesting is the fact that after 60 years, a

person can use 2 hemispheres at the same time. This allows you to solve much more complex problems.

Professor Monchi Uri from the University of Montreal believes that the brain of an elderly person chooses the least energy-intensive path,cutting unnecessary and leaving only the right options for solving the problem. A study was conducted in which different age groups took part. Young people were confused a lot when passing the tests, while those over 60 made the right decisions.

Now let's look at the features of the brain at the age of 60-80. They  are really rosy.

Αναρτήθηκαν( 8-5-2022)

Η πολλή σκέψη κουράζει τον εγκέφαλο

Η χειρωνακτική εργασία είναι εξαντλητική. Όπως το τρέξιμο, έτσι και μια κοπιαστική μέρα σωματικής εργασίας αδειάζει τις ενεργειακές αποθήκες του σώματος, και μας προκαλεί την αίσθηση της κόπωσης.

Η πνευματική εργασία μπορεί επίσης να αποδειχθεί εξαντλητική. Ο «γνωστικός έλεγχος», που περιλαμβάνει την πνευματική προσπάθεια, τον αυτοέλεγχο και τη δύναμη της βούλησης, επίσης εξασθενεί ανάλογα με την ένταση κάθε προσπάθειας. Αλλά σε αντίθεση με τον μηχανισμό της σωματικής κόπωσης, η αιτία της «γνωστικής κόπωσης» δεν έχει διαφωτιστεί. 

Οι παλιότερες αναφορές και υποθέσεις ήταν ελλιπείς. Μία από τις πιο γνωστές βιολογικές αναλύσεις, βασίζεται σε όσα είναι γνωστά για τη μυϊκή κόπωση. Υποθέτει ότι η άσκηση γνωστικού ελέγχου καταναλώνει ενέργεια με τη μορφή γλυκόζης και ότι στο τέλος μιας ημέρας μεγάλης πνευματικής πίεσης, ο εγκέφαλος λειτουργεί με λίγα «καύσιμα». Το πρόβλημα όμως με αυτή την εκδοχή των γεγονότων είναι ότι το ενεργειακό κόστος που συνδέεται με τη σκέψη είναι ελάχιστο. Μια ανάλυση προηγούμενων μελετών δείχνει ότι οι γνωστικά καταπονημένοι και «εξαντλημένοι» εγκέφαλοι χρησιμοποιούν λιγότερο από το ένα δέκατο της θερμιδικής αξίας μιας καραμέλας Tic-Tac σε πρόσθετη γλυκόζη.

Αν η γνωστική κόπωση δεν προκαλείται από έλλειψη ενέργειας, τότε τι την εξηγεί;

Μια ομάδα επιστημόνων με επικεφαλής τον Antonius Wiehler του Πανεπιστημιακού Νοσοκομείου Pitié-Salpêtrière, στο Παρίσι, εξέτασε τα πράγματα από τη λεγόμενη νευρομεταβολική σκοπιά. Υποθέτουν ότι η γνωστική κόπωση είναι αποτέλεσμα της συσσώρευσης μιας συγκεκριμένης χημικής ουσίας στην περιοχή του εγκεφάλου που συνδέεται με τον έλεγχο. Η ουσία αυτή, είναι ένας διεγερτικός νευροδιαβιβαστής που αφθονεί στο κεντρικό νευρικό σύστημα των θηλαστικών και παίζει ρόλο σε πλήθος δραστηριοτήτων, όπως η μάθηση, η μνήμη και ο κύκλος ύπνου-αφύπνισης. 

Κοινώς η πνευματική εργασία οδηγεί σε χημικές αλλαγές στον εγκέφαλο, οι οποίες εκδηλώνονται συμπεριφορικά ως κόπωση. Αυτό, επομένως, είναι ένα σήμα για να σταματήσει η εργασία, προκειμένου να αποκατασταθεί η ισορροπία στον εγκέφαλο. Στη νέα δημοσίευσή τους στο Current Biology, οι ερευνητές περιγράφουν ένα πείραμα που έκαναν για να εξηγήσουν πώς συμβαίνουν όλα αυτά. 

Για να προκαλέσουν γνωστική κόπωση, μια ομάδα συμμετεχόντων κλήθηκε να εκτελέσει για λίγο περισσότερο από έξι ώρες διάφορες εργασίες που απαιτούσαν σκέψη. Στους μισούς ανατέθηκαν εύκολα πράγματα να κάνουν και στους άλλους μισούς δύσκολα. Για παράδειγμα, σε μια εργασία, γράμματα εμφανίζονταν σε μια οθόνη υπολογιστή κάθε δευτερόλεπτο περίπου. Όσοι ανήκαν στην εύκολη ομάδα έπρεπε να θυμηθούν αν το τρέχον γράμμα ταίριαζε με το προηγούμενο γράμμα. Αυτή ήταν η ομάδα με την εύκολη δουλειά, ενώ στην ομάδα με την δυσκολότερη πνευματική εργασία, οι συμμετέχοντες έπρεπε να θυμηθούν αν το γράμμα που έβλεπαν, είχε εμφανιστεί και τρεις θέσεις νωρίτερα.

Κατά διαστήματα, καθ' όλη τη διάρκεια του πειράματος, ζητήθηκε από τους συμμετέχοντες να λάβουν αποφάσεις που θα μπορούσαν να αποκαλύψουν τη γνωστική τους κόπωση. Μπορεί να τους ρωτούσαν αν θα ήθελαν να κερδίσουν 50 ευρω για ημίωρη ποδηλασία σε ποδήλατο γυμναστικής, στο επίπεδο ισχύος έξι (εργασία υψηλού κόστους, υψηλής ανταμοιβής) ή 37 ευρώ για 30 λεπτά στο επίπεδο ισχύος δύο (χαμηλού κόστους, χαμηλής ανταμοιβής).

Οι συμμετέχοντες στους οποίους ανατέθηκαν τα πιο απαιτητικά καθήκοντα γνωστικού ελέγχου ήταν πιο πιθανό να επιλέξουν τις προτάσεις χαμηλού κόστους και χαμηλής ανταμοιβής, ιδίως προς το τέλος των έξι ωρών.

Επιπλέον, οι συμμετέχοντες με τις δύσκολες εργασίες επένδυσαν λιγότερη προσπάθεια για τη λήψη αυτής της απόφασης. Και όλα φάνηκαν στα μάτια τους. Η κόρη του ματιού αρχικά συστέλλεται όταν στους συμμετέχοντες παρουσιάζονται οι δύο επιλογές. Ο χρόνος που χρειάζεται η κόρη για να διασταλεί στη συνέχεια αντικατοπτρίζει την ποσότητα της νοητικής προσπάθειας που καταβλήθηκε. Οι χρόνοι διαστολής της κόρης των συμμετεχόντων στους οποίους ανατέθηκαν δύσκολα καθήκοντα μειώθηκαν σημαντικά καθώς προχωρούσε το πείραμα.

Κατά τη διάρκεια του πειράματος οι επιστήμονες χρησιμοποίησαν μια τεχνική που ονομάζεται φασματοσκοπία μαγνητικού συντονισμού, για τη μέτρηση βιοχημικών αλλαγών στον εγκέφαλο. Συγκεκριμένα, επικεντρώθηκαν στον πλευρικό προμετωπιαίο φλοιό, μια περιοχή του εγκεφάλου που σχετίζεται με τον γνωστικό έλεγχο.

Αν η υπόθεσή τους επαληθευόταν, θα υπήρχε μια μετρήσιμη χημική διαφορά μεταξύ των εγκεφάλων των συμμετεχόντων με δύσκολο και εύκολο έργο. Και πράγματι, αυτό ακριβώς διαπίστωσαν. Η ανάλυσή τους έδειξε υψηλότερες συγκεντρώσεις γλουταμινικού οξέως στις συνάψεις του πλευρικού προμετωπιαίου φλοιού των συμμετεχόντων με δύσκολη εργασία. Έτσι, δείχνοντας ότι η γνωστική κόπωση συνδέεται με αυξημένο γλουταμινικό οξύ στον προμετωπιαίο φλοιό. Ο Δρ Wiehler εικάζει ότι αυτό είναι το αποτέλεσμα ενός μηχανισμού στον εγκέφαλο που υπολογίζει, αναλύοντας το κόστος και το όφελος. Όμως η κόπωση και το αυξημένο γλουταμινικό οξύ να αυξάνουν το κόστος της νοητικής προσπάθειας. 

Μπορεί κάλλιστα να υπάρχουν τρόποι να μειωθούν τα επίπεδα του και αναμφίβολα κάποιοι ερευνητές θα αναζητήσουν τώρα φίλτρα με τα οποία θα μπορούσαν να «χακάρουν» τον εγκέφαλο, ώστε να επιταχύνουν τεχνητά την ανάκαμψη από την κόπωση. Εν τω μεταξύ, η καλύτερη λύση είναι η φυσική: ο ύπνος.

Internet 13-8-2022 Posted 13-8-2022

La fatigue cognitive, un signal qui avertit votre cerveau d’un risque de surchauffe

Après un effort intellectuel intense et prolongé, une molécule – le glutamate –, accumulée dans certaines zones de notre cerveau, perturbe le raisonnement et la prise de décision. Une manière de nous alerter qu’il est temps de cesser de travailler, montre une étude française.

Par Florence Rosier

Publié le 11 août 2022 à 17h00 - Mis à jour le 12 août 2022 à 15h41 

Temps deLecture 4 min.

Même les joueurs d’échecs professionnels, après quatre ou cinq heures de jeu, peuvent se mettre à faire de grossières erreurs. Vous-même, ne sentez-vous pas l’épuisement après une journée d’effort intellectuel intense ? Cette fatigue cognitive, loin d’être une simple vue de l’esprit, repose sur des fondements physiologiques. C’est ce que révèle une étude française, publiée le 11 août ( 2022)dans Current Biology.

Un effort mental intense et prolongé provoque en effet l’accumulation d’un sous-produit de l’activité des neurones, le glutamate, dans certaines zones du cortex préfrontal latéral, une région qui gouverne nos fonctions mentales supérieures. Or ce glutamate en excès altère le fonctionnement de nos neurones. « Cette fatigue serait donc un signal qui nous pousse à arrêter de travailler pour préserver l’intégrité du fonctionnement de notre cerveau », résume Mathias Pessiglione, neuroscientifique à l’Institut du cerveau (ICM, hôpital de la Pitié-Salpêtrière, à Paris), qui a coordonné ce travail. Elle ne proviendrait donc pas, comme on l’a longtemps cru, d’un épuisement des ressources en glucose apporté par la circulation sanguine.

L’équipe parisienne a recruté 40 participants volontaires (20 hommes et 20 femmes), pour la plupart étudiants, âgés en moyenne de 24 ans. Ils ont été répartis au hasard en deux groupes : le premier devait accomplir des tâches cognitives nécessitant un intense effort d’attention et le second le même type de tâches mais plus faciles (groupe contrôle). Ces épreuves ont duré six heures et quart, « avec une pause de dix minutes à mi-parcours », précise le chercheur.

Augmentation de la concentration de glutamate

Premier exemple d’épreuves : la tâche « n-back ». Les participants doivent indiquer si la dernière lettre d’une liste correspond à la lettre présentée n positions auparavant (par exemple, F-B-L-B montre une correspondance « 2-back » et B-F-L-B une correspondance « 3-back »). Ceux du groupe contrôle effectuaient le test en « 1-back » et ceux du groupe testé en « 3-back », une épreuve autrement plus difficile.

Autre exemple : la tâche « n-switch ». Ici, la règle dépend de la couleur de la lettre présentée. Si elle est rouge, le participant doit dire s’il s’agit d’une consonne ou d’une voyelle. Si elle est verte, si c’est une majuscule ou une minuscule. A mesure que les lettres 

Out to all 15-8-2022

 

Choisit-on vraiment d’être conservateur ? Notre psychologie – la base de notre personnalité – mais aussi la configuration de notre cerveau pourraient nous faire pencher plutôt côté gauche ou côté droit, politiquement parlant. Et notre libre arbitre ? Et notre réflexion sociale et politique ? Comptent-ils pour des prunes ? Depuis une bonne quinzaine d’années, les études sur le sujet se sont empilées, accumulant des résultats surprenants. Avec l’apparition de sujets très clivants comme la vaccination ou la crise climatique, de nouveaux éclairages sont apparus. Y a-t-il une science du conservatisme ?

La plupart des études utilisent la division anglo-saxonne entre conservateurs et libéraux. Or, en France, ce dernier terme a une tout autre signification. Dans l’Hexagone, on parlerait plutôt de clivage droite-gauche, qui est une meilleure interprétation que la traduction littérale des termes employés dans les études. Mais le résultat est le même : il y a bien des différences de comportement entre gens de droite et de gauche, et aussi des fonctionnements distincts que des psychologues et neuroscientifiques ont mis en évidence.

9-11-2022

 

 

.

Ένας στους δέκα ανθρώπους παγκοσμίως είναι αριστερόχειρας. Αυτό είναι μια πραγματικότητα που ισχύει για πάνω από 50 αιώνες. Η αριστεροχειρία έχει ακόμα συνδεθεί με μια σειρά από μύθους, ενώ υπάρχουν και κάποιες πραγματικότητες, όπως:

·         μειωμένο προσδόκιμο ζωής – πρόκειται όμως για μύθο, η μελέτη που υποστηρίζει ότι οι αριστερόχειρες πεθαίνουν νεότεροι έχει διαψευσθεί

·         το αντρικό φύλο – πραγματικότητα, οι άντρες έχουν 1,23 περισσότερες πιθανότητες να είναι αριστερόχειρες σε σχέση με τις γυναίκες

·         την ομοφυλοφιλία – επίσης πραγματικότητα, οι ομοφυλόφιλοι έχουν 39% περισσότερες πιθανότητες να είναι αριστερόχειρες

·         τα αυτοάνοσα νοσήματα – μύθος, η θεωρία που συνδέει τα δύο δεν κατάφερε να επαληθευτεί από επιστημονικά δεδομένα

·         τον αυτισμό – πραγματικότητα, τα άτομα με αυτισμό έχουν  2,49 φορές  περισσότερες πιθανότητες να είναι αριστερόχειρα

·         τη δημιουργικότητα – πραγματικότητα, παρόλο που τα ευρήματα εξακολουθούν να μη δίνουν σαφή εικόνα της σχέσης

·         την κώφωση – πραγματικότητα, οι κωφοί άνθρωποι είναι 2,25 φορές πιο πιθανό να είναι αριστερόχειρες από τους ακούοντες, πιθανώς επειδή καθυστερούν να αποκτήσουν γλώσσα.

Οι αριστερόχειρες θεωρούνται επίσης πιο έξυπνοι από τους δεξιόχειρες. Μύθος ή πραγματικότητα;

Μια Αυτοεκπληρούμενη Προφητεία

Αυτή η ερώτηση έχει σίγουρα εγγενές ενδιαφέρον για τους αριστερόχειρες ανάμεσά μας. Είναι όμως, επίσης, πολύ σημαντική επειδή η ίδια η νοημοσύνη συνδέεται με τη σχολική επίδοση, την κοινωνικοοικονομική επιτυχία, την  επαγγελματική πορεία, αλλά και την υγεία και τη μακροζωία (παρόλο που τα ευρήματα δεν είναι πάντα ξεκάθαρα).

