ΘΘΘΘ

                  Η ΘΥΣΙΑ-ΙΙ

 

 ΘΘΘΘ 46/89

                        Η ΘΥΣΙΑ

                     H  ΘΥΣΙΑ-ΑΥΤΟΘΥΣΙΑ

 

 

ΠΡΟ-ΠΡΟ ΣΧΕΔΙΟ ΥΠΟ ΣΥΝΕΧΗ ΑΝΑΘΕΩΡΗΣΗ-ΣΥΜΠΛΗΡΩΣΗ

  Σχεδόν σε κάθε «εργασία» μου, προτάσσω την ίδια εισαγωγή,γιατί   κατά την γνώμη μου, ταιριάζει(δυστυχώς) σε  όλες. Ετσι και στο πόνημά μου αυτό αισθάνομαι την ανάγκη να δηλώσω και πάλι σχεδόν τα ίδια.

Ξέρω-το εννοώ- ότι,όσα γράφονται πιό κάτω,(και που  συνεχώς συμπληρώνω και διορθώνω) απέχουν όχι απλώς από το τέλειο, το πλήρες,(και το οριστικό -τουλάχιστον για μένα)αλλά και από αυτό που θα ήθελα και εγώ.Εκτός άλλων,η κατανομή τής ύλης είναι ελαφρώς κακή..Δεν έχω όμως  τον χρόνο(και την ικανότητα;) να συμπληρώσω,να διορθώσω,να ταξινομήσω ,να καταλήξω.Τα γράφω  λοιπόν έτσι ,με την προσδοκία,ότι, ίσως,αποτελέσουν εφαλτήριο,για κάποιον που θα θελήσει να  σταθεί πάνω στα στοιχεία,και στις σκέψεις που τα πλαισιώνουν ,να προχωρήσει,  και να δημιουργήσει τα δικά του πλέον συμπεράσματα,   και να ολοκληρώσει την προσπάθειά μου   ώστε αυτή  να πλησιάσει στο τέλειο,τόσο από πλευράς περιεχομένου-ουσίας όσο και από πλευράς  μορφής ,αλλά και προβληματισμού με όλες τις δυνατές προεκτάσεις.

   Τα  λίγα και ελλιπέστατα αυτά στοιχεία ,όπως τα έχω συλλέξει, έτσι,χύδην,αλλά συγκεντρωμένα , θάταν κρίμα να  μείνουν  αδιάβαστα, να πάν χαμένα. Ολοι μας, πέρα από κάθε ματαιοδοξία  οφείλουμε,να δίνουμε « το κατά δύναμη»(Και ασφαλώς σε όλους τους τομείς). Χωρίς σκέψη ότι, θα θιγεί ο εαυτός  μας, με την αποκάλυψη των πολλών ατελειών.

Ειδική αναφορά στις αντιφατικές απόψεις πού καταγράφονται: Κρίθηκε ότι, στοιχειώδης αμεροληψία και αντικειμενικότητα, επέβαλλε να εκτεθούν όλες (: για την ακρίβεια οι περισσότερες),με συντομία και  τα υπόλοιπα να αφεθούν στην  κρίση τού αναγνώστη. Και με την ευκαιρία: Ας μην ξεχνάμε πώς η σκέψη ,η στάση μας, εξαρτάται σε μεγάλο ποσοστό,από το ¨φορτίο” (όχι με απαξιωτική κατ΄ανάγκη έννοια),με το οποίο ερχόμαστε  και  ζούμε (περιβάλλον,παραδόσεις,ψυχοσωματική συγκρότηση  και τόσα άλλα)

 

Αναρωτιέμαι: Υπάρχει άραγε κάτι απολύτως δικό μας;

 

Το θέμα επιλέχτηκε γιατί κρίθηκε ότι,βοηθά στην κατανόηση τής ανθρώπινης συμπεριφοράς   και  όλως εμμέσως και υπαινικτικώς  στην υπόδειξη τού ποία πρέπει να είναι αυτή , καθώς επίσης και  στην  αυτογνωσία , και τέλος στην θέση ενός βασικού ερωτήματος: Ποιά πρέπει να είναι η θέση  , αποστολή και ευθύνη  τού Ανθρώπου στη κοινωνία και ίσως…..γιατί όχι; και στο Σύμπαν.;

 

 

                   

 

 

ΒΙΒΛΙΟΓΡΑΦΙΑ

 

    1.-R.K.Yerkes “ Le Sacrifice” Payot,1955

    2.-« Τυπικό» 18^ο Α.Κ.Α.Σ.Τ.

    3.-Εγκλυκλοπαίδεια «Πάπυρος Λαρούς-Μπριτάννικα»

    4.-Ernst Mayer « Τι είναι η εξέλιξη» Κάτοπτρο  2005. Πρώτη αμερικανική  Έκδοση  2001.-

           5.- Arthur Koestler «Ένα φάντασμα στη μηχανή» Χατζηνικολή 1977(The Ghost in the Machine-1967)

  6.-Amotz – Avishag Zahari “Η Αρχή της Μειονεξίας” Καστανιώτης 1998( The Handicap principle 1997)

  7.-Ε.Π.Παπανούτσος « Πρακτική φιλοσοφία « Δωδώνη 1973

  8.-Πλάτωνος « Συμπόσιον»

  9.-Ιάσων Ευαγγέλου « Ανθρωπιστική Ηθική» Σαββάλας 1996

  10.-Κ.Κριμπάς «Κοινωνιοβιολογία» Κάτοπτρο 2007.

            11.-Alice A.Bailey “Les Travaux d’Hercule” Assοciation Lucis Trust 1990       
        12.Alain "Préliminaires a  la Mythologie"Paul Hartmann 1951
      13.Ιάσων Ευαγγέλου «Ο Άνθρωπος και ο Θάνατος»Βερέττας 2011

     14.- Edward O.Wilson « Για την Ανθρώπινη Φύση»ιδίως σελ183 επ.Εκδόσεις Σύναλμα 1998.(“Οn Human Nature” –Harward University Press-1995)

     15.-Michael S.Gazzaniga  « Ανθρωπος» κάτοπτρο 2011(Human –The science behind what makes us unique  2008

    16.-Μontaigne “Les Essais en français moderne” Quarto Gallimard 2009

 

 

 

-«Με Την Αυτοθυσία Κερδίζουμε Τον Εαυτό Μας, Το Εγώ Μας. Γιατί Μόνο Αυτό Που Δίνουμε Το Έχουμε.»

                                C. JUNG

 

……Μήπως.πλέον αυτού, επηρεάζουμε και κάτι μεγαλύτερο;

 

 

ΕΤΥΜΟΛΟΓΙΚΑ-ΕΝΝΟΙΑ- ΟΡΙΣΜΟΣ-ΓΕΝΙΚΑ

 

  Κατά μία άποψη, η ετυμολογική προσέγγιση τής λέξης, συνδέεται με την   προσφορά προς τους Θεούς. Κατά την άποψη αυτή, η ρίζα τής λέξεως θυσία,ΘΥ,σημαίνει καπνός, ΘΥΕΙΝ,σημαίνει παράγω καπνό,και ΘΕΟΙ, είναι εκείνοι που δέχονται τον καπνό, που δέχονται την προσφορά. Ανοίγει επομένως η θυσία, ένα δίαυλο επικοινωνίας ανάμεσα στον Ανθρωπο και τους Θεούς,τους οποίους ο άνθρωπος ικετεύει ,εξευμενίζει,ή ευχαριστεί, ή με τους οποίους επιδιώκει την  επικοινωνία ή και την   Ενωση.         (Η ένωση αυτή,η επικοινωνία ανθρώπου-Θεού, για μερικούς  επιστεύετο ότι, επιτυγχάνεται  και με τον κοινό δείπνο, μιά συνεστίαση στην οποία συμμετέχουν και οι Θεοί).

  Κατά την   Πάπυρος-Λαρούς-Μπριτάννικα,  η λέξη θυσία  προέρχεται από το θύω,  από την ΙΕ ρίζα dheu « διασκορπίζω,στροβιλίζω» και συνδέεται με το λατ.suf-fio,  ¨ « υποκαίω θυμιώ» Υποστηρίζεται επίσης,σχέση και με το αρχ.ινδικό dhumam και το αρχ.σλαβικό,dymu ,όλα συνδεόμενα  με την έννοια- σημασία, καπνός.Αρχικώς το θύω πρέπει να εσήμαινε καπνίζω.

Στα αγγλικά και γαλλικά,η αντίστοιχη λέξη είναι sacrifice. Στα λατινικά sacrificium. Προέρχεται ,όπως και αρκετές άλλες  λέξεις από την ίδια ρίζα sac που ήθελε να εκφράσει την σχέση μεταξύ ορισμένων απρόσιτων και αόρατων δυνάμεων τού Καλού και τού Κακού,από τις οποίες ο πρωτόγονος Άνθρωπος έννοιωθε περιστοιχιζόμενος,

Υπόψη ότι, το θύω έχει και άλλη έννοια,συνδεόμενο με πνοή ανέμου.

 

Ειδικότερα για την αυτοθυσία,στην καθημερινή γλώσσα ,η πιο ίσως διαδεδομένη άποψη,  την θέλει ,ως μια προσφορά  ανιδιοτελή, χωρίς προσδοκώμενο  αντάλλαγμα .Σε κάθε άλλη περίπτωση που η προσφορά αυτή,συνδέεται τουλάχιστο συνειδητά ή όχι, έμμεσα ή άμεσα,μερικώς ή ολικώς, με αντιπαροχή(:ανταποδοτική προσφο ρά),δεν μπορεί, να γίνει λόγος για αυτοθυσία. Στην αυτοθυσία ο θυσιαζόμενος  εμφανίζεται ενδιαφερόμενος μόνον για τον άλλο ή τους άλλους, μερικές φορές για το ΟΛΟ  . H  αυτοθυσία δηλαδή εμφανίζεται ως μια ηθική ή υλική  απώλεια χάριν ενός ανώτερου και ευγενικού σκοπού.Ετσι η καθαρή αυτή εικόνα και θέση, θολώνεται –αποδυναμώνεται,στην περίπτωση που η εμφανιζόμενη ως αυτοθυσία πράξη, εξυπηρετεί τελικώς τον θυσιαζόμενο, ή και τον θυσιαζόμενο, τού οποίου  προεκτείνει και  θεραπεύει το εγώ ,  ή στην περίπτωση που βοηθά στην διατήρηση τού είδους, θέμα που στοιχειωδώς αντιμετωπίζεται και σχετίζεται με όσα πιο κάτω γράφονται. 

 

 Η θυσία οδηγεί στον πόνο, συνδέεται με τον πόνο, και ο πόνος από μια πλευρά είναι κακό. Γιατί ο άνθρωπος  που έχει χρέος να συντηρεί τον εαυτό του ,είναι λογικό να μην θέλει να προξενεί πόνο στον  εαυτό του. Από την άποψη αυτή,δεν δικαιούται από πρώτη θεώρηση,να βλάψει τον εαυτό του,να προξενήσει κακό στον εαυτό του. Με την θυσία αναμφίβολα ο άνθρωπος, προξενεί κακό στον εαυτό του και  στις ακραίες περιπτώσεις, φαίνεται να στερεί από το Παγκόσμιο σχέδιο έναν εργάτη για την πραγμάτωση, τού σχεδίου αυτού. Ετσι από μια επιδερμική θεώρηση η αυτοθυσία, η θυσία τού μεμωνομένου ατόμου όπως και η αυτοκτονία, συνιστούν βιολογικό παράδοξο καθώς βρίσκονται αντιμέτωπες και αντίθετες με το  ένστικτο της αυτοσυντήρησης. Η εμφανιζόμενη ως κρατούσα  δαρβινική θεωρία τής εξέλιξης, δεν φαίνεται να συμβιβάζεται με την έννοια τής αυτοθυσίας, όπως και με τον αλτρουισμό ιδίως προς τους παρείσακτους , καθώς  έρχεται αντιμέτωπη με το ένστικτο τής επιβίω σης, τής αυτοσυντήρησης.

 Ο μόνος συμβιβασμός και η μόνη (;) διαφυγή είναι ότι, με την αυτοθυσία, βοηθείται  αποτελεσματικότερα η πραγμάτωση τού Παγκόσμιου Σχεδίου,οπότε  ο πόνος αυτός, το κακό αυτό,είναι το τίμημα για την άνοδο, που μερικές φορές αναλαμβάνουν να  πληρώσουν λίγοι  χάριν τού συνόλου, και-ακόμη περισσότερο-  μερικές φορές, πόνο, και  «κακό»   αναλαμβάνει  να φέρει ένας και μόνον. Στο βιβλίο τής  Alice A.Bailey που σημειώνεται στην ,παρατιθέμενη στην αρχή, βιβλιογραφία, αναφέρεται ότι, ο θυσιαζόμενος ανακαλύπτει πώς  η ατομικότητα  πρέπει να θυσιασθεί για το καλό της ομάδας ,ότι, με τον τρόπο αυτό,  ο θυσιαζόμενος απελευθερώνεται  από μια διαρκή σταύρωση  στο σταυρό  της ύλης και της μορφής, και ότι, όλα αυτά μας τα διδάσκει ο Ηρακλής με τους άθλους του

Στην σκέψη αυτή θα επανέλθουμε

 

 Αποτολμώνται ορισμένες σκέψεις-προτάσεις,

            Το εγώ από  τη φύση του-γιατί διαφορετικώς δεν θα μπορούσε να συντηρηθεί-συσσωρεύει τεράστια ποσά ενέργειας. Την ενέργεια αυτή έρχεται ν' απελευθερώσει η Θυσία για την επίτευξη ενός σκοπού που κείται ψηλότερα από  το Εγώ και  την συντήρησή του.Ο Άνθρωπος γράφει η Bailey,πρέπει να αντιληφθεί ότι,η ατομικότητά του, πρέπει να θυσιασθεί για το σύνολο. Πρόκειται για δράση σε ανώτερο επίπεδο. Από την συντήρηση τού Εγώ, περνάμε στην τροφοδοσία τού  συνόλου. Και όπως ακριβώς με την διάσπαση τού πυρήνα τού ατόμου έχουμε μια τρομερή έκλυση ενέργειας, έτσι και  με την διάσπαση τού Εγώ, απελευθερώνεται μια τεράστια δύναμη, που τροφοδοτεί και  συντηρεί  το σύνολο. Είναι ασφαλώς βασικό η  πράξη  αυτή να είναι συνειδητή και να προέρχεται από καλό φορέα.

 

Μήπως η  αυτοθυσία Τού Ιησού Χριστού συμβολίζει ή ακόμη περισσότερο, συνιστά περίπτωση που να δικαιολογεί την παραπάνω θέση; Μήπως το «τελείωμα » τού Ιησού ήταν απλώς μια έκρηξη  τεράστιας αγάπης, τεράστιας  αγαθοποιού ενέργειας με την οποία –εκτός  άλλωνε-μπλούτισε, επλημμύρισε την Ανθρωπότητα, το Σύμπαν;

(Μήπως η άποψη για  μεγάλη έκλυση ενέργειας( σε πολλούς τομείς)-ενισχύεται  και από τα Ευαγγέλια;( Ματθ.ΚΖ ,.50 επ.:« Ο δε Ιησούς …κράξας φωνή μεγάλη, αφήκε το πνεύμα.Και ιδού το καταπέτασμα του ναού εσχίσθη εις δύο  από άνωθεν έως κάτω  και η γή εσείσθη και αι πέτραι εσχίσθησαν..»

 

Από το σύνολο στη Θεότητα,η απόσταση ίσως να μην είναι μεγάλη, ίσως να είναι μηδενική,είτε κανείς δέχεται ταύτιση Θεού-Σύμπαντος,είτε δέχεται εξωσυμπαντική Θεότητα Με την Θυσία η Ζωή( ιδώς με τον δυναμισμό τής νεότητας) επιστρέφει στην αφετηρία της, στην Πηγή της,από την οποία προέρχεται και την ενισχύει. Ανακύπτει έτσι μια αμφίδρομη ροή  ενέργειας με τελικό αποτέλεσμα να ευνοείται ο θύων ή επί το ορθότερον το σύνολο, τού οποίου  ο θύων αποτελεί τμήμα. Ολα αυτά βεβαίως ξεφεύγουν και παραμερίζουν τις παραδοχές, που έχουν ισχυρά ιστορικά θεμέλια και που θέλουν την θυσία ως τρόπο εξευμενισμού των Θεϊκών δυνάμεων, ως δείγμα υποταγής προς αυτές,  και που  συνδέονται με ένα αίτημα για Θεική παρέμβαση, η οποία εξυπηρετεί ανθρώπινες υλικές  ανάγκες.Η αγάπη και η θυσία, ,παρά την λεκτική τους και εννοιολογική αυτοτέλεια και αυτονομία που φαίνεται να διεκδικούν, μπορούν άριστα να ληφθούν σαν έννοιες συγγενείς,ή τουλάχιστον σαν ενέργειες , σαν συμπεριφορές και σαν καταστάσεις ψυχής που εξυπηρετούν και οι δύο τον ίδιο σκοπό. Είναι το τίμημα για την άνοδο, για την τελείωση, για την ένωση, αλλά και για την συντή ρηση και την ηθική εξέλιξη τού σύμπαντος. Οπως δεν παράγεται έργο χωρίς ενέργεια, όπως δεν συντηρείται οποιαδήποτε κατάσταση χωρίς δύναμη, έτσι και η συντήρηση και η εξέλιξη τού σύμπαντος ,χωρίς αγάπη και θυσία που προκαλεί μια  μεγάλη έκλυση , μια μεγάλη αποδέσμευση, ενεργείας, δεν είναι εφικτή. Στο λεξικό των συμβόλων  τού Juan-Eduardo Cirlot(Εκδόσεις  Κονιδάρη1995) γράφεται πώς δεν υπάρχει δημιουργία χωρίς θυσία, και ότι, όλες οι  μορφές πόνου μπορούν να θεωρηθούν θυσία αν τις ψάξουμε και τις αποδεχθούμε ανεπιφύλακτα.

Καταλήγοντας θα μπορούσε κανείς να υποστηρίξει ότι, η Θυσία στοχεύει στην δημιουργία μιάς ορθής σχέσεως και  συντήρησης τής θείας ,τής συμπαντικής τάξης.

 Η άποψη αυτή,γίνεται δεκτή από κείνους που δέχονται ότι, στον Άνθρωπο έχει ταχθεί ως σκοπός η , εκπλήρωση ενός έργου στην ζωή. Από την άποψη αυτή,δεν δικαιούται από πρώτη θεώρηση, να βλάψει τον εαυτό του,να προξενήσει κακό στον εαυτό του παρά μόνον αν και όταν, βοηθεί  έτσι αποτελεσματικώτερα την πραγμάτωση τού Παγκόσμιου Σχεδίου..

