ΑΣΥΝ

ΑΣΥΝΔΕΤΑ ΚΑΙ ΑΥΘΑΙΡΕΤΑ

Ι.ΤΟ-ΣΥΜΠΑΝ-Η ΖΩΗ-Ο ΑΝΘΡΩΠΟΣ

Α.-Ο σκεπτόμενος άνθρωπος στέκεται όλος απορία μπρός στα μεγάλα ερωτήματα:

Πώς και κυρίως γιατί,δημιουργήθηκε το Σύμπαν, η ζωή;Γιατί ειδικώτερα ο Ανθρωπος και ποια η αποστολή του (αν υπάρχει); Ερωτήματα πανάρχαια.Ηδη ο Αριστοτέλης γενικεύοντας είχε πεί «Και δη και το πάλαι τε και νυν και αεί ζητούμενο και αεί απορούμενο: τι το Ον,τούτο εστί: τις η ουσία……………» Και τα ερωτήματα αυτά,δεν εξακολουθούν απλώς να ταλανίζουν μέχρι σήμερα φιλοσόφους, θεολόγους,επιστήμονες και ειδικώτερα κοσμολόγους και βιολόγους,που δεν δίνουν καμία ( τουλάχιστον πειστική και η παρένθεση αφορά εδώ και τους Θεολόγους) απάντηση που να στηρίζεται στην κοινή λογική και την επιστημονική γνώση.Το κυριώτερο είναι ότι, όχι απλώς δεν δίνεται η πείθουσα εξήγηση  αλλά ακόμη περισσότερο ότι, όλοι όσοι θέλουν να αντιμετωπίσουν το θέμα με σοβαρότητα,μιλούν ότι, βρίσκονται μπροστά σ’ένα μυστήριο,που εξ ορισμού αποκλείει διανοητική προσέγγιση.

Από πολύ παληά, ο Δημόκριτος είχε πεί ότι, στη πραγματικότητα δεν γνωρίζουμε την αλήθεια («Ετεή δε ουδέν ισμέν εν βυθώ γαρ η αλήθεια») ενώ ο Ηράκλειτος έκρινε πώς οι γνώμες των ανθρώπων είναι παιδικά παιχνίδια («Παίδων αθύρματα τα ανθρώπινα δοξάσματα»).Στους νεώτερους χρόνους ο Steven Weinberg είπε ότι, είμαστε καταδικασμένοι να ζούμε ένα μυστήριο που είναι μέρος τής ανθρώπινης τραγωδίας και που δεν μπορούμε να κατανοήσουμε,ο Albert Einstein βλέπει πώς το ωραιότερο πράγμα τού οποίου μπορούμε να έχουμε την εμπειρία είναι το μυστηριώδες και ότι, αυτός,που δεν νοιώθει σχετικώς θαυμασμό και απορία, είναι σαν πεθαμένος σαν ένα σβησμένο κερί,και ο Stephen Hawking όταν ρωτήθηκε:« Ποιά είναι τα μεγαλύτερα αναπάντητα επιστημονικά ερωτήματα τής εποχής μας; απάντησε: « Πώς γεννήθηκε το Σύμπαν.Πώς ξεκίνησε η ζωή και πώς θα εξελιχθεί στο μέλλον.Ποιο είναι το « Μεγάλο Σχέδιο» και όταν ακολούθησε δεύτερη ερώτηση: « Τι σκέφτεσθε περισσότερο στην διάρκεια τής ημέρας;» απάντησε: « Σκέφτομαι ότι, η απάντηση είναι αυστηρώς ακατάλληλη για ανηλίκους»(!)

Και γενικώς οι περισσότεροι που ασχολήθηκαν με το θέμα παραπέμπουν στη ρήση τού Emil du Bois Reymond : «αγνοούμε και θα αγνοούμε.(”Ignoramus et ignorabimus”)

Πώς λοιπόν αποτολμά ο γράφων ,που υστερεί τρομακτικώς, διανοητικώς από τόσο πολλούς διανοητές να επαναφέρει τον προβληματισμό;

Πολλοί οι λόγοι, που τον παρεκίνησαν στη προσπάθειά του (που συνιστούν και μια απολογία και έκκληση για επιείκεια από τους αναγνώστες)

Πιστεύει δηλαδή:

1α. Ότι,είναι στην φύση τού ανθρώπου να σκέφτεται και να θέλει να μαθαίνει,όπως παρετήρησε και ο Αριστοτέλης(«Ο άνθρωπος τού ειδέναι φύσει ορέγεται»). Επομένως ο άνθρωπος ενεργεί κατά φύση όταν προσπαθεί να μάθει,να προσεγγίσει την αλήθεα,πολλές δε φορές ,έξω και πέρα από κάθε « ιδιοτελή» σκοπιμότητα.Η γνώση για τη γνώση,ως αυτοσκοπός.

Και ότι:

. β.- Η τάση αυτή δεν(πρέπει να) ανακόπτεται από το γεγονός ότι(γνωρίζει πώς ίσως ) δεν εκφέρεται τίποτε το καινούργιο.Και τούτο γιατί η εκ νέου παράθεση(παλαιών )ιδεών ,ίσως να αφετηριά σει,για τον δέκτη(εδώ αναγνώστη) νέες και γόνιμες ιδέες.

2α.-Ότ,ι δεν έχει αρκούντως επισημανθεί η σημασία τής ερωτήσεως σε θεμελιακά ζητήματα. Η ερώτηση έχει μια δυναμική, ωθεί και ενδυναμώνει τη σκέψη,την ερευνητική διάθεση, σηματοδοτεί την πορεία προς την έρευνα ,προς την Αλήθεια(με όλες της τις εννοιες). Εγκαινιάζει την αφετηρία σε αντίθεση με την απάντηση που δηλώνει το τέρμα. Η γονιμότητα μιάς εποχής χαρακτηρίζεται (από μιά άποψη) περισσότερο από τα ερωτήματα που θέτει και όχι από τις απαντήσεις στις οποίες καταλήγει.

Και σε κάθε περίπτωση τέτοια ερωτήματα πρέπει να συντηρούνται.

 β.(Εχει υποστηριχθεί πώς)κάθε ερώτηση που τίθεται ενεργοποιεί και επηρεάζει την εξέλιξη τού Σύμπαντος.

3.-Οτι,ναι μεν ο άνθρωπος ενεργεί κατά φύση,όταν σκέφτεται και προσπαθεί να δώσει απάντηση-εξήγηση σε μεγάλα ερωτήματα ,αλλά πρέπει να συνειδητοποιήσει τις δυνατότητες και την εμβέλεια τού νού και να μην αποκλείσει και άλλες οδούς ερεύνης(πέρα από τη λογική και την επιστήμη ) στην πορεία του προς τη Γνώση και την Αλήθεια. Την οδο τής διαίσθηση,την οδό των μυστικών, την οδό τού διαλογισμού, τής έκστασης,( που φαινομενικώς οδηγούν σε αυθαίρετα και αναπόδεικτα συμπεράσματα) Ο Bergson είχε πεί πώς με την λογική αποδεικνύουμε, με την διαίσθηση ανακαλύπτουμε. Ο Einstein είχε πεί πως δεν υπάρχει λογικός δρόμος στην ανακάλυψη των θεμελιωδών νόμων,αλλά μόνον ο δρόμος τής διαίσθησης Ο Pascal είχε τονισει τις δύο υπερβολές,: «ν’ αποκλείουμε τη λογική,να μην αποδεχόμαστε παρά μόνο τη λογική» Και ένα από τα μεγάλα ονόματα τής Κβαντομηχανικής .ο Victor Weisskopf λέγει; «..εκφράζω την πεποίθηση ότι,είναι ανοικτός ο δρόμος για να αναγνωρίσουμε ταυτόχρονα την αξία των μη . επιστημονικών τρόπων σκέψης και την εσωτερική αξία της Επιστήμης,που σήμερα τόσο συχνά αποδοκιμάζεται».....( Ιδίως άν η άποψη που υποστηρίζει ο Donald D.Hoffman,ότι η Κβαντομηχανική μας διδάσκει ότι αυτό που  συλλαμβάνει ο εγκέφαλος,η νόησή μας,δεν είναι η πραγματικότητα )

 Β.-Μετά την εισαγωγή αυτή, παραθέτουμε ορισμένες παρατηρήσεις και επιστημονικά δεδομένα ,συνοδευόμενα από σκέψεις που ανέτως θα μπορούσαν ν΄απορριφθούν ως αναπόδεικτες και αυθαίρετες και σε πολλές περιπτώσεις ως ασύνδετες μεταξύ τους.

1.Ως προς το Σύμπαν.