Το να γνωρίζουμε αν η διαφορά νοημοσύνης ανάμεσα σε δεξιόχειρες και αριστερόχειρες είναι μύθος ή πραγματικότητα έχει επίσης καίρια σημασία για εκπαιδευτικούς σκοπούς. Σκεφτείτε ότι οι πεποιθήσεις των δασκάλων για τη νοημοσύνη των μαθητών τους, μπορούν να αποτελέσουν προβλεπτικό παράγοντα για το πώς θα τα πάνε οι μαθητές  τους στη ζωή τους, ακόμη και 40 χρόνια αργότερα! Με άλλα λόγια, το να πιστεύουν οι δάσκαλοι ότι οι αριστερόχειρες μαθητές τους (ή οι δεξιόχειρες για άλλους) είναι πιο έξυπνοι, μπορεί να προσφέρει πλεονέκτημα στους μαθητές αυτούς σε σχέση με τους υπόλοιπους, μέσω μιας διαδικασίας αυτοεκπληρούμενης προφητείας από τη μεριά των δασκάλων.

Είναι ιδιαίτερα ανησυχητικό ότι, σε μια πρόσφατη έρευνα σε δείγμα φοιτητών Παιδαγωγικών Τμημάτων (δηλαδή μελλοντικών εκπαιδευτικών), διαπιστώσαμε ότι το ένα τρίτο πιστεύει ότι οι αριστερόχειρες είναι πιο έξυπνοι από τους δεξιόχειρες. Το άλλο τρίτο πιστεύει ότι δεν ισχύει κάτι τέτοιο και οι υπόλοιποι δήλωσαν ότι δεν γνωρίζουν.

Μύθος ή Πραγματικότητα;

Τα σημαντικότερα νέα της ημέρας,
στο inbox σου κάθε μεσημέρι!

Ένας στους δέκα ανθρώπους παγκοσμίως είναι αριστερόχειρας. Αυτό είναι μια πραγματικότητα που ισχύει για πάνω από 50 αιώνες. Η αριστεροχειρία έχει ακόμα συνδεθεί με μια σειρά από μύθους, ενώ υπάρχουν και κάποιες πραγματικότητες, όπως:

·         μειωμένο προσδόκιμο ζωής – πρόκειται όμως για μύθο, η μελέτη που υποστηρίζει ότι οι αριστερόχειρες πεθαίνουν νεότεροι έχει διαψευσθεί

·         το αντρικό φύλο – πραγματικότητα, οι άντρες έχουν 1,23 περισσότερες πιθανότητες να είναι αριστερόχειρες σε σχέση με τις γυναίκες

·         την ομοφυλοφιλία – επίσης πραγματικότητα, οι ομοφυλόφιλοι έχουν 39% περισσότερες πιθανότητες να είναι αριστερόχειρες

·         τα αυτοάνοσα νοσήματα – μύθος, η θεωρία που συνδέει τα δύο δεν κατάφερε να επαληθευτεί από επιστημονικά δεδομένα

·         τον αυτισμό – πραγματικότητα, τα άτομα με αυτισμό έχουν  2,49 φορές  περισσότερες πιθανότητες να είναι αριστερόχειρα

·         τη δημιουργικότητα – πραγματικότητα, παρόλο που τα ευρήματα εξακολουθούν να μη δίνουν σαφή εικόνα της σχέσης

·         την κώφωση – πραγματικότητα, οι κωφοί άνθρωποι είναι 2,25 φορές πιο πιθανό να είναι αριστερόχειρες από τους ακούοντες, πιθανώς επειδή καθυστερούν να αποκτήσουν γλώσσα.

Οι αριστερόχειρες θεωρούνται επίσης πιο έξυπνοι από τους δεξιόχειρες. Μύθος ή πραγματικότητα;

Μια Αυτοεκπληρούμενη Προφητεία

Αυτή η ερώτηση έχει σίγουρα εγγενές ενδιαφέρον για τους αριστερόχειρες ανάμεσά μας. Είναι όμως, επίσης, πολύ σημαντική επειδή η ίδια η νοημοσύνη συνδέεται με τη σχολική επίδοση, την κοινωνικοοικονομική επιτυχία, την  επαγγελματική πορεία, αλλά και την υγεία και τη μακροζωία (παρόλο που τα ευρήματα δεν είναι πάντα ξεκάθαρα).

Το να γνωρίζουμε αν η διαφορά νοημοσύνης ανάμεσα σε δεξιόχειρες και αριστερόχειρες είναι μύθος ή πραγματικότητα έχει επίσης καίρια σημασία για εκπαιδευτικούς σκοπούς. Σκεφτείτε ότι οι πεποιθήσεις των δασκάλων για τη νοημοσύνη των μαθητών τους, μπορούν να αποτελέσουν προβλεπτικό παράγοντα για το πώς θα τα πάνε οι μαθητές  τους στη ζωή τους, ακόμη και 40 χρόνια αργότερα! Με άλλα λόγια, το να πιστεύουν οι δάσκαλοι ότι οι αριστερόχειρες μαθητές τους (ή οι δεξιόχειρες για άλλους) είναι πιο έξυπνοι, μπορεί να προσφέρει πλεονέκτημα στους μαθητές αυτούς σε σχέση με τους υπόλοιπους, μέσω μιας διαδικασίας αυτοεκπληρούμενης προφητείας από τη μεριά των δασκάλων.

Είναι ιδιαίτερα ανησυχητικό ότι, σε μια πρόσφατη έρευνα σε δείγμα φοιτητών Παιδαγωγικών Τμημάτων (δηλαδή μελλοντικών εκπαιδευτικών), διαπιστώσαμε ότι το ένα τρίτο πιστεύει ότι οι αριστερόχειρες είναι πιο έξυπνοι από τους δεξιόχειρες. Το άλλο τρίτο πιστεύει ότι δεν ισχύει κάτι τέτοιο και οι υπόλοιποι δήλωσαν ότι δεν γνωρίζουν.

 

Πώς μπορούμε να προσεγγίσουμε καλύτερα το ερώτημα αυτό; Όπως με κάθε επιστημονικό ερώτημα, πρέπει να δούμε την επιστημονική βιβλιογραφία. Μόνο που υπάρχει ένα ζήτημα: αν χρησιμοποιήσει κανείς συνδυασμούς λέξεων όπως «κυριοχειρία», «προτίμηση χεριού», «ευφυΐα», «IQ» σε ηλεκτρονικές μηχανές αναζήτησης βιβλιογραφίας, όπως το Pubmed και το PsychInfo, τότε έχει περισσότερα από 8.700 αποτελέσματα, δηλαδή σχεδόν 9.000 έρευνες τις οποίες πρέπει να διαβάσει! Τόσες βρήκαμε κι εμείς όταν ξεκινήσαμε να απαντήσουμε σ’ αυτή την ερώτηση περισσότερο από ένα χρόνο πριν.

Εξετάζοντας τα άρθρα με περισσότερη λεπτομέρειες (μια διαδικασία που πήρε μήνες), διαπιστώσαμε ότι μόνο 36 δημοσιευμένες μελέτες έως σήμερα έχουν αξιολογήσει τη νοημοσύνη με τη χρήση σταθμισμένων τεστ νοημοσύνης και σε δεξιόχειρες και σε αριστερόχειρες που είναι υγιείς. Δεκαοκτώ από αυτές τις μελέτες παρείχαν περαιτέρω τους αριθμούς που χρειαζόμασταν για να εκτελέσουμε μια μετα-ανάλυση, δηλαδή να συνθέσουμε όλα τα ευρήματα με στατιστικό τρόπο.

Αυτό που έδειξε η μετα-ανάλυση είναι ότι αντίθετα με τη δημοφιλή πεποίθηση, οι διαφορές στο δείκτη νοημοσύνης ανάμεσα στους δεξιόχειρες και στους αριστερόχειρες είναι ασήμαντες. Για παράδειγμα, εάν ο μέσος δείκτης νοημοσύνης (η μέση βαθμολογία IQ δηλαδή) μιας ομάδας  αριστερόχειρων ήταν ακριβώς 100 (με τυπική απόκλιση 15), ο μέσος δείκτης νοημοσύνης για μια αντίστοιχου μεγέθους ομάδα δεξιόχειρων ατόμων θα ήταν 101,05 (εάν η τυπική απόκλιση ήταν και πάλι 15). Μάλιστα, όταν η μελέτη με το μεγαλύτερο μέγεθος δείγματος αποκλείστηκε από την ανάλυση μας, τότε η διαφορά στο IQ μεταξύ των δύο ομάδων έπαψε να υφίσταται!

Με άλλα λόγια; Όταν εξετάζουμε υγιή άτομα, δεν πρέπει να περιμένουμε να βρούμε διαφορές στο δείκτη νοημοσύνης ανάμεσα στους δεξιόχειρες και τους αριστερόχειρες. Η πεποίθηση ότι οι αριστερόχειρες είναι πιο έξυπνοι από τους δεξιόχειρες, είναι λοιπόν μύθος.

 

Τέλος φόρμας

 

 

38χρονος Moe Hunter εργαζόταν στο Burger King στο Birmingham της Αγγλίας πριν αρρωστήσει βαριά. Αφού η κατάσταση της υγείας επιδεινώθηκε, μπήκε εσπευσμένα στο νοσοκομείο και έμεινε σε κώμα για πάνω από έναν μήνα, αφού διαγνώστηκε με σπάνια μορφή βακτηριακής μηνιγγίτιδας και φυματίω-
σης στον εγκέφαλο.Ο άτυχος άνδρας χρειάστηκε να χειρουργηθεί και όταν ξύπνησε μετά από την εγχείρηση στον εγκέφαλο δεν είχε μνήμη. Σύντομα όμως άφησε έκπληκτους τους φίλους και την οικογένειάτου, καθώς άρχισε να επιδεικνύει ένα ιδιαίτερο χάρισμα, που δεν διέθετε πριν. Πλέον είναι επαγγελματίας ξυλουργός και κατασκευαστής μοντέλων. Χρησιμοποίησε τα νέα του καλλιτεχνικά ταλέντα ως αυτοαπασχολούμενος ξυλουργός και άρχισε να κατα-
σκευάζει περίλοκα αντίγραφα μοντέλων σε φυσικό μέγεθος από τον κόσμο της τηλεόρασης και του κινηματογράφου.
Ο κ. Hunter, παντρεμένος και πατέρας ενός παιδιού, έχει πουλήσει κομμάτια των έργων του και έχει εκθέσει τις εκπληκτικέςδημιουργίες του σε εκδηλώσεις Comic-Con σε όλη τη χώρα  “Ταχυδρόμος  10-11-2022

Ίσως το σύμπαν να είναι ένας γιγάντιος εγκέφαλος που σκέφτεται

Η μεγάλη φυσικός Σαμπίν Χοσενφέλντερ αναρωτιέται αν αντί για αστρόσκονη, είμαστε και μόρια στους νευρώνες του μεγαλύτερου γνωστού μυαλού που υπήρξε ποτέ.

ΔΙΑΣΤΗΜΑ

ΚΩΣΤΑΣ ΜΑΝΙΑΤΗΣ

01 ΙΑΝΟΥΑΡΙΟΥ 2023

Το άρθρο της Σαμπίν Χοσενφέλντερ στο περιοδικό Time με αυτόν τον προβοκατόρικο -αλλά λογικό όπως θα δούμε- τίτλο έχει κάνει μεγάλη αίσθηση, και εκτός των ανθρώπων της επιστήμης. Η ίδια είναι ερευνήτρια στο Ινστιτούτο Προηγμένων Σπουδών της Φρανκφούρτης, με περισσότερα από ογδόντα ερευνητικά άρθρα δημοσιευμένα σχετικά με τα θεμέλια της φυσικής, συμπεριλαμβανομένης της κβαντικής βαρύτητας, της φυσικής πέρα από το τυπικό μοντέλο, της σκοτεινής ύλης και των κβαντικών θεμελίων. Και η θέση της ότι το σύμπαν μπορεί αν είναι ένας μεγάλος εγκέφαλος σίγουρα μας ιντριγκάρει.Ακολουθεί το κείμενο της όπως το δημοσίευσε για χάρη του αμερικανικού περιοδικού:

"Το σύμπαν μας εμπεριέχει περίπου 200 δισεκατομμύρια γαλαξίες, οι οποίοι δεν είναι ομοιόμορφα κατανεμημένοι -υπό την έλξη της βαρύτητας, σχηματίζουν σμήνη και τα σμήνη σχηματίζουν υπερσμήνη. Ανάμεσα σε αυτά τα σμήνη, λοιπόν, οι γαλαξίες ευθυγραμμίζονται κατά μήκος λεπτών νημάτων, των “γαλαξιακών νημάτων”, που μπορεί να έχουν μήκος αρκετών εκατοντάδων εκατομμυρίων έτη φωτός. Τα γαλαξιακά σμήνη και νημάτα περιβάλλονται από κενά που περιέχουν πολύ λίγη ύλη. Συνολικά, ο κοσμικός ιστός μοιάζει κάπως με τον ανθρώπινο εγκέφαλο.Για να είμαστε πιο ακριβείς, η κατανομή της ύλης στο σύμπαν μοιάζει λίγο με το "connectome", δηλαδή το δίκτυο των νευρικών συνδέσεων στον ανθρώπινο εγκέφαλο. Οι νευρώνες στον ανθρώπινο εγκέφαλο, επίσης, σχηματίζουν συστάδες και συνδέονται με άξονες, που είναι μακριές νευρικές ίνες που στέλνουν ηλεκτρικά ερεθίσματα από τον έναν νευρώνα στον άλλο.Η ομοιότητα μεταξύ του ανθρώπινου εγκεφάλου και του σύμπαντος δεν είναι μία επιφανειακή ιδέα. Έχει αναλυθεί αυστηρά σε μια μελέτη του 2020 από τον Ιταλό αστροφυσικό, Φράνκο Βάτζα, και τον νευροεπιστήμονα, Αλμπέρτο Φελέττι. Υπολόγισαν πόσες δομές διαφορετικών μεγεθών υπάρχουν στο σύνδεσμο του ανθρώπινου εγκεφάλου και στον κοσμικό ιστό και επισήμαναν “μια αξιοσημείωτη ομοιότηταΗ βαθύτερη φωτογραφία του Σύμπαντος όπως δημοσιεύτηκε απ' τη NASA στις 11 Ιουλίου του 2022. NASA/ESA/CSA/STScI via AP  AP

Βρήκαν, λοιπόν, ότι τα δείγματα εγκεφάλου σε κλίμακες κάτω από περίπου 1 χιλιοστό και η κατανομή της ύλης στο σύμπαν μέχρι περίπου 300 εκατομμύρια έτη φωτός είναι δομικά παρόμοια. Θα μπορούσε δηλαδή το σύμπαν να είναι ένας γιγαντιαίος εγκέφαλος μέσα στον οποίον ο γαλαξίας μας αποτελεί απλώς έναν νευρώνα; Θα μπορούσαμε δηλαδή να γινόμαστε μάρτυρες του αυτοστοχασμού του ενώ επιδιώκουμε τις δικές μας σκέψεις;Σίγουρα, δεν ξέρουμε τι είναι η συνείδηση. Αλλά ξέρουμε ότι τα μόνα πράγματα για τα οποία είμαστε εύλογα σίγουροι ότι μπορούν να σκεφτούν -οι εγκέφαλοι- ότι έχουν πολλές συνδέσεις και στέλνουν πολλές πληροφορίες πέρα δώθε μέσω αυτών των συνδέσεων. Ακόμη και αν δεν καταλαβαίνουμε τη συνείδηση, η υψηλή συνδεσιμότητα και η γρήγορη σηματοδότηση φαίνονται αγώγιμα στη σκέψη. Το ότι το σύμπαν είναι δομικά παρόμοιο με τον εγκέφαλο εγείρει το ερώτημα αν έχει παρόμοιες ικανότητες σκέψης.