Δεν αρέσει ασφαλώς η άποψη(και σε κάθε περίπτωση αδικεί),ότι , ο άνθρωπος, έβλεπε τη Θεότητα με άγρια ένστικτα, εχθρικά για τον άνθρωπο,(ένστικτα) που με την ανθρωποθυσία προσπαθούσε να ικανοποιήσει και εξευμενίσει και να σταματήσει έτσι μια εχθρική για τον άνθρωπο θεϊκή συμπεριφορά.

 

 

 

    -Η θυσία,  συνιστά μια από τις μεγαλύτερες μορφές θρησκευ τικής εμπειρίας, και την  κυριότερη μορφή της λεγομένης δημοσίας λατρείας, κυρίως στις παγανιστικές θρησκείες ,έτσι ώστε να θεωρείται αδιανόητη η εκδήλωση της λατρείας , χωρίς αυτή να συνοδεύεται  από μια θυσία- η οποία είχε  πολλαπλούς και διαφορετι  κούς κατά περίσταση σκοπούς, και αποδέκτες   όπως εκτίθεται πιο κάτω.Την έβλεπαν ως την υπέρτατη  λατρευτική πράξη, μια πράξη που( θεωρήθηκε συχνά ότι)  εγκαθιστά μια σχέση ανάμεσα στον Άνθρωπο και την θεία τάξη. Οι δύο μεγάλες πολιτιστικές κοινότητες, των οποίων οι ιδέες σημάδεψαν βαθειά τον πολιτισμό μας,η ελληνική και

                        Η ΘΥΣΙΑ

 

 

 

-«Με Την Αυτοθυσία Κερδίζουμε Τον Εαυτό Μας, Το Εγώ Μας. Γιατί Μόνο Αυτό Που Δίνουμε Το Έχουμε.»

                                C. JUNG

 

……Μήπως.πλέον αυτού, επηρεάζουμε και κάτι μεγαλύτερο;

 

 

ΕΤΥΜΟΛΟΓΙΚΑ-ΕΝΝΟΙΑ- ΟΡΙΣΜΟΣ-ΓΕΝΙΚΑ

 

  Κατά μία άποψη, η ετυμολογική προσέγγιση τής λέξης, συνδέεται με την   προσφορά προς τους Θεούς. Κατά την άποψη αυτή, η ρίζα τής λέξεως θυσία,ΘΥ,σημαίνει καπνός, ΘΥΕΙΝ,σημαίνει παράγω καπνό,και ΘΕΟΙ, είναι εκείνοι που δέχονται τον καπνό, που δέχονται την προσφορά. Ανοίγει επομένως η θυσία, ένα δίαυλο επικοινωνίας ανάμεσα στον Ανθρωπο και τους Θεούς,τους οποίους ο άνθρωπος ικετεύει ,εξευμενίζει,ή ευχαριστεί, ή με τους οποίους επιδιώκει την  επικοινωνία ή και την   Ενωση.         (Η ένωση αυτή,η επικοινωνία ανθρώπου-Θεού, για μερικούς  επισιστεύετο ότι, επιτυγχάνεται  και με τον κοινό δείπνο, μιά συνεστίαση στην οποία συμμετέχουν και οι Θεοί).

  Κατά την   Πάπυρος-Λαρούς-Μπριτάννικα,  η λέξη θυσία  προέρχεται από το θύω,  από την ΙΕ ρίζα dheu « διασκορ πίζω,στροβιλίζω» και συνδέεται με το λατ.suf-fio,   « υποκαίω θυμιώ» Υποστηρίζεται επίσης,σχέση και με το αρχ.ινδικό dhumam και το αρχ.σλαβικό,dymu ,όλα συνδεόμενα  με την έννοια- σημασία, καπνός. Αρχικώς το θύω πρέπει να εσήμαινε καπνίζω.

Στα αγγλικά και γαλλικά,η αντίστοιχη λέξη είναι sacrifice. Στα λατινικά sacrificium.Προέρχεται ,όπως και αρκετές άλλες  λέξεις από την ίδια ρίζα sac που ήθελε να εκφράσει την σχέση μεταξύ ορισμένων απρόσιτων και αόρατων δυνάμεων τού Καλού και τού Κακού, από τις οποίες ο πρωτόγονος Ανθρωπος έννοιωθε περιστοιχιζόμενος,

Υπόψη ότι, το θύω έχει και άλλη έννοια,συνδεόμενο με πνοή ανέμου.

 

Ειδικότερα για την αυτοθυσία,στην καθημερινή γλώσσα ,η πιο ίσως διαδεδομένη άποψη,  την θέλει ,ως μια προσφορά  ανιδιοτελή, χωρίς προσδοκώμενο  αντάλλαγμα .Σε κάθε άλλη περίπτωση που η προσφορά αυτή,συνδέεται τουλάχιστο συνειδητά ή όχι, έμμεσα ή άμεσα,μερικώς ή ολικώς, με αντιπαροχή(:ανταποδοτική προσφο ρά),δεν μπορεί, να γίνει λόγος για αυτοθυσία. Στην αυτοθυσία ο θυσιαζόμενος  εμφανίζεται ενδιαφερόμενος μόνον για τον άλλο ή τους άλλους, μερικές φορές για το ΟΛΟ  . H  αυτοθυσία δηλαδή εμφανίζεται ως μια ηθική ή υλική  απώλεια χάριν ενός ανώτερου και ευγενικού σκοπού.Ετσι η καθαρή αυτή εικόνα και θέση,θολώνεται –αποδυναμώνεται,στην περίπτωση που η εμφανιζόμενη ως αυτοθυσία πράξη, εξυπηρετεί τελικώς τον θυσιαζόμενο, ή και τον θυσιαζόμενο, τού οποίου  προεκτείνει και  θεραπεύει το εγώ ,  ή στην περίπτωση που βοηθά στην διατήρηση τού είδους, θέμα που στοιχειωδώς αντιμετωπίζεται και σχετίζεται με όσα πιο κάτω γράφονται. 

 

 Η θυσία οδηγεί στον πόνο,συνδέεται με τον πόνο, και ο πόνος από μια πλευρά είναι κακό. Γιατί ο άνθρωπος  που έχει χρέος να συντηρεί τον εαυτό του ,είναι λογικό να μην θέλει να προξενεί πόνο στον  εαυτό του. Από την άποψη αυτή, δεν δικαιούται από πρώτη θεώρηση,να βλάψει τον εαυτό του,να προξενήσει κακό στον εαυτό του. Με την θυσία αναμφίβολα ο άνθρωπος, προξενεί κακό στον εαυτό του και  στις ακραίες περιπτώσεις, φαίνεται να στερεί από το Παγκόσμιο σχέδιο έναν εργάτη για την πραγμάτωση ,τού σχεδίου αυτού. Ετσι από μια επιδερμική θεώρηση η αυτοθυσία, η θυσία τού μεμωνομένου ατόμου όπως και η αυτοκτονία, συνιστούν βιολογικό παράδοξο καθώς βρίσκονται αντιμέτωπες και αντίθετες με το  ένστικτο της αυτοσυντήρησης. Η εμφανιζόμενη ως κρατούσα  δαρβινική θεωρία τής εξέλιξης, δεν φαίνεται να συμβιβάζεται με την έννοια τής αυτοθυσίας, όπως και με τον αλτρουισμό, ιδίως προς τους παρείσακτους , καθώς  έρχεται αντιμέτωπη με το ένστικτο τής επιβίωσης, τής αυτοσυντήρησης.

 Ο μόνος συμβιβασμός και η μόνη (;) διαφυγή είναι ότι, με την αυτοθυσία, βοηθείται  αποτελεσματικότερα η πραγμάτωση τού Παγκόσμιου Σχεδίου, οπότε  ο πόνος αυτός, το κακό αυτό,είναι το τίμημα για την άνοδο,που μερικές φορές αναλαμβάνουν να  πληρώσουν λίγοι  χάριν τού συνόλου, και-ακόμη περισσότερο-  μερι κές φορές,πόνο,και  «κακό»   αναλαμβάνει  να φέρει ένας και μόνον. Στο βιβλίο τής  Alice A.Bailey που σημειώνεται στην ,παρατιθέμενη στην αρχή, βιβλιογραφία, αναφέρεται ότι, ο θυσιαζόμενος ανακαλύπτει πώς  η ατομικότητα  πρέπει να θυσιασθεί για το καλό της ομάδας ,ότι με τον τρόπο αυτό,  ο θυσιαζόμενος απελευθε ρώνεται  από μια διαρκή σταύρωση  στο σταυρό  της ύλης και της μορφής, και ότι, όλα αυτά μας τα διδάσκει ο Ηρακλής με τους άθλους του

Στην σκέψη αυτή θα επανέλθουμε.

 

 Αποτολμώνται ορισμένες σκέψεις-προτάσεις:

            

Το εγώ από  τη φύση του-γιατί διαφορετικώς δεν θα μπορούσε να συντηρηθεί-συσσωρεύει τεράστια ποσά ενέργειας. Την ενέργεια αυτή έρχεται ν' απελευθερώσει η Θυσία για την επίτευξη ενός σκοπού που κείται ψηλότερα από  το Εγώ και  την συντήρησή του.Ο Άνθρωπος γράφει η Bailey,πρέπει να αντιληφθεί ότι,η ατομικότητά του, πρέπει να θυσιασθεί για το σύνολο. Πρόκειται για δράση σε ανώτερο επίπεδο. Από την συντήρηση τού Εγώ, περνάμε στην τροφοδοσία τού  συνόλου. Και όπως ακριβώς με την διάσπαση τού πυρήνα τού ατόμου έχουμε μια τρομερή έκλυση ενέργειας, έτσι και  με την διάσπαση τού Εγώ, απελευθερώνεται μια τεράστια δύναμη, που τροφοδοτεί και  συντηρεί  το σύνολο. Είναι ασφαλώς βασικό η  πράξη  αυτή να είναι συνειδητή και να προέρχεται από καλό φορέα.

 

 Επαναλαμβάνουμε :Μήπως η  αυτοθυσία Τού Ιησού Χριστού συμβολίζει ή ακόμη περισσότερο,συνιστά περίπτωση που να δικαιολογεί την παραπάνω θέση;

 

Από το σύνολο στη Θεότητα,η απόσταση ίσως να μην είναι μεγάλη, ίσως να είναι μηδενική,είτε κανείς δέχεται ταύτιση Θεού-Σύμπαντος,είτε δέχεται εξωσυμπαντική Θεότητα .Με την Θυσία η Ζωή(με τον δυναμισμό τής νεότητας) επιστρέφει στην αφετηρία της,στην Πηγή της,από την οποία προέρχεται και την ενισχύει. Ανακύπτει έτσι μια αμφίδρομη ροή  ενέργειας με τελικό αποτέλεσμα να ευνοείται ο θύων ή επί το ορθότερον το σύνολο, τού οποίου  ο θύων αποτελεί τμήμα. Ολα αυτά βεβαίως ξεφεύγουν και παραμερίζουν τις παραδοχές, που έχουν ισχυρά ιστορικά θεμέλια και που θέλουν την θυσία ως τρόπο εξευμενισμού των Θεϊκών δυνάμεων, ως δείγμα υποταγής προς αυτές,  και που  συνδέονται με ένα αίτημα για Θεική παρέμβαση, η οποία εξυπηρετεί ανθρώπινες υλικές  ανάγκες. Η αγάπη και η θυσία, ,παρά την λεκτική τους και εννοιολογική αυτοτέλεια και αυτονομία που φαίνεται να διεκδικούν, μπορούν άριστα να ληφθούν σαν έννοιες συγγενείς, ή τουλάχιστον σαν ενέργειες , σαν συμπεριφορές και σαν κατάστάσεις ψυχής που εξυπηρετούν και οι δύο τον ίδιο σκοπό. Είναι το τίμημα για την άνοδο, για την τελείωση, για την ένωση, αλλά και για την συντή ρηση και την ηθική εξέλιξη τού σύμπαντος. Οπως δεν παράγεται έργο χωρίς ενέργεια, όπως δεν συντηρείται οποιαδήποτε κατάσταση χωρίς δύναμη, έτσι και η συντήρηση και η εξέλιξη τού σύμπαντος ,χωρίς αγάπη και θυσία, που προκαλεί μια  μεγάλη έκλυση , μια μεγάλη αποδέσμευση, ενεργείας, δεν είναι εφικτή. Στο λεξικό των συμβόλων  τού Juan-Eduardo Cirlot(Εκδόσεις  Κονιδάρη 1995) γράφεται πώς δεν υπάρχει δημιουργία χωρίς θυσία, και ότι, όλες οι  μορφές πόνου μπορούν να θεωρηθούν θυσία αν τις ψάξουμε και τις αποδεχθούμε ανεπιφύλακτα.

 

Καταλήγοντας θα μπορούσε κανείς να υποστηρίξει ότι, η Θυσία στοχεύει στην δημιουργία μιάς ορθής σχέσεως και  συντήρησης τής θείας ,τής συμπαντικής τάξης.

 

 Η άποψη αυτή,γίνεται δεκτή από κείνους που δέχονται ότι στον Άνθρωπο έχει ταχθεί ως σκοπός η , εκπλήρωση ενός έργου στην ζωή.Από την άποψη αυτή,δεν δικαιούται από πρώτη θεώρηση,να βλάψει τον εαυτό του,να προξενήσει κακό στον εαυτό του παρά μόνον αν και όταν, βοηθεί  έτσι αποτελεσματικώτερα την πραγμάτωση τού Παγκόσμιου Σχεδίου..

Δεν αρέσει ασφαλώς η άποψη(και σε κάθε περίπτωση αδικεί),ότι,  ο άνθρωπος, έβλεπε την Θεότητα με άγρια ένστικτα, εχθρικά για τον άνθρωπο,(ένστικτα) που με την ανθρωποθυσία προσπαθούσε να ικανοποιήσει και εξευμενίσει και να σταματήσει έτσι μια εχθρική για τον άνθρωπο θεϊκή συμπεριφορά.

 

 

 

        Η θυσία,  συνιστά μια από τις μεγαλύτερες μορφές θρησκευτικής εμπειρίας, και την  κυριότερη μορφή της λεγομένης δημοσίας λατρείας, κυρίως στις παγανιστικές θρησκείες ,έτσι ώστε να θεωρείται αδιανόητη η εκδήλωση της λατρείας , χωρίς αυτή να συνοδεύεται  από μια θυσία- η οποία είχε  πολλαπλούς και διαφο ρετικούς κατά περίσταση σκοπούς, και αποδέκτες   όπως εκτίθεται πιο κάτω.Την έβλεπαν ως την υπέρτατη  λατρευτική πράξη, μια πράξη που( θεωρήθηκε συχνά ότι)  εγκαθιστά μια σχέση ανάμεσα στον Άνθρωπο και την θεία τάξη. Οι δύο μεγάλες πολιτιστικές κοινότητες, των οποίων οι ιδέες σημάδεψαν βαθειά τον πολιτισμό μας,η ελληνική και η εβραϊκή, εγνώριζαν την θυσία. Στην Αρχαία Ελλάδα, οι θυσίες  ήσαν βασικώς δύο τύπων, δηλαδή ιεροτελεστίες που απευθύνονταν στους Ολύμπιους Θεούς, και ιεροτελεστίες στις χθόνιες δυνάμεις. Στον βουδισμό δεν αναπτύχθηκαν λατρευτικές θυσίες,(εκεί όμως δίνεται έμφαση  στις ηθικές θυσίες που είναι πράξεις  αυτοπειθαρχίας). Στο Ισλάμ   που όπως και στις άλλες θεϊστικές θρησκείες μνημονεύουν με κάποιο επίσημο τρόπο την περίπτωση τού Αβραάμ, υπάρχουν επίσης αιματηρές θυσίες που αποσκοπούν στην εξιλέωση  και την αφιέρωση.

Η Θυσία είχε πολλές μορφές :

-Θανάτωσης ανθρώπου (ανθρωποθυσία) (αποδεκτή σε ορισμένες παγανιστικές λατρείες)

-ζωοσφαγής, αφιέρωση κάποιων ειδικών τμημάτων του κρέατος στους Θεούς και χρησιμοποίηση των υπολοίπων για εορταστικό γεύμα των συμμετεχόντων,

-συμβολικής καύσεως ή αποθέσεως μιας ποσότητος από την γεωργική εσοδεία,

-ταφής, αφιερώσεως, ή καταστροφής πολυτίμων αντικειμένων ή λαφύρων,

-απλής σπονδής ακριβών υγρών επάνω στον βωμό.

-της εκατόμβης (θυσίας βουβαλιών)

 

Το φαινόμενο τής θυσίας και αυτοθυσίας παρατηρείται και στις πρωτόγονες φυλές, σε όλα τα ζώα ,για άλλους και  στα φυτά. Μερικοί την επεκτείνουν και στην λεγόμενη άβια ύλη.

Και γι΄αυτά  επίσης αναφερόμαστε πιο κάτω.

 

Ο Βρετανός ανθρωπολόγος Edward Tylor  θέλει την θυσία αρχικά, σαν ένα δώρο προς τους θεούς(με στόχο την εύνοια τους ή την εξαφάνιση της εχθρότητάς των) που αργότερα εξελίχθηκε σε δείγμα σεβασμού, απαλλαγμένο από την έννοια της ανταπόδοσης, σεβασμού που έφθανε μέχρι την απάρνηση.(:δεν εξηγεί τις θυσιαστικές προσφορές,που καταναλώνονται ολοκληρωτικώς από τους λατρευτές).

-Ο William Smith βλέπει την θυσία  ως προσπάθεια επικοι νωνίας, μεταξύ  μελών της ομάδας και μεταξύ αυτών και των θεών, επικοινωνία που επιτυγχάνεται και    με ένα γεύμα (:δεν εξηγεί τις θυσίες ολοκαυτώματος)

-Ο  James Frazer Βρετανός ανθρωπολόγος και λαογράφος, τοποθετεί την αρχή σε  μαγικές πρακτικές που αποσκοπούσαν στο ξανάνιωμα τού Θεού ,(λ.χ.σφάξιμο τού γέρου βασιληά-Θεού κλπ)

- Οι Ηenri Hubert  και Marcel Mauss,γάλλοι κοινωνιολόγοι, μελετώντας θυσίες Ινδών και εβραίων,   θέλουν την θυσία ως μιά θρησκευτική   πράξη  που σκοπεί μέσα από την αφιέρωση ενός θύματος, να τροποποιήσει την κατάσταση τού προσώπου που την εκτελεί, ή ορισμένων αντικειμένων με τα οποία σχετίζεται, στην εγκαθίδρυση μιας σχέσεως, ανάμεσα στο ιερό και το μη ιερό, με την μεσολάβηση τού σφαγμένου θύματος.