Ούτε ο σκοπός τού προκείμενου πονήματος,ούτε οι γνώσεις τού γράφοντα επιτρέπουν την παράθεση αναλυτικώς ,των σχετικών με την δημιουργία τού Σύμπαντος θεωριών.

 α.-Περιορίζομαι λοιπόν να σημειώσω ότι, βασικώς οι θεωρίες αυτές κινούνται σε δύο άξονες.

- Η πρώτη που είναι η κρατούσα, δέχεται μια αρχή κατά την οποία δημιουργήθηκε και ο χώρος και ο χρόνος,έτσι ώστε η ερώτηση τού τι υπήρχε πριν να μην έχει νόημα.Απλούστατα δεν υπήρχε πριν.Κατά τη Θεωρία αυτή τής Μεγάλης Εκρήξεως(Big Bang) που βρήκε ισχυρό έρεισμα στη παρατηρούμενη διαστολή τού Σύμπαντος την οποία εντόπισε ο Hubble και στην διαπιστωθείσα «Κοσμική Ακτινοβολία Μικροκυμάτων υποβάθρου» η γέννηση τού Σύμπαντος τοποθετείται πριν από από 13,7 περίπου δισεκατομμύρια χρόνια. Στην κατηγορία αυτή, των θεωριών που δέχονται αρχή, εντάσσονται και άλλες που δεν εκτίθενται.-

- Η δεύτερη δέχεται ότι,το Σύμπαν υπήρχε πάντοτε και ότι δεν μπορεί να γίνει λόγος για Δημιουργία. Ο Sean Carroll στο βιβλίο του The Big Picture, λέγει ότι οι εξισώσεις τού Schrodinger στην Κβαντομηχανική επιτρέπουν δύο διαφορετικές λύσεις για δύο διαφορετικά είδη συμπάντων.

- Πριν από 2.500 περίπου χρόνια ο Ηράκλειτος είχε πεί « Κόσμον τόνδε ,τον αυτόν απάντων,ούτε τις των θεών ούτε ανθρώπων εποίησεν αλλά ήν αεί και έστιν και έσται πυρ αείζωον , απτόμενον μέτρα και αποσβεννύμενον μέτρα»(: που κατά την απόδοση τού διάσημου φυσικού W.Heisenberg ,όπως την παραθέτουν οι Σ.Γκίκας και Ι.Ευαγγέλου,στο βιβλίο τους «Προσωκρατικοί φιλόσοφοι» σημαίνει ότι, ο κόσμος αυτός που είναι ίδιος για όλους(και ό ίδιος παντού στην ατομική του σύσταση) ούτε κάποιος θεός ,ούτε άνθρωπος τον έκανε αλλά υπήρχε πάντοτε (ως αυθυπόστατος και άχρονος) ως ενεργειακή φωτιά που πάντοτε θα γεννά τη ζωή, και που πειθαρχώντας στην νομοτέλειά της θα μετασχηματίζεται συνεχώς κατά χρονικά διαστήματα. O Δημόκριτος είχε πεί « Μηδεν εκ του μη όντος γίγνεσθαι μηδ εις το μη όν φθείρεσθαι» Ο Πλάτων στον «Τίμαιο» δέχεται ότι, ο θεός αφού παρέλαβεν την ορατή μαζα( «παν όσον ην ορατόν παραλαβών») την έφερε σε τάξη από την αταξία(«εις τάξιν αυτό ήγαγεν»). Η Μπλαβάτσκυ,δέχεται ότι, το Σύμπαν μας,είναι ένα από τα απεριόριστα σύμπαντα που υπάρχουν, και ότι, η εμφάνιση και εξαφάνιση του,είναι η εισπνοή και εκπνοή τής « Μεγάλης Πνοής» που είναι αιώνια. Στα νεώτερα χρόνια την άποψη ότι,το Σύμπαν δεν έχει ούτε αρχή ούτε τέλος, υπεστήριξε και ο Fred Hoyle,που δέχεται ότι, το Σύμπαν δημιουργεί συνεχώς καινούργια ύλη καθώς επεκτείνεται, προκειμένου να διατηρεί μια αμετάβλητη πυκνότητα.( : διαφέρει δηλαδή από τη θεωρία τού αιώνιου πληθωρισμού,όπως τουλάχιστον την δέχεται και ο Andrei Linde, στο σημείο ότι, κατ’ αυτήν δημιουργούνται ολόκληρα σύμπαντα και όχι μόνον σωματίδια ύλης)

- .β-Το Σύμπαν εμφανίζεται να υπάρχει και να είναι δομημένο,ώστε να επιτρέπει -να ευνοεί - την εμφάνιση τής ζωής με βάση μια επινοητικότητα και ένα σχέδιο .H δημουργία τής ζωής,ακόμη και αν τη δεχθούμε ως μετάβαση από τη (λεγόμενη) νεκρά ύλη στη ζωντανή, συνιστά μυστήριο. Το τυχαίο αποκλείεται,όπως λαμπροί επιστήμονες επεσήμαναν . Ο Hoyle λέγει ότι ,η πιθανότητα να εμφανίστηκε η ζωή στη Γή τυχαία, είναι τόσο τελείως μηδαμινή, ώστε καθιστά την άποψη τού τυχαίου παράλογη.Πολύ πιο κατηγορηματικός ο Einstein.Αποκλείει πλήρως το τυχαίο.Ο Paul Danies γράφει ότι ,πολλά από βασικά χαρακτηριστικά τού Σύμπαντος φαίνεται να είναι κομμένα και ραμμένα ώστε να παράγουν ζωή.  Τα πολλαπλά σύμπαντα -αν η σχετική θεωρία αποδειχθεί αληθινή  εμφανίζεται να σχετίζεται με την δημιουργία όλων και περισσότερων πιθανοτήτων για την  ανάδυση  ζωής.

Με ισοδύναμη διατύπωση και κατάληξη η ύπαρξη ενός ευφυούς σχεδιασμού,πρέπει να θεωρηθεί δεδομένη. Οι Επιστήμονες δεν την αρνούνται,δεν δέχονται όμως όλοι να την συνδέσουν μ΄ένα σχεδιαστή.

Εχω τη γνώμη ότι, η άρνηση αυτή ,ο ενδοιασμός αυτός δεν έχει τη θέση του.

- Το ανύπαρκτο δεν δρά και δεν σχεδιάζει.

...Ασφαλώς το βασανιστικό ερώτημα παραμένει: Γιατί το Σύμπαν;

  

2.-Ως προς τη Ζωή.

Η κρατούσα άποψη για την εξέλιξη τής Ζωής είναι η τού Δαρβίνου. Κατά τη θεωρία αυτή, όλα προήλθαν από ένα κοινό πρόγονο (LUCA Last Universal Common Ancestor) ένα μονοκύτταρο οργανισμό και η ζωή στη Γή εξελίχθηκε διά μέσου μιάς σειράς,βιολογικών αλλαγών,ως συνέπεια τυχαίων γενετικών μεταλλάξεων,σε συνδυασμό με την φυσική επιλογή (: έτσι παρακάμπτεται η σκόπελος τού τυχαίου). Ενα είδος βαθμηδόν,σε ένα βάθος χρόνου, μεταβάλλεται σε ένα άλλο.Εκείνα τα είδη που προσαρμόζονται στις μεταβαλλόμενες περιβαλλοντικές συνθή κες,είναι τα κατάλληλα να επιβιώσουν,και να εξαπλωθούν,ενώ τα ασθενέστερα, εξαφανίζονται, δημιουργώντας έτσι την γνωστή Δαρβινική αρχή,τής επιβίωσης τού καλύτερα προσαρμοσμένου.

Μερικοί ενώ δέχονται την ύπαρξη τού κοινού αυτού, προγόνου διαφωνούν ως προς την φύση και την προέλευσή του και ειδικότερα αν πρόκειται για μια συγκεκριμένη οντότητα ή αποικία διαφόρων κυττάρων ,όπως λ.χ. υποστηρίζει ο Lee Smolin.

Το πρόβλημα είναι το πώς δημιουργήθηκε το πρώτο ζωντανό κύτταρο.