ΠΟΛΥ ΜΕΓΑΛΟ ΓΙΑ ΝΑ ΣΚΕΦΤΕΙ

Το σύμπαν, ωστόσο, είναι διαφορετικό από τον ανθρώπινο εγκέφαλο με διάφορους τρόπους, κυρίως

επειδή διαστέλλεται, και η διαστολή του επιταχύνεται. Εάν τα σμήνη γαλαξιών ήταν οι νευρώνες του σύμπαντος, τότε θα πετούσαν χωριστά το ένα από το άλλο με ολοένα αυξανόμενη ταχύτητα –και ήδη το κάνουν εδώ και μερικά δισεκατομμύρια χρόνια.

Μια άλλη σημαντική διαφορά είναι ότι χρειάζεται πολύς χρόνος για να διασχίσουν τα σήματα το σύμπαν. Οι νευρώνες στον ανθρώπινο εγκέφαλο στέλνουν περίπου 5 έως 50 σήματα το δευτερόλεπτο. Τα περισσότερα από αυτά τα σήματα (το 80%) είναι μικρής απόστασης, διανύοντας απόσταση μόνο περίπου ενός χιλιοστού, αλλά περίπου το 20% κινούνται σε μεγάλες αποστάσεις, συνδέοντας διαφορετικά μέρη του εγκεφάλου. Χρειαζόμαστε και τα δύο για να σκεφτούμε. Τα σήματα στον εγκέφαλό μας ταξιδεύουν με περίπου 100 μέτρα το δευτερόλεπτο, ένα εκατομμύριο φορές πιο αργά από την ταχύτητα του φωτός. Αλλά ο εγκέφαλος είναι μικρός και χρειάζονται μόνο κλάσματα δευτερολέπτων για να κολλήσουν τα σήματα σε αυτόν.

Το σύμπαν, αντίθετα, έχει σήμερα διάμετρο περίπου 90 δισεκατομμύρια έτη φωτός και -όπως μας δίδαξε ο Άλμπερτ Αϊνστάιν- τίποτα δεν ταξιδεύει πιο γρήγορα από την ταχύτητα του φωτός. Αυτό σημαίνει ότι αν μια πλευρά του υποθετικού σύμπαντος-εγκεφάλου ήθελε τουλάχιστον να λάβει υπόψη του την άλλη πλευρά του, αυτό θα χρειαζόταν 90 δισεκατομμύρια χρόνια ακόμη και με την ταχύτητα του φωτός. Και η αποστολή ενός μόνο σήματος στον πλησιέστερο νευρώνα μας, το σμήνος γαλαξιών M81, θα χρειαζόταν τουλάχιστον 11 εκατομμύρια χρόνια.

Αυτό σημαίνει ότι -σύμφωνα με το αισιόδοξο σενάριο- το σύμπαν μπορεί να έχει διαχειριστεί περίπου 1000 ανταλλαγές μεταξύ των πλησιέστερων νευρώνων του από τη Μεγάλη Έκρηξη. Αν αφήσουμε τις συνδέσεις μεγάλης εμβέλειας εντελώς στην άκρη, αυτό είναι περίπου όσο ο εγκέφαλός μας σε 3 λεπτά. Και η ικανότητα του σύμπαντος να συνδέεται με τον εαυτό του μειώνεται με τη διαστολή του, οπότε από εδώ και πέρα τα πράγματα χειροτερεύουν

Αυτό σημαίνει ότι αν το σύμπαν σκέφτεται, δεν σκέφτεται πολύ. Για τους περισσότερους φυσικούς, αυτό είναι και το τέλος των όσων συζητάμε. Τι γίνεται όμως αν το σύμπαν δεν είναι τόσο μεγάλο όσο φαίνεται;

ΟΛΑ ΣΥΝΔΕΟΝΤΑΙ

Ερευνητές της εταιρείας DeepMind που ανήκει στην Google δίδαξαν πρόσφατα φυσική σε ένα μηχάνημα τεχνητής νοημοσύνης. Τροφοδότησαν με ώρες βίντεο το πρόγραμμα του υπολογιστή και έμαθαν, μεταξύ άλλων, ότι τα αντικείμενα δεν εξαφανίζονται αυθόρμητα, αλλά μετακινούνται συνεχώς από ένα μέρος σε κοντινά μέρη. Στη φυσική, αυτό το ονομάζουμε “τοπικότητα”. Είναι μια από τις πιο βασικές ιδιότητες της φύσης. Και είναι από αυτά που καταλαβαίνουμε λιγότερο.

Δεν είναι μόνο ότι δεν καταλαβαίνουμε γιατί το σύμπαν σέβεται την τοπικότητα. Δεν είμαστε σίγουροι ότι η τοπικότητα παραμένει έγκυρη στην υποατομική σφαίρα. Αν όχι, τότε αυτό θα μπορούσε να έχει βαθιές συνέπειες. Θα μπορούσε να είναι ότι ο ίδιος ο χώρος έχει πολύ περισσότερες συνδέσεις από ό,τι παρατηρούμε, μη τοπικές, που δεν μοιάζουν με τις πύλες: πας σε ένα άκρο και τηλεμεταφέρεσαι στιγμιαία σε διαφορετικό μέρος.

Αυτές οι μη τοπικές συνδέσεις θα πρέπει να είναι πολύ μικρές για εμάς, διαφορετικά θα τις είχαμε ήδη παρατηρήσει. Αλλά και πάλι θα συνέδεαν το διάστημα με τον εαυτό του. Με αυτόν τον τρόπο, δύο μέρη που πιστεύουμε ότι βρίσκονται σε αντίθετα άκρα του σύμπαντος μπορεί να είναι πολύ κοντά το ένα στο άλλο. Το σύμπαν θα ήταν μόνο φαινομενικά μεγάλο, μια ψευδαίσθηση που γεννήθηκε από την περιορισμένη μας αντίληψη.

Οι συνάδελφοί μου στη φυσική κάνουν εικασίες σχετικά με αυτό για διάφορους λόγους. Πρώτον, γνωρίζουμε ότι τα κβαντικά εφέ μπορούν να δημιουργήσουν ισχυρές μη τοπικές συνδέσεις μεταξύ των σωματιδίων. Αυτή η “διαπλοκή”, όπως λέγεται, είναι που δίνει στους κβαντικούς υπολογιστές το προβάδισμά τους. Η διαπλοκή δεν επιτρέπει τη μη τοπική μεταφορά πληροφοριών, αλλά μας λέει ότι η γνωστή τοποθεσία των σφαιρών που κυλούν σε κεκλιμένα επίπεδα δεν είναι το μόνο στο οποίο πρέπει να σταθούμε.

Γνωρίζουμε επίσης ότι η θεωρία της βαρύτητας του Αϊνστάιν περιέχει σκουληκότρυπες που αποτελούν σύντομους δρόμους μεταξύ τόπων που φαίνονται να βρίσκονται μακριά. Ενώ οι μεγάλες σκουληκότρυπες δεν μπορούν να υπάρχουν στο σύμπαν μας επειδή θα έκλειναν αμέσως, το τι θα έκαναν οι σκουληκότρυπες στο κβαντικό βασίλειο, κανείς δεν ξέρει πραγματικά. Για να το μάθουμε, θα χρειαζόμασταν μια θεωρία για τις κβαντικές ιδιότητες του διαστήματος, την οποία -παρά τα 80 και πλέον χρόνια αναζήτησης- δεν έχουμε βρει ακόμα. Πολύ πιθανό, ωστόσο, οι κβαντικές σκουληκότρυπες να δημιουργούν μη τοπικές συνδέσεις.

Τέλος, υπάρχει το ζήτημα ότι οι μαύρες τρύπες μπορούν να καταστρέψουν πληροφορίες. Μόλις διασχίσετε τον ορίζοντα, φαίνεται ότι θα πρέπει να κινηθείτε πιο γρήγορα από το φως για να επιστρέψετε. Αλλά μια μη τοπική σύνδεση σε ολόκληρο τον ορίζοντα θα έβγαζε επίσης πληροφορίες. Μερικοί φυσικοί έχουν μάλιστα προτείνει ότι η σκοτεινή ύλη, ένας υποθετικός τύπος ύλης που υποτίθεται ότι αποτελεί το 85% της ύλης στο σύμπαν, είναι πραγματικά μια εσφαλμένη απόδοση. Μπορεί να υπάρχει μόνο κανονική ύλη, απλώς η βαρυτική της έλξη πολλαπλασιάζεται και απλώνεται επειδή τα μέρη δεν συνδέονται τοπικά μεταξύ τους.

Ένα μη τοπικά συνδεδεμένο σύμπαν, επομένως, θα είχε νόημα για πολλούς λόγους. Εάν αυτές οι εικασίες είναι σωστές, το σύμπαν μπορεί να είναι γεμάτο με μικροσκοπικές πύλες που συνδέουν φαινομενικά μακρινά μέρη. Οι φυσικοί, Φωτεινή Μαρκοπούλου και Λι Σμόλιν υπολόγισαν ότι το σύμπαν μας θα μπορούσε να περιέχει έως και 10 (σε ισχύ 360) τέτοιων μη τοπικών συνδέσεων. Και αφού οι συνδέσεις δεν είναι τοπικές ούτως ή άλλως, δεν έχει σημασία ότι επεκτείνονται μαζί με το σύμπαν. Ο ανθρώπινος εγκέφαλος, για σύγκριση, έχει σχεδόν 10 (έως την 15η δύναμη) συνδέσεις.

Επιτρέψτε μου να ξεκαθαρίσω ότι δεν υπάρχουν απολύτως αποδείξεις ότι υπάρχουν μη τοπικές συνδέσεις ή ότι, αν υπήρχαν, θα επέτρεπαν πράγματι στο σύμπαν να σκεφτεί. Δεν μπορούμε όμως να αποκλείσουμε ούτε αυτό το ενδεχόμενο. Όσο τρελό κι αν ακούγεται, η ιδέα ότι το σύμπαν είναι ευφυές είναι συμβατή με όλα όσα γνωρίζουμε μέχρι τώρα.

ΠΗΓΗ ΘΑΥΜΑΤΟΣ

Έκανα όνομα, καλώς ή κακώς, απομυθοποιώντας ανοησίες της φυσικής που έγιναν πρωτοσέλιδα. Από την υποτιθέμενη παρατήρηση αρνητικής μάζας (δεν υπάρχει κάτι τέτοιο) μέχρι την αποστολή μηνυμάτων ταχύτερα από το φως με το κβαντικό διαδίκτυο (δεν μπορεί να γίνει) έως την επαφή με παράλληλα σύμπαντα (σας διαβεβαιώνω ότι δεν είχαμε κανένα).

Αλλά καθώς όλο και περισσότεροι από τους συναδέλφους μου είναι εκεί έξω μαζί μου απομυθοποιώντας ψεύτικες επιστημονικές ειδήσεις στα social media, διαπίστωσα ότι έτσι ζωγραφίζουμε μια μονόπλευρη εικόνα. Η επιστήμη έχει περισσότερα να πει από το “όχι, δεν μπορείς”. Ανοίγει επίσης το μυαλό μας σε νέες δυνατότητες, νέες πηγές θαύματος και νέους τρόπους για να κατανοήσουμε την ύπαρξη μας.

Το σύμπαν μπορεί να σκεφτεί, η Μεγάλη Έκρηξη μπορεί να επαναληφθεί και αντίγραφά σας μπορεί να ζουν σε παράλληλους κόσμους. Αυτές είναι οι δυνατότητες που βρήκαμε στις θεωρίες μας στη φυσική. Δεν υποστηρίζονται από στοιχεία και μπορεί να μην υποστηριχθούν ποτέ. Αλλά δεν αντικρούονται ούτε με στοιχεία. Και αυτές είναι ιστορίες που αξίζει επίσης να ειπωθούν".

ΔΙΑΣΤΗΜ

Γιώργος Παξινός: Ο «Χαρτογράφος του Εγκεφάλου» εξηγεί γιατί ο άνθρωπος είναι ο εγκέφαλός του

Χρύσα Γρίβα

 Ανανεώθηκε: Τετάρτη, 28 Δεκεμβρίου 2022 09:43

 

 

Ο Γιώργος Παξινός είναι ένας από τους κορυφαίους νευροεπιστήμονες στον κόσμο. Χάρη στη συστηματική του εργασία στον ανθρώπινο εγκέφαλο, επιστήμονες άλλων ειδικοτήτων μπόρεσαν να ερευνήσουν ασθένειες του οργάνου αυτού και να αναπτύξουν θεωρίες θεραπειών.

Διότι, ο Γιώργος Παξινός, κατόρθωσε να χαρτογραφήσει, με τη μεγαλύτερη λεπτομέρεια έως σήμερα, τον ανθρώπινο εγκέφαλο και είναι διεθνώς γνωστός ως ο «Χαρτογράφος του Εγκεφάλου».

Παράλληλα, κατανόησε βαθιά τις ιδιότητές του και κατά συνέπεια έφτασε στην κατανόηση της ίδιας της ανθρώπινης ύπαρξης, δρώντας περίπου ως ένας σύγχρονος φιλόσοφος, που αναρωτιέται για την ελεύθερη βούληση και τα ανθρώπινα όρια. Έτσι, ανέπτυξε ενδιαφέρον για την προστασία του πλανήτη από τις συνέπειες της κλιματικής αλλαγής και σήμερα είναι συγγραφέας ενός μυθιστορήματος, «Ο Αμαζόνιος ανάμεσά μας», όπου συνδυάζοντας τις γνώσεις του από τη νευροεπιστήμη, επιχειρεί να αφυπνίσει την ανθρωπότητα, προτού να είναι πολύ αργά.