Μια άλλη μελέτη τού Mauss διεύρυνε την έννοια τής θυσίας ως προσφοράς δώρου, άποψη που ανέπτυξε ο Ολλανδός ιστορικός της θρησκείας  Gerardus Van der Leeuw. O   τελευταίος   εμφανίζει την θυσία ως ένα κράμα  των θεωριών περί προσφοράς  και επικοι νωνίας που   περικλείει όμως ένα μαγικό στοιχείο ,υποστηρίζοντας πώς η κεντρική δύναμη στη  πράξη τής θυσίας  δεν είναι ούτε ο θεός ούτε ο προσφέρων αλλά το ίδιο το προσφερόμενο.

 

          Οι Γερμανοί ανθρωπολόγοι υπογράμμισαν ιδιαίτερα την ιδέα της ιστορίας τού πολιτισμού, όπου το σύνολο της ιστορίας τού ανθρώπου θεωρείται ως ένα σύστημα συνεχόμενων και συνδεό μενων φάσεων και στρωμάτων με ορισμένα πολιτιστικά φαινόμενα να εμφανίζονται σε συγκεκριμένα επίπεδα πολιτισμού. Ο Φρομπένιους (Leo Frobenious) διέκρινε την δημιουργική ή εκφραστική φάση ενός πολιτισμού, όπου μια νέα ενόραση συγκεκριμενοποιείται, και την φάση εφαρμογής, όπου η αρχική σημασία της νέας ενόρασης παρακμάζει. Δουλεύοντας στα πλαίσια αυτά ο Γένσεν (Adolf Jensen) προσπάθησε να εξηγήσει γιατί οι άνθρωποι κατέφυγαν στην ακατανόητη πράξη της σφαγής άλλων ανθρώπων ή ζώων καi στο φάγωμά τους για να δoξάσουν έναν ή πολλούς θεούς. Η αιματερή θυσία δεν συνδέεται με τους πολιτισμούς των κυνηγών –τροφοσυλλεκτών-αλλά με εκείνους των καλλιεργητών. Η καταγωγή της βρίσκεται στον τελετουργικό φόνο των αρχαϊκών καλλιεργητικών  πολιτισμών, που με τη σειρά του βασίζεται στον  μύθο. Για τον Γένσεν όλοι οι πρώιμοι καλλιεργητές εγνώριζαν  την ιδέα ενός μυθικού παρελθόντος όπου στην γη δεν ζούσαν άνθρωποι αλλά Ντέμα (Dema: γενικός όρος για   προγονικά όντα σε φυλές της Νέας Γουινέας),πού ανάμεσα τους προείχαν οι θεότητες Ντέμα.Το  κεντρικό στοιχείο τού μύθου είναι η σφαγή της Θεότητας Ντέμα, ένα γεγονός που έδωσε αφετηρία στην   ιστορία τού ανθρώπου και έδωσε μορφή στην ανθρώπινη μοίρα. Οι Ντέμα έγιναν άνθρωποι  ( υποκείμενοι στη γέννηση και στον θάνατο) και η αυτοσυντήρηση τους εξαρτάται από την καταστροφή της ζωής. Η θεότητα συνδέθηκε  κατά  κάποιο τρόπο με το βασίλειο τού θανάτου και από το σώμα τής σφαγιασμένης θεότητας προέκυψε η  καλλιέργεια φυτών, έτσι ώστε το φάγωμα των φυτών να είναι και φάγωμα της θεότητας.Ο  τελετουργικός φόνος ζώων ή ανθρώπων  είναι λατρευτική επαναθέσπιοη τού μυθολογικού γεγονότος. Κυριολεκτικά η πράξη αυτή δεν είναι  θυσία, επειδή δεν υπάρχει προσφορά στον Θεό  αλλά είναι μάλλον ένας τρόπος να διατηρείται ζωντανή η ανάμνηση παν αρχαίων γεγονότων. Η  αιματηρή θυσία, όπως απαντάται  στους μεταγενέστερους  ανώτερους πολιτισμούς, αποτελεί  επιβίωση τού τελετουργικού φόνου σε μια παρακμασμένη μορφή.

 

          Ο S.Freud  παραπέμπει στο οιδιπόδειο σύμπλεγμα (που  όπως γράφει στο Totem und Tabu θεωρεί έμφυτο και παγκό σμιο).Βλέπει το παιδί να θέλει τον θάνατο τού πατέρα. Αναφε ρόμενος στο  προπατορικό αμάρτημα γράφει :( «Ο Μωυσής και ο Μονοθεϊσμός» ,σελ.114 επ.) «…… ..,πρόκειται για τη λύτρωση με την θυσία μίας ζωής ως εξιλέωση για έναν φόνο.Τον φόνο τού Θεού. Για τον φόνο αυτό,δεν βρίσκουμε (λέγει ο συγγραφέας), κανένα σχετικό υπαινιγμό στα κείμενα, αλλά  ένα έγκλημα που μόνο η θυσία μιάς ζωής θα μπορούσε να εξαγοράσει, δεν μπορεί να ήταν τίποτε άλλο παρά ένας φόνος.»  Στο Totem und Tabu  ο ίδιος προσθέτει ότι, στην πρωτόγονη ομάδα μολονότι οι γιοι σκότωναν πράγματι τον πατέρα, δεν είχαν ποτέ σεξουαλική σχέση με την μητέρα. Κατά τον ίδιο, η τελετουργική σφαγή τού ζώου καθιερώθηκε για να επαναθεσπίσει την αρχέγονη  πράξη της πατροκτονίας, η  τελετουργική  θυσία δεν εξέφραζε μόνον την επιθυμία  για τον θάνατο τού πατέρα αλλά και την επιθυμία για την συμφιλίωση μαζύ του μέσω τού θύματος που ήταν το υποκατάστατο.

          Ο Raymond Firth βλέπει την θυσία  σαν μια συμβολική πράξη όπου προσφέρεται το εγώ, (πράξη)που όμως συχνά επηρεάζεται από οικονομικές εκτιμήσεις και προσεκτικό υπολογισμό.

- O Πυθαγόρας,που σέβονταν την ζωή, προτιμούσε τους ηθικούς κανόνες από τις αιματηρές θρησκείες.(Lucien Gerardin “Le mystère des nombres: Dangles,1985 “σελ.10).         

 

         -Ο Σαλούστιος συγγραφέας του 4ου αιώνα, στην πραγματεία  του  «Περί Θεών και του  Κόσμου», γράφει :(σύμφωνα με αρχαΐζουσα  μετάφραση)

«Επειδή τα πάντα έχομεν εκ των Θεών, είναι δίκαιον να δίδωμεν εις τους παρέχοντας τμήμα εκ των δωρεών των. Ούτω, προσφέρομεν εκ των αγαθών μας τα διάφορα αναθήματα, εκ του σώματός μας την κόμην μας και εκ της ζωής μας τας θυσίας. Αι προσευχαί χωρίς θυσίας είναι κενοί λόγοι, ενώ εκείναι που συνοδεύονται δια θυσιών, είναι λόγοι έμψυχοι, διότι ο λόγος ενισχύει την ζωήν και η ζωή εμψυχώνει τον λόγον»

         

-Ο 20^ος αιώνας αναγνωρίζοντας την δυσκολία ή αδυναμία  αν- εύρεσης ενός ικανοποιητικού συστήματος στο οποίο θα εντάσσονται όλες οι μορφές θυσίας, ασχολείται περισσότερο  με την μελέτη κοινωνιών που συνδέονται ιστορικώς.

           

 

 ΙΣΤΟΡΙΚΕΣ ΑΝΑΦΟΡΕΣ ΓΙΑ ΤΗ ΘΥΣΙΑ ΚΑΙ ΑΝΘΡΩΠΟΘΥΣΙΑ

 

 

Η εξέλιξη  τού νοήματος της θυσίας, ακολούθησε βήμα προς βήμα την έννοια  της βασιλείας. Υπάρχει στο σημείο αυτό μια αμφί δρομη σχέση. Βλέπουμε τον μισό -πολεμιστή, μισο-μάγο, που ήταν ο ιερέας-βασιλιάς των πρωτόγονων λαών  από  τον οποίο ξεκίνησε η έννοια της κυριαρχίας, καθώς και την έννοια  τού ιερατείου. Παράλληλα το τελετουργικό της μαγείας εξελίχτηκε προς δύο κατευθύνσεις. Από την μία δημιούργησε τους πιο συμβολικούς και ιδεολογικούς   τελετουργικούς τύπους των σύγχρονων θρησκειών. Από την άλλη  επέτρεψε την δόμηση της οικονομικής οργάνωσης τού Κράτους. Οπως χαρακτηριστικώς ειπώθηκε, ο  δρόμος που οδη γεί από τα ιερά των Αθηνών και των Δελφών στα υπουργεία Οικονο μικών και τις Κρατικές Τράπεζες δεν είναι πιο δύσκολο να τον ακολουθήσει κανείς από κείνο που οδηγεί από τον Αγιο Πέτρο της Ρώμης στις θρησκευτικές χριστιανικές γιορτές. Θυσίες προς την Θεότητα χρησιμοποιήθηκαν για την συσσώρευση πλούτου. Για να δημιουργηθούν κοπάδια και να γεμίσουν οι αποθήκες τού βασιλιά -μάγου. (Μια Θεότητα προϋποθέτει πάντοτε ένα κάτοχο (detenteur) που είναι ο εκπρόσωπός του,ή έναν ιερέα και έναν όμιλο πιστών που την υπηρετούν.) Αργότερα, κατά μετατροπή θα λέγαμε, οι θυσίες, κατέστησαν εφικτή την ανέγερση ναών. Χάρις στον θησαυρό των ναών αυτών κατόρθωσε η Αθήνα, να  σχηματίσει τον στόλο της και μ΄αυτόν επίσης, κατεσκεύασε τα μακρά της τείχη.

Ειδικώτερα ως προς την εκκλησία σαν θεσμό, σημειώνεται ότι,  πηγή τού πλούτου της ήταν(και) η θυσία.

 

Στο σημείο αυτό  αξίζει να σημειώσει κανείς την ευφυΐα της Ρώμης. Αντί να λεηλατεί ναούς, φρόντιζε, με το να σέβεται τους θεούς των λαών που κατακτούσε, να  τους «μεταστεγάζει» θα λέγα με, στην Ρώμη

 

Η ΟΙΚΟΥΜΕΝΙΚΟΤΗΤΑ ΤΗΣ ΘΥΣΙΑΣ

(Δειγματοληπτικά,-Βλ. και πιο κάτω, υπό την ενότητα  « Η ανθρωποθυσία)»

 -Ο Χριστιανισμός κατήργησε  τις αιματηρές θυσίες και τις αντικατέ στησε με την Θεία Ευχαριστία, που προσφέρεται στους πιστούς εκεί νους, που είναι κατάλληλα προετοιμασμένοι. Κατά την  Χριστιανική Εκκλησία η Θεία Ευχαριστία ή Θεία Κοινωνία είναι το κυρίαρχο  μυστήριο καθώς   στον Μυστικό δείπνο ο Ιησούς το προεικόνισε .Η Θεία Κοινωνία μεταλαμβάνεται συνήθως με ψωμί και κρασί, τα οποία συμβολίζουν ή μεταβάλλονται σε Σώμα και Αίμα Χριστού  ή μετουσι ώνονται ή συμμετουσιώνονται σε σώμα και αίμα Χριστού. Αυτός που μεταλαμβάνει τη Θεία Κοινωνία συμμετέχοντας στο μυστήριο, συμμετέχει στο κοινό σώμα της  εκκλησίας.

-Για τους Εβραίους το έθιμο ήταν πανάρχαιο  Η Αγία Γραφή μας παρουσιάζει τον Κάιν και τον Αβελ να θυσιάζουν(Γεν Δ,)Εχουμε επίσης την  «ολοκάρπωσιν» του Νώε μετά τον κατακλυσμό ως ευχα ριστήριο θυσία προς Τον Θεό. Χαρακτηριστικό,ότι σ’όλες τις θυσίες  εναίμους ή αναίμακτες ήταν απαραίτητο το αλάτι, δείγμα  ενότητας και φιλίας, που εδώ συμβόλιζε την συμφιλίωση του ανθρώπου με τον Θεό.

-Οι Αραβες προσέφεραν  πρόβατα, καμήλους ,πρόβατα, και με το αίμα τους, άλειφαν τους βωμούς τους. Σχεδόν την ίδια πρακτική ακολουθούσαν και οι Χαλδαίοι  και οι Χαναναίοι, οι οποίο όμως είχαν και ανθρωποθυσίες (όπως και οι Φοίνικες)

-Στην Ινδία τόσο ο θυσιάζων όσο και το θύμα προπαρασκευά  ζονταν με τελετή καθαρμού και εξιλασμού. Συχνές ήσαν και οι  θυσίες ώστε το «σούτι» ο θάνατος της χήρας επί του πτώματος  του συζύγου της και αργότερα ο θάνατός της επί της πυράς, επάνω στον  τάφο του ,έθιμο που εξακολούθησε μυστικώς και μέχρι σχεδόν τις μέρες μας.

-Οι Πέρσες δεν επέτρεπαν την καύση των θυμάτων από  σεβα σμό προς το πύρ, για να μην μιανθεί η ιερότητά του.

- Θυσίες ζώων είχαν και οι Ρωμαίοι  και οι Μωαμεθανοί.

 

  Η ΘΥΣΙΑ ΣΤΗΝ ΑΡΧΑΙΑ ΕΛΛΑΔΑ,

 

Η ανθρωποθυσία στην Αρχαία Ελλάδα, παλαιότερα πρέπει να υπήρχε(: Ιφιγένεια εν Αυλίδι)

Ως προς τους κλασσικούς χρόνους γράφει ο Πλούταρχος οπωσδήποτε σοβαρός συγγραφέας, στο κεφάλαιό του 13, για τον Θεμιστοκλή, όπου ο τελευταίος φέρεται να θυσιάζει, στον Διόνυσο, πριν από την ναυμαχία της Σαλαμίνας, τρείς αιχμαλώτους, ωραίους Πέρσες αριστοκράτες, μετά από σχετική προτροπή τού μάντη Ευφραντίδη, που θεώρησε ότι, αυτό υπαγόρευε,η ερμηνεία μίας θυσίας.  Την πληροφορία αυτή τού Πλουτάρχου αντιμετωπίζει με ερωτηματικά  ο Παπανούτσος, για αρκετούς λόγους. Γράφει: Ο «Πλούταρχος απέχει  χρονικά σε μεγάλο βαθμό, από την ναυμαχία τής Σαλαμίνας, ο Ηρόδοτος δεν αναφέρει τίποτε σχετικό, ούτε ο σαλαμινομάχος Αισχύλος» (Βλ. « Πρακτική φιλοσοφία» ό.π.σελ.57).

         

-Τα οστά νεαρής γυναίκας, που βρέθηκαν στο Καστέλι Χανίων σε χώρο όπου κατά την Μινωική εποχή διεξάγονταν θυσίες- (δίπλα της εντοπίστηκαν και πολλά οστά ζώων) είναι το εντυπωσιακό εύρημα των ανασκαφών στην περιοχή αυτή. Πρόκειται για ανθρωποθυσία; Ο ξεχωριστός τρόπος απόθεσης των οστών της γυναίκας, όμοιος ακριβώς με εκείνον των σφάγιων των ζώων, παραπέμπει ευθέως σ΄αυτή την έσχατη πράξη θυσίας, η οποία φαίνεται ότι, τελέστηκε σ’αυτό το σημείο, τελετουργικά, κάπου στον 14ο-13ο αι. π.Χ. Το εύρημα, παρ΄ ότι, ανακοινώθηκε σχετικώς αμέσως, στην πραγματικό τητα ήρθε στο φως πριν από περίπου δύο χρόνια αλλά η ανασκα φέας κυρία Μαρία Ανδρεαδάκη-Βλαζάκη είχε προτιμήσει να μην το δημοσιοποιήσει. Ηδη όμως υπάρχει και ένα πρόσθετο αποδεικτικό στοιχείο τής ανθρωποθυσίας: η αποκάλυψη και τού βωμού. 
Οπως αναφέρεται από την  ίδια πρόκειται για «το τμήμα ορθογώνιας κατασκευής, τοιχογραφημένης εξωτερικά, το σχήμα και η θέση της οποίας παραπέμπουν σε βωμό. Κατά μήκος της μιας πλευράς της σε καμένο στρώμα βρέθηκαν πέντε τουλάχιστον ζεύγη κεράτων αιγάγρων καθώς και τέσσερα πήλινα αγγεία με χρονολόγηση στο α΄ μισό του 13ου αι. π.Χ., κάτι που δηλώνει τον ακριβή χρόνο τού εντυπωσιακού επεισοδίου που αποκαλύπτεται στην θέση αυτή και το οποίο σφραγίστηκε από μεγάλη πυρκαϊά». Είναι επιβεβαιωμένο άλλωστε ότι, αυτή η εγκατάσταση καταστράφηκε από μεγάλη πυρκαϊά. Οι ανασκαφές έγιναν από την ΚΕ΄ Εφορεία Αρχαιοτήτων δίπλα στα τείχη της κλασικής πόλης Κυδωνίας, σε περιοχή όπου έχει εντοπισθεί το μινωικό ανακτορικό κέντρο των Χανίων. Εκεί αποκα λύφθηκε η περιοχή της δυτικής εισόδου τού ανακτόρου όπως ήταν διαμορφωμένη στα Μυκηναϊκά χρόνια με έναν πολύ και μεγάλο εξωτερικό αύλειο χώρο. Σε αυτή την «αυλή» γίνονταν οι θυσίες,  αιματηρές και αναίμακτες, ακολουθώντας συγκεκριμένο τελετουργικό, όπως υποδηλώνουν οι καμένοι καρποί και τα πολυάριθμα άκαυτα οστά ζώων (αιγοπροβάτων και αιγάγρων κυρίως, ενός χοίρου, δύο βοοειδών, προς το παρόν). Εκεί ακριβώς και τα οστά τής γυναίκας! Στην ίδια αυλή εντοπίστηκε και τμήμα πήλινης πινακίδας με γραφή Γραμμική Β΄, όπου αναφέρεται ανδρικό όνομα. Ακόμη, ένα τμήμα πήλινης πινακίδας σε Γραμμική Α΄ με κατάλογο προϊόντων και ένας πήλινος ενεπίγραφος δίσκος, που χρονολο γούνται από τον 17ο-15ο αι. π.Χ. 