Οι υποστηρίζοντες ότι, το ζωντανό προήλθε από την ανόργανη,ύλη, βρίσκονται και αυτοί,μπροστά σε ανυπέρβλητες δυσκολίες. Πώς δημουργήθηκε η ανόργανη ύλή;Πώς δημιουργήθηκε ο κώδικας που επέτρεψε την μετάβασαη από το νεκρό στο ζωντανό ;Ιδίως αν σκεφθεί κανείς ότι, στο ζωντανό επικρατούν φυσικοί νόμοι διαφορετικοί,από κείνους που διέπουν τη λειτουργία τής «νεκράς» ύλης,τού σύμπαντος ;.Λ.χ.η αρχή τής εντροπίας, δεν ισχύει στο ζωντανό,που έχει αρνητική εντροπία.Αντί για τη μετάβαση από τη τάξη προς την αταξία,έχει μια αντίστροφη πορεία απ΄ αυτήν που προβλέπει το δεύτερο θερμοδυναμικό αξίωμα. Είναι βέβαια αληθές ότι, το εμπόδιο αυτό για μερικούς υπερπηδάται.Ετσι ο Addy Pross στο βιβλίο του “What is life” ισχυρίζεται ότι,το ζωντανό αναζητεί την δυναμική κινητική σταθερότητα,κι΄ετσι παρακάμπτει το εμπόδιο .Αλλά πέρα από το ότι, η άποψη αυτή δεν γίνεται δεκτή από την πλειονότητα των ειδικών επιστημόνων,παραμένει το ερώτημα,ποιός είναι ο κώδικας, ποιός είναι ο νόμος που επιτρέπει την αναζήτηση αυτού τού είδους την σταθερότητα. Και επίσης αφήνει κι αυτός αναπάντητο το ερώτημα πώς δημιουργήθηκε η ανόργανη ύλη που μετατράπηκε σε οργανική.

H θεωρία τής πανσπερμίας,κατά την οποία η ζωή μεταφυτεύθηκε στη Γή από εξωγηίνους παράγοντες ή ότι, είναι δημιούργημα εξωγήινων,πέρα από το ότι, συνιστούν απλώς θεωρίες μη αποδειχθείσες, δεν λύνουν το πρόβλημα ,αλλά απλώς το μετατοπίζουν.

Καμία από τις θεωρίες αυτές- που σημειωτέον ούτε γενικώς αποδεκτές είναι ούτε και οι μόνες που έχουν διατυπωθεί - δεν δίνουν απάντηση στο ερώτημα:

Γιατί η ζωή;.

(Ο πιστός έχει τη δική του εξήγηση,που ίσως να είναι η σωστή. Δεν διεκδικεί όμως ούτε λογική ούτε επιστημονικη βάση…..Θα πείτε.:Ε και…;)

- Γ.- Ο άνθρωπος ζεί σ΄ένα συγκεκριμένο περιβάλλον,που τον ωθεί να παραδεχθεί ως έχοντας γενική ισχύ,ορισμένους νόμους.Βλέπει ότι,κάθετι,-το πράγμα είναι εμφανές στην (λεγόμενη) εμβια ύλη,-έχει ένα αίτιο, ένα υπόστρωμα ένα «πριν»Δεν μπορεί χωρίς « να βιάσει» το νού,να αρνηθεί την ύπαρξη αιτίου και σκοπού.Ετσι,δεν τού είναι εύκολο να κατανοήσει,ούτε την μία ούτε την άλλη θεωρία.Δεν τού είναι εύκολο να κατανοήσει,πώς από το «τίποτε» δημιουργήθηκε κάτι ότι, μπορεί να έχουμε αποτέλεσμα χωρίς να προηγηθεί ένα αίτιο, και ότι, όλα έγιναν χωρίς κανένα απολύτως σκοπό.Επίσης δεν τού είναι εύκολο να κατανοήσει την έννοια τού απείρου,ιδίως όταν αναζητεί την αρχή τής δημιουργίας.Τέλος δεν τού είναι εύκολο να κατανοήσει την έννοια ενός Σύμπαντος με πολλές διαστάσεις,πέρα από εκείνες που τού διδάσκει το περιβάλλον στο οποίο ζεί.Για τους φυσικούς και τους κοσμολόγους τα πράγματα είναι εντελώς διαφορετικά ,έτσι που να τους επιτρέπουν να διατυπώνουν θεωρίες,ως προς την δημιουργία τού κόσμου(ακατανόητες για την κοινή λογική),που όπως είναι αυτονόητο δεν μπορούν να επαληθευθούν ούτε από το πείραμα ούτε από τη παρατήρηση( ; Δεν μπορούμε να πάμε 13,7 διεκατομμύριαι χρόναι πίσω -- με την σημείωση ότι, και η επιστήμη δεν είναι σε θέση να « γνωρίσει» τι έγινε ακριβώς την στιγμή τής Μεγάλης Εκρήξεως ούτε και ποιά κατάσταση επικρατούσε τότε, περιοριζόμενη σε χρόνο μεταγενέστερο ,περίπου 380.000 χρόνια μετά, εκείνης τής στιγμής)ενώ από την άλλη πλευρά δυσκολεύεται επίσης να παρακάμψει την έννοια μιάς αρχής, καταφεύγουσα στην έννοια τού απείρου για να θυμηθούμε τον Ηράκλειστο και τον Fred Hoyle,όπως και σε άλλο σημείο τού πονήματος σημειώνουμε.

Η κοινή λογική ,τουλάχιστον η δίτιμη λογική με την οποία κινείται ο άνθρωπος δεν τον βοηθά να κατανοήσει αυτά που οι φυσικοί διατυπώνουν ,αυτά που προκύπτουν από τις εξισώσεις τους.Και την ανθρώπινη αυτή, δυσκολία αναγνωρίζουν και οι φυσικοί. Ο φυσικός Claude Allegre,στο βιβλίο του «Ολίγη Επιστήμη για όλους»μας λέγει ότι,η φυσική δεν είναι πάντοτε κατανοητή από την κοινή λογική, και ο Paul Davis στο βιβλίο του « Συμπαντικό Τζακ-Ποτ» εξομολογείται ότι, σαν άνθρωπος δεν μπορεί να κατανοήσει την έννοια τού τετραδιάστατου(…και περισσότερου..) Σύμπαντος.

Γι ‘αυτούς τους λόγους, και όσους στην αρχή τού σημειώματος αυτού αναφέρονται αλλά και για πολλούς άλλους, δεχόμαστε ότι ,πρόκειται για μυστήριο.

Με βάση την επιστήμη και την κοινή λογική δεν γνωρίζουμε και δεν κατανοούμε ούτε το πώς ούτε το γιατί.

Δ.-Ως προς τη λογική:Είναι αναμφίβολα, θεμιτή η χρησιμοποίησή τής λογικής, η χρησιμοποίηση τού νού.Χάρις σ΄ αυτά ο άνθρωπος επιβιώνει και δεν χρειάζεται να επεκταθεί κανείς στο σημείο αυτό. Η χρησιμοποίηση τής λογικής,έχει εν πολλοίς «δικαιωθεί» στην πράξη.(Λέγω εν πολλοίς γιατί ορισμένες συμπεριφορές τού «λογικού»ανθρώπου είναι θλιβερές και ακατανόητες ).Αλλά ταυτόχρονα ο νούς μάς οδηγεί στην παραδοχή, ότι, ορισμένα πράγματα και καταστάσεις κείνται πέρα από την εμβέλεια τού νού,πέρα από τη λογική,και πέρα από τη δυνατότητα να αποτυπωθούν με τη γλώσσα.Είναι οι βιωματικές καταστάσεις,είναι θέματα με τα οποία ασχολείται η παραψυχολογία, είναι οι παραθανάτιες εμπειρίες,είναι τα συναισθήματα ,όπως η αγάπη,είναι τόσα πολλά άλλα.

Σε κάθε περίπτωση το μη κατανοητό δεν είναι και ανύπαρκτο.

Ε.-Εχω προειδοποιήσει από την αρχή για την παράθεση απόψεων και επιστημονικώς αποδεκτών παρατηρήσεων συνοδευόμενων από « αυθαίρετες και αναπόδεικτες» σκέψεις και θέσεις.