·         ΔΙΑΒΑΣΤΕ ΕΠΙΣΗΣ

 

 

Πρόσωπα 2022 | Γιώργος Παξινός | CNN Greece

Όταν γεννήθηκε, στη μικρή Ιθάκη, στο τέλος του Β΄ Παγκοσμίου Πολέμου, το 1944, μετά την Κατοχή και τις κακουχίες που τη συνόδευαν, το μέλλον του δύσκολα μπορούσε να προβλεφθεί τόσο λαμπρό. Κι όμως, όπως δηλώνει ο ίδιος στο CNN Greece, μια δασκάλα ενέπνευσε την ενασχόλησή του με τα Γράμματα και αποτέλεσε την παρακίνησή του για να σπουδάσει. Έφυγε στο εξωτερικό, σπούδασε και δίδαξε ψυχολογία σε εκπαιδευτικά ιδρύματα όπως το Μπέρκλεϊ, το ΜακΓκίλ και το Γέιλ: «Μετέπειτα βρήκα μία χρώση του εγκεφάλου και κατόρθωσα να φτιάξω έναν χάρτη του εγκεφάλου - του αρουραίου αρχικώς. Ο χάρτης αυτός ήταν πιο ακριβής από τους προηγούμενους και αυτό μετά με ώθησε να μελετήσω και τον ανθρώπινο εγκέφαλο και τελικά να σκεφτώ και πιο μακριά και χωρίς ιδιαίτερα δεδομένα, τι είναι ο άνθρωπος. Διότι, ο άνθρωπος είναι ο εγκέφαλός του και αυτό με ώθησε να γράψω ένα μυθιστόρημα».

Η μεγάλη αλλαγή στη ζωή και την καριέρα του ήρθε με μία επαγγελματική ευκαιρία που παρουσιάστηκε στην Αυστραλία και έτσι μετακόμισε στο Σίδνεϋ όπου έζησε το μεγαλύτερο μέρος της ζωής του, μελετώντας τον ανθρώπινο εγκέφαλο. «Όταν ανακάλυψα αυτή τη χρώση, θεώρησα ότι μπορώ να φτιάξω έναν καλύτερο χάρτη του εγκεφάλου, σε σχέση με αυτούς που υπήρχαν. Και έκτοτε δουλεύω στον εγκέφαλο του ανθρώπου και άλλων θηλαστικών, αλλά ακόμα και πτηνών και κάνω συγκρίσεις των εγκεφάλων, που μπορεί να οδηγήσουν σε πολύ χρήσιμα συμπεράσματα για την Ιατρική Επιστήμη», εξηγεί.

 

Η χαρτογράφηση του εγκεφάλου ως «όπλο» της Επιστήμης

Ασθένειες όπως η σχιζοφρένεια, η επιληψία, ο παρκινσονισμός, το Σύνδρομο Alzheimer’s οφείλονται σε εκφυλισμούς του εγκεφάλου και ο μόνος τρόπος για να τις αντιμετωπίσουμε είναι να κατανοήσουμε και να καταγράψουμε όσο καλύτερα και λεπτομερέστερα μπορούμε, τον ανθρώπινο εγκέφαλο. Ο καθηγητής περιγράφει ως την καλύτερη στιγμή της εργασιακής του πορείας εκείνη που ανακαλύπτει μία νέα, αχαρτογράφητη έως τότε, περιοχή του εγκεφάλου, ενώ η μεγαλύτερη έκπληξη που έχει νιώσει, όπως αναφέρει χαρακτηριστικά «ήταν ότι στον εγκέφαλο, στη δομή δηλαδή, δεν υπάρχει διαφορά μεταξύ του ανθρώπου και των άλλων πρωτευόντων, δηλαδή του πιθήκου, του χιμπατζή. Τους μελέτησα παράλληλα, με τα ίδια κριτήρια και μεν ο εγκέφαλος ο δικός μας είναι διπλάσιος από του χιμπατζή (1,3 κιλά ο δικός μας εγκέφαλος με 600 γραμμάρια του χιμπατζή), αλλά στη δομή μέσα, είμαστε καμωμένοι κατ’ εικόνα του χιμπατζή. Η ιδιαιτερότητα είναι πως ο δικός μας εγκέφαλος είναι μεγαλύτερος από ό,τι αναμένεται από το μέγεθος του σώματος που έχουμε».

«Τελικά, αυτό με έφερε στην ερώτηση ‘τι είναι ο άνθρωπος;’, που πραγματικά είμαστε ο εγκέφαλός μας», όπως αναφέρει χαρακτηριστικά, δίνοντας μία απάντηση στο πού μπορεί να οδηγήσει, σε ποιους δρόμους και ποια μονοπάτια της σκέψης, ο ανθρώπινος εγκέφαλος.

«Εμείς ξεχωρίζουμε, αλλά αυτό ώθησε στο να δημιουργηθεί η ύβρις τού να θεωρούμε τους εαυτούς μας ότι είμαστε καμωμένοι κατ΄ εικόνα του Θεού. Θεωρώ ότι ο εγκέφαλος θέτει όρια πνευματικά, των κινήτρων και των συναισθημάτων μας, δεν είναι αλάνθαστος», δηλώνει ο καθηγητής, εκτιμώντας ότι αυτές οι ιδιαίτερες ικανότητες του ανθρώπινου εγκεφάλου είναι που προκαλούν και τα δεινά της ανθρωπότητας.

«Δεν υπάρχει ελευθέρα βούληση, είμαστε γονίδια λαξευμένα από την εμπειρία, δεν υπάρχει ψυχή»

«Δεν ξέρουμε γιατί είμαστε εδώ. Σαστισμένοι στεκόμαστε μπροστά στη φύση, έχουμε παλαιολιθικά συναισθήματα και μία τεχνολογία που απειλεί την ύπαρξη ημών και των άλλων έμβιων όντων. Αυτό με ώθησε να γράψω το βιβλίο που φέρνει τη νευροεπιστήμη πιο προσιτή προς κάποιον που δεν έχει μελετήσει αυτά τα πράγματα. Πρέπει να θυμόμαστε ότι αξίζει να διατηρήσουμε αυτόν τον κόσμο και για τις καινούριες γενιές, γιατί ο τρόπος με τον οποίο χειριζόμαστε το περιβάλλον είναι μη διαβιώσιμος», συμπληρώνει με μία φιλοσοφική διάθεση, που πράγματι αναγνωρίζει πως κατέχουν οι νευροεπιστήμονες:

«Μου επιτρέπει η μελέτη που έκανα στον εγκέφαλο να δω τον κόσμο κάπως φιλοσοφικά. Οι νευροεπιστήμονες ασχολούνται τώρα με τη φιλοσοφία, το καλύτερο ή το χειρότερο και τα πορίσματά τους δεν είναι καθόλου κολακευτικά για τον άνθρωπο – δηλαδή θεωρούν ότι πχ δεν υπάρχει ελευθέρα βούληση, ότι είμαστε γονίδια λαξευμένα από την εμπειρία. Δηλαδή, όπως ο Πραξιτέλης λάξευσε τον Ερμή από ένα κομμάτι μάρμαρο, έτσι το περιβάλλον λαξεύει τον χαρακτήρα μας, από το γενετικό προίκισμα που μας δίδεται».

 

«Η επιστήμη επίσης θεωρεί μία άλλη, πιθανώς αυταπάτη, που έχει ο άνθρωπος, ότι έχουμε ψυχή. Η ψυχολογία, από το 1930 και έκτοτε, δεν χρησιμοποιεί τον όρο ‘ψυχή’. Η ‘ψυχή’ είναι περιττή για την ψυχολογία. Εάν η ψυχή είναι εκεί που εδρεύει η λογική, που παίρνονται οι αποφάσεις, που οι ερεθισμοί γίνονται αισθήσεις, που πλάθεται η αγάπη, που αποταμιεύονται οι μνήμες, τότε δεν υπάρχει λόγος να θεωρήσουμε ότι υπάρχει ψυχή, γιατί υπάρχει ήδη ένα όργανο που εκτελεί αυτές τις λειτουργίες, ο εγκέφαλος. Αυτό, βέβαια, απογυμνώνει τον άνθρωπο, τι πράγματι είμαστε», συμπληρώνει ο Γιώργος Παξινός, αναζητώντας την αλήθεια της ανθρώπινης ύπαρξης.

Τα όρια του ανθρώπου, τα όρια του ανθρώπινου εγκεφάλου

Ξεκινώντας από το γεγονός ότι το μέγεθος του εγκεφάλου του ανθρώπου είναι και το βασικό χαρακτηριστικό που τον διακρίνει από τα υπόλοιπα πρωτεύοντα όντα, ο Γιώργος Παξινός θεωρεί πως εκεί βρίσκεται και η αιτία της περιβαλλοντικής καταστροφής που προκαλεί ο άνθρωπος στον πλανήτη.

«Η νευροεπιστήμη έχει κάτι να προσφέρει εκεί, στο τι πράγματι είναι ο άνθρωπος και αυτό έχει αξία σήμερα γιατί στα χέρια μας έχουμε τον πλανήτη και είναι ανάγκη να ξέρουμε εάν το όργανο που παίρνει αυτές τις αποφάσεις, έχει το κατάλληλο μέγεθος. Θα ήταν όμορφο αν ο εγκέφαλός μας ήταν στο κατάλληλο μέγεθος. Αν ήταν πιο μικρός, δεν θα καταστρέφαμε τον πλανήτη γιατί δεν θα τα καταφέρναμε: Ο χιμπατζής δεν καταστρέφει τον πλανήτη. Αν ήταν πιο μεγάλος ο εγκέφαλός μας, πιθανόν να είχε αντιληφθεί το πρόβλημα και να το είχε λύσει. Θεωρώ ότι ο εγκέφαλός μας δεν είναι στο Goldilocks Zone, δεν έχει το κατάλληλο μέγεθος και δυστυχώς δεν είμαι αισιόδοξος για το μέλλον. Στη βιολογία δεν υπάρχει τίποτα ανήθικο, αλλά αν υπήρχε, θα ήταν ότι αυτή η γενιά καταστρέφει την επόμενη», δηλώνει και φτάνει στο μυθιστόρημά του, που θεωρεί ότι είναι η ύστατη προσπάθεια εκ μέρους του να αφυπνίσει συνειδήσεις, προκειμένου η προδιαγεγραμμένη πορεία προς την καταστροφή να ανατραπεί, έστω «την τελευταία στιγμή».

Έτσι, προέκυψε «Ο Αμαζόνιος ανάμεσά μας»: «Θεώρησα ότι εάν μπορούσα να γράψω ένα μυθιστόρημα που θα έπαιρνε τον αναγνώστη μαζί του, να αλλάξει συμπεριφορά και έστω να μην κόψει ένα δέντρο, τότε θα είναι κέρδος».

Κλείνοντας τη συνέντευξή του στα Πρόσωπα 2022 του CNN Greece, ο Γιώργος Παξινός αναφέρεται σε αυτό που θεωρεί σπουδαιότερο από όλα: «Πιο σημαντικά από όλα αυτά είναι οι ανθρώπινες σχέσεις», επισημαίνει και τονίζει ότι οι διαπροσωπικές σχέσεις με συνανθρώπους μας, με αγαπημένους μας, με εκείνους που μας νοιάζονται και τους νοιαζόμαστε, μπορούν να καθυστερήσουν ή και να αποτρέψουν τον εκφυλισμό του εγκεφάλου, μαζί με την άσκηση και τη μεσογειακή διατροφή. «Θέλω να ευχηθώ στους αναγνώστες σας, ο εγκέφαλός τους να συρρικνωθεί λιγότερο από ό,τι αναμένεται για την ηλικία τους», καταλήγει ο ίδιος.

 

--

-

La reproduction totale ou partielle d’un article, sans l’autorisation écrite et préalable du Monde, est strictement interdite.

https://www.lemonde.fr/sciences/article/2023/01/12/la-reaction-du-cerveau-face-a-la-beaute-decryptee-par-la-science_6157579_1650684.html

Nous tombons parfois en arrêt devant la beauté d’un reflet sur un lac, d’un visage ou encore d’un tableau. Que se passe-t-il au niveau cérébral à ce moment précis ? Une nouvelle discipline, la neuro-esthétique, s’intéresse de près au sujet de la beauté. Une grande question subsiste encore dans ce domaine. L’appréciation de la beauté dépend-elle de paramètres objectifs présents dans l’objet de notre contemplation ou est-elle déterminée par des jugements purement subjectifs ?

Platon, défenseur de la première hypothèse, a proposé que la beauté dépend des propriétés intrinsèques d’un objet qui procurent une expérience agréable à la personne qui l’observe. Les êtres humains seraient donc équipés de processus au niveau cérébral leur permettant d’entrer en résonance avec certains paramètres physiques présents dans l’objet de leur admiration. A l’inverse, la seconde proposition suggère que l’évaluation d’un spectateur est totalement subjective et n’est déterminée que par ses expériences passées et son jugement de valeur personnel. Si tel était le cas, n’importe quelle œuvre d’art, en théorie, pourrait susciter le même plaisir.

Or, lorsqu’il est question de jugement esthétique, il est un nombre magique qui a beaucoup fait parler de lui, il s’agit du nombre d’or. Notée le plus souvent φ, cette valeur approximative de 1,618 correspondrait à un ratio (environ 3/2), considéré comme parfait, entre la longueur et la hauteur d’une forme qui mettrait notre cerveau en émoi.

Un nombre qui a traversé les époques

L’histoire de ce concept est difficile à retracer. Il semblerait qu’il ait déjà été évoqué dans l’Antiquité, mais c’est surtout à la Renaissance qu’un moine franciscain italien, Luca Pacioli, le met à l’honneur et lui attribue un caractère « divin ». Au cours du XIX^e et XX^e siècle, les artistes vont s’intéresser à ce nombre d’or et les scientifiques vont même le rechercher dans des œuvres d’art, des scènes naturelles ou des visages que nous trouvons particulièrement harmonieux.

L’intérêt des études en neuro-imagerie est qu’elles permettent aujourd’hui de vérifier si une forme possédant ce ratio magique active nos aires visuelles cérébrales de manière spécifique. C’est exactement ce qu’ont testé dès 2007 Giacomo Rizzolatti et ses collègues de l’université de Parme et de Rome. Ces auteurs ont pu montrer que lorsque nous jugeons une œuvre d’art, nous activons deux systèmes, l’un situé dans l’insula, sensible au nombre d’or et donc aux caractéristiques intrinsèques de l’œuvre, et l’autre, situé dans l’amygdale, qui semble plutôt répondre à des critères de jugement subjectif et à nos expériences passées.

 

Fœtus in fœtu intracrânien : la jumelle d’un bébé se trouvait dans son cerveau

Fœtus in fœtu intracrânien. A : image du scanner cérébral. B et C : images de l’IRM cérébrale. Li Z, et al. Neurology. 2023 Feb 28;100(9):444-445.

C’est l’histoire d’une petite fille chinoise âgée d’un an présentant un retard de développement moteur et un périmètre crânien important. L’enfant est en effet incapable de s’assoir toute seule et la circonférence de sa tête est de 56,5 cm, sachant que la circonférence moyenne de la tête d’un bébé à la naissance est de 34 cm. Le nourrisson peut néanmoins bouger ses quatre membres et son tonus musculaire est normal.

Les neurochirurgiens de l’hôpital Huashan de Shanghai et de la Capital Medical University de Pékin décident de faire passer au bébé des examens d’imagerie cérébrale.