Οπως αναφέρεται από την  ίδια  αρχαιλόγο πρόκειται για «το τμήμα

 

«Το εύρημα στο Καστέλι επιβεβαιώνει- για μία ακόμη φορά ασφαλώς - την ανθρωποθυσία στα Ανεμόσπηλια, στο μικρό ιερό κορυφής του όρους Γιούχτα,που ανέσκαψα το 1979» λέει ο καθηγητής Γιάννης  Σακελλαράκης, «Μόνο που εκείνο χρονολογήθηκε αρκετούς αιώνες πριν   τον 17ο αι. π.Χ. συγκεκριμένα, ενώ το θύμα βρέθηκε ακριβώς επάνω στον βωμό όπου το είχε τοποθετήσει ο ιερέας, με το μαχαίρι μάλιστα ακόμη επάνω του. Οι σεισμοί που κατέστρεφαν την Κρήτη εκείνη την εποχή είχαν οδηγήσει ίσως τον ιερέα σε αυτή την ύστατη αλλά μάταιη πράξη, γιατί ακριβώς την ώρα της θυσίας το κτίσμα γκρεμίστηκε, θάβοντας στα ερείπιά του θύτη και θύμα».     Η ιστορία δεν σταματά εδώ καθώς η εγχώρια επιστημονική κοινότητα   υπό το κράτος ακραίου συντηρητισμού, στείρας αρχαιολατρίας και προγονοπληξίας δεν ήταν πρόθυμη τότε να αποδεχθεί το γεγονός ότι, οι αρχαίοι Ελληνες, έστω οι Μινωίτες, προέβαιναν σε τέτοιες βάρβαρες πράξεις, με συνέπεια ο  καθηγητής να δεχθεί, σφοδρή επίθεση. Και αυτό παρ΄ ότι, οι ανακοινώσεις στο εξωτερικό διαδέ χονταν η μία την άλλη χωρίς να υπάρξει καμία αμφισβήτηση από αρχαιολόγους και θρησκειολόγους για το προφανές του πράγματος. 

 

 

Ο ΠΑΡΘΕΝΩΝΑΣ ΕΧΕΙ ΚΡΥΜΜΕΝΑ ΑΚΟΜΑ ΠΟΛΛΑ ΜΥΣΤΙΚΑ(;).

Η ζωφόρος τού Παρθενώνα απεικονίζει την θυσία της κόρης τού Ερεχθέως και όχι την πομπή των Μεγάλων Παναθηναίων, υποστη ρίζει μια νέα έρευνα.

«Εδώ και 230 χρόνια, η παράσταση που κοσμεί την 160 μέτρων ζωφόρο τού Παρθενώνα, ενός κτίσματος με την μεγαλύτερη επιρροή στην αρχιτεκτονική τού δυτικού κόσμου, φαινόταν αρκετά απλή. Όλοι δέχονταν ότι, απεικονίζει την πομπή των Μεγάλων Παναθη ναίων που γίνονταν κάθε τέσσερα χρόνια προς τιμήν τής θεάς Αθηνάς, στην οποία άλλωστε είναι αφιερωμένος ο Παρθενώνας. Αλλά μια συγκλονιστική ανακάλυψη, σε συνδυασμό με τις μούμιες της Αιγύπτου, μετά από μελέτες που έγιναν πάνω στη ζωφόρο τού Παρθενώνα, θέτει υπό αμφισβήτηση τις ιδέες που είχαμε έως τώρα γι’ αυτό το 2.500 ετών, αρχιτεκτονικό αριστούργημα.»

Αυτό υποστηρίζει η αρχαιολόγος και καθηγήτρια τού Πανεπι στημίου τής Νέας Υόρκης, Τζόαν Κόνελυ στο βιβλίο της « The Parthenon Enigma »(εκδ. Knopf).

Όπως αναφέρει η Κόνελυ: «Τώρα συνειδητοποιούμε ότι, η ζωφόρος αφηγείται μια πολύ πιο τραγική ιστορία». Την θυσία της κόρης τού Ερεχθέα.

Αναλυτικώτερα:

Στην αρχαία Αίγυπτο, όταν  οι Φαραώ «πέθαιναν» ξεκινούσαν το ταξίδι τους στον άλλο κόσμο μέσα σε μια χρυσή σαρκοφάγο. Οι κοινοί θνητοί,  μουμιοποιούνταν με φθηνότερα υλικά, όπως για παράδειγμα ανακυκλωμένο πάπυρο, στον οποίο προηγουμένως μπορεί να υπήρχαν διάφορα γραπτά, συμπεριλαμβανομένων μεταφρασμένων κειμένων από τα ελληνικά.

Στις αρχές τού 20ου αιώνα, ένας Έλληνας μελετητής, εξετά ζοντας κομμάτια από πάπυρο σε μια από αυτές τις μούμιες, έκανε μια εκπληκτική ανακάλυψη: 250 σειρές από ένα χαμένο έργο τού Ευριπίδη, τον «Ερεχθέα».

«Τελικά οι μούμιες καταλήγουν να είναι η καλύτερη πηγή χαμένων Ελληνικών κειμένων», λέγει η Κόνελυ, η οποία σημειώνει ότι, η ανακάλυψη της σαρκοφάγου που περιείχε το έργο είχε γίνει το 1901, αλλά η τεχνολογία για να αφαιρεθεί ο πάπυρος, χωρίς να καταστραφεί η μούμια, δεν υπήρχε μέχρι το 1960.

Το έργο αφηγείται την ιστορία τού Ερεχθέα, μυθικού βασιλιά τής Αθήνας, ο οποίος «όταν έγινε η πρώτη εισβολή και πολιορκία τής πόλης από τους βάρβαρους Θράκες, ζήτησε καθοδήγηση από το μαντείο των Δελφών και πήρε την απάντηση ότι, έπρεπε να θυσιάσει την μικρότερη κόρη του» προκειμένου να κερδίσει τη μάχη.

Η Κόνελυ πληροφορήθηκε για πρώτη φορά για το έργο αυτό, πού ήταν ιδιαίτερα δύσκολο να αναγνωστεί γιατί ήταν σε αποσπα σματικά ελληνικά και «οι λωρίδες από πάπυρο ήταν κομμένες σε σχήμα φτερών γερακιού», στη δεκαετία του 1990. Από τότε και με την πάροδο τού χρόνου, είχε μια αποκάλυψη.«Συνειδητοποίησα ότι, ο Ευριπίδης μιλούσε γι’ αυτό που βλέπουμε στο μέσον της ζωφόρου τού Παρθενώνα», λέει η Κόνελυ. «Απεικονίζει μια οικογένεια –την μητέρα, τον πατέρα και τις τρεις κόρες τους– η οποία ετοιμάζεται να θυσιάσει την μικρότερη κόρη. Απεικονίζει την θυσία μιας παρθένας».

(Από το σύνολο τής ζωφόρου σήμερα σώζονται 50 μέτρα, τα οποία εκτίθενται στο Μουσείο της Ακρόπολης, 80 μέτρα βρίσκονται στο Βρετανικό Μουσείο (Ελγίνεια Μάρμαρα), ένας λίθος στο Μουσείο τού Λούβρου και κάποια θραύσματα είναι διασκορπισμένα σε μουσεία στο Παλέρμο, στο Βατικανό, στη Χαϊδελβέργη, στη Βιέννη και στο Μόναχο).

\

 ΣΤΗΝ ΝΕΩΤΕΡΗ ΕΛΛΑΔΑ\

Το σφάξιμο πετεινού κατάτη  Θεμελίωση κτίσματος.

 

Γνωστό σε όλους σχεδόν το έθιμο. Κατά μια  ερμηνεία οι καταβολές του  εθίμου τοποθετούνται, στα πρώτα βήματα της ανθρώπινης  ιστορίας τότε που ,  ο άνθρωπος προσπαθούσε να εξηγήσει με τους μύθους τον κόσμο που τον περιβάλλει και τη σχέση του μ’ αυτόν, με κύριο χαρακτηριστικό την έντονη θρησκευτικότητα και ειδικώτερα με την  πεποίθησή του ότι, εξαρτάται από αόρατες δυνάμεις τις οποίες  και ήθελε να εξευμενίσει ή να έχει ως συμμάχους..

Η εγκατάσταση σε μια περιοχή ή το κτίσιμο μιας κατοικίας δεν θεωρούταν  μόνον ως απλός χώρος, αλλά και  σαν ιερός,  ως τμήμα  του περιβάλλοντες  κοσμικού χάρου ως μέρος της θεϊκής δημιουργίας.  Με αφετηρία και σε συνέπεια με την σκέψη αυτή, Για τους  προγόνους μας  , η εγκατάσταση ή το κτίσμα ελάμβανε  τη μορφή μιας κοσμικής δραστηριότητας ή με άλλη εκδοχή   δημιουργίας του Κόσμου σε μικρογραφία. Oι πλούσιοι έσφαζαν αρνί ή κατσίκι που  έτρωγαν ψητό  οι μάστορες. Συνήθως και ιδίως οι πτωχότεροι  έσφαζαν έναν κόκορα και με το αίμα του ράντιζαν  τα θεμέλια.

Οι ζωοθυσίες αυτές αντικατέστησαν, σε σχετικά προηγμένο πολιτιστικό στάδιο, τις ανθρωποθυσίες που γίνονταν για τον ίδιο σκοπό, Στην εποχή μας η επιβίωση αυτού του εθίμου στη θεμελίωση ενός σπιτιού, κυρίως στις αγροτικές περιοχές, έχει χάσει το πρωταρχικό του μυθικό περιεχόμενο και εμφανίζεται περισσότερο με τη μορφή πρόληψης.Αξιζει η παρατήρηση ότι  μερικές   φορές παράλληλα με τη θυσία τοποθετούνται στις 4 γωνίες των θεμελίων του σπιτιού, και 4 μπουκάλια με αγιασμό. Κι αυτός είναι ένας τρόπος ιεροποίησης του σπιτιού. Από τη μία έχουμε τον εξαγνιστικό χαρακτήρα του αγιασμού γιατί το νερό παραπέμπει στην ίδια τη ζωή: η Γη αναδύθηκε από τα νερά σύμφωνα με την Παλαιά Διαθήκη. Από την άλλη ο εντοπισμός των 4 σημείων του σπιτιού παραπέμπει στα 4 σημεία του ορίζοντα και κατά προέκταση στον Κόσμο. Με τα 4 σημεία του ορίζοντα –όπως η αντίληψη και το σχετικό έθιμο συναντάταιι  σχεδόν σε όλους τους Μεσογειακούς πολιτισμούς και στον Χριστιανισμό ,σχηματοποιείται  νοερώς ο σταυρός..Επομένως απώτερος σκοπός του παραδοσιακού θρησκευτικού ανθρώπου ήταν, πάντοτε κατά ,μια ερμηνεία  μέσου μιας κοσμογονικής πράξης, να ζήσει οάνθρωος  σε ένα χώρο εξαγνισμένο, όπως δηλαδή στην αρχή που τον δημιούργησε ο θεός. Η επιβίωση της αντιλήψεως αυτής είναι ίσως η εξήγηση  Η θυσία ενός ζώου στην τελετή θεμελίωσης ενός σπιτιού - είναι ένα έθιμο κοινό σχεδόν σε όλη την Ελλάδα. Οι καταβολές βρίσκονται πολύ πίσω, στα πρώτα βήματα της ανθρώπινης πορείας, όταν ο άνθρωπος προσπαθούσε να εξηγήσει με τους μύθους τον κόσμο που τον περιβάλλει και τη σχέση του μ’ αυτόν, με κύριο χαρακτηριστικό την έντονη πίστη. Αυτές οι έννοιες του σπιτιού παραμένουν ακόμα και στην εποχή μας, καλυμμένες κάτω από διάφορες εκφράσεις όπως αυτή που λέμε για ένα νιόπαντρο ζευγάρι «ότι κτίζει το σπίτι του» που είναι συνώνυμο του «φτιάχνουν τη ζωή τους» και «κτίζουν τον κόσμο τους» δηλαδή το ξεκίνημα της νέας κοινής ζωής τους.

 

 Το γεφύρι της Αρτας

 

Στην ίδια ενότητα με αυτή του προηγούμενου  κειμένου  εντάσσεται    ο μύθος και γενικότερη  η ιστορία  σχετικά με το γεφύρι της Άρτας. .

 

  Πρόκειται  για το  πιο  φημισμένο από τα πέτρινα γεφύρια που έχουν απομείνει στην Ελλάδα, λόγω και του διάσημου δημοτικού τραγουδιού που αναφέρεται στην  θεμελίωσή του.Η ιστορία του γεφυριού ανατρέχει στα προχριστιανικά χρόνια. Οι  κάτοικοι της Άρτας της εποχής κάνης  ήσαν αναγκασμένοι  για ορισμένες μετακινήσεις τους να διασχίζουν τον δρόμο της Αμβρακίας. Έτσι λεγόταν η Άρτα  στα χρόνια που ζούσε ο βασιλιάς Πύρρος. Αργότερα, την εποχή της ακμής της Νικόπολης, και ειδικότερα μεταξύ των ετών 1602 -1606 μ,χ. ανέκυψε  η ανάγκη ανακαίνισης της γέφυρας Τότε υπολογίζεται πως πήρε τη σημερινή του μορφή το γεφύρι της Άρτας. Η ανέγερσή του έγινε από τον παντοπώλη Ιωάννη Θιακογιάννη ή Γυφτοφάγο,  που  έχοντας εμπορικές δραστηριότητες ,ενδιαφέρονταν για τη διάβαση του Αράχθου ποταμού από τα μουλάρια με τα φορτία τους.

Το μήκος της γέφυρας αγγίζει τα 142 μέτρα και το πλάτος της είναι περίπου στα 3,75 μέτρα. Διαθέτει τέσσερις ημικυκλικές καμάρες οι οποίες δεν έχουν καμία συμμετρία μεταξύ τους και τα βάθρα της είναι κτισμένα με μεγάλους κανονικούς λίθους κατά το ισοδομικό σύστημα, με επίστεψη, έτσι που θυμίζουν τοιχοποιία ελληνιστικών μεγάρων.

 

Κατά το δημοτικό τραγούδι που ανήκει στα άσματα του ακριτικού κύκλου, «1300 κτίστες, 60 μαθητές, 45 μάστοροι (μηχανικοί) υπό τον Αρχιμάστορα, προσπαθούσαν να κτίσουν τη γέφυρα της οποίας τα θεμέλια κάθε πρωί ήταν κατεστραμμένα. Τελικώς – σύμφωνα με τη λαϊκή παράδοση – «ένα πτηνό με ανθρώπινη φωνή γνωστοποίησε πως για να στεριώσει η γέφυρα απαιτείται η ανθρωποθυσία της συζύγου του Πρωτομάστορα» πράγμ που έγινε  κάτω από τις  κατάρες που καταλήγουν σε ευχές.Το σχετικό  δημοτικό τραγούδι είναι γραμμένο σε δεκαπεντασύλλαβο ,

Κρίνεται πως η πραγματικότητας  είναι  διαφορετική. Ότι τος  λαϊκό  αυτό,ι έκρυβε  ένα σπουδαίο γεγονός. Κατά την περίοδο της Τουρκοκρατίας, χρειάστηκε να περάσει ένα «ασκέρι» των Τούρκων και αυτοί ζήτησαν την βοήθεια των ντόπιων για την κατασκευή της γέφυρας .Η αρχιτεκτονική της γέφυρας.Οι ντόπιοι στην αρχή ανταποκρίθηκαν στο κάλεσμα, όχι όμως όταν έμαθαν τις προθέσεις των Οθωμανών. Έτσι λοιπόν πήγαιναν κρυφά το βράδυ και  κατέστρεφαν ό,τι είχαν κατασκευάσει το πρωί. Όταν οι Τούρκοι ζήτησαν να μάθουν το λόγο  για την καθυστέρηση,οι ντόποιοι απάντησαν ότι  είναι στοιχειωμένο το μέρος πιστεύοντας ότι οι Τούρκοι δεν θα περνούσαν ή ότι θα επέστρεφαν.Όταν ο Τούρκος διοικητής αντιλήφθηκε τι συνέβη διέταξε τη σύλληψη του Πρωτομάστορα και της γυναίκας του και τη θανάτωσή τους. Τότε φοβούμενοι όλοι οι άλλοι εμπλεκόμενοι στο έργο της ανέγερσης Έλληνες για τη τύχη που θα τους περίμενε έσπευσαν και ολοκλήρωσαν το γεφύρι συνοδεύοντας με κατάρες το τουρκικό ασκέρι.

Το 1881 απελευθερώθηκε  η Άρτα και το γεφύρι κατέστη το φυσικό σύνορο της ελεύθερης με την τουρκοκρατημένη Ελλάδα. Το σημερινό λαογραφικό μουσείο Άρτας που είναι χτισμένο στην μια πλευρά της γέφυρας χρησιμοποιούταν από τους Τούρκους ως τελωνείο.

 

Κατά την περίοδο της κατοχής οι Γερμανοί στρατιώτες είχαν φροντίσει στη συντήρησή της γέφυρας τοποθετώντας σιδερένια στηρίγματα στε να διέρχονται με ασφάλεια τα οχήματά τους.

Στις 23 Σεπτεμβρίου του 1944 όταν οι Ναζί έφευγαν από την πόλη διέταξαν να ανατιναχθεί το πέτρινο Γεφύρι της Άρτας.Ο Γερμανός βομβιστής όμως  εκτιμώντας  το μέγεθος του εγκλήματος, δεν υπήκουσεν κι ’έτσι και το γεφύρι σώθηκε.

 

ΣΤΟΥΣ ΑΖΤΕΚΟΥΣ

Υπολογίστηκε  πώς ο αριθμός των νέων ,των παρθένων και παιδιών, που θυσιάζονταν ετήσια ολόκληρη την αυτοκρατορία των Αζτέκων κυμαίνονταν ανάμεσα στις είκοσι και πενήντα χιλιάδες.

Όταν εμφανίστηκε ο Κορτέζ στην κοιλάδα του Μεξικού, θυσι άζονταν ετησίως περίπου 15.000 άνθρωποι. Στην πλατεία Χοτσοτλάν ,οι Ισπανοί κατακτητές βρήκαν 100.000 κρανία  στοιβαγμένα σε  σωρό  και άλλα 136.000 στο Τεχνοτοσλάν. Μετά την ανθρωποθυσία ,αποσπούσαν την καρδιά, και τεμάχιζαν το σώματα για  να μοιρά σουν τα τεμάχια στα πλήθη για να φαγωθούν Το ιερατείο έλεγε ότι, οι ανθρωποθυσίες είχαν εγκριθεί από τους Θεούς…Φαίνεται πως μερικές από τις πιο προβληματικές  θρησκευτικές πρακτικές έχουν την βάση τους σε  αρχαίες σαρκοβόρες συνήθειες του ανθρώπινου είδους .(Wilson ό.π.σελ.110επ.).

 

ΠΕΡΟΥ

Αντιγράφω από τις ειδήσεις του διαδικτύου της 20-4-2022

«Περού: Ανθρωποθυσίες παιδιών 1000 χρόνια πριν – Νέα ανακάλυψη για τους Ίνκας.