1.-.Εχει γίνει δεκτό ότι, το Σύμπαν,τουλάχιστον το παρατηρήσιμο Σύμπαν είναι βιόφιλο και για ν’ ναφέρουμε και πάλι τον Paul Davis,κομμένο και ραμμένο στα μέτρα μας.Κατά την ανθρωπική αρχή ειδικώτερα, η εμφάνιση τής ζωής και τού νού,ήταν ένα γεγονός αναπόφευκτο και προκαθορισμένο και κατά κάποιο τρόπο τόσο η ζωή όσο και ο νούς είναι « γραμμένα στο DNA» τού Σύμπαντος.Οπως παρατηρεί και ο Lewis Datnell(“Life in the Universe” ): «Εάν μερικές από τις σταθερές τής φυσικής ήταν έστω και κατ’ ελάχιστον διαφορετικές,τα αστέρια δεν θα παρήγαγαν άνθρακα απαραίτητα για τη ζωή.» Κατά τον Stephen Hawking, ( εν:«Μαύρες Τρύπες» ),«αν υπήρχαν τρείς χωροχρονικές διαστάσεις ,δηλαδή δύο χωρικές και μια χρονική,θα ήσαν ανεπαρκείς για την ανάπτυξη πολύπλοκων οργανισμών,ενώ αν υπήρχαν περισσότερες από τρείς χωρικές,οι τροχιές των πλανητών γύρω από τον Ηλιο και των ηλεκτρονίων γύρω από τον πυρήνα θα ήσαν ασταθείς και βαθμιαία θα κατέρρεαν. Η γήινη τροχιά είναι σχεδόν κυκλική,όπως αποδεικνύεται, εδώ είχαμε μεγάλη τύχη.Αν η εκκεντρότητα τής Γής ήταν κοντά στο 1 ,οι ωκεανοί μας θα έβραζαν,όταν θα πλησιάζαμε στον ήλιο ,ενώ θα πάγωναν όταν θα απομακρυνόμασταν.Οι μεγάλες τροχιακές εκκεντρότητες δεν είναι ευεπίφορες για το φαινόμενο τής ζωής. Εχουμε την θερμοκρασία που απαιτείται, μια ανεπαίσθητη μεταβολή τής τάξεως τού μόλις 0,5% στην ένταση τής ισχυρής πυρηνικής δύναμης η τού 4% στην ηλεκτρική δύναμη,θα κατέστρεφε όλο σχεδόν τον άνθρακα, ή το οξυγόνο σε κάθε άστρο ως εκ τούτου την δυνατότητα ύπαρξης ζωής όπως την γνωρίζουμε. Η πιο εντυπωσιακή σύμπτωση έχει να κάνει με την « κοσμολογική σταθερά» τού Αινστάιν,που προσδίδει στον χωρόχρονο την εγγενή τάση να διαστέλλεται στις εξισώσεις τής γενικής σχετικότητας.Αν η τιμή τής κοσμολογικής σταθεράς ήταν πολύ μεγαλύτερη απ΄ό,τι είναι, το Σύμπαν μας θα είχε κυριο λεκτικώς ανατιναχθεί πριν σχηματισθούν οι γαλαξίες οπότε η ζωή όπως την γνωρίζουμε θα ήταν αδύνατη.»

Οι παραπάνω παρατηρήσεις επιτρέπουν ένα «αυθαίρετο» άλμα.

Ότι,το Σύμπαν έγινε αποκλειστικώς για να δημιουργήσει ζωή.

2.Οσο για τον σκοπό υπάρξεως ζωής, έχουν διατυπωθεί πολλές απόψεις.

Κατά τον Β.Ξανθόπουλο (εν: «Περί Αστέρων και Συμπάντων» ) ο αντικειμενικός σκοπός τού Σύμπαντος είναι ν΄αποκτήσει την αυτογνωσία του που την αποκτά με την συνείδηση τού ζωντανού. Όπως έχει γραφεί η ζωή και τελικά η συνειδηση, δεν είναι απλώς συμπτωματικά υποπροιόντα τής φύσης,αλλά κεντρικοί παίκτες στη δημιουργία του Σύμπαντος. Ο Martin Rees διατυπώνει μια συγκλονιστική σκέψη.Γράφει : «Δεν είμαστε σε θέση να προβλέψουμε ποιό ρόλο θα παίζει τελικά η ζωή:θα μπορούσε να εκλείψει ή να επιτύχει τέτοια κυριαρχία,που να είναι δυνατόν να επηρεάσει ολόκληρο το Σύμπαν;» Κατά τον Χρ.Γιανναρά σκοπός τής Δημιουργίας και τής ζωής είναι να μετάσχουν όλα τα όντα στην ζωή τού Θεού,να αποτελέσουν « δόξα» δηλαδή φανέρωση τού Θεού,έτσι ώστε να είναι ο Θεός, « τα πάντα εν πάσι» (Ι Κορινθ.ΙΕ,28). Να έχουμε μια μέθεξη στην κοινωνία τής αγάπης,που συνιστά τον τρόπο,υπάρξεως Τού Θεού, το Είναι του Θεού.

Αν δεχθούμε ότι, τίποτε δεν υπάρχει χωρίς κάποιο σκοπό,το « αυθαίρετο» άλμα είναι ότι, η ζωή δημιουργήθηκε για να βοηθήσει στην εξέλιξη τού Σύμπαντος.

3.-Ειδικώς για τον Ανθρωπο.

Ο Β.Ξανθόπουλος γράφει ότι,η ανθρώπινη κλίμακα φαίνεται να είναι πολύ κοντά,να συμπίπτει καλύτερα, στο γεωμετρικό μέσο όρο τής αστρονομικής και τής ατομικής ή πυρηνικής κλίμακας.Ενα δέσιμο μια ταύτιση τού ανθρώπου με το Σύμπαν.Πολλοί φυσικοί δέχονται την επίδραση τού παρατηρητού, στο Συμπαντικό γίγνεσθαι.Ο Ηράκλειτος ήδη είχε πεί ότι ,« τους καθεύδοντας εργάτας είναι και συνεργούς των εν τω κόσμω γινομένων» ,ο Καζαντζάκης μιλά για Salvatoreς Dei,o Wheeler ,δέχεται ένα « συμμετοχικό »Σύμπαν και ο Paul Davis αναφερόμενος στο περίφημο πείραμα των δύο σχισμών λέγει « Το πείραμα των δύο σχισμών αναδεικνύει εμφαντικώς τον καίριο ρόλο τού παρατηρητή»

Το « αυθαίρετο» λοιπόν άλμα είναι ότι, ο άνθρωπος επιδρά στην πορεία και εξέλιξη τού Σύμπαντος. Με τη σκέψη,το συναίσθημα και κυρίως με την αγάπη που ανάγεται σε συμπαντικό νόμο,όπως ο γράφων δέχεται.

Να προχωρήσει κανείς περισσότερο, και να ερωτήσει γιατί αυτή η εξέλιξη,είναι προσπάθεια κατεξοχήν πέρα από την λογική και θα συνιστά αλοζονική ασυναρτησία.

Γιατί πρόκειται για το μεγάλο μυστήριο.

ΣΤ.- Και τέλος για κείνον που θεωρεί περιττές τις παραπάνω σκέψεις,τις παραπάνω προτάσεις,τις παραπάνω θέσεις, θάθελα να πώ:

Το ελάχιστον που υποχρεούται ο καθένας πού δεν δέχεται τίποτε από τα παραπάνω,είναι να θέσει στον εαυτό του το ερώτημα.:

Γιατί όλα αυτά, γιατί η ζωή,γιατί υπάρχω;

Θα είναι μια πολύ καλή αρχή.

Γ.Α.ΚΟΥΚΟΥΒΙΝΟΣ

ΑΣΥΝ

 ---------------------------------------------------------

(«Ο άνθρωπος τού ειδέναι φύσει ορέγεται»). Επομένως ο άνθρωπος ενεργεί κατά φύση όταν προσπαθεί να μάθει, να προσεγγίσει την αλήθεια, πολλές δε φορές ,έξω και πέρα από κάθε « ιδιοτελή» σκοπιμότητα.γνωρίζοντας καλώς ότι  «ουκ’ επ άρτω μόνω ζήσεται άνθρωπος»( Λουκ.Δ,4)

 

Η γνώση για την γνώση,ως αυτοσκοπός(;).

 

Και τι είναι γνώση;

--------------------------------------------------------------------

 

 

1.-To να παραθέτει κάποιος  αντιφατικές θέσεις δεν είναι πάντοτε δείγμα αστάθειας. Μερικές φορές δείχνει –χρωματίζει - την προσπάθεια , ενός ελεύθερου ,σκεπτόμενου ανθρώπου , πολλές φορές αγωνιώδη, για την κατανόηση τής πραγματικότητας, για την ανακάλυψη τού προορισμού  του,  για τον προσδιορισμό της δέουσας, με την ευρύτατη έννοια συμπεριφοράς του, για την ανεύρεση τής αλήθειας. Είναι "υποχρεωμένος" να εξετάζει πολλές υποθέσεις.

 

 

Ασφαλώς  όμως κάποτε πρέπει να καταλήξει (με τον ένα ή άλλο τρόπο):

 

 Μόνον εκείνος που έχει την αλήθεια με φώτιση, αποκάλυψη, απαλλάσσεται από το βασανιστήριο ενός τέτοιου είδους αναζήτησης (.... αφού προηγουμένως όμως πρέπει .....)