Un cas de fœtus in fœtu pour 500 000 naissances

Chez cette fillette, qui présente donc une dilatation extrême de la boîte crânienne, le scanner et l’IRM du cerveau montrent la présence d’une masse intracérébrale.  Cette très jeune patiente est porteuse d’un « fœtus in fœtu » (FIF), une pathologie congénitale extrêmement rare (1 cas sur 500.000 naissances) caractérisée par la présence d’un fœtus qui grandit à l’intérieur de sa jumelle. À ce jour, moins de 200 cas ont été publiés dans la littérature médicale internationale.

Le fœtus in fœtu résulte d’une anomalie de l’embryogenèse dont l’origine est encore mal comprise. Elle survient lors d’une grossesse gémellaire monozygote, plus précisément d’une grossesse monochorionique-diamniotique où des jumeaux partagent le même placenta mais ont chacun leur sac amniotique. Le fœtus in fœtu se manifeste par la présence dans le fœtus d’une masse contenant un autre fœtus, autrement dit un fœtus « parasite ». Un jumeau monozygote est incorporé dans l’autre.

Cette anomalie rarissime a été rapportée pour la première fois par Johann Friedrich Meckel (1781-1822) en 1800, officiellement décrite par George William Young en 1809 et caractérisée par l’anatomopathologiste australien Rupert Willis en 1953. En 1986, Gould et Pyle avaient décrit le FIF de façon imagée en faisant remarquer que cela revenait à dire qu’ « une personne est enceinte de son frère ou de sa sœur » ou qu’ « un nouveau-né porte son jumeau ».

Dans la plupart des cas, le FIF est localisé profondément dans la cavité abdominale (en situation rétropéritonéale), mais parfois il peut être localisé dans des sites atypiques, tels qu’à l’intérieur du crâne, dans le scrotum (bourses), la cavité buccale, la glande surrénale (située au-dessus du rein), le thorax (médiastin), la région du sacrum et du coccyx.

Le fœtus in fœtu est le plus souvent identifié durant la vie fœtale, pendant la petite enfance ou l’enfance précoce. Il renferme habituellement une colonne vertébrale (91 % des cas) avec des membres différenciés (85 %) et des organes autour d’un axe central. Publiée en 2020 dans la revue Pediatrics, une revue de la littérature portant sur 87 cas de FIF a montré que les autres organes les plus souvent présents dans un FIF sont un système nerveux central (55 %), l’appareil gastro-intestinal (45 %), des vaisseaux (40 %), l’appareil génito-urinaire (26,5 %). Le cœur est très rarement présent. Cette même étude précisait que la taille du FIF était comprise entre 4 cm et 24,5 cm et que le poids variait de 1,2 g à 1,8 kg.

Dans 88 % des cas, on observe un unique fœtus in fœtu, mais dans certains cas on en dénombre de deux à cinq.

En 1983, des médecins tchèques ont rapporté avoir identifié vingt-et-une masses fœtales rudimentaires chez un enfant mort-né.

Le FIF intracrânien peut siéger dans n’importe quelle région du cerveau car il n’existe pas de localisation privilégiée. Il est rarement découvert avant la naissance de son jumeau. Il n’est en effet diagnostiqué en période prénatale que dans environ un quart des cas. Le pronostic est souvent sévère pour le fœtus en cas de FIF intracrânien.  

Fœtus in fœtu intraventriculaire

Le fœtus in fœtu intracrânien est excessivement rare. On ne compte que vingt cas publiés dans la littérature médicale jusqu’en 2020, dont douze chez des sujets de sexe féminin.

C’est un nouveau cas de FIF intracérébral que viennent de rapporter, le 28 février 2023, ces neurochirurgiens chinois dans la revue Neurology. La masse fœtale siège à l’intérieur des ventricules (cavités du cerveau), ce qui explique que l’on parle de fœtus in fœtu intraventriculaire. La fillette a été opérée, mais les auteurs ne précisent pas l’état clinique de la petite patiente après l’ablation chirurgicale du FIF.

Un nombre anormal de copies de gènes

L’analyse comparative de l’ADN des tissus du fœtus parasite et de celui de son hôte a montré qu’ils partageaient la même identité génétique. La petite fille avait donc une sœur jumelle qui se trouvait dans son cerveau. Par ailleurs, l’analyse génétique a montré que le FIF intraventriculaire possédait une répétition de certaines parties de son génome, ce qui s’est traduit par la présence d’un nombre anormal de copies de gènes (par duplication) et suggère la survenue d’anomalies génétiques lors de l’embryogenèse. 

Le scanner cérébral et l’IRM du cerveau ont montré que l’enfant avait une hydrocéphalie (élargissement des ventricules cérébraux, cavités remplies de liquide céphalo-rachidien) et une compression du cerveau. Au sein de la masse  fœtale intraventriculaire, on pouvait distinguer une colonne vertébrale, un fémur, un tibia, ainsi que les bourgeons des membres supérieurs et des ébauches de doigts. Le FIF intracrânien, de forme repliée au niveau du thorax, mesurait environ 10 cm de son extrémité inférieure à la région thoracique. Il devrait faire plus de 16 cm mis à plat.

En 2017, des obstétriciens et anatomopathologistes thaïlandais ont rapporté dans le Journal of Clinical Ultrasound un cas de fœtus in fœtu intraventriculaire avec présence de nombreux organes pleinement développés. À la 31e semaine de grossesse, l’échographie fœtale a décelé la présence d’une macrocéphalie (hypertrophie de la tête) et la présence d’une masse ayant l’apparence d’un fœtus dans le cerveau. Celle-ci mesurait 9 x 8 x 7 cm et occupait la majorité du volume de la boîte crânienne.

Radiographies du crâne montrant des structures fœtales osseuses dans le fœtus hôte. Traisrisilp K, et al. J Clin Ultrasound. 2018 Sep;46(7):487-493.

À ce moment-là, la taille de la tête du fœtus correspondait déjà à celle d’un fœtus de 40 semaines. Cette masse fœtale contenait des os longs et des structures ressemblant à des intestins.

Images du scanner cérébral montrant trois fœtus in fœtu dans la boîte crânienne d’un nouveau-né. Traisrisilp K, et al. J Clin Ultrasound. 2018 Sep;46(7):487-493.

De fait, trois masses fœtales contiguës étaient visibles, délimitées par un même sac amniotique et connectées par un même pédicule vasculaire au fœtus hôte, simulant des vaisseaux ombilicaux.

Images de l’IRM cérébrale d’un nouveau-né montrant trois fœtus in fœtu intracrâniens. Traisrisilp K, et al. J Clin Ultrasound. 2018 Sep;46(7):487-493.

Les médecins de l’université de Chiang Mai précisent qu’à ce moment-là, on pouvait distinguer ce qui ressemblait à trois pieds (ou trois mains) au sein de la masse fœtale siégeant dans le cerveau du fœtus hôte.

La maman a accouché par voie basse d’une petite fille qui portait donc trois fœtus dans son cerveau. La circonférence de sa tête était exagérément grande. Le diagnostic de FIF a été confirmé lors du suivi post-natal. Le scanner et l’IRM ont montré la présence dans sa boite crânienne d’une masse contenant un crâne, des côtes, un sacrum, un fémur, un tibia, un pied, un radius et un cubitus. La masse avait provoqué un déplacement du cerveau et du cervelet. L’analyse anatomopathologique des tissus du FIF a par ailleurs montré la présence de tissu thyroïdien, hépatique, pancréatique, respiratoire et gastro-intestinal. Ce FIF ne comportait pas de vertèbres.  

Deux mois après la naissance, les parents ont décidé de faire opérer leur bébé. Les neurochirurgiens ont alors extrait la masse intracrânienne. Ils ont alors découvert trois masses fœtales recouvertes de peau et incluses dans un même sac amniotique. La fillette a malheureusement fait un arrêt cardiaque lors de l’intervention et est décédée malgré les efforts pour la réanimer.  

En 2013, des gynécologues-obstétriciens et anatomopathologistes du CHU de Clermont-Ferrand ont rapporté dans le Journal de Gynécologie Obstétrique et Biologie de la Reproduction la découverte chez une patiente à la 20e semaine d’aménorrhée d’une macrocéphalie chez le fœtus (périmètre crânien de 38 cm). La patiente a accouché quelques jours avant la programmation d’une IRM. L’examen anatomopathologique du nouveau-né a mis en évidence une augmentation extrêmement importante de la boîte crânienne et une grande réduction du tissu cérébral. Les auteurs ont conclu à un fœtus in fœtu devant la mise en évidence de nombreuses structures très différenciées : colonne vertébrale et ébauche de moelle épinière, d’œsophage, de foie, avec présence de cellules pancréatiques et de tissu pulmonaire.

Images IRM d’un fœtus in fœtu occupant une très grande partie de l’espace intracrânien et comprimant sévèrement le parenchyme cérébral. Kim JW, et al. J Neurosurg Pediatr. 2008 May;1(5):410-4.

En 2008, des neurochirurgiens pédiatriques sud-coréens ont rapporté dans le Journal of Neurosurgery Pediatrics un cas de FIF intracrânien chez un enfant de quatre mois. La masse, de nature kystique et solide, était notamment composée de graisse et de tissus calcifiés. Le FIF mesurait 12 cm de diamètre. La masse avait été retirée complètement. Aucun signe de récidive n’avait été observé au cours des 12 mois suivants.

En 2007, des obstétriciens et anatomopathologistes japonais ont rapporté dans la revue Fetal Diagnosis and Therapy un cas de FIF détecté par échographie à la 19e semaine de gestation. La patiente avait mis au monde un enfant mort-né, qui se présentait par le siège et dont la boîte crânienne avait explosé pendant l’accouchement.

Un examen post-mortem avait révélé des structures ressemblant à des membres, des colonnes vertébrales et des appareils digestifs. L’analyse anatomopathologique avait révélé la présence de six masses fœtales intracrâniennes, dépourvues de cerveau et de cœur. Les auteurs de ce cas clinique concluaient leur article en déclarant qu’« il est difficile d’expliquer comment six fœtus ont été incorporés dans l’hôte ».  

Marc Gozlan (Suivez-moi sur Twitter, Facebook, LinkedIn, Mastodon, et sur mon autre blog ‘Le diabète dans tous ses états’, consacré aux mille et une facettes du diabète – déjà trente-sept billets).  

Pour en savoir plus :

Li Z, Ma L, Zhao Y, Li C. Teaching NeuroImage: Intraventricular Fetus-in-Fetu With Extensive De Novo Gain in Genetic Copy Number. Neurology. 2023 Feb 28;100(9):444-445. doi: 10.1212/WNL.0000000000201578 (ATTENTION, image pouvant heurter la sensibilité des lecteurs)

Zhu K. Prenatal and postnatal MRI imaging findings of intracranial parasitic fetus: a case report. Childs Nerv Syst. 2021 May;37(5):1803-1806. doi: 10.1007/s00381-020-04891-1

Surana A, Aggarwal A, Krishnan V, Malik A, Misra RN. Intracranial Fetus In Fetu-a Pediatric Rarity. World Neurosurg. 2020 Jul;139:286-288. doi: 10.1016/j.wneu.2020.03.156

Traisrisilp K, Srisupundit K, Suwansirikul S, et al. Intracranial fetus-in-fetu with numerous fully developed organs. J Clin Ultrasound. 2018 Sep;46(7):487-493. doi: 10.1002/jcu.22566

Padwal AD, Devi BI, Ramachandran S, et al. Occipitocervical Fetus in Fetu with Extracalvarial Extension: A Case Report. Pediatr Neurosurg. 2016;51(2):87-92. doi: 10.1159/000441035

Maryńczak L, Adamek D, Drabik G, et al. Fetus in fetu: a medical curiosity–considerations based upon an intracranially located case. Childs Nerv Syst. 2014 Feb;30(2):357-60. doi: 10.1007/s00381-013-2191-8

Desvignes F, Beaufrère AM, Biard M, et al. Diagnostic anténatal des tumeurs cérébrales fœtales et diagnostics différentiels. J Gynecol Obstet Biol Reprod (Paris). 2013 May;42(3):290-6. doi: 10.1016/j.jgyn.2012.12.009

Huddle LN, Fuller C, Powell T, et al. Intraventricular twin fetuses in fetu. J Neurosurg Pediatr. 2012 Jan;9(1):17-23. doi: 10.3171/2011.10.PEDS11196

Kim JW, Park SH, Park SS, et al. Fetus-in-fetu in the cranium of a 4-month-old boy: histopathology and short tandem repeat polymorphism-based genotyping. Case report. J Neurosurg Pediatr. 2008 May;1(5):410-4. doi: 10.3171/PED/2008/1/5/410

Saito K, Katsumata Y, Hirabuki T, Kato K, Yamanaka M. Fetus-in-fetu: parasite or neoplasm? A study of two cases. Fetal Diagn Ther. 2007;22(5):383-8. doi: 10.1159/000103301

Ianniruberto A, Rossi P, Ianniruberto M, et al. Sonographic prenatal diagnosis of intracranial fetus in fetu. Ultrasound Obstet Gynecol. 2001 Jul;18(1):67-8. doi: 10.1046/j.1469-0705.2001.00371.x

Hoeffel CC, Nguyen KQ, Phan HT, et al. Fetus in fetu: a case report and literature review. Pediatrics. 2000 Jun;105(6):1335-44. doi: 10.1542/peds.105.6.1335

Yang ST, Leow SW. Intracranial fetus-in-fetu: CT diagnosis. AJNR Am J Neuroradiol. 1992 Sep-Oct;13(5):1326-9

Povýsilová V. [Encranius with multiple rudimentary fetus in fetu in a premature boy]. Cesk Patol. 1983 Feb;19(1):49-54. PMID: 6839384

Afshar F, King TT, Berry CL. Intraventricular fetus-in-fetu. Case report. J Neurosurg. 1982 Jun;56(6):845-9. doi: 10.3171/jns.1982.56.6.0845. Découverte d’un FIF intraventriculaire de 14 cm chez un enfant de 6 semaines qui présentait une hypertrophie de la tête. La totalité du FIF a été retiré des ventricules latéraux et du troisième ventricule, avec une excellente récupération du petit patient après un suivi de 18 mois.