«Σύμφωνα με την ertnews.gr, οι σκελετοί θάφτηκαν πριν από περισσότερα από 1.000 χρόνια στο Huaca Santa Rosa de Pucala, ένα αρχαίο τελετουργικό κέντρο στην παράκτια περιοχή Lambayeque, 750 χιλιόμετρα βόρεια της Λίμα του Περού.Οι τάφοι των τριών παιδιών και ενός εφήβου μπροστά από τον ναό έδειχναν ότι, ήταν ανθρωπο θυσίες που έγιναν στον πολιτισμό των Wari, δήλωσε ο Edgar Bracamonte, ο κύριος ερευνητής, σύμφωνα με το Phys που ανέφερε πως πρόκειται για την πρώτη φορά που έχει γίνει τέτοια ανακάλυψη για τον πολιτισμό Wari από την περιοχή επιρροής τους.«Αυτές οι ανακαλύψεις μας επιτρέπουν να ξανασκεφτούμε την ιστορία της περιοχής Lambayeque, ειδικά τους δεσμούς με τις καλλιέργειες Wari και Mochica στην περιοχή», είπε ίδιος

 WARI-MOCHE

Ο πολιτισμός Wari άκμασε στις περουβιανές Cordillera Andes μεταξύ του 7ου και του 13ου αιώνα. Το κέντρο Huaca Santa Rosa de Pucala χτίστηκε μεταξύ 800 και 900, με τη μορφή του γράμματος “D”.«Ανακα λύψαμε έναν τελετουργικό ναό με 29 ανθρώπινα λείψανα, 25 ανήκουν στην εποχή Μοχίκα και τέσσερα στον πολιτισμό των Wari», είπε ο Bracamonte.Τα 25 λείψανα της περιόδου Moche έχουν βρεθεί σε πήλινους τάφους και σε ταφικούς θαλάμους σε ναό. Ταυτόχρονα, οι ερευνητές ανακάλυψαν κομμάτια αγγείων και υπολείμματα καμηλίδων, όπως λάμα και αλπακά, και ινδικά χοιρίδια.Μία από τις σημαντικότερες ανακαλύψεις που σχετίζονται με τον πολιτισμό των Mochica (Μότσικα) έγινε το 2006, με την ανακάλυψη της μούμιας της Κυράς του Κάο, από τον 5ο αιώνα, που έδειξε ότι, ο πολιτισμός είχε και γυναίκες ηγέτες. Μια άλλη μούμια που ανακαλύφθηκε το 1987, ο Άρχοντας του Σιπάν του τρίτου αιώνα, θεωρείται από τους ειδικούς ως μια από τις σημαν τικότερες αρχαιολογικές ανακαλύψεις των τελευταίων δεκαετιών, καθώς ο κύριος τάφος ήταν άθικτος και ανέγγιχτος από κλέφτες..

 

ΘΥΣΙΑ ΚΑΙ ΑΛΤΡΟΥΙΣΜΟΣ

          

           Καθώς η σύνδεση της αυτοθυσίας με τον αλτρουισμό είναι εμφανής ορισμένες σκέψεις και απόψεις έχουν ίσως εδώ την θέση τους.

 

-Θυσία προς τον Θεό ή τους Θεούς

Αλτρουισμός προς τους  συνανθρώπους μας ή γενικότερα προς τα άλλα μέλη του  ιδίου είδους.

 Η βασική ιδέα είναι η ίδια.: « Ελάττωση του δίδοντα,»

         

 

Από τους μη ειδικούς, ο αλτρουισμός ορίζεται ως η απλή αφοσίωση και φροντίδα για την ευημερία των άλλων,ενώ από τους βιολόγους, ως η προσφορά βοήθειας με κόστος τού αρωγού.Τα στοιχεία αυτά δεν είναι  ασφαλώς ξένα με την έννοια της θυσίας.

    Όπως έχει παρατηρηθεί (Ernst Mayer  ό.π. σελ. 303) ο αλτρουισμός (που είναι μια μορφή αυτοθυσίας)  είναι ασυμβίβαστος  με την έννοια της φυσικής επιλογής, ιδίως όταν ο αλτρουισμός αυτός,αφορά τους «παρείσακτους».

 

Αναλυτικότερα:

Από το 1859 και μετά εγείρεται το θέμα πώς συμβιβάζεται η φυσική επιλογή, με τον αλτρουισμό,με την (αυτό)θυσία. Και τούτο γιατί στον αλτρουισμό ( και στην θυσία),ο οφελών εμφανίζεται αντίθετα με την δαρβινική άποψη τής φυσικής επιλογής, να χάνει (δαπανά) ένα πλεονέκτημα προσαρμοστικότητας, ένα πλεονέκτημα για επιβίωση.  Προβλήθηκε  η απορία πώς μπορεί να εξελίσσονται οργανισμοί, πώς μπορεί να διευκολύνεται η επιβίωσή τους, όταν έχουν απώλειες, και βοηθώντας τούς άλλους, να  βλάπτουν την δική τους αναπαραγωγική ικανότητα  ή και την δική τους ύπαρξη. Κατά βλήθηκε προσπάθεια, ιδίως με την εισαγωγή το 1970 της  Κοινω βιολογίας(Wilson)  να ερμηνευθούν όλα αυτά με την σκέψη  ότι, η φυσική επιλογή αφορά ομάδες όχι μεμονωμένα άτομα, ή με το  ότι,(όταν ο αλτρουισμός αφορά συγγενείς) ότι, στοχεύει  στο γονίδιο, όχι στα άτομα (Hamilton,Smith,Price) και ότι, τελικώς ευνοείται ο πληθυσμός

Ο E.Wilson   γράφει(ό.π.σελ.201) «…..Αυτό το στάδιο χα­ρακτη ρίζεται από την σύγκρουση της φυσικής επιλογής στο επίπεδο του ατόμου και στο επίπεδο της ομάδας.  Για να πλησιάσουμε σ’ αυ­τήν την σύγκρουση κάναμε κύκλο γύρω από το θεωρητικό ζήτημα της προέλευσης του αλτρουισμού. Ας υποθέσουμε προς στιγμή ότι, υπάρχει μια γενετική προδιάθεση για συμμόρφωση και υποταγή. Αυτή προέκυψε μέσω της φυσικής επιλογής στο επίπεδο ολόκληρης της κοινωνίας ή στο επίπεδο του ατόμου; Το ερώτημα μπορεί να παραφραστεί στο επίπεδο της ψυχολογίας ως εξής: Η συμπεριφορά

είναι σκληροπυρηνική, προγραμματισμένη να διασφαλίζει τα συμ­φέροντα όλης της κοινότητας ή είναι ήπια και, συνεπώς, επιδεκτική σε χειρισμούς για το προσωπικό συμφέρον των ατόμων; Στο ένα άκρο, εκεί που πιθανόν εμφανίζεται η σκληρή θρησκοληψία, μονάδα επιλογής είναι η ομάδα. Όταν η συμμόρφωση είναι πολύ ασθενής, οι ομάδες φθίνουν ή ακόμη και εξαφανίζονται. Σ’ αυτή την υποθετική εκδοχή είναι δυνατό τα εγωιστικά μεμονωμένα μέλη να πάρουν το πάνω χέρι και να πολλαπλασιαστούν σε βάρος των άλλων. Η αυξανόμενη όμως επιρροή κάθε αποκλίνουσας προ­διάθεσης κάνει γρήγορα την κοινωνία τρωτή και επισπεύδει την πτώση της. Οι κοινωνίες με την μεγαλύτερη συχνότητα τέτοιων ατό­μων και, συνεπώς, γονίδιων που τα προδιαθέτουν, θα δώσουν τόπο σε όσους είναι λιγότερο αδύναμοι απέναντι στη «γενετική διάλυ­ση», οπότε η συνολική συχνότητα των συμμορφούμενων ατόμων στον πληθυσμό θα αυξηθεί. Η γενετική ικανότητα για τυφλή συμ­μόρφωση απλώνεται σε βάρος της γενετικής αδυναμίας. Με αυτό τον τρόπο μπορεί να ενισχυθεί ακόμη και το δυναμικό για αυτοθυ­σία, γιατί η προθυμία των ατόμων να εγκαταλείψουν αμοιβές ή και να προσφέρουν την ίδια τους την ζωή θα ευνοήσει την επιβίωση της ομάδας. Η απώλεια γονιδίων από το θάνατο των πειθαρχημένων ατόμων θα εξισορ ροπηθεί από μια απολαβή γονιδίων που θα προκύψει από τη διεύρυνση της ευεργετούμενης ομάδας.»

          -O James G.Lennox («Εισαγωγή στην Φιλοσοφία κλπ». σελ.410 επ.)προσπαθεί να συμβιβάσει τα πράγματα,( τουλάχιστον ως προς τους συγγενείς) και να καταδείξει ότι, ο αλτρουισμός συμβιβά ζεται με την Δαρβινική θεωρία. Γράφει :« Τα υποδείγματα συγγενικής επιλογής, διά των οποίων μπόρεσε να προσεγγισθεί η λεγόμενη «αλτρουιστική» συμπεριφορά  πού φαίνεται να επιφέρει κάποιο ελαφρό μειονέκτημα σε αυτόν που την επιτελεί και πλεονεκτήματα σε άλλα μέλη τού είδους του, συνιστούν καλά παραδείγματα εν προκειμένω. Θα μπορούσαμε να πούμε, ότι, μια τέτοια συμπεριφορά διαψεύδει τον νεοδαρβινισμό, δεδομένου ότι, η επιλογή θα έπρεπε να είχε εξαλείψει το ζώα που συμπεριφέρονται κατ' αυτόν τον τρόπο. Ωστόσο τα υποδείγματα συγγε­νικής επιλογής απέδειξαν ότι, τα γονίδια της αλτρουιστικής συμπεριφοράς μπο­ρούν να διατηρηθούν απέναντι στην επιλογή, υπό την προϋπόθεση ότι, ο κίνδυνος που προέρχεται από την εν λόγω συμπεριφορά είναι μικρός και οι οργανι­σμοί που επωφελούνται από αυτήν είναι οι στενότεροι συγγενείς τού ζώου πού συμπεριφέρεται αλτρουιστικά. Κι αυτό γιατί έτσι υπάρχει μεγάλη πιθανότητα αυτοί οι «συγγενείς» να διαθέτουν τα εν λόγω γονίδια. Η χρήση υποδειγμάτων τής γενετικής πληθυσμών απέδειξε, λοιπόν, ότι, το φαινόμενο είναι εξηγήσιμο στα πλαίσια τής δαρβινικής θεωρίας. Χρειάζεται, βεβαίως, να ελεγχθεί αυτή η λύση σε ένα ποικίλο φάσμα πληθυσμών. Αλλά και μόνο η απόδειξη ότι, μία εμ­φανής ανωμαλία μπορεί να λυθεί, συνιστά πολύτιμη συνεισφορά της θεωρίας και καθιστά δυνατή την έρευνα προς την προτεινόμενη λύση…….. ………… Περιπτώσεις …………παρείχαν καθοριστική στήριξη σε ιδέες πού έκαναν την εμφάνιση τους ως επεξεργασίες θεωρητικών δυνατοτήτων βασισμέ­νων σε μαθηματικές τεχνικές της γενετικής πληθυσμών. Τα υποδείγματα αυτά λοιπόν, έχουν να παίξουν σημαν τικό ρόλο τόσο στα πλαίσια αιτιακών εξηγήσε­ων της εξελικτικής βιολο γίας, όσο και ως μέσα διερεύνησης των εξηγητικών δυνατοτήτων που ανοίγονται στο δαρβινισμό ως   εργαλεία»

   

Υπάρχει όμως όπως προαναφέρεται, το  πρόβλημα τού αλτρου σμού ως προς τους παρείσακτους,(μη  συγγενείς, αγνώστους κλπ).Προβάλλεται  εδώ   το ερώτημα αν  στην συγκεκριμένη περίπτω ση,τούτο οφείλεται σε μια γενετική προδιάθεση ή είναι αποτέλεσμα εκπαίδευσης ή  είναι απόρροια των πολιτισμικών ηγετών. Ο  διάσημος  δαρβινιστής, Ε.Mayer( ό.π.σελ.303) παραδέχεται ότι, μέχρι τουλάχιστον  το χρόνο συγγραφής του βιβλίου του(2001) δεν είχε  απαντηθεί το σχετικό ερώτημα. Μια συμβιβαστική εξήγηση θάταν να βλέπει κανείς  τον θυσιαζόμενο, τον αλτρουιστή, να έχει έντονη την συνείδηση μίας ολότητας της οποίας είναι μέλος και την οποία( πιστεύει ότι, με την θυσία) συντηρεί ή και σώζει,(φυσικώς ή ηθικώς) ,ή ότι  ενεργεί συμφώνως με κάποιες εντολές, με κάποιες ηθικές αρχές και αξίες, συμφώνως με μια αποστολή του.

Για τον αλτρουισμό προς τους  παρείσακτους-αγνώστους, και για την προέλευση της θυσίας,η Sang –Hee Lee   εισφέρει μια έρμηνεία:  Λέγει ότι ,στην περίπτωση αυτή,η θυσία  είναι απλώς μια συνήθεια που έμεινε ως κατάλοιπο από την μακρά μας εξελικτική ιστορία συμβίωσης με τους συγγενείς ενώ ο Κριμπάς γράφει πώς« οι άνθρωποι φαίνεται να  έχουν  μια εγγενή τάση  να συνεργάζονται και με μη συγγενείς  και να νοιώθουν το  αίσθημα της συμπάθειας,  δηλαδή του συμπάσχειν με τρίτους » και ότι,αλτρουιστικές συμπεριφορές ,όπως  πουλιών που ελαττώνουν την αναπαραγωγική τους ικανότητα ώστε να αποφύγουν υπερπληθυσμό, δεν  είναι κατανοητές με τον απλό δαρβινισμό

 Υποστηρίζεται  ότι, αυτό που νικά το πανίσχυρο ένστικτο της αυτοσυντήρησης είναι ένα και μόνο, που αποδεικνύεται ενίοτε  πιο ισχυρό.Το ένστικτο τής επιβίωσης τού είδους. Το ένστικτο της ολοκλήρωσης. Η σωτηρία τού συνόλου.

 

Θυσία  της μονάδας, για χάρη τού συνόλου.

 

Στο « Συμπόσιο» τού Πλάτωνος, βρίσκουμε μια άλλη εξήγηση της αυτοθυσίας.Στο διάλογο της Διοτίμας με τον Σωκράτη,η πρώτη ως δικαιολογία της αυτοθυσίας  θέτει την υστεροφημία. Λέγει: « Μην έχεις καμία αμφιβολία Σωκράτη…χάριν τής αθανασίας τής αξίας των,  της προσωπικής και χάριν υστεροφημίας  τοιαύτης μεγαλοδόξου οι πάντες τα πάντα ενεργούν ….διότι προς την αθανασίαν  είναι ο έρως  των (  «…  ως δεινώς διάκεινται έρωτι τού ονομαστοί γενέσθαι  και κλέος εις τον αεί χρόνον  αθάνατον καταθέσθαι ….»)

         

          Το πρόβλημα  έχει αντιμετωπιστεί από διαφορετικές σκοπιές σε διάφορες περιόδους. Για τον Δαρβίνο, το βασικό ερώτημα ήταν τεχνητής φύσεως: Πώς  λ.χ. στις μέλισσες μπορεί μια βασίλισσα, που είναι τόσο διαφορετική από τις εργάτριες, να περάσει στους απογόνους της τα χαρακτηριστικά των εργατριών; Η σωματική κατασκευή και η συμπεριφορά της εργάτριας είναι πολύ διαφορετικές από εκείνες μιας βασίλισσας. Στην  περίπτωση των μυρμηγκιών και των τερμιτών, οι διάφοροι τύποι των εργατριών διαφέρουν όχι μόνο από την  βασίλισσα, αλλά και μεταξύ τους. Ο Δαρβίνος δεν είδε κανένα πρόβλημα στην ύπαρξη στείρων ατόμων, που βοηθούν την ομάδα. Έκανε απλώς την υπόθεση ότι, μια βασίλισσα της οποίας οι θυγατέρες είναι καλύτερες εργάτριες έχει ένα πλεονέκτημα έναντι μιας άλλης βασίλισσας, της οποίας οι θυγατέρες είναι  λιγότερο κατάλλη λες για την αποστολή τους. Όμως οι εργάτριες των μελισσών, των σφηκών και μυρμηγκιών πολλών ειδών δεν είναι εγγενώς στείρες  στην πραγματικότητα, μερικές αναπαράγονται. Ετσι οι  ερευνητές τώρα θέτουν ένα άλλο ερώτημα ως κεντρικό ζήτημα στην εξέλιξη των κοινωνικών εντόμων: Γιατί οι εργάτριες, που  διατηρούν την δυνατότητα αναπαραγωγής, εργάζονται για την κυψέλη αντί να επικεντρώσουν τις προσπάθειες τους σε όποια ευκαιρία  έχουν να παραγαγάγουν δικούς τους απογόνους;

-Όπως γράφουν οι  Αμοτζ και Αβιάγκ Ζαχάβι,στην φυσική επιλογή, «επιτυχία» σημαίνει αναπαραγωγή.(:  Χαρακτηριστικό τού ζωντανού κατά τον Ζακόμπ  είναι (και)η αναπαραγωγή). Από δεκάδες χιλιάδες σπορόφυτα στο έδαφος τού δάσους,  μια φουχτιά  μόνο επιβιώνουν και γίνονται δέντρα που παράγουν καρπούς. Από χιλιάδες αυγά ψαριών, λίγα αναπτύσσονται σε παραγωγικά ενήλικα. Τα περισσότερα άτομα πεθαίνουν πριν τους δοθεί η ευκαιρία να αναπαραχθούν. Αυτό το ελάχιστο ποσοστό επιβίωσης  δεν αντιτίθεται στην θεωρία της φυσικής επιλογής μάλλον την προβάλλει σε όλη της την ισχύ: Αποτυχημένα σπόροφυτα που δεν  έφτασαν στην ωριμότητα, πεθα ίνουν και εξαφανίζονται. Στις μέλισσες, μόνο ένα άτομο ανάμεσα στις δεκάδες χιλιάδες τής κυψέλης μπορεί να παραγάγει απογόνους. Το γεγονός αυτό από  μόνο του δεν θα ξένιζε. Όμως τα σπορόφυτα ή τα αυγά των ψαριών απλώς τυχαία εξαφανίζονται, ενώ οι θηλυκές εργάτριες -δηλαδή τα άτομα που τελικά θα είναι οι χαμένοι στον ανα παραγωγικό ανταγωνισμό- αντί να συγκεντρώσουν τις προσπάθειές τους, στην επιβίωση τους και στην δική τους αναπαραγωγή  καταβάλλουν προσπάθειες  να βοηθήσουν την βασίλισσα να αναπαραχθεί. Πώς είναι δυνατόν μια τέτοια συμπεριφορά να εξελίσσεται μέσω της φυσικής επιλογής;

 Oι ίδιοι συγγραφείς (ό.π.σελ.200 επ,349 επ.)---,που κάνουν-ασφαλώς στην προσπάθειά τους να εξηγήσουν ένα βιολογικό παράδοξο λόγο για μια έμφυτη τάση δοσμένη από την φυσική επιλογή ,να δια κινδυνεύουμε για χάρη κάποιου άλλου,--- δίνουν μια άλλη εξήγηση στον αλτρουισμό, που θεωρεί κοινό σε οργανισμούς που ζούν ομαδικώς και κατεπέκταση και στους ανθρώπους,    με βάση μελέτες τους επί σειρά ετών στην συμπεριφορά κοινωνικών πουλιών, των μουρμουριστών. Αφού σημειώνουν και αυτοί ότι, ο αλτρουισμός δεν συμβιβάζεται ,τουλάχιστον ευθέως με την Δαρβινική θεωρία, και αρνούμενοι τον « ανταποδοτικό ΄-αμοιβαίο» αλτρουισμό, καθώς και τον αλτρουισμό της επιλογής τού συγγενούς» υποστη ρίζουν ότι, ο αλτρουιστής με την πράξη του επιδιώκει  το κύρος, που τον καθιερώνει στην ομάδα,γι΄αυτό εκείνο πού τον ενδιαφέρει,είναι όχι το αποτέλεσμα τής πράξης του,ή το όφελος τής ομάδας, αλλά η πράξη αυτή καθ’ εαυτή. Το κύρος αυτό,που προβάλλει την ικανότητα τού δότη, τον διευκολύνει να αποκτήσει, μέσα στην ομάδα,κάτι,για το οποίο διαφορετικώς, θα έπρεπε να καταβάλει μεγαλύτερη προσπάθεια.