 

O πιστός είναι από μιά πλευρά  ευλογημένος και απαλλαγμένος από αγωνίες. Και ασφαλώς και  οι «ρεαλιστές»,οι «προσγειωμένοι»,οι «πρακτικοί» άνθρωποι που θεωρούν ανώφελο και χάσιμο χρόνου να σκεφθούν και να ασχοληθούν το κάτι άλλο,(που συνειδητά ή όχι το καταργούν(;)

 

2α.Οι ερωτήσεις ,δεν είναι  πάντοτε περιττές. Έχουν μια δυναμική, τής οποίας στερούνται, οι απαντήσεις. Οι πρώτες υπαγορεύουν και προτρέπουν την συνέχιση  μιας προσπάθειας, οι δεύτερες σηματοδοτούν το πέρας της.

Κοντά στις ερωτήσεις κείται η αμφιβολία, τής οποίας η χρησιμότητα από πρακτική άποψη ,είναι ταυτόσημη και ισοδύναμη.

 

Ο Bertrand Russell έλεγε :  «Το  όλο  πρόβλημα με τον κόσμο είναι ότι, οι ανόητοι και οι φανατικοί είναι πάντα τόσο σίγουροι για τον εαυτό τους, και οι σοφώτεροι άνθρωποι τόσο γεμάτοι αμφιβολίες,» για  να συμπληρώσει ,ο Francis Bacon « Εάν κάποιος  αρχίσει με βεβαιότητες, θα καταλήξει σε αμφιβολίες, αλλά αν αρκείται στο να αρχίσει με αμφιβολίες, θα καταλήξει σε βεβαιότητες.»

 

,β.Σε άλλο επίπεδο:

Έχει υποστηριχθεί ότι,με (ορισμένες)  ερωτήσεις του σκεπτόμενου ανθρώπου    το σύμπαν προσδιορίζει την πορεία του. Και  ότι, γενικώτερα  η συνείδηση επηρεάζει την συμπαντική ιστορία.

 

 Ετσι : Ο  (σκοτεινός;) Ηράκλειτος λέγει: «Τους καθεύδοντας εργάτας είναι των εν τω κόσμω γινομένων» για να συμπληρώσουν  ορισμένοι φυσικοί επιστήμονες  που, χωρίς δισταγμό, υποστηρίζουν την  σημαντική σημασία που έχει η ανθρώπινη συνείδηση, στην συμπαντική εξέλιξη. Ετσι :

Ο   φυσικός Andrei Linde λέγει:  « Ο ρόλος των παρατηρητών  είναι θεμελιώδης στη  κβαντική κοσμολογία…. Εμείς και το Σύμπαν πορευόμαστε χέρι-χέρι .Προσωπικά πιστεύω ότι, δεν έχει κανένα νόημα να πούμε ότι, μπορεί να υπάρχει  Σύμπαν,χωρίς παρατηρητές.Δεν μπορώ να φαντασθώ καμιά λογική θεωρία των πάντων  που θα αγνοεί την συνείδηση….Χωρίς παρατηρητές το Σύμπαν είναι νεκρό.»

 Ο Paul Davies : ομιλεί για συμμετοχικό σύμπαν,που «το βλέπει κομμένο και ραμμένο στα μέτρα μας,  ότι,οι παρατηρήσεις που κάνουμε σήμερα  θα μπορούσαν να διαμορφώσουν την φύση της παραγματικότητας και ότι, η ζωή και τελικά η συνείδηση δεν είναι απλώς  υποπροιόντα της φύσεως αλλά  κεντρικοί παίκτες  στην δημουργία του Σύμπαντος,»

Ο Max Planck  : « Θεωρώ την συνείδηση ως  θεμελιώδη. Θεωρώ την ύλη ως παράγωγο της  συνείδησης. Δεν μπορούμε να ξεπεράσουμε την συνείδηση. Τα πάντα για τα οποία μιλάμε, όλα όσα θεωρούμε ως υφιστάμενα, αξιώνουν συνείδηση»

  Ο Eugene Wigner :(νόμπελ Φυσικής) λέγει : «Δεν ήταν δυνατό να διατυπωθούν οι νόμοι της κβαντικής μηχανικής με έναν απόλυτα συνεπή τρόπο χωρίς αναφορά στην συνείδηση.»

 

Και τελειώνουμε την καθαρώς δειγματοληπτική αυτή παράθεση με  την   ευχή να προσπαθήσουμε  να συλλάβουμε το νόημα ,το μήνυμα και την σχετική ευθύνη  που αναδύεται και στην οποία προτρέπει περικοπές η περικοπή από την Α’ Προς Κορινθίους επιστολή του αποστόλου Παύλου:

 «Θεού γαρ εσμέν συνεργοί »( αποστόλου Παύλου Α Προς Κορ Γ.,9), και

 « …ινα πάντες εν ωσιν,καθώς συ πάτερ εν εμοί καγώ εν σοί ,ίνα και αυτοί εν ημίν εν ώσιν..ινα ωσιν εν καθώς ημείς εν εσμέν..εγώ εν αυτοίς και συ εν εμοί , (Ιω.ΙΖ  21-23)

.===============================================================================================================

 

 

 B.«ΑΠΟΡΙΕΣ - ΣΚΕΨΕΙΣ –ΠΡΟΤΑΣΕΙΣ- ΑΣΥΝΔΕΤΕΣ-ΑΥΘΑΙΡΕΤΕΣ-ΑΝΑΠΟΔΕΙΚΤΕΣ- ΑΝΤΙΦΑΤΙΚΕΣ;.»

 

1. Το πρόβλημα με τον ανθρώπινο εγκέφαλο ,την συνείδηση και την συνδεόμενη  –εκτός άλλων- μ’αυτόν, νοημοσύνη (θέματα για τα οποία έχουμε ασχοληθεί σε σχετικό πόνημα μας) αξίζει να μας προβληματίσει.

 

α.-Ο ανθρώπινος εγκέφαλος έχει την ίδια γενική δομή με τους εγκέφαλους των λοιπών θηλαστικών,αλλά σε σχέση με το ανθρώπινο σώμα είναι   τρείς  φορές  μεγαλύτερος απ’ όσο θα περίμενε κανείς  για ένα ανώτερο θηλαστικό  στο δικό μας μέγεθος.

-Εκεί που διαφέρει ριζικά ο ανθρώπινος εγκέφαλος, με άλλους θηλαστικών, εκτός από το βάρος του, είναι η ύπαρξη πολλών, ίσως  και 40 διαφορετικών τύπων νευρώνων, μερικοί από τους οποίους είναι ειδικώς ανθρώπινοι,με συνάψεις της τάξεως τρισεκατομμυρίων.

-Ο βιολόγος Gary Lynch, ειδικευμένος στην χημεία τής ανθρώπινης μνήμης, λέγει  ότι, ο εγκέφαλος  δεν είναι στατικός, αλλά μπορεί να αλλάξει. Ο εγκέφαλος μας όχι μόνον μπορεί  να σχηματίσει νέα «καλώδια» και  συνδέσεις, αλλά και το κάνει κάθε στιγμή.Ο  Lynch πίστευε, ότι,  η βλάστηση ή κάτι παρόμοιο συντελείται συνεχώς στον εγκέφαλο.

-Eχει υποστηριχθεί ότι, ο άνθρωπος μπορεί να επιβιώσει και με το ένα από τα δύο ημισφαίρια τού εγκεφάλου,(οπότε το άλλο «επαναπρογραμματίζεται»  ώστε να αντισταθμίσει την απώλεια)

- Ο εγκέφαλος του ανθρώπου  είναι κατεξοχήν ενεργειοβόρος. Καταναλώνει  το 25% περίπου της όλης ενέργειας που  χρειάζεται ό άνθρωπος.