Kimmel DL, Moyer EK, et al. A cerebral tumor containing five human fetuses; a case of fetus in fetu. Anat Rec. 1950 Feb;106(2):141-65. doi: 10.1002/ar.1091060205. PMID: 15405669

Young GW. Case of a Fœtus found in the Abdomen of a Boy. Med Chir Trans. 1809;1:236-64. PMID: 20895115

LIRE aussi : Un bébé naît avec un fœtus jumeau accolé à son testicule gauche

A 17 ans, on découvre sa jumelle dans son ventre

Une fillette chinoise naît avec deux fœtus jumeaux dans le ventre

Contenus sponsorisés par

 

Η ΔΥΣΛΕΞΙΑ ΣΗΜΑΙΝΕΙ (ΘΕΤΙΚΕΣ) ΙΔΙΑΙΤΕΡΟΤΗΤΕΣ ΣΤΟΝ ΕΓΚΕΦΑΛΟ

·         Υγεία

Ήξερες πως ο εγκέφαλος σου δεν είναι «κατασκευαστικά» προγραμματισμένος για να διαβάζει; Ή ότι το δομικό θέμα που υπάρχει στα άτομα με δυσλεξία δημιουργεί προκλήσεις, αλλά τους δίνει και πλεονεκτήματα;

Μεγάλο μέρος της ζωής μας περιστρέφεται γύρω από την ικανότητα μας να διαβάζουμε. Πολλά κρίνονται και από το ταλέντο στην αποθήκευση των πληροφοριών που λαμβάνουμε μέσω της ανάγνωσης, αλλά αυτό είναι θέμα για άλλη μέρα. Σήμερα θα ασχοληθούμε με το γεγονός ότι το όργανο που εν πολλοίς αποφασίζει για ό,τι μας συμβαίνει δεν έχει κατασκευαστικά την «καλωδίωση» για να διαβάζει. Όπως λέει στο Vox η Maryanne Wolf, νοητική νευροεπιστήμονας και διευθύντρια του Κέντρου για τη Δυσλεξία στο UCLA, «στην ουσία η ανάγνωση είναι εφεύρεση που προέκυψε μόλις πριν 6.000 χρόνια».

Παρότι ένα τεράστιο μέρος του πώς λειτουργεί ο ανθρώπινος εγκέφαλος παραμένει ακόμα άγνωστο, μελέτες έχουν δώσει μια εικόνα για το πώς αποκτήσαμε τη δυνατότητα να διαβάζουμε.

Όταν είμαστε μικροί, ενεργοποιούμε έντονα και τα δυο ημισφαίρια του εγκεφάλου, εξαντλώντας την ενέργεια τους ώστε να κατακτήσουμε την ανάγνωση.

Για όσους διαβάζουν άπταιστα, ο εγκέφαλος βελτιστοποιεί περισσότερη δραστηριοποίηση στις δομές του αριστερού ημισφαιρίου, που αναγνωρίζει γράμματα, λέξεις, κείμενα και ασχολείται με τη γραφή, τη διαδοχική σκέψη και τη λογική, καθώς αποκωδικοποιεί και ερμηνεύει εξωτερικά ερεθίσματα. Τα κάνει εικόνες, τα αφομοιώνει και μετά τα μεταφράζει στη γλώσσα μας (αντιστοιχίζει τα γράμματα σε ήχους, κάνοντας φωνολογική επεξεργασία όπως λέγεται).

 

Το multitasking του αριστερού ημισφαιρίου χειρίζεται πράγματα όπως η προφορά, η άρθρωση, η σημασία, τα οπτικά ερεθίσματα, η προσοχή κ.ά. Όσες περιοχές ενεργοποιούνται συνδέονται με τη λευκή ουσία. Δηλαδή, τα νευρικά «μονοπάτια» που γίνονται ένα περίπλοκο δίκτυο «αυτοκινητόδρομων», επιτρέποντας στους αναγνώστες να διαχειριστούν μια λέξη μέσα σε χιλιοστά του δευτερολέπτου.

Στους εγκεφάλους όσων έχουν δυσλεξία, αυτοί οι «αυτοκινητόδρομοι» και οι ενεργοποιημένες περιοχές μπορεί να διαφέρουν.

Η ανατομία της δυσλεξίας

Μελέτη που περιλάμβανε και σπινθηρογράφημα εγκεφάλου έδειξε πως στους ανθρώπους με δυσλεξία υπάρχει λιγότερη ενεργοποίηση των περιοχών στο αριστερό ημισφαίριο που κάνουν τους ήχους γράμματα και βοηθούν στην αποκωδικοποίηση των λέξεων. Ίσως λόγω διαταραχής ή μπορεί απλά να επιβραδύνεται το «σύστημα».

Την ίδια ώρα, είχαν σταθερή υπερδραστηριότητα του δεξιού ημισφαιρίου όταν διάβαζαν. Και έτσι η διαδικασία γινόταν πιο επίπονη. Αυτό μπορεί να σημαίνει ότι ενώ οι άνθρωποι με δυσλεξία ενδεχομένως έχουν πρόβλημα να αναγνωρίζουν λέξεις και ήχους, δουλεύουν πιο σκληρά αλλού, για να εξισορροπήσουν την κατάσταση.

Στο δεξί ημισφαίριο υπάρχουν συγκεκριμένες δυνατές περιοχές που δουλεύουν για τους δυσλεκτικούς. Είναι αυτό που χειρίζεται τις χωρικές ικανότητες, την οπτική επεξεργασία και την αναγνώριση προσώπου.

Μια στιγμή όμως, να τα δούμε όλα με μια σειρά, ώστε να καταλάβεις τη συνολική αδικία του πράγματος.

Το αχρείαστο στίγμα και το δομικό θέμα

Κοντολογίς, δεν υπάρχει συγκεκριμένη περιοχή στον εγκέφαλό μας για την ανάγνωση, όπως υπάρχει για τον ύπνο (υποθάλαμος) ή για τις αντιδράσεις μας σε συνθήκες που μας προκαλούν φόβο (αμυγδαλή).

Αυτό που συμβαίνει σε γενικές γραμμές είναι πως όσοι είναι καλοί στην ανάγνωση το χρωστούν στην αποτελεσματικότητα ενός περίπλοκου κυκλώματος που είναι συνδεδεμένο με νευρωνικά μονοπάτια λευκής ουσίας. Έτσι, μπορούμε να επεξεργαζόμαστε λέξεις μέσα σε χιλιοστά του δευτερολέπτου. Αυτός είναι ο γενικός κανόνας.

Unsplash Johnny McClung

Πάμε και στον ειδικό: τη δυσλεξία, που βάζει προκλήσεις σε 1 στους 10 κατοίκους του πλανήτη και προσδιορίζεται ως κληρονομική νευροβιολογική μαθησιακή δυσκολία.

Δεν αντιμετωπίζουν όλοι τις ίδιες προκλήσεις και η δυσλεξία δεν συνδέεται με κανέναν τρόπο με την ευφυΐα του κάθε παθόντα.

Όταν ήμουν μαθήτρια (σχεδόν πριν από τρεις δεκαετίες) ήταν άγνωστη έννοια, με συνέπεια να βασανίζονται χιλιάδες παιδιά στα σχολεία, τα οποία είχαν κακή απόδοση. Όχι γιατί δεν ήθελαν ή δεν προσπαθούσαν. Γιατί δεν μπορούσαν να έχουν καλύτερη.

Το ζήτημα σχετίζεται με διαφορές στη λειτουργία και τη δομή του εγκεφάλου που δημιουργούν εγγενή δυσκολία αναγνώρισης των γραμμάτων και των αριθμών, αλλά και σε ό,τι αφορά την αποκωδικοποίηση γραπτών λέξεων. Έτσι, γίνεται δύσκολη η κατανόηση της ανάγνωσης, η γραφή και η ορθογραφία.

Related

Living

ΒΕΛΤΙΩΣΤΕ ΤΗ ΜΝΗΜΗ ΠΑΙΔΙΩΝ ΜΕ ΔΥΣΛΕΞΙΑ ΜΕ ΑΠΛΑ ΠΑΙΧΝΙΔΙΑ

Οι βασικές διαφορές του εγκεφάλου όταν υπάρχει δυσλεξία

Μελέτες έχουν δείξει ότι τα άτομα με δυσλεξία μπορεί να έχουν μικρότερες ή λιγότερο ενεργές περιοχές του εγκεφάλου που είναι υπεύθυνες για την επεξεργασία της γλώσσας και την ανάγνωση.

Παρουσιάζονται επίσης διαφορές στον τρόπο με τον οποίο δημιουργούνται και χρησιμοποιούνται οι νευρικές συνδέσεις. Κάτι που μπορεί να επηρεάσει τον τρόπο επεξεργασίας και ενσωμάτωσης των πληροφοριών και να οδηγήσει σε δυσκολίες με την ανάγνωση και άλλες εργασίες που σχετίζονται με τη γλώσσα.

Ορισμένες έρευνες έχουν προτείνει ότι τα άτομα με δυσλεξία μπορεί να έχουν χαμηλότερες ταχύτητες επεξεργασίας από εκείνα που δεν έχουν δυσλεξία. Αυτό μπορεί να επηρεάσει το πόσο γρήγορα μπορούν να αναγνωρίζουν και να ερμηνεύουν γραπτές λέξεις, καθιστώντας την ανάγνωση πιο δύσκολη.

 

 

Επιπροσθέτως, τα άτομα με δυσλεξία μπορεί να έχουν δυσκολία στη φωνολογική επεξεργασία (βλ. ικανότητα αναγνώρισης και χειρισμού των ήχων της γλώσσας), γεγονός που μπορεί να τους δυσκολέψει να συνδέσουν γραπτά γράμματα με τους αντίστοιχους ήχους τους.

Οι προκλήσεις που δημιουργεί η πάθηση μπορεί να διαλύσουν την αυτοεκτίμηση του ανθρώπου που την έχει και δη σε συνδυασμό με το γεγονός ότι σπάνια υπάρχει έγκαιρη αντιμετώπιση του θέματος («Τι θα πει η κοινωνία;»). Εύλογα, δοκιμάζονται και οι σχέσεις με τους άλλους ανθρώπους.

Η στροφή που έγινε στην έρευνα και τα πλεονεκτήματα της δυσλεξίας

Από το 1987 ήταν γνωστό πως τα άτομα με δυσλεξία έχουν καλύτερη περιφερειακή όραση. Η πληροφορία, όμως, πνίγηκε μέσα στον οχετό των «πρέπει» της συντηρητικής κοινωνίας.

Για πολλά χρόνια η έρευνα εστιαζόταν στο πώς αυτή η διαφορετική οργάνωση του εγκεφάλου συχνά οδηγεί σε καθυστερήσεις και δυσκολίες σε τομείς όπως η ανάγνωση, η ορθογραφία και η γραμματική. Τις δυο τελευταίες δεκαετίες έχει γίνει αλλαγή ρότας. Κυρίως μετά την έρευνα του 2001 για την οπτικο-χωρική επεξεργασία. Έδειξε ότι τα άτομα με δυσλεξία αναγνώρισαν πολύ πιο γρήγορα από όσους δεν είχαν δυσλεξία περιγράμματα που έβλεπαν μπροστά τους και φαίνονταν να είναι τρισδιάστατα, αλλά ήταν αδύνατο να υπάρχουν.

 

 

Έτσι η πάθηση συσχετίστηκε για πρώτη φορά με μια παγκόσμια οπτικο-χωρική ικανότητα. Δηλαδή, μια καλύτερη επεξεργασία συνολικής εικόνας έναντι της επικέντρωσης σε κάθε κομμάτι.

Αυτή η μελέτη ήταν μια εκ των δεκάδων που έχουν γίνει τις τελευταίες δεκαετίες και ενημερώνουν κάτι που δεν γνώριζαν οι άνθρωποι με δυσλεξία: Μολονότι έχουν δυσκολίες στην ανάγνωση και τη γραφή, διαθέτουν βελτιωμένα νοητικά σημεία σε άλλους τομείς. Κατέθεσαν επ’ αυτών στο Vox αρχιτέκτονες, δημιουργικοί σχεδιαστές και μηχανικοί με δυσλεξία.

Τονίστηκε πως η ικανότητα τους δεν τους κάνει να νιώθουν υπερήρωες. «Είναι απλά η δομή του εγκεφάλου μου τέτοια».

Πέραν αυτού του ατού, έχει διαπιστωθεί πως υπάρχουν πλεονεκτήματα στην αφηγηματική μνήμη, την επίλυση προβλημάτων, την επεισοδιακή μνήμη (εικόνων και ιστοριών), το συλλογισμό και τη δημιουργικότητα – αφού οι άνθρωποι με δυσλεξία έχουν στο κεφάλι τους πάντα μια πλήρη εικόνα και άρα μπορούν να κάνουν συσχετισμούς μεταξύ πραγμάτων που δεν φαίνονται να είναι σχετικά.

Έρευνα του 2008 δοκίμασε ανθρώπους με δυσλεξία και άλλους που δεν είχαν στην ικανότητα αναγνώρισης γραμμάτων με την επιστράτευση περιφερειακής όρασης. Οι δυσλεκτικοί απέδωσαν καλύτερα. Άλλη μελέτη, του 2012, σύγκρινε την ικανότητα φοιτητών στην απομνημόνευση θολωμένων φωτογραφιών. Μάντεψε τι έδειξε: οι δυσλεκτικοί δεν ήταν απλά καλύτεροι, αλλά κυριάρχησαν.

Η τελευταία σχετική μελέτη δημοσιεύτηκε τον Ιούνιο του 2022 και είχε τίτλο: Αναπτυξιακή Δυσλεξία: Διαταραχή ή Εξειδίκευση στην Εξερεύνηση; Ερευνητές του Cambridge και του Strathclyde (στη Γλασκόβη) κατέληξαν στο ότι πολλοί άνθρωποι με δυσλεξία ειδικεύονται στην εξερεύνηση του αγνώστου. Αυτό φαίνεται πως έχει συμβεί καθώς ο εγκέφαλος των δυσλεκτικών προσπαθεί να εξελιχθεί και να προσαρμόζεται.

……………………………………………………………………………………………….

Παρατηρήθηκε «περίεργη» εγκεφαλική δραστηριότητα σε χταπόδια: Δεν έχει εντοπιστεί ξανά σε ζώα

Επιστήμονες ήταν σε θέση για πρώτη φορά να «κοιτάξουν μέσα στο μυαλό» χταποδιών.

Επιμέλεια: Κώστας Μαυραγάνης— HuffPost Greece

01/05/2023 08:13EDERICA GRASSI VIA GETTY IMAGES

Ένα εγκεφαλικό κύμα που δεν έχει παρατηρηθεί ποτέ ξανά σε ζώα, καθώς και άλλα, παρόμοια με αυτά που συναντώνται στους ανθρώπους, έδειξαν οι πρώτες έρευνες του είδους τους σε εγκεφάλους χταποδιών.

Όπως αναφέρεται σε δημοσίευμα του Live Science, η συγκεκριμένη έρευνα περιλαμβάνει τα πρώτα εγκεφαλογραφήματα τέτοιου είδους σε χταπόδια και έγινε μέσω της εμφύτευσης ηλεκτροδίων στους εγκεφάλους τους και σύνδεσής τους με συσκευές κάτω από το δέρμα τους. Οι καταγραφές αυτές έδωσαν στους επιστήμονες τις πρώτες «ματιές» στον τρόπο που λειτουργούν οι εγκέφαλοί τους.

Τα ευρήματα δημοσιεύτηκαν στις 27 Μαρτίου, στο Cell. «Κάποια από αυτά τα μοτίβα δραστηριότητας έχουν κάποιες ομοιότητες με μοτίβα δραστηριότητας που παρατηρούνται στον ιππόκαμπο του εγκεφάλου των θηλαστικών, επίσης κέντρο μνήμης» είπε στο Live Science η Ταμάρ Γκούτνικ, επισκέπτης επιστήμονας στο Πανεπιστήμιο της Νάπολης. «Μα επίσης παρατηρήσαμε μοναδικά μοτίβα, δραστηριότητα 2Hz, που δεν είχαν ποτέ αναφερθεί σε άλλα ζώα».