Ανεξάρτητα από την ορθότητα των συμπερασμάτων  αυτών,που φαίνεται να συμμερίζεται ικανός αριθμός επιστημόνων, παραμένει μια απορία, για τις ακραίες μορφές αλτρουισμού ,εκείνες  που εγγίζουν την αυτοθυσία, εκείνες που  η αλτρουιστική πράξη, εξαφανίζει τον αλτρουιστή( που αποδέχεται τον κίνδυνο), και επομένως δεν μπορεί να γίνει λόγος για προσδοκώμενο όφελος. Εκτός βεβαίως ,αν ως λογική διαφυγή δεχθεί κάποιος,ότι, ο σχετικός «προγραμματισμός» λειτουργεί  χωρίς συνειδητοποίηση ενός τρομε ρού κόστους ή (προκειμένου ιδίως για τον άνθρωπο) με την προσδοκία ενός μεταφυσικού οφέλους, από την υπηρέτηση και εκπλήρωση μιας αποστολής ---,για την οποία η επιβίωση, έρχεται σε δεύτερη μοίρα,---ή η  προσδοκία να ωφεληθεί η ομάδα.

Ένα άλλο παράδοξο ,που φαίνεται να έρχεται αντίθετο με την φυσική επιλογή  επισημαίνει ο Barbault(ό.π.σελ.52) Η λέαι να,όταν θηλάζει εμφανίζει μια ανεξήγητη για την φυσική επιλογή νοοτροπία, και για να αντιγράψουμε τον διάσημο οικολόγο συγγραφέα ,εμφανίζει συμπεριφορά που εκπλήσσει τους ειδικούς που έχουν γαλουχηθεί με την άποψη τού Δαρβίνου. Δίνει το γάλα της στα μικρά λιονταράκια των φίλων της, όταν εκείνες απουσιάζουν, έτσι που όπως παρατηρεί ο συγγραφέας, αυτό μπορεί να λείψει από τα λιονταράκια τής «ανεύθυνης» μητέρας. Ο ίδιος όμως ο συγγραφέας δίνει μια εξήγηση, που αποκαθιστά τα πράγματα (και τον Δαρβίνο) : «Οι λέαινες μίας αγέλης, συγγενεύουν από γενετική άποψη, αφού όλες είναι αδελφές ή εξαδέλφες. Ετσι η βοήθεια προς τα μικρά των αδελφών,  ισοδυναμεί με βοήθεια προς τα        δικά της γονίδια πέρα  από την « υστερόβουλη» σκέψη, ότι, η λέαινα που θηλάζει τα μικρά των αδελφών της, θα δεί αύριο  τα δικά της μικρά να τρέφονται  από τις  αδελφές της.

·         Οι διερευνήσεις όμως , οι ενδιαφέρουσες περιπτώσεις  και οι απορίες, δεν σταματούν εδώ. Γίνεται δεκτό ότι, η φυσική επιλογή, ευνοεί  τους οργανισμούς εκείνους που αποδεικνύουν, επιδόσεις στην αναπαραγωγή. Με ισοδύναμη διατύπωση,θα λέγαμε ότι, η φυσική επιλογή, ευνοεί τα γονίδια που φέρουν τα άτομα αυτά. Πώς λοιπόν συμβιβάζεται το « εγωιστικό» γονίδιο,(για να θυμηθούμε τον R.Dawkins,)  στις περιπτώσεις, που ο στόχος αυτός της φυσικής επιλογής, φαίνεται  να εγκαταλείπεται από τον φορέα-άτομο, που εξυπηρετώντας μια συνεργατική συμπεριφορά, θυσιάζεται; Ερχεται στο νού μας την στιγμή αυτή,η περίπτωση των (και πάλι) μελισσών, των μυρμηγκιών.Οι « εργάτριες» (που θυσιάζουν τη δική τους αναπαραγωγή, οδηγούμενες σε μια αυτοκτονία)και οι « στρατιώτες» εγκαταλείπουν, την δική τους αναπαραγωγή, χάριν τού συνόλου. Διερωτάται κανείς, πώς στους πληθυσμούς των μελισσών και των μυρμηγιών, διαδόθηκαν, δημιουργήθηκαν ,τα γονίδια εκείνα, που  ελέγχουν συνθήκες αναστολής των ωοθηκών που  δεν θα μπορούσαν  μεταδοθούν από άτομα που τα έφεραν, αφού τα τελευταία αυτά ήσαν στείρα; Πώς η έννοια της συνεργασίας συνδυαζόμενη με την θυσία οδηγεί σε τέτοιες συμπεριφορές. Ο Barbault( ό.π. σελ.126) δίνει μια εξήγηση. Μας λέγει,ότι,το γονίδιο ή το DNA, εκτός από μια υλοποι ημένη φυσική δομή, συνιστά και μια πληροφορία που αναπαράγεται σε πολλά αντίγραφα  ,μεταδιδόμενα από γενιά σε γενιά,  « και υπάρχουν  πολλές πιθανότητες να επανεμφανιστεί μεταξύ των συγγε νών μας. Με άλλα λόγια η πληροφορία που περιλαμβάνει το DNA, των δικών μας χρωμοσωμάτων  , μπορεί να μεταδοθεί όχι μόνον μέσω της δικής μας αναπαραγωγής, αλλά και μέσω  της αναπαρα  γωγής των συγγενών μας » 

-Ο άγγλος γενετιστής, Haldane, θέλοντας να δώσει μια εξήγηση τού αλτρουισμού, διατυπώνει την άποψη ότι ,η συχνότητα των γονιδίων, πού φέρει το αλτρουιστικό άτομο,(που  θυσιάζεται για να σώσει τους απογόνους του, ή που εγκαταλείπει την αναπαραγωγή  για να ασχοληθεί με τα μικρά παιδιά συγγενούς του,) αποζημιώνεται περισσότερο, με την αύξηση της συχνότητάς τους, μέσω αυτού ,ή των ατόμων  που επωφελούνται από την αλτρουιστική πράξη. Υπογραμμίζει βεβαίως ο ίδιος,ότι, το υποτιθέμενο γονίδιο, που προδιαθέτει προς τον αλτρουισμό, δεν μπορεί να διαδοθεί μέσα σ’ένα πληθυσμό, αν τα άτομα  δεν συγγενεύουν μεταξύ τους, αφού τότε δεν θα υπάρχει καμία πιθανότητα να το φέρουν. Επομένως κατά τον ίδιο,σε τελική ανάλυση, ο αλτρουισμός μπορεί να συνιστά επιλογή, που οδηγεί στην αύξηση των ατόμων που φέρουν το γονίδιο.

·              

                Κάτι άσχετο(;), με τα αμέσως παραπάνω, που επισημαίνει  ο Michael S.Gazzaniga (ό.π.σελ.136)  πρέπει να τονισθεί ,γιατί, υποδηλώνει στόχους-σχέδιο, και υποδεικνύει συμπεριφορές:

               

                «Τα εγωιστικά άτομα μπορεί να υπερισχύουν των αλτρουιστικών μέσα στην ομάδα αλλά οι αλτρουιστικές ομάδες υπερισχύουν των εγωιστικών ομάδων»,

 

 

ΠΕΡΙΠΤΩΣΕΙΣ ΘΥΣΙΑΣ-ΑΛΤΡΟΥΙΣΜΟΥ- ΣΤΟ ΖΩΙΚΟ ΚΑΙ ΦΥΤΙΚΟ ΒΑΣΙΛΕΙΟ

Η ΕΞΟΛΟΘΡΕΥΣΗ ΤΟΥ ΑΡΣΕΝΙΚΟΥ ΜΕΤΑ ΤΗΝ ΕΡΩΤΙΚΗ ΠΡΑΞΗ

ΑΥΤΟΘΥΣΙΑ ΣΤΗΝ «ΝΕΚΡΑ»ΥΛΗ ;

          Για  Φαινόμενα αυτοθυσίας -που πολύ μοιάζουν με αυτοκτονία- συναντάμε και στα ζώα,αλλά   για τα φαινόμενα αυτά  μάλλον  δεν δικαιούμαστε    να μιλήσουμε ότι, έχουν κάποιο ηθικό περιεχόμενο, όπως στον άνθρωπο.Το σωστότερο ίσως—μεταχειρ ιζόμαστε την λέξη ίσως γιατί δεν γνωρίζουμε εάν υπάρχει,μεταξύ άλλων, στις περιπτώσεις  που αναφέρουμε πιο κάτω,στους οργανι σμούς αυτούς συνειδητότητα και αν ναι σε ποιό βαθμό----)είναι να ισχυρισθούμε ότι, πειθαρχούν μόνο σε μια βιολογική αναγκαιότητα,( : ποια η έννοια της αναγκαιότητας στην περίπτωση αυτή,ποια η αφετηρία της;) ότι, δηλαδή πρόκειται  για συμπεριφορές που ευνοούν την επιβίωση των ζωντανών οργανισμών. Πρόκειται  για την υποχώρηση ή και εξαφάνιση τού ενστίκτου τής αυτοσυντήρησης μπρος στο ένστικτο της αναπαραγωγής. Ετσι, λ.χ.παρατηρείται ότι, οι αισθήσεις των διαφόρων ζώων κατά την  περίοδο τού οργασμού τους οξύνονται και γίνονται πιο ευδιέγερτες. Με το παραμικρότερο ερωτικό ερέθισμα παρασύρονται σε πράξεις τέτοιες που είναι κάποτε  μοιραίες για την ζωή τους. Μπρος στην ικανοποίηση τού ερωτικού τους πάθους το  ζώο αψηφά τον κίνδυνο τού αφανισμού "του". Βλέπει "δηλαδή" κανείς πώς η φύση με το δόλωμα της  σεξουαλικής ηδονής πετυχαίνει να θέσει το ατομικό ένστικτο τής αυτοσυντήρησης στην υπηρεσία ενός -θα λέγαμε- ομαδικού ένστικτου τής συντήρησης τού είδους, που είναι μια προβολή τού ατομικού ενστίκτου το χώρο της διαιώνιας ύπαρξης των όντων.

Σε μερικές περιπτώσεις μετά το πέρας της ερωτικής πράξης, το θηλυκό εξολοθρεύει το αρσενικό,σαν να το θεωρεί πλέον άχρηστο. Ακόμη και κατά την ερωτική  περίπτυξη, ένας μεγάλος αριθμός από θηλυκά και αρσενικά, όπως π.χ. το ορθόπτερο έντομο Mantis Religiosa  (Μάντις η θεοσεβής ή αλογάκι τής Παναγίας) που προσφέρει συγχρόνως τον έρωτα και τον θάνατο. Κατά την διάρκεια τής συνουσίας,το θηλυκό αρχίζει και σιγοτρώει το αρσενικό, αρχίζοντας από το κεφάλι του, ώσπου στο τέλος έχει πια καταβρο χθίσει το επάνω μέρος του  σώματος του. Δεν είναι λίγα τα θηλυκά που τρώνε τ' αρσενικά, μετά το τέλος  της συνουσίας, όπως μερικά είδη από αράχνες, κουνούπια, ακρίδες,( Μαύρη ακρίδα) γρύλλους, κανθάρους (Carabus)μέλισσες, μυρμήγκια (Τερμίτες). Χαρακτηρι στικό  είναι το είδος της αράχνης που ονομάζεται Aranea apeira diadema(αράχνη η άπειρος ή στεμματοφόρος).Εδώ το θηλυκό είναι είκοσι φορές μεγαλύτερο από το αρσενικό , και  αμέσως μετά την συνουσία το καταβροχθίζει. Το ίδιο συμβαίνει και με την δηλητηριώδη αράχνη Tarantula(Ταραντέλλα).

Μερικοί υποστηρίζουν ότι,  η φυσική σκοπιμότητα της εξουδε τέρωσης των αρσενικών στηρίζεται στη μεγάλη αναλογία  με την οποία  γεννιούνται.

          Εκτός όμως και ανεξάρτητα από την περίπτωση τού ερωτικού πάθους υπάρχει και  η θυσία ενός  με το σκοπό να επιβιώσει μεγαλύ τερος αριθμός ατόμων. Η επιστήμη της ζωολογίας, έχει να παρου σιάσει ένα μεγάλο πλήθος από οργανισμούς στους οποίους εφαρ μόζονται θεαματικά αυτοί οι «νόμοι»

 Έτσι σε  μερικά κατώτερα ζώα παρατηρείται το περίεργο φαινόμενο τής μητρικής αυτοθυσίας για χάρη νεογνών. Το έντομο Forticula (ωτοσκώληξ των δασών ή ψαλλίδα) πεθαίνει μόλις εκκολαφθούν τα μικρά του και προσφέρει το σώμα του σαν πρώτη τροφή σ΄αυτά. Επίσης ένα είδος αράχνης που επωάζει τ' αυγά μέσα στον κόλπο της μόλις εκκολαφθούν σε μικρά σκουληκάκια, τους προσφέρει το σώμα της για πρώτη φορά. Ο πελεκάνος  έχει γίνει το σύμβολο της ανυστερόβουλης αγάπης και αυτοθυσίας και αναφέρονται περιπτώ σεις που  κατασπαράζει με το ράμφος το στήθος του για  να χαρίσει το αίμα του και τα σπλάχνα του τροφή στους νεοσσούς του.

Δεν πρέπει ακόμη να μας διαφεύγει το  γεγονός της μητρικής θυσίας για την προστασία των παιδιών της μπροστά  στον εχθρό, ούτε και τού αρχηγού μιας αγέλης για την προστασία τού κοπαδιού. Δεν είναι λίγες οι περιπτώσεις που τα ισχυρότερα ζώα τού κoπαδιού, κυρίως τα  άγρια άλογα, όταν έρθει η ώρα τού ύπνου ή της άμυνας, σχημα τίζουν έναν κύκλο γύρω  απ' τα πολύ νεότερα και τα πολύ γεροντό τερα, τα οποία και βάζουν στη μέση τού κύκλου.

Η περίπτωση των  τρωκτικών τής Νορβηγίας,(lemmings) που όταν αυξηθεί ο πληθυσμός τους πάνω από ένα όριο εμφανίζουν το φαινόμενο μιας ομαδικής μετανάστευσης-αυτοκτονίας, που καταλήγει σε πνιγμό στην  θάλασσα,είναι εντυπωσιακά δραματικό .Και εδώ ένα μεγάλο μέρος  φαίνεται να θυσιάζεται ώστε να διασωθεί ένα μεγαλύτερο τμήμα τού είδους.

Αξίζει τον κόπο να αφιερώσουμε περισσότερο χώρο στο φαινόμενο.:

Κάθε τρία ή τέσσερα χρόνια τα λέμμιγκς φθάνουν σε απί στευτους αριθμούς και κατόπιν αυτοκτονούν. Για ένα χρόνο χάνο νται σχεδόν εντελώς και μετά αρχίζουν ν' αυξάνονται για να επαναληφθεί το ίδιο ,2 ή 3 χρόνια αργότερα. Έτσι κάθε τρία χρόνια,τα ζωάκια αυτά αρχίζουν μιά απίστευτη πορεία. Αμέτρητα εκατομμύρια από αυτά ξεκινούν και διασχίζουν πεδιάδες βουνά, δάση και πόλεις για να εκπληρώσουν κάποια τραγική "μοίρα". Φθάνουν στο  Ατλαντικό ωκεανό και πέφτουν στην θάλασσα όπου και πνίγονται. Στα 1963,συνέβη στη Σουηδία μία από τις μεγα λύτερες πορείες προς τον θάνατο .Παρατηρητές σε σταυρο δρόμια μέτρησαν να περνούν κατά μέσο όρο 44 lemmings το λεπτό. Ταξείδευαν μεμονωμένα και όχι σε ομάδες. Αν κάποιο πέθαινε,τά άλλα ορμούσαν πίσω του και τού έτρωγαν τον εγκέφαλο. Αν συλλαμβάνονταν ζωντανά, πέθαιναν μέσα σε λίγες μέρες. Ενα αξιοσημείωτο στοιχείο: Από τα εκατοντάδες θηλυκά που εξέτασαν οι ερευνητές, κανένα δεν ήταν έγκυο!

 

Σ' άλλες πάλι περιπτώσεις " θυσιάζεται " το μέρος για την διατήρηση τού συνόλου, την διατήρηση τού είδους.

 

Παρατίθενται παραδείγματα.

Ο μυξομήκυτας  είναι μια αμοιβάδα  που αναπαράγεται με απλή διαίρεση. Ένα και μόνο κύτταρο πολλαπλασιάζεται και, με το χρόνο, οι απόγονοί του απλώνονται. Αυτός ο πολλαπλασιασμός όμως δεν μπορεί να συνεχιστεί επ' αόριστον. Σε κάποια στιγμή η τροφή στο άμεσο περιβάλλον θα καταναλωθεί και η αποικία των αμοιβάδων θ' αρχίσει ν' αντιμετωπίζει πρόβλημα επιβίωσης. Σ' αυτό το  σημείο, όμως, συμβαίνει κάτι εντυπωσια κό: Οι μονοκύτταροι αυτοί οργανισμοί αρχίζουν να κινούνται προς το κέντρο. Αρχικά συγκεντρώνονται όλοι μαζί και ύστερα συνενώνονται για ν' αποτελέσουν έναν πολύπλοκο οργανισμό.

