ΑΣΚΗΣΕΙΣ---(ΑΣΥΝΔΕΤΑ-ΑΥΘΑΙΡΕΤΑ-ΑΝΤΙΦΑΤΙΚΑ-ΑΝΑΠΟΔΕΙΚΤΑ -ΙΙ)





Ανάρτηση 11-4-2020
ΠΡΟ-ΠΡΟ-ΠΡΟ…..σχέδιο

Times New Roman 16
Ca 46/46  δ=1.5

ΑΥΘΑΙΡΕΤΑ-ΑΣΥΝΔΕΤΑ-ΑΝΤΙΦΑΤΙΚΑ-ΑΝΑΠΟΔΕΙΚΤΑ
-Ο άνθρωπος από την φύση αρέσκεται να μαθαίνει.
Η  ροπή του αυτή  στην συλλογή « γνώσεων»,έχει βασικώς δύο στόχους.
1.Την επιβίωσή του
2.Την απάντηση σε θεμελιώδη ερωτήματα,που φαίνεται  να  μην έχουν σχέση με την(τουλάχιστον την δική του και ορισμένου κύκλου ανθρώπων ) επιβίωσή του. Για  μερικούς σχετίζονται  με την δέουσα συμπεριφορά του και την θέση του στο περιβάλλον νοούμενο με την ευρύτατη έννοια του όρου, μαζύ με απάντηση σε θεμελιώδη  ερωτήματα,.
(Ένα πρόσθετο ερώτημα : Ωφελεί και αν ναι, με ποιό τρόπο και με ποια διαδικασία η θέση των ερωτημάτων αυτών και πώς δημιουργήθηκαν;)
-Τα  θεμελιώδη αυτά ερωτήματα είναι ως προς  τον δεύτερο( δεύτερο όχι κατάγκην διαφοράς σπουδαιότητας, σε σχέση με τον πρώτο,και οπωσδήποτε σε σχέση εμφανούς ή όχι σχέσεως αλληλοεξαρτήσεως μ΄αυτόν,)
 -Πώς πότε,αλλά κυρίως γιατί δημιουργήθηκε το Σύμπαν .Γιατί κάτι αντί  γα το τίποτε.Υπήρχε μια αρχή και αν ναι τι (και αν) προυπήρχε;.
-Το Σύμπαν είναι στατικό ή μεταβάλλεται;.Πού τοποθετείται το τέλος  του (αν υπάρχει και με ποιά μορφή;.)
-Πως  και κυρίως γιατί δημιουργήθηκε η ζωή.Η εξέλιξη(τόσο στο «αβιο» όσο και το «έμβιο» κόσμο) σε τι κατείνει.Θα έχει κάποιο τέλος και αν ναί ποιός ο σκοπό της)
-Ποιος ρόλος του ανθρώπου,σε σχέση με το περιβάλλον,νοούμενο με  την ευρύτατη έννοια του,Επηρεάζει και αν ναί με ποιο τρόπο την πορεία του Σύμπαντος. Θα μπορούσε να υπάρξει Σύμπαν χωρίς τον άνθρωπο,χωρίς μια  συνείδηση; Η εξαφάνιση της ζωής θα σημάνει και την εξαφάνιση του Σύμπαντος; Ποια  η σχέση της λεγόμενης έμβιας και αβιας ύλης (Αν υπάρχει)
-. Επηρεάζει η θέση των ερωτημάτων αυτών,την πορεία του Σύμπαντος, του Ανθρώπου, και αν ναι με ποιόν τρόπο
-Η νόηση -το μυαλό του άνθρωπου -πρέπει να ασχολείται με τέτοια θέματα,-ερωτήματα ή απλώς να βοηθά την επιβίωσή του.:Μήπως η εμβέλεια του μυαλού, της νοήσεως, δεν επιτρέπει την προσπέλαση στα  ερωτήματα αυτά; -Μήπως υπάρχει άλλη οδός έρευνας,  ή διαδικασία για την ανερευση της αλήθειας,για την απάντηση στα ερωτήματα αυτά;
-Εχει ελεύθερη βούληση ο άνθρωπος;
-----------------------------------------------------------------------------
-To να συλλογίζεται κάποιος  (και να  εκφράζει) ,με καθαρώς νοητικές διαδικασίες,  αντιφατικές θέσεις , δεν είναι πάντοτε δείγμα αστάθειας.Μερικές φορές δείχνει –χρωματίζει - την προσπάθεια , ενός ελεύθερου  ανθρώπου , πολλές φορές αγωνιώδη,για την κατά νόηση τής πραγματικότητας,( που πολύ απέχει από του να είναι απλή και κατανοητή) για την ανακάλυψη τού προορι σμού  του,για την ανεύρεση της αλήθειας.

Θεμιτό ,η καλύτερα, κατανοητό  ,είναι επίσης ,στην προσπάθεια μας να βασισθούμε σε δήθεν στέρεες βάσεις, σε παρατηρήσεις –πειρά ματα,  να διατυπώνουμε ελλιπή ή  αντιφατικά συμπεράσματα. Γνωρίζουμε μόνον ένα τμήμα των φαινομένων (σημειωτέον,όχι της απώτατης πραγματικότητας που κρύβεται πίσω απ’αυτά)σ’ έναν κόσμο  που δεν είναι στατικός αλλά σε συνεχή εξέλιξη  και μεταβολή.

-Ασφαλώς  όμως κάποτε πρέπει να καταλήξουμε (με τον ένα ή άλλο τρόπο) τουλάχιστον τόσο και  έτσι ώστε να προσδιο ρίσουμε την δέουσα συμπεριφορά μας με την ευρύτατη έννοια και για το ευρύτατο περιβάλλον:
        -Μόνον εκείνος που έχει την αλήθεια με φώτιση,από κάλυψη   απαλλάσσεται από το βασανιστήριο ενός τέτοιου είδους αναζήτησης, μιάς τέτοιας νοητικής διαδικασίας,(.... αφού προηγουμένως όμως πρέπει .....)Και ποιά η απόδειξη ότι, η διαδικασία και η κατάληξη είναι οι  ορθές;

        -O «πιστός» είναι από μιά πλευρά ο  ευλογημένος

----------------------------------------------------------------------------              Το Καλό και τό Κακό;.
-Μια απλουστευμένη άποψη θάθελε το Καλό  ως τον απαραίτητο  παράγοντα για την εγκαθίδρυση,την πράγμάτωση ενός σχεδίου  ( Επομένως ανάγκης μιας διπλής παραδοχής: Της ύπαρξής του ,και του περιεχομένου του),  Και το Κακό ως κάτι αντίθετο με το Καλό,αυτό πού εμποδίζει την πραγμάτωση του σχεδίου.
-Ζούμε  σ’ένα πόλεμο του Καλού με το Κακό.Στον πόλεμο αυτό δεν έχουμε το  δικαίωμα να είμαστε απλοί θεατές και καταγραφείς. Πρέπει να συστρατευθούμε,με δράσεις σε όλα τα επίπεδα με τις δυνάμεις του Καλού,να φκιάξουμε την μοίρα μας.
-Ερώτημα: .Γιατί (για μερικούς ;) η ροπή προς το Κακό είναι η πιο εύκολη υπόθεση;Γιατί η πραγμάτωση του Καλού θέλει περισσότερο αγώνα, περισσότερο πόνο;
-Ο πόνος,που «τυχαίνει» στον άνθρωπο. που δεν τον επιζητεί,ο πόνος αυτός ,που δεν είναι τέτοιος και τόσος ώστε να τον εξουθενώσει ,να τον εξαφανίσει,  είναι αυτό που  τον κάνει πιο ανθρώπινο,πιο συμπαντικό.Νοιώθει τον αγώνα του Καλού,συμμετέχει σ΄αυτόν και βιώνει  όλο ό,τι τον περιβάλλει. Συμπάσχει και τελικά ενώνεται και  γίνεται ένα μ΄αυτό.
-- Ως προς την «αναγκαιότητα» του Κακού γράφουμε σε άλλο κείμενο.Περιοριζόμαστε εδώ να παραθέσουμε  αποσπάσματα  από μια σκέψη του Pierre Teilhard  de Chardin.: («  Le phénomène humain».)   «Το Κακό,όχι από ατύχημα,αλλά σαν δομικό στοιχείο τού Σύμπαντος εμφανίζεται αναγκαίο και σε ποσότητα ή βαρύτητα…………..στο αυλάκι τής εξέλιξης….Σύμπαν,που αμαρτάνει,Σύμπαν που υποφέρει…. Τακτοποίηση και συγκέντρωση………….διπλή συνδεδεμένη  ενέργεια…..για λόγους και κόστος  τέτοια που αν μπορούσαμε να τα γνωρίζουμε θα γνωρίζαμε το μυστικό τού κόσμου, που μας περιβάλλει…είναι βέβαιο ..ότι, από μια οπτική γωνία, το Κακό……………ίσως προδίδει μια ανεξήγητη υπερβολή εάν στο κανονικό γεγονός τής εξέλιξης δεν προστίθεται το εξαιρετικό γεγονός μιάς καταστροφής ή αρχικής απόκλισης; Στον τομέα αυτό, δεν αισθάνομαι ικανός να πάρω θέση……Κατά ένα τρόπο……………τίποτε δεν μού φαίνεται να μοιάζει τόσο για την ανθρώπινη εποποία ,όσο ο δρόμος προς την Σταύρωση .Πόνος και λάθη,δάκρυα και αίμα,τόσα υποπροιόντα( συχνά  εξάλλου πολύτιμα  και που μπορούν να ξαναχρησιμοποιηθούν) γεννημένα στο δρόμο προς την νοογέννηση………Αλλά  αλήθεια είναι αυτό όλο ……………η ποσότητα και η πονηρία τού Κακού,εδώ και τώρα …………αλλά τότε ….υπάρχει ελευθερία για την Θεολογία να  προβάλλει  και αναφερθεί στα δεδομένα και στους υπαινιγμούς   που δίνει η εμπειρία) »

----------------------------------------------------------------------------- Ερχόμενοι  τώρα (ελαφρότατα αναλυτικότερα) σ’ενα πέλαγος «ασύν δετων,αυθαίρετων,αναπόδεικτων και αντιφατικών» θέσeων  έχουμε:

(ΤΟ ΣΥΜΠΑΝ-Η ΖΩΗ-Ο ΑΝΘΡΩΠΟΣ)

Τα τεθέντα πιο πάνω ερωτήματα, ερωτήματα ,δεν εξακολουθούν απλώς να ταλανίζουν μέχρι σήμερα γενικότερα τον (σκεπτόμενο) άνθρωπο αλλά και (ειδικότερα),φιλοσόφους, θεολόγους, επιστήμονες , κοσμολόγους και βιολόγους,που δεν δίνουν καμία  τουλάχιστον πειστική, αυτό  αφορά και τους Θεολόγους,) απάντηση που να στη ρίζεται στην κοινή λογική και την επιστημονική γνώση.Το κυριώτερο είναι ότι, όχι απλώς δεν δίνεται η πείθουσα εξήγηση  αλλά ακόμη περισσότερο ότι, όλοι όσοι θέλουν να αντιμετωπίσουν το θέμα με σοβαρότητα,μιλούν ότι, βρίσκονται μπροστά σ’ένα μυστήριο,που εξ ορισμού αποκλείει διανοητική προσέγγιση.
Από πολύ παληά, ο Δημόκριτος είχε πει ότι, στη πραγματικότητα δεν γνωρίζουμε την αλήθεια που βρίσκεται το βάθος («Ετεή δε ουδέν ισμέν εν βυθώ γαρ η αλήθεια») ενώ ο Ηράκλειτος έκρινε πώς οι γνώμες των ανθρώπων είναι παιδικά παιχνίδια («Παίδων αθύρματα τα ανθρώπινα δοξάσματα»).Στους νεώτερους χρόνους ο Steven Weinberg είπε ότι, είμαστε καταδικασμένοι να ζούμε ένα μυστήριο που είναι μέρος τής ανθρώπινης τραγωδίας και που δεν μπορούμε να κατανοήσουμε,ο Albert Einstein βλέπει πώς το ωραιότερο πράγμα τού οποίου μπορούμε να έχουμε την εμπειρία είναι το μυστηριώδες και ότι, αυτός που δεν νοιώθει σχετικώςμ θαυμασμό και απορία, είναι σαν πεθαμένος, σαν ένα σβησμένο κερί( αν είναι έτσι προβάλλει και εδώ ένα γιατί) και ο Stephen Hawking όταν ρωτήθηκε:« Ποιά είναι τα μεγαλύτερα αναπάντητα επιστημονικά ερωτήματα τής εποχής μας; απάντησε: « Πώς ,γεννήθηκε το Σύμπαν.Πώς ξεκίνησε η ζωή και πώς θα εξελιχθεί στο μέλλον,ποιό είναι το « Μεγάλο Σχέδιο» και όταν ακολούθησε δεύτερη ερώτηση: « Τι σκέφτεσθε περισσότερο στην διάρκεια τής ημέρας;» απάντησε: « Σκέφτομαι ότι, η απάντηση είναι αυστηρώς ακατάλληλη για ανηλίκους»(!)

Και γενικώς οι περισσότεροι που ασχολήθηκαν με το θέμα παραπέ μπουν στη ρήση τού Emil du Bois Reymond : «αγνοούμε και θα αγνοούμε.(”Ignoramus et ignorabimus”)
----------------------------------------------------------------------------- Πώς λοιπόν αποτολμά ο γράφων ,που υστερεί τρομακτικώς, διανοη τικώς και από πλευράς γνώσεων και συγκροτήσεως,σε σχέση με τόσο πολλούς διανοητές -επιστήμονες  να  ασχοληθεί με  το θέμα και να επαναφέρει τον προβληματισμό;
Πολλοί οι λόγοι, που τον παρεκίνησαν στη προσπάθειά του (που συνιστούν και μια απολογία και έκκληση για επιείκεια και κατανόηση  από τους αναγνώστες)

Πιστεύει δηλαδή:( " αυθαίρετα,αντιφατικά,αναπόδεικτα και μη συνδεόμενα "μεταξύ  τους-)
1α. Ότι,είναι στην φύση τού ανθρώπου να σκέφτεται και να θέλει να μαθαίνει,όπως παρετήρησε και ο Αριστοτέλης(«Ο άνθρωπος τού ειδέναι φύσει ορέγεται»). Επομένως ο άνθρωπος ενεργεί κατά φύση όταν προσπαθεί να μάθει,να προσεγγίσει την αλήθεια,πολλές δε φο εν πολλοίς
(Η γνώση για τη γνώση,ως αυτοσκοπός(;).
Και το είναι γνώση; Πολυσήμαντη η λέξη.Οπως και  μια άλλη λέξη: αλήθεια Ποιά η διάκρισή της(αν υπάρχει ) από την «πληροφορία». (Πρέπει η γνώση )πού την διαστέλλουμε από την πληροφορία) να προσδιορίζει συμπεριφορά, να υποδεικνύει μια κατεύθυνση; .