Τα χταπόδια και άλλα συγγενικά τους είδη προκαλούν έντονο ενδιαφέρον στους βιολόγους εδώ και αιώνες, σε μεγάλο βαθμό λόγω της νοημοσύνης τους. Έχουν καλή μνήμη, είναι πολύ ικανά στην απόκρυψη, επιδεικνύουν περιέργεια για το περιβάλλον τους, έχουν παρατηρηθεί να χρησιμοποιούν εργαλεία και θεωρείται ότι ονειρεύονται. Ωστόσο είναι δύσκολο να δει κανείς τι συμβαίνει στο μυαλό τους: τα πλοκάμια τους μπορούν να φτάσουν οπουδήποτε και να αφαιρέσουν συσκευές παρακολούθησης/ παρατήρησης, ενώ δεν υπάρχει και κάποιο προφανές σημείο για την εισαγωγή συσκευών που εντοπίζουν εγκεφαλικά κύματα.

Αυτό που έκαναν οι ερευνητές ήταν να εισάγουν ιατρικές συσκευές παρακολούθησης στα κεφάλια τριών αιχμάλωτων χταποδιών, τοποθετώντας ελαφρά data loggers που συχνά χρησιμοποιούνται σε πουλιά ανάμεσα στα μάτια τους πριν τα συνδέσουν με ηλεκτρόδια που είχαν τοποθετηθεί σε τομείς του εγκεφάλου τους που είναι υπεύθυνοι για την εκμάθηση και τη μνήμη. Οι επιστήμονες μετά παρακολουθούσαν και κατέγραφαν τα χταπόδια για 12 ώρες ενώ κοιμούνταν, εξερευνούσαν τους χώρους τους ή προέβαιναν σε άλλες δραστηριότητες.

Τα μοτίβα εγκεφαλικών κυμάτων που καταγράφηκαν προκάλεσαν έκπληξη στους επιστήμονες: Ειδικότερα, ανακάλυψαν εγκεφαλικά κύματα που είναι πολύ παρόμοια με αυτά που παρατηρούνται στον ιππόκαμπο του ανθρώπινου εγκεφάλου. Αυτό υποδεικνύει συγκλίνουσα νευρολογική εξέλιξη- όταν δύο ξεχωριστά είδη αναπτύσσουν το ίδιο χαρακτηριστικό, ανεξάρτητα το ένα από το άλλο- δεδομένου ότι ο τελευταίος κοινός πρόγονος των ανθρώπων και των χταποδιών ήταν ένα σκουλήκι που ζούσε στους πυθμένες των θαλασσών περίπου 750 εκατομμύρια χρόνια πριν και είχε έναν υποτυπώδη εγκέφαλο. Επίσης, βρέθηκαν εγκεφαλικά κύματα γνωστά για τον έλεγχο των κύκλων ύπνου σε άλλα ζώα.

Μαζί με τα πιο γνωστά εγκεφαλικά κύματα, οι ερευνητές βρήκανε επίσης κάποια που δεν είχαν παρατηρηθεί ποτέ: Μακράς διαρκείας και αργά, επαναλαμβάνονταν μόνο δύο φορές το δευτερόλεπτο. Οι επιστήμονες δεν γνωρίζουν ποια είναι ακριβώς η χρήση αυτών των μυστηριωδών κυμάτων, και θεωρείται ότι θα χρειαστεί περαιτέρω έρευνα για την πλήρη «χαρτογράφησή» τους.

………..

Οι επιστήμονες είναι ένα βήμα πιο κοντά στο να μάθουν περισσότερα για τις εμπειρίες που οι άνθρωποι έχουν αναφέρει ότι έχουν λίγο πριν πεθάνουν - συμπεριλαμβανομένου του «φωτός στην άκρη του τούνελ».

Στους εγκεφάλους ανθρώπων που πεθαίνουν παρατηρήθηκε ένα κύμα δραστηριότητας που μοιάζει με το να είναι κανείς ξύπνιος, ακόμη και αφού το άτομο σταματήσει να αναπνέει, σύμφωνα με νέα μελέτη που δημοσιεύθηκε στο επιστημονικό περιοδικό PNAS.

«Αν μιλάμε για τη διαδικασία του θανάτου, γνωρίζουμε πολύ λίγα», δήλωσε στο Live Science ο Jimo Borjigin, νευροεπιστήμονας στην Ιατρική Σχολή του Πανεπιστημίου του Μίσιγκαν, επικεφαλής της μελέτης.

«Αυτή είναι ίσως η πρώτη μελέτη που δείχνει πραγματικά δευτερόλεπτο προς δευτερόλεπτο πώς πεθαίνει ο εγκέφαλος», είπε, σημειώνοντας ότι δεν υπάρχουν πολλοί άνθρωποι, στους οποίους έχει μελετηθεί ο εγκέφαλός τους ενώ βρίσκονται στη διαδικασία του θανάτου.

«Ενώ οι μηχανισμοί και η φυσιολογική σημασία αυτών των ευρημάτων μένει να διερευνηθούν πλήρως, τα δεδομένα αυτά αποδεικνύουν ότι ο ετοιμοθάνατος εγκέφαλος μπορεί να εξακολουθεί να είναι ενεργός», σύμφωνα με τον Borjigin, ο οποίος συνέγραψε τη μελέτη μαζί με τον Dr. George Mashour, διευθυντή του Michigan Center for Consciousness Science.

«Υποδηλώνουν επίσης την ανάγκη επαναξιολόγησης του ρόλου του εγκεφάλου κατά τη διάρκεια της καρδιακής ανακοπής».

5-5-2023

Μετά από μια μεταθανάτια εμπειρία ορισμένοι άνθρωποι ισχυρίζονται ότι είδαν ένα έντονο λευκό φως στην άκρη ενός τούνελ, άλλοι ότι αισθάνθηκαν την παρουσία αγαπημένων τους προσώπων και άλλοι ότι αιωρούνταν πάνω από το σώμα τους.

Τώρα, επιστήμονες από το Πανεπιστήμιο του Μίσιγκαν ανακοίνωσαν ότι κατέγραψαν δραστηριότητα σε περιοχή του εγκεφάλου που είναι υπεύθυνη για τη συνείδηση. Η έρευνα του νευρολόγου Jimo Borjigin και της ομάδας του παρέχει πρώιμες ενδείξεις για μια αύξηση της δραστηριότητας που σχετίζεται με τη συνείδηση στον ετοιμοθάνατο εγκέφαλο.

«Το πώς η ζωντανή εμπειρία μπορεί να προκύψει από έναν δυσλειτουργικό εγκέφαλο κατά τη διαδικασία του θανάτου είναι ένα νευροεπιστημονικό παράδοξο», δήλωσε ο Jimo Borjigin, του, ο οποίος ηγήθηκε της μελέτης. «Είδαμε πιθανές νευρο-υπογραφές της συνείδησης».

Οι ερευνητές χρησιμοποίησαν δεδομένα από τους εγκεφάλους τεσσάρων ασθενών που ήταν σε κώμα και δεν αναμενόταν να επιζήσουν. Με την άδεια των οικογενειών τους, οι γιατροί αποσύνδεσαν τους ασθενείς από τα μηχανήματα υποστήριξης. Λίγο αργότερα, οι ασθενείς υπέστησαν καρδιακή ανακοπή και απεβίωσαν.

Οι επιστήμονες του Πανεπιστημίου του Μίσιγκαν ανέλυσαν τα δεδομένα της εγκεφαλικής δραστηριότητας τις στιγμές από την αποσύνδεση της μηχανικής υποστήριξης μέχρι τον θάνατο των ασθενών. Μετά την αφαίρεση της μηχανικής υποστήριξης της αναπνοής με αναπνευστήρα, δύο από τους ασθενείς παρουσίασαν αύξηση του καρδιακού ρυθμού μαζί με μια έξαρση της δραστηριότητας των κυμάτων γάμμα, που θεωρείται η ταχύτερη εγκεφαλική δραστηριότητα και σχετίζεται με τη συνείδηση.

Η δραστηριότητα ανιχνεύθηκε στη λεγόμενη θερμή ζώνη των νευρικών συσχετισμών της συνείδησης, μια περιοχή που έχει συσχετιστεί με τα όνειρα, τις οπτικές ψευδαισθήσεις κατά τη διάρκεια επιληπτικης κρίσης και τις μεταβαλλόμενες καταστάσεις συνείδησης. Οι άλλοι δύο ασθενείς δεν εμφάνισαν την ίδια αύξηση του καρδιακού ρυθμού ή της εγκεφαλικής δραστηριότητας, σύμφωνα με τη μελέτη που δημοσιεύθηκε στην επιστημονική επιθεώρηση «Proceedings of the National Academy of Sciences».

«Μπορεί να ενεργοποιεί την εσωτερική κρυφή συνείδηση, να φέρνει στην επιφάνεια αναμνήσεις του παρελθόντος, μπορεί να είναι ένας μηχανισμός επιβίωσης του εγκεφάλου, δεν ξέρουμε», πρότεινε ο Borjigin.

Σε προηγούμενες μελέτες τους ο Jimo Borjigin και οι συνεργάτες του έχουν καταγράψει παρόμοιες υπογραφές ενεργοποίησης γάμμα στους ετοιμοθάνατους εγκεφάλους τόσο των ζώων όσο και των ανθρώπων μετά από καρδιακή ανακοπή.

Ωστόσο, λόγω του μικρού μεγέθους του δείγματος, οι ερευνητές τονίζουν, είναι αδύνατο να γνωρίζουμε τι βίωσαν οι τέσσερις ασθενείς επειδή δεν επέζησαν.

ΠΗΓΗ: Guardian Internet 6-5-2023

…………………………………………………………………………………………….

Τι είναι τα πανάρχαια παλάτια μνήμης και είναι πολύ πιο αποτελεσματικά από τις χονδροειδείς τεχνικές που τα αντικατέστησαν.

Ανθή Κουτσουμπού

20 Μαΐου 2023 07:46

* Το άρθρο της συγγραφέα και επίτιμης επιστημονικής συνεργάτριας στο πανεπιστήμιο La Trobe στη Μελβούρνη, Lynne Kelly δημοσιεύτηκε στο Aeon. Τo Αeon, είναι διαδικτυακό περιοδικό, που θέτει μεγάλα ερωτήματα, αναζητώντας φρέσκες απαντήσεις και μια νέα οπτική στην κοινωνική πραγματικότητα, την επιστήμη, τη φιλοσοφία και τον πολιτισμό. Το NEWS 24/7 αναδημοσιεύει κάθε εβδομάδα μια ιστορία για όσους λατρεύουν την πρωτότυπη σκέψη πάνω σε παλιά και νέα ζητήματα.

Στο αστυνομικό μυθιστόρημα του Άρθουρ Κόναν Ντόιλ A Study in Scarlet (1887) μαθαίνουμε ότι ο Σέρλοκ Χολμς χρησιμοποιούσε το πιο αποτελεσματικό σύστημα μνήμης που ήταν γνωστό: το παλάτι μνήμης. Αν και τα φανταστικά παλάτια μνήμης εξακολουθούν να χρησιμοποιούνται από τους πρωταθλητές της μνήμης και τους λίγους που ασκούν τις τέχνες της μνήμης, είναι περισσότερο γνωστά από την ελληνορωμαϊκή εποχή, όταν μεγάλοι ρήτορες, συμπεριλαμβανομένου του Κικέρωνα, τα χρησιμοποιούσαν για να εξασφαλίσουν ότι η ρητορική τους ήταν πετυχημένη, λεπτομερής και άψογη. Το φυσικό παλάτι της μνήμης, συνήθως ένα τοπίο δρόμου ή το εσωτερικό ενός κτιρίου, θα γινόταν τόσο οικείο στον ρήτορα που ήταν πάντα διαθέσιμο σε αυτόν στη φαντασία του. "Τοποθετώντας" μια πληροφορία σε κάθε τοποθεσία, μπορούσαν να περπατήσουν νοερά στο παλάτι της μνήμης τους, τοποθεσία ανά τοποθεσία, σχεδιάζοντας κάθε τμήμα της ομιλίας με την απαιτούμενη σειρά χωρίς να λείπει κανένα στοιχείο.

Η κοινώς αποδεκτή γνώμη είναι ότι αυτή η μέθοδος των τόπων, όπως είναι επίσης γνωστή η τεχνική, χρονολογείται πριν από τον Σιμωνίδη τον Κείο (556-468 π.Χ.), ο οποίος συχνά θεωρείται ο δημιουργός της. Ωστόσο, υπάρχουν άφθονες έμμεσες αποδείξεις ότι αυτόχθονες πολιτισμοί σε όλο τον κόσμο την χρησιμοποιούσαν πολύ πριν. Υπάρχει ένα συνεχές ιστορικό που χρονολογείται πριν από τουλάχιστον 40.000 χρόνια για τους πολιτισμούς των Αβορίγινων της Αυστραλίας. Τα τραγούδια τους, μαζί με τα μονοπάτια προσκυνήματος των ιθαγενών Αμερικανών, τους τελετουργικούς δρόμους των Νησιών του Ειρηνικού και το σύστημα ceque των Ίνκας στο Κούσκο, παρουσιάζουν όλα ακριβώς το ίδιο μοτίβο με τα παλάτια μνήμης που περιγράφει ο Κικέρων. Σε κάθε ιερή τοποθεσία κατά μήκος αυτών των μονοπατιών, οι πρεσβύτεροι τραγουδούσαν, χόρευαν ή έλεγαν μια ιστορία, καθιστώντας τις πληροφορίες που σχετίζονται με την τοποθεσία πιο αξέχαστες.

Οι δεξιότητες μνήμης των γηγενών γερόντων ξεπερνούν οτιδήποτε αναφέρεται για τους αρχαίους Έλληνες. Έρευνα για τους ιθαγενείς Αμερικανούς Ναβάχο, για παράδειγμα, δείχνει ότι απομνημόνευαν μια ταξινόμηση περισσότερων από 700 εντόμων μαζί με την αναγνώριση, τα ενδιαιτήματα και τη συμπεριφορά. Και αυτό αφορά μόνο έντομα. Ένας πλήρως μυημένος γηγενής πρεσβύτερος θα μπορούσε να αφηγηθεί ιστορίες ισοδύναμες με έναν οδηγό πεδίου για όλα τα πουλιά, τα θηλαστικά, τα ερπετά, τα ψάρια και εκατοντάδες έντομα στο περιβάλλον τους.

Μια άλλη μελέτη δείχνει ότι οι Hanunoo των Φιλιππίνων μπόρεσαν να αναγνωρίσουν 1.625 φυτά, πολλά από τα οποία ήταν άγνωστα στη δυτική επιστήμη εκείνη την εποχή. Προσθέστε σε αυτά τις γνώσεις αστρονομίας, χρονομέτρησης, πλοήγησης, νομικών και ηθικών κατευθυντήριων γραμμών, καιρού και εποχών, περίπλοκων γενεαλογιών και συστημάτων πεποιθήσεων, και θα έχετε μια τεράστια εγκυκλοπαίδεια αποθηκευμένη σε ένα συνδεδεμένο απομνημονευμένο δίκτυο: ένα δίκτυο που συνδέεται με ένα πραγματικό ή φανταστικό παλάτι μνήμης.