Οταν,  δηλαδή, το ζωτικό τους περιβάλλον μεταβάλλεται, ένας μεγάλος αριθμός από ανεξάρτητα κύτταρα συνενώνονται, "θυσιάζοντας" την ατομικότητά τους, για να σχηματίσουν ένα και μόνο οργανισμό που μοιάζει με γυμνοσάλιαγκα και όπου το κάθε κύτταρο έχει τώρα έναν ειδικό ρόλο να παίξει για την εξυπηρέτηση τού συνόλου. Αυτός ο "γυμνο σάλιαγκας" αρχίζει τώρα να κινείται στο χώμα τού δάσους ψάχνοντας για καινούρια περιοχή όπου θα υπάρχει τροφή.Κάποια στιγμή σταματά και μεταμορφώνεται ξανά. Αυτή τη φορά σχηματίζει ένα λεπτό στέλεχος το οποίο υψώνεται προς τα πάνω και στην κορφή του αναπτύσσεται ένα καψύλιο. Από το καψύλιο αυτό ξεπετιέται ένα πλήθος από σπόρια τής αμοιβάδας τα οποία παρασύρονται κατά μήκος τού δάσους μέχρι να βρεθούν σε φρέσκια βλάστηση. Από κάθε σπόρο αναπτύσσεται μια νέα αμοιβάδα και με διαδοχικές διαιρέσεις σχηματίζεται μια καινούρια αποικία. Επομένως, η αμοιβάδα είναι σε θέση, ανάλογα με το περιβάλλον στο οποίο βρίσκεται, να είναι είτε ανεξάρτητη, είτε ενωμένη με άλλες σ' έναν οργανισμό. Τα κύτταρα μπορούν είτε να υπάρχουν σαν ασυν τόνιστη μάζα ανεξάρτητων ατόμων, είτε να "κρυσταλλώνονται" σχηματίζοντας μια οντότητα μέσα στην οποία συνεργάζονται. Σαφώς, μέσα σε κάθε ανεξάρτητο κύτταρο εμπεριέχεται η δυνατότητα τής συλλογικότηταςσυντήρηση τού συνολικού εξαρτάται από την "θυσία "τού ατομικού.

.  Yποστηρίζεται, ότι, υπάρχει  μεν και στα ζώα μια εγγενής τάση για τέλεση αλτρουιστικών πράξεων,με την διαφορά ότι, στον άνθρωπο δεν υπάρχει απλώς μια τέτοια εγγενής τάση,αλλά τούτο  αποτελεί υλοποίηση  μιάς πρόθεσης  προς το καλό(Κριμπάς ό.π.σελ.134) Ανεξάρτητα  και πέρα από την ορθότητά της παραδοχής αυτής, πρέπει να σημειωθεί πως ο Δαρβίνος δεν περιέπεσε στη λεγόμενη φυσιοκρατική πλάνη ( naturalistic fallacy) δηλαδή να συμπεράνει  γενικώτερα,πως το «δέον» και το «καλό», είναι προιόντα και αποτε λέσματα μιάς εξελικτικής πορείας.

 

H ΘΥΣΙΑ ΚΑΙ ΤΑ ΦΥΤΑ

Θα  μπορούσε   να ισχυριστεί κάποιος πως δεν παρατηρούμε μονάχα στα ζώα τέτοιες αυτοθυσίες-αυτοκτονίες, αλλά κι’ ανάμεσα στα φυτά.

Στο διαδίκτυο της 1-2-2013 έχει καταχωρηθεί η άποψη ότι,  εκτός από τον αλτρουισμό που έχει παρατηρηθεί στα ζώα(σκυλιά που φροντίζουν ορφανές γάτες κλπ.) μια πρόσφατη μελέτη από το Πανεπιστήμιο τού Κολοράντο φαίνεται να αποδεικνύει, πως και ορισμένα φυτά εμφανίζουν αλτρουιστική συμπεριφορά.     

 

          Είναι πολύ ενδιαφέρουσα  η αυτοκτονία τού  ερωτευ μένου άνθους τής Vallisneria. Η Βαλλισνέρια είναι  ένα φυτό της οικογένειας  των «υδροχαριδών» που φυτρώνει μέσα σε συλλογές νερού(δεξαμενές - τέλματα, κ.ά.) και μοιάζει με το νούφαρο. Οι ρίζες του βρίσκονται βαθειά μέσα στην λάσπη και στην επιφάνεια τού νερού απλώνει τα φύλλα του και τα θηλυκά του άνθη που έχουν μακρύ μίσχο. Τ' αρσενικά του άνθη ξεκινάν σχεδόν από τις ρίζες  αλλά ο μίσχος τους είναι πολύ κοντός και δεν μπορεί να φτάσει μέχρι την επιφάνεια  για να συναντήσει τα θηλυκά άνθη. Γι αυτό, με το σκοπό να γίνει γονιμοποίηση τα αρσενικά αυτά άνθη αυτοκτονούν: αποκόβονται δηλαδή απ το μίσχο τους κι΄ανεβαίνουν στην επιφά νεια, όπου, νεκρά πλέον, επιπλέουν και πετυχαίνουν την γονιμοποί ηση  (επικονίαση).

 Άλλο παράδειγμα από το φυτικό βασίλειο:Σε  περιόδους καύσω να,τα φύλλα της ορτανσίας που είναι  κοντά στο μπουμπού κι,σκύβουν επάνω του προστατευτικά και κλείνουν.Δέχονται αυτά τις καυτερές  ακτίνες τού ηλίου,καίγονται και "θυσιάζονται".Ετσι όμως με την θυσία αυτή,διατηρούν  το άνθος και εξασφαλίζουν την συντή ρηση τού   είδους.

 

 Θυσία και Θάνατος τού μέρους για την επιβίωση και σωτηρία τού Ολου

.

 

ΘΥΣΙΑ ; ΚΑΙ «ΑΝΟΡΓΑΝΗ» ΥΛΗ

 

Σ' ορισμένες περιπτώσεις  η καταστροφή-απάρνηση τής ατομικότητας φαίνεται να βοηθά την δημιουργία ενός πολυπλο κότερου οργανισμού.Και αν κανείς σκεφθεί ότι,(σύμφνωνα με μιά  αρκετά διαδεδομένη άποψη) ένα από  τα χαρακτηριστικά της εξέλιξης  της ζωής και γενικότερα  τού Σύμπαντος είναι η δόμηση όλο και  πιο  σύνθετων και πιο πολύπλοκων συνδυασμών και συστημάτων, αντιλαμβάνεται εύκολα την σημασία τού πράγματος. Οτι, δηλαδή  μήπως η η Θυσία είναι παράγοντας δημιουργίας συνθετώτερων ενώσεων, σε συμπαντική κλίμακα. Ας θυμηθούμε την χημεία και την φυσική που μας  διδάσκουν ότι ,τα άτομα των υλικών σωμάτων ενώνονται για να σχηματίσουν μόρια και ότι, για το επιτύχουν ανταλλάσσουν ηλεκτρόνια. Αποδεσμεύουν δηλαδή ενέργεια, "θυσιάζουν" ένα μέρος από  το εαυτό τους  για να υπηρε τήσουν  την δημιουργία ενός μεγαλύτερου , συνθετώτερου  συνό λου.

-Ο D.Peat ασχολούμενος με την λεγόμενη νεκρή ύλη,γράφει για ορισμένες" θυσίες" που τείνουν στην δημιουργία νέας δομής και που αφορούν την ομαδική συμπεριφορά ενός μεγάλου αριθμού ηλε κτρονίων κατά την ροή αγωγιμότητας (ηλεκτρικό ρεύμα) μέσα σ' ένα μέταλλο. Καθώς το  πλήθος των ηλεκτρονίων κινείται μέσα στο μέταλλο, κάθε αντίσταση στη κίνηση τις ομάδας εξαφανίζεται και το μέταλλο γίνεται υπεραγωγός.Ας υποθέσουμε τώρα ότι, ένα ηλε κτρόνιο που συμμετέχει στη ροή,πλησιάζει ένα εμπόδιο.Θα έπρεπε να κτυπήσει σ' αυτό να τιναχθεί προς τα πίσω και να συγκρουσθεί έτσι με άλλα ηλεκτρόνια δημιουργώντας έτσι μια διαταραχή στην συνο λική ροή τού ρεύματος.Σ' ένα υπεραγωγό,όμως η συμπεριφορά κάθε ηλεκτρονίου υποτάσσεται στην ενεργό συμπεριφορά τού συνόλου. Αν και η αλληλεπίδραση ανάμεσα σε δυό ηλεκτρόνια είναι μικρή, η συνολική αλληλεπίδραση τού πλήθους των ηλεκτρονίων οδηγεί  κάθε ηλεκτρόνιο σε παράκαμψη των εμποδίων,χωρίς αποπρο σανατολισμό από  την κοινή πορεία. Δηλαδή τα ηλεκτρόνια "θυσιά ζουν" την ελευθερία τους,προκειμένου να συμμετάσχουν  σε μία μεγαλύτερη κίνηση,να συμμετάσχουν και να συντηρήσουν ένα εγαλύτερο στόχο και  τάξη,ν' αποτρέψουν μιά διαταραχή τής ‘ τάξης αυτής"έτσι ώστε να προκύψει μιά νέα σταθερή δυναμική μέσα στην ροή.

( : Ο φυσικός Χρ.Ξενάκης  σχετικά με το παραπάνω δημοσίευμα παρατηρεί. :Γενικά είναι σωστό , αλλά πολύ απλοποιημένη η εξήγηση που δίνει για τη συμπεριφορά των ηλεκτρονίων , αφού αυτά δέν είναι σωματίδια αλλά κβαντικές οντότητες που εμφανίζονται και εξαφανίζονται με κάποια πιθανότητα που μπορούμε να υπολογίσουμε , αλλά αφού δεν είναι υλικά σωματίδια , δεν διαγράφουν τροχιές , αλλά ως μεγάλα σύνολα , συμπεριφέρονται ως κύματα και έχουν ανάλογη συμπεριφορά , δηλαδή περιθλώντσι .

EΙΔΙΚΟΤΕΡΑ Η ΑΝΘΡΩΠΟΘΥΣΙΑ

 

-Γενικώς: Η ανθρωποθυσία υπέρ  της συλλογικής ευημερίας της κοινότητας, είτε χάριν της συντήρησης ενός ταμπού, προς την θεότητα που απαιτεί τη θυσία, ήταν γνωστή και συνηθισμένη  στην αρχαιότητα. Οι διάφορες  μυθολογίες στις οποίες ακόμη και σύγχρονα θρησκευτικά σχήματα εξιστορούν τέτοιου είδους ανθρωποθυσίες, όπως για παράδειγμα η θυσία του Ισαάκ ή η θυσία της Ιφιγένειας, ουσιαστικά περιγράφουν μία τελετουργική πράξη ανθρωποθυσίας.

    -Το φαινόμενο τής ανθρωποθυσίας διεκδικεί μια οικουμενικότητα και  φαίνεται να οφείλεται (και) σε μια φλέβα παραίσθησης μέσα στις νοητικές δομές τού ανθρώπου (Κέσλερ,ό.π. σελ.179), ίσως, σε κάποιο μορφή ενδημικής παράνοιας ,εγγενούς στα κυκλώματα τού ανθρώπινου εγκεφάλου, σε μια περίεργη  και αρρωστημένη έννοια τής Θεότητας ,των απαιτήσεών της, και  της σχέσης  με τον Ανθρωπο. (παράδειγμα από το βιβλίο της Γένεσης η εντολή προς τον Αβραάμ να θυσιάσει τον γυιό του ως δείγμα αγάπης προς τον  Ιεχωβά)Στόχος της είναι να εξευμενιστούν και να κολακευθούν οι Θεοί. Δεν υπάρχει μέρος της Γης, όπου η θυσία να μην έχει παίξει πρωταρχικό ρόλο στην ζωή των ανθρώπων, ότι, πίσω από την θυσία των ανθρώπων υπάρχει πάντα η αρχή τής μετα βίβασης τής « ψυχικής ουσίας» ότι, η ανθρωποθυσία δεν είχε τίποτε το ατιμωτικό για το θύμα (: θα μπορούσε να υποστηριχτεί ότι, το εξιδανίκευε, αφιερώνοντάς το στους Θεούς).

 

ΕΙΔΙΚΟΤΕΡΑ ΓΙΑΤΙ Η  ΑΥΤΟΘΥΣΙΑ;

 

           -«Με Την Αυτοθυσία Κερδίζουμε Τον Εαυτό Μας, Το Εγώ Μας. Γιατί Μόνο Αυτό Που Δίνουμε Το Έχουμε.» λέγει ο  JUNG

 

« Τιμή σ΄εκείνους που μπορούν να παραιτηθούν από την ζωή για ν΄αυξήσουν το ποσό της ευδαιμονίας της Ανθρωπότητας» λέγει ο J.S.Mill

 

H  ΑΥΤΟΚΤΟΝΙΑ

 

H αυτοκτονία φαίνεται-τουλάχιστον από πρώτη θεώρηση,να έχει κοινά σημεία με την αυτοθυσία. Είναι κι΄αυτή αντίθετη με το ένστι κτο της αυτοσυντήρησης, και καταστρέφει-εκούσια- μια ζωή. Βέβαια αξίζει να διερευνηθεί,,εάν  σ’όλες τις περιπτώσεις  είναι προιόν καθαρώς ελεύθερης βούλησης και επίσης ποιά τα σχετικά κίνητρα και οι σχετικές αιτιολογίες και εξηγήσεις .

Το θέμα είναι μεγάλο και ενδιαφέρον ,για δύο το λιγότερο λόγους  ιδίως εξαιτίας τού μεγάλου αριθμού αυτοκτονιών σε παγκόσμια κλίμακα: Από στοιχεία που έδωσε στην δημοσιότητα το 1967 η Πα γκόσμιος Οργάνωση Υγείας  προκύπτει πώς έχουμε 700.000 αυτοκτονίες τον χρόνο, αριθμός που σήμερα πρέπει να θεωρηθεί πολύ μεγαλύτερος.Οι τελευταίες σχετικές και επίσημες πληροφορίες  από την ίδια Οργάνωση καταδεικνύει ότι, ο αριθμός των αυτοκτονιών αυξάνεται με δραματικούς ρυθμούς, τόσο, που αποτελεί κυριότερο παράγοντα θανάτου, ακόμη και από τον πόλεμο. Ενδεικτικά, η έρευνα αναφέρει ότι, στατιστικά, κάθε 40 δευτερόλεπτα, ένας άνθρωπος σε όλο τον κόσμο δίνει τέλος στη ζωή του πράγμα που σημαίνει,-αν οι υπολογισμοί μου είναι σωστοί-ότι ,ότι σε ετήσια βάση και σε παγκόσμια κλίμακα οι νεκροί από αυτοκτονίες υπερβαίνουν τις 760.000….Μια ολόκλη η πόλη.

Για να αναφερθούμε στην Ελλάδα και σύμφωνα με τα στοιχεία του Παρατηρητηρίου Αυτοκτονιών του Κέντρου Ημέρας για την Πρόληψη της Αυτοκτονίας,  περισσότεροι από 500 άνθρωποι αυτοκτονούν τα τελευταία χρόνια στην χώρα μαςκάθε χρόνο.Το   2016, οι θάνατοι από αυτοκτονία στην Ελλάδα  ανήλθαν σε 484.

Οι λόγοι λοιπόν  που το πρόβλημα αυτό είναι σοβαρό:

   Γιατί ο άνθρωπος είναι απόλυτη αξία.Κάθε άνθρωπος συνιστά μιαν ελπίδα. Από  τον καθένα μας ,η ανθρωπότητα( και το Σύμπαν ;)  εξαρτά να  βρεί τον σωστό βηματισμό της. Ο  Ρώσος φιλόσοφος Kropotkin,συμπέρανε μετά από σειρά παρατηρήσεων, πώς στα έμβια  όντα  παρατηρείται ένα φαινόμενο που έχει μια καθολικότητα και που συνιστά το πρωταρχικό ηθικό κύτταρο, η αλληλοβοήθεια, με την οποία εκτός άλλων η φύση,θεμελιώνει μια ηθική. Η βιολόγος Lynn Margulis ,μνημονεύει την συνεργασία, ως σημαντικό παράγοντα,για την εξέλιξη-περισσότερο από την φυσική επιλογή- που είναι και  χαρακτηριστικό της ζωής.Λέγει πώς η έννοια τού ατόμου, ως αδιαίρετης αυθύπαρκτης μονάδας, με μια ανεξάρτητή του ύπαρξη, δεν βρίσκεται πουθενά στη φύση, ή στην κοινωνία. Επομένως ο άνθρωπος δεν είναι  απλώς και μόνον ένα πρόσωπο  με αυταξία.  Οφείλει την ύπαρξή του στην ομάδα, στο σύνολο στο οποίο ανήκει. Αυτό οδηγεί στη σκέψη,ότι,οι πράξεις του,πρέπει να λαμβάνουν  υπόψη τους,και τον αντίκτυπο που οι ενέργειές του θα έχουν  στην ομάδα, στο σύνολο.Ο άνθρωπος ενεργεί κατά φύση,όταν, συνειδητοποιεί πώς είναι μέλος ενός συνόλου,πορεύεται σύμφωνα με την παραδοχή αυτή, και αισθάνεται την υποχρέωση να βοηθήσει στην συντήρηση και ευημερία ,τού συνόλου στο οποίο ανήκει.

Εχουμεήδη σημειώσειι πώς πώς μιά πρώτη θεώρηση θα λέγαμε πώς η αυτοκαταστροφή με την αυτοκτονία, για τον άνθρωπο δεν είναι μόνον πλήγμα κατά του εαυτού του αλλά και κατά τού συνόλου και παράβαση ενός ηθικού κανόνα απέναντι στο σύνολο αυτό.Το σύνολο στερείται της συνδρομής εργατών,πολλές φορές  ιδιαιτέρως χρησίμων. Κάθε άνθρωπος βρίσκεται στην Γή για να υπηρετήσει ένα σχέδιο,να εκπληρώσει μιαν αποστολή.Η Ζωή δεν είναι παιχνίδι ,δεν ήρθαμε στην Γή απλώς και μόνο για να μετάσχουμε σ’,αυτό. Δεν δικαιούται ούτε να εγκαταλείψει, ούτε να προδώσει.την αποστολή του. .Για την συνεργασία την οποία ο άνθρωπος πρέπει να υπηρετεί,και που πλήττεται με την αυτοκτονία για την οποία γράαφουμεκαιποιόκάτω  ο Yuval Noah Harari μας θυμίζει ότι αν ο homo sapiens ξεπέρασε κατά πολύ, όλα τα άλλα ανθρώπινα  και ζωικά είδη,το επέτυχε χάρη στην ικανότητά του  για συνεργασία. Όπως γράφει ο Pierre Teilhard de Chardin δεν μπορεί να αναμένουμε εξελικτικό μέλλον για τον άνθρωπο χωρίς την συνεργασία του με όλους τους άλλους ανθρώπους.Είμαστε όλοι απαραίτητοι

Γιατί για μερικούς ολόκληρο το Σύμπαν,επηρεάζεται από την ανθρώπινη συμπεριφορά μ’όλη την ευρύτητα που έχει  η έννοια αυτή.