 

-β.Εχει γίνει δεκτό,ότι,για την επιβίωση του ανθρώπου ένας τέτοιος  εγκέ φαλος,με τέτοιο μέγεθος και με τέτοια πολύπλοκη κατασκευή  ελέγχεται ως τελείως περιττός ΑΝ επρόκειτο να χρησιμοποιηθεί  μόνον για την επιβίωσή του. Θα επρόκειτο για βιολογική σπατάλη. Γεννάται  επομένως το ερώτημα πώς δικαιολογείται τούτο. Ακόμη περισσότερο και ειδικώτερα και σαφέστερα, καθώς ο ανθρώπινος εγκέφαλος συνδέεται με την (μεγάλη σε σχέση με τα άλλα έμβια όντα) νοημοσύνη και με την ανθρώπινη γλώσσα, καθαρώς ανθρώπινα χαρακτη ριστικά,πρέπει  αυτά  να έχουν σχέση  και στόχο (όχι μόνον την επιβίωση ,αλλά (τουλάχιστον ΚΑΙ) κάτι άλλο:

 

..ι.-Αφενός την ανάπτυξη συνεργασίας μεταξύ των ανθρώπων κυρίως με την γλώσσα που χωρίς τον εγκέφαλο με τον οποίο προικίσθηκε ο άνθρωπος  δεν θα υπήρχε. Εχει γίνει δεκτό ότι ,τα τεράστια ανθρώπινα επιτεύγματα που επέτυχε ο άνθρωπος  δεν θα είχαν πραγματοποιηθεί χωρίς την συνεργασία μεγάλου αριθμού ανθρώπων. Βιολόγοι όπως η Lynn Margulis , που θεωρεί την συνεργασία ως  κύρια δύναμη για την επιβίωση, πάνω από την φυσική επιλογή. -Στην σημασία τής συνεργασίας αναφέρεται και ο Barbault και εξηγεί έτσι φαινόμενα,που θάταν ακατανόητα από πρώτη θεώρηση,ώς αντιστρατευόμενα το ένστικτο τής επιβίωσης και τις δαρβινικές απόψεις.  Συνεργασία που οδηγεί στη δημιουργία σχέσεων, ώστε να αυξηθούν οι πιθανότητες  πολλαπλασιασμού που εξηγεί σε ένα (τουλάχιστον ποσοστό), τον αλτρουισμό.- Η επιτυχία τού homo sapiens  συνδέεται άμεσα  με το ότι ,είναι αποτέλεσμα μιάς συνεργασίας τονίζει και ο  Harari    

 

.ιι.-Αφετέρου στην  ικανότητα και ροπή  σκέψεως και διαλογισμού πάνω σε θεμελιακά (καθοριστικά  της συμπεριφοράς του ) προβλήματα του τύπου :,Γιατί το Σύμπαν,Γιατί η ζωή, Υπάρχει ειδικώς λόγος για την ύπαρξη του ανθρώπου και άν ναι ποιός είναι αυτός; Υπάρχει ανώτερη αιτία στην δημιουργία ;.

 

.γ.-Η μεγαλύτερη ίσως προσφορά τού νού,είναι ότι,  μάς δείχνει τα όρια του. Δεν μπορούμε μ΄αυτόν, να κατανοήσουμε ή να βιώσουμε το πραγματικό.(Μόνον αν βγούμε έξω από το Σύμπαν του οποίου είμαστε μέρος ή αν ενωθούμε μ’ αυτό-   όπως γινόμαστε σταγόνα της θάλασσας για να νοιώσουμε την θάλασσα, όπως γινόμαστε αγάπη για να νοιώσουμε τον Θεό που είναι αγάπη «ο μη αγαπών ουκ έγνω τον Θεό,ότι. ο Θεός αγάπη εστί»Ιωα.Δ,8).Αλλά αυτό δεν είναι επιστήμη με την οποία και ασφαλώς, όπως  και με την ανθρώπινη λογική ,δεν μπορούμε να   δώσουμε απαντήσεις, στα μεγάλα ερωτήματα. Γιατί το Σύμπαν; Γιατί η Ζωή; Γιατί,ο Ανθρωπος; Υπάρχει Θεός (όπως ο καθένας τον αντιλαμβάνεται);.

 

( Ανάγκη αναζητήσεως  άλλων μεθόδων΄;) .

 

 (O Victor Weisskopf λέγει : «..εκφράζω την πεποίθηση ότι,είναι ανοικτός ο δρόμος για να αναγνωρίσουμε ταυτόχρονα την αξία των μη  επιστημονικών τρόπων σκέψης και την εσωτερική αξία της Επιστήμης, που σήμερα τόσο συχνά αποδοκιμάζεται»)

 

 

2. Στον κόσμο που ζούμε μας φαίνεται ως απαραίτητη  και αυτονόητη για την ύπαρξη ενός γενονότος μιας καταστάσεως, ένα προηγηθέν αίτιο.

 

α-Ο νόμος της αιτιότητας  είναι φυσικός νόμος, και σαν τέτοιος δεν διεκδικεί ακόμη  και κατά την κοινή αντίληψη και λογική, αναγκαιότητα (Λ.χ.για  μας τους Βολιώτες,το ότι, «ο ήλιος στο Βόλο ανατέλλει από την Γορίτσα»  δεν έχει λογική αναγκαιότητα.»Δεν είναι σύμφωνος με συγκεκριμένη αρχή της δίτιμης λογικής. Αν ο ήλιος ανατείλει  κάποτε από την Νέα Ιωνία, τούτο δεν θα  είναι παράλογο δεν παραβαίνει μιά συγκεκριμένη αρχή της δίτιμης λογικής ) αλλά αφύσικο (με τις σημερινές συνθήκες) και απίθανο.

Επίσης: Στην κβαντομηχανική δεν ισχύει η δίτιμη λογική,αλλά η πολύτιμη.(Ισως να μην ισχύει καμμιά λογική εκτός από την τακτοποίηση  κατά τύπους, ορισμένων μορφών συμπεριφοράς ) Αν θέλουμε να τον αναγάγουμε σε νόμο της (κοινής) λογικής,τής νοήσεως, πέρα από τις αμφισβητήσεις, που μπορεί να έχει  η προσπάθεια αυτή, ως προς την ικανότητά της για την κατανόηση τού πραγματικού, φθάνουμε σε δύo αντίθετα συμπεράσματα και λογικές αναγκαιότητες.Ότι, δηλαδή αν  αιτιότητα σημαίνει ότι, τίποτε δεν μπορεί να υπάρξει χωρίς να προηγηθεί κάποιο αίτιο ( ποιά η φύση του αιτίου άραγε;),τότε για να λύσουμε τον Γόρδιο αυτόν δεσμό, και να δώσουμε ένα τέλος, μήπως θάπρεπε:

 .ή να δεχθούμε την ύπαρξη μιάς αρχής,χωρίς αίτιο; (Αναφερόμενοι στην ύπαρξη Θεού θα έχουμε ως ισοδύναμη διατύπωση ότι, ο Θεός είναι το αίτιο του εαυτού του.-causa sua)

  .ή να  δεχθούμε την άποψη μιάς συνεχούς δημιουργίας,( που ίσως  απλώς μεταθέτει και ενδύει με διαφορετικό ένδυμα το ερώτημα) όπως και ορισμένοι φυσικοί επιστήμονες δέχονται για το Σύμπαν; («αριθμός παμμέγιστος αεί συντελούμενος» κατά τους Πυθαγόρειους).

.ή να έχουμε ότι ,«λογική» αναγκαιότητα επιβάλλει να δεχθούμε  ότι, η αιτιότητα αυτή κάπου θραύεται;

.ή να θεωρηθεί ότι,το ελλείπον αίτιο είναι η ελεύθερη βούληση (κατά την άποψή μας, αν δεν ήταν ελεύθερη δεν θα  είχε την δυνατότητα να επιδράσει και δεν θα είχε λόγο υπάρξεως ο άνθρωπος ) και συνείδηση του ανθρώπου  που επιδρά στην συμπαντική εξέλιξη,

ή –ίσως το « τιμιώτερο» να δεχθούμε ότι, και το πρόβλημα αυτό,συνιστά μυστήριο,ανεπίδεκτο διανοητικής προσέγγισης και πέρα από κάθε ανθρώπινη κατανόηση με τα παραδεγμένα μέσα και μεθόδους

 

 

.β Ντετερμινισμός και τυχαιότητα στο Σύμπαν. Το δεύτερο οδηγεί σε  δυό σκέψεις.

.-.Το μέλλον του δεν είναι προκαθορισμένο.

 -Η τυχαιότητα είναι το πεδίο  το οποίο  έχει αφεθεί για να  δράσει  εκεί  η συνείδηση ,ο άνθρωπος,η ελεύθερη βούλησή του. Χωρίς αυτήν,η παρουσία του ανθρώπου δεν θα είχε νόημα.( Και αυτό σημαίνει πολλά)

 

. ---------------------------------------------------------------------

Το γιατί παρόλα αυτά ασχολούμαστε  με το θέμα αυτό, και με άλλα που παρατίθενται πιο κάτω, έγινε προσπάθεια να εξηγήσουμε σε προηγούμενη εργα σία μας.Για την ώρα άς σταθούμε  στο ότι,  είμαστε φτιαγμένοι για να ερευνούμε. Είναι στην φύση μας. ( Όπως θα ξαναγράψουμε κάτι σημαίνει και κάτι υποδεικνύει και  το γεγονός αυτό.Πρέπει να έχει συμπαντική σημασία)

         

3.-Μπορεί να δεί κανείς το Σύμπαν ως ένα σύμβολο,που κρύβει,που υποδεικνύει μια αλήθεια και μια πορεία;

 

4.-Στο Σύμπαν βλέπουμε συνεχείς μετασχηματισμούς, που οδηγούν(κατά κανόνα) από το απλούστερο στο συνθετώτεροκαι τελικώς στον Ανθρωπο.Γιατί;

 

5.Πολλοί θέλουν να βλέπουν τον θάνατο,εντασσόμενο στην διαδικασία ενός μετασχηματισμού, που σκοπό έχει να εμπλουτίσει το Σύμπαν με πείρα και συνει δήσεις. Η θεωρία τής μετενσάρκωσης,έχει την θέση της στην θεώρηση αυτή. Δίνει  νόημα, ελπίδα και όραμα και καθιερώνει ευθύνες( Αυτό ασφαλώς δεν αρκεί για να της προσδώσει επιστημονική εγκυρότητα,αλλά αυτό ίσως να μην είναι απαραίτητο για του φωτισμένους;). Όπως και από άλλη σκοπιά, έστω και εμμέσως,το ανθρωπικό αξίωμα.