Οι πολιτισμοί χωρίς γραφή αναφέρονται ως "μη εγγράμματοι", αλλά η ταυτότητά τους δεν πρέπει να συνδέεται με αυτό που δεν κάνουν, αλλά με αυτό που κάνουν από ανάγκη όταν δεν υπάρχει γραφή για να καταγράψουν τις γνώσεις τους. Οι πολιτισμοί χωρίς γραφή χρησιμοποιούν το πιο συναρπαστικό φάσμα τεχνολογιών μνήμης που συχνά συνδέεται με τον ακαδημαϊκό όρο "πρωταρχική προφορικότητα", συμπεριλαμβανομένου του τραγουδιού, του χορού, της ομοιοκαταληξίας, του ρυθμού, της ιστορίας και της μυθολογίας. Ωστόσο, οι φυσικές τεχνικές μνήμης περιλαμβάνονται λιγότερο συχνά σε αυτήν τη λίστα. Το πιο καθολικό από αυτά είναι το ίδιο το τοπίο.

Τα παλάτια μνήμης των Αβορίγινων της Αυστραλίας απλώνονται σε όλη τη γη, δομημένα από τραγουδισμένα μονοπάτια που αναφέρονται ως μονοπάτια των τραγουδιών. Τα μονοπάτια των τραγουδιών των Yanyuwa από την Καρπεντάρια στο βόρειο τμήμα της Αυστραλίας έχουν καταγραφεί σε πάνω από 800 χιλιόμετρα. Ένα μονοπάτι τραγουδιού είναι μια ακολουθία τοποθεσιών, που μπορεί, για παράδειγμα, να περιλαμβάνει τους βράχους που παρέχουν τα καλύτερα υλικά για εργαλεία, ένα σημαντικό δέντρο ή έναν νερόλακκο. Είναι πολύ περισσότερα από ένα βοήθημα πλοήγησης. Σε κάθε τοποθεσία, εκτελείται ένα τραγούδι ή ιστορία, χορός ή τελετή που θα συνδέεται πάντα με τη συγκεκριμένη τοποθεσία, φυσικά και στη μνήμη. Ένα μονοπάτι τραγουδιού, λοιπόν, παρέχει έναν πίνακα περιεχομένων σε ολόκληρο το σύστημα γνώσης, που μπορεί να μεταφερθεί τόσο στη μνήμη όσο και σωματικά.

Συνδυασμένοι με το αναζωογονημένο τοπίο, ορισμένοι αυτόχθονες πολιτισμοί χρησιμοποιούν επίσης το ουράνιο τοπίο ως τεχνική μνήμης. Οι ιστορίες των χαρακτήρων που σχετίζονται με τα αστέρια, τους πλανήτες και τα διαστημικά κενά θυμίζουν ανεκτίμητες πρακτικές γνώσεις όπως είναι οι εποχιακές μεταβολές, πλοήγηση, χρονομέτρηση και μεγάλο μέρος του ηθικού πλαισίου για τον πολιτισμό τους. Οι ιστορίες που σχετίζονται με την τοποθεσία στον ουρανό ή σε όλο το τοπίο παρέχουν μια γειωμένη δομή που προσθέτει ολοένα μεγαλύτερη πολυπλοκότητα με τα επίπεδα μύησης. Τυπικά, μόνο ένας πλήρως μυημένος πρεσβύτερος θα γνώριζε και θα κατανοούσε ολόκληρο το σύστημα γνώσης της κοινότητας. Διατηρώντας τις κρίσιμες πληροφορίες ιερές και περιορισμένες, θα μπορούσε να αποφευχθεί το λεγόμενο "χαλασμένο τηλέφωνο", προστατεύοντάς τις από αλλοίωση.

Η τέχνη του βράχου και οι διακοσμημένες θέσεις είναι επίσης γνωστά βοηθήματα για τη μνήμη των ιθαγενών, αλλά πολύ λιγότερο γνωστή είναι η γκάμα των φορητών τεχνικών μνήμης. Εγχάρακτες πέτρες και σανίδες, συλλογές αντικειμένων σε τσάντες, πίνακες ζωγραφικής από φλοιό, πάπυροι από φλοιό σημύδας, διακοσμήσεις σε δέρματα και τα νήματα με κόμπους khipu των Ίνκας έχουν όλα χρησιμοποιηθεί για να βοηθήσουν στην ανάκληση απομνημονευμένων πληροφοριών. Το πιάτο μεταφοράς φαγητού που χρησιμοποιούσαν οι πολιτισμοί των Αβορίγινων της Αυστραλίας, το coolamon, μπορούσε να κοπεί στο πίσω μέρος, παρέχοντας μια εξελιγμένη μνημονική συσκευή χωρίς να προσθέτει τίποτα περισσότερο στο φορτίο που έπρεπε να μεταφέρουν όταν μετακινούνταν στην περιοχή τους. Ομοίως, το tjuringa, ένα πέτρινο ή ξύλινο αντικείμενο μήκους έως και ενός μέτρου διακοσμημένο με αφηρημένα μοτίβα, είναι ένα αντικείμενο χρήσης αυστηρά από Αβορίγινες άνδρες. Καθώς ο ιδιοκτήτης του coolamon ή ο πρεσβύτερος με το tjuringa του άγγιζε κάθε σημάδι, αυτός ή αυτή ανακαλούσε την κατάλληλη ιστορία ή τραγουδούσε το σχετικό τραγούδι.

Αυτό είναι πολύ παρόμοιο με τον τρόπο που η φυλή Luba της Δυτικής Αφρικής χρησιμοποιούσε έναν καλά τεκμηριωμένο πίνακα μνήμης γνωστό ως lukasa. Προγενέστεροι ερευνητές υποστήριξαν ότι οι "άνθρωποι της μνήμης" της κοινωνίας των Mbudye θα περνούσαν χρόνια μαθαίνοντας ένα τεράστιο σύνολο ιστοριών, χορών και τραγουδιών που σχετίζονται με τις χάντρες και τα κοχύλια που συνδέονται με ένα κομμάτι σκαλισμένο ξύλο. Η αρχική μου στάση όταν το διάβασα ήταν ολοκληρωτικός σκεπτικισμός. Σίγουρα ο ισχυρισμός αυτός ήταν υπερβολικός για μια τόσο απλή συσκευή. Έτσι έφτιαξα μία. Άρπαξα ένα κομμάτι ξύλο και κόλλησα πάνω του μερικές χάντρες και κοχύλια και άρχισα να κωδικοποιώ τα 412 πουλιά της πολιτείας μου: τα επιστημονικά οικογενειακά τους ονόματα, την ταυτότητά τους, τα ενδιαιτήματα και τη συμπεριφορά τους. Λειτούργησε καλά. Δεν αμφιβάλλω πλέον για την έρευνα. Αν και απλό, αυτό είναι ένα απίστευτα ισχυρό εργαλείο μνήμης. Εμπνευσμένη από την επιτυχία μου με το lukasa, έχω δημιουργήσει επίσης τραγούδια για περισσότερο από ένα χιλιόμετρο γύρω από το σπίτι μου. Έχω μια τοποθεσία στον περίπατό μου για καθεμία από τις 244 χώρες και εξαρτώμενες περιοχές στον κόσμο. Περπατάω μέσα από αυτά από την πιο πολυπληθής Κίνα μέχρι το μικρό νησί Πίτκερν. Περπατώ επίσης στον χρόνο από 4,5 εκατομμύρια χρόνια πριν μέχρι σήμερα, γνέφω στους δεινοσαύρους, συναντώ τους ανθρωποειδείς προγόνους μας και χαιρετώ πολλούς χαρακτήρες από την ιστορία. Η μνήμη μου έχει διευρυνθεί πάρα πολύ χρησιμοποιώντας αυτήν την αρχαία μνημονική τεχνική.

Είναι η δομή του ανθρώπινου εγκεφάλου που υπαγορεύει τις μεθόδους μνήμης που λειτουργούν τόσο αποτελεσματικά σε όλες τις ανθρώπινες κοινωνίες. Είναι η εξάρτησή μας από το γράψιμο που έχει διαβρώσει αυτή τη δεξιότητα. Μπορούμε, αν το επιλέξουμε, να εφαρμόσουμε αυτές τις τεχνικές παράλληλα με τις τρέχουσες εκπαιδευτικές μας μεθόδους. Έχω διδάξει μαθητές να τραγουδούν την επιστήμη τους και να δημιουργούν μονοπάτια μνήμης ακριβώς γύρω από τον χώρο του σχολείου, με εξαιρετικά αποτελέσματα. Μπορούμε και πρέπει να μάθουμε από τα πνευματικά επιτεύγματα των αυτόχθονων πολιτισμών προσαρμόζοντας τις τεχνικές τους στη σύγχρονη ζωή. Αλλά όταν το κάνουμε αυτό, θα πρέπει να αναγνωρίσουμε την πηγή. Αυτές οι τεχνικές μνήμης είναι πολύ παλαιότερες από τον δυτικό μας πολιτισμό και είναι πολύ πιο αποτελεσματικές από τις χονδροειδείς τεχνικές που τις αντικατέστησαν.

20-5-2023ΕΦΑΛΟΣ ΜΝΗΜΗ  ΙΟΥΝΙΟΣ 2023 ΕΕΕΕ

RNA: «Αθάνατα» μόρια ανακαλύφθηκαν στον εγκέφαλο

Μόρια RNA που διατηρούνται για μια ζωή φαίνεται πως συμμετέχουν σε έναν αντιγηραντικό μηχανισμό του νευρικού συστήματος. Τα ευρήματα ίσως έχουν σημασία για την αντιμετώπιση νόσων όπως η Αλτσχάιμερ.

ΚείμενοΒαγγέλης Πρατικάκης

Ένας βασικός κανόνας της Βιοχημείας δείχνει να καταρρίπτεται μετά την ανακάλυψη μορίων RNA που διατηρούνται για μια ζωή στον εγκέφαλο του ποντικού, πιθανότατα και του ανθρώπου.

Το «αθάνατο» RNA, λένε οι ερευνητές που το ανακάλυψαν, φαίνεται πως φρενάρει τη γήρανση των νευρώνων και ίσως προσφέρει νέα δεδομένα για την αντιμετώπιση εκφυλιστικών νόσων όπως η Αλτσχάιμερ.

Στο ανθρώπινο σώμα, λίγα πράγματα μένουν σταθερά στην πορεία του χρόνου. Βιομόρια αποδομούνται και ανακυκλώνονται, τα κύτταρα πολλαπλασιάζονται και οι ιστοί ανανεώνονται συνεχώς.

Η τεχνητή μείωση των μορίων αυτών οδήγησε σε χρωμοσωμικές ανωμαλίες και γονιδιωματική αστάθεια

Υπάρχουν όμως και εξαιρέσεις, όπως τα περισσότερα κύτταρα της καρδιάς, του παγκρέατος και του νευρικού συστήματος, τα οποία διατηρούνται κυριολεκτικά για μια ζωή.

Η ανθεκτικότητα αυτών των κυττάρων στη γήρανση δεν έχει μόνο ακαδημαϊκό ενδιαφέρον, καθώς τα νευροεκφυλιστικά νοσήματα όπως οι νόσοι του Πάρκινσον και του Αλτσχάιμερ δεν αποκλείονται να συνδέονται με αστοχίες αυτού του μηχανισμού άμυνας.

 

Νευρώνας από τον ιππόκαμπο του εγκεφάλου. Σε αντίθεση με άλλα κύτταρα του ανθρώπινου σώματος, τα περισσότερα νευρικά κύτταρα δεν διαιρούνται (Wikimedia Commons)

Εφ’ όρου ζωής

Η νέα μελέτη, η οποία δημοσιεύεται στο κορυφαίο επιστημονικό περιοδικό Science, υποδεικνύει ότι κάποια μόρια RNA που εντοπίζονται στον πυρήνα των κυττάρων επιζούν στους νευρώνες και ορισμένα βλαστοκύτταρα του εγκεφάλου από τη γέννηση μέχρι τον θάνατο.

Αυτό είναι γνωστό ότι συμβαίνει με το DNA των νευρικών κυττάρων, το οποίο μπορεί να διατηρείται σταθερό επί δεκαετίες. Το RNA, αντίθετα, ένας χημικός ξάδελφος του DNA που επιτελεί μια πληθώρα διαφορετικών λειτουργιών στα κύτταρα, θεωρείται ασταθές και βραχύβιο μόριο, το οποίο διασπάται και ανακυκλώνεται αφότου επιτελέσει το έργο του.

Όπως φαίνεται, αυτό δεν ισχύει πάντα. Διεθνής ερευνητική ομάδα εξέτασε τα μόρια RNA στον εγκέφαλο ποντικών σημαδεύοντάς τα με φθορίζουσες χρωστικές. Τα περισσότερα διαπιστώθηκε πως ήταν βραχύβια όπως αναμενόταν. Υπήρχαν όμως και μόρια εντός του πυρήνα που διατηρήθηκαν σε περίπου σταθερά επίπεδα από τη γέννηση μέχρι την ηλικία των δύο ετών, περίπου όσο το προσδόκιμο ζωής του ποντικού.

Σε αντίθεση με το λεγόμενο αγγελιαφόρο RNA (mRNA), το οποίο μεταφέρει πληροφορίες από το DNA στα κυτταρικά εργοστάσια που παράγουν πρωτεΐνες, τα μόρια RNA της μελέτης δεν φαίνεται να συμμετέχουν άμεσα στην έκφραση γονιδίων.

Βρίσκονται συγκεντρωμένα πάνω στη λεγόμενη «ετεροχρωματίνη», περιοχές του DNA που δεν χρησιμοποιούνται από τους συγκεκριμένους τύπους κυττάρων και μένουν σφιχτά τυλιγμένες γύρω από προστατευτικές πρωτεΐνες.

Μια πρώτη εικόνα για τη χρησιμότητα αυτών των μορίων RNA προέκυψε από πείραμα με καλλιέργειες νευρικών κυττάρων, το οποίο έδειξε ότι η τεχνητή μείωση των μορίων αυτών οδήγησε σε ανωμαλίες της δομής της χρωματίνης και γονιδιωματική αστάθεια.

Όπως φαίνεται, τα «αθάνατα» μόρια RNA αποτελούν τμήματα ενός αντιγηραντικού μηχανισμού. Περαιτέρω μελέτες μένει να επιβεβαιώσουν την ύπαρξή τους στον άνθρωπο και το ρόλο τους σε νευρολογικές ασθένειες που συνδέονται με το γήρας.

Ένα άλλο ερώτημα που χρήζει απάντησης είναι το εάν τέτοια μόρια υπάρχουν και στα μη ανανεώσιμα κύτταρα της καρδιάς και του παγκρέατος.