Επειδή η άποψη αυτή μπορεί να θεωρηθεί λογικώς μετέωρη για να «δικαιολογηθώ» για την παράθεση αυτή,για  την σχέση αυτή και αλληλεπίδραση, ανθρώπινης συνειδήσεως-Σύμπαντος, περιορίζομαι  ενδεικτικώς να παραπέμψω:

 

Στον Ηράκλειτο:

 «Τους καθεύδοντας εργάτας είναι και συνεργούς  των εν τω κόσμω γινομένων»

 

Στον  Martin Rees  βασιλικό αστρονόμο:

 «Δεν είμαστε σε θέση να προβλέψουμε ποιό ρόλο θα παίζει τελικά η ζωή:θα μπορούσε να εκλείψει ή να επιτύχει τέτοια κυριαρχία,που να είναι δυνατόν να επηρεάσει ολόκληρο το Σύμπαν;»

 

  Στον Andrei Linde θεωρητικό φυσικό παγκοσμίου κύρους:

 « Ο ρόλος των παρατηρητών  είναι θεμελιώδης στη  κβαντική κοσμολογία…. Εμείς και το Σύμπαν πορευόμαστε χέρι χέρι. Προσωπικά πιστεύω ότι, δεν έχει κανένα νόημα να πούμε ότι,μπορεί να υπάρχει  Σύμπαν,χωρίς παρατηρητές.Δεν μπορώ να φαντασθώ καμιά λογική θεωρία των πάντων  που θα αγνοεί την συνείδη ση….Χωρίς παρατηρητές το Σύμπαν είναι νεκρό.»

 

 Στον Max Planck νομπελίστα φυσικό,θεωρούμενο ως πατέρας της κβαντομηχανικής:

«Θεωρώ τη συνείδηση ως  θεμελιώδη. Θεωρώ την ύλη ως παράγωγο της  συνείδησης. Δεν μπορούμε να ξεπεράσουμε τη συνείδηση. Τα πάντα για τα οποία μιλάμε, όλα όσα θεωρούμε ως υφιστάμενα, αξιώνουν συνείδηση.»

 

 Στον Eugene Wigner νομπελίστα φυσικό:

«Δεν ήταν δυνατό να διατυπωθούν οι νόμοι της κβαντικής μηχανικής με έναν απόλυτα συνεπή τρόπο χωρίς αναφορά στη συνείδηση.»

 

 Στον Roger W.Sperry νομπελίστας νευροφυσιολόγο.

«Oι πιο κεντρικές διεργασίες του εγκεφάλου με τις οποίες προφανώς συνδέεται η συνείδηση απλώς δεν είναι γνωστές .Ξεπερνούν τόσο πολύ την αντίληψή μας,ώστε κανείς από όσους γνωρίζω, δεν μπόρεσε να φαντασθεί την φύση τους.»

 

 

Πολύτιμο λοιπόν  στοιχείο η συνείδηση-(και) για το Σύμπαν( με άλλες λέξεις και ο άνθρωπος) και ευθύνη για την ύπαρξη,   την συντήρησή του)και ασφαλώς την ενεργό  και ενσυνείδητη παρουσία και ορθή προσφορά στο ΟΛΟ..Επομένως η Η αυτοκτονία είναι πλήγμα έναντι του συνόλου στο οποίο ανήκουμε και που οφείλουμε να υπηρετούμε

 

Είναι λιποταξία στον αγώνα.

    .

         

 

 

   

 

 Εξαίρεση-που δεν αναιρεί αυτό τον κανόνα ανευρίσκεται ,σε περιπτώσεις που τούτο επιβάλλεται εξ άλλων λόγων και τους οποιους αναφέρουμε πιο πάνω.

 

 

 

ΑΙΤΙΑ –ΚΙΝΗΤΡΑ-ΛΟΓΟΙ ΠΟΥ ΟΔΗΓΟΥΝ ΣΤΗΝ ΑΥΤΟΚΤΟΝΙΑ.

«Διαγραμματικώς» οι λόγοι αυτοί είναι (όπως τις εκθέτει ο Ι.Ευαγγέλου).

Παρόλο που οι βαθύτεροι μηχανισμοί που οδηγούν στην αυτοκτονία δεν  έχουν πλήρως διερευνηθεί και διαφωτισθεί,  με αρκετή γενικότητα και επιφυλακτικότητα,έχουμε.:

.α.Την φρουδική ψυχαναλυτική θεώρηση. Βλέπει στην αυτοκτονία την επικράτηση  στον ανθρώπινο ψυχισμό των « ενστίκτων τού θανάτου» που σπρώχνουν τον άνθρωπο  στην ανυπαρξία απ΄όπου(πιστεύει ότι) ξεκίνησε.

β-Τον νοσηρό αλτρουισμό.

          Βλέπει  πως ένα μεγάλο ποσοστό από αυτοκτονίες οφείλεται σε νοσηρό αλτρουισμό (αλτρουϊστικές αυτοκτονίες). Τέτοιου είδους αυτοκτονίες  είχαν πάρει παλαιοτέρα τη μορφή κοινωνικού εθίμου, ιδίως σε κοινωνίες με χαμηλό πολιτιστικό επίπεδο. Τις αυτοκτονίες αυτές τις βρίσκουμε και στην αρχαία ελληνική -και κυρίως ομηρική- εποχή. Η Άλκηστις προσφέρει την ζωή της για τον άνδρα της  τον Άδμητο. Η Λαοδάμεια, που ήταν η γυναίκα τού ομηρικού Πρωτεσίλαου, αυτοκτονεί όταν ο άντρας της σκοτώνεται σε μια μάχη  από τον Εκτορα.

Στη Ρώμη, την εποχή τού Τιβέριου, η Σεξτία δεν θέλει να ζήσει  αφού πέθανε ο  Αιμίλιος Σκάουρος και η Παυλίνα κόβει τις φλέβες της μαζί με το Σενέκα.Στην Ρώμη επίσης ,η συζυγος του Πλίνου  του νεώτερου  αποφασίζει να  πεθάνει μαζύμε τον άρρωστο συζυγό της  και από φόβο μήπως την τελευταία στιγμή από φόβο μεταβάλει γνώμη ,δένεται  μαζύ του με σκοινί και έτσι δεμενοι και αγκαλιασμένοι και δύο, αυτοκτονούν,πέφτοντας σ’ένα γκρεμό(Montaigne ό.π.σελ.905) .Στις αρχαίες Ινδίες και, και στη Δ. Αφρική, η γυναίκα πέφτει στη φωτιά που καίγεται το πτώμα τού άντρα της Ο Ε.Durkheim μάς πληροφορεί ότι, το  1817 στην επαρχία των Ινδιών Bengal έπεσαν στη φωτιά των νεκρών συζύγων τους 706 χήρες. Ο Ιάπωνας κάνει χαρακίρι για λόγους κοινωνικής τιμής ή από αφοσίωση προς τον κύριό του ή τον  βασιλιά του- που πέθανε. Το1945 ο Ιάπωνας στρατηγός Jakamoto που υπέγραψε την παράδοση τής Ιαπωνίας άνευ όρων στον στρατηγό_Μακ Αρθουρ ,αμέσως μετά έκανε "χαρακίρι.( Ηara-Kiri: τελετουργική αυτοσφαγή). Την πράξη του αυτή μιμηθήκαν 300 αξιωματκοί και πολλοί  οπλίτες, που αυτοσφαγιάζονταν επί τρεις μήνες. Οι πιλότοι των καμικάζι( Kami-Kazi : Θεικός άνεμος) αλλά και των υποβρυχίων Καμικάζι, στον δεύτερο παγκόσμιο πόλεμο αυτοκτονούν από αφοσίωση προς την πατρίδα.- Οι ηλικιωμένοι Εσκιμώοι συχνά αποφασίζουν  και βάζουν τέρμα στη ζωή τους για να μην είναι βάρος στην οικογένειά τους. Στην αρχαιότητα, οι Κείοι και οι Γότθοι αυτοκτονούσαν μόλις έφθαναν στην γεροντική ηλικία για ν' απαλλα γούν απ' τα δεινά των γερατειών και ν’ απαλλάξουν  και τους άλλους από το βάρος τους. Στη νήσο Κέα υπήρχε νόμος που υποχρέωνε -τους γέρους ν αυτοκτονούν για να επαρκεί η τροφή —λόγω τού υπερπληθυσμού- στους επιζώντες, μάς αφηγείται ο Στράβων στα «Γεωγραφικά» ( βιβλ. Χ κεφ. V). Κάτι παραπλήσιο γινότανε και στην Σύρο και την Κεφαλονιά. Ακόμα και σήμερα στο παραθαλάσσιο χωριό τής Κεφαλονιάς  Καραβάδος, δείχνουν τους μεγάλους βράχους Γερονίτσια (= γερόντων νίτσια= γερόντων κομμάτια) απ' όπου γκρέμιζαν τους γέρους στην εποχή τής γεροντοκτονίας.

          .γ.Σε αντίθεση με την προηγούμενη θεωρία μια άλλη αποδίδει μερικές αυτοκτονίες  σ ΄έναν εγωισμό, υπέρμετρο και παθολογικό,ο οποίος οδηγεί  τον αυτόχειρα, να βλέπει  μια μεγέθυνση τής προσω πικής του αξίας. Ο άνθρωπος  έχει την πεποίθηση πώς η κοινωνία καθιστά δύσκολη την   απόκτηση ή αναγνώριση τής αξίας του,ή θέτει σε κίνδυνο την  αξία του  αυτή. Ετσι με την αυτοκτονία νομίζει ότι, θα διατηρήσει αλώβητη την   προσωπική του αξία και ταυτόχρονα θα εκδηλώσει την περιφρόνησή του προς την κοινωνία, που θα τής στερήσει την προσωπικότητά του.

          .δ.-Η  κοινωνική θεωρία ή θεωρία τής « κοινωνικής αποδιοργάνωσης και παρακμής των αξιών» βλέπει τις αιτίες τής αυτοκτονίας  ως καθαρώς κοινωνικές. Το άτομο αυτοκτονεί καθώς  γι΄αυτό, η κοινωνική αποδιοργάνωση και παρακμή, πνίγει κάθε ιδανικό και κάθε φιλοδοξία του, πράγματα που τον οδηγούν στην αυτοκτονία. Το ευαίσθητο άτομο θέτοντας για τους λόγους αυτούς τέλος στη ζωή του, διαμαρτύρεται με τον τρόπο αυτό, ή ίσως και εκδικείται κατά μία έννοια  για τους θεσμούς, πολιτικούς, κοινωνι κούς μέσα στους οποίους ζούσε,  αρνούμενο συγχρόνως  το κατάντημά τής ζωής του  και την υποτίμηση των ανθρώπινων αξιών.(: αντιδραστική ή εκδικητική αυτοκτονία)

          Χαρακτηριστική περίπτωση που  εντάσσεται στην παραπάνω κατηγορία είναι και    τού Τσέχου          φοιτητή Γιάν Πάλατς,που αυτό πυρπολήθηκε  στις 16 Ιανουαρίου 1969 στην Πράγα, σε μια ένδειξη τραγικής διαμαρτυρίας, κατά τής Σοβιετικής εισβολής στη Πατρίδα του(καθώς και συμπατριωτών του, που ακολούθησαν το παράδειγμά του και των οποίων τα ονόματα δεν έγιναν γνωστά  μετά από  επέμβαση της κρατικής λογοκρισίας)

          Εδώ  κατά μία άποψη εντάσσεται και η περίπτωση  εκείνων που πιστεύουν ότι, με την αυτοκτονία και εκφράζουν μια άρνηση αποδοχής μιας κατάστασης, και μ ‘ αυτήν  θα μετενσαρκωθούν σε μια βελτιωμένη ύπαρξη ή ότι, έτσι θα σμίξουν  στην άλλη ζωή με αγαπημένα τους πρόσωπα που είχαν πεθάνει.

          ε.Η νοσηρή θρησκευτικότητα συνιστά την αιτία που οδηγεί μερικές φορές στην αυτοκτονία και ενίοτε σε ομαδικές αυτοκτονίες(: Ινδοί που πέφτουν στους κροκοδείλους τού Γάγγη κλπ.).

          .στ.Στην «χρόνια αυτοκτονία» λείπει το έντονο στοιχείο τής δραματικότητας. Εδώ ο χρονίως πάσχων ,δεν πειθαρχεί στις οδηγίες τού γιατρού, και τελικώς οδηγείται-ίσως ταχύτερα-στον θάνατο.

         .ζ- Μερικές αυτοκτονίες, οφείλονται στην ασυνείδητη ή συνειδητή,  έκθεση τού ατόμου  σε κινδύνους ,με στόχο, να δοκιμα σθεί η τύχη του,να διαπιστωθεί  αν αυτή, είναι ευμενής ή δυσμε νής. Υπάρχουν άνθρωποι που επιχειρούν να δοκιμάσουν  την μοίρα τους, προκαλώντας την, και ριψοκινδυνεύουντας  την ζωή τους. Παίζουν τυχερό παιχνίδι την ύπαρξη τους για να διαπιστώσουν αν τους ευνοεί η τύχη. Μερικοί μάλιστα ψυχαναλυτές υποστηρίζουν πως απ' αυτήν  την τάση πηγάζει και το πάθος τής χαρτοπαιξίας, που είναι μια επιθετική – προκλητική συμπεριφορά τού ανθρώπου προς την τύχη του. Ψυχαναλυτικά η τάση αυτή  ξεκινάει από την παιδική ηλικία, τότε που το παιδί συχνά «δοκίμαζε» με επιμονή την αντίδραση των γονιών του όταν έκανε αταξίες και όταν ήταν ανυπάκουο. Ήθελε  να εξακριβώσει -και πολλές φορές το πετύχαινε- τη συναισθηματική αντίδραση των γονιών του  προκαλώντας και παίζοντας συγχρόνως μ' αυτούς. Κατ' άλλους, όλη αυτή η ιστορί α ξεκινάει από τις πρώτες φοβισμένες απόπειρες που κάνει το παιδί(υποκείμενο)ι για ν' απαγκιστρωθεί απ' τη μητέρα (αντικείμε νο) με κίνδυνο την ύπαρξή του. Σιγά - σιγά, και μέσα σ' ένα άγχος, κατακτά την βεβαιότητα και τον καθησυχασμό για την ασφάλεια της ζωής του. Το παιχνίδι με τ' άλλα παιδιά, που το φέρνει όλο και πιο μακριά απ' τη μητέρα, στερεώνει το συναίσθημα της ασφάλειας επαληθεύοντας κάθε φορά ότι, δεν κινδυνεύει. Ωστόσο, το πρωταρχικό υπαρξιακό άγχος- -και η πρωτογενής αμφιθυμική σχέση παιδιού και μητέρας- ενυπάρχει στην ψυχή  και βρίσκει στον ενήλικα αργότερα, ορισμένες αφορμές για ν' αναπαραχθεί και κάτω από ορισμένες  συνθήκες για να εκδηλωθεί.  .

          η.-Το μεγαλύτερο μέρος απ' τις αυτοκτονίες οφείλεται σε ψυχικά νοσήματα που εξετάζει η  Ψυχιατρική. Τα νοσήματα αυτά προκαλούν διαταραχές στην συνείδηση. Και οι διάφορες νευρώσεις (υστερίες,  ιδεοληψίες, ψυχαναγκασμοί, φοβίες.διάφορες ψυχώ σεις (γεροντικές, θρησκευτικές, τοξικές ψυχώσεις, κ.λπ.) η σχιζοφρένια, η παρανοϊκές καταστάσεις κ.ά. Στις τοξικές ψυχώσεις πρέπει να        υπογραμμισθεί ο αλκοολισμός,  τα ναρκωτι κά, και γενικά τα διάφορα ευφραντικά δηλητήρια που επιδρούν τοξικά στο νευρικό σύστημα και μπορούν να οδηγήσουν  στην αυτοκτονία, τόσο στην περίοδο τής κατάχρησης όσο και στην περίοδο απότομης διακοπής τους. Ανάμεσα στις ψυχονευρωτικές καταστάσεις σημειώνεται επίσης η ιδεοληψία. Στην περίπτωση αυτή, μια έμμονη ιδέα επιβάλλεται στη συνείδηση (περιοδικά), εκτοπίζει τις άλλες ιδέες και περιορίζει τη θέληση, την κρίση και τον συνειρμό των ιδεών. Αυτόν το δυναστικό ρόλο μπορεί να τον παίξει οποιαδήποτε ιδέα, όσο παράλογη κι αν είναι.

  

ΕΠΙΜΕΤΡΟ

 .

1.-Αντιλαμβάνομαι Τον Θεό ως ένα πλαίσιο αναφοράς,ως μιά οντότητα, όλο  τελειότητα  δυναμική και όχι στατική. Και  τελειότητα εκτός άλλων σημαίνει και αυτάρκεια.

2.-Από την σκοπιά αυτή, οποιαδήποτε προσφορά προς Τον Θεό με την μορφή Θυσίας, αυτοθυσίας, δωρεάς, εμφανίζεται ως  περιττή ,αντιφατική παράλογη, ακατανόητη και ασεβής,.Η μόνη θυσιά που χρειάζεται είναι να επιτρέψουμε στο Θείο ΠΥΡ ,να κατακαύσει ,ό,τι κακό έχουμε μέσα μας,ώστε να παραμείνει αλώβητη και να δράσει ελεύθερα .αποτελσματικά και ευεργετικά  η αγάπη,ημόνη ελπίδα για την ανθρωπότητα..

3.-Αν είναι κάτι που προσδοκά ο Θεός από τον άνθρωπο , , είναι  η αγάπη -αυτό σημαίνει κατ εικόνα και καθ’ ομοίωση.(:  «Αγάπη ο Θεός» Ιω.Α.8) Είναι η προσδοκία να αποβάλει ο άνθρωπος το  Εγώ του, να καταργήσει την διάκριση εγώ και  σύ,να πορευθεί,με συμπαντική συνείδηση προς την Μεγάλη Ενωση  και να πραγματώσει την Αγάπη, προς Αυτόν, προς τους συνανθρώπους του , την αγάπη, που είναι και ο δρόμος και το τέρμα-  ο στόχος.

4.Και ο στόχος  αυτός έχει δοθεί με κρυστάλλινη σαφήνεια.:

 

 …καθώς συ πάτερ εν εμοί καγώ εν σοί ,ίνα και αυτοί εν ημίν εν ώσιν..ινα ωσιν εν καθώς ημείς εν εσμέν ,εγώ εν αυτοίς και συ εν εμοί ,ίνα ώσιν τετελειωμένοι εις εν …

(Ιω.ΙΖ  13-23)

 

 

Αγία Τριάδα-Βόλος έως…..14-5-2022