 

.-Ειδικότερα για τον θάνατο. Μήπως πρέπει ( ζώντας κατά την φύση μας)να τον δούμε απλώς σαν ένα στάδιο μιάς πορείας,ότι, πρέπει να βλέπουμε κάθε μέρα σαν να ήταν η τελευταία τής ζωής μας και συγχρόνως –φαινομενικώς  αντιφατικώς, με την προηγούμενη θέση-  να   θεωρούμε πως πορευόμαστε σ’ένα δρόμο  χωρίς τέλος, ή τουλάχιστον με πολύ μακρυνό τέλος, σπέρνοντας το καλό,και  αδιαφορώντας αν θα προλάβουμε να γευθούμε εμείς στην τωρινή μας ζωή  τους καρπούς ή να λάβουμε οποιαδήποτε ανταμοιβή; Ετσι δίνουμε και απάντηση  και στην έννοια τής ανιδιοτελούς δράσης και τής αυτάρκειας.

-Μήπως ανάμεσα στην ζωή και τον θάνατο,υπάρχει μόνον διαφορά δομής και ποσού  όχι ποιότητας;

-Μήπως δεν  πρέπει να μας απασχολεί,παρά μόνο να μας υπενθυμίζει ότι,»δεν έχουμε απεριόριστο χρόνο για δράση (με την ευρύτατη έννοια της);

-Η γνώμη μας είναι ότι, ανεξάρτητα  από τις παραπάνω θέσεις,ο άνθρωπος πρέπει να κάνει το χρέος του χωρίς να τον απασχολεί  θέματα,όπως ο θάνατος και η μεταθανάτια συνέχιση τής ζωής,.το Κάρμα,η μετενσάρκωση κλπ..(Ασφαλώς ανάγκη να προσδιορισθεί το χρέος του αυτό.Από όσα πιο πάνω γράφονται διαφαίνεται ποιά είναι η υπόθεσή μας.

 

6.Είναι πράξη σωφροσύνης,είναι οικονομία δυνάμεων,είναι δρόμος προς την δημιουργική γαλήνη,να μην προσπαθούμε να απαντήσουμε στο ερώτημα γιατί η Ζωή ,γιατί το Σύμπαν; .Ταυτόχρονα όμως είναι πράξη ευθύνης να βοηθούμε στην συντήρηση τους, στην εξέλιξή ,στον εμπλουτισμό τους.

 

          7.-Ποία πρέπει να είναι η δέουσα συμπεριφορά μας;

Αυτή που βοηθά το Σύμπαν.

 

8.- Είναι ωραία η ιδέα,( το πραγματικά ωραίο είναι πάντα αληθινό) ότι, η Αγάπη είναι συμπαντικός νόμος, και ότι, όποιος πορεύεται σύμφωνα  μ΄αυτήν,πορεύεται κατά φύση.Η κακία είναι κάτι το αφύσικο,το άσχημο και το άρρωστο.Και εννοούμε  αγάπη  την βεβαιότητα-παραδοχή, ότι, αποτελούμε ένα αναπόσπαστο και κατά βάση ομοούσιο  μέρος ενός ενιαίου όλου, και ότι, πρέπει να πορευόμαστε σύμφωνα με  την παραδοχή αυτή. Να νοιαζόμαστε για το όλο.Να καταργήσουμε τον διαχωρισμό εγώ- εσύ. Αν υπάρχει απόδειξη τής άποψης αυτής, ίσως θα πρέπει να αναζητηθεί στην ευφορία που νοιώθει ο Ανθρωπος από την μέθεξη ,την ευφορία που νοιώθει,όταν βλέπει τον διπλανό του σαν προέκταση του εαυτού του,ή καλύτερα ,τον διπλανό του και τον εαυτό του  ενταγμένους στο ίδιο σύνολο.

 

          9.-Σκέπτομαι πολλές φορές αν υπάρχει ανιδιοτελής πράξη,ανιδιοτελής συμπεριφορά,δηλαδή χωρίς προσδοκίες για παράδεισους ή φόβο μιας τιμωρίας, όπως  διδάσκουν ορισμένες θρησκείες;...

 

10. Θάταν ωραίο να βλέπουμε τον εαυτό μας,όχι σαν θεατή και καταγραφέα των όσων γίνονται,αλλά συναγωνιστή σε μια διαρκή,ή τουλάχιστον μακρά πάλη, στην πραγμάτωση ενός σχεδίου. Θάταν η υπέρτατη ικανοποίηση και δικαίωση τού Ανθρώπου. .Πρέπει να συμμετέχει. Αυτό είναι η ευθύνη και το τραγικό  μεγαλείο του. Και η  συναίσθηση τής συμμετοχής αυτής, είναι η μεγάλη ανταμοιβή..

Από μια  άλλη θεώρηση ,αυτό,οδηγεί σε μια αυτάρκεια.

 

          11.-Ελευθερία σημαίνει υποταγή στην εξυπηρέτηση ενός ιδανικού.Υποταγή σ΄ένα σχέδιο,σ΄ένα  σκοπό.Ο δρόμος προς την Ελευθερία,περνάει από την υποταγή.

         

 12.-Κάθε άνθρωπος είναι μια ελπίδα.Για όλους και για όλα.

Για τον εαυτό του και το Σύμπαν.

         

13.-Δεν υπάρχει καλή  σκέψη ή καλή πράξη τού ανθρώπου, που να είναι επί ματαίω ή χωρίς συνέπειες .Το αποτέλεσμά της δεν είναι πάντοτε ορατό.Ας ξέρει ότι,και τότε ,και ο ίδιος και το Σύμπαν οφελείται.ή βλάπτεται.

 

          14.-Ανάμεσα στον Ανθρωπο και το Σύμπαν,υπάρχει μια  αμφίδρομη  σχέση. Δεχόμαστε ενέργεια και την ανταποδίδουμε.Την λειτουργία αυτή πρέπει να υπηρετούμε.Να γίνουμε ενέργεια,να επιστρέφουμε ενέργεια –αγάπη..                

 

       16.-Ο παραπάνω σκέψεις δεν κηρύσσουν σε καμία περίπτωση μια στάση και συμπεριφορά αλαζονική.Αντιθέτως προτείνουν –και επιβάλλουν-μια πορεία ταπεινότητας και υπέρτατης ευθύνης.

 

   17.Το θέμα,του κακού, της αμαρτίας δεν συνιστά πρόβλημα.Είναι (κι αυτό) μυστήριο.Η αναγωγή του στο προπατορικό αμάρτημα,δεν αντέχει στην λογική. Δεν είναι νοητό και αποδεκτό να κληρονομείται  το «ηθικό» παράπτωμα απώτατων προγόνων.Εκτός αυτού αντιμάχεται το αυτεξούσιο,την ελευθερία της βουλήσεως. Ισως,το κακό να ήταν αναπόφευκτο υποπροιόν των αρχικών  σταδίων της δημιουργίας,ίσως να  αναγκαίο για την πράξη της Δημιουργίας. Από την σκοπιά αυτή είναι τωρινό ,είναι μπροστά μας. Στον άνθρωπο εναπόκειται το μεγάλο έργο και η μεγάλη ευθύνη για την εξάλειψή του.  

 Πέρα απ’αυτό:Υπάρχει αγώνας χωρίς πόνο;   

    

 Γ. Επανερχόμαστε:O άνθρωπος είναι πολύτιμο συστατικό του σύμπαντος.Δρώντας σε τρία επίπεδα, φυσικό ,συναισθηματικό και νοητικό επηρεάζει την  πορεία του.Υπό την έννοια  αυτή το μέλλον του Σύμπαντος δεν είναι (τουλάχιστον) ακριβώς προκαθορισμένο.