.β.Οτι, παρόλο που  δεν εισφέρει τίποτε το καινούργιο η εκ νέου παράθεση(παλαιών εν πολλοίς  )ιδεών ,η επανάληψη ερωτήσεων, ίσως να αφετηριάζουν,για τον δέκτη(εδώ αναγνώστη) νέες και γόνιμες ιδέες. Δεν έχει αρκούντως επισημανθεί η σημασία τής ερωτήσεως σε θεμελιακά ζητήματα. Η ερώτηση έχει μια δυναμική, ωθεί και ενδυναμώνει τη σκέψη,την ερευνητική διάθεση, σηματο δοτεί (και ενδεχομένως καθορίζει)την πορεία προς την έρευνα ,προς την Αλήθεια(με όλες της τις έννοιες). Εγκαινιάζει μια αφετηρία, σε αντίθεση με την απάντηση που δηλώνει το τέρμα.
Η γονιμότητα μιάς εποχής χαρακτηρίζεται (από μιά άποψη) περισσό τερο από τα ερωτήματα που θέτει και όχι από τις απαντήσεις στις οπ οίες καταλήγει.

Εχει υποστηριχθεί πώς κάθε ερώτηση που τίθεται ενεργοποιεί και επηρεάζει την εξέλιξη τού Σύμπαντος.
Και σε κάθε περίπτωση τέτοια ερωτήματα πρέπει να συντηρούνται.

Πέρα απ΄αυτά,η θέση τέτοιων  θεμελιωδών  ερωτήσεων στον εαυτό μας με διαδικασίες όχι λογικώς κατανοητές επιφέρει μια  εσωτερι κη,αλλαγή στον ερωτώντα στον  στοχαζόμενο,΄ στον διαλογιζόμενο.
Εκτός άλλων,συνιστά  μια μύηση.




-----------------------------------------------------------------------------
2.α-Οτι,ναι μεν ο άνθρωπος ενεργεί κατά φύση,όταν σκέφτεται και προσπαθεί να δώσει απάντηση-εξήγηση σε μεγάλα ερω τήματα ,αλλά πρέπει να συνειδητοποιήσει τις δυνατότητες και την εμβέλεια τού νού .Ενας λογοτέχνης διερωτήθηκε:.  « …γιατί αναπτύχθηκε  τόσο ο εγκέφαλος;Για  να έχει  την ευφυία να παραδεχθεί την αφλογιστία του;». Με σχεδόν ισοδύναμη διατύπωση για να μας δείξει τα όρια του,την εμβέλειά  του,τις δυνατότητές του;.
. .β.Επομένως ο άνθρωπος δεν πρέπει να αποκλείσει και άλλες οδούς ερεύνης(πέρα από την λογική και την επιστήμη ) στην πορεία του προς τη Γνώση και την Αλήθεια. Την οδό τής διαίσθησης,την οδό των μυστικών, την οδό τού διαλογισμού, τής έκστασης,( που φαινομε νικώς οδηγούν σε αυθαίρετα και αναπόδεικτα συμπεράσματα) Ο Bergson είχε πεί πώς με την λογική αποδεικνύουμε, με την διαίσθηση ανακαλύπτουμε. Ο Einstein έλεγε  ότι, δεν υπάρχει λογικός δρόμος στην ανακάλυψη των θεμελιωδών νόμων,αλλά μόνον ο δρόμος τής διαίσθησης Ο Pascal είχε τονίσει τις δύο υπερβολές,: «ν’ αποκλείου με τη λογική,να μην αποδεχόμαστε παρά μόνο τη λογική  και είχε πει ότι, το  τελευταίο βήμα της λογικής είναι  να κατανοήσει ότι, πολλά πράγματα  την υπερβααίνουν » Και ένα από τα μεγάλα ονόματα τής Κβαντομηχανικής .ο Victor Weisskopf λέγει; «..εκφράζω την πεποίθηση ότι,είναι ανοικτός ο δρόμος για να αναγνωρίσουμε ταυτό χρονα την αξία των μη . επιστημονικών τρόπων σκέψης και την εσω τερική αξία της Επιστήμης,που σήμερα τόσο συχνά αποδοκιμάζε ται».....( Ιδίως άν η άποψη που υποστηρίζει ο Donald D.Hoffman,ότι η Κβαντομηχανική μας διδάσκει ότι ,αυτό που  συλλαμβάνει ο εγκέφαλος,η νόησή μας,δεν είναι η πραγματι κότητα )
.

Αλλος λοιπόν ο  στόχος τής προσπάθειάς μας.Αντιλαμβανόμενοι τις περιορισμένες δυνατότητες μας ,να αναζητήσουμε όλες -άλλες οδούς ερεύνης (χωρίς βεβαίως αυτό να σημαίνει ότι,  δικαιούμαστε να απορρίψουμε   την αξία  τής λογικής και τής επιστήμης ,όπως ασφαλώς ούτε  την αξία τής διαίσθησης,τής ενόρασης,τον εσωτερι σμό,την θεοσοφία,).

Υπάρχουν εδώ  ορισμένα σημεία άξια προσοχής.

ι.Η διαίσθηση και η ενόραση,όταν δεν συνοδεύονται  από μιά επιβεβαίωση,(πείραμα ή παρατήρηση)δεν  μπορούν να οδηγήσουν σε μιά υποχρεωτική αποδοχή. Δεν συνιστούν απόδειξη.(Πέρα από το,ότι  ελλοχεύει ο κίνδυνος μιάς παθολογικής κατάστασης,μιάς διατάραξης του νού και της συνειδήσεως)Χωρίς αυτά είναι αποκλειστικώς δι΄ιδίαν χρήσιν.

Το ίδιο ισχύει για τον εσωτερισμό.

Μια διαφυγή,που να υποκαθίσταται στην ελλείπουσα απόδειξη,συ νιστά ίσως το ότι (σε ορισμένες περιπτώσεις),τις ίδιες εμπειρίες συμμερίζονται πολλοί,που ορισμένες φορές δεν ευρίσκονται σε επικοινωνία ,μεταξύ τους..Με σχεδόν ισοδύναμη διατύπωση για να μας δείξει τα όρια του,την εμβέλειά  του,τις δυνατότητές του. Ο αντίλογος είναι το κοινό των εμπειριών μήπως οφείλεται στο κοινό των ερεθισμάτων :
 Αλλά σε ορισμένες περιπτώσεις  ο αντίλογος αυτός δεν φαίνεται να μπορεί να διατυπωθεί..Λ.χ.  στο βιβλίο του  Glimpses of Eternity, ο Raymond Moody γράφει  για τις κοινές αυτές παραθανάτιες εμπει ρίες (shared death experiences)Σ΄αυτές  τα μέλη της οικογένειας, του νεκρού, « βλέπoυν» ότι, ολόκληρη  την γεωμετρία και τον  φωτισμό του δωματίου. ,όπου ο νεκρός να αλλάζει και επίσης  να πλη ροφορούνται για πράγματα που δεν θα μπορούσαν να τα πληροφορηθούν υπό άλλες κανονικές συνθήκες.

ιι.Η κοινή λογική ,τουλάχιστον η δίτιμη λογική με την οποία κινείται ο άνθρωπος δεν τον βοηθά να κατανοήσει αυτά που οι φυσικοί διατυ πώνουν ,αυτά που προκύπτουν από τις εξισώσεις τους.Και την ανθρώ πινη αυτή, δυσκολία αναγνωρίζουν και οι φυσικοί. Ο φυσικός Claude Allegre,στο βιβλίο του «Ολίγη Επιστήμη για όλους» μας λέγει ότι,η φυσική δεν είναι πάντοτε κατανοητή από την κοινή λογική, και ο Paul  Davis,φυσικός, στο βιβλίο του « Συμπαντικό Τζακ-Ποτ» εξομο λογείται ότι, σαν άνθρωπος δεν μπορεί να κατανοήσει την έννοια τού τετραδιάστατου(…και περισσότερου..) Σύμπαντος.

 Υπογραμμίζουμε  και πάλι :

1.Δεν είναι  για απόρριψη η λογική και η επιστήμη. Το ολιγώτερο σηματοδοτούν  μιά    αφετηρία.( Η Κβαντομηχανική, στην οποία αναφερόμαστε πιό κάτω ίσως να συνιστά μιά  νέα τέτοια αφετη ρία).Η   λογική και η επιστήμη, συχνά αν δεν λύνουν το πρόβλημα ,αν δεν δίνουν απάντηση,προσδιορίζουν ένα σημείο εκκίνησης,ή παρακινούν στην ανεύρεση κάτι άλλου,κάτι διαφορετικού.

Ειδικώς ως προς τη λογική:Είναι αναμφίβολα, θεμιτή η χρησιμο ποίησή τής λογικής, η χρησιμοποίηση τού νού.Χάρις σ΄ αυτά ο άνθρωπος επιβιώνει και δεν χρειάζεται να επεκταθεί κανείς στο ση μείο αυτό. Η χρησιμοποίηση τής λογικής,έχει εν πολλοίς «δικαιω θεί» στην πράξη.(Λέγω εν πολλοίς γιατί ορισμένες συμπεριφορές τού «λογικού» ανθρώπου είναι θλιβερές καταστροφικές και ακατανόητες ).Αλλά ταυτόχρονα ο νούς μάς οδηγεί στην παραδοχή, ότι, ορισμένα πράγματα και καταστάσεις κείνται πέρα από την εμβέλεια τού νού, πέρα από τη λογική,και πέρα από τη δυνατότητα να αποτυπωθούν με τη γλώσσα.Είναι οι βιωματικές καταστάσεις,είναι θέματα με τα οποία ασχολείται η παραψυχολογία, είναι οι παραθανάτιες εμπειρίες,είναι τα συναισθήματα ,όπως η αγάπη,είναι τόσα πολλά άλλα.

2.Υπάρχουν  και άλλοι(παράλληλοι ή αποκλειστικοί;) τρόποι προσέγγισης προς την αλήθεια ,με την ευρύτατη έννοιά της.

Υπάρχουν  εμπόδια
Στον κόσμο που ζούμε:,
1.Δεν μπορούμε να δεχθούμε την ύπαρξη γεγονότος ή καταστάσεως  χωρίς κάποια αιτία.
2.Δεν δεχόμαστε την ύπαρξη γεγονότος ή καταστάσεως χωρίς την ύπαρξη κάποιου σκοπού.
3.Δεν δεχόμαστε δημιουργία από το  τίποτε.
Αν θεωρήσουμε ,ότι σε θεμελιώδη ερωτήματα,(για το Σύμπαν τη ζωή,,τον άνθρωπο) δεν πρέπει να αξιώνουμε την ύπαρξη τέτοιων όρων τότε τα πράγματα απλουστεύονται ,ορισμένες ερωτήσεις δεν έχουν νόημα και ασφαλώς απαντήσεις δεν νοούνται.
-----------------------------------------------------------------------------
Β.-Μετά την εισαγωγή αυτή, παραθέτουμε ορισμένες παρατηρήσεις και επιστημονικά δεδομένα ,συνοδευόμενα από σκέψεις που ανέτως θα μπορούσαν ν΄απορριφθούν ως αναπόδεικτες και αυθαίρετες και σε πολλές περιπτώσεις ως ασύνδετες μεταξύ τους.


 Ι.
        1.ΩΣ ΠΡΟΣ ΤΟ ΣΥΜΠΑΝ.

Ούτε ο σκοπός τού προκείμενου πονήματος,ούτε οι γνώσεις τού γρά φοντα επιτρέπουν την παράθεση (ιδίως αναλυτικώς),των σχετικών με την δημιουργία τού Σύμπαντος θεωριών,που εκτός άλλων ούτε χαρα κτηρίζονται από ομοφωνία,ούτε  έχουν μιά επιβεβαί ωση  σε όλα τα σημεία, από την παρατήρηση( για πειραματική επαλήθευση,δεν μπορεί σοβαρώς να γίνει λόγος,)
 Μιά επι πλέον δυσκολία:Η επιστήμη εξετάζει τα φαινόμενα.Δεν μπο ρεί να διαγνώσει,προσδιορίσει,κατανοήσει την πραγματικότητα που κρύπτεται πίσω απ΄αυτά)

 α.-Περιορίζομαι λοιπόν να σημειώσω ότι, βασικώς οι θεωρίες αυτές κινούνται σε δύο άξονες.

- Η πρώτη που είναι η κρατούσα, δέχεται μια αρχή κατά την οποία δημιουργήθηκε και ο χώρος και ο χρόνος,έτσι ώστε η ερώτηση τού τι υπήρχε πριν, να μην έχει νόημα.Απλούστατα δεν υπήρχε πριν.Κατά τη Θεωρία αυτή τής Μεγάλης Εκρήξεως(Big Bang) που βρήκε ισχυ ρό έρεισμα στην  παρατηρούμενη διαστολή τού Σύμπαντος την οποία εντόπισε ο Hubble και στην διαπιστωθείσα «Κοσμική Ακτινοβολία Μικροκυμάτων υποβάθρου», η γέννηση τού Σύμπαντος τοποθετείται πριν από από 13,7 περίπου δισεκατομμύρια χρόνια. Στην κατηγορία αυτή, των θεωριών που δέχονται αρχή, εντάσσονται και άλλες που δεν εκτίθενται.


- Η δεύτερη δέχεται ότι,το Σύμπαν υπήρχε πάντοτε και ότι ,δεν μπο ρεί να γίνει λόγος για Δημιουργία. Ο Sean Carroll στο βιβλίο του "The Big Picture," λέγει ότι ,οι εξισώσεις τού Schrodinger στην Κβα ντομηχανική επιτρέπουν δύο διαφορετικές λύσεις για δύο διαφο ρετικά είδη συμπάντων.Την άποψη για ένα αιώνιο και αμετάβλητο Σύμπαν είχε υποστηρίξει  και ο Fred Hoyle ( solid state theory)που τελευταίως συμβιβαστικώς  επρότεινε άλλη  ιδέα που θα μπορούσε να αποκληθεί  σταθερή έκρηξη. - Στα νεώτερα χρόνια την άποψη ότι,το Σύμπαν δεν έχει ούτε αρχή ούτε τέλος, υπεστήριξε όπως γράφεται και πιο πάνω  και ο Fred Hoyle,που δέχεται ότι, το Σύμπαν δημιουργεί συνεχώς καινούργια ύλη καθώς επεκτείνεται, προκειμέ νου να διατηρεί μια αμετάβλητη πυκνότητα.( : διαφέρει δηλαδή από τη θεωρία τού αιώνιου πληθωρι σμού,όπως τουλάχιστον την δέχεται και ο Andrei Linde, στο σημείο ότι, κατ’ αυτήν δημιουργούνται ολόκληρα σύμπαντα και όχι μόνον σωματίδια ύλης)
. 
- Πριν από 2.500 περίπου χρόνια ο Ηράκλειτος είχε πεί « Κόσμον τόνδε ,τον αυτόν απάντων,ούτε τις των θεών ούτε ανθρώπων εποί ησεν αλλά ήν αεί και έστιν και έσται πυρ αείζωον , απτόμενον μέτρα και αποσβεννύμενον μέτρα»(: που κατά την απόδοση τού διάσημου φυσικού W.Heisenberg ,όπως την παραθέτουν οι Σ.Γκίκας και Ι.Ευαγγέλου,στο βιβλίο τους «Προσωκρατικοί φιλόσοφοι») σημαίνει ότι,  « ο κόσμος αυτός που είναι ίδιος για όλους(και ό ίδιος παντού στην ατομική του σύσταση) ούτε κάποιος θεός ,ούτε άνθρωπος τον έκανε αλλά υπήρχε πάντοτε (ως αυθυπόστατος και άχρονος) ως ενερ γειακή φωτιά που πάντοτε θα γεννά την ζωή, και που πειθαρχώντας στην νομοτέλειά της θα μετασχηματίζεται συνεχώς κατά χρονικά διαστήματα.»
-O Δημόκριτος είχε πεί « Μηδεν εκ του μη όντος γίγνεσθαι μηδ εις το μη όν φθείρεσθαι».
 -Ο Πλάτων στον «Τίμαιο» δέχεται ότι, ο θεός αφού παρέλαβεν την ορατή μάζα( «παν όσον ην ορατόν παραλαβών») την έφερε σε τάξη από την αταξία(«εις τάξιν αυτό ήγαγεν»).
 -Η Μπλαβάτσκυ,δέχεται ότι, το Σύμπαν μας,είναι ένα από τα απεριό ριστα σύμπαντα που υπάρχουν, και ότι, η εμφάνιση και εξαφάνιση του,είναι η εισπνοή και εκπνοή τής « Μεγάλης Πνοής» που είναι αιώνια..
β. Η ύπαρξη ενός ευφυούς σχεδιασμού,πρέπει να θεωρηθεί δεδομέ νη. Οι Επιστήμονες δεν την αρνούνται,δεν δέχονται όμως όλοι να την συνδέσουν μ΄ένα σχεδιαστή.,Το Σύμπαν εμφανίζεται να υπάρχει και να είναι δομημένο,ώστε να επιτρέπει -να ευνοεί - την εμφάνιση τής ζωής με βάση μια επινοητικότητα και ένα σχέδιο .H δημιουργία τής ζωής,ακόμη και αν τη δεχθούμε ως μετάβαση από τη (λεγόμενη) νεκ ρά ύλη στη ζωντανή, συνιστά μυστήριο. Το τυχαίο (για το οποίο επί σης  πιό κάτω γίνεται ειδική αναφορά) αποκλείεται,όπως λαμπροί επιστήμονες επεσήμαναν . Ο Hoyle λέγει ότι ,η πιθανότητα να εμφανίστηκε η ζωή στη Γή τυχαία, είναι τόσο τελείως μηδαμινή, ώστε καθιστά την άποψη τού τυχαίου παράλογη.Πολύ πιο κατηγο ρηματικός ο Einstein.Αποκλείει πλήρως το τυχαίο.Ο Paul Davies γράφει ότι ,πολλά από   τα βασικά χαρακτηριστικά τού Σύμπαντος φαίνεται να είναι κομμένα και ραμμένα ώστε να παράγουν ζωή.   Κατά τον Stephen Hawking, ( εν:«Μαύρες Τρύπες» ),«αν υπήρχαν τρείς χωροχρονικές διαστάσεις ,δηλαδή δύο χωρικές και μια χρονική,θα ήσαν ανεπαρκείς για την ανάπτυξη πολύπλοκων οργανισμών,ενώ αν υπήρχαν περισσότερες από τρείς χωρικές,οι τρο χιές των πλανητών γύρω από τον Ηλιο και των ηλεκτρονίων γύρω από τον πυρήνα θα ήσαν ασταθείς και βαθμιαία θα κατέρρεαν. Η γήινη τροχιά είναι σχεδόν κυκλική,όπως αποδεικνύεται, εδώ είχαμε μεγάλη τύχη.Αν η εκκεντρότητα τής Γής ήταν κοντά στο 1 ,οι ωκεανοί μας θα έβραζαν,όταν θα πλησιάζαμε στον ήλιο ,ενώ θα πάγωναν όταν θα απομακρυνόμασταν.Οι μεγάλες τροχιακές εκκεντρότητες δεν είναι ευεπίφορες για το φαινόμενο τής ζωής. Εχουμε την θερμοκρασία που απαιτείται, μια ανεπαίσθητη μεταβολή τής τάξεως τού μόλις 0,5% στην ένταση τής ισχυρής πυρηνικής δύναμης η τού 4% στην ηλεκτρική δύναμη,θα κατέστρεφε όλο σχεδόν τον άνθρακα, ή το οξυγόνο σε κάθε άστρο ως εκ τούτου την δυνατότητα ύπαρξης ζωής όπως την γνωρίζουμε. Η πιο εντυπωσιακή σύμπτωση έχει να κάνει με την « κοσμολογική σταθερά» τού Αινστ άιν,που προσδίδει στον χωρόχρονο την εγγενή τάση να διαστέλλεται στις εξισώσεις τής γενικής σχετικότητας.Αν η τιμή τής κοσμολογικής σταθεράς ήταν πολύ μεγαλύτερη απ΄ό,τι είναι, το Σύμπαν μας θα είχε κυριολεκτικώς ανατιναχθεί πριν σχηματισθούν οι γαλαξίες οπότε η ζωή όπως την γνωρίζουμε θα ήταν αδύνατη.»


Εχω τη γνώμη ότι, η άρνηση αυτή  υπάρξεως σχεδιαστή ή σχεδιασμού δεν έχει τη θέση
Το ανύπαρκτο δεν δρά και δεν σχεδιάζει.(Πρέπει να )Υπάρχει μιά οντότητα ( να υπάρχει κάτι)πίσω απ΄όλα αυτά ή μέσα σ’όλα αυτά.
 

                 -Αν το σχέδιο αυτό είναι συστατικό,της ύλης;.
            .-Μπορεί να δεί κανείς το Σύμπαν σαν ένα σύμβολο,που κρύβει,που υποδεικνύει μια αλήθεια και μια πορεία.
-            -Στο Σύμπαν βλέπουμε συνεχείς μετασχηματισμούς, που {κατά κανόνα ) οδηγούν από το απλούστερο στο συνθετώτερο.


Μετά τα όσα εκτέθηκαν και ιδίως τα όσα για την βιοφιλότητα τού Σύμπαντος, η απάντηση στο ερώτημα:

Γιατί το Σύμπαν;
μπορεί να είναι:Το Σύμπαν έγινε ως προυπόθεση για την εμφάνι ση  τής ζωής για την εμφάνιση συνειδήσεων.

2.-ΩΣ ΠΡΟΣ ΤΗ ΖΩΗ.
-Η κρατούσα άποψη για την εξέλιξη τής Ζωής είναι η τού Δαρβίνου. Κατά τη θεωρία αυτή, όλα προήλθαν από ένα κοινό πρόγονο (LUCA Last Universal Common Ancestor) ένα μονοκύτταρο οργανισμό και η ζωή στη Γή εξελίχθηκε διά μέσου μιάς σειράς,βιολογικών αλλα γών,ως συνέπεια τυχαίων γενετικών μεταλλάξεων,σε συνδυασμό με την φυσική επιλογή (: έτσι παρακάμπτεται η σκόπελος τού τυχαίου). Ενα είδος βαθμηδόν,σε ένα βάθος χρόνου, μεταβάλλεται σε ένα άλλο .Εκείνα τα είδη που προσαρμόζονται στις μεταβαλλόμενες περιβαλ λοντικές συνθήκες,είναι τα κατάλληλα να επιβιώσουν,και να εξα πλω θούν,ενώ τα ασθενέστερα, εξαφανίζονται, δημιουργώντας έτσι την γνωστή Δαρβινική αρχή,τής επιβίωσης τού καλύτερα προσαρμο σμένου.(Μερικοί ενώ δέχονται την ύπαρξη τού κοινού αυτού, προ γόνου διαφωνούν ως προς την φύση και την προέλευσή του και ει δικότερα αν πρόκειται για μια συγκεκριμένη οντότητα ή αποικία διαφόρων κυττάρων ,όπως λ.χ. υποστηρίζει ο Lee Smolin).

Παράλληλα με την έννοια τής φυσικής επιλογής μερικοί υποστηρίζουν και  την ύπαρξη και άλλων παραγόντων όπως το τυχαίο,ή καθαρώς "εσωτερικούς"

Το πρόβλημα είναι το πώς δημιουργήθηκε το πρώτο ζωντανό κύτταρο.


Οι υποστηρίζοντες ότι, το ζωντανό προήλθε από την ανόργανη,ύλη, βρίσκονται και αυτοί,μπροστά σε ανυπέρβλητες δυσκολίες. Πώς δη μιουργήθηκε η ανόργανη ύλή;Πώς δημιουργήθηκε ο κώδικας που ε πέτρεψε την μετάβαση από το νεκρό στο ζωντανό ;Ιδίως αν σκεφθεί κανείς ότι, στο ζωντανό επικρατούν φυσικοί νόμοι διαφορετικοί,από κείνους που διέπουν τη λειτουργία τής «νεκράς» ύλης,τού σύμπαντος ;.Λ.χ.η αρχή τής εντροπίας, δεν ισχύει στο ζωντανό,που έχει αρνητι κή εντροπία.Αντί για τη μετάβαση από τη τάξη προς την αταξία,έχει μια αντίστροφη πορεία απ΄ αυτήν που προβλέπει το δεύτερο θερμοδυ ναμικό αξίωμα.(πρβλ όμως το πείραμα τού Μπενάρ)

 Είναι βέβαια αληθές  ότι, το εμπόδιο αυτό για μερικούς υπερπη δάται.Ετσι ο Addy Pross στο βιβλίο του “What is life” ισχυρίζεται ότι,το ζωντανό αναζητεί την δυναμική κινητική σταθερότητα,κι΄ετσι παρακάμπτει το εμπόδιο .Αλλά πέρα από το ότι, η άποψη αυτή δεν γίνεται δεκτή από την πλειονότητα των ειδικών επιστημόνων, παρα μένει το ερώτημα,ποιός είναι ο κώδικας, ποιός είναι ο νόμος που επι τρέπει την αναζήτηση αυτού τού είδους  σταθερότητας. Και επίσης αφήνει κι αυτός αναπάντητο το ερώτημα πώς δημιουργήθηκε η ανόργανη ύλη που μετατράπηκε σε οργανική.

H θεωρία τής πανσπερμίας,κατά την οποία η ζωή μεταφυτεύθηκε στη Γή από εξωγηίνους παράγοντες ή ότι, είναι δημιούργημα εξωγήι νων,πέρα από το ότι, συνιστούν απλώς θεωρίες μη αποδειχθείσες, δεν λύνουν το πρόβλημα ,αλλά απλώς το μετατοπίζουν.

-Κατά τον Β.Ξανθόπουλο (εν: «Περί Αστέρων και Συμπάντων» ) ο αντικειμενικός σκοπός τού Σύμπαντος είναι ν΄αποκτήσει την αυτό γνωσία του που την αποκτά με την συνείδηση τού ζωντανού. Η ζωή και τελικά η συνείδηση, δεν είναι απλώς συμπτωματικά υποπρο ιόντα τής φύσης,αλλά κεντρικοί παίκτες στη δημιουργία του Σύμπαν τος.
- Ο Martin Rees διατυπώνει μια συγκλονιστική σκέψη.Γράφει : «Δεν είμαστε σε θέση να προβλέψουμε ποιό ρόλο θα παίζει τελικά η ζωή: θα  μπορούσε να εκλείψει ή να επιτύχει τέτοια κυριαρχία,που να είναι δυνατόν να επηρεάσει ολόκληρο το Σύμπαν;»
 =Κατά τον Χρ.Γιανναρά σκοπός τής Δημιουργίας και τής ζωής είναι να μετάσχουν όλα τα όντα στην ζωή τού Θεού,να αποτελέσουν « δόξα» δηλαδή φανέρωση τού Θεού,έτσι ώστε να είναι ο Θεός, « τα πάντα εν πάσι» (Ι Κορινθ.ΙΕ,28). Να έχουμε μια μέθεξη στην κοινωνί α τής αγάπης,που συνιστά τον τρόπο,υπάρξεως Τού Θεού, το Είναι του Θεού.
-Αν δεχθούμε ότι, τίποτε δεν υπάρχει χωρίς κάποιο σκοπό,το « αυθαίρετο» άλμα είναι ότι, η ζωή δημιουργήθηκε για να βοηθήσει στην εξέλιξη τού Σύμπαντος
Επομένως στο ερώτημα:
Γιατί η ζωή;
Η απάντηση μπορεί να είναι:
Η ζωή(συνείδηση )δημιουργήθηκε   για το Σύμπαν
( Το Σύμπαν για την ζωή,η Ζωή για το Σύμπαν..;;;;)
«Φαύλος» κύκλος (Και ο παράγοντας χρόνος  κυριολεκτικώς εκποδών) Δεν τίθεται θέμα τι προηγήθηκε.

-----------------------------------------------------------------------------

               Η ΕΞΕΛΙΞΗ,ΟΙ  ΑΤΕΛΕΙΕΣ ΣΤΑ ΕΜΒΙΑ ΟΝΤΑ
                      ΚΑΙ  Η ΥΠΑΡΞΗ ΘΕΟΥ
 Ότι, υπάρχουν ατέλειες  στα έμβια όντα δεν μπορεί σοβαρώς να αγνοηθεί (για μερικούς οι ατέλειες βρίθουν) .Εχουμε τα τε ρατώδη κέρατα τής ιρλανδικής έλκης,τις χελώνες και ορισμένα έντομα που είναι τόσο πανώβαρα,που όταν για κάποιο λόγο ανα ποδογυρίσουν δεν μπορούν να επανέλθουν στη θέση τους,και έτσι πεθαίνουν στην ύπτια θέση από τη πείνα,τα  σφάλματα στο εγκέφαλο και στο ανθρώπινο μάτι, και πολλά άλλα παραδείγμα τα,όπως αυτά που μάς δίνει ο Fr.Ayala,που ως παράδειγμα γρά φει: «Το ανθρώπινο μάτι»: Οι οπτικές ίνες συγκλίνουν σχηματί ζοντας, το οπτικό  νεύρο,το οποίο διαπερνά τον αμφιβληστροει δή (στον δρόμο προς τον εγκέφαλο) ,δημιουργώντας,έτσι ένα τυφλό σημείο,μια υπαρκτή,αν και ήσσονος σημασίας ,σχεδια στική ατέλεια (.Στα χταπόδια..δεν υπάρχει το ελάττωμα αυτό! ) Η πάλι σκεφθείτε την ανθρώπινη γνάθο. Σε σχέση με το μέγε θός  της ,έχουμε υπερβολικά μεγάλα δόντια,ώστε κάποιοι φρο νιμίτες πρέπει να «βγούν» Η σπονδυλική μας  στήλη δεν είναι κατάλληλη για την όρθια στάση.»Υπάρχει επομένως , ένα σχέδι ο,ατελές, που δεν συμβιβάζεται με την έννοια τού Θεού αλλά που-κατ΄αυτόν (τον συγγραφέα) δημιουργείται με τη φυσική επιλογή.( Σημειώνεται και πάλι ότι, αφήνεται βεβαίως η διαφυ γή,στην άποψη,ότι ,ο Θεός επέλεξε την φυσική επιλογή, για την Δημιουργία) Λογικώς, η άποψη αυτή δεν αναιρείται σε τίποτε από το ότι, ο σχεδιασμός αυτός, δεν είναι ή δεν υλοποιήθηκε ,έτσι ώστε να παράγει τέλεια έμβια όντα.
 Οι ατέλειες αυτές που οδήγησαν μερικούς ( βλέποντας –και- την παραφροσύνη που διακρίνεται στη συμπεριφορά τού ανθρώ που),να χαρακτηρίσουν τον homo sapiens  ως βιολογικό τέρας και να μην αποκλείουν ότι, το δόγμα τού προπατορικού αμαρτή ματος,να καθρεφτίζει την επίγνωση που έχει ο άνθρωπος, για την  ανικανότητά του ,-που οφείλεται στις ατέλειες αυτές, (ασφαλώς και του εγκεφάλου)-ίσως να αποτυπώνει και να εδραιώνει την άποψη,ότι ,η στρατηγική τής εξέλιξης,είναι μια στρατηγική αλλεπάλληλων δοκιμών.
-  Ο Teilhard de Chardin, γράφει ότι «Η ζωή  στο σύνολό της και όχι στα στοιχεία της είναι αλάθητη» (:  C’ est la Vie dans son ensemble et non dans ses elements qui  est infaillible” «Mon univers» 
-Σχετική και η θέση του W.J.Schelling. (Philosophical Inquiries into the Nature of Human Freedom, 1809).Γράφει: «.Εχει η Δημιουργία ένα τελικό σκοπό; Και αν είναι έτσι  γιατί δεν έγινε μονομιάς; Γιατί η ολοκλήρωση δεν πραγματοποιήθηκε από την αρχή; Στις ερωτήσεις αυτές υπάρχει μόνον μια απάντηση: Γιατί ο Θεός είναι Ζωή και όχι απλώς ύπαρξη. 
-Πάλι στον, Francisco J.Ayala.Λέγει ότι, ένας κόσμος  ατελής, στον οποίο η ζωή συνεχώς εξελίσσεται είναι πολύ πιό συναρπα στικός ,είναι ένας δημιουργικός κόσμος  στον οποίο μπορούν να εμφανιστούν νέα είδη  και να εξελιχθεί το ανθρώπινο είδος.(: άρα  η  φαινόμενη ατέλεια μπορεί να ληφθεί ως ηθελημένη,ως μέρος ενός σχεδίου--- δίνει μιά δυναμική ,δίνει ευκαιρίες ..) Μπορεί άριστα να πρόκειται για θεική επιλογή.(...Μήπως έχει αφεθεί κάτι για να το τελειώσει ο άνθρωπος;;;) Ο ίδιος τα ανα πτύσσει όλα αυτά, στο βιβλίο του «Το Δώρο τού Δαρβίνου στην Επιστήμη και τη θρησκεία». Δέχεται ότι,λογικώς,τίποτε δεν αποκλείει ότι, ο Θεός επέλεξε την οδό τής φυσικής επιλο γής.Ούτε μπορεί κανείς να προεξοφλήσει ότι, η  εξέλιξη έχει περατωθεί,ότι, αποκλείεται μια συνεχής βελτίωση και προσαρ μογή, ούτε  ότι, σκοπός τής δημιουργίας είναι η κατασκευή, όντων τέλειων,από πλευράς σωματικών ικανοτήτων.
Αντιγράφω τον δαρβινιστή συγγραφέα:  «Καθώς οι πλημμύρες και οι ξηρασίες ήταν μια αναπόφευκτη συνέπεια τής δομής  τού φυσικού κόσμου, τα αρπακτικά και τα παράσιτα ,οι δυσλειτουρ γίες και οι ασθένειες ήταν μια συνέπεια τής εξέλιξης τής ζωής. Δεν ήταν αποτέλεσμα ελλιπούς ή μοχθηρού σχεδιασμού: τα χα ρακτηριστικά των  οργανισμών δεν είχαν σχεδιασθεί από τον Δημιουργό» .Όπως έχει παρατηρηθεί,με την θεωρία τού Δαρβίνου ,ο σχεδιασμός ή αν προτιμά κανείς η υλοποίησή του,   αφήνεται στη φυσική επι λογή. Ο ίδιος αναφερόμενος στις ατέλειες αυτές και τη Θεωρία τού Δαρβίνου, γράφει (ό.π.125) «……. επιτρέπει,(η θεωρία) να αποδοθούν τέτοια ατυχή γνωρίσματα  σε φυσικές διεργασίες (οι οποίες δεν έχουν ηθική διάσταση) παρά στην άμεση δημιουρ γία  η στον επί τούτο σχεδιασμό από τον Δημι ουργό» Το κόστος τής εξέλιξης, ο σχεδιασθείς  τρόπος τής εξέλιξης, (είναι δυνατόν να) προβλέπει ακριβώς τα λάθη,ή δεν τα αποκλείει (και αφήνει τη ζωή , τη φυσική επιλογή να τα εξηγήσει και να  διορθώσει.   Δηλαδή, η θεωρία τής εξελίξεως, δίνει απάντη ση, στην «απορία» για τις ατέλειες που παρουσιάζονται στον έμβιο κόσμο.Για όλα αυτά,ο ίδιος  γράφει (‘όπ.123) χαρακτη ριστικώς :  « Αν είναι σωστή η άποψη ότι, το Σύμπαν, η ζωή ,είναι τυχαία συμβάντα, που δεν έχουν ανάγκη την παραδοχή μιάς υπέρτατης διάνοιας, τότε θα δεχθούμε ότι, ο Θεός είναι προιόν  εξελίξεως,με την έννοια ,ότι εδώ και πολλά πολλά χρό νια, μετά την εμφάνιση τού πρώτου ζωντανού οργανισμού, δημι ουργήθηκε Θεός, όχι στην φαντασία των ανθρώπων, αλλά σαν νέο στοιχείο τού Σύμπαντος,  καθοριστικό τής παραπέρα πορεί ας του»
 -Ο αθειστής, R.Dawkins  ακολουθώντας ίσως τον επίσης  αθει στή Daniel C.Dennett (: Breaking the Spell :Religion as a natu ral Phenomenon,New York,Viking Penguin, 2006) θεωρεί ως πιθανόν η πίστη στο Θεό, να είναι υποπροιόν  κάποιου άλλου εξελικτικού μηχανισμού.
 -Προσπάθεια για να εξηγήσει πώς από την  Υπέρτατη τελειό τητα προήλθαν (και ορισμένες ) ατέλειες, καταβάλλει και η Annie Besant, η οποία  συνδέουσα τη σκέψη της και την εξήγη σή  με τον σκοπό τής « ατέλειωτης εξέλιξης» και αποδεχόμενη ερμηνεία των γραφών, και πειό συγκεκριμένως τής Chandho gyopanishad  γράφει. « Η Μοναδική Ύπαρξη επόθησε να πολλαπλασιασθεί.Από την στιγμή που συλλαμβάνουμε την ιδέα τού πολλαπλασιασμού,και τι σημαίνει η ιδέα αυτή, αντιλαμ βανόμαστε ότι, πολλαπλασιασμός σημαίνει αναγκαστικά « διαίρεση» και στη συνέχεια «περιορισμό»,καθώς και ότι, ο περιορισμός συνεπάγεται « ατέλειες».
  -Η ιδέα  που βλέπει μια εξήγηση τής ατέλειας,μάς θυμίζει την θέση για το κακό-που και αυτό συνιστά μια ατέλεια- στην πορεία  από το  έν στη πολλαπλότητα. Μας έρχεται στο νού και πάλι  ο Teilhard de Chardin, που  διαλογίστηκε βαθειά στις έν νοιες  τού Ενός και τού πολλαπλού  (Ας παραμερίσουμε  και πάλι,το ερώτημα «το γιατί» τής πορείας αυτής).
- Μερικοί θέλουν να βλέπουν ότι , η δημιουργία ίσως ήταν  και είναι ένα διακύβευμα με βασικό ρόλο για τον Ανθρωπο.Το κόστος τής εξέλιξης, ο σχεδιασθείς  τρόπος τής εξέλιξης, προβλέπει ακριβώς τα λάθη ,ή δεν τα αποκλείει.. (: Μια αυθαίρετη  σκέψη,που πέρα από το ,ότι δεν αποδεικνύεται, μπορεί να προβάλλει για τους πιστούς και θρησκευόμενους, και  ως ασεβής;)
 Ισως η απάντηση στα σχετικά με τις ατέλειες ερωτήματα. να δόθηκε από τον Schelling (Philosophical Inquiries into the Nature of Human Freedom, 1809) Την παραθέτουμε και πάλι Γράφει: «Έχει η δημιουργία τελικό στόχο.Και και αν ναι, γιατί δεν το έφτασε αμέσως;» Γιατί η ολοκλήρωση δεν πραγματοποιήθηκε από την αρχή; Στα ερωτήματα αυτά υπάρχει μόνο μία απάντηση: Επειδή ο Θεός είναι ζωή και όχι απλώς Ων».
-----------------------------------------------------------------------------
                                     ΤΟ ΤΥΧΑΙΟ
 -Κατά τον Hoyle,η πιθανότητα να εμφανίστηκε η ζωή τυχαία, είναι τόσο τελείως μηδαμινή, ώστε καθιστά την άποψη τού τυχαίου παράλογη.Γράφει: « Στο σώμα  μας οι πρωτείνες αποικοδομούνται στα συστατικά τους μέρη ,τα αμινοξέα,τα οποία κατόπιν ανασυντίθενται σχηματίζοντας τις κατάλληλες για μας πρωτείνες…όλοι οι οργανισμοί  χρησιμοποιούν τα ίδια είκοσι είδη αμινοξέων αλλά τα διατάσσουν με διαφορετική σειρά,ανάλογα με τις δικές τους ανάγκες σε πρωτείνες.Πώς όμως γίνεται αυτό; πώς καταφέρνει κάθε ζώο να συνθέτει τις πρωτείνες,που χρειάζεται;» Και  δίνει την απάντηση ότι, αυτό επιτυγχάνεται χάρις σ ένα μηχανισμό ,σ΄ένα τεράστιο χημικό πρόγραμμα (που είναι γραμμένο στη γλώσσα τού DNA) . Ο ίδιος  παρατηρεί ότι ,κατορθώσαμε να εξηγήσουμε τον τρόπο λειτουργίας  τού χημικού συστήματος, αντιγραφής,αλλά το ερώτημα παραμένει πώς τέθηκε σε λειτουργία  για πρώτη φορά,…….και αντιμετωπίζοντας τον ισχυρισμό για το τυχαίο συνεχίζει «Ακόμη και  η  μικρότερη βιολογικά σημαντική πρωτείνη ,αποτελείται από 100 περίπου αμινοοξέα που συνδέονται μεταξύ τους όπως οι κρίκοι μιάς αλυσσίδας.Κάθε κρίκος  είναι ένα συγκεκριμένο αμινοξύ από τα 20 είδη των βιολογικών αμινοξέων.Με είκοσι πιθανότητες  για κάθε κρίκο της πρωτεινικής αλυσσίδας, των 100 αμινοοξέων,-κρίκων,θα μπορούσαν να σχηματισθούν 20100  διαφορετικές πρωτείνες που η κάθε μιά θα αποτελούνταν από μιά διαφορετική διάταξη εκατό αμινοξέων.Πώς λοιπόν επελέγη η συγκεκριμένη βιολογικά σημαντική διάταξη,μέσα από αυτόν τον τεράστιο αριθμό των δυνατών διατάξεων; Είναι αλήθεια πώς σε ένα κατάλληλο περιβάλλον  θα μπορούσε να επιχειρηθεί ο σχηματισμός  πολλών πρωτεινικών διατάξεων αλλά ποτέ  τόσων όπως οι 20100.Το μόρια των αμινοξέων που υπάρ χουν στην Γή δεν υπερβαίνουν συνολικώς  τα 1044…….. αν κάθε αμινοξύ χρειάζεται λίγα μόνον δευτερόλεπτα για να συνδεθεί  με ένα άλλο για τον σχηματισμό των κρίκων τής πρωτεϊνικής αλυσίδας, ακόμη και σε 4 δισεκατομμύρια χρόνια  δεν θα είχαν  επιχειρηθεί περισσότεροι  από 1080 συνδυασμοί ,δηλαδή τρομακτικά λιγώτεροι   από τους 20100 συνδυασμούς.Ακόμη και σε όλα τα πλανητικά συστήματα  τού σύμπαντος  δεν θα είχαν επιχειρηθεί  περισσότεροι από 1080 συνδυασμοί,δηλαδή αρκετά λιγώτεροι  από τον αριθμό των δυνατών πρωτεινών………….μπορούμε να ισχυρισθούμε λοιπόν ότι, οι περισσότεροι τρόποι συνδυασμών των αμινοξέων για την σύνθεση των πρωτεινών ουδέποτε επιχειρήθηκαν,ούτε για μια φορά  σε ολόκληρη την ιστορία τού γνωστού μας Σύμπαντος.
Υστερα από την διαπίστωση αυτή,μπορούμε εύκολα να κάνουμε την ακόλουθη ερώτηση:Με ποιά κριτήρια επιλέγησαν ορισμένες διατάξεις αμινοξέων  ενώ απορρίφθηκαν άλλες; Η απάντηση τού συγγραφέα  είναι ότι,αυτό οφείλεται στις συνθήκες τού περιβάλλοντος και τους φυσικούς νόμους,δεν νομίζω όμως ότι, διεκδικεί πληρότητα και ευκρίνεια η απάντηση αυτή.Γιατί το ερώτημα εξακολουθεί να παραμέ νει:Πώς δημιουργήθηκε ο «Κώδικας» που επέτρεψε την δημιουργία, την σύνθεση αυτή,την προτίμηση αυτή;Και πώς εξηγείται η συνέχεια; Πως δημιουργήθηκαν οι φυσικοί νόμοι;Δεν γνωρίζουμε τι συνέβη,αφότου σχηματίστηκε ο « ζωμός».
-Μια  εξίσου εντυπωσιακή παρατήρηση που  αντιμάχεται την έννοια του τυχαίου στην εμφάνιση της ζωής,διατυπώνει ο Grichka Bogdanov (διδάκτορας αστροφυσικής και θεωρητικής φυσικής) στο βιβλίο «Θεός και Επιστήμη».Παρατηρεί  ότι, ένα ζωντανό κύτταρο  αποτελείται από είκοσι αμινοξέα που σχηματίζουν μια συμπαγή αλυσίδα.Αλλά η λειτουργία των αμινοξέων αυτών εξαρτάται από δύο χιλιάδες περίπου ειδικά ένζυμα.Οι βιολόγοι υπελόγισαν ότι, η πιθανότητα να σχηματισθεί ένα κύτταρο από χίλια ένζυμα που θα συνενωθούν τυχαία σύμφωνα με μιά ορισμένη τάξη ,κατά την διάρκεια μιάς εξελικτικής πορείας δισεκατομμυρίων χρόνων  είναι μια στις 101000.
-Και γενικώτερα οι επιστήμονες αναφερόμενοι στην άποψη ότι, η ζωή εμφανίστηκε τυχαία στην Γή, με χημικές ενώ σεις  μορίων διοξειδίου τού άνθρακα, μεθανίου,αμμωνίας και νερού,δέχονται ,ότι , για να σχηματιστούν τα αμινοξέα, απαιτούνταν ένας τεράστιος χρόνος..Ως προς την Γή,η παρατήρηση αυτή,οδήγησαν  τον Wickramsinghe και άλλους,       στην  σκέψη ότι, οι οικοδομικοί λίθοι τής ζωής,ήρθαν στην Γή από τον Γαλαξία.. Η τύχη δηλαδή δεν αρκεί να μάς δώσει την εξήγηση για την εμφάνιση της ζωής στην Γή.
Εκτέθηκε όμως πιο πάνω ότι ,το πρόβλημα αφορά ολόκληρο το γνωστό Σύμπαν.

    2.-Το τυχαίο  είναι ίσως ο μεγάλος αντίπαλος του « πεπρωμέ νου »  στον τομέα της έμβιας ύλης.
. Κατά την αμφιγονική παραγωγή το γενετικό υλικό των δύο γονέων  συνδυάζεται τυχαία  για την δημιουργία του ζυγωτού, Η παντοκρατορία του γονιδίου,έχει στις μέρες μας  κλονισθεί.   Κατά την αμφιγονική εγγενή παραγωγή το  γενετικό υλικό των δύο γονέων  συνδυάζεται τυχαίως  για την δημιουργία του ζυγωτού, δηλαδή του κυττάρου που είναι προιόν  της συνενώσεως των δύο γεννητικών κυττάρων,( λ.χ.του ωαρίου  και του σπερματοζωρίου στον άνθρωπο.) Ετσι χάρη στην τύχη, εξασφαλίζεται η μοναδικότητα κάθε παιδιού,που γεννιέται,ενώ συγχρόνως ανανεώνεται  η ποικιλομορφία του ανθρώπινου είδους και ενισχύεται η βιολογική του ευρωστία. Η ύπαρξη του τυχαίου, επιτρέπει  στα γονίδια των δύο γονέων να έχουν στην διάθεσή τους,ένα ανεξάντλητο αριθμό πιθανών συνδυασμών  κατά την διαδικασία της συνένωσης ωαρίου  και σπερματοζωρίου.Επομένως, δεν είμαστε σκλά βοι των γονιδίων μας.
                        - Γιατί, δεν ταυτίζονται  μεταξύ τους τα μονοζυγωτικά   δίδυμα; Αφού πρόκειται  για αδέλφια που έχουν  το ίδιο γενετικό υλικό θα ανέμενε κάποιος μια πλήρη ταύτιση και ομοιότητα μεταξύ τους.Πώς λοιπόν δικαιολογείται ότι, το ένα εκδηλώνει  μια ασθένεια και το άλλο όχι;.Και γιατί στην συνέχεια,με την ανάπτυξή τους,εμφανίζουν μεταξύ τους,όλο και περισσότερες διαφορές; Επομένως τα γονίδιά μας δεν είναι απαράβατοι και αναλλοίωτοι νόμοι, αλλά ενδέχεται να μεταβληθούν ως αντίδραση στο περιβάλλον,ή στον τρόπο ζωής μας(;).
3.-Το τυχαίο είναι ίσως   και ο χώρος,το πεδίο δράσεως της ελευθερίας της βουλήσεως,ως παράγοντα που σχετίζεται όχι  μόνον με την ανθρώπινη συμπεριφορά και την ανθρώπινη «μοίρα,» αλλά και ολόκληρο το Σύμπαν.   Γι αυτό γράφουμε σε άλλο πόνημα. Περιοριζόμαστε εδώ να σημειώσουμε ότι,η ύπαρξη  του τυχαίου,τόσο στον άβιο,όσο και στον έμβιο κόσμο,οδηγούν  στην αποδοχή ενός πεδίου,όπου  είναι νοητό να δεχθούμε ότι,η περιοχή που ήταν δοσμένη στο τυχαίο, είναι αυτή στην οποία δρά,η ελεύθερη βούληση,που διαμορφώνει πλέον την περιοχή αυτή. Με ισοδύναμη διατύπωση λέγουμε ότι , η αιτία που διαμορφώνει την περιοχή του τυχαίου,. είναι  η συνείδηση,ο άνθρωπος. Η παραδοχή αυτή σηματοδοτεί και την μεγάλη ευθύνη  του ανθρώπου και το άγνωστο  του μέλλοντος σε συμπαντική διάσταση.
 .-Καθώς αρνούμαστε την απόλυτη αιτιοκρατία,δεχόμαστε ότι,  ο παράγοντας, τύχη,επητρεάζεται από την ελεύθερη βούληση,  του δρώντος συνειδητά και υπεύθυνου  ανθρώπου.. O άνθρωπος είναι ομοούσιο τμήμα τού σύμπαντος στην πορεία τού οποίου  συμμετέχει και στην τύχη  τού οποίου  επιδρά. Αλλά για να επιδράσει προυποτίθεται ελευθερία τής βουλήσεως.Οπως και πιο πάνω τονίστηκε δεν δικαιολογείται διαφορετικώς η παρουσία του.. Υπάρχει επομένως  μια σύνδεση με την Ανθρώπινη παρουσία  και με την Δημιουργία τού κόσμου.Αν όλα ήσαν προκαθορισμένα η ελευθερία τής βουλήσεως θα ήταν περιττή ο άνθρωπος θα ήταν περιττός.. Στη φύση τού ανθρώπου  είναι να συνειδητοποιήσει την αλήθεια αυτή και να πορευθεί σύμφωνα μ’ αυτήν, τροφοδοτώντας το Σύμπαν και υπηρετώντας το Σκοπό του.
.4.- Αξίζει να παρατεθούν ορισμένες σκέψεις που κατά την γνώμη μας ενισχύουν τα παραπάνω.
-Ο Ο Max Tegmark έγραφε το 2015 στο βιβλίο του "Το μαθηματικό μας Σύμπαν:  «...ένα Σύμπαν χωρίς ζωή δεν θα  είχε πιθανότατα κανένα νόημα.Μέσα από μάς τούς ανθρώπους και ίσως μέσα και από άλλες μορφές ζωής,το Σύμπαν απέκτησε επίγνωση του εαυτού του και εμείς οι άνθρωποι δημιουργήσαμε την έννοια του νοήματος..Υπό αυτή λοιπόν την έννοια το Σύμπαν δεν προσδίδει νόημα στη ζωή αλλά η ζωή προσδίδει νόημα στο Σύμπαν »
(Ο πιστός έχει τη δική του εξήγηση,που ίσως να είναι η σωστή. Δεν διεκδικεί όμως ούτε λογική ούτε επιστημονική βάση…..Θα πείτε.:Ε και…;)

Όλα τα παραπάνω προδιαγράφουν και  μιά πρόσθετη-εναλλακτική  απάντηση στο ερώτημα :
Γιατί η ζωή;
-. Είναι παράγοτας για την ύπαρξη του Σύμπαντος και της επίτευξης του Μεγάλου Σχεδίου,του οποίου το νόημα δεν μπορούμε να συλλάβουμε.

- ΙΙ.-

Επανερχόμαστε;
Ο άνθρωπος ζεί σ΄ένα συγκεκριμένο περιβάλλον,που τον ωθεί να παραδεχθεί ως έχοντας γενική ισχύ,ορισμένους νόμους. Βλέπει ότι,καθετί,-το πράγμα είναι εμφανές στην (λεγόμενη) έμβια ύλη,-έχει ένα αίτιο, ένα υπόστρωμα ένα «πριν» Δεν μπορεί χωρίς « να βιάσει» το νού,να αρνηθεί την ύπαρξη αιτίου και σκοπού.Ετσι,δεν τού είναι εύκολο να κατανοήσει,ούτε την μία ούτε την άλλη θεωρία.Δεν τού είναι εύκολο να κατανοήσει,πώς από το «τίποτε» δημιουργήθηκε κάτι ότι, μπορεί να έχουμε αποτέλεσμα χωρίς να προηγηθεί ένα αίτιο, και ότι, όλα έγιναν χωρίς κανένα απολύτως σκοπό.Επίσης δεν τού είναι εύκολο να κατανοήσει την έννοια τού απείρου,ιδίως όταν αναζητεί την αρχή τής δημιουργίας.Τέλος δεν τού είναι εύκολο να κατανοήσει την έννοια ενός Σύμπαντος με πολλές διαστάσεις,πέρα από εκείνες που τού διδάσκει το περιβάλλον στο οποίο ζεί.Για τους φυσικούς και τους κοσμολόγους τα πράγματα είναι εντελώς διαφορετικά ,έτσι που να τους επιτρέπουν να διατυπώνουν θεωρίες,ως προς την δημιουργία τού κόσμου(ακατανόητες για την κοινή λογική),που όπως είναι αυτονόητο δεν μπορούν να επαληθευθούν ούτε από το πείραμα ούτε από τη παρατήρηση( ; Δεν μπορούμε να πάμε 13,7 διεκατομμύρια χρόνια πίσω -- με την σημείωση ότι, και η επιστήμη δεν είναι σε θέση να « γνωρίσει» τι έγινε ακριβώς την στιγμή τής Μεγάλης Εκρήξεως ούτε και ποιά κατάσταση επικρατούσε τότε, περιοριζόμενη σε χρόνο μεταγενέστερο ,περίπου 380.000 χρόνια μετά, εκείνης τής στιγμής)ενώ από την άλλη πλευρά δυσκολεύεται επίσης να παρακάμψει την έννοια μιάς αρχής, καταφεύγουσα στην έννοια τού απείρου για να θυμηθούμε τον Ηράκλειτο και τον Fred Hoyle,όπως και σε άλλο σημείο τού πονήματος σημειώνουμε.
Επισημαίνουμε και πάλι;Εχουμε συνηθίσει να απαιτούμε σε κάθε φαινόμενο, αρχή,αίτιο και σκοπό; Είναι τα δύο αυτά στοιχεία απαραίτητα για το Σύμπαν;

Εχω πρέπει να το επαναλάβω-πλήρη επίγνωση ότι, εκτός άλλων,δεν είμαι (ο ασφαλής)γνώστης των  θέσεων και πορισμάτων τής επιστήμης.
Διακινδυνεύω  σκέψεις.
-Η κβαντομηχανική,δεν είναι αποδεκτή από όλους.Ο Einstein  ( όπως και άλλλοι)είχε σχετικώς  σοβαρές επιφυλάξεις.
-Αλλά,αν κατά τη γνώμη  κάτι  που εισέφερε,είναι εκτός από  τις πρακτικές εφαρμογές που βασίζονται σ’αυτήν. (και):
   .α.Εκλόνισε την βεβαιότητα προς την συνηθισμένη αριστοτελική-λογική.
    .β.Εισήγαγε την άποψη ότι, ο άνθρωπος,-ο παρατηρητής-επιδρά με τη σκέψη        του με τη παρατήρηση, αν όχι πάνω στη πραγματικότητα τουλάχιστον επάνω      στα φαινόμενα(: Η διάκριση τίθεται για να εξασφαλίσει ..έναν συμβιβασμό).Το     πείραμα των δύο σχισμών τού ThomasYoung, δρά καταλυτικώς
  .  γ. Αφήνει ανοικτό το ενδεχόμενο, κάθε μικρό σωματίδιο να έχει κάποια συνείδηση και κάποιο ποσοστό ελεύθερης βούλησης.Οτι ,στο Σύμπαν υπάρχουν πολλές-για κάποιους άπειρες-συνειδητές οντότητες.

Γι ‘αυτούς τους λόγους και όσους στην αρχή τού σημειώματος αυτού αναφέρονται αλλά και για πολλούς άλλους, δεχόμαστε ότι ,στεκόμαστε μπροστά σ’ένα  μυστήριο.
Με βάση την επιστήμη και την κοινή λογική δεν γνωρίζουμε και δεν κατανοούμε ούτε το πώς ούτε το γιατί των θεεμάτων που θίγονται δια βραχέων στο πόνημα .

Σε κάθε περίπτωση το μη κατανοητό δεν είναι και ανύπαρκτο.


 ΜΕΡΙΚΗ ΑΝΑΚΕΦΑΛΑΙΩΣΗ -ΣΥΜΠΕΡΑΣΜΑ ;

.-1 Ειδικώς για το νόμο της αιτιότητας.Είναι φυσικός νόμος και σαν τέτοιος δεν διεκδικεί ακόμη  και κατά την κοινή αντίληψη,λογική αναγκαιότητα.Αν θέλουμε να τον αναγάγουμε σε νόμο τής(κοινής) λογικής,τής νοήσεως, πέρα από τις  σοβαρότατες αμφισβητήσεις(για τον γράφοντα «αδυναμίες) που μπορεί να έχει η έχει η λογική αυτή,ως προς την ικανότητά της για την κατανόηση τού πραγματικού, φθάνουμε σε δύo αντίθετα συμπεράσματα και λογικές αναγκαιότητες
.Ότι δηλαδή αν  αιτιότητα σημαίνει ότι, τίποτε δεν μπορεί να υπάρξει χωρίς να προηγηθεί κάποιο αίτιο,τότε για να λύσουμε τον Γόρδιο αυτό δεσμό  και να δώσουμε ένα τέλος,τότε  θάπρεπε
- .ή να δεχθούμε την ύπαρξη μιάς αρχής χωρίς αίτιο;
  -  ή να δεχθούμε την άποψη μιάς συνεχούς δημιουργίας,όπως και ορισμένοι φυσικοί επιστήμονες δέχονται για το Σύμπαν;(«αριθμός παμμέγιστος αεί συντελούμενος κατά τους Πυθαγόρειους»);

2.-Μπορεί να δεί κανείς το Σύμπαν σαν ένα σύμβολο,που κρύβει,που υποδεικνύει μια αλήθεια και μια πορεία;.

 3.-Στο Σύμπαν βλέπουμε συνεχείς μετασχηματισμούς, που οδηγούν κατά κανόνα) από το απλούστερο στο συνθετώτερο.Τι υποδεικνύει αυτό; Η πορεία προς το πολυπλοκότερο είναι και πορεία προς την αυξημένη συνειδητότητα;.( Ο μεγάλος εγκέφαλος του ανθρώπου)
 4α.-Εντάσσεται ο θάνατος σε μια  διαδικασία ενός μετασχηματισμού, που σκοπό έχει να εμπλουτίσει το Σύμπαν με πείρα και συνειδήσεις;
Η θεωρία τής μετενσάρκωσης,έχει την θέση της στην θεώρηση αυτή.Δίνει  νόημα,ελπίδα και όραμα. και καθιερώνει ευθύνες.
 Όπως και από άλλη σκοπιά, έστω και εμμέσως,το ανθρωπικό αξίωμα..
 (Μήπως πρέπει να δούμε απλώς τον θάνατο  σαν ένα στάδιο μιάς πορείας.;),
 .β.Από άλλη θεώρηση.Να βλέπουμε κάθε μέρα σαν να ήταν η τελευταία τής ζωής μας ,ενώ ταυτόχρονα να δημιουργούμε σαν να είμαστε αιώνιοι.
.Μήπως πρέπει  να   θεωρούμε πως πορευόμαστε σ’ένα δρόμο  χωρίς τέλος,ή τουλάχιστον με πολύ μακρυνό τέλος, σπέρνοντας το καλό και  αδιαφορώντας αν θα προλάβουμε να γευθούμε εμείς ους καρπούς ή να λάβουμε οποιαδήποτε ανταμοιβή; Ετσι δίνουμε και απάντηση  και στην έννοια τής ανιδιοτελούς δράσης και τής αυτάρκειας.
.γ.Ανάμεσα στην ζωή και τον θάνατο,υπάρχει μόνον διαφορά δομής και  όχι ποιότητας;

5α.-Η μεγαλύτερη ίσως προσφορά τού νού,είναι ότι,  μάς δείχνει τα όρια του.Δεν μπορούμε μ΄αυτόν, να κατανοήσουμε ή να βιώσουμε το πραγματικό. Να δώσουμε απαντήσεις,στα μεγάλα ερωτήματα.Γιατί το Σύμπαν;Γιατί η Ζωή;Γιατί,ο Ανθρωπος; Η οδός των μυστικών,η ενόραση,….;.
  .β.Είναι πράξη σωφροσύνης,είναι οικονομία δυνάμεων,είναι δρόμος προς την δημιουργική γαλήνη,να μην προσπαθούμε να απαντήσουμε στο ερώτημα γιατί η Ζωή γιατί το Σύμπαν;.Ταυτόχρονα όμως είναι πράξη ευθύνης να βοηθούμε στην συντήρηση τους, στην εξέλιξή ,στον εμπλουτισμό τους.(Για να  δεχθούμε το δεύτερο πρέπει να δεχθούμε ,ότι ,η ζωή,το Σύμπαν  συγκροτούν ένα ΟΛΟ που  έχει ένα νόημα, υπηρετεί ένα σκοπό. )

6.-Ποια πρέπει να είναι η πρέπουσα συμπεριφορά μας;Αυτή που βοηθά το Σύμπαν στην ολότητά του..

 7.-Σκέπτομαι πολλές φορές αν υπάρχει ανιδιοτελής πράξη,ανι διοτελής συμπεριφορά,δηλαδή χωρίς προσδοκίες για παράδει σους,όπως  μερικοί υπόσχονται, και χωρίς τον φόβο μιάς τιμωρίας αν δεν πράξουμε το σωστό.
Πιστεύω ακράδαντα, ότι., η συναίσθηση ενός χρέους προς το ΟΛΟ και η προσπάθεια για την εκπλήρωση του, αρκεί ,
Θάταν ωραίο να βλέπουμε τον εαυτό μας,όχι σαν θεατή και κατά γραφέα των όσων γίνονται,αλλά συναγωνιστή σε μια διαρκή,ή τουλάχιστον μακρά πάλη, στην πραγμάτωση ενός σχεδίου.Θάταν η υπέρτατη ικανοποίηση και δικαίωση τού Ανθρώπου. .Πρέπει να συμμετέχει.
8.-Ελευθερία σημαίνει υποταγή στην εξυπηρέτηση ενός ιδανικού. Υποταγή σ΄ένα σχέδιο,σ΄ένα  σκοπό.

 9.-Κάθε άνθρωπος είναι μια ελπίδα.Για όλους και για όλα.
Για τον εαυτό του και το Σύμπαν.
-Η ζωή είναι αξία και μάλιστα απόλυτη. Δεν έχω δικαίωμα να σκοτώσω 100 ανθρώπους με την δικαιολογία ότι έτσι θα σώσω 1.000.000 ή θα «παραδειγματίσω»  άλλους. (Γι αυτό και ορθώς καταργήθηκε η θανατική ποινή,όπου καταργήθηκε).Η θεμελίω ση  της άποψης αυτής υφίσταται, αλλά καθώς  βασικός  σκοπός του πονήματος είναι να θέσει ερωτήματα,θέματα,ερεθίσματα.
δεν θα αναπτυχθεί εδώ..
 10.-Δεν υπάρχει   σκέψη ή  πράξη τού ανθρώπου, που να είναι επί ματαίω.Το αποτέλεσμά της δεν είναι πάντοτε ορατό.Ας ξέρει ότι,και τότε, και ο ίδιος και το Σύμπαν,το ΟΛΟ  οφελείται από την καλή, βλάπτεται από την κακή...

11.-Ανάμεσα στον Ανθρωπο και το Σύμπαν,υπάρχει μια  αμφίδρομη   σχέση.Δεχόμαστε ενέργεια και την ανταπο δίδουμε.Την λειτουργία αυτή πρέπει να υπηρετούμε.Να γίνουμε ενέργεια,να επιστρέφουμε ενέργεια –αγάπη.
-----------------------------------------------------------------------------
.-.Εχει γίνει δεκτό ότι, το Σύμπαν,τουλάχιστον το παρατηρήσιμο Σύμπαν είναι βιόφιλο και για ν’ αναφέρουμε και πάλι τον Paul Davis,κομμένο και ραμμένο στα μέτρα μας.Κατά την ανθρωπική αρχή ειδικώτερα, η εμφάνιση τής ζωής και τού νού,ήταν ένα γεγονός αναπόφευκτο και προκαθορισμένο και κατά κάποιο τρόπο τόσο η ζωή όσο και ο νούς είναι « γραμμένα στο DNA» τού Σύμπαντος .Οπως παρατηρεί και ο Lewis Dartnell (“Life in the Universe” ): «Εάν μερικές από τις σταθερές τής φυσικής ήταν έστω και κατ’ ελάχιστον διαφο ρετικές,τα αστέρια δεν θα παρήγαγαν άνθρακα απαραίτητα για τη ζωή.».


Οι παραπάνω παρατηρήσεις επιτρέπουν ένα «αυθαίρετο» άλμα.

Ότι,το Σύμπαν υπηρετεί την  ζωή.

-ΕΙΔΙΚΩΣ ΓΙΑ ΤΟΝ ΑΝΘΡΩΠΟ.

-Ο Β.Ξανθόπουλος γράφει ότι,η ανθρώπινη κλίμακα φαίνεται να είναι πολύ κοντά,να συμπίπτει καλύτερα,  με τον γεωμετρικό μέσο όρο τής αστρονομικής και τής ατομικής ή πυρηνικής κλί μακας.Ενα δέσιμο μια ταύτιση τού ανθρώπου με το Σύμπαν. Πολλοί φυσικοί δέχονται την επίδραση τού παρατηρητού, στο Συμπαντικό γίγνεσθαι.Ο Ηράκλειτος ήδη είχε πεί ότι ,« τους καθεύδοντας εργάτας είναι και συνεργούς των εν τω κόσμω γινομένων» ,ο Καζαντζάκης μιλά για Salvatoreς Dei,o Wheeler ,δέχεται ένα « συμμετοχικό »Σύμπαν και ο Paul Davis αναφερό μενος στο περίφημο πείραμα των δύο σχισμών λέγει « Το πείρα μα των δύο σχισμών αναδεικνύει εμφαντικώς τον καίριο ρόλο τού παρατηρητή»

Αν η τελευταία αυτή άποψη είναι ορθή,αν ο άνθρωπος επηρεά ζει την πορεία του Σύμπαντος,τούτο οδηγεί αναπόφευκτα σε δύο (το ολιγώτερο) σκέψεις

Πρώτον: Οτι ,το μέλλον του Σύμπαντος δεν είναι προκαθο ρισμένο
Δεύτερον: Ότι, υπάρχει μια ενότητα στο Σύμπαν,τμήμα της οποίας  είναι ο άνθρωπος.Την ενότητα αυτή τονίζουν και δέχον ται (εμμέσως) και επιστήμονες.Ετσι ο Lothar Schäfer,καθηγη τής  Φυσικής Χημείας στο Πανεπιστήμιο του  Arkansas λέγει:
«Πρέπει να προσπαθήσουμε να κατανοήσουμε τη φύση όλων των επιπέδων τής φυσικής πραγματικότητας:το εμπειρικό και το μη εμπειρικό,το υλιστικό και το πνευματικό.Θα μπορούσα να πώ ότι η ζωή καθενός από μας,καθοδηγείται από μιά εσωτερική δυναμική,και το ύψιστο αγαθό,ευρίσκεται στην πραγμάτωση τής δυναμικής αυτής.Περισσότερο από την αγάπη και τη νόηση,ή τη συνειδητότητα, και τη χαρά της ζωής,αυτή η δυναμική και η βαθειά μας αγάγκη να την πραγματώσου με,είναι αυτή που μας κάνει ανθρώπινους.Κάθε τι που έχουμε οικοδομήσει στον υλικό κόσμο,αναδύεται από αυτή την κρυμμένη παρόρμηση ,αυτή την εσωτερική  ταλάντωση,από αυτή τη δημιουργική πηγή.Η εσωτερική αυτή δυναμική μάς κάνει αυτό που είμαστε.Αυτή η δυναμική που  είναι μέσα σας, είναι τμήμα μιάς κοσμικής δυναμικής που υπάρχει σε κάθε σωματίδιο στο Σύμπαν»

Επομένως ανακύπτουν οι μεγάλες δυνατότητες και η μεγάλη ευθύνη του ανθρώπου.Από απλός παρατηρητής, είναι συνεργός και ( καθώς έχει ελεύθερη βούληση) και  (συν)υπεύθυνος για το μέλλον αυτό.

Το « αυθαίρετο» λοιπόν άλμα είναι ότι, ο άνθρωπος επιδρά στην πορεία και εξέλιξη τού Σύμπαντος.(Εκτός άλλων) με τη σκέψη,το συναίσθημα και κυρίως με την αγάπη .
Ο άνθρωπος πρέπει να βλέπει τον εαυτό  του εργάτη στην εκτέλεση ενός έργου.

Να προχωρήσει κανείς περισσότερο, και να ερωτήσει γιατί όλα αυτά,είναι προσπάθεια κατεξοχήν πέρα από την «λογική,» Εδώ είναι ό ρόλος του μυστικού, της διαίσθησης,της φώτισης,της αποκάλυψης.

Γιατί πρόκειται για το μεγάλο μυστήριο.

Η αγάπη εκφράζει και ,υπηρετεί,την ενότητα στο Σύμπαν,που η σύγχρονη θεωρία δέχεται όλο και περισσότερο.(πρβλ.πείραμα του Alain Aspect)
Είναι ωραία η ιδέα, ότι, η Αγάπη είναι συμπαντικός νόμος,και ότι, όποιος πορεύεται σύμφωνα  μ΄αυτήν,πορεύεται κατά φύση.Η κακία είναι κάτι το αφύσικο και το άρρωστο.Και εννοώ αγάπη  την παραδοχή ότι, αποτελούμε ένα αναπόσπαστο μέρος ενός ενιαίου όλου,και ότι πρέπει να πορευόμαστε και να ενεργούμε, σύμφωνα με  την παραδοχή αυτή.Να νοιαζόμαστε για το όλο.Να καταργήσουμε τον διαχωρισμό εγώ-εσύ.Αν υπάρχει απόδειξη τής άποψης αυτής ίσως θα πρέπει να αναζητηθεί στην ευφορία που νοιώθει ο Ανθρωπος από την μέθεξη ,την ευφορία που νοιώθει,όταν βλέπει τον διπλανό του σαν προέκταση του εαυτού του,ή καλύτερα ,τον διπλανό του και τον εαυτό του  ενταγμένους στο ίδιο σύνολο,και μετουσιώνει σε ανάλογη συμπεριφορά την παραδοχή αυτή.

 Η αγάπη υποδεικνύει ταυτόχρονα και το στόχο και την μέθοδο.
-----------------------------------------------------------------------------
-Εχει ελευθερία βουλήσεως ο Άνθρωπος;
Ναι.
-Πιστεύουμε ότι, αν δεν είχε ,δεν θα υπήρχε λόγος υπάρξεώς του.
 -Με το θέμα αυτό ασχολούμαστε σε άλλο πόνημα.Περιοριζόμαστε εδώ να επαναλάβουμε ορισμένες σκέψεις.
- Για κείνους που πιστεύουν πως υπάρχει και τέρμα και δρόμος,που πιστεύουν και προσδοκούν την Μεγάλη ένωση και Ελπίδα,η ελευθερία τής βουλήσεως,θα είναι περιττή και αδιανόητη όταν όλα θα έχουν γίνει ένα.Τότε η ελευθερία βουλήσεως θα έχει εξαφανισθεί ,δεν θα έχει λόγο ύπαρξης.
 -Ο δρόμος προς την Αλήθεια προυποθέτει ελευθερία.(αυτή τροφοδοτεί την ελπίδα, την  σκέψη , τον αγώνα)
-Η δομή και λειτουργία τήςς κοινωνίας προυποθέτει υπεύθυνο,άρα ελεύθερο άνθρωπο.
 -Ο άνθρωπος ενεργεί σε τρία επίπεδα: φυσικό, συναισθηματικό,  νοητικό.Το ότι, ενδεχομένως,για λόγους ανεξάρτητους και πέρα από τη θέλησή του  δεν μπορεί να  δράσει όπως θέλει στο φυσικό επίπεδο (όπου τα αποτελέσματα τής δράσης του είναι συνήθως ορατά) δεν αναιρεί την δυνατότητά να δράσει στα δύο άλλα ή σ’ ένα από τα δύο άλλα επίπεδα.( Και το αποτέλεσμα  από τις δράσεις  ή τη δράση του αυτή,έστω και μη ορατό, δεν μπορεί να εξαφανισθεί)
-Την  εσωτερική μας εξέλιξη( που κανείς δεν μπορεί να εμποδίσει,έτσι ώστε να καταστούμε το σωστό εργαλείο  για την Ολότητα )την καθορίζουμε εμείς,την εξωτερική, ίσως  άλλες δυνάμεις.
Ασφαλώς χρειάζεται δύναμη,πίστη,φώτιση ,αγώνας. Ο   αγωνιστής άνθρωπος, έχει την δυνατότητα να  είναι πάντοτε ελεύθερος.Τούτο απαιτεί πολλές φορές φοβερή δύναμη,.Στον Επιτάφιο του Περικλέους διαβάζουμε:. « Το εύδαιμον το ελεύθερον, το δ’ ελεύθερον το εύψυχον.»(: ευτυχισμένοι είναι οι ελεύθεροι και ελεύθεροι είναι οι γενναίοι).
-Το Σύμπαν , Θεός,(όπως ο καθένας Τον αντιλαμβάνεται,ή ορθότερα Τον βιώνει) περιμένει την ανθρώπινη σύμπραξη.

-Στην δεύτερη περικοπή της  « Φωνής της Σιγής» της Ε.Π.Μπλαβάτσκυ,διαβάζουμε  « Ο δρόμος  προς  την τελική ελευθερία βρίσκεται μέσα σου,….» 
-
-« θεού γαρ εσμέν συνεργοί θεού γεώργιον θεού οικοδομή εστέ»
(Παύλου Α προς Κορινθίους Κεφ.Γστ.9)
-Και τον 5ο  αιώνα προ Χριστού ο Ηράκλειτος  είχε πεί « Τους καθεύδοντας εργάτες είναι καί συνεργούς των εν των  κόσμω γιγνομένων»
 -Πολύ  αργότερα ο Καζαντzάκης  αποδίδει κι’ αυτός έναν σπουδαίο ρόλo στον άνθρωπο .Υπότιτλο στην «Ασκητική» του θέτει:  «Salvatores Dei»

-Η πεποίθηση, η βεβαιότητα ότι, ο άνθρωπος είναι ελεύθερος (μπορεί να ), είναι  πηγή αγωνίας, καθώς τονίζει μια ευθύνη και προτρέπει σε αγώνα .Αλλά η ευθύνη αυτή και ο αγώνας αυτός, συνδέονται και με την αίσθηση και την προσδοκία  μιάς δικαίωσης.( ότι, δεν έχει προδώσει,ότι, ενεργεί κατά φύση,ότι ,έχει την ευχέρεια να δικαιώσει την παρουσία του).Το τραγικό  μεγαλείο τού Ανθρώπου βρίσκεται στην Ελευθερία  και  την μεγάλη του ευθύνη.(Και πάντοτε όχι από το φόβο μιας τιμωρίας ή την προσδοκία μιας ανταμοιβής)
---------------------------------------------------------------------------
IV.- Και τέλος για κείνον που θεωρεί περιττές  και απορριπτέες όλες τις παραπάνω σκέψεις,τις παραπάνω προτάσεις,τις παραπάνω θέσεις, θάθελα να προτείνω:
Το ελάχιστον που υποχρεούται ο καθένας πού δεν δέχεται τίποτε από τα παραπάνω,είναι να θέσει στον εαυτό του το ερώτημα:
Γιατί όλα αυτά, γιατί η ζωή,γιατί υπάρχω;


Θα είναι μια πολύ καλή αρχή.

 Βόλος-Αγία Τριάδα 23-5-2017

Γ.Α.ΚΟΥΚΟΥΒΙΝΟΣ

(«Ο άνθρωπος τού ειδέναι φύσει ορέγεται»). Επομένως ο άνθρωπος ενεργεί κατά φύση όταν προσπαθεί να μάθει, να προσεγγίσει την αλήθεια, πολλές δε φορές ,έξω και πέρα από κάθε « ιδιοτελή» σκοπιμότητα.

(Η γνώση για την γνώση,ως αυτοσκοπός(;).

Και τι είναι γνώση; 

--------------------------------------------------------------------

1.-To να παραθέτει κάποιος  αντιφατικές θέσεις δεν είναι πάντοτε δείγμα αστάθειας. Μερικές φορές δείχνει –χρωματίζει - την προσπάθεια , ενός ελεύθερου ,σκεπτόμενου ανθρώπου , πολλές φορές αγωνιώδη, για την κατανόηση τής πραγματικότητας, για την ανακάλυψη τού προορισμού  του,  για τον προσδιορισμό της δέουσας, με την ευρύτατη έννοια συμπεριφοράς του, για την ανεύρεση τής αλήθειας. Είναι "υποχρεωμένος" να εξετάζει πολλές υποθέσεις.

Ασφαλώς  όμως κάποτε πρέπει να καταλήξει (με τον ένα ή άλλο τρόπο):

 Μόνον εκείνος που έχει την αλήθεια με φώτιση, αποκάλυψη, απαλλάσσεται από το βασανιστήριο ενός τέτοιου είδους αναζήτησης (.... αφού προηγουμένως όμως πρέπει .....)

O πιστός είναι από μιά πλευρά  ευλογημένος και απαλλαγμένος από αγωνίες. Και ασφαλώς και  οι «ρεαλιστές»,οι «προσγειωμένοι»,οι «πρακτικοί» άνθρωποι που θεωρούν ανώφελο και χάσιμο χρόνου να σκεφθούν και να ασχοληθούν το κάτι άλλο,(που συνειδητά ή όχι το καταργούν(;)

2α.Οι ερωτήσεις ,δεν είναι  πάντοτε περιττές. Έχουν μια δυναμική, τής οποίας στερούνται, οι απαντήσεις. Οι πρώτες υπαγορεύουν και προτρέπουν την συνέχιση  μιας προσπάθειας, οι δεύτερες σηματοδοτούν το πέρας της.

Κοντά στις ερωτήσεις κείται η αμφιβολία, τής οποίας η χρησιμότητα από πρακτική άποψη ,είναι ταυτόσημη και ισοδύναμη.

Ο Bertrand Russell έλεγε :  «Το  όλο  πρόβλημα με τον κόσμο είναι ότι, οι ανόητοι και οι φανατικοί είναι πάντα τόσο σίγουροι για τον εαυτό τους, και οι σοφώτεροι άνθρωποι τόσο γεμάτοι αμφιβολίες,» για  να συμπληρώσει ,ο Francis Bacon « Εάν κάποιος  αρχίσει με βεβαιότητες, θα καταλήξει σε αμφιβολίες, αλλά αν αρκείται στο να αρχίσει με αμφιβολίες, θα καταλήξει σε βεβαιότητες.»

,β.Σε άλλο επίπεδο: 

Έχει υποστηριχθεί ότι,με (ορισμένες)  ερωτήσεις του σκεπτόμενου ανθρώπου    το σύμπαν προσδιορίζει την πορεία του. Και  ότι, γενικώτερα  η συνείδηση επηρέζει την συμπαντική ιστορία. 

 Ετσι : Ο  (σκοτεινός;) Ηράκλειτος λέγει: «Τους καθεύδοντας εργάτας είναι των εν τω κόσμω γινομένων» για να συμπληρώσουν  ορισμένοι φυσικοί επιστήμονες  που, χωρίς δισταγμό, υποστηρίζουν την  σημαντική σημασία που έχει η ανθρώπινη συνείδηση, στην συμπαντική εξέλιξη. Ετσι :

Ο   φυσικός Andrei Linde λέγει:  « Ο ρόλος των παρατηρητών  είναι θεμελιώδης στη  κβαντική κοσμολογία…. Εμείς και το Σύμπαν πορευόμαστε χέρι-χέρι .Προσωπικά πιστεύω ότι, δεν έχει κανένα νόημα να πούμε ότι, μπορεί να υπάρχει  Σύμπαν,χωρίς παρατηρητές.Δεν μπορώ να φαντασθώ καμιά λογική θεωρία των πάντων  που θα αγνοεί την συνείδηση….Χωρίς παρατηρητές το Σύμπαν είναι νεκρό.»

 Ο Paul Davies : ομιλεί για συμμετοχικό σύμπαν,που «το βλέπει κομμένο και ραμμένο στα μέτρα μας,  ότι,οι παρατηρήσεις που κάνουμε σήμερα  θα μπορούσαν να διαμορφώσουν την φύση της παραγματικότητας και ότι, η ζωή και τελικά η συνείδηση δεν είναι απλώς  υποπροιόντα της φύσεως αλλά  κεντρικοί παίκτες  στην δημουργία του Σύμπαντος,» 

Ο Max Planck  : « Θεωρώ την συνείδηση ως  θεμελιώδη. Θεωρώ την ύλη ως παράγωγο της  συνείδησης. Δεν μπορούμε να ξεπεράσουμε την συνείδηση. Τα πάντα για τα οποία μιλάμε, όλα όσα θεωρούμε ως υφιστάμενα, αξιώνουν συνείδηση» 

  Ο Eugene Wigner :(νόμπελ Φυσικής) λέγει : «Δεν ήταν δυνατό να διατυπωθούν οι νόμοι της κβαντικής μηχανικής με έναν απόλυτα συνεπή τρόπο χωρίς αναφορά στην συνείδηση.»

Και τελειώνουμε την καθαρώς δειγματοληπτική αυτή παράθεση με  την   ευχή να προσπαθήσουμε  να συλλάβουμε το νόημα ,το μήνυμα και την σχετική ευθύνη  που αναδύεται και στην οποία προτρέπει περικοπές η περικοπή από την Α’ Προς Κορινθίους επιστολή του αποστόλου Παύλου:

 «Θεού γαρ εσμέν συνεργοί »( αποστόλου Παύλου Α Προς Κορ Γ.,9), και 

 « …ινα πάντες εν ωσιν,καθώς συ πάτερ εν εμοί καγώ εν σοί ,ίνα και αυτοί εν ημίν εν ώσιν..ινα ωσιν εν καθώς ημείς εν εσμέν..εγώ εν αυτοίςκαι συ εν εμοί , (Ιω.ΙΖ  21-23)

.

 B.«ΑΠΟΡΙΕΣ - ΣΚΕΨΕΙΣ –ΠΡΟΤΑΣΕΙΣ- ΑΣΥΝΔΕΤΕΣ-ΑΥΘΑΙΡΕΤΕΣ-ΑΝΑΠΟΔΕΙΚΤΕΣ- ΑΝΤΙΦΑΤΙΚΕΣ;.»

1. Το πρόβλημα με τον ανθρώπινο εγκέφαλο ,την συνείδηση και την συνδεόμενη  –εκτός άλλων- μ’αυτόν, νοημοσύνη (θέματα για τα οποία έχουμε ασχοληθεί σε σχετικό πόνημα μας) αξίζει να μας προβληματίσει.

α.-Ο ανθρώπινος εγκέφαλος έχει την ίδια γενική δομή με τους εγκέφαλους των λοιπών θηλαστικών,αλλά σε σχέση με το ανθρώπινο σώμα είναι   τρείς  φορές  μεγαλύτερος απ’ όσο θα περίμενε κανείς  για ένα ανώτερο θηλαστικό  στο δικό μας μέγεθος.

-Εκεί που διαφέρει ριζικά ο ανθρώπινος εγκέφαλος, με άλλους θηλαστικών, εκτός από το βάρος του, είναι η ύπαρξη πολλών, ίσως  και 40 διαφορετικών τύπων νευρώνων, μερικοί από τους οποίους είναι ειδικώς ανθρώπινοι,με συνάψεις της τάξεως τρισεκατομμυρίων.

-Ο βιολόγος Gary Lynch, ειδικευμένος στην χημεία τής ανθρώπινης μνήμης, λέγει  ότι, ο εγκέφαλος  δεν είναι στατικός, αλλά μπορεί να αλλάξει. Ο εγκέφαλος μας όχι μόνον μπορεί  να σχηματίσει νέα «καλώδια» και  συνδέσεις, αλλά και το κάνει κάθε στιγμή.Ο  Lynch πίστευε, ότι,  η βλάστηση ή κάτι παρόμοιο συντελείται συνεχώς στον εγκέφαλο.

-Eχει υποστηριχθεί ότι, ο άνθρωπος μπορεί να επιβιώσει και με το ένα από τα δύο ημισφαίρια τού εγκεφάλου,(οπότε το άλλο «επαναπρογραμματίζεται»  ώστε να αντισταθμίσει την απώλεια)

- Ο εγκέφαλος του ανθρώπου  είναι κατεξοχήν ενεργειοβόρος. Καταναλώνει  το 25% περίπου της όλης ενέργειας που  χρειάζεται ό άνθρωπος.

-β.Εχει γίνει δεκτό,ότι,για την επιβίωση του ανθρώπου ένας τέτοιος  εγκέ φαλος,με τέτοιο μέγεθος και με τέτοια πολύπλοκη κατασκευή  ελέγχεται ως τελείως περιττός ΑΝ επρόκειτο να χρησιμοποιηθεί  μόνον για την επιβίωσή του. Θα επρόκειτο για βιολογική σπατάλη. Γεννάται  επομένως το ερώτημα πώς δικαιολογείται τούτο. Ακόμη περισσότερο και ειδικώτερα και σαφέστερα, καθώς ο ανθρώπινος εγκέφαλος συνδέεται με την (μεγάλη σε σχέση με τα άλλα έμβια όντα) νοημοσύνη και με την ανθρώπινη γλώσσα, καθαρώς ανθρώπινα χαρακτη ριστικά,πρέπει  αυτά  να έχουν σχέση  και στόχο (όχι μόνον την επιβίωση ,αλλά (τουλάχιστον ΚΑΙ) κάτι άλλο:

..ι.-Αφενός την ανάπτυξη συνεργασίας μεταξύ των ανθρώπων κυρίως με την γλώσσα που χωρίς τον εγκέφαλο με τον οποίο προικίσθηκε ο άνθρωπος  δεν θα υπήρχε. Εχει γίνει δεκτό ότι ,τα τεράστια ανθρώπινα επιτεύγματα που επέτυχε ο άνθρωπος  δεν θα είχαν πραγματοποιηθεί χωρίς την συνεργασία μεγάλου αριθμού ανθρώπων. Βιολόγοι όπως η Lynn Margulis , που θεωρεί την συνεργασία ως  κύρια δύναμη για την επιβίωση, πάνω από την φυσική επιλογή. -Στην σημασία τής συνεργασίας αναφέρεται και ο Barbault και εξηγεί έτσι φαινόμενα,που θάταν ακατανόητα από πρώτη θεώρηση,ώς αντιστρατευόμενα το ένστικτο τής επιβίωσης και τις δαρβινικές απόψεις.  Συνεργασία που οδηγεί στη δημιουργία σχέσεων, ώστε να αυξηθούν οι πιθανότητες  πολλαπλασιασμού που εξηγεί σε ένα (τουλάχιστον ποσοστό), τον αλτρουισμό.- Η επιτυχία τού homo sapiens  συνδέεται άμεσα  με το ότι ,είναι αποτέλεσμα μιάς συνεργασίας τονίζει και ο  Harari    

.ιι.-Αφετέρου στην  ικανότητα και ροπή  σκέψεως και διαλογισμού πάνω σε θεμελιακά (καθοριστικά  της συμπεριφοράς του ) προβλήματα του τύπου :,Γιατί το Σύμπαν,Γιατί η ζωή, Υπάρχει ειδικώς λόγος για την ύπαρξη του ανθρώπου και άν ναι ποιός είναι αυτός; Υπάρχει ανώτερη αιτία στην δημιουργία ;.

.γ.-Η μεγαλύτερη ίσως προσφορά τού νού,είναι ότι,  μάς δείχνει τα όρια του. Δεν μπορούμε μ΄αυτόν, να κατανοήσουμε ή να βιώσουμε το πραγματικό.(Μόνον αν βγούμε έξω από το Σύμπαν του οποίου είμαστε μέρος ή αν ενωθούμε μ’ αυτό) Δεν μπορούμε με τον επιστημονικό τρόπο σκέψεως και με την ανθρώπινη λογική να   δώσουμε απαντήσεις, στα μεγάλα ερωτήματα.Γιατί το Σύμπαν;Γιατί η Ζωή;Γιατί,ο Ανθρωπος;Υπάρχει Θεός(όπως ο καθένας τον αντιλαμβάνεται);.

2. Στον κόσμο που ζούμε μας φαίνεται ως απαραίτητη  και αυτονόητη για την ύπαρξη ενός γενονότος μιας καταστάσεως, ένα προηγηθέν αίτιο.

α-Ο νόμος της αιτιότητας  είναι φυσικός νόμος, και σαν τέτοιος δεν διεκδικεί ακόμη  και κατά την κοινή αντίληψη και λογική, αναγκαιότητα (Λ.χ.για  μας τους Βολιώτες,το ότι, «ο ήλιος στο Βόλο ανατέλλει από την Γορίτσα»  δεν έχει λογική αναγκαιότητα.»Δεν είναι σύμφωνος με συγκεκριμένη αρχή της δίτιμης λογικής. Αν ο ήλιος ανατείλει  κάποτε από την Νέα Ιωνία, τούτο δεν θα  είναι παράλογο δεν παραβαίνει μιά συγκεκριμένη αρχή της δίτιμης λογικής ) αλλά αφύσικο (με τις σημερινές συνθήκες) και απίθανο. 

Επίσης: Στην κβαντομηχανική δεν ισχύει η δίτιμη λογική,αλλά η πολύτιμη.(Ισως να μην ισχύει καμμιά λογική εκτός από την τακτοποίηση  κατά τύπους, ορισμένων μορφών συμπεριφοράς ) Αν θέλουμε να τον αναγάγουμε σε νόμο της (κοινής) λογικής,τής νοήσεως, πέρα από τις αμφισβητήσεις, που μπορεί να έχει  η προσπάθεια αυτή, ως προς την ικανότητά της για την κατανόηση τού πραγματικού, φθάνουμε σε δύo αντίθετα συμπεράσματα και λογικές αναγκαιό τητες.Ότι, δηλαδή αν  αιτιότητα σημαίνει ότι, τίποτε δεν μπορεί να υπάρξει χωρίς να προηγηθεί κάποιο αίτιο ( ποιά η φύση του αιτίου άραγε;),τότε για να λύσουμε τον Γόρδιο αυτόν δεσμό, και να δώσουμε ένα τέλος, μήπως θάπρεπε:

 .ή να δεχθούμε την ύπαρξη μιάς αρχής,χωρίς αίτιο; (Αναφερόμενοι στην ύπαρξη Θεού θα έχουμε ως ισοδύναμη διατύπωση ότι, ο Θεός είναι το αίτιο του εαυτού του.-causa sua)

  .ή να  δεχθούμε την άποψη μιάς συνεχούς δημιουργίας,( που ίσως  απλώς μεταθέτει και ενδύει με διαφορετικό ένδυμα το ερώτημα) όπως και ορισμένοι φυσικοί επιστήμονες δέχονται για το Σύμπαν; («αριθμός παμμέγιστος αεί συντελούμενος» κατά τους Πυθαγόρειους).

.ή να έχουμε ότι ,«λογική» αναγκαιότητα επιβάλλει να δεχθούμε  ότι, η αιτιότητα αυτή κάπου θραύεται;

.ή να θεωρηθεί ότι,το ελλείπον αίτιο είναι η ελεύθερη βούληση (κατά την άποψή μας, αν δεν ήταν ελεύθερη δεν θα  είχε την δυνατότητα να επιδράσει και δεν θα είχε λόγο υπάρξεως ο άνθρωπος ) και συνείδηση του ανθρώπου  που επιδρά στην συμπαντική εξέλιξη,

ή –ίσως το « τιμιώτερο» να δεχθούμε ότι, και το πρόβλημα αυτό,συνιστά μυστήριο,ανεπίδεκτο διανοητικής προσέγγισης και πέρα από κάθε ανθρώπινη κατανόηση με τα παραδεγμένα μέσα και μεθόδους

( Ανάγκη αναζητήσεως  άλλων μεθόδων΄;) .

.β Ντετερμινισμός και τυχαιότητα στο Σύμπαν. Το δεύτερο οδηγεί σε  δυό σκέψεις.

.-.Το μέλλον του δεν είναι προκαθορισμένο.

 -Η τυχαιότητα είναι το πεδίο  το οποίο  έχει αφεθεί για να  δράσει  εκεί  η συνείδηση ,ο άνθρωπος,η ελεύθερη βούλησή του. Χωρίς αυτήν,η παρουσία του ανθρώπου δεν θα είχε νόημα.( Και αυτό σημαίνει πολλά)

. -------------------------------------------------------------------------------

Το γιατί παρόλα αυτά ασχολούμαστε  με το θέμα αυτό, και με άλλα που παρατίθενται πιο κάτω, έγινε προσπάθεια να εξηγήσουμε σε προηγούμενη εργα σία μας.Για την ώρα άς σταθούμε  στο ότι,  είμαστε φτιαγμένοι για να ερευνούμε. Είναι στην φύση μας. ( Όπως θα ξαναγράψουμε κάτι σημαίνει και κάτι υποδεικνύει και  το γεγονός αυτό.Πρέπει να έχει συμπαντική σημασία)

3.-Μπορεί να δεί κανείς το Σύμπαν ως ένα σύμβολο,που κρύβει,που υποδεικνύει μια αλήθεια και μια πορεία;

4.-Στο Σύμπαν βλέπουμε συνεχείς μετασχηματισμούς, που οδηγούν(κατά κανόνα) από το απλούστερο στο συνθετώτεροκαι τελικώς στον Ανθρωπο.Γιατί;

5.Πολλοί θέλουν να βλέπουν τον θάνατο,εντασσόμενο στην διαδικασία ενός μετασχηματισμού, που σκοπό έχει να εμπλουτίσει το Σύμπαν με πείρα και συνει δήσεις. Η θεωρία τής μετενσάρκωσης,έχει την θέση της στην θεώρηση αυτή. Δίνει  νόημα, ελπίδα και όραμα και καθιερώνει ευθύνες( Αυτό ασφαλώς δεν αρκεί για να της προσδώσει επιστημονική εγκυρότητα,αλλά αυτό ίσως να μην είναι απαραίτητο για του φωτισμένους;). Όπως και από άλλη σκοπιά, έστω και εμμέσως,το ανθρωπικό αξίωμα.

.-Ειδικότερα για τον θάνατο. Μήπως πρέπει ( ζώντας κατά την φύση μας)να τον δούμε απλώς σαν ένα στάδιο μιάς πορείας,ότι, πρέπει να βλέπουμε κάθε μέρα σαν να ήταν η τελευταία τής ζωής μας και συγχρόνως –φαινομενικώς  αντιφατικώς, με την προηγούμενη θέση-  να   θεωρούμε πως πορευόμαστε σ’ένα δρόμο  χωρίς τέλος, ή τουλάχιστον με πολύ μακρυνό τέλος, σπέρνοντας το καλό,και  αδιαφορώντας αν θα προλάβουμε να γευθούμε εμείς στην τωρινή μας ζωή  τους καρπούς ή να λάβουμε οποιαδήποτε ανταμοιβή; Ετσι δίνουμε και απάντηση  και στην έννοια τής ανιδιοτελούς δράσης και τής αυτάρκειας. 

-Μήπως ανάμεσα στην ζωή και τον θάνατο,υπάρχει μόνον διαφορά δομής και ποσού  όχι ποιότητας;

-Μήπως δεν  πρέπει να μας απασχολεί,παρά μόνο να μας υπενθυμίζει ότι,»δεν έχουμε απεριόριστο χρόνο για δράση (με την ευρύτατη έννοια της);

-Η γνώμη μας είναι ότι, ανεξάρτητα  από τις παραπάνω θέσεις,ο άνθρωπος πρέπει να κάνει το χρέος του χωρίς να τον απασχολεί  θέματα,όπως ο θάνατος και η μεταθανάτια συνέχιση τής ζωής,.το Κάρμα,η μετενσάρκωση κλπ..(Ασφαλώς ανάγκη να προσδιορισθεί το χρέος του αυτό.Από όσα πιο πάνω γράφονται διαφαίνεται ποιά είναι η υπόθεσή μας.

6.Είναι πράξη σωφροσύνης,είναι οικονομία δυνάμεων,είναι δρόμος προς την δημιουργική γαλήνη,να μην προσπαθούμε να απαντήσουμε στο ερώτημα γιατί η Ζωή ,γιατί το Σύμπαν; .Ταυτόχρονα όμως είναι πράξη ευθύνης να βοηθούμε στην συντήρηση τους, στην εξέλιξή ,στον εμπλουτισμό τους.

7.-Ποία πρέπει να είναι η δέουσα συμπεριφορά μας;

Αυτή που βοηθά το Σύμπαν.

8.- Είναι ωραία η ιδέα,( το πραγματικά ωραίο είναι πάντα αληθινό) ότι, η Αγάπη είναι συμπαντικός νόμος, και ότι, όποιος πορεύεται σύμφωνα  μ΄αυτήν,πορεύεται κατά φύση.Η κακία είναι κάτι το αφύσικο,το άσχημο και το άρρωστο.Και εννοούμε  αγάπη  την βεβαιότητα-παραδοχή, ότι, αποτελούμε ένα αναπόσπαστο και κατά βάση ομοούσιο  μέρος ενός ενιαίου όλου, και ότι, πρέπει να πορευόμαστε σύμφωνα με  την παραδοχή αυτή. Να νοιαζόμαστε για το όλο.Να καταργήσουμε τον διαχωρισμό εγώ- εσύ. Αν υπάρχει απόδειξη τής άποψης αυτής, ίσως θα πρέπει να αναζητηθεί στην ευφορία που νοιώθει ο Ανθρωπος από την μέθεξη ,την ευφορία που νοιώθει,όταν βλέπει τον διπλανό του σαν προέκταση του εαυτού του,ή καλύτερα ,τον διπλανό του και τον εαυτό του  ενταγμένους στο ίδιο σύνολο.

9.-Σκέπτομαι πολλές φορές αν υπάρχει ανιδιοτελής πράξη,ανιδιοτελής συμπεριφορά,δηλαδή χωρίς προσδοκίες για παράδεισους ή φόβο μιας τιμωρίας, όπως  διδάσκουν ορισμένες θρησκείες;...

10. Θάταν ωραίο να βλέπουμε τον εαυτό μας,όχι σαν θεατή και καταγραφέα των όσων γίνονται,αλλά συναγωνιστή σε μια διαρκή,ή τουλάχιστον μακρά πάλη, στην πραγμάτωση ενός σχεδίου. Θάταν η υπέρτατη ικανοποίηση και δικαίωση τού Ανθρώπου. .Πρέπει να συμμετέχει. Αυτό είναι η ευθύνη και το τραγικό  μεγαλείο του. Και η  συναίσθηση τής συμμετοχής αυτής, είναι η μεγάλη ανταμοιβή..

Από μια  άλλη θεώρηση ,αυτό,οδηγεί σε μια αυτάρκεια.

11.-Ελευθερία σημαίνει υποταγή στην εξυπηρέτηση ενός ιδανικού.Υποταγή σ΄ένα σχέδιο,σ΄ένα  σκοπό.Ο δρόμος προς την Ελευθερία,περνάει από την υποταγή.

 12.-Κάθε άνθρωπος είναι μια ελπίδα.Για όλους και για όλα. 

Για τον εαυτό του και το Σύμπαν.

13.-Δεν υπάρχει καλή  σκέψη ή καλή πράξη τού ανθρώπου, που να είναι επί ματαίω ή χωρίς συνέπειες .Το αποτέλεσμά της δεν είναι πάντοτε ορατό.Ας ξέρει ότι,και τότε ,και ο ίδιος και το Σύμπαν οφελείται.ή βλάπτεται.

14.-Ανάμεσα στον Ανθρωπο και το Σύμπαν,υπάρχει μια  αμφίδρομη  σχέση. Δεχόμαστε ενέργεια και την ανταποδίδουμε.Την λειτουργία αυτή πρέπει να υπηρετούμε.Να γίνουμε ενέργεια,να επιστρέφουμε ενέργεια –αγάπη..           

       16.-Ο παραπάνω σκέψεις δεν κηρύσσουν σε καμία περίπτωση μια στάση και συμπεριφορά αλαζονική.Αντιθέτως προτείνουν –και επιβάλλουν-μια πορεία ταπεινότητας και υπέρτατης ευθύνης.

   17.Το θέμα,του κακού, της αμαρτίας δεν συνιστά πρόβλημα.Είναι (κι αυτό) μυστήριο.Η αναγωγή του στο προπατορικό αμάρτημα,δεν αντέχει στην λογική. Δεν είναι νοητό και αποδεκτό να κληρονομείται  το «ηθικό» παράπτωμα απώτατων προγόνων.Εκτός αυτού αντιμάχεται το αυτεξούσιο,την ελευθερία της βουλήσεως. Ισως,το κακό να ήταν αναπόφευκτο υποπροιόν των αρχικών  σταδίων της δημιουργίας,ίσως να  αναγκαίο για την πράξη της Δημιουργίας. Από την σκοπιά αυτή είναι τωρινό ,είναι μπροστά μας. Στον άνθρωπο εναπόκειται το μεγάλο έργο και η μεγάλη ευθύνη για την εξάλειψή του.       

     

 Γ. Επανερχόμαστε:O άνθρωπος είναι πολύτιμο συστατικό του σύμπαντος.Δρώντας σε τρία επίπεδα, φυσικό ,συναισθηματικό και νοητικό επηρεάζει την  πορεία του.Υπό την έννοια  αυτή το μέλλον του Σύμπαντος δεν είναι (τουλάχιστον) ακριβώς προκαθορισμένο.

Κατασκευάζουμε το πεπρωμένο μας.

   Δ Η αλαζονεία του Ανθρώπου,συνιστά  ένα μεγάλο κίνδυνο.

   

    Ε. Ζούμε το σήμερα,και δεν σκεπτόμαστε το αύριο.Ζούμε χωρίς σωστές προοπτικές.

  

 ΣΤ. Γνώση-Αλήθεια-Τελειότητα-Ενωση- Ομορφιά,πρέπει να ηχούν ισοδύναμα

-------------------------------------------------------------------------------

Αν υπάρχει  ένας  βασικός(αν μη αποκλειστικός) λόγος που να δικαιολογεί όλα όσα γράφονται στο πόνημα αυτό,είναι- να ωθήσει στην διατύπωση  τού ερωτήματος:

Γιατί όλα αυτά; Γιατί υπάρχω;

Και μερικοί που γνωρίζουν ή  νομίζουν πώς γνωρίζουν την απάντηση, ή τον  δρόμο που οδηγεί προς αυτή, ξέρουν ότι,

Χρειάζεται   αγώνας,αίσθημα ευθύνης,αγάπη, ταπεινότητα . σοφία, Και φώτιση

           Γ.Α.ΚΟΥΚΟΥΒΙΝΟΣ