 

Κατασκευάζουμε το πεπρωμένο μας.

 

   Δ Η αλαζονεία του Ανθρώπου,συνιστά  ένα μεγάλο κίνδυνο.

  

    Ε. Ζούμε το σήμερα,και δεν σκεπτόμαστε το αύριο.Ζούμε χωρίς σωστές προοπτικές.

 

 ΣΤ. Γνώση-Αλήθεια-Τελειότητα-Ενωση- Ομορφιά, πρέπει να ηχούν ισοδύναμα

---------------------------------------------------------------------   

Αν υπάρχει  ένας  βασικός(αν μη αποκλειστικός) λόγος που να δικαιολογεί όλα όσα γράφονται στο πόνημα αυτό,είναι- να ωθήσει στην διατύπωση  τού ερωτήματος:

Γιατί όλα αυτά; Γιατί υπάρχω;

Και μερικοί που γνωρίζουν ή  νομίζουν πώς γνωρίζουν την απάντηση, ή τον  δρόμο που οδηγεί προς αυτήν, ξέρουν ότι,
Χρειάζεται    αγνότητα, αγώνας,αίσθημα ευθύνης,αγάπη, ταπεινότητα , σοφία. Και φώτιση

Αγία Τριάδα –Βόλος ..έως 9-1-2022

        

  Γ.Α.ΚΟΥΚΟΥΒΙΝΟΣ

 =======================-------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------

===============================================================================================

ΣΚΕΨΕΙΣ  ΔΙΚΕΣ (;)MOY

        

1. To να υποστηρίζει κάποιος  αντιφατικές θέσεις δεν είναι πάντοτε δείγμα αστάθειας.Μερικές φορές δείχνει –χρωματίζει - την προσπάθεια , ενός ελεύθερου  ανθρώπου , πολλές φορές αγωνιώδη,για την κατανόηση τής πραγματικότητας, για την ανακάλυψη τού προορισμού  του,για την ανεύρεση τής αλήθειας.Ασφαλώς  όμως κάποτε πρέπει να καταλήξεις(με τον ένα ή άλλο τρόπο).

-Δεν πρέπει να διαλέξεις άλλη αποστολή  εκτός από  κείνη που σού τάχθηκε.Αν αλλοιώς πράξεις  και τον εαυτό σου-εκτός άλλων- θα προδώσεις και άκαρπο,έως βλαβερό θα είναι το πέρασμά σου.

--Αγωνίσου  για να ξαναγυρίσεις καλύτερος………(ή και ανεξάρτητα από την παραδοχή για επιστροφή)…για να βοηθήσεις……..για κάτι καλύτερο,ίσως έξω από το εγώ.           

-Η θέληση,η επιθυμία ,η τάση,ν΄ αγωνίζεσαι για το Καλό.από τα μεγαλύτερα δώρα Του Θεού στον Ανθρωπο.Και από τα πιο πρόσφορα  μέσα επικοινωνίας μαζύ Του,ένωσης μ΄Αυτόν.               

        -Δεν ξέρω αν υπάρχει μοίρα  για κάθε άνθρωπο και κατά πόσο μπορεί να την αλλάξει.Ξέρω πόσο όμορφα αισθάνομαι όταν αγωνίζομαι να γίνω καλύτερος.Αυτό τις περισσότερες φορές μου αρκεί.Προσοχή όμως.Καλύτερος σε σχέση με το πόσο αυτό βοηθάει και τούς άλλους.

-Με τον θάνατο προβάλλεται στο Σύμπαν η ανθρώπινη εμπειρία,ώστε να δημιουργηθεί κάτι το καλύτερο.Ο θάνατος εκφράζει  την δυναμική τού Σύμπαντος.

      -Βλέπω τα εμπόδια ,τις δοκιμασίες που αντιμετωπίζει ο άνθρωπος, προκα θορισμένες,στο μεγαλύτερο ποσοστό τους .Η έλευσή τους  δεν εξαρτάται από μάς –πολλές φορές-ο ρόλος μας τους είναι ακριβώς αυτός :Η δοκιμασία μας –και γιατί όχι η υπόδειξη ενός νέου δρόμου.,.Χρέος μας λοιπόν να τα αξιοποιήσουμε με τον καλύτερο τρόπο.

-Ο σημερινός πολιτισμός κάνει όλο και πιο δύσκολη την πορεία του ανθρώπου,την άνοδο τού ανθρώπου.Αν και το στοιχείο αυτό, θεωρηθεί προκαθορισμένο,τότε σημαίνει ότι, οι δοκιμασίες τού σημερινού ανθρώπου αυξάνουν ώστε να επισπευσθεί η λείανση τού ακατέργαστου λίθου.

           --Ενας στόχος: ο Θεός

            -Μία μέθοδος:ο Θεός

         -Συνεργάτες ζητάει ο Θεός και άλλοι, να βρούν στους ανθρώπους.          

        

        -Υπάρχει ένα  σίγουρο κέρδος,που κανείς δεν μπορεί να σού αφαιρέσει.Και αυτό είναι ό,τι καλό έκανες ,ό,τι καλό σκέφθηκες,ό,τι καλό   ,με την βοήθεια τού Θεού δημιούργησες,. 

`-Τα σημάδια επιβεβαίνουν την πορεία,(αμφίβολο αν) την δείχνουν

            

 -Πρόσεξε να πεθάνεις αναβαίνοντας

                        

-Να ζείς κάθε στιγμή σωστά και με πληρότητα.Για τα άλλα άφησε να φροντίσουν άλλοι ‘ή ο Άλλος

-Μην  σκέφτεσαι συνέχεια πότε θα τελειώσει η ανηφόρα.Να εύχεσαι να έχεις δύναμη να αντέξεις και αυτή και άλλη.Και να χαίρεσαι που έφθασες μέχρις εδώ. 

 -Το μεγαλείο και η σοφία της Δημιουργίας,είναι όχι ότι έκανε τον άνθρωπο τέλειο,αλλά ότι τού έδωσε την δυνατότητα να( προσπαθεί για να ) γίνει τέλειος. 

    

-Υπάρχει ένα  σίγουρο κέρδος,που κανείς δεν μπορεί να σού αφαιρέσει.Και αυτό είναι ό,τι καλό έκανες ,ό,τι καλό σκέφθηκες,ό,τι καλό   ,με την βοήθεια τού Θεού δημιούργησες.

-Η μοναξιά που επιδιώκεις, αποτυπώνει μερικές φορές αλαζονεία.

-Η μοναξιά μπορεί να είναι θάνατος,μπορεί να είναι και ανάσταση.

-Χαρακτηριστικό τού ήρωα είναι η αυτάρκεια,με την έννοια ότι, δεν τον απασχολεί η επιβεβαίωση

-Δεν μπορείς να πλησιάσεις το Θεό αγνοώντας τον άνθρωπο.

1. -

  -Να καταργηθούν οι διαχωριστικές γραμμές( τα σύνορα) μεταξύ κρατών.Μήπως προηγείται η κατάργηση των διαχωριστικών γραμμών μεταξύ των ανθρώπων,οι διαχωριστικές γραμμές μεταξύ τού εγώ και τού σύ,ώστε να υπάρχει μόνον το εμείς;


 -Μόνο εκείνος που σέρνεται δεν κινδυνεύει να πέσει.

-Να καταργηθούν οι διαχωριστικές γραμμές( τα σύνορα) μεταξύ κρατών.Μήπως προηγείται η κατάργηση των διαχωριστικών γραμμών μεταξύ των ανθρώπων,οι διαχωριστικές γραμμές μεταξύ τού εγώ και τού σύ,ώστε να υπάρχει μόνον το εμείς;

΄-Μόνο εκείνος που σέρνεται δεν κινδυνεύει να πέσει.

-Το να επιδιώκεις τη μοναξιά είναι μερικές φορές αλαζονεία


-Η μοναξιά μπορεί να είναι θάνατος ,μπορεί να είναι  αφετηρία  μπορεί να είναι ανσταση.


-Για ν’ ανυψωθείς απαιτείται να αποβάλεις έρμα. 

-Ο άνθρωπος που δεν μπορεί ν'αλλάξει γνώμη,είναι σαν το φίδι που δεν μπορεί  ν'αλλάξει δέρμα.Πεθαίνει

-Είμαστε διαχειριστές-όχι ιδιοκτήτες-δυνατοτήτων και μέσων που μας δόθηκαν για ένα σκοπό,για να βοηθήσουμε στην πραγμάτωση  του Σχεδίου .Είναι επομένως μεγάλο το δώρο ,μεγάλο το χρέος μεγάλη η ευθύνη